Оқыту технологиясы

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Оқыту технологиясы.

Оқыту технологиясы өзіне өзара байланысты екі процестен -оқушының қызметін ұйымдастыру мен оқытушының осы қызметті бақылаунан тұратын оқыту процесін баскаруды көздейді.

Оқыту технологиясында оқутыдың мазмуңы максаттардың, жоспарлардың және пәнің бағдарламасы негізінде қалыптасады және оның басты өлшемдері: көлемі, ұзақтығы, деңгейі тағы басқалары анықталады. Сонан соң оқу әдістері мен тәсілдері тандалады, танымдық қызметті атқаруға әкелетін, оны бейнелеудің қуралдары мен формалары анықталады.

Оқыту технологиясының негізгі белгілері.

1. Осы замандылық - оқыту бағдарламасын жаңартуға , яғни ғылым жетистіктері мен оны педагогикалық практикада пайдалану арасындағы алшақтықты жүйелі түрде азайтуға тұрақты ұмтылыс жасау.

2. Оңтайлылық - оқу-тәрбие мақсаттарына бір мезгілде уақытты үнемдеу және оқытудың жоғары сапасы сияқты шарттарды ескере отырып, студенттер мен оқутышының мнмкіндігінше аз күш жұмсау арқылы қол жеткізуге ұмтылыс.

3. Интеграциалық- оқу -тәрбие процесін жетілдіруге ықпал ететін, бірлесіп қызмет жасаитын әр түрлі пәндердін жетістіктерін біріктіру . Педагогикамен тек дәстурлі байланыстағы пәндерд-психология, әлеуметтану, физиология ғана емес, сондай-ақ информатика, статистика, экономика, басқару теориясы, эргономика және басқа ғылыми, техниқалык, ұймдастырушылық, қоғамдық және мәдени инновацияның зор әлуетін жинақтаған.

4. Ғылымилық- оқыту процесіндегі оқытудың белгілі бір мазмұнын, әдістері мен құралдарын және ұйымдастыру шешімдерін паидалунудың тиімділігін зертеу.

5. Процестер мен нәтижелердің қайталамдылығы- оқу процесінің осы жағдайларында белгілі бір жетістіктерді алдын ала болжауға ұмтылыс.

6. Оқытушы мен студентердің қызметерін бағдарламалау , яғни оқыту процесін тиянақты ұйымдастыру, ол оқу процесін жобалаудың манызың айқын көрсетеді, онсыз технологиясы туралы сөз етугеде болмас еді.

7. Оқу құралдары мен материалдарын зертеу- бұл қазіргі дидактиканы сипаттайтын, сондай-ақ жұмыс әдістері мен құралдарын ұдайы техникалық жағынан жетілдіру туралы қагиданы жүзеге асыруға мүмкіндік жасаитын вербализмді жоққа шығару.

8. Материалдық оқу ғылыми зертеулерге, дидактиканың эргономикалық жетістектеріне және жетекші оқу орталықтарының практикалық мұраларын пайдануға негізделген. Жоғарғы оқу орнын қазіргі жағдайда лайық ететін оның материалдық базасы ғана емес, сонымен қатар аталған құралдардын көмегімен жүзеге идеяларға да зор маңыз қажет .

9. Оқыту нәтижелерін сапалы бағалау оқыту технологиясының алдыңғы белгілермен тығыз байланысты, ал оның мақсаты- оқу тәрбие процесінің сапалы, жоғары тиімділігі жету. Іргелендіру мен прагматикалықтың жүйелі сабақтастығы білім берудің жаңа моделін құруға алып келеді.

Оқыту технологиясының өзіндік ерекшіліктері жоғару оқу орындарында игерілетін білім қызметіндегі өзгерістер болып табылады. Оқышыны өз бетінше білім алуға жетелейтін тұлғаның даму құралы ретінде қарастырылады. Білім берудің мазмұнына дайын білімдердің белгілі бір жүйесі, сонымен қатар айналадағы ортаны зерттеу процестерін және олардың арасындағы өзара байланысты іздестіру де кіруі керек.

Егер оқытудың дәстурлік жүйесінде оқулық, яғни мәтін білім берудін негізгі құралы болып есептелсе, бұл құрал оқутуға компьютерлик оқулықтар түріндегі компьютерлер, тренажерлар, оқу және бақылау бағдарламаларын енгізген жағдайда да қала береді және студенттердің өздері жинақтаған, жаңа білімдердің пайда болуына ықпал етеді. Бүл білім ақпараттық алаңдар - кәдімгідей ақпарат беру тәсілмен өзгерішіленетін, ғылыми анықтамалық ақпараттар түрінде берүлі мумкін. Олар түпнусқа кесте, графиктер видеокөріністер, түрінде болуы мүмкін, яғни білім санадан кейбір көрнекі бейне түрінде компьютердің экранына, технологияның бір түрі ретінде, орындауды "экрандық" формасы пайда болады.

Дидактикалық міндеттерді қою мыналарды қарастырады:

- оқыту мақсатарын талдау және оны оқу пәні мазмүның негізінде анықтау;

- оқу пәні мазмұнын жүйелендіру және оны оқу элементтерің жинақтаған модуль түрінде ұсыну;

- оқу элементтерін игеру деңгейн белгілеу;

- студенттерді даярлаудың бастапқы және олардың оқу материалдын меңгеруін сипаттайтын деңгейлерін анықтау.

Оқыту технологиясы білім беруді ізгілендіру принципін практикада қолдануды жүзеге асыру тетігі болып табылады, өйткені оқыту оқытушылардың студенттермен өзара белсенді әрекет процесі ретінде қарастылады, оңын мақсаты студентерді тұлға және кәсіпқой ретінде даярлау. Сабақ беруге, оқуға және білім беру мазмұнына дидактикалық өзара әрекетсіз жүйені құру мүмкін емес.

Оқу процесінде оқыту технологиясына қолдану, бір жағынан, оқу- тәрбие жұмысын женілдетеді, екінші жағынан, өз тенологиясын жасау жолымен алға басу білім беру жүйесінің ғылыми-техникалық прогрестен кейін қалуын жоюға көмектеседі.

Қазіргі оқыту технологиясына қатысты әдістер мен тәсілдердін ережелерін меңгеру үшін олармен байланысты прцестерді терең түсініп, оларды өздерінің педагогиқалық практикасында қолдану қажет, ал ол үшін уақыт, табандылық және күнделікті тәжірибе керек.

Оқытуды ұйымдастырудың дидактикалық әдістері.

Оқыту мақсаттарын ұйымдастыру мен жүзеге асырудын дидактиқалық әдістері.

Педагогикалық прцестің мәні қай жерде өтсе де оқытушы мен оқушының бірлескен қызметінен тұрады және ол оқытушы тарапынан оқушыға берілетін көмекке саяды. Оқытушы түсіндіреді, есіне салады, кеңес береді, мадақтайды, ынтыландырады, қызықтырады, дәлелдейді және талап етеді.

Білім беру - адамның жүйленген білімді, дағдыны және білікті меңгеру, ақыл-ойы мен сезімін дамыту, дүниеге көзқарасын және танымдық үрдістерін және нәтижесі. Білім берудің жалпы мақсаты -бітіруші бойында кәсіби және тұлғалық сапаларды жоғары қалыптастыру, бұл оқу орны жұмысының соңғы нәтижесі болып табылады. Жоғарғы оқу орнының міндеті - тұлғаны белгілі бір уақыт ішінде кезең-кезеңмен қалыптастыру үшін жалпы мақсаттарды шағын мақсатарға бөлу

Оқыту технологиясында жүйе құрушы элемент мақсатар болып табылады, бұлар мемлекетік және әлеуметтік тапсырыстарға, білім беру стандарттарына, белгілі бір қызмет саласының жоғары білімді маманға деген қажет ін анықтау мақсатындағы маркетингтік зерттеулердің нәтижесіне байланысты болады.

"Оқыту мен тәрбиелеудің белгіленген мақсаттарының диагностикалыгы" ұғымы білдіреді :

а) анықтаманың және оның белгілерінің анық сипатталғаны соншалық, үғым оны білдірушімен бірдей қатынаста болады;

б) бұл ұғым білдіретін көріністер мен факторлар өлшем категориясына ие, яғни өлшеуге келеді;

в) өлшеулердің нәтижесі бағалаудың белгілі бір шкаласына келтіріледі.

Осыдан диагностикалыкалықтың формуласы туындайды:

Д=С+Ө+Б,

бұл жерде Д-диагностикалық, С-дәлме-дәл суреттеу, Ө-өлшеу, Б-бағалау.

Оқытудың диагностикалық жолмен белгіленген мақсаттары белгілі бір шарттарды қанағаттандыруы керек, өйткені жоғары оқу орнынан шыққан жас маман оқытудын мазмүнын қайталап айтып беруге емес, қызметке дайын болуы керек.

Педагогиқалық психологияда кез келген мамандық пен кезкелген пәнге арналған қызметтің әмбебап жүйесі әзірленген. Оның мәні : оқу пәнің игерудкгі нақты мақсаттарды белгілеу кезінде маманның біліктілік сипаттарының талаптарын басшылыққа алу керек . Мақсаттарды білік, қызмет, міндет тілінде тұжырымдау керек. Міндет- белгілі бір мақсаттарға процестің- қызметтің көмегі арқылы жететін жағдай, оны іске асыру үшін білік қажет .

Оқу қызметінде абстрактылықтан нақтылыққа, жалпыдан жекегеайналу жүреді . Бұл қызметтің басты нәтижесі студенттің теориялық санасы меғн ойлауын қалыптастыру болып табылады, өйткені алған білімнің сипаты эмпирикалық танымды ауыстыратын дәл осы танымға ғана байланысты.

Білім берудің мазмұнына енетіндер:

-табиғат, қоғам, техника, ойлау және қызмет тәсілдері туралы білімдер. Бұл білімдерді игеру оқушының санасында өмір туралы дұрыс тусініктің қалыптасуынқамтамасыз етеді.

-осы тәжірибелерді игерген тұлғаның білімімен, білігімен және дағдысымен іске асатын қызметтің белгілі тәсілдерін жүзеге асыру тәжирбелері.

-қоғамның алдында тұрған жаңа проблемаларды шешудегі шығармашылық, ізденістік қызметтердің тәжирбіесі. Дербестік пен бастамашылық адамдарда шығармашылық пен жұмыс істей білудің қалыптасу көрсеткіші ретінде әр оқушыда жекелей жинақталады, бірақ оларды білім беру мазмұнында бағдарламау керек;

-адам қызметінің обьектілеріне немесе құралдарына құндылық тұрғысынан карау тәжірбиесі, оның айналадағы ортаға, оныңқұндылықтар жүйесине енген, тұлғалық - белгілі бір обьектілерді эмоционалдық қабылдаудан пайда болатын қажеттілік жиынтығында басқа адамдарға деген көз қарастан көрінді. Бұл көзқарас адамдардың мінез- құлқында, практикалық және санаткерлік сипаттағы қызметтерде байқалады, бұл -білімдердің, сенімдердің және практикалық сипаттағы қызметтердің жиынтығы. Білімсіз білік болуы мүмкін емес.

Білім мазмұны көздері мен факторлары.

Мәденіет пен әлеуметтік тәжербе жоғары білім берудін мазмұнын қалыптастырудың көзі болып табылады.

Жоғары білім берудің мазмұның тандауға және қалыптастыруға ықпал ететін факторлар: қоғамның білімді адамдарға деген сұранысы; қоғамнын жоғарғы мектептердің алдына олардың белгілі бір тарихи даму кезеңінде қоятын мақсаттары; оқыту прцесінің нақты мүмкіндіктері; студенттердің орташа және оңтайлы мүмкіндіктері, сондай-ақ тұлғаның білім алуға сұранысы.

Қандай принциптер білім берудің мазмұнын жасауға неғіз болады? Педагогика ғылымыцнда бұл сұраққа жауап жоқ.

Педагогикалық әдебиеттерде бұл жөнінде берілген бүкіл ақпарат төмендегі үш принципте атап айтқан:

-білім мазмұнының оның барлық элементтері мен барлық құрастыру деңгейлерінде қазіргі ғылым, өндіріс деңгейлеріне және даму үстіндегі гуманистік демократикаялық қоғамның негізгі талаптарына сәйкес келу принципі;

-оқу материалының мазмұнын қалыптасу деңгейінде қурылымдық жағынан бірлігі принципі, мұнда маманның тұлғалык дамыу мен қалыптасуы есепке алынады.

Оқу жоспары. Білім мазмұны- бұл оқыту құралы ретінде көрінетін пәндік мазмұн және ол оқу жоспарлары мен оқу бағдарламаларында беріледі. Жоғары оқу орындарында олар мамандардың жалпы білім, жалпы кәсіби және кәсіби даярлығың мазмұнын аныктайды.

Оқу жоспарлары -жоғары оқу орындарының қызметіне бағыт беретін нормативті құжат.

Жалпы білім беру мектептерінің оқу жоспарын жасау және жетілдіру екі бағытта жүргізіледі:

1. Бұрын оқытылмаған жаңа пәндер енгізіледі. Олар ғылымның, техниканың алға басуын, қоғамдық өмірдегі өзгерістерді айқындаиды.

2. Дәстурлі пәндердің өзіндік салмағы қайта қаралады. Білім берудің әр түрлі- міндетті және элективті компоненттеінің арасындағы, оқу пәндері цикилдері арасындағы тендікті іздестіру жұмыстары жүргізіледі.

Оқу бағдарламасының, оқулықтардың және оқу құралдарының сиппатамасы. Оқу бағдарламасы -ол әрбір жеке пәндер бойынша меңгерулілуге тиісті негізгі білімдердің, дағды мен біліктің аясы белгіленген норматифті құжат. Оған оқылатын материалдар тақырыптарының тізбесі, әр тақырыпқа қажетті уақыт саны бойынша ұсыныстар, оларды щқу жылдары бойынша бөлу бүкіл курсты оқуға бөлінген уақыт кіреді.

Типтік оқу бағдарламасы құрылымдылық тұрғыдан қарағанда негізгі үш компоненттен тұрады:жогары мекткптердегі оқу пәндері жуйесіндегі нақты бір оқу пәнін оқудың мақсатты бағыттарын айқындайтын түсініктеме немесе кіріспе; білім берудің өзіндік мазмуны -негізгі ақпараттар кіретін оқу материалы; ұғымдар, зандар, теориалар, міндеттер пәндік дағдылар мен біліктердің тізбесі.

Білім беру стандарты - бұу бітірушулерді жалпы білім беру негізінде даярлауға қойлатын міндетті талап деңгейі және осы талаптарға сәйкес оқуту мен бақылаудың мазмұны, әдістері, түрлері мен құралдары. Мазмұндық тұрғыда жоғары мектептің стандарты төмендегіні қөздейді:

- ғылым негіздерің теориясын, тұжымдамаларын, зандары мен заңдылықтарын, олардың тарихын, әдіснамасын, мәселелері мен болжамдарын білуді;

- ғылыми білімдерін практикада танымдылық және практикалық міндеттерді шешуді паидалана білуді;

- белгілі бір білім беру саласының теориясы мен практикасы ауқымында әз ұстанымының болуын;

- қоғамның әлеуметтік, саяси, экономикалық, экологиялық, адамгершілік, өндірістік, басқару, ұлттық, халықарлық, мәдені т. б. негізгі мәселелерін білуді және оларды шешудегі өзінің ролің түсінуді;

- білімдер, ғылымдар және қызмет түрлері бойынша өз бетінше үздіксіз білім алу технологиясын.

Оқупәні білім жүйесінің құрылымы күрделі тапсырмалар тізбегі түрінде берілүі мүмкін: оқу тапсырмалары- кәсіби бағыт сипатындағы тапсырма -кешінді тапсырмалар. Типтік тапсырмалар бағдарламаның негізгі мәселелері бойынша оқытудын мақсаты негізінде жасалады. Сипаты кәсіби бағыттагы тапсырмалар болашақ мамандыққа пайдаланылатын, оқу пәнінің тақырыбы бойынша әзірленеді. Типтік міндеттердің шешімін оқыған студенттер алған білімдері мен дағдыларын пәнараллық жағдайларда енгізуге көшетіндей болуға тиіс. Кешенді тапсырмалар проблемалық жағдайлардан тұратын жоғарыда аталған тапсырмаларды біріктіретін материалдарға негізделеді, бұл проблемаларды шешу еселі де, ізденіске толы сенімді әрі жемісті еңбекті талап етеді.

Оқытудың мазмұнын терендету үшің күрделі алгоритм түріндегі үлгілер мен өз бетінше атқарылатын жұмысты пайдалануға болады.

Оқыту әдістерің білім алу көздері бойнша жіктеу кең тараған . Әдістергеосылай қарау оларды төмендегіше бөледі:

а) сөздік әдіс ( білім көзі ауызша немесе баспа сөздері болып табылады) ;

б) көрнекі әдістер ) білім көзі бақыланатын заттар, құбылыстар, көрнекі құралдар боп табылады ) ;

в) практикалық әдістер ( практикалық қызмет атқара отырып, стунденттер білім алады және білігін қалыптастырады) .

Сөздік әдістер келесі түрлерге бөлінеді: әңгіме, түсіндіру, сүхбат, пікірталас, кітаппен жұмыс.

Сұхбат . Сұхбат-оқутышынын тыңғылыкты ойланған мәселелер жүйесін қою арқылы материалды түсінуіне алып келетін немесе оқығанда игеруін тексеретіндиалогты оқыту әдісі.

Пікірталас. Бұл әдісті студенттер біршама толымды білім алған және өз бетінше ой түйіп, өз көзкарасын дәлелдей және негіздей алатын жағдайда пайдаланғантиімді.

Баспассөздерімен өз бетінше жұмыс істеудің көптеген тәсилдері бар.

-конспектілеу-қысқаша мазмұндама.

- тақырыптын жоспарын жасау . Жоспар жай және курделі болуы мүмкін.

-тезистеу-оқыған ойларды қысқаша мазмұндау;

-дәйектеме беру -тақыптан сөзбе-сөз үзінді.

-аннотациялау - оқылғанның негізгі мәнің жоймай, қысқаша мазмұнын беру;

-рецензиялау - оқылғанға өз ойын білдіріп, қысқаша пікір жазу;

- анықтама жасау-іздестіру арқылы алынған бір нәрсе туралы мәлімет.

-тақырыптық тезаурус жасау-бөлім, тақырып бойынша негізгі ұғымдар кешенің реттеу;

-идеялардың матрицасын жасау-әр автордың еңбектеріндегі біртектес заттардың, құбылыстардың салыстырмалы сипаттамасы.

Көрнекі әдістер . Оқытудын көрнекі әдістерін екі топқа бөлуге болады :иллюстрация және демонстрация.

Мына талаптарды орындау қажет:

а) көрнекілік әдісті қажетіне қарай пайдалунуғатиіс және оны бірте-бірте, тек сабақтың тиісті сәтінде көрсету керек;

б) бақылауды барлық студенттер көрсетілетінпәнді жақсы көретіндейетіп ұйымдастыру керек;

в) иллюстрацияны көрсетуде басты нақты нәрселерді анық бөліп көрсету;

г) құбылыстарды көрсету кезінде берілетін түсініктемені мұқият ойланукерек;

д) көрсетілетін көрнекі құрал материалдың мазмұнына сәйкес болуы керек;

е) көрнекі құралдардан және көрсететін қондырғылардан өздері ұнататын ақпараттарды табуға студентердің өздері жұмылдыру.

Практикалық әдістер. Оқытудың практикалық әдістері студенттердің практикалық қызметтеріне негізделген.

Жаттығулар . Жаттығуларды орындауда студенттердің жұмысты дербес орындау қабілетіне қарай бөлінеді:

а) қайта жанғырту жаттығулары- пысықтау мақсатында белгілі нәрсені қайта жаңғырту;

б) жаттықтурышы жаттығулар - білімді жана жағдайларда пайдалану жаттығулары.

Жаттығуларды пайдалану ерекшеліктерін қарастырайқ.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

Ұқсас жұмыстар

Педагогикалық технология туралы

Оқытудың қазіргі технологиялары

Озат және педагогикалық тәжірибе туралы түсінік

Деңгейлік саралап оқыту технологиясы

Бітібаеваның дамыта оқыту технологиясы

Оқытудың дәстүрлі технологиялары

Оқыту үрдісінде педагогикалық технологияларды ұтымды пайдалану

Дәстүрлі технологиялар мен инновациялық технологиялардың аражігі

Оқыту технологиясы мен әдістері

Деңгейлеп - саралап оқыту технологияларды пайдаланудың теориялық негіздері

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz