Адамның иммундық тапшылық вирусын қоздыратын инфекция туралы жалпы түсінік
Кіріспе
• Адамның иммундық тапшылық вирусын қоздыратын инфекция туралы жалпы түсінік.
• Антигендік құрылымы.
• Инфекцияның жұғу жолдары.
Негізгі бөлім
• Клиникалық белгілері.
• Эпидемиялогиясы.
• Иммундық жүйе ағзаларындағы морфологиялық өзгерістер.
Қорытынды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер
• Адамның иммундық тапшылық вирусын қоздыратын инфекция туралы жалпы түсінік.
• Антигендік құрылымы.
• Инфекцияның жұғу жолдары.
Негізгі бөлім
• Клиникалық белгілері.
• Эпидемиялогиясы.
• Иммундық жүйе ағзаларындағы морфологиялық өзгерістер.
Қорытынды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер
Жүре пайда болған иммунды тапшылық синдромы немесе AIDS ( ағылшын сөзінен Acquired Immunodeficiency Syndrome) – көбінесе иммунды жүйенің зақымдануымен сипатталатын АИВ адамның иммунды – тапшылық вирусы немесе HIV ( HIV ағылшын сөзінен human immunodeficiency virus ) – мен тудыратын ауыр сырқат. Ауру клиникалық көрінісінің полиморфтылығымен, ұзақ ағымымен, жоғарғы өлім - жітімділігімен сипатталады. АИВ-ны 1983 жылы бір уақытта және бір біріне тәуелсіз Американ ғалымы Р.Галло мен Франция зерттеушісі Л.Монтанье ашты.
Антигендік құрылымы. АИВ–ның серологиялық қасиетін көрсететін бірқатар беткейлік (gp 106, gp 120, gp41) және жүрекшелік (р 24, р 18 және т.б.) антигендері бар. Қазіргі уақытта вирустың 2 антигендік және құрылымдық түрі ажыратылады: АИВ -1, АИВ-2-нің айырмашылығы құрамында gp140, gp105, gp36 болады. Осы ерекшеліктер АИВ-1 және АИВ-2 қоздыратын аурудың ағым айырмашылығына негіз бола алады. Негізгі антигендер науқас адамдарда антидененің түзілуін тудырады. Алғашқыда gp120, gp41-ге, сосын р24-ке антиденелер пайда бола бастайды, олар қанда ұзақ сақталады.
Антигендік құрылымы. АИВ–ның серологиялық қасиетін көрсететін бірқатар беткейлік (gp 106, gp 120, gp41) және жүрекшелік (р 24, р 18 және т.б.) антигендері бар. Қазіргі уақытта вирустың 2 антигендік және құрылымдық түрі ажыратылады: АИВ -1, АИВ-2-нің айырмашылығы құрамында gp140, gp105, gp36 болады. Осы ерекшеліктер АИВ-1 және АИВ-2 қоздыратын аурудың ағым айырмашылығына негіз бола алады. Негізгі антигендер науқас адамдарда антидененің түзілуін тудырады. Алғашқыда gp120, gp41-ге, сосын р24-ке антиденелер пайда бола бастайды, олар қанда ұзақ сақталады.
1. Микробиология, вирусология және иммунология ( профессор Қ. Құдайбергенұлы)
2. Патологиялық анатомия ( Ж.Б.Ахметов)
2. Патологиялық анатомия ( Ж.Б.Ахметов)
Жоспар.
Кіріспе
• Адамның иммундық тапшылық вирусын қоздыратын инфекция туралы жалпы
түсінік.
• Антигендік құрылымы.
• Инфекцияның жұғу жолдары.
Негізгі бөлім
• Клиникалық белгілері.
• Эпидемиялогиясы.
• Иммундық жүйе ағзаларындағы морфологиялық өзгерістер.
Қорытынды бөлім
Жүре пайда болған иммунды тапшылық синдромы немесе AIDS (
ағылшын сөзінен Acquired Immunodeficiency Syndrome) – көбінесе иммунды
жүйенің зақымдануымен сипатталатын АИВ адамның иммунды – тапшылық вирусы
немесе HIV ( HIV ағылшын сөзінен human immunodeficiency virus ) – мен
тудыратын ауыр сырқат. Ауру клиникалық көрінісінің полиморфтылығымен, ұзақ
ағымымен, жоғарғы өлім - жітімділігімен сипатталады. АИВ-ны 1983 жылы бір
уақытта және бір біріне тәуелсіз Американ ғалымы Р.Галло мен Франция
зерттеушісі Л.Монтанье ашты.
Антигендік құрылымы. АИВ–ның серологиялық қасиетін көрсететін
бірқатар беткейлік (gp 106, gp 120, gp41) және жүрекшелік (р 24, р 18 және
т.б.) антигендері бар. Қазіргі уақытта вирустың 2 антигендік және
құрылымдық түрі ажыратылады: АИВ -1, АИВ-2-нің айырмашылығы құрамында
gp140, gp105, gp36 болады. Осы ерекшеліктер АИВ-1 және АИВ-2 қоздыратын
аурудың ағым айырмашылығына негіз бола алады. Негізгі антигендер науқас
адамдарда антидененің түзілуін тудырады. Алғашқыда gp120, gp41-ге, сосын
р24-ке антиденелер пайда бола бастайды, олар қанда ұзақ сақталады.
АИВ грипп вирусынан өзгергіштігінен жүз және мың есе артық
болатын өзіне тән антигендік өзгергіштікке ие, және де осы қасиет басқа
вирустарға қарағанда оның транскрипциялануының жылдам жүруімен де
байланысты. Ең кең тараған түрі АИВ-1 өзгергіштік қасиетке ие болғандықтан,
10-ның астам генотиптерге ие(субтиптері: А,В,С,Д,Е,F ж.т.б.). Олардың
ақуыздық құрамына кіретін амин қышқылдары 25-30% өзаралық айырмашылықтары
бар. Субтиптің ішінде құбылмалы деңгейі 5-20% құрайды.
Инфекцияның жұғу жолдары.
Табиғи жағдайда жұғу жолы жыныстық қатынас арқылы ауру адамнан сау адамға
, сонымен қатар медициналық манипуляциялар кезінде қан арқылы тарайды және
де эпидемиялық жылдам таралуға қабілетті. Ауру анасынан ұрығына және де
емшек сүтімен қоректенгенде баласына жұғады. АИВ – инфекция көбінесе қауіп-
қатер тобына кірушілерде (жезөкшелерде, гомосексуалистерде, наркомандарда)
дамиды. Осы топқа гемофилияны да жатқызуға болады. Кейбір жағдайларда АИВ
инфекциясы осы инфекция жұққан донорлардың қанын құйғанда немесе кәсіпке
байланысты(хирургтарда, акушер-гинекологтарда) дамиды. Клиникасы бойынша
АИВ-инфекциясы да басқа индекциялар сияқты бірнеше кезеңнен өтеді:
1. Жасырын кезеңі
2. Алғашқы белгілердің пайда болу кезеңі
3. Екіншілік аурулар кезеңі
4. Соңғы кезеңі
Аурудың жасырын кезеңі басқа инфекцияларға тән жалпы өзгерістермен
сипатталады. Аурудың алғашқы белгілеріне лимфа түйіндерінің, әсіресе
бірнеше аймақта жатқан бездердің, бір мезгілде үлкеюі (лимфоаденопатия)
тән. Бұл кезде АИВ вирусына қарсы антиденелер анықталады. Аурудың екінші
кезеңі 3-5 жылға созылады. Аурудың үшінші кезеңі үшін иммундық жүйенің
бұзылып, екіншілік инфекциялардың дамуы тән. Алғашында кандидоз,
фурункулез, герпес, белдемелі теміреткі дамиды. Төртінші кезеңді ЖИТС деп
атайды. Бұл кезеңде ЖИТС – ке тән Капоши саркомасы, пневмоцисталы пневмония
өріс алады және басқа да оппортунистік инфекциялар байқалады.
Патогенезі. АИВ инфекциясының ерекшелігі ауру жұқтырған адам ерте ме,
кеш пе ауырады. Организмге түскен вирустар алғашында жілік майында
көбейіп, кейін бүкіл денеге таралады. Вирустық капсидте СД-4 антигендерін
қосып алатын рецептор бар. Сондықтан, вирустар Т-4 лимфоциттерде өсіп
өнеді. Репликация үрдісі нәтижесінде осы лимфоциттер жойылып немесе олардың
саны азая бастайды. Осыған байланысты Т-4 хелперлер мен Т-8 супрессорлардың
ара қатынасы бұзылады. Нәтижесінде В- лимфоциттердің де қызметі бұзылып
организмде өсіп-өнуіне қолайлы жағдай күтіп жатқан инфекциялардың дамуына
жол ашылады. Иммундық бақылаудың істен шығуына байланысты лимфойдты жүйенің
және де басқа жүйелердің ісіктері пайда болады.
