Коммерциялық банктің ұйымдастыру құрылымы

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

Кіріспе

Негізгі бөлім

Коммерциялық банктің ұйымдастыру құрылымы
Коммерциялық банк қызметіндегі жарнамының рөлі
Коммерциялық банктің жіктелуі

Қорытынды

Қазіргі коммерциялық банктер бұл тікелей кәсіпорындарға, ұйымдарға сондай-ақ халыққа қызмет ететін банктерді білдіреді. Коммерциялық банк деп бұл жерде Қазақстан Республикасындағы екінші деңгейлі банктер туралы айтылып отыр. қазіргі экономика жағдайында коммерциялық банктер өз клиенттеріне әр түрлі қызметтер көрсететін ерекше ұйым. Коммерциялық банктің коммерциялық аталу себебі, оның қандай да бір меншік нысанына жататындығына байланысты емес, өз клиенттеріне ақылы негізде қызмет көрсетуіне байланысты.

Коммерциялық банк қызметінің бірінші және ең негізгі принципі нақты ресурстар аумағында жұмыс жасау болып табылады. Коммерциялық банктер ақшасыз есеп айырысу, несие беру, қолма-қол ақша алу және беру операцияларын жүзеге асырады. Банк өзінің меншікті ресурстарын клиентнрге берілген несиелері арасында мандық сәйкестікті сақтау тиіс. Егер коммерциялық банк салымдарды қысқа мерзімге қалыптастарып, несиелерді ұзақ мерзімге берсе, ондай жағдайда банктің өтімділігі нашарланады. Коммерциялық банк қызметінің нақты ресурстары нақты жұмыс жасау принципі банктер арасында бәсеке туғызады. Коммерциялық банктің екінші принципі, олардың толық дербестігі. Бұл принцип банктің өз жұмысының қорытындылауына толық экономикалық жауапкершілік береді. Экономикалық дербестік банктің меншікті қаражатын және тартылған ресурстарды өз еркінше қолданылуына, банк клиентерін таңдауға, салық төлегеннен кейін қалған таза пайданы өз қалауынша жұмсауға мүмкіндік береді. Коммерциялық банк қызметінің үшінші принципі коммерциялық банк өзінің қызметін клиенттермен қарым-қатынасын қазіргі экономика жағдайында ұйыдастырылады. Коммерциялық банктің соңғы төртінші принципі банк қызметін реттеу тек қана жанама экономикалық әдістермен ұйымдастырылады. Яғни әкімшілік тәсілдер қолдануға болмайды, мемлекет банктегі бұйрық бере алмайды. Тек банктер қызметін заңды реттермен айналысады.

Коммерциялық банктің маңызды функцияларының бірі несие үйлестіру міндеті, яғни банк қарыз алушы мен қарыз беруші арасында делдалдық жасайды, ақша капиталымен сауда жүргізеді, қоғамдағы сұраныс пен ұсыныс арқылы қарызға алынатын және қарызға берілетін қаржылық құн анықталады. Коммерциялық банктің екінші функциясы ынталандыру. Яғни Коммерциялық банкке сенім арттыру үшін салымшылар коммерциялық банк жөніндегі ақпараттарға қол жеткізу тиіс, яғни оның мақсаты ақша таратудың жаңа нысанына енгізу, салымшыларды қор жинауға ынталандыруболып табылады. Коммерциялық банктің үшінші функциясы еркін шаруашылық субъектілер арасында төлемдерге делдалдық ету.

Банктер кәсіпорындар арасындағы қолма-қол ақшасыз есеп айырысуларды кәсіпорынның салық, бюджет жүйесімен есеп айырысатын сыртқы саудамен басқа да экономикалық қарым-қатынастарға байланысты есеп айырысуларды ұйымдастырып жүргізу.

Қазақстан Республикасының резиденті емес банкінің өкілдігін ашуға келісім беру жөніндегі өтінішке мына құжаттар қоса тіркелуге тиіс:

А) өтініш беруші құрылтай құжаттары;

Б) өтініш беруші банкінің тиісті органының Қазақстан Республикасының аумағында өкілдік ашу жөніндегі шешімі;

В) өтініш беруші банкінің банк қызметн жүргізуге қолданылып жүрген лицензиясы бар екендігі туралы тиісті мемлекттің банк қадағалау органының жазбаша растамасы;

Г) өтініш беруші банкінің соңғы қаржы жылындағы тиісті дәрежеде ресімделіп, топтастылған пайданы, балансты куәландырылатын жылдық есеп;

Д) тиісті мемлекеттің банк қадағалау органының өтініш беоуші банкінің Қазақстан Республикасының аумағында өкілдік ашуға қарсылығы жоқ екндігі жөніндегі жазбаша хабарламасы, не тиісті мемлекеттің банк қадағалуа органынң немесе беделді заң қызметінің өтініш беруші банк мемлкетінің заңдары бойынша мұндай рұқсат етілмейтіндігі жөніндегі мәлімдемесі;

Е) өкілдік қызметкерлерінің көзделіп отырған саны және оның басшысы жөніндегі мәліметтер.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының резидент емес банкінің өкілдік ашуына келісі беру туралы мәселесін үш ай мерзімде қарауға тиіс. Қазақстан Республикасының резиднт емес банкінің өкілдік ашуына келісім беруден бас тарту осы тармақта көзделген кез келген құжаттардың бірін ұсынбаған жағдайда жүргізіледі.

Банктің есеп айырысу-касса бөлімі - банктің уәкілетті орган келісімі негізінде құрылған, заңды тұлға болып табылмайтын, филиалдық не өкілдік мәртебесі жоқ, Қазақстан Республикасының аумағында операцияларының жекелеген түрлерін орындайтын аумақтық оқшау бөлішесі.

Банктердің филиалдары мен өкілдіктерін жабу қолданылып жүрген заңдарда белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

Есеп айырысу-касса бөлімдері қолданылып жүрген банк заңдарына сәйкес ашылады және жабылады.

Коммерциялық банктің ұйымдастыру құрылымы банкті басқару құрылымына және оның функционалдық бөлімшелерімен әр түрлі қызметтерінің құрылымына бөлінеді. Басқару органы пайда алу мақсатында коммерциялық банктің қызметіне тиімді жетекшілік етуіне қамтамасыз етеді. Банктің құрылтайшылары басқару органдарына тікелей қатысады.

Акционерлік банктерді басқару құрылымы

Коммерциялық банктің ең жоғарғы органы акционнің жалпы жиналысы болып табылады. Акционнің жалпы жиналысы жылына бір рет шақырылып отырылады. Бұл жиналыста мынадай міндеттер шешіледі:

банктің жарғысына өгерістер енгізу;
банктің жарғылық капиталын өзгерту;
банктің кеңесін сайлау;
банктің жылдық есебін бекіту;
банктің табысын бөлу;
банкің құрылымдық немесе еншілес бөлімшелерін құру және тарату.

Екінші басқару органы бұл банктің қадағалау кеңесі болып табылады. Банктің қадағалау қызметіне бақылау жасау органы ретінде мынадай қызметтерді атқарады:

нормативтік актілерді бекітеді
басқарма және басқарма төрағасының еншілес бойынша жасалған мәліметтерді бекітеді.

Басқару төрағасы банктің бірінші жетекшісі болып табылады және ол банк қызметіне жетекшілікті жүзеге асырады.

Басқару органы бұл басқарма атқарушы немесе өкілетті орган, яғни ол банк иелеріне оның акционерлерінен құралады және оның мүдделерін қорғайды. Девизиялық комиссия банк қызметіне қаржылық есептің дұрыстығын бақылайтын бақылау жасаушы орган болып табылады. Несиелік комитет бұл несиенің берілуіне байланысты қорытынды жасаушы орган. Қызмет бөліміне кадр бөлімі, заң бөлімі, күзет бөлімі, әкімшілік шаруашылық бөлімі және тағы басқа сол сияқты көптеген бөлімдер кіреді. Ал банктің функционалдық құрамына барлық департаменттермен бөлімдер кіреді.

Банк операцияларын жүзеге асыру, сондай-ақ банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың өзге де операцияларды жүргіуі банк қызметі болып табылады.

Банк операцияларына мыналар жатады:

заңды тұлғалардың депозиттерін, банк шоттарын және жүргізуді қабылдау;
жеке тұлғалардың, банк шоттарын ашуды және жүргізуді қабылдау;
банкілер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың корреспонденттік есепшоттарын ашу және жүргізу;
осы адамның иелігіндегі тазартылған бағалы металдардың нақты саны көрініс табатын жеке және заңды тұлғалардың металл шоттарын ашу және жүргізу;
кассалық операциялар: банкноталар мен монеталар ұсату, айырбастау, қайта санау, сұрыптау, қаптап буу, сақтау және кейіннен беру мақсатында оларды қабылдау жөнінде қызметтер көрсету,
аудару операциялары: заңды және жеке тұлғалардың ақшасын аудару жөніндегі тапсырмаларын орындау,
есептеу операциялары: заңды және жеке тұлғалардың вексельдері мен өзге де қарыз міндеттемелерін есепке алу (дисконт) ;
заем операциялары төлем, мерзім, қайтарым талаптарына сәйкес: ақшалай түрде несие беру;
заңды тұлағалар мен жеке тұлғалардың, оның ішінде корреспонденттік банктердің тапсырмасымен олардың банктік шоттары бойынша есеп айырысуларды жүзеге асыру;
ломбард операциялары;
төлем карточкаларын шығару;
чек кітапшаларын шығару;
аккредитивті ашу мен растау және ол міндеттемелерді орындау.

Коммерциялық банктер мынадай белгілеріне байланысты жіктеледі:

жарғылық капиталының қалыптасуына байланысты:мемлекеттік; акционерлік; жеке; пай қосу арқылы (жауапкершілігі шектеулі серіктестік) ; аралас; шет капиталының қатысуымен.
операцияның түрлеріне қарй:әмбебап. Экономиканың барлық салаларына бірдей кең көлемді банктік қызмет көрсететін банктер; маманданған. Бір ғана салаға қызмет көрсететін сала.
аумақтық белгісіне қарай:халықаралық; мемлекетаралық; ұлттық; аймақтық.
салалық белгісіне қарай; өнеркәсіптік банктерсауда банктеріауыл шаруашылқ банктеріқұрылыс банктері және тағы басқа
филиалдарына қарайфилиалсызкөп филиалды

Қазақстан Республикасындағы банктік жүйеде 01. 07. 03 жылдағы статистикалық мәліметтері бойынша жұмыс жасайтын екінші дейгейлі банктердің барлығы дерлік акционерлік қоғам формасында банктер соның ішінде екі банктер мемлекетке 100% тиесілі банктер, оларға Қазақсатан даму банкі және эксимбанк, ал шетел капиталдың қатысуымен (100%) - 10 банк, (50%) - 4 банк, құрылған банктерде саны 14, оның еншілес банктер 10.

Акциялар екі түрге бөлінеді: 1) жай және

2) артықшылығы бар акциялар.

Жай акциялар оның иелеріне сол қоғамды басқару ісіне араласуына оның пайдасына қарай дивиднет алып отыруына құқық береді. Ал артықшылығы бар акциялар оның иесіне қоғамды басқаруға, қатысуына құқық бермегенмен уақытылы яғни қоғамның пайдасына байланыссыз тұрақты пайызын алуға қоғам банккроттыққа ұшараған жағдайда жай акция иесінен бұрын қоғамға қосқан өз үлесін алуға құқық береді. Банктің ұйымдастырылуы және құқықтық формасна байланыссыз оның жарғылық капиталы, оның қатысушылары жеке және заңды тұлғалар есебінен құрылады. Сондай-ақ олардың міндетерін қамтамасыз ету құралы болып табылады. Жарғылық капитал оның қатысушылардың меншік қаражат есебінен құрылуы мүмкін. Тіркеуге алынатын уақытта жаңадан құрылатын банктердің жарғылық капиталы құрылтайшылардан құралатын құжатта хабарландыратын, оның соммасының 50% төленуі тиіс. Ол тіркеуге алынған кезеңнен бастап бір жыл ішінде оның жарияланған сомасы заңдылықтармен шектелмейді.

Коммерциялық банктер кез келген банк өнімінің бөлу негізіне қандай да бір қажеттілектерді қанағаттандыруға бағытталған. Банкте басқаларына қарағанда ең жиі кездесетін қызметтің түрі салымдарды қабылдау мен несие беру. Осы екі қызмет түрінен банк өнімінің асортименті көбейді.

Коммерциялық банктер және банк, банктік қызметке сәйкес келесі операцияларды орындай алады:

ақылы негізгі депозиттер тарту;
клиенттердің және корреспондент банктердің шотынан жүргізу және оған касалық қызмет көрсету;
заңды және жеке тұлғаларға ұзақ және қысқа мерзімдерді қайтарымдылық төлемділік мерзімділік қамтамасыз етіледі;
иелернің тапсырмалары бойынша күрделі салымдарды қаржыландыру;
меншікті бағалы қағаздарды шығарылып сату;
төлем құжаттарын және бағалы қағаздарды сату, сатып алу және сақтау;
банк операциялары бойынша брокерлік қызмет көрсету немесе клиенттің агенті ретінде жүргізу;
үшінші тұлғалар үшін кепілдемелер, кепілдіктер беру;
құжаттарын құндылықтарды сақтау бойынша қызмет көрсету;
коммерциялық мәліметтерді қаржыландыру.

Банктер бағалы қағаздар рыногында кәсіби қызметтің мынадай:

а) Қазақстан Республикасының және рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төменгі рейтингтік алған елдердің не мұндай рейтингі болмағанда, Қазақсатан Республиксы Ұлттық банкінің шешімі бойынша белгіленген тәртіппен екінші деңгейдегі банктердің иемденіп алуына рұқсавт берілген шетелдік валюта және облигациялар базалық активі болып табылатын туынды бағалы қағаздармен - делдалдық.

б) Қазақстан республикасының және рейтингтік агенттіктердің бірінің талап етілетін ең төменгі рейтингін алған елдердің мемлекеттік бағалы қағаздарымен не мұндай рейтингі болмағанда, Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің шешімі бойынша, сондай-ақ белгіленген тіртіппен екінші деңгейдегі банктердің иемденіп алыуына рұқсат берілген шетелдік валюта және облигациялар базалық активі болып табылатын туынды бағалы қағаздармен осы жағдайларда өзге де бағалы қағаздармен - дилерлік.

Банкілер арасындағы, сондай-ақбанкілер мен олардың клиенттері арасындағы қатынастар, егер Қазақстан Республикасының өзгеше көзделмесе, шарттар негізінде жүзеге асырылады.

Банк клиенттері, егер Қазақстан Республикасының өзгеше көзделмесе, кредитор-банкті хабардар ете отырып, басқа банктерде банктік шоттар ашуға құқылы.

Жауапкершілігінен кейін банктер қызмет түрлерімен айналысуға құылы:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.