Қазіргі жастар арасындағы мәселелер
Бүкіл әлемді алаңдатып отырған есірткі мәселесі біздің қоғамды да айналып өтіп жатқан жоқ. Өзге елдермен арадағы түрлі байланыстардың қалтарысын тасалап келе жатқан осы кесел жастарымыздың болашағы үшін қатерлі екені анық. Қазірдің өзінде жабысқан дерттің бойымызға дендегені соншалық, бір күнде жұлып тастау мүмкін болмай отыр. Ақпарат құралдарының мәліметіне қарағанда, есірткі қолданылатындардың арасында жастардың саны басым. Ал жастар– ертеңгі қоғамның иесі. Сондықтан, бүгінгі таңда қолданылатын жекелеген топтармен шектелмей, жаппай қоғамдық сипат алуы тиіс.
Кезінде нарық заманының нар белін қайыстырған қиыншылықтарына кезіктік, уақыт өзгеріп, ұрпақ ауысты дедік, қойшы, әйтеуір еліміздің ертеңгі болашағынан саналатын жастар тәрбиесін уыстан шығарып алғанымызды күні бүгіндері кеш аңғарып отырмыз. Қазір сол одақ тұсындағы қуатты жастар қозғалысын қанша жерден қалпына келтіреміз деп талпынғанымызбен ісіміз ілгерілемей шатқаяқтап келеді. Жастар мен жасөспірімдердің құқығын қорғау, оларға тәлім-тәрбие беру жөнінде бірнеше заң қабылданғанымен күнделікті тәжірибеде олардың да тетік терпі толық іске қосылмай, бір кездері өзара сабақтасып жатқан мектеп пен отбасы және қоғамдық ұйымдар арасындағы байланыстың әлсіреп, аққудың көкке, шортанның көлге тартқанындай берекесіздіктің үстемдік құрып тұрған жағдайы бар. Сонымен соңғы жылдары патриотизм мен отан сүйгіштік рухынан айрылып қалған жастар қауымы арасында қылмыстың қаулап өсуі үлкен алаңдатушылық туғызып отыр. Әрине оның түпкі себебін бір ауыз сөзбен түсіндіріп беру қиын мәселе.
Кезінде нарық заманының нар белін қайыстырған қиыншылықтарына кезіктік, уақыт өзгеріп, ұрпақ ауысты дедік, қойшы, әйтеуір еліміздің ертеңгі болашағынан саналатын жастар тәрбиесін уыстан шығарып алғанымызды күні бүгіндері кеш аңғарып отырмыз. Қазір сол одақ тұсындағы қуатты жастар қозғалысын қанша жерден қалпына келтіреміз деп талпынғанымызбен ісіміз ілгерілемей шатқаяқтап келеді. Жастар мен жасөспірімдердің құқығын қорғау, оларға тәлім-тәрбие беру жөнінде бірнеше заң қабылданғанымен күнделікті тәжірибеде олардың да тетік терпі толық іске қосылмай, бір кездері өзара сабақтасып жатқан мектеп пен отбасы және қоғамдық ұйымдар арасындағы байланыстың әлсіреп, аққудың көкке, шортанның көлге тартқанындай берекесіздіктің үстемдік құрып тұрған жағдайы бар. Сонымен соңғы жылдары патриотизм мен отан сүйгіштік рухынан айрылып қалған жастар қауымы арасында қылмыстың қаулап өсуі үлкен алаңдатушылық туғызып отыр. Әрине оның түпкі себебін бір ауыз сөзбен түсіндіріп беру қиын мәселе.
Қазіргі жастар арасындағы мәселелер
Бүкіл әлемді алаңдатып отырған есірткі мәселесі біздің қоғамды да
айналып өтіп жатқан жоқ. Өзге елдермен арадағы түрлі байланыстардың
қалтарысын тасалап келе жатқан осы кесел жастарымыздың болашағы үшін
қатерлі екені анық. Қазірдің өзінде жабысқан дерттің бойымызға дендегені
соншалық, бір күнде жұлып тастау мүмкін болмай отыр. Ақпарат құралдарының
мәліметіне қарағанда, есірткі қолданылатындардың арасында жастардың саны
басым. Ал жастар– ертеңгі қоғамның иесі. Сондықтан, бүгінгі таңда
қолданылатын жекелеген топтармен шектелмей, жаппай қоғамдық сипат алуы
тиіс.