Клиникалық белгілері. АИВ инфекциясы бірнеше кезеңдермен
сипатталады.
• Қызбалық кезеңі: жұқтырғаннан кейін бірнеше аптадан соң 1-2 айдан
кейін қызба, интоксикация, лимфа бездерінің ұлғаюы, іш өту және т.б.
болуы мүмкін.
• Симптомсыз кезеңі: бірінші кезеңдегі белгілердің барлығы жойылады,
науқастың сырт пішіні сау адамға ұқсайды, бірақ онда АИВ-ға қарсы
антиденелер пайда болады. Бұл кезең бірнеше жылға созылуы мүмкін.
• Екіншілікті ауру кезеңі,АИВ инфекциясының асқынулары. Екіншілік
аурулардың 4 тобы ажыратылады:
➢ Орталық жүйке жүйесінің зақымдануы ( абцесс, менингит,
энцефалит және т.б.)
➢ Өкпенің зақымдануы (бактерия және қарапайымдылар
тудыратын пневмония) ,
➢ Ас қорыту жолының зақымдануы( диарея, салмақтың
төмендеуі, және т.б.)
➢ Ісіктің пайда болуы( Капоши саркомасы т.б.)
• Терминалды кезең: кахексия( дене салмағының күрт төмендеуі), адинамия,
деменция (ақыл есінің төмендеуі) және т.б. барлық иммунологиялық
көрсеткіштердің төмендеуімен байланысты құбылыстар дамиды.
ЖИТС – на тек терминалды кезең жатады, ал қалған кезеңдердің
барлығы АИВ инфекциясы болып саналады. ЖИТС ... жалғасы
Кіріспе
• Адамның иммундық тапшылық вирусын қоздыратын инфекция туралы жалпы
түсінік.
• Антигендік құрылымы.
• Инфекцияның жұғу жолдары.
Негізгі бөлім
• Клиникалық белгілері.
• Эпидемиялогиясы.
• Иммундық жүйе ағзаларындағы морфологиялық өзгерістер.
Қорытынды бөлім
Жүре пайда болған иммунды тапшылық синдромы немесе AIDS (
ағылшын сөзінен Acquired Immunodeficiency Syndrome) – көбінесе иммунды
жүйенің зақымдануымен сипатталатын АИВ адамның иммунды – тапшылық вирусы
немесе HIV ( HIV ағылшын сөзінен human immunodeficiency virus ) – мен
тудыратын ауыр сырқат. Ауру клиникалық көрінісінің полиморфтылығымен, ұзақ
ағымымен, жоғарғы өлім - жітімділігімен сипатталады. АИВ-ны 1983 жылы бір
уақытта және бір біріне тәуелсіз Американ ғалымы Р.Галло мен Франция
зерттеушісі Л.Монтанье ашты.
Антигендік құрылымы. АИВ–ның серологиялық қасиетін көрсететін
бірқатар беткейлік (gp 106, gp 120, gp41) және жүрекшелік (р 24, р 18 және
т.б.) антигендері бар. Қазіргі уақытта вирустың 2 антигендік және
құрылымдық түрі ажыратылады: АИВ -1, АИВ-2-нің айырмашылығы құрамында
gp140, gp105, gp36 болады. Осы ерекшеліктер АИВ-1 және АИВ-2 қоздыратын
аурудың ағым айырмашылығына негіз бола алады. Негізгі антигендер науқас
адамдарда антидененің түзілуін тудырады. Алғашқыда gp120, gp41-ге, сосын
р24-ке антиденелер пайда бола бастайды, олар қанда ұзақ сақталады.
АИВ грипп вирусынан өзгергіштігінен жүз және мың есе артық
болатын өзіне тән антигендік өзгергіштікке ие, және де осы қасиет басқа
вирустарға қарағанда оның транскрипциялануының жылдам жүруімен де
байланысты. Ең кең тараған түрі АИВ-1 өзгергіштік қасиетке ие болғандықтан,
10-ның астам генотиптерге ие(субтиптері: А,В,С,Д,Е,F ж.т.б.). Олардың
ақуыздық құрамына кіретін амин қышқылдары 25-30% өзаралық айырмашылықтары
бар. Субтиптің ішінде құбылмалы деңгейі 5-20% құрайды.
Инфекцияның жұғу жолдары.
Табиғи жағдайда жұғу жолы жыныстық қатынас арқылы ауру адамнан сау адамға
, сонымен қатар медициналық манипуляциялар кезінде қан арқылы тарайды және
де эпидемиялық жылдам таралуға қабілетті. Ауру анасынан ұрығына және де
емшек сүтімен қоректенгенде баласына жұғады. АИВ – инфекция көбінесе қауіп-
қатер тобына кірушілерде (жезөкшелерде, гомосексуалистерде, наркомандарда)
дамиды. Осы топқа гемофилияны да жатқызуға болады. Кейбір жағдайларда АИВ
инфекциясы осы инфекция жұққан донорлардың қанын құйғанда немесе кәсіпке
байланысты(хирургтарда, акушер-гинекологтарда) дамиды. Клиникасы бойынша
АИВ-инфекциясы да басқа индекциялар сияқты бірнеше кезеңнен өтеді:
1. Жасырын кезеңі
2. Алғашқы белгілердің пайда болу кезеңі
3. Екіншілік аурулар кезеңі
4. Соңғы кезеңі
Аурудың жасырын кезеңі басқа инфекцияларға тән жалпы өзгерістермен
сипатталады. Аурудың алғашқы белгілеріне лимфа түйіндерінің, әсіресе
бірнеше аймақта жатқан бездердің, бір мезгілде үлкеюі (лимфоаденопатия)
тән. Бұл кезде АИВ вирусына қарсы антиденелер анықталады. Аурудың екінші
кезеңі 3-5 жылға созылады. Аурудың үшінші кезеңі үшін иммундық жүйенің
бұзылып, екіншілік инфекциялардың дамуы тән. Алғашында кандидоз,
фурункулез, герпес, белдемелі теміреткі дамиды. Төртінші кезеңді ЖИТС деп
атайды. Бұл кезеңде ЖИТС – ке тән Капоши саркомасы, пневмоцисталы пневмония
өріс алады және басқа да оппортунистік инфекциялар байқалады.
Патогенезі. АИВ инфекциясының ерекшелігі ауру жұқтырған адам ерте ме,
кеш пе ауырады. Организмге түскен вирустар алғашында жілік майында
көбейіп, кейін бүкіл денеге таралады. Вирустық капсидте СД-4 антигендерін
қосып алатын рецептор бар. Сондықтан, вирустар Т-4 лимфоциттерде өсіп
өнеді. Репликация үрдісі нәтижесінде осы лимфоциттер жойылып немесе олардың
саны азая бастайды. Осыған байланысты Т-4 хелперлер мен Т-8 супрессорлардың
ара қатынасы бұзылады. Нәтижесінде В- лимфоциттердің де қызметі бұзылып
организмде өсіп-өнуіне қолайлы жағдай күтіп жатқан инфекциялардың дамуына
жол ашылады. Иммундық бақылаудың істен шығуына байланысты лимфойдты жүйенің
және де басқа жүйелердің ісіктері пайда болады.
Клиникалық белгілері. АИВ инфекциясы бірнеше кезеңдермен
сипатталады.
• Қызбалық кезеңі: жұқтырғаннан кейін бірнеше аптадан соң 1-2 айдан
кейін қызба, интоксикация, лимфа бездерінің ұлғаюы, іш өту және т.б.
болуы мүмкін.
• Симптомсыз кезеңі: бірінші кезеңдегі белгілердің барлығы жойылады,
науқастың сырт пішіні сау адамға ұқсайды, бірақ онда АИВ-ға қарсы
антиденелер пайда болады. Бұл кезең бірнеше жылға созылуы мүмкін.
• Екіншілікті ауру кезеңі,АИВ инфекциясының асқынулары. Екіншілік
аурулардың 4 тобы ажыратылады:
➢ Орталық жүйке жүйесінің зақымдануы ( абцесс, менингит,
энцефалит және т.б.)
➢ Өкпенің зақымдануы (бактерия және қарапайымдылар
тудыратын пневмония) ,
➢ Ас қорыту жолының зақымдануы( диарея, салмақтың
төмендеуі, және т.б.)
➢ Ісіктің пайда болуы( Капоши саркомасы т.б.)
• Терминалды кезең: кахексия( дене салмағының күрт төмендеуі), адинамия,
деменция (ақыл есінің төмендеуі) және т.б. барлық иммунологиялық
көрсеткіштердің төмендеуімен байланысты құбылыстар дамиды.
ЖИТС – на тек терминалды кезең жатады, ал қалған кезеңдердің
барлығы АИВ инфекциясы болып саналады. ЖИТС ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz