Қорғасын және оның қосылыстары

Мазмұны:

Кіріспе

Негізгі бөлім:
1. Қорғасын қолдануының өндірісіндегі мәліметтер
2. Қорғасын және оның қосылыстары туралы жалпы мәліметтер
3. Күйдірудің агломерациялық мақсаты
4. Қорғасын концентраттарын күйдірген кезде минералдар мен металлдардың тәртібі
5. Агломерациялық машинаның жұмысы мен құрылғысы

Қорытынды

Әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Түсті металлургия тәуелсіз Қазақстан өндірісінің негізгі саласы болып,бүкіл республика экономикасының өркендеуі оған тікелей байланысты болады.
Қазақстан және ТМД елдерінің түсті металлургия экономикасы нарықтық қатынастар режимінде жұмыс істейді. Нарықтық қатынастарға көшуден бұрын, қалыптасқан шаруашылық байланыстар осы уақытта өндірістің төмендеуіне, соның ішінде шикізаттың жетіспеуіне, материал және құрал-жабдықтардың жетіспеуіне, дайын өнімді өткізу қиындығына әкеліп, толық жойылды. Бағаның өсуі, яғни өндірістің шығыны мен түсті металлургияның бағасы энерго тасымалдаушының өсуіне, үлкендеуіне әкелді.
Бай және оңай алынатын рудалардың құлдырауы, алыс орналасқан және қиын алынатын аз кондициялық рудалардың өңделуі басталады, өндіріс қалдықтарының және сындырғыш пайдаланудың көлемі ұлғайды.
Бұның бәрін ғылыми зерттеулерді жүргізуден, жаңа технологиялар мен техниканы баяу енгізуден байқауға болады.
Өндіріс шығынның өсуі түсті металлургия өндірісінде типті үлкен ресурсты өндірістің, аз ресурсты өндірісіне көшуіне компенсациялайды. Ол энерго-материалдық, капиталдық, еңбек жинақтаушы, аз қалдықты және мүлдем қалдығы жоқ электронды есептеуіш және микропроцессорлық техниканың негізінде өндірістік процестердің автоматтндырылуымен, бағалы компоненттердің алынуының көбеюіменшикізатты өнім ретінде пайдалануымен қамтамасыз етіледі.
Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау туралы заңдармен бірге Республиканың түсті металлургияның экономикалық шарттардың дамуы, өнеркәсіптің ресурс экономикалық типті өндірісіне көшуіне, эффективті аз қалдықты және қалдығы жоқ технологияларды енгізуді қамтамасыздандыруға итереді.

Негізгі бөлім

1. Қорғасын қолдануының өндірісіндегі мәліметтер

Қорғасын металлургиясы біздің эрамызға дейін пайда болды. Мысалы Египетте алтын мен күміспен бір біздің эрамызға дейін 5-7 мың жыл бұрын пайда болды. Қорғасын рудадан алыну әдісі белгісіз және бірінші қорғасын кездейсоқ алынды деп есептеуге болады. Тас пен желден сақталынған оттың орнына, тотыққан қорғасын кені, жұмсақ металлды адам көрді және, ол өз алдына балқиды, кесіледі, соғылады. Адам онымен қызығып, қорғасынды жай отта балқытып, одан үлкен емес шұңқырларда(оларн өз алдынан тастан жасалынған)балқытты. Басында бұндай пештер табиғи тартумен жұмыс істеді, содан шлак болатын керекті температура алу үшін үрлеу әдісін үйренді. Осындай екі үрлеуіші бар үлкен емес шахта пештері бұдан 6 мың жыл бұрын жұмыс істеді. Ағаш, көмір осының отыны болды.
Грецияда қорғасын жылтырауынан күмісті алғанда, сол өнімді қорғасын дейтін(қорғасын сульфиді). Алынған кен ұсақтандырылатын, байытылатын(жоқ түрі ағызылатын) және балқитын тауда ағаш көмірде күміс алу үшін қорғасынды қорғасын сыздыратын және қорғасын тотығынан металлқорғасынды алатын.
Қорғасынды өндіретін негізгі мемлекеттер: АҚШ(26% жоғары жалпы өндірістен алғанда осы мемлекеттерде), Германия, Ұлыбритания, Жапеония, Франция, Австралия, Канада, Мексика, Италия, Бельгия, Оңтүстік Корея. Осы мемлекеттерде қорғасынның жалпы 50% екінші шикізаттан өндіріледі.
ТМД елдерінде қорғасынның негізгі бөлігі Қазақстан Республикасының заводтарында өндіріледі(ОАО “Казцинк”, АО “ЛПК”, АО “ШСЗ”). Ресейде қорғасынды “Электроцинк” заводында өндіреді және ПО “Даль полиметалл” заводында. Ал Украинада “Укрцинк” заводында. Қорғасын заводтарында АО “ЛПК” және “Укрцинк” екіншілік қорғасын шикізаты өндіріледі, қалған заводтарда шихта негізінен кен шикізатынан тұрады.Кен шикізатынан басқа, шихтада қорғасын заводтарында ОАО “Казцинк”, АО “ШСЗ”, “Электроцинк” жартылай өнімді және мырыш, мыстың және т.б. өнімдердің қалдықтары, үйіндіден қож бен клинкердің, екіншілік шикізат пен тағы басқалардан тұрады.
Қазіргі кезде қорғасын металлургиясында ғалымдар теория зерттеуімен және үрдіс практикасымен айналысуда. Оны металл өнеркәсібінде өндіріс әдістері қолданылады. Қорғасынды өндіру үшін кен және концентраттар, шикізат болып келеді. Соның ішінде қорғасыннан басқа қымбат металлдар бар. Олар: алтын, күміс, мыс, кадмий, қалайы, мышьяк, сурьма, висмут және тағы басқалар. Осы металлдардың барлығы кен полиметалл туған жерін қорғасынмен бірге жүреді. Қазіргі кездегі ғылымда қорғасын өнеркәсібін зерттеу және үлкен экономды әсерімен кешенді шикізатты қолдану әдістерін қазу болып келеді.
Қорғасын халық шаруашылығында таза металл, балқытпа және басқа металлдар күйінде кездеседі. Электротехникалық өнеркәсібінде, соның ішінде аккумулятор дайындау және электрокабель мен балқытылатын предохранительдерді дайындау үшін жұмсақ қорғасын қолданылады. Одан басқа қорғасын металын құбыр және жайма ретінде қолданылады, ал олар қышқыл төзімділік аппаратураларда және қышқыл сымын дайындауда химия

Пайдалынған әдебиеттер тізімі:

1. Валиев Х.Х., Романтеев Ю.П. “Металлургия свинца, цинка и сопутствующих металлов” Алматы 2000;
2. Глинков Г.М., Маковский В.А. “АСУТП в агломерационных и сталь плавленных цехах”;
3. Деамидовский Д.А., Шальгин Л.М. “Расчеты пиро-процессов и печей цветной металлургии” 1963г.