Кезінде нарық заманының нар белін қайыстырған қиыншылықтарына кезіктік,
уақыт өзгеріп, ұрпақ ауысты дедік, қойшы, әйтеуір еліміздің ертеңгі
болашағынан саналатын жастар тәрбиесін уыстан шығарып алғанымызды күні
бүгіндері кеш аңғарып отырмыз. Қазір сол одақ тұсындағы қуатты жастар
қозғалысын қанша жерден қалпына келтіреміз деп талпынғанымызбен ісіміз
ілгерілемей шатқаяқтап келеді. Жастар мен жасөспірімдердің құқығын қорғау,
оларға тәлім-тәрбие беру жөнінде бірнеше заң қабылданғанымен күнделікті
тәжірибеде олардың да тетік терпі толық іске қосылмай, бір кездері өзара
сабақтасып жатқан мектеп пен отбасы және қоғамдық ұйымдар арасындағы
байланыстың әлсіреп, аққудың көкке, шортанның көлге тартқанындай
берекесіздіктің үстемдік құрып тұрған жағдайы бар. Сонымен соңғы жылдары
патриотизм мен отан сүйгіштік рухынан айрылып қалған жастар қауымы арасында
қылмыстың қаулап өсуі үлкен алаңдатушылық туғызып отыр. Әрине оның түпкі
себебін бір ауыз сөзбен түсіндіріп беру қиын мәселе.
Қалың жұртқа белгілісі еліміздегі әлеуметтік жағдайлардың төмендігі,
тұрмыстық ахуал мен күнкөрістің жүдеулігі, ертеңгі күнге деген сенімнің
жоқтығы секілді тағы да бас қа толып жатқан объективті және субъективті
себептердің қамқорлық пен тәлім-тәрбиеден тыс қалған жастар қауымын түзу
жолдан тайдырып, теріс әрекеттерге баруына тікелей әсерін тигізіп
жатқандығы ғана. Соның салдарынын жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылық
отбасы, ошақ басындағы тентектіктен асып түсіп, кісі өлтіру, әйел зорлау,
денеге ауыр жарақат салу, ашықтан-ашық адам тонау, есірткі заттарын сақтау
тәрізді кәнігі қылмаскерлермен жасалынатын ауыр қылмыстарға ұласып отыр.
Егер ресми мәліметтерге жүгінсек, бір ғана Алматы қаласының өзінде ғана
әртүрлі құқық бұзған 1612 бала есепке алынып, 114 көкөрім жастың
есірткіге бейімділігі анықталған екен.
Есіркіге үйренісетін жас тарымыздың арасында неге жиіледі? - деген
сұрақты педагог ретінде өзімізге қоя отырып, жастардың болмысына көз
жіберсек, бойларынан ең бірінші албырттықты көрер едік. Оларды биікке
шығаратын да осы албырттық.
Қалай болғанда да осы бір сындарлы тұста оларға үлкен көмек қажет. Тек
ата-ана тарапынан емес, жүрген орта, бүкіл қоғам тарапынан.
Біз, әрине, жастардың бәріне күйе жағудан аулақпыз: асыл – тастан,
өнер – жастан. Олардың бойында буырқанған бұла күш қоғам игіліге жұмсалар
болса, алмайтын қамалы, аспайтын асуы жоқ.
Әлемді, соның ішінде Қазақстанды да қатты алаңдатып отырған бүгінгі
халақаралық есірткі ағыны, нашақорлық мәселесі адамзат пейілінің
бұзылғандығын, адалдық пен тазалықтың мансұқталғандығынан өршіп отыр. Бұл
ретте қазақтың данышпан ағартушысы Ахмет Байтұрсынұлы былай деген екен:
Ауру – денеге зарарлы нәрселерден болатын бүлікшілік. Құдыреттің ісінің
бәрі орынды, бәрі жөнді. Жөнді істі жөнсізге айналдыратын кінә өзімізден.
...Бағым жақсы болса, тән күйлі болса, тән күйлі болады, күйлі тән күшті
болып ауруды жеңеді.
Нашақорлықтың асқынғаны сонша, қазыр наша, есірткі дегеніміз не деп
сауал қоюдың өзі ерсі болып қалды. Мектеп жасындағы балалардан сұрасаңыз да
оның не екендігін айтып, түр-түсір түстеп бере алады. Есірткінің қоғамға
енгені сонша, ол енді ұлттық қауіпсіздігімізге қатер төндіруде. Қазақ
қоғамына ең алғаш спиртік ішімдіктер келгенде оны жиіркене, тыжырана,
бірдей қабылдай алмай қиналғандары белгілі. Сол секілді, нашақор деген
сөзді бұдан 15-20 жыл бұрын тек қана тұрғындарына қатысты оның өзінде де
өзлге ұлт өкілдерінің арасында деп еститінбіз. Қазіргі таңда
наркодиспансерлерде емделіп жатқан жергілікті тұрғындардың көптеп
кездестіруге болады. Кеңес Одағының ыдырауы, тұмшаланған шекаралардың
ашылуы нашақорлық үдерісін , халықаралық есірткі бизнесінің дамуын, оның
өрісін жеделдете түсті.
Ешкімге де жасырын емес. Қазір Қазақстан халықаралық есірткі бизнесінің
жолында жатыр. Бұрындары Ауғанстан есірткісі мұхит айналып барып, Еуропа
нарығына түсетін болса, енді бұл жол бірнеше есеге қысқарған. Тәжік, өзбек,
қазақ шекаралары арқылы Ресейге жетіп жығылады. Ал Қазақстанға жеткен
есірткілер Шымкент-Қызылорда, Қарағанды-Астана және Семей-Өскемен арқылы
Ресей аумағына сапар шегеді. Бұрынғы Ұлы Жібек жолын енді есірткі жолына
айналдыру әлдекімдердің ұлы арманына айналғыны қашан. Әрине, мұндайдан
жергілікті нашақор тұтынушылар да тыс қалған емес.
Осылайша халықаралық масштабқа көтерілген есірткі бизнесімен күреске
қазақстандық ұлттық қауіпсіздік органдарының қосылғандарына да көп болды.
Жыл сайын түрлі деңгейде іс-шаралар өткізіліп, халықаралық есірткі
барондарының жолы кесілуде. Дегенмен есірткі бизнесі жаңбырдан кейінгі
саңырауқұлақ секілді. Бірі жойылса, екіншісі бас көтеріп жатады.
Есірткі бизнесіне, нашақорлыққа қарсы барлық құқық қорғау, сонау
шекарадағы сарбаздардан бастап, ел орталығындағы тиісті органдарға дейін
күрес жүргізуде. Ал, мына бір ғана мысал, нашақорлықтың қоғам өміріне
қаншама дендей түскендігін дәлелдейді. Ұлттық қауіпсіздік органдары өткен
жылдың 3 қазаны мен 20 желтоқсан аралығында Студент деген шартты атаумен
жедел іс-шара жүргізді. Мақсаты оқушы-студент жастар арасындағы
нашақорлықты сауықтыру болатын. Нәтижесі қандай болды? Қазқстандық
нашақорлардың географиясының кеңейе түскендігіне таң қаламыз! Оңтүстік,
солтүстік, шығыс, батыс, қысқаша айтқанда, төрт құбыламыз түгел
қамтылған. Олардың арасында үлкен де, кіші де бар. Сөзіміз жалаң болмас
үшін олардың бірқатарына тоқталайық:
Астана. Есірткі тұтынып жатқан жерінен 6 азамат ұсталды. Олардың 4-уі
Астанадағы түрлі оқу орындарының студенттері болып шықты; Алматы. Қазақ
көлік және коммуникуациялар академиясының № 3 жатақханасында салмағы 1кг
400 гр. болатын марихуана тәркіленді. Күдікті ретінде аталған жоғары оқу
орнының 5-ші курс студенті қамалды; Қарағанды. Жоғары оқу орнының 2
студенті, екі арнайы кәсіптік-техникалық училищенің оқушыларынан есірткі
заттары алынды; Арқалық. Экономика және құқық колледжінің оқушысы 10гр.
героинмен ұсталды.
Міне, осы аталған деректердің барлығы бойынша қылмыстық іс қозғалды.
Барлығы оқушы-студент жастар. Олардың түбі тұңғиық есірткі жолына түсуіне
не себеп? Әлде үгіт-насихат жетіспей ме? Нашақорлар арасында золотая
молодежь деген термин пайда болды. Бұл дегеніміз, ішкені алдында, ішпегені
артында қалатын қалталы кісілердің балалары. Осы жерде біздің қоғамда
тәрбиенің жетіспейтіндігі көрінеді. Себебі, әке-шеше таңның атысы, күннің
батысы жұмыста. Ондай кісілердің көбісіне жұмыс мәселесі бірінші орынға
шығып кеткен. Тек қана ақша табу. Ал үйдегі бала әйтеуір аман-есен жүрсе
болғаны.
Жоғарыда айтып өттік, нашақорлықпен күресетін органдар елімізде жетіп,
артылады. Олар алдағы уақытта да көбейе түсер. Бірақ одан нәтиже шыға қояр
ма екен? Ең басты күрес құралы отбасылық насихат екендігін түсінетін кез
жетті.
Халақаралық есерткі қаупі мәселесін Қазақстан Республикасының
Президенті Н.Назарбаев түрлі форумдарда, жиындарда жиі айтып, оның алдын-
алу туралы ұстанымын ашық мілімдеп жүргені белгілі. Үстіміздегі жылы 26
мамырда ЕҰУ-да оқыған Инновациялар мен оқу-білімді жетілдіру арқылы білім
экономикасына атты дәрісінде Елбасы: Жаһандану осы заманға әлемге
осалдық, шетендік әкелді. Лаңкестік, есірткі саудасы, ақпараттық соғыстар,
эпидемиялар, экологиялық апаттар да шекараны білмейді және бүкіл адамзат
үшін жаһандық сынақтарға айналды. Әлемнің бірде-бір мемлекеті дербес өзі
атылған сынақтарға қарсы тұруға қабілетті емес, деп атап көрсетті.
Есіркіге қарсы күрес – адамзаттың азғындауына қарсы күрес. Ал оның
салауатты өмір салтымен байланыстырылуы жайдан-жай емес. Ұлы даналар
адамның азғындау себептерін ертеретен-ақ білген секілді. Әсіресе, Абай
атамыздан адам мәселесіне айтылмаған сөз қалмағандай: Қарыны тоқтық, жұмыс
жоқтық аздырар адам баласын. Есірткінің тұзағына түсетіндер де көбіне бос
уақыты көп, материалдық мұқтаждығы жоқ адамдар арасында кездесетін секілді.
Есірткі – болашаққа құрылған тор. Бір шырмалған жанның онан құтылуы
оңайға соқпайды. Біреу қызық көріп өзі барады, біреу алдауға түсіп
байқаусыз барады, енді біреу өзгелердің ықпалымен барады, т.т. Қысқасы,
баратын жол көп, шығатын жол бұлыңғыр.
Біздің алдымызда жауабы күрделі екі сұрақ тұр: бірі есірткіге бой
алдырған жас тарды қалай құтқарамыз? Екіншісі – ойы да, бойы да таза
алаңсыз өмір кешіп жатқандарды қалай сақтандырамыз? Екеуіне де ортақ
қазіргі көрініп тұрған жалғыз ем – салауатты өмір салтын ұстануды жаппай
жүзеге асыруды қолға алып, барынша насихаттау. Медицина атасы саналатын
Гиппократ. Төтенше ауруларға төтенше ем қажет деген екен. Олай болса,
нашақорлық сепкілді қасіретті бір ғана медицина күшімен емдей аламыз деу
аздық етеді.
Бұл мәселемен қоғам болып күресуіміз керек - деген ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Бүкіл әлемді алаңдатып отырған есірткі мәселесі біздің қоғамды да
айналып өтіп жатқан жоқ. Өзге елдермен арадағы түрлі байланыстардың
қалтарысын тасалап келе жатқан осы кесел жастарымыздың болашағы үшін
қатерлі екені анық. Қазірдің өзінде жабысқан дерттің бойымызға дендегені
соншалық, бір күнде жұлып тастау мүмкін болмай отыр. Ақпарат құралдарының
мәліметіне қарағанда, есірткі қолданылатындардың арасында жастардың саны
басым. Ал жастар– ертеңгі қоғамның иесі. Сондықтан, бүгінгі таңда
қолданылатын жекелеген топтармен шектелмей, жаппай қоғамдық сипат алуы
тиіс.
Кезінде нарық заманының нар белін қайыстырған қиыншылықтарына кезіктік,
уақыт өзгеріп, ұрпақ ауысты дедік, қойшы, әйтеуір еліміздің ертеңгі
болашағынан саналатын жастар тәрбиесін уыстан шығарып алғанымызды күні
бүгіндері кеш аңғарып отырмыз. Қазір сол одақ тұсындағы қуатты жастар
қозғалысын қанша жерден қалпына келтіреміз деп талпынғанымызбен ісіміз
ілгерілемей шатқаяқтап келеді. Жастар мен жасөспірімдердің құқығын қорғау,
оларға тәлім-тәрбие беру жөнінде бірнеше заң қабылданғанымен күнделікті
тәжірибеде олардың да тетік терпі толық іске қосылмай, бір кездері өзара
сабақтасып жатқан мектеп пен отбасы және қоғамдық ұйымдар арасындағы
байланыстың әлсіреп, аққудың көкке, шортанның көлге тартқанындай
берекесіздіктің үстемдік құрып тұрған жағдайы бар. Сонымен соңғы жылдары
патриотизм мен отан сүйгіштік рухынан айрылып қалған жастар қауымы арасында
қылмыстың қаулап өсуі үлкен алаңдатушылық туғызып отыр. Әрине оның түпкі
себебін бір ауыз сөзбен түсіндіріп беру қиын мәселе.
Қалың жұртқа белгілісі еліміздегі әлеуметтік жағдайлардың төмендігі,
тұрмыстық ахуал мен күнкөрістің жүдеулігі, ертеңгі күнге деген сенімнің
жоқтығы секілді тағы да бас қа толып жатқан объективті және субъективті
себептердің қамқорлық пен тәлім-тәрбиеден тыс қалған жастар қауымын түзу
жолдан тайдырып, теріс әрекеттерге баруына тікелей әсерін тигізіп
жатқандығы ғана. Соның салдарынын жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылық
отбасы, ошақ басындағы тентектіктен асып түсіп, кісі өлтіру, әйел зорлау,
денеге ауыр жарақат салу, ашықтан-ашық адам тонау, есірткі заттарын сақтау
тәрізді кәнігі қылмаскерлермен жасалынатын ауыр қылмыстарға ұласып отыр.
Егер ресми мәліметтерге жүгінсек, бір ғана Алматы қаласының өзінде ғана
әртүрлі құқық бұзған 1612 бала есепке алынып, 114 көкөрім жастың
есірткіге бейімділігі анықталған екен.
Есіркіге үйренісетін жас тарымыздың арасында неге жиіледі? - деген
сұрақты педагог ретінде өзімізге қоя отырып, жастардың болмысына көз
жіберсек, бойларынан ең бірінші албырттықты көрер едік. Оларды биікке
шығаратын да осы албырттық.
Қалай болғанда да осы бір сындарлы тұста оларға үлкен көмек қажет. Тек
ата-ана тарапынан емес, жүрген орта, бүкіл қоғам тарапынан.
Біз, әрине, жастардың бәріне күйе жағудан аулақпыз: асыл – тастан,
өнер – жастан. Олардың бойында буырқанған бұла күш қоғам игіліге жұмсалар
болса, алмайтын қамалы, аспайтын асуы жоқ.
Әлемді, соның ішінде Қазақстанды да қатты алаңдатып отырған бүгінгі
халақаралық есірткі ағыны, нашақорлық мәселесі адамзат пейілінің
бұзылғандығын, адалдық пен тазалықтың мансұқталғандығынан өршіп отыр. Бұл
ретте қазақтың данышпан ағартушысы Ахмет Байтұрсынұлы былай деген екен:
Ауру – денеге зарарлы нәрселерден болатын бүлікшілік. Құдыреттің ісінің
бәрі орынды, бәрі жөнді. Жөнді істі жөнсізге айналдыратын кінә өзімізден.
...Бағым жақсы болса, тән күйлі болса, тән күйлі болады, күйлі тән күшті
болып ауруды жеңеді.
Нашақорлықтың асқынғаны сонша, қазыр наша, есірткі дегеніміз не деп
сауал қоюдың өзі ерсі болып қалды. Мектеп жасындағы балалардан сұрасаңыз да
оның не екендігін айтып, түр-түсір түстеп бере алады. Есірткінің қоғамға
енгені сонша, ол енді ұлттық қауіпсіздігімізге қатер төндіруде. Қазақ
қоғамына ең алғаш спиртік ішімдіктер келгенде оны жиіркене, тыжырана,
бірдей қабылдай алмай қиналғандары белгілі. Сол секілді, нашақор деген
сөзді бұдан 15-20 жыл бұрын тек қана тұрғындарына қатысты оның өзінде де
өзлге ұлт өкілдерінің арасында деп еститінбіз. Қазіргі таңда
наркодиспансерлерде емделіп жатқан жергілікті тұрғындардың көптеп
кездестіруге болады. Кеңес Одағының ыдырауы, тұмшаланған шекаралардың
ашылуы нашақорлық үдерісін , халықаралық есірткі бизнесінің дамуын, оның
өрісін жеделдете түсті.
Ешкімге де жасырын емес. Қазір Қазақстан халықаралық есірткі бизнесінің
жолында жатыр. Бұрындары Ауғанстан есірткісі мұхит айналып барып, Еуропа
нарығына түсетін болса, енді бұл жол бірнеше есеге қысқарған. Тәжік, өзбек,
қазақ шекаралары арқылы Ресейге жетіп жығылады. Ал Қазақстанға жеткен
есірткілер Шымкент-Қызылорда, Қарағанды-Астана және Семей-Өскемен арқылы
Ресей аумағына сапар шегеді. Бұрынғы Ұлы Жібек жолын енді есірткі жолына
айналдыру әлдекімдердің ұлы арманына айналғыны қашан. Әрине, мұндайдан
жергілікті нашақор тұтынушылар да тыс қалған емес.
Осылайша халықаралық масштабқа көтерілген есірткі бизнесімен күреске
қазақстандық ұлттық қауіпсіздік органдарының қосылғандарына да көп болды.
Жыл сайын түрлі деңгейде іс-шаралар өткізіліп, халықаралық есірткі
барондарының жолы кесілуде. Дегенмен есірткі бизнесі жаңбырдан кейінгі
саңырауқұлақ секілді. Бірі жойылса, екіншісі бас көтеріп жатады.
Есірткі бизнесіне, нашақорлыққа қарсы барлық құқық қорғау, сонау
шекарадағы сарбаздардан бастап, ел орталығындағы тиісті органдарға дейін
күрес жүргізуде. Ал, мына бір ғана мысал, нашақорлықтың қоғам өміріне
қаншама дендей түскендігін дәлелдейді. Ұлттық қауіпсіздік органдары өткен
жылдың 3 қазаны мен 20 желтоқсан аралығында Студент деген шартты атаумен
жедел іс-шара жүргізді. Мақсаты оқушы-студент жастар арасындағы
нашақорлықты сауықтыру болатын. Нәтижесі қандай болды? Қазқстандық
нашақорлардың географиясының кеңейе түскендігіне таң қаламыз! Оңтүстік,
солтүстік, шығыс, батыс, қысқаша айтқанда, төрт құбыламыз түгел
қамтылған. Олардың арасында үлкен де, кіші де бар. Сөзіміз жалаң болмас
үшін олардың бірқатарына тоқталайық:
Астана. Есірткі тұтынып жатқан жерінен 6 азамат ұсталды. Олардың 4-уі
Астанадағы түрлі оқу орындарының студенттері болып шықты; Алматы. Қазақ
көлік және коммуникуациялар академиясының № 3 жатақханасында салмағы 1кг
400 гр. болатын марихуана тәркіленді. Күдікті ретінде аталған жоғары оқу
орнының 5-ші курс студенті қамалды; Қарағанды. Жоғары оқу орнының 2
студенті, екі арнайы кәсіптік-техникалық училищенің оқушыларынан есірткі
заттары алынды; Арқалық. Экономика және құқық колледжінің оқушысы 10гр.
героинмен ұсталды.
Міне, осы аталған деректердің барлығы бойынша қылмыстық іс қозғалды.
Барлығы оқушы-студент жастар. Олардың түбі тұңғиық есірткі жолына түсуіне
не себеп? Әлде үгіт-насихат жетіспей ме? Нашақорлар арасында золотая
молодежь деген термин пайда болды. Бұл дегеніміз, ішкені алдында, ішпегені
артында қалатын қалталы кісілердің балалары. Осы жерде біздің қоғамда
тәрбиенің жетіспейтіндігі көрінеді. Себебі, әке-шеше таңның атысы, күннің
батысы жұмыста. Ондай кісілердің көбісіне жұмыс мәселесі бірінші орынға
шығып кеткен. Тек қана ақша табу. Ал үйдегі бала әйтеуір аман-есен жүрсе
болғаны.
Жоғарыда айтып өттік, нашақорлықпен күресетін органдар елімізде жетіп,
артылады. Олар алдағы уақытта да көбейе түсер. Бірақ одан нәтиже шыға қояр
ма екен? Ең басты күрес құралы отбасылық насихат екендігін түсінетін кез
жетті.
Халақаралық есерткі қаупі мәселесін Қазақстан Республикасының
Президенті Н.Назарбаев түрлі форумдарда, жиындарда жиі айтып, оның алдын-
алу туралы ұстанымын ашық мілімдеп жүргені белгілі. Үстіміздегі жылы 26
мамырда ЕҰУ-да оқыған Инновациялар мен оқу-білімді жетілдіру арқылы білім
экономикасына атты дәрісінде Елбасы: Жаһандану осы заманға әлемге
осалдық, шетендік әкелді. Лаңкестік, есірткі саудасы, ақпараттық соғыстар,
эпидемиялар, экологиялық апаттар да шекараны білмейді және бүкіл адамзат
үшін жаһандық сынақтарға айналды. Әлемнің бірде-бір мемлекеті дербес өзі
атылған сынақтарға қарсы тұруға қабілетті емес, деп атап көрсетті.
Есіркіге қарсы күрес – адамзаттың азғындауына қарсы күрес. Ал оның
салауатты өмір салтымен байланыстырылуы жайдан-жай емес. Ұлы даналар
адамның азғындау себептерін ертеретен-ақ білген секілді. Әсіресе, Абай
атамыздан адам мәселесіне айтылмаған сөз қалмағандай: Қарыны тоқтық, жұмыс
жоқтық аздырар адам баласын. Есірткінің тұзағына түсетіндер де көбіне бос
уақыты көп, материалдық мұқтаждығы жоқ адамдар арасында кездесетін секілді.
Есірткі – болашаққа құрылған тор. Бір шырмалған жанның онан құтылуы
оңайға соқпайды. Біреу қызық көріп өзі барады, біреу алдауға түсіп
байқаусыз барады, енді біреу өзгелердің ықпалымен барады, т.т. Қысқасы,
баратын жол көп, шығатын жол бұлыңғыр.
Біздің алдымызда жауабы күрделі екі сұрақ тұр: бірі есірткіге бой
алдырған жас тарды қалай құтқарамыз? Екіншісі – ойы да, бойы да таза
алаңсыз өмір кешіп жатқандарды қалай сақтандырамыз? Екеуіне де ортақ
қазіргі көрініп тұрған жалғыз ем – салауатты өмір салтын ұстануды жаппай
жүзеге асыруды қолға алып, барынша насихаттау. Медицина атасы саналатын
Гиппократ. Төтенше ауруларға төтенше ем қажет деген екен. Олай болса,
нашақорлық сепкілді қасіретті бір ғана медицина күшімен емдей аламыз деу
аздық етеді.
Бұл мәселемен қоғам болып күресуіміз керек - деген ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz