Тұтас буынның төлбасы - Ахмет Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы

Жоспар
Кіріспе

I.Кіріспе бөлім:
1. Тұтас буынның төлбасы .Ахмет Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы.
а) Жастық шақ , алғашқы қадам.
II. Негізгі бөлім:
2. Ахмет Байтұрсыновтың педогогикалық көз қарасы мен үлесі.
а) Қаламгердің көсемсөзі
б) «Оқу құрал» еңбегінің тілдік және
педогогикалық қырлары.

III. Қорытынды бөлім:
а) Ұрпақпенен жалғасып

Тұтас буынның төлбасы, кешегі Абай, Ыбырай, Шоқан салған ағартушылық, демократтық бағытты ілгері жалғастырушы, ірі ғалым-тілші, әдебиет зерттеуші, тюрколог, дарынды-ақын аудармашы Ахмет Байтұрсынов қазіргі Қостанай облысы, Торғай өңіріндегі Сартүбек деген жерде, ел арасында беделді, қайратты кісі Шошақұлы Байтұрсын шаңырағында 1873 жылы 18-қаңтарда дүниеге келген.Қалың қазақ ортасы, қаймағы бұзылмаған сахара тұрмысы табиғатынан дарынды туған баланың сезім дүниесін, ой әлемін тербеп толқытады. Әділетсіз өмірдің улы зары бала жүрегін он үшінде жаралайды. Әкесі Байтұрсын мен оның інісі Ақтас қорлық зорлыққа шыдамай,1885 жылы 12-қазанда ояз начальнигі полковник Яковлевтің басын жарады. Мұның арты дүние- мүлікті тартып алу, түрме, абақты, Сібірге он бес жылға жер аударылумен тынады.
Табиғатынан аса дарынды туған талапты бала Ахмет 1882-1884 жылдары әуелі көзі қарақты адамдардан өз үиінде хат танып, артынан жақын жердегі ауыл мектебінен сауат ашады да, 1886-1891
Торғай қаласындағы екі класты орысша қазақша училищеде,1891-1895 жылдары Орынбордағы мұғалімдік мектепте оқып білім алады.1895 жылдың 1- маусымынан бастап мұғалім болады.
Ақтөбе, Қостанай,Қарқаралы, атырабында бала оқытады, өмір, тіршіліг күресіне араласады, әділет үшін күреседі, жуандарға, байларға қарсылық білдіреді, патшаның отаршылық саясатын айыптайды.

Пән: Тарихи тұлғалар
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

I.Кіріспе бөлім:

1. Тұтас буынның төлбасы -Ахмет Байтұрсыновтың өмірі мен
шығармашылығы.
а) Жастық шақ , алғашқы қадам.
II. Негізгі бөлім:

2. Ахмет Байтұрсыновтың педогогикалық көз қарасы мен үлесі.
а) Қаламгердің көсемсөзі
б) Оқу құрал еңбегінің тілдік және

педогогикалық қырлары.

III. Қорытынды бөлім:

а) Ұрпақпенен жалғасып

Тұтас буынның төлбасы, кешегі Абай, Ыбырай, Шоқан салған ағартушылық,
демократтық бағытты ілгері жалғастырушы, ірі ғалым-тілші, әдебиет
зерттеуші, тюрколог, дарынды-ақын аудармашы Ахмет Байтұрсынов қазіргі
Қостанай облысы, Торғай өңіріндегі Сартүбек деген жерде, ел арасында
беделді, қайратты кісі Шошақұлы Байтұрсын шаңырағында 1873 жылы 18-қаңтарда
дүниеге келген.Қалың қазақ ортасы, қаймағы бұзылмаған сахара тұрмысы
табиғатынан дарынды туған баланың сезім дүниесін, ой әлемін тербеп
толқытады. Әділетсіз өмірдің улы зары бала жүрегін он үшінде жаралайды.
Әкесі Байтұрсын мен оның інісі Ақтас қорлық зорлыққа шыдамай,1885 жылы 12-
қазанда ояз начальнигі полковник Яковлевтің басын жарады. Мұның арты дүние-
мүлікті тартып алу, түрме, абақты, Сібірге он бес жылға жер аударылумен
тынады.
Табиғатынан аса дарынды туған талапты бала Ахмет 1882-1884
жылдары әуелі көзі қарақты адамдардан өз үиінде хат танып, артынан жақын
жердегі ауыл мектебінен сауат ашады да, 1886-1891
Торғай қаласындағы екі класты орысша қазақша училищеде,1891-1895 жылдары
Орынбордағы мұғалімдік мектепте оқып білім алады.1895 жылдың 1-
маусымынан бастап мұғалім болады.
Ақтөбе, Қостанай,Қарқаралы, атырабында бала оқытады, өмір, тіршіліг
күресіне араласады, әділет үшін күреседі, жуандарға, байларға қарсылық
білдіреді, патшаның отаршылық саясатын айыптайды.
Ауылдық, болыстық, кейін екі класты мектептерде ұстаз бола жүріп, 1901
жылдан бастап қолы бос кездерде өзі ізденіп, сан алуан кітаптар оқиды,
әдебиетпен айналысады, оқу құралдарын жазады, аударма жасап, өлең - жыр
шығарады, ауыз әдебиеті (фольклор) нұсқаларын жинайды.Оқыған, еркін
мінезділігімен, батыл да ойшылдығымен ел ішінде бедел атағы өсе бастайды.
Полиция тыңшыларының жаласымен күйе жағылып, губернатор Тройницкийдің
жарлығы бойынша Қарқаралы екі класты училищесінің меңгерушісі Ахмет 1909
жылы шілденің 1- і күні Семей абақтысына алынып, сотсыз, үкімсіз,
нақақтан-нақақ 8 ай бойы азап- қорлық көріп торығады, қинала жүріп
ширайды, ақары күреске белді бекем буады. Бостандықты аңсаған, күреске
шақырған өлеңдер жазады. Ақыры, Қазақстанда тұру құқынан айырылғандықтан,
1910 жылы 21- ақпанда түрмеден шығып, наурыз айында Орынбор қаласына
келеді. Бұдан кейін Ахмет Байтұрсынов өміріндегі ең күрделі, қызықты,
қажырлы кезендер басталып кетеді.
1913-1918 жылдар арасында
(қазақ) газетінде редактор болып, орасан зор әлеуметтік тарихи қызмет
атқарады, халық өмірінің сан алуан көкейкесті мәселелерін көтеред, елді
прогреске, өнер білімге үндейді .
Ұлы ғұламаның ғалымдық, ақындық, қайраткерлік істері өз заманында
аса жоғары бағаланған.Қазақ ортасы түркі әлемі ғана емес орыс ғалымдары
берген тарихи тұжырымдардың орны ерекше.Ахмет Байтұрсыновтың тарихтағы
орнын, оның әлеуметтік қоғамдық істерін бағалап, өз кезінде дұрыс көрсеткен
адамдардың бірі Сәкен Сейфуллин. Ахмет Байтұрсынұлы елуге толды деген
мақала жазған.
Алаш қозғалысы түсында ( 1918-1919 жылдың басы) Ахмет Байтұрсынов
та жаңа өткел, соңы өріс іздейді. Азапты толғаныс, өзгеру эволюциясынан
өтіп барып,1919 жылдың наурыз айында бұрынғы ұлт ителлигенциясының
көптеген өкілдерін өзіне ілестіріп, Кеңес өкіметі жағына өтеді. Қазақ
өлкесін басқару жөніндегі әскери Революциялық комитеттің мүшесі ретінде
оның жұмысына белсене араласады. Респблика халық ағарту комиссары,
Бүкілодақтық Ортлық Атқару Комитетінің мүшесі, Қазақстан Академиялық
Орталығының жетекшісі, Ташкент, Алматы жоғары оқу орындарында профессор
болады.
Әділет нормалары бұзылып, сталинизм қылышынан қан тамған кезеңде Ахмет
Байтұрсынов әуелі 1929 жылы бір ұсталып, абақтыға қамалады да, лагерьде
ұзақ азап көріп, одан1936 жылы қайтып келгенмен,1937 жылы тағы репрессияға
ұшырап, 1938 жылы атылады.

Қаламгердің көсемсөзі.

Ахмет Байтұрсынов бай педогогикалық мол мұра қалдырды.
Ахмет Байтұрсынов өзінің ғылыми педогогика тәрбие процесінің ерекшеліктерін
негізгі кезеңдерін басқа құбылыстармен байланыстырып қарастырады.Олардың
заңдылықтарын анықтайды.
Ғылыми философия құлықтық және эстетикалық тәрбиеге байланысты мәселелер
зерттеуде педогогика этикамен, эстетикаға ал оқыту мен білім беру
проблемаларын зерттеуде таным теориясына сүйенеді.
Педогогика ғылымы философиялық білімді басшылыққа алып, тәрбиенің теориялық
және практикалық мәселелерін шешуге үлесін қосады.
Ахметтің жастарға ұсынған адамгершілік жолы адалдық және ғылымды игеру. Ол
үшін жастарды адал еңбек етуге, өз мінін өзі көріп түзете білуге шақырады,
бар білмнің түп төркіні ақыл деп қорытындылайды.

Ахмет Байтұрсыновтың қазақша әліппе жасауы, араб жазуына кіргізген
реформасы, қазақ тіл білімінің негізгі терминдерін жұртымыздың образды
ойлау мүмкіндігімен сабақтастырып өз топырағымыздан тауып, оларға тұңғыш
анықтама бергені, дыбыс жүйесін фонетика, қалыптастырып шығарған ұлы
еңбегі педогогикаға қосқан үлесі екенін көруімізге болады.
Ахметтің Октябрь төңкерісіне шейін қазақ халқын ояту ретінде
көп еңбегі сіңді. Қазақ мектебі, қазақ тілі сықылды орындарда оның еңбегі
мол ... Әр тілдің айдауында жүрген қазақ балаларына қазақ тілімен кітап
жазған, қазақ тілінің негізін жасап, қазақ мектебінің іргесін қалаған
алғашқы адам - Ахмет. Ахметтің бұл тарихы еңбегі бағаланбай қалмақ ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.