Сертиффикаттау. Сертификаттаудың даму тарихы
Сертификаттау деген сөз латын тілінен аударғанда «бекіту, куәліктеу» (certificate- куәлік) дегенді білдіреді. Өнімнің сапалы, «дұрыс жасалынғандығына» көз жеткізу үшін, оның қандай талаптарға сай екенін және оның сәйкестігі туралы ақиқатты айғақтарды қалай алуды білу керек. Осындай айғақтың баршаға танымал әдісі сәйкестік сертификаты. Бүгінгі күні сертификат¬тау деп, үшінші бір жақтың ұқсастырылған өнімнің, процесс немесе қызметтің нақты бір стандартқа, нормативті құжатқа сәйкестігін дәлелдейтін іс-әрекетін айтамыз. Өнім өндірушілер мен оларды тұтынушыларға тәуелсіз «үшінші жақтың» жүргізген сынақтарының нәтижелері ақиқатты деп саналады. Үшінші жақ деп өндірушіге (бірінші жақ), тұтынушыға (екінші жақ) тәуелсіз деп танылған тұлға немесе органды айтамыз.
Сонымен, сертификаттау - дегеніміз өнімнің, қызметтің, процестің белгіленген талаптарға сәйкестігін растап, жазбаша кепілдік беретін іс реті. ИСО/МЭК «сәйкестік» (Assurance of conformity -сәйкестігін дәлелдейді ) деген терминді ұсынып, нәтижесінде өнімнің (қызметтің, процестің) бекітілген талаптарға сәйкестігін растайтын өтінім берілетін іс реті екенін нүсқайды. Бұлар өнім өндірушінің сәйкестік туралы өтінімі (supplier's declaration -өндіруші өтінімі), өнімнің қойылған талаптарға сәйкестігі тура¬лы жазбаша кепілдігі, өнімге қатысты ақпараттарда,каталогтарда, пайдалану туралы нұсқауларда жазуға болатын өтінім, эти¬кетка, жапсырылған жазба қағаз және т.б. болады.
Сонымен, сертификаттау - дегеніміз өнімнің, қызметтің, процестің белгіленген талаптарға сәйкестігін растап, жазбаша кепілдік беретін іс реті. ИСО/МЭК «сәйкестік» (Assurance of conformity -сәйкестігін дәлелдейді ) деген терминді ұсынып, нәтижесінде өнімнің (қызметтің, процестің) бекітілген талаптарға сәйкестігін растайтын өтінім берілетін іс реті екенін нүсқайды. Бұлар өнім өндірушінің сәйкестік туралы өтінімі (supplier's declaration -өндіруші өтінімі), өнімнің қойылған талаптарға сәйкестігі тура¬лы жазбаша кепілдігі, өнімге қатысты ақпараттарда,каталогтарда, пайдалану туралы нұсқауларда жазуға болатын өтінім, эти¬кетка, жапсырылған жазба қағаз және т.б. болады.
12 СЕРТИФФИКАТТАУ. СЕРТИФИКАТТАУДЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ
Сертификаттау деген сөз латын тілінен аударғанда бекіту, куәліктеу (certificate- куәлік) дегенді білдіреді. Өнімнің сапалы, дұрыс жасалынғандығына көз жеткізу үшін, оның қандай талаптарға сай екенін және оның сәйкестігі туралы ақиқатты айғақтарды қалай алуды білу керек. Осындай айғақтың баршаға танымал әдісі сәйкестік сертификаты. Бүгінгі күні сертификат - тау деп, үшінші бір жақтың ұқсастырылған өнімнің, процесс немесе қызметтің нақты бір стандартқа, нормативті құжатқа сәйкестігін дәлелдейтін іс-әрекетін айтамыз. Өнім өндірушілер мен оларды тұтынушыларға тәуелсіз үшінші жақтың жүргізген сынақтарының нәтижелері ақиқатты деп саналады. Үшінші жақ деп өндірушіге (бірінші жақ), тұтынушыға (екінші жақ) тәуелсіз деп танылған тұлға немесе органды айтамыз.
Сонымен, сертификаттау - дегеніміз өнімнің, қызметтің, процестің белгіленген талаптарға сәйкестігін растап, жазбаша кепілдік беретін іс реті. ИСОМЭК сәйкестік (Assurance of conformity -сәйкестігін дәлелдейді ) деген терминді ұсынып, нәтижесінде өнімнің (қызметтің, процестің) бекітілген талаптарға сәйкестігін растайтын өтінім берілетін іс реті екенін нүсқайды. Бұлар өнім өндірушінің сәйкестік туралы өтінімі (supplier's declaration -өндіруші өтінімі), өнімнің қойылған талаптарға сәйкестігі тура - лы жазбаша кепілдігі, өнімге қатысты ақпараттарда, каталогтарда, пайдалану туралы нұсқауларда жазуға болатын өтінім, эти - кетка, жапсырылған жазба қағаз және т.б. болады.
Әртүрлі факторларға қатысты сертификаттау процесін құрайтын ережелер, іс реттері, сынақтар және тағы да басқа іс-әрекеттер әрқилы болып келеді. Егерде сертификаттау жүйесі нақты бір өнімнің (процестің, қызметтің) сәйкестігін дәлелдейтін болса, онда ол біртектес өнімдерді сертификаттау жүйесі деп аталып, тәжірибеде тек қана осы өнімдерге қатысты стандарттарды, ережелерді және іс ретін пайдаланады. Осындай бірнеше біртектес өнімдердің сертификаттау жүйесі өздерінің органдарымен және құрылымдық құрамымен жалпы сертификаттау жүйесіне кіруіне болады. Белгіленген талаптарға сәйкестігінің дәрежесін жүйелік түрде тексеруді сәйкестікті бағалау (conformity assessment) деп атаймыз. Өнімнің нақты бір көрсеткіштерін өлшеу арқылы анықтап, сәйкестігін бағалауды тексеру (inspection) деп айтамыз. Сертификаттау стандарттарға сүйенеді және оның негізінде сертификаттау нормалары бойынша сынақ жүргізу жатыр. Өнімнің, қызметтің сапасын жоғарылату, олардың тұтынушыға қауіп төндірмеуін қамтамасыз ету объективті қажеттілік болып табылады. Бүгінгі күні, нарықтық қатынас шартында сер - тификаттау өнімнің нормативтік құжаттардағы талаптарға сәйкестігіне кепілдік беретін негізгі кұрал болып түр.
12.1. Сертификаттаудың даму тарихы
Өнеркәсібі дамыған елдерде сертификаттау процестерін XX ғасырдың 20-30 жылдарында дамытыла бастаған.
1917 жылы Германиядағы ұлттық стандарттау жүйесінің құрылған уақыты
деп, жалпы ... жалғасы
Сертификаттау деген сөз латын тілінен аударғанда бекіту, куәліктеу (certificate- куәлік) дегенді білдіреді. Өнімнің сапалы, дұрыс жасалынғандығына көз жеткізу үшін, оның қандай талаптарға сай екенін және оның сәйкестігі туралы ақиқатты айғақтарды қалай алуды білу керек. Осындай айғақтың баршаға танымал әдісі сәйкестік сертификаты. Бүгінгі күні сертификат - тау деп, үшінші бір жақтың ұқсастырылған өнімнің, процесс немесе қызметтің нақты бір стандартқа, нормативті құжатқа сәйкестігін дәлелдейтін іс-әрекетін айтамыз. Өнім өндірушілер мен оларды тұтынушыларға тәуелсіз үшінші жақтың жүргізген сынақтарының нәтижелері ақиқатты деп саналады. Үшінші жақ деп өндірушіге (бірінші жақ), тұтынушыға (екінші жақ) тәуелсіз деп танылған тұлға немесе органды айтамыз.
Сонымен, сертификаттау - дегеніміз өнімнің, қызметтің, процестің белгіленген талаптарға сәйкестігін растап, жазбаша кепілдік беретін іс реті. ИСОМЭК сәйкестік (Assurance of conformity -сәйкестігін дәлелдейді ) деген терминді ұсынып, нәтижесінде өнімнің (қызметтің, процестің) бекітілген талаптарға сәйкестігін растайтын өтінім берілетін іс реті екенін нүсқайды. Бұлар өнім өндірушінің сәйкестік туралы өтінімі (supplier's declaration -өндіруші өтінімі), өнімнің қойылған талаптарға сәйкестігі тура - лы жазбаша кепілдігі, өнімге қатысты ақпараттарда, каталогтарда, пайдалану туралы нұсқауларда жазуға болатын өтінім, эти - кетка, жапсырылған жазба қағаз және т.б. болады.
Әртүрлі факторларға қатысты сертификаттау процесін құрайтын ережелер, іс реттері, сынақтар және тағы да басқа іс-әрекеттер әрқилы болып келеді. Егерде сертификаттау жүйесі нақты бір өнімнің (процестің, қызметтің) сәйкестігін дәлелдейтін болса, онда ол біртектес өнімдерді сертификаттау жүйесі деп аталып, тәжірибеде тек қана осы өнімдерге қатысты стандарттарды, ережелерді және іс ретін пайдаланады. Осындай бірнеше біртектес өнімдердің сертификаттау жүйесі өздерінің органдарымен және құрылымдық құрамымен жалпы сертификаттау жүйесіне кіруіне болады. Белгіленген талаптарға сәйкестігінің дәрежесін жүйелік түрде тексеруді сәйкестікті бағалау (conformity assessment) деп атаймыз. Өнімнің нақты бір көрсеткіштерін өлшеу арқылы анықтап, сәйкестігін бағалауды тексеру (inspection) деп айтамыз. Сертификаттау стандарттарға сүйенеді және оның негізінде сертификаттау нормалары бойынша сынақ жүргізу жатыр. Өнімнің, қызметтің сапасын жоғарылату, олардың тұтынушыға қауіп төндірмеуін қамтамасыз ету объективті қажеттілік болып табылады. Бүгінгі күні, нарықтық қатынас шартында сер - тификаттау өнімнің нормативтік құжаттардағы талаптарға сәйкестігіне кепілдік беретін негізгі кұрал болып түр.
12.1. Сертификаттаудың даму тарихы
Өнеркәсібі дамыған елдерде сертификаттау процестерін XX ғасырдың 20-30 жылдарында дамытыла бастаған.
1917 жылы Германиядағы ұлттық стандарттау жүйесінің құрылған уақыты
деп, жалпы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz