Амин қышқылдарының алмасуы жайлы
І. КІРІСПЕ
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2. 1. Амин қышқылдары алмасуының ерекшеліктері
2.2 Аминқышқылдарының ішек микрофлорасының әсерінен өзгерістері
2.3 Аминқышқылдарының жасушадағы өзгерістері.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ
Пайдаланған әдебиеттер
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2. 1. Амин қышқылдары алмасуының ерекшеліктері
2.2 Аминқышқылдарының ішек микрофлорасының әсерінен өзгерістері
2.3 Аминқышқылдарының жасушадағы өзгерістері.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ
Пайдаланған әдебиеттер
Адам организмінде 20 түрлі табиғи амин қышқылы болады.10-ы адам организмінде синтезделеді,оны алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Олар көмірсулар мен липидтердің алмасу өнімдерінен синтезделуі мүмкін.Екі амин қышқылы организмде жартылай синтезделеді,сондықтан да оларды жартылай алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Қалған 8 АҚ организмде синтезделмейді,сондықтан оларды эссенциалды немесе алмастырылмайтын амин қышқылдары деп атайды.Алмастырылмайтын амин қышқылдарына: аргинин,валин,гистидин,изолейцин,лейцин,лизин,метио-нин,треонин,триптофан, фенилаланин.Адам организмінде кейбір амин қышқылдарының алмастырылмайтындығы олардың көміртекті скелетін организмнің жасушалары синтездей алмайды.Сол себепті адамдардың қалыпты даму тіршілігі үшін бұл 8 АҚ-ы тағаммен түсіп тұруы қажет.
1Заттар алмасуы және оның реттелуі. С.М.Плешкова, К.Қ. Өмірзақова,С.А. Абитаева А/2006ж
2. Биохимияның кейбір тараулары. С.А. Абитаева.
3Белоктар.Белоктар биосинтезі.С.М.Плешкова
С.А.Абитаева,Р.Д. Асанбаева,Р.Д.Дильбарханова.
2. Биохимияның кейбір тараулары. С.А. Абитаева.
3Белоктар.Белоктар биосинтезі.С.М.Плешкова
С.А.Абитаева,Р.Д. Асанбаева,Р.Д.Дильбарханова.
Жоспар:
І. КІРІСПЕ
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2. 1. Амин қышқылдары алмасуының ерекшеліктері
2.2 Аминқышқылдарының ішек микрофлорасының
әсерінен өзгерістері
2.3 Аминқышқылдарының жасушадағы өзгерістері.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ
Амин қышқылдарының алмасуы. Белоктар
КІРІСПЕ
Адам организмінде 20 түрлі табиғи амин қышқылы болады.10-ы адам
организмінде синтезделеді,оны алмастырылатын амин қышқылдары деп
атайды.Олар көмірсулар мен липидтердің алмасу өнімдерінен синтезделуі
мүмкін.Екі амин қышқылы организмде жартылай синтезделеді,сондықтан да
оларды жартылай алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Қалған 8 АҚ
организмде синтезделмейді,сондықтан оларды эссенциалды немесе
алмастырылмайтын амин қышқылдары деп атайды.Алмастырылмайтын амин
қышқылдарына: аргинин,валин,гистидин,изолейцин,ле йцин,лизин,метио-
нин,треонин,триптофан, фенилаланин.Адам организмінде кейбір амин
қышқылдарының алмастырылмайтындығы олардың көміртекті скелетін организмнің
жасушалары синтездей алмайды.Сол себепті адамдардың қалыпты даму тіршілігі
үшін бұл 8 АҚ-ы тағаммен түсіп тұруы қажет.
Ми тінінде , әсіресе үлкен ми сыңарларының сұр затында және
мишықта белок тез жаңартылады. Белок қимылсыз тыныштық күйде
синтезделеді. Осы жерде , қанмен салыстырғанда амин қышқылдарының
мөлшері 8 есе көп. Олар белоктың , активті аминдердің синтезіне ,
аммиакты байланыстыруға жұмсалады. Жәй және күрделі белоктардың
ыдырауы қозу кезінде күшейеді, бұл кезде мидан ағып келетін қанда
аминді азоттың деңгейі артады. Аминді азоттың 30 глутамин қышқылы
мен глутаминнің азоты құрайды. Ми тінінде көп мөлшерде пайда
болатын аммиак АМФ - тің гиролитикалық дезаминдену реакциясы арқылы
түзіледі. Бірақ орталық жүйке тінінде аммиак бос күйінде
жинақталмайды, сол жерде ол байланысып, залалсызданады. Ол үшін
аспарагин немесе глутамин қышқылдары қажет, амидтену реакциясы
арқылы глутамин не аспарагин түзіледі. Олар усыз, қышқылдарынан
айырмашылықтары - клетка мембранасынан жеңіл өтіп қанға немесе
жұлын сұйықтығына түседі, ми тінінен улы аммиакты бөліп шығарады.
Глутамин немесе аспарагин бауыр мен бүйректе дезамидтенеді, ал
босаған аммиак бауырда мочевинаның синтезіне жұмсалады. Аммиак
бүйректе аммонийгенезге пайдаланылады.
Глутамин қышқылы мен глутамин мида өте көп мөлшерде
кездеседі. Глутамин қышқылы тотықсызданудан амидтену реакциясы мен
трансаминдену реакциялары арқылы басқа амин қышқылдарының
синтезделуіне қатысады. Әсіресе глутамин қышқылы аспарагин қышқылының
түзілуіне өте қажет. Аспарагин қышқылы мида ацетил КоА мен
әрекеттесіп ацетил аспартатты түзеді. Ол үлкен ми сыңарының
қыртысында кездеседі, сұр заты екі есе көп, шеткі жүйке тінінде
мүлдем болмайды. Ацетиласпартаттың мөлшері көп, глутамин және
глутамин қышқылының мөлшеріне жетіп қалады, бірақ атқаратын қызметі
толық анықталмаған. Бірақ қазіргі кезде оның жұмысын мидың өсуімен
және реттелуімен байланыстырады, өйткені баланың миында туғаннан
кейін осы қосылыс жылдам көбейеді, гемотоэнцефалды тосқауылы
біткенде ацетиласпартаттың мөлшері өзінің максимумына жетеді.
Ацетиласпартат гидролизденгенде аспарагин қышқылы және ацетат
түзіледі, олар энергияның көзі ретінде қолданылады. Екінші жағынан
бөлініп кеткен ацетат ацетилхолиннің, БМҚ, ацетилденген көмірсулардың
синтезіне жұмсалады, ацетиласпартатты ацетил топтарының көзі деп
те санауға болады. Ацетиласпартат сірке қышқылына қарағанда ацетил
топтарын 3 есе оңай бере алады. Кейбір авторлардың болжамы бойынша
ацетиласпартат жүйке тінінде иондық теңдікті сақтау үшін қажет.
Аниондардың жетіспеушілігі байқалған кезде аниондардың көзінің рөлін
атқарады. Ацетиласпартат пен аспарагин қышқылы глутаминнің
дезамидтенуін ынталандырады, сондықтан осы қосылыс глутамин қышқылы
мен глутаминнің алмасуын реттейді, глутамин қышқылының мөлшерін
толтырады. Басқа ғалымдар болжамы бойынша ацетиласпартат мидың
субстраты болып саналады, осы субстрат арқылы жүйке жүйесі басқа
тіндерде өтетін метоболизмді реттейді, өйткені, ацетиласпартат мидан
басқа тіндерде түзілмейді, оларға керекті мөлшері мидан түсіп
отырады.
Адамның миында цистатионин кездеседі, ол осы жерде серин мен
гомоцистеин әрекеттескенде түзіледі, ол мидың ақ затында екі есе
көп болады. Неліктен ақ затта көп болатындығы анықталған жоқ.
Қазіргі кезде цистатионин ОЖЖ қызметін тежейтіні белгілі, себебі,
бұл тежегіш медиаторлардың бірі, жұлын жасушаларының активтілігін
төмендетеді және күкіртті метиониннен цистеинге тасымалдайды. Жүйке
тінінде глутаматты декарбоксилдендіретін арнайы декарбоксилаза болады.
Реакция нәтижесінде ГАМК түзіледі - ОЖЖ - нің тежелу процесіне
қатысатын медиатор. ГАМК - тің жетіспеушілігіне құрысып - тырысу
дамиды, ал ГАМК мөлшері көп болса құрысу - тырысуды
тоқтатады.Глутаматтың ГАМК-тан айырмашылығы жүйке жасушаларының қозуын
арттырады.ГАМК-тың туындысы-гомокарнозин,ол ГАМКпен гистидиннен тұратын
дипептид.Ол тек қана мида болады.Гомокарнозин, ОЖЖ-нің тежелу процестеріне
қатысады.ГАМК-тың қоры болып та саналады.
Мидың белгілі аймақтарында триптофаннан серотонин түзіледі,ол
нейромедиатор,өте қиын жағдайда организмнің қорғаныштық реакциясын
арттырады.Серотониннің мөлшері көп болса,қозу процестері маникалды жағдайға
дейін ұлғаяды,азайып кетсе –тежелу процесі депрессияға дейін барады.Ми
тінінде тағы да басқа биогенді аминдер
синтезделеді.Мысалы,катехоламиндер. Организмде белоктар және аминқышқылдары
қор ретінде жиналмайды.Жануар текті тағамдарда барлық алмастырылмайтын амин
қышқылдары болады.Адам организмінде 20 түрлі амин қышқылдарының 10-ы ғана
синтезделеді,оларды алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Олар
көмірсулар мен липидтердің алмасу өнімдерінен синтезделуі мүмкін.Екі амин
қышқылы организмде жартылай синтезделеді,сондықтан да оларды жартылай
алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Қалған 8 АҚ организмде
синтезделмейді,сондықтан оларды эссенциалды немесе алмастырылмайтын амин
қышқылдары деп атайды.Адам организмінде кейбір амин қышқылдарының
алмастырылмайтындығы олардың көміртекті организмнің жасушалары синтездей
алмайды.Сол себепті адамдардың қалыпты даму тіршілігі үшін бұл 8 АҚ-ры
тағаммен түсіп тұруы қажет.Сондықтан жануар тектес тағамдарды өте аз
қолданатын елдерде тағамда белоктардың жеткіліксіз болуына байланысты
емшектегі балаларда квашиоркор ауруы пайда болады.Өсімдік тектес тағамдарда
құнсыз белоктардың мөлшері басым
.Амин қышқылдарының ішек микрофлорасының әсерінен өзгерістері.
Амин қышқылдары ішек микрофлорасының ферменттерінің әсерінен тоқ ішекте
ыдырайды,бұл процесс белоктардың шіруі деп аталады.Қалыпты жағдайда аз
мөлшерде белоктардың шіруі үнемі жүріп отырады.Ас қорыту сөліндегі
ферменттерге қарағанда микроорганизм ферменттерінің әсерінен белоктардың
ыдырауы әрі қарай терең жүреді Егер қорытылу процесінде белоктар амин
қышқылдарына дейін ыдыраса,шіру процесінде белоктан түзілген амин
қышқылдары одан да әрі қарай ... жалғасы
І. КІРІСПЕ
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2. 1. Амин қышқылдары алмасуының ерекшеліктері
2.2 Аминқышқылдарының ішек микрофлорасының
әсерінен өзгерістері
2.3 Аминқышқылдарының жасушадағы өзгерістері.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ
Амин қышқылдарының алмасуы. Белоктар
КІРІСПЕ
Адам организмінде 20 түрлі табиғи амин қышқылы болады.10-ы адам
организмінде синтезделеді,оны алмастырылатын амин қышқылдары деп
атайды.Олар көмірсулар мен липидтердің алмасу өнімдерінен синтезделуі
мүмкін.Екі амин қышқылы организмде жартылай синтезделеді,сондықтан да
оларды жартылай алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Қалған 8 АҚ
организмде синтезделмейді,сондықтан оларды эссенциалды немесе
алмастырылмайтын амин қышқылдары деп атайды.Алмастырылмайтын амин
қышқылдарына: аргинин,валин,гистидин,изолейцин,ле йцин,лизин,метио-
нин,треонин,триптофан, фенилаланин.Адам организмінде кейбір амин
қышқылдарының алмастырылмайтындығы олардың көміртекті скелетін организмнің
жасушалары синтездей алмайды.Сол себепті адамдардың қалыпты даму тіршілігі
үшін бұл 8 АҚ-ы тағаммен түсіп тұруы қажет.
Ми тінінде , әсіресе үлкен ми сыңарларының сұр затында және
мишықта белок тез жаңартылады. Белок қимылсыз тыныштық күйде
синтезделеді. Осы жерде , қанмен салыстырғанда амин қышқылдарының
мөлшері 8 есе көп. Олар белоктың , активті аминдердің синтезіне ,
аммиакты байланыстыруға жұмсалады. Жәй және күрделі белоктардың
ыдырауы қозу кезінде күшейеді, бұл кезде мидан ағып келетін қанда
аминді азоттың деңгейі артады. Аминді азоттың 30 глутамин қышқылы
мен глутаминнің азоты құрайды. Ми тінінде көп мөлшерде пайда
болатын аммиак АМФ - тің гиролитикалық дезаминдену реакциясы арқылы
түзіледі. Бірақ орталық жүйке тінінде аммиак бос күйінде
жинақталмайды, сол жерде ол байланысып, залалсызданады. Ол үшін
аспарагин немесе глутамин қышқылдары қажет, амидтену реакциясы
арқылы глутамин не аспарагин түзіледі. Олар усыз, қышқылдарынан
айырмашылықтары - клетка мембранасынан жеңіл өтіп қанға немесе
жұлын сұйықтығына түседі, ми тінінен улы аммиакты бөліп шығарады.
Глутамин немесе аспарагин бауыр мен бүйректе дезамидтенеді, ал
босаған аммиак бауырда мочевинаның синтезіне жұмсалады. Аммиак
бүйректе аммонийгенезге пайдаланылады.
Глутамин қышқылы мен глутамин мида өте көп мөлшерде
кездеседі. Глутамин қышқылы тотықсызданудан амидтену реакциясы мен
трансаминдену реакциялары арқылы басқа амин қышқылдарының
синтезделуіне қатысады. Әсіресе глутамин қышқылы аспарагин қышқылының
түзілуіне өте қажет. Аспарагин қышқылы мида ацетил КоА мен
әрекеттесіп ацетил аспартатты түзеді. Ол үлкен ми сыңарының
қыртысында кездеседі, сұр заты екі есе көп, шеткі жүйке тінінде
мүлдем болмайды. Ацетиласпартаттың мөлшері көп, глутамин және
глутамин қышқылының мөлшеріне жетіп қалады, бірақ атқаратын қызметі
толық анықталмаған. Бірақ қазіргі кезде оның жұмысын мидың өсуімен
және реттелуімен байланыстырады, өйткені баланың миында туғаннан
кейін осы қосылыс жылдам көбейеді, гемотоэнцефалды тосқауылы
біткенде ацетиласпартаттың мөлшері өзінің максимумына жетеді.
Ацетиласпартат гидролизденгенде аспарагин қышқылы және ацетат
түзіледі, олар энергияның көзі ретінде қолданылады. Екінші жағынан
бөлініп кеткен ацетат ацетилхолиннің, БМҚ, ацетилденген көмірсулардың
синтезіне жұмсалады, ацетиласпартатты ацетил топтарының көзі деп
те санауға болады. Ацетиласпартат сірке қышқылына қарағанда ацетил
топтарын 3 есе оңай бере алады. Кейбір авторлардың болжамы бойынша
ацетиласпартат жүйке тінінде иондық теңдікті сақтау үшін қажет.
Аниондардың жетіспеушілігі байқалған кезде аниондардың көзінің рөлін
атқарады. Ацетиласпартат пен аспарагин қышқылы глутаминнің
дезамидтенуін ынталандырады, сондықтан осы қосылыс глутамин қышқылы
мен глутаминнің алмасуын реттейді, глутамин қышқылының мөлшерін
толтырады. Басқа ғалымдар болжамы бойынша ацетиласпартат мидың
субстраты болып саналады, осы субстрат арқылы жүйке жүйесі басқа
тіндерде өтетін метоболизмді реттейді, өйткені, ацетиласпартат мидан
басқа тіндерде түзілмейді, оларға керекті мөлшері мидан түсіп
отырады.
Адамның миында цистатионин кездеседі, ол осы жерде серин мен
гомоцистеин әрекеттескенде түзіледі, ол мидың ақ затында екі есе
көп болады. Неліктен ақ затта көп болатындығы анықталған жоқ.
Қазіргі кезде цистатионин ОЖЖ қызметін тежейтіні белгілі, себебі,
бұл тежегіш медиаторлардың бірі, жұлын жасушаларының активтілігін
төмендетеді және күкіртті метиониннен цистеинге тасымалдайды. Жүйке
тінінде глутаматты декарбоксилдендіретін арнайы декарбоксилаза болады.
Реакция нәтижесінде ГАМК түзіледі - ОЖЖ - нің тежелу процесіне
қатысатын медиатор. ГАМК - тің жетіспеушілігіне құрысып - тырысу
дамиды, ал ГАМК мөлшері көп болса құрысу - тырысуды
тоқтатады.Глутаматтың ГАМК-тан айырмашылығы жүйке жасушаларының қозуын
арттырады.ГАМК-тың туындысы-гомокарнозин,ол ГАМКпен гистидиннен тұратын
дипептид.Ол тек қана мида болады.Гомокарнозин, ОЖЖ-нің тежелу процестеріне
қатысады.ГАМК-тың қоры болып та саналады.
Мидың белгілі аймақтарында триптофаннан серотонин түзіледі,ол
нейромедиатор,өте қиын жағдайда организмнің қорғаныштық реакциясын
арттырады.Серотониннің мөлшері көп болса,қозу процестері маникалды жағдайға
дейін ұлғаяды,азайып кетсе –тежелу процесі депрессияға дейін барады.Ми
тінінде тағы да басқа биогенді аминдер
синтезделеді.Мысалы,катехоламиндер. Организмде белоктар және аминқышқылдары
қор ретінде жиналмайды.Жануар текті тағамдарда барлық алмастырылмайтын амин
қышқылдары болады.Адам организмінде 20 түрлі амин қышқылдарының 10-ы ғана
синтезделеді,оларды алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Олар
көмірсулар мен липидтердің алмасу өнімдерінен синтезделуі мүмкін.Екі амин
қышқылы организмде жартылай синтезделеді,сондықтан да оларды жартылай
алмастырылатын амин қышқылдары деп атайды.Қалған 8 АҚ организмде
синтезделмейді,сондықтан оларды эссенциалды немесе алмастырылмайтын амин
қышқылдары деп атайды.Адам организмінде кейбір амин қышқылдарының
алмастырылмайтындығы олардың көміртекті организмнің жасушалары синтездей
алмайды.Сол себепті адамдардың қалыпты даму тіршілігі үшін бұл 8 АҚ-ры
тағаммен түсіп тұруы қажет.Сондықтан жануар тектес тағамдарды өте аз
қолданатын елдерде тағамда белоктардың жеткіліксіз болуына байланысты
емшектегі балаларда квашиоркор ауруы пайда болады.Өсімдік тектес тағамдарда
құнсыз белоктардың мөлшері басым
.Амин қышқылдарының ішек микрофлорасының әсерінен өзгерістері.
Амин қышқылдары ішек микрофлорасының ферменттерінің әсерінен тоқ ішекте
ыдырайды,бұл процесс белоктардың шіруі деп аталады.Қалыпты жағдайда аз
мөлшерде белоктардың шіруі үнемі жүріп отырады.Ас қорыту сөліндегі
ферменттерге қарағанда микроорганизм ферменттерінің әсерінен белоктардың
ыдырауы әрі қарай терең жүреді Егер қорытылу процесінде белоктар амин
қышқылдарына дейін ыдыраса,шіру процесінде белоктан түзілген амин
қышқылдары одан да әрі қарай ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz