Ерік туралы түсінік

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3

Ерік туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4

Еріктің амал кезеңдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 5

Шешімдердің бөліну теориясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6

Ерікті тәрбиелеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9

Ерік – адамның өз мінез құлқын саналы түрде меңгере алу қабілеті. Адамды әр алуан әрекеттер мен іске бағыттайтын нәрсе – мақсат қою, соған талпыну. Мұны психологияда ниет деп атайды. Адамның іс-әрекеті екі түрлі. Оның бірі – еріксіз әрекеттер. Мәселен, жөтелу, көздің жұмылып-ашылуы, шашалу, түшкіру т.б. мұндай әрекеттерде белгілі мақсат не ниет жоқ. Екінші – ерікті әрекеттер, қозғалыстар. Мысалы жерге түсіп кеткен затты көтеріп алу. Бұл – мақсатты қозғалыс. Адамның мақсатты қозғалыстары әрқилы кедергілер мен қиыншылықтарға ұшырып отырады. Алайда, адам алдына қойған белгілі мақсатын оындау үшін оны ерікті әрекетімен жеңуге ұмтылады.
Адамның мақсаты, қалауы, әр түрлі істерді орындауға ұмтылу, жалпы алғанда, ниеттерінің жиынтығы психологияда адам ниетінің өрісі делінеді. Басқаша айтқанда, бұл – адамның бағдарлы әрекеті. Сонымен, адам ниетінің өрісіне оның саналы әрекеті, еріксіз істері, айқындалған істері, мақсаты, әлі жете анықталмаған істеріі де жатады. Ниеттерді орындауға тіршілік үшін маңызды да, мәні аз да істер кездесіп отырады. Ниет өрісі өзгергіш, әрі қозғалғыш, сондай-ақ сыртқы жағдайлардың өзгеріп отыруына орай айнымалы болып келеді.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 3

Ерік туралы түсінік
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 4

Еріктің амал кезеңдері
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... .. 5

Шешімдердің бөліну теориясы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6

Ерікті тәрбиелеу
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 8

Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 9

Қолданылған әдебиеттер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... .. 10
Кіріспе

Ерік – адамның өз мінез құлқын саналы түрде меңгере алу қабілеті. Адамды әр
алуан әрекеттер мен іске бағыттайтын нәрсе – мақсат қою, соған талпыну.
Мұны психологияда ниет деп атайды. Адамның іс-әрекеті екі түрлі. Оның бірі
– еріксіз әрекеттер. Мәселен, жөтелу, көздің жұмылып-ашылуы, шашалу,
түшкіру т.б. мұндай әрекеттерде белгілі мақсат не ниет жоқ. Екінші – ерікті
әрекеттер, қозғалыстар. Мысалы жерге түсіп кеткен затты көтеріп алу. Бұл –
мақсатты қозғалыс. Адамның мақсатты қозғалыстары әрқилы кедергілер мен
қиыншылықтарға ұшырып отырады. Алайда, адам алдына қойған белгілі мақсатын
оындау үшін оны ерікті әрекетімен жеңуге ұмтылады.
Адамның мақсаты, қалауы, әр түрлі істерді орындауға ұмтылу, жалпы алғанда,
ниеттерінің жиынтығы психологияда адам ниетінің өрісі делінеді. Басқаша
айтқанда, бұл – адамның бағдарлы әрекеті. Сонымен, адам ниетінің өрісіне
оның саналы әрекеті, еріксіз істері, айқындалған істері, мақсаты, әлі жете
анықталмаған істеріі де жатады. Ниеттерді орындауға тіршілік үшін маңызды
да, мәні аз да істер кездесіп отырады. Ниет өрісі өзгергіш, әрі қозғалғыш,
сондай-ақ сыртқы жағдайлардың өзгеріп отыруына орай айнымалы болып келеді.
Алға қойған мақсатқа сәйкес неттің мазмұны да айқындала түседі. Осы
тұрғыдан алғанда, адам ниетінің мәні жекеменшікті не менмендікті, өрісі
тартоғышарлықты не өрісі кең қоғамдық сипатты білдіреді. Адам ниетінің
өрісі белгілі бір мақсатқа бағытталып, оның азаматтық қасиеті мен
іскерлігін, адамгершілік сапаларының өзгеруі мен түр сипатын білдіреді.
Ерік туралы түсінік
Ерік – адамның өз мінез құлқын саналы түрде меңгере алу қабілеті.
Адамды әр алуан әрекеттер мен іске бағыттайтын нәрсе – мақсат қою, соған
талпыну. Мұны психологияда ниет деп атайды. Адамның іс-әрекеті екі түрлі.
Оның бірі – еріксіз әрекеттер. Мәселен, жөтелу, көздің жұмылып-ашылуы,
шашалу, түшкіру т.б. мұндай әрекеттерде белгілі мақсат не ниет жоқ. Екінші
– ерікті әрекеттер, қозғалыстар. Мысалы жерге түсіп кеткен затты көтеріп
алу. Бұл – мақсатты қозғалыс. Адамның мақсатты қозғалыстары әрқилы
кедергілер мен қиыншылықтарға ұшырып отырады. Алайда, адам алдына қойған
белгілі мақсатын оындау үшін оны ерікті әрекетімен жеңуге ұмтылады.
Адамның мақсаты, қалауы, әр түрлі істерді орындауға ұмтылу, жалпы
алғанда, ниеттерінің жиынтығы психологияда адам ниетінің өрісі делінеді.
Басқаша айтқанда, бұл – адамның бағдарлы әрекеті. Сонымен, адам ниетінің
өрісіне оның саналы әрекеті, еріксіз істері, айқындалған істері, мақсаты,
әлі жете анықталмаған істеріі де жатады. Ниеттерді орындауға тіршілік үшін
маңызды да, мәні аз да істер кездесіп отырады. Ниет өрісі өзгергіш, әрі
қозғалғыш, сондай-ақ сыртқы жағдайлардың өзгеріп отыруына орай айнымалы
болып келеді. Алға қойған мақсатқа сәйкес неттің мазмұны да айқындала
түседі. Осы тұрғыдан алғанда, адам ниетінің мәні жекеменшікті не
менмендікті, өрісі тартоғышарлықты не өрісі кең қоғамдық сипатты білдіреді.
Адам ниетінің өрісі белгілі бір мақсатқа бағытталып, оның азаматтық қасиеті
мен іскерлігін, адамгершілік сапаларының өзгеруі мен түр сипатын білдіреді.
Әрбір жеке адамның ерікті іс-әрекеттерінің өзіндік сипаты бар. Бұл
сипат қоғамдық маңызды жұмыстарды орындау үшін мәні аз іс-әрекеттерді соғын
бағындырып, өзінің жеке мақсатынан бас тартып отырады. Ерік – адамның
қарқынды іс-әрекетін білдіретін процесс. Сөйтіп, адамның мінез құлқы мен
әрқилы істерді орындауға ұмтылуы маңызы зор, мақсатты істерді орындауға
бағытталады. Адам еркінің көрінісі оның саналы түрдегі іс әрекетінен
байқалады. Қиын қыстау жағдайлардан жол тауып шығуға жетелейді, соны жүзеге
асыруға қажетті құрал табады. Тарихта болған белгілі адамдардың өмір жолына
назар аударсақ, олардың алға қойған мақсаттарын орындау орасан зор күш
жұмсап, рухтанып, қиыншылықты ерікті істермен жеңіп шыққанын көреміз. Бұған
мысал ретінде Шығыстың қос жұлдызы Әлия мен Мәншүктің Ұлы Отан
соғысындағы ерлігін айтуға болады. Ел басына күн туған шақта туған жерге
деген сүйіспеншілік осынау пән нәзік қазақ қыздарының бойына күш жігер, рух
береді. Олар ерлік пен батылдықтың өшпес үлгісін көрсетіп, Отан үшін жанын
пида етті. Бұл да – адам еркінің бір көрінісі.

Еріктің амал кезеңдері
Ерікті әрекеттер мен амалдар – мәнісі мен құрлымыжағынан өте күрделі
процесс. Немесе ерікті амал, бұл – мазмұны тұрғысынан өте күрделі
психологиялық әрекет. Бұ әрекет бірнеше кезеңдерден не сатылардан тұрады.
Сол сатылардың ретін мынадай сызбамен көрсетуге болады:

Еріктің амал кезеңдері

Ерікті амал кезеңдері бұл мәселенің мәнін психологиялық тұрғыдан ашып
көрсетеді. әрбір ерікті әрекетте белгілі мақсат бар. Адам қандай да
болмасын белгілі бір істі орындау, өзінің қажеттілігін қанағаттандыру үшін
өз жағдайын соған бейімдейді. Бұл – алға мақсат қойып, соған ұмтылу, яғни
мақсатты әрекет немесе не себептен адам осындай қажеттілікті орындауға
тиіс, ол не үшін қажет деген тілек білдіру. Содан кейін осы тілектің
орындаудың жолдары мен әдістері іздестіріледі. Олардың ішінен аса қажетті
және маңызды дегені таңдап алынады. Айталық, мамандықты өзгерту керек, не
экспедицияға бару керек болады. Бұл кезеңде адам алдына қойған тек қалап
қана қоймай, оның мәнін түсінеді, ақыл-ой талқысына салады. Сөйтіп оған
қалайда жетуге әрекеттенеді. Бұл – ерікті әрекеттің интелектуалды кезеңі.
Нағыз ерікті әрекет адамның алдына қойған мақсатына жету үшін белгілі
тоқтамға келіп, шешім қабылдауынан көрінеді. Бұл да – жауапты кезең. Мұның
өзіндік психологиялық сипаты бар. Бүгінде ерікті амалдағы шешімге келу
кезеңі психологияның ғана емес, экономикалық, әлеуметтік ғылымдардың да
зерттейтін объектісіне айналып отыр.
Шешімдердің бөліну теориясы. Ғылым бұл теорияның маңызын зерттеумен
ғана шектеліп қалмай, оны математикалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.