Әлеуметтану қоғам туралы ғылым ретінде
Дәйектілікпен білім қалыптастыру мақсатында әр ғылымға кіріспе жасалынады. Социология ғылымын жете түсіну үшін ең алдымен оның қандай тарихи даму жолдарынан өткенін білуіміз керек. Егер де тарихтың тағылымы есксрілмесе, қоғамның, жеке тұлғаның, оның әлеуметтік топтары мен ұйымдарының күш-қуаты үнемделмей, уақыт пен қорлар ысырапқа ұшырайды, әлеуметтік қатынастарды шиеленістіреді, жалпы даму теже-лсді. Әлеуметтану ғылымының шығуы мен қалыптасуы бүкіл қоғамдық ғылымдардың даму барысымсн тығыз байланысты. Бәрімізге белгілі мыңдаған жыл бұрын адамзаттың дүние мен қоғам жөнінде жинақтаған тұжырымдар мен пікірлері ғылыми салаға бөлінбей біртұтас философиялық ілім ретінде қалыптаса бастады. Ол кездс арнаулы ғылыми орталықта білікті мамандар жоқ еді. Өтс дарынды жеке тұлғалар көбіне-көп дін ошақтарында философия, астрономия, математика ғылымдарының негіздерін тікелей тәжірибелік сұраныстарға лайықтап дамыта бастаған болатын. Бастапқы социологиялық тусініктер сол кезде қалыптаса бастағанымен, қоғам туралы білім негіздері тек қана философия қойнауында дамуға мүмкіндік алды.
Әлеуметтану қоғам туралы ғылым ретінде
Дәйектілікпен білім қалыптастыру мақсатында әр ғылымға кіріспе жасалынады.
Социология ғылымын жете түсіну үшін ең алдымен оның қандай тарихи даму
жолдарынан өткенін білуіміз керек. Егер де тарихтың тағылымы есксрілмесе,
қоғамның, жеке тұлғаның, оның әлеуметтік топтары мен ұйымдарының күш-қуаты
үнемделмей, уақыт пен қорлар ысырапқа ұшырайды, әлеуметтік қатынастарды
шиеленістіреді, жалпы даму теже-лсді. Әлеуметтану ғылымының шығуы мен
қалыптасуы бүкіл қоғамдық ғылымдардың даму барысымсн тығыз байланысты.
Бәрімізге белгілі мыңдаған жыл бұрын адамзаттың дүние мен қоғам жөнінде
жинақтаған тұжырымдар мен пікірлері ғылыми салаға бөлінбей біртұтас
философиялық ілім ретінде қалыптаса бастады. Ол кездс арнаулы ғылыми
орталықта білікті мамандар жоқ еді. Өтс дарынды жеке тұлғалар көбіне-көп
дін ошақтарында философия, астрономия, математика ғылымдарының негіздерін
тікелей тәжірибелік сұраныстарға лайықтап дамыта бастаған болатын. Бастапқы
социологиялық тусініктер сол кезде қалыптаса бастағанымен, қоғам туралы
білім негіздері тек қана философия қойнауында дамуға мүмкіндік алды. Бірақ
дүние, қоғам дамуы туралы білімдердің бірте-бірте әр түрлі қырынан қаралуы
толығып, мазмұндалып, біртұтас философиялық ой-толғаулардан уақыт озған
сайын дараланып, логика, психология, педагогика, т.б. шыға бастады.
Соңғылары қатарында социология ғылымы да XIX ғасырдың бірінші жартысында
жеке отау тікті. Бұл тусінікті де, себебі адамдар өздері өмір сүріп отырған
қоғамдық қатынастардың, қоғамдық құбылыстар мен үдерістердің негізінде не
жатқандығын, әлеуметтік өмірдегі өздерінің орнын, нендей міндет
атқаратындығын түсініп, ұғынғысы келеді.
Сөйтіп, әр заманда қоғамда пайда болған қатынастар, әлеуметтік үдерістер
адамның ойын мазалап келген. Адам өз қоғамының әлеумсттік қатынастарының,
өзара әрекеттерінің, қоғамдық құбылыстардың нсгізінде жатқан тетіктерін,
әлеуметтік өмірінде адамның атқаратын қызмсті мен орнын анықтап, түсініп
алғысы келді. Қоғам өмірін танудың терең тарихи тамырлары бар.
Социологиялық білім - қоғамдық құбылыстардың ғылыми ойда зерделенуі,
үғынылуы тарихында сапалы жаңа кезеңі болып табылады. Социология аясында
қалыптасқан әлеуметтанулық көзқарас өзгеше бір түрде қазіргі адамзат
өркениетінің маңызды ерекшелікті өзгешеліктерін жан-жақты алып, көрсетіп
бере алады және олардың жаңасын өмірге алып келуге мүмкіншігі бар. Қазіргі
жаһандану үдерістерінің тереңдеуі жағдайында бүкіл адамзаттың ортақ
құндылықтарын кеңінен тарату және әр адаммен ұлттарға дарыту мақсаты тұр.
Діни қарама-қарсылықтар негізінде лаңкестіктің барған сайын күшеюі
дүниежүзілік қауымдастықтың алаңдаушылығын тудырды. Осы сияқты көптсгсн
әлеуметтік мәселелерді дұрыс түсінудс әлеуметтанудың ықпалы зор.
Демек, социология қазіргі өркениеттің қалыптасуына тікелей ықпал жасады.
Адамзат қолы жеткен бүгінгі өркениетті социологиялық ой-толғаулар мен
ізденістердің негізінде туындағандықтан, оған тән нәрсе - ол социологиялық
білімнің әр саласынан хабардар ете алады, оның талаптары мен қабілеттерінің
әр алуандығына, білімнің дәлелділігіне, рационализм қағидатына, ойлаудың
дербестігіне және сыншылдығына аса мән беріледі. Социологиялық білімнің
қазіргі жстістіктерін меңгеріп, оны тәжірибеде қолдана білу Қазақстан
азаматтарына, әсіресе өсіп келе жатқан жас ұрпаққа, еліміздің бүгіні мен
болашағын, оның дүниежүзілік осы заманғы шынайы демократиялық өркениетті
қауымдастыққа енуін қамтамасыз ете алады, азаматтық қоғам мен құқықтық
мемлекетті қалыптастыруға қызмст етеді. Дегенмен, социология - "қоғам
туралы ілім" ретімде танылғанымен сауатты адамдардың өзі оны үстірт
ұғынады, түпкі мәніне үңіле бермейді. Пәлсапа мен саясаттанудың көп
айырмашылығы барын ұғына алмайды. Түсініктердің көпшілігі әлеуметтанулық
білімді нақты социологиялық зерттеулер аясымен шектейді, ал бұл сала
әлеуметтанудың бір ғана бөлшегі, қоғамдағы танып түсінудің дерек жинайтын
алғашқы баспалдағы іспеттес нәрсе. Жалпылама айтқанда, социология ғылымы
қоғам дамуын және құрылымын тәжірибс жүзіндс жетілдіруді және жақсартуды
көздейді.
Әлеуметтану ғылымы, оның өзгешелігі туралы әңгіме ету оңай шаруа емес.
Социологиялық амалдардыц қыр-сырын, қасиеттерін үғыну үшін ең алдымен оның
басқа әлеуметтік-гумамитарлық ғылымдардан өзіндік айырмашылықтарын анықтап
алу керек. Сонда ғана әлеумстталу пәні айқын көрінеді. Жалпы бір жарым
ғасырлық дербес тарихы бар әлеумсттану ғылымы білімдердің арасында
бастаушысы ретінде мойындалған. Әлеуметтану әлеу-меттік-гумамитарлық
білімдердің қиылысу нүктесінде өзіндік пәнін қалыптастырған, барлық
қоғамдық және әлсуметтік ғылымдар үшін пәлсапа кызметін атқарушыға айналды.
Осындай қысқа мерзімде социология кең тармақталып, көп деңгейлі, біздің
замандастарымыз және қоршаған әлеуметтік шындық пен әлеуметтік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Дәйектілікпен білім қалыптастыру мақсатында әр ғылымға кіріспе жасалынады.
Социология ғылымын жете түсіну үшін ең алдымен оның қандай тарихи даму
жолдарынан өткенін білуіміз керек. Егер де тарихтың тағылымы есксрілмесе,
қоғамның, жеке тұлғаның, оның әлеуметтік топтары мен ұйымдарының күш-қуаты
үнемделмей, уақыт пен қорлар ысырапқа ұшырайды, әлеуметтік қатынастарды
шиеленістіреді, жалпы даму теже-лсді. Әлеуметтану ғылымының шығуы мен
қалыптасуы бүкіл қоғамдық ғылымдардың даму барысымсн тығыз байланысты.
Бәрімізге белгілі мыңдаған жыл бұрын адамзаттың дүние мен қоғам жөнінде
жинақтаған тұжырымдар мен пікірлері ғылыми салаға бөлінбей біртұтас
философиялық ілім ретінде қалыптаса бастады. Ол кездс арнаулы ғылыми
орталықта білікті мамандар жоқ еді. Өтс дарынды жеке тұлғалар көбіне-көп
дін ошақтарында философия, астрономия, математика ғылымдарының негіздерін
тікелей тәжірибелік сұраныстарға лайықтап дамыта бастаған болатын. Бастапқы
социологиялық тусініктер сол кезде қалыптаса бастағанымен, қоғам туралы
білім негіздері тек қана философия қойнауында дамуға мүмкіндік алды. Бірақ
дүние, қоғам дамуы туралы білімдердің бірте-бірте әр түрлі қырынан қаралуы
толығып, мазмұндалып, біртұтас философиялық ой-толғаулардан уақыт озған
сайын дараланып, логика, психология, педагогика, т.б. шыға бастады.
Соңғылары қатарында социология ғылымы да XIX ғасырдың бірінші жартысында
жеке отау тікті. Бұл тусінікті де, себебі адамдар өздері өмір сүріп отырған
қоғамдық қатынастардың, қоғамдық құбылыстар мен үдерістердің негізінде не
жатқандығын, әлеуметтік өмірдегі өздерінің орнын, нендей міндет
атқаратындығын түсініп, ұғынғысы келеді.
Сөйтіп, әр заманда қоғамда пайда болған қатынастар, әлеуметтік үдерістер
адамның ойын мазалап келген. Адам өз қоғамының әлеумсттік қатынастарының,
өзара әрекеттерінің, қоғамдық құбылыстардың нсгізінде жатқан тетіктерін,
әлеуметтік өмірінде адамның атқаратын қызмсті мен орнын анықтап, түсініп
алғысы келді. Қоғам өмірін танудың терең тарихи тамырлары бар.
Социологиялық білім - қоғамдық құбылыстардың ғылыми ойда зерделенуі,
үғынылуы тарихында сапалы жаңа кезеңі болып табылады. Социология аясында
қалыптасқан әлеуметтанулық көзқарас өзгеше бір түрде қазіргі адамзат
өркениетінің маңызды ерекшелікті өзгешеліктерін жан-жақты алып, көрсетіп
бере алады және олардың жаңасын өмірге алып келуге мүмкіншігі бар. Қазіргі
жаһандану үдерістерінің тереңдеуі жағдайында бүкіл адамзаттың ортақ
құндылықтарын кеңінен тарату және әр адаммен ұлттарға дарыту мақсаты тұр.
Діни қарама-қарсылықтар негізінде лаңкестіктің барған сайын күшеюі
дүниежүзілік қауымдастықтың алаңдаушылығын тудырды. Осы сияқты көптсгсн
әлеуметтік мәселелерді дұрыс түсінудс әлеуметтанудың ықпалы зор.
Демек, социология қазіргі өркениеттің қалыптасуына тікелей ықпал жасады.
Адамзат қолы жеткен бүгінгі өркениетті социологиялық ой-толғаулар мен
ізденістердің негізінде туындағандықтан, оған тән нәрсе - ол социологиялық
білімнің әр саласынан хабардар ете алады, оның талаптары мен қабілеттерінің
әр алуандығына, білімнің дәлелділігіне, рационализм қағидатына, ойлаудың
дербестігіне және сыншылдығына аса мән беріледі. Социологиялық білімнің
қазіргі жстістіктерін меңгеріп, оны тәжірибеде қолдана білу Қазақстан
азаматтарына, әсіресе өсіп келе жатқан жас ұрпаққа, еліміздің бүгіні мен
болашағын, оның дүниежүзілік осы заманғы шынайы демократиялық өркениетті
қауымдастыққа енуін қамтамасыз ете алады, азаматтық қоғам мен құқықтық
мемлекетті қалыптастыруға қызмст етеді. Дегенмен, социология - "қоғам
туралы ілім" ретімде танылғанымен сауатты адамдардың өзі оны үстірт
ұғынады, түпкі мәніне үңіле бермейді. Пәлсапа мен саясаттанудың көп
айырмашылығы барын ұғына алмайды. Түсініктердің көпшілігі әлеуметтанулық
білімді нақты социологиялық зерттеулер аясымен шектейді, ал бұл сала
әлеуметтанудың бір ғана бөлшегі, қоғамдағы танып түсінудің дерек жинайтын
алғашқы баспалдағы іспеттес нәрсе. Жалпылама айтқанда, социология ғылымы
қоғам дамуын және құрылымын тәжірибс жүзіндс жетілдіруді және жақсартуды
көздейді.
Әлеуметтану ғылымы, оның өзгешелігі туралы әңгіме ету оңай шаруа емес.
Социологиялық амалдардыц қыр-сырын, қасиеттерін үғыну үшін ең алдымен оның
басқа әлеуметтік-гумамитарлық ғылымдардан өзіндік айырмашылықтарын анықтап
алу керек. Сонда ғана әлеумстталу пәні айқын көрінеді. Жалпы бір жарым
ғасырлық дербес тарихы бар әлеумсттану ғылымы білімдердің арасында
бастаушысы ретінде мойындалған. Әлеуметтану әлеу-меттік-гумамитарлық
білімдердің қиылысу нүктесінде өзіндік пәнін қалыптастырған, барлық
қоғамдық және әлсуметтік ғылымдар үшін пәлсапа кызметін атқарушыға айналды.
Осындай қысқа мерзімде социология кең тармақталып, көп деңгейлі, біздің
замандастарымыз және қоршаған әлеуметтік шындық пен әлеуметтік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz