Ақпарат туралы түсінік

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

1. Ақпарат туралы түсінік

2. Символдық ақпарат

4. Ақпараттардың компьютерде бейнеленуі

1. Ақпаратқа түсініктеме. " Ақпарат " термині латынның түсіндіру, баяндау, білу деген ұғымынан туындаған ағылшынның "informatio"ӛзінен шыққан. Информацияны біз ауызша немесе жазбаша түрде, қимыл не қозғалыс түрінде бере аламыз. Кез-келген керекті информацияның мағнасын түсініп, оны басқаларға жеткізіп, соның негізінде белгілі бір ой түйеміз. • Ақпарат - бұл белгілі бір нәрсе(адам, жануар, зат, құбылыс) туралы таңбалар мен сигналдар түрінде берілетін мағлұматтар. • Техникада ақпарат хабарлама, таңба сигналдар түрінде • кибернетикада -табиғат пен қоғамдағы басқарумен байланысты Біраз анықтамаларды мысалға келтірсек: • Ақпарат - бұл материя және энергиялармен қатар бізді қоршаған ортаның фундаментальды негізі болып табылады. • Ақпарат - бұл таңбалар мен сигналдар түрінде берілген әлемнің, заттың бейнесі • Ақпарат - бұл қиын құрылымдар әлемі (Моль) ; Ақпаратты біз ауызша немесе жазбаша түрде, қимыл не қозғалыс түрінде бере аламыз. Кез келген керекті ақпараттың мағынасын түсініп, оны басқаларға жеткізіп, соның негізінде белгілі бір ой түйеміз. Ақпараттың берілуі. Ақпарат мына тӛмендегі түрлерде беріледі: • Мәтін, сурет, сызба, фотобейне; • Дыбыс сигналдары; • Электр сигналдары; • Магниттік жазба; • Қимылдар мен мимика тілі; • Иіс және дәм сезу; Пән, процесс, материалдық немесе материалдық емес құбылыс, ақпараттық объект Ақпарат қалай беріледі? Жалпы тұрғыдан алғанда, информация - таңбалар мен сигналдар түрінде берілген әлемнің, заттық бейнесі болып саналады. Информация алу дегеніміз -бізді қоршаған құбылыстар мен нысандардың ӛзара байланыстары, құрылымы немесе олардың бір-біріне қатысуы жӛнінде нақты мағлұматтар мен мәліметтер алу деген сӛз. Сонымен, информация- белгілі бір нәрсе (адам, жануар, зат, құбылыс) туралы таңбалар мен сигналдар түрінде берілетін маглұматтар. Информацияның түпкі заттық мазмұны оның негізгі қасиеттерін- дәлдігі мен толықтығын, бағалығы мен қажеттілігін, анықтылығы мен түсініктілігін ашуға кӛмектеседі Мысалы : 1. Хабарлама, ауа райы туралы ақпаратты жіберуші теледидар, қабылдаушы теледидар кӛрушілер 2. Адам табиғи сезім мүшелері (кӛз, құлақ, тері, тілі және тағы басқалар) арқылы бүкіл әлемнен ақпарат қабылдайды, ӛңдейді, сақтайды және бір-біріне таратады. Ақпараттың өлшенуі. Ақпарат қалай ӛлшенеді, мысалы, "Соғыс және Бейбітшілік" романының мәтінінде, Рафаэля немесе адамның генетикалық коды бола ма? Осы сұрақтың жауабын ғылым түсіндіріп бере алмады. Ал, бірақ ақпаратты ӛлшеуге болады? Қандай да бір алфавитті пайдаланып ақпарат жазуды кодтау деп атайды. Бір ғана ақпаратты әртүрлі жолда жазуға болады. Бір белгі тобынан екінші белгі тобына кӛшіру жолын код деп атайды. Ақпараттың сақталу, қабылдану, берілу және ӛңделу жолдары ақпараттың кодталу түріне кӛп тәуелді болады. Бір ақпарат ӛлшемін Клод Шеннон бір бит (ағылшын тілінде. bit - binary digit - екілік таңба ) деп қабылдады. Ақпарат теориясында Бит - ақпараттың ӛлшемі. Есептеу техникасында "0" мен"1" -ден тұратын екілік сан таңбалары арнайы терминмен бит деп аталады. Бит - ақпараттың ең кіші ӛлшем бірлігі. ЭЕМ -де қолданылатын символдық таңбаларды бейнелейтін сегіз разрядты екілік сан - байт, сегіз битке тең. Үлкен кӛлемдегі ақпараттың ӛлшем бірліктері: • 1 Килобайт (Кбайт) = 1024 байт = 210 байт, • 1 Мегабайт (Мбайт) = 1024 Кбайт = 220 байт, • 1 Гигабайт (Гбайт) = 1024 Мбайт = 230 байт. Соңғы кездерде мына тӛмендегі ӛлшем бірліктер де қолданылады: • 1 Терабайт (Тбайт) = 1024 Гбайт = 240 байт, • 1 Петабайт (Пбайт) = 1024 Тбайт = 250 байт. Ақпаратпен келесідей амалдарды орындауға болады: құру; беру; қабылдау; өңдеу; есте сақтау; жіберу; көшіру дайындау; жеткізу; түрлендіру; комбинациялау; алу; бөліктерге бөлу; жинау; сақтау; іздеу; өлшеу; тарату және т. б. Осы процесстердің барлығы ақпараттық процесстер деп аталады. Ақпараттық процесстер -адамдар арасында, тірі организмдерде, техникалық құрылғыларда және қоғамдық ӛмірде ақпаратты жеткізу, жинақтау, түрлендіру процестері. Ақпараттың қасиеттері . Ақпарат компьютерде ӛңделу үші дәл, нақты, түсінікті, толық, тиімді болуы тиіс. Ақпараттың қасиеттері: дәлділігі; толықтылығы; бағалылығы; қажеттілігі; түсініктілігі; тиімділігі; анықтылылығы; және т. б. Ақпарат мәселенің ақиқаттық жағдайын толық ашатын болса, оның дәл болғаны. Дәлдігі жоқ ақпарат оны түсінбеушілікке және оған байланысты дұрыс емес шешім қабылдауға әкеліп соғады. Егер ақпарат оны түсінуге және белгілі бір шешім қабылдауға жеткілікті болса, онда оның толық болғаны. Ақпараттың бағалылығы оның берілу жолдарында, кейбір ақпарат сізді қуандырады, кейбіреуі ренжітеді, кейбіреуінде тек фактілер баяндалады. Тіпті, хабардың берілу ырғағына, адамның мимикасына, қол сілтеу ретіне қарай ақпарат әр түрлі бағаға ие болады. Егер ақпарат толық, обьективті, пайдалы, дәл болса, ол сонша бағалы болады. Ақпаратты өңдеу. Ақпаратты ӛңдеу деп бір ақпарат негізінде жаңа ақпарат алуды айтады. Ақпарат ӛңделгенде, оның берілу түрі, алу жолдары ӛзгереді, бірақ оның мағынасы ӛзгермейді. Мысалы, есепті шешу үшін сіз мыналарды орындайсыз: 1. Есептің берілуін оқулықтан оқисыз-ақпарат аласыз. 2. Есепті шешесіз, яғни ақпаратты ӛңдейсіз. бересіз. . Ақпараттарды ӛңдеу үздіксіз процесс, тіпті сіз ұйықтап жатқанда да ақпараттарды ӛңдеу процесі жалғаса береді. Алынған деректерді ӛңдей отырып, шеше отырып, адам бұрын ӛзінде болмаған жаңа ақпарат құра алады. Адам ӛзі қоршаған ортадан ақпарат қабылдайды, оларды реттейді, салыстырады, талдайды, соның нәтижесінде жаңа ақпарат құра алады. Ақпараттарды жинақтаудан бастап, нәтиже алуға дейінгі процестерді адамның қатынасуынсыз, алдын ала жасалған бағдарлама кӛмегімен ӛңдейтін процесті ақпараттарды автоматты түрде ӛңдеу дейді. Ақпараттық қорлар - ақпараттық жүйелердегі ӛздеріне сәйкес программалық жабдықтармен біріктірілген және ақпаратты тұтынушылар үшін қызықты болып табылатын жүйеленген электрондық ақпарат. Бұл кітаптар, статья, патенттер, диссертациялар, ғылыми құжаттар, техникалық аудармалар, т. б. Ақпараттық технология- обьектінің процесстің немесе құбылыстың күйі туралы жаңа ақпарат алу үшін мәліметтерді жинау, ӛңдеу, жеткізутәсілдері мен құралдардың жиынын пайдаланатын процесс.

2 . Символдық шамалар дегеніміз сөз тіркестері түрінде берілген мәтін элементтері. Символдық мәліметтермен жұмыс істеу тәсілдері. Осыған дейінгі программаларда біз тек сан мәндерімен ғана жұмыс жасап келеміз. Ал қазіргі компьютерлерімізде кез келген символдық айнымаларды өңдейтін программалар бар. Сондықтан бүгінгі тақырыбымыз бойынша ақпаратты пернетақтадан енгізу және дисплей экранына шығаруды қарастыратын боламыз. Бұл программада да сандық ақпаратты енгізу және шығару сияқты Repeаt және While операторларының көмегімен жұмыс істей аламыз. Символдық мәліметтерді өңдеу символдық (литерлік) типті анықтайтын CHAR ( ағылшынның Character - символ деген сөзінен қысқартылып алынған) түйінді сөз арқылы жүзеге асырылады. Әрбір символ 0 мен 255 арасындағы кез келген бір бүтін санмен бейнеленеді, оның негізгі болып ASCII кодттар саналады. Оның 0 мен 127 кодтарына әмбебап таңбалар, яғни латын әріптері тыныс белгілері, басқару символдары кіреді. Ал, 128 - 255 кодттарында орыс, қазақ алфавитінің әріптері орналасқан.

Символдық мәліметтер үшін төмендегідей стандартты функциялар анықталған: