Ауылшаруашылық тауарлар нарығының инфрақұрылымы

Пән: Ауыл шаруашылығы
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

1. Ауылшаруашылық тауарлар нарығының инфрақұрылымы.

2. Аграрлық нарық.

Ауылшаруашылық тауарлар нарығының инфрақұрылымы.

Жер нарықтарының, заттық-техникалық қорлардың, капиталдардың тұрақты жұмыс жасауы үшiн инфрақұрылым жасау, аграрлық өндiрiстiң тиiмдi жұмыс жасауын қолдауды күшейтуiндегi мемлекеттiң негiзгi функцияларының бiр болып табылады.

Ауылшаруашылық тауарларының өндiрiсін ынталандырудың маңызды шарты болып келесі табылады - экономиканың аграрлық саласының субъектілерiнiң тең құқықты сатушылар және сатып алушылар ретінде халықаралық ауылшаруашылық нарықтарының жүйесіне енудің мемлекет қамтамасыз ету керек. Сондықтан отандық өндiрушiлердiң бәсекеге қабілетті ауылшаруашылық тауарларының экспортын ұйымдастыруда көмек көрсету, сонымен қатар шетел импортерларының қысымынан қорғау механизмін жасау маңызды болып табылады.

Мемлекет тиiмдi аграрлық өндiрiстiң қолдаудың осы және және басқа функцияларын орындай алады, егер бұндай қолдаудың жүйесін жасау келесi қағидаларды орындауға негізделетін болса.

Ең алдымен, экономикалық және әлеуметтiк мақсаттарының бiрлiк қағидасы маңызды: мемлекеттiк реттеу шаралары экономикалық мәселелердiң шешiмiне ғана емес, сонымен қатар ауыл тұрғындарының қалыптасқан құндылықтарына, оның әр түрлi топтарының мiнез-құлықтарының үлгiсiне, әлеуметтiк-психологиялық және ұлттық ерекшелiктерге бағдарлау керек.

Келесі қағидасы аграрлық саланы басқарудағы индикативтік және директивтіктің тiркесуі қағидасы, ол бойынша нарықтықтың экономика шарттарын реттеуге директивтік әдiстер керек кезінде мемлекеттiк сектордағы кәсiпорындарында таралу мүмкін (яғни, құрғақшылық, су тасқыны жағдайында, экологиялық катаклизмдер және т. б. кезінде) .

Аграрлық протекционизм қағидасының екi аспектісі болады: экономика iшiндегi, яғни ол аграрлық кешеннiң басқа салалармен арақатынасына байланысты; және сыртқы экономикалық, яғни ауылшаруашылық тауарлардың экспорты және импортымен байланысты. Шетелдік сатып алушылар отандық ауылшаруашылық тауар өндiрушiлерінің қаржы күйiне келеңсіз ықпал етеді.

Программалық реттеу қағидасы, біріншіден, аграрлық сектордағы бағдарламалар өз алдына бәсекелестiкке әсер етудің әдiсi болып табылады және сол арқылы келеңсiз салдарын нақ сол жұмсартады, екiншiден, аграрлық сектордағы бағдарламалар мүдделерді, механизмдерді және реттеу аспаптарын мақұлдауға мүмкiндiк бередi. Дегенмен ерекшеленген қағидалар мемлекеттiң аграрлық салаға әсерін толық ашпайды және толықтыруды талап етеді.

Аграрлық нарық.

Мемлекеттің бiртұтас нарығының құрама бөлiгі болып табылатын аграрлық нарықтың күрделі iшкi құрылымы бар, ол өзіне арнайы нарықтарды қосады: ауылшаруашылық шикiзат, азық-түлiк, материалдық-техникалық ресурстар, жұмыс және қызмет нарықтарын. Айырбас жәнее тауар-ақша қатынастар жүйесімен байланысқан сатушылар мен сатып алушылардың өзара әрекеттесуі ретіндегі нарық өзіне тiкелей тауар өндiрушiлерін және тұтынушыларды ғана қоспай, сонымен қатар нарықтық инфрақұрылымның өкілдерін, яғни делдалдарды қосады.

Аграрлық секторлардың нарықтық қатынастарының жүйесінде мағынасы жағынан тең екі құрамдас бөлiгін ерекшелеуге болады. Солардың бiрi, ауыл шаруашылық нарығында өндірушілердің және тұтынушылардың барлық деңгейлерде еркiн мiнез-құлығының кепiлдiгi, ол сұраныс пен ұсыныстың ұтымды байланысын анықтауға мүмкіндік беру керек. Келесі құрамды бөлiгі - бұл нарықтық қатынастарды реттеудің экономикалық механизмдері, олардың мақсаты нарықтың субъектілерді тиiмдi қызметке бағдарлау.

Аграрлық сектордың өндірушілері және арасындағы тиiмдi арақатынастарды қамтамасыз ететін нарықтық инфрақұрылымды құрастырудың мәнi болып табылады. Нарықтық инфрақұрылымның субъекттерi ретінде тек сауда-саттыққа көмектесетiн, бiрақ меншiкке тауар алмайтын коммерциялық компаниялар деп санау қате екенін атап өткен жөн. Нарықтық инфрақұрылымға келесілерді жатқызуға болады: аукциондарды, жәрмеңкелерді, коммерциялық банктерді, сақтандыру, инвестициялық және қаржы компанияларын, яғни меншiктен формаларына тәуелдi емес мемлекеттiк банктiк мекемелерді, мемлекеттiк сауда кәсiпорындарды, көтерме және бөлшек сауданы.

Ауылшаруашылық шикiзат көтерме нарығының ұйымдастыру-құқықтық формасын таңдау, оның меншiк формасына және құрылтайшылардың құрамынан тәуелдi болады. Ол мемлекеттiк органдардың ролімен байланысқан ашық акционерлiк қоғамдар бола алады және кооператив типімен ұйымдастырылған нарықтар бола алады, бұл нарықтарда өз өнімдерін өткізуге құқығы бар ауылшаруашылық тауар өндірушілері құрылтайшылар болып табылады, сонымен қатар қайта өңдеу кәсіпорындарының қуаттылығын пайдалану мүмкіндігі бар.

Қайта өңдеу кәсiпорындары базасындағы малдың көтерме нарықтарын құрастырудағы ерекшелiктерге тоқталайық. Бұл кәсіпорындар мал өнiмiнiң барлық түрлерiн өткізуге қажеттi шарттармен қамтамасыз ету қажет, ол үшін арнайы нарықтық инфрақұрылым қажет. Мал нарығына және автокөлiк тұрағына 5-6 га көлемiнде жер қажет, онда қасапханалар, жем қоймалары, сауданы өткiзетін және мәмiлелердi ресiмдейтiн бөлімшелер, малдәрiгерлiк қызмет, банк бөлiмшесi болу керек. Малдар үшiн арналған бөсiп кеттерді малдың түрлеріне қарай бiрнеше блоктерге бөлу керек. Көтерме нарықтардың құрылымына еттi уақытша сақтайтын тоңазытқыш қуаттар қосылу тиіс. Барлық осы талаптарға қалаларда орналасқан қуаттар және iрi қайта өңдеу кәсiпорындарының шарттары жауап бередi.

Саудалардың процедурасы (келiсiмдердi бөлiндiлер негiзiнде бекiтiледi, немесе аталып өткен дүкеншiмен және нарықтың әкiмшiлiгiнiң аралығында келiсiм шарт ескерiлген процедура бойынша) терминал және сауданың (баға жүрiсте ашық саудаларды бекiтiледi) аукцион формаларының қолданумен iске аса алады. Нақтылы малдайдың саудалары үшiн арнайы күн қойылады. Үнемі (аптаға рет) арнайы бюллетень шығару саудалардың қорытындысын жақын перспективаға малдың бағаларының болжамдары жасалуы тиіс.

Мал шаруашылық өнiмнiң көтерме нарықтарының тауарының орналастыру және саны бойынша міндетті түрде: бiрiншiден тұтынушылармен жақындылығы, екiншiден мал шаруашылық өнiмдерінің шоғырландырылуы, үшiншiден, өлкенiң тұрғындарының саны көрсетілуі тиіс.

Көтерме нарықтардың желiсiнiң дамуы, сөз жоқ, өндiрушi-сатып алушы қатынастардың арасындағы делдалдардың пайда болуын бiлдiредi және делдалдық құрылымдардың заңдастырылуы міндетті, бiрақ, өндiрушi байланыс түзулердің сұранысын зерттеуi керек, мәлiметтiң жиналуы мен жарнамаларды ұйымдастыру міндетті, бірақ ол тек өте ауқымды өндірушілердің құрылымдарына тән. Бұдан басқа, қазіргі таңда өнімді нарықтың және шикізат нарығының түбегейлi еншiлерiн делдалдар мен алып-сатарлар тексередi. Бірақ олардың қызметiн реттеп тексеру мүмкін емес, соған байланысты қазіргі таңда әр түрлі құқық бұзушылықтар орын алуда.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.