Құқықтық тәрбие

Кіріспе

Оқушының мектептегі өмірі тұлғаның азаматтық қалыптасуының шешуші кезеңі болып табылады. Осы жылдары адамгершіліктің дүниетанымы, сенімдері, ұжымшылығы, тәртіптілігі, өзіне және басқаға талап қоюы, адалдығы мен шыншылдығы, қайырымдылығы мен ұстамдылығы, жігерлігі мен батылдығы қалыптасады.
Бұлардың мазмұнына мемлекет заңдары және қоғамда өмір сүру ерекшеліктерін құрметтеу, қоғам заңдылықтарын бұзуға төзімсіздік, қоғамдық тәртіпті сақтау да енеді. Тұлғаның осы сапалы болашақ еңбек қоғамы азаматының құқықтық мәдениет болмай қоғам алдындағы міңдеттерді орынды шешу мүмкін емес. Құқықтық мәдениет екі тұрғыдан қаралады. Біріншісі кең мәнінде. Бұл құқықтық межелер, құқықтық қатынастар, құқықтық мекемелер әрекетінің ауқымын қамтиды. Екіншісі, тұлғалық, педагогикалық және психологиялық мәніне қарау.
Құқықтық мәдениеттің тұлғалық мәнінде — бұл тұлғаның сүрделі, кешенді қасиеттері. Негізінен тұлғаның құқықтың мазмұны бар әрекеттер мен қылықтарының орынды бағытын анықтайды.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚҰҚЫҚТЫҚ ТӘРБИЕ
1. Құқықтық тәрбиенін мазмұны, міндеттері
Оқушының мектептегі өмірі тұлғаның азаматтық қалыптасуының шешуші
кезеңі болып табылады. Осы жылдары адамгершіліктің дүниетанымы, сенімдері,
ұжымшылығы, тәртіптілігі, өзіне және басқаға талап қоюы, адалдығы мен
шыншылдығы, қайырымдылығы мен ұстамдылығы, жігерлігі мен батылдығы
қалыптасады.
Бұлардың мазмұнына мемлекет заңдары және қоғамда өмір сүру
ерекшеліктерін құрметтеу, қоғам заңдылықтарын бұзуға төзімсіздік, қоғамдық
тәртіпті сақтау да енеді. Тұлғаның осы сапалы болашақ еңбек қоғамы
азаматының құқықтық мәдениет болмай қоғам алдындағы міңдеттерді орынды шешу
мүмкін емес. Құқықтық мәдениет екі тұрғыдан қаралады. Біріншісі кең
мәнінде. Бұл құқықтық межелер, құқықтық қатынастар, құқықтық мекемелер
әрекетінің ауқымын қамтиды. Екіншісі, тұлғалық, педагогикалық және
психологиялық мәніне қарау.
Құқықтық мәдениеттің тұлғалық мәнінде — бұл тұлғаның сүрделі, кешенді
қасиеттері. Негізінен тұлғаның құқықтың мазмұны бар әрекеттер мен
қылықтарының орынды бағытын анықтайды.
Адамның құқықтық мәдениеті - күрделі. Әңгіме адам, оның анасы, мінез-
құлқы, жүріс-тұрысы туралы болғанда көптеген сұрақтар туындайды. Шындығына
келсек, бұл сұрақтарға педагогика, психология, социология, медицина, заң
т.б. ғылымдар әлі толық жауап бере алмай отыр.
Дегенмен, қоғам болашағын құқықтық мемлекет тағдырымен байланыстыра
қарап отырған шағымызда аға ұрпақ іс-тәжірибесі мен қарым-қатынасты
тәжірибесін негізге ала отырып, жас ұрпақтың құқықтық тәрбиесі мәселесін
педагогика ғылымы мазмұнында қарастырғанымыз жөн.
Талантты педагог В.А.Сухомлинскийдің қоғамды мазасыздандырып отырған
құбылыстардың басты себебі мектептегі оқу жылдарындағы зиялылық
мұраттарының бишаралығы және қуыс кеуделілігінің негізінде дамып отырған
жас өспірідер мен жастар арасындағы маскүнемдік, бұзақылық, уақытты
мағынасыз өткізу деген тұжырымымен толық келісуге болады.
Адамның құқықтық мәдениеті — күрделі психологиялық құбылыс. Бұл
құбылыс қоғамның, мемлекеттің көптеген маңызды жағын бейнелейді. Нақты
пайымдауға келмейтін құбылыстарды ұғыну үшін біз салыстыруды көп
пайдаланамыз.
Барлығы да салыстыру арқылы танылады деген халық даналығы тегін
емес. Ұлы орыс педагогы К.Д.Ушинский кез-келген түсіну мен кез-келген
ойлаудың негізі салыстыру деген болатын.
Құқықты құрметтеу әділдікті, борышты, жауапкершілікті, заңгерлікті,
сезіну – адам тұлғасының жоғарыдан көрінуі. Осыдан келіп заңдылықты сезіну
құқықтық мәдениеттің құрамы екендігін түсіну қиын емес. Заңдылықты
сезінуқұқықтық межелер негізінде, ар – ұжданына сай шешім қабылдауға
көмектеседі. Заңдылықты сезіну – ұяттылық мораль мен құқықтық мызғымас
бірлігінен туындайды. Құқықтық тәрбие негізі үйелменнен басталады. Адам
табиғатындағы жақсының бәрі ең алдымен үйелмен ауқымына жұмсалады.
Туысқандармызға, жақындарымызға, қатынасымыз неғұрлым адамгершілікті болса,
солғұрлым еңбек және қоғамдық өміріміздегі қылықтарымыз берік және жоғары
болады.

2. Құқықтық тәрбиенің формалары мен әдістері
Қазіргі кезенде қоғамның бірте-бірте демократиялық дамуы жалпы білім
беретін орта мектептерде құқықтық тәрбиені зор шеберлікпен, шығармашылықпен
іске асыруды мектеп басшыларынан, мұғалімдерден талап етеді. Сондықтан олар
үкімет заңдарының барлық салаларымен жете танысып, тәлім-тәрбие
жұмыстарында тиімді пайдаланудың үдемелі жолдарын іздестіреді.
Республика мектептерінде құқықтық тәрбиенің, кейбір формаларын атауға
болады. Олар, құқықтық лекториялар, кинолекториялар, жасөспірімдердің заң
тану мектебі, құқықтық білім клубтары т.б.
Құқықтық лекториялар. Мектептерде жоғары сыныптар оқушылары үшін
ұйымдастырылады. Лекториялардың мақсаты - жеткіншектер мен жасөспірімдерді
еліміздің заңдарына және халқына құрмет сезімін білдіруге тәрбиелеу,
құқықтық біліммен қаруландыру, оны насихаттау.
Лекториялардың жоспары бір жылға жасалып, онда лекциялар тақырыптары
көрсетіледі. Мысалы:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы - халқымыздың негізгі
заңы.
2. Демократиялық және құқықтық мемлекет.
3. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.