Қоршаған ортаға химиялық қосылыстардың тигізетін әсері

1. Қоршаған ортаға химиялық қосылыстардың тигізетін әсері
2. Органикалық ластағыштардың негізгі кластары
Қолданылған әдебиеттер

Адамдардың шаруашылық қызметі қазіргі кезде биосфераны ластаушылардың негізгі көзі болып отыр. Табиғи ортаға күн сайын, сағат сайын өнеркәсіптің газ тәріздес, сұйық және қатты калдықтары түсіп отырады.
Осы қалдықтардағы әр түрлі химиялық заттар ауаға. суға және топыраққа тусіп, бір трофикалық тізбсктен екіншісінс өте отырып, адам организміне келіп туседі.
Бүкіл жер шарында осы ластаушы заттардың түспеген жері жоқ деп айтуға болады. Тіпті ешқандай өнеркәсіп орындары жоқ Антарктиданы алайық. Бұл жерде адамдар кішігірім ғылыми станцияларда тұрып, ғылыми бақылаулар ғана жасайды. Ғалымдар осы заманғы өнеркәсіптердін әр турлі улы заттарын осы Антарктидадан да тапқан. Олар бұл жерге басқа жерлерден ауа ағындарымен келіп түскен.

1. Ж.Ж.Жатқанбаев., «Экология негіздері», Алматы, 2004, 212бет.
2. Интернет
3. Ақбасова., Г.Ә.Саинова «Экология» Алматы., 2003ж.185бет.
4. Бокриса Д.Ж. «Химия окружающий среды» перевод с англ.А.В.Цыганкова, Москва, 1982г.672стр.
5. Дж.Андруз, А.Г.П.Бримблекут, Т.Джикельз, П.Лисс перевод с англ.
6. А.Г.Заварзиной. 7.«Введение в химию окружающей среды», Издательство «Мир». Москва, 1999г.
7. Корте Ф. Экологическая химия. -Изд-во "Мир", 1997.-395с.
8. Исидоров В.А. Экологическая химия: Учебное пособие для вузов. -СПб: Химиздат, 2001.-672с.

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
1. Қоршаған ортаға химиялық қосылыстардың тигізетін әсері
2. Органикалық ластағыштардың негізгі кластары

Адамдардың шаруашылық қызметі қазіргі кезде биосфераны ластаушылардың негізгі көзі болып отыр. Табиғи ортаға күн сайын, сағат сайын өнеркәсіптің газ тәріздес, сұйық және қатты калдықтары түсіп отырады.
Осы қалдықтардағы әр түрлі химиялық заттар ауаға. суға және топыраққа тусіп, бір трофикалық тізбсктен екіншісінс өте отырып, адам организміне келіп туседі.
Бүкіл жер шарында осы ластаушы заттардың түспеген жері жоқ деп айтуға болады. Тіпті ешқандай өнеркәсіп орындары жоқ Антарктиданы алайық. Бұл жерде адамдар кішігірім ғылыми станцияларда тұрып, ғылыми бақылаулар ғана жасайды. Ғалымдар осы заманғы өнеркәсіптердін әр турлі улы заттарын осы Антарктидадан да тапқан. Олар бұл жерге басқа жерлерден ауа ағындарымен келіп түскен.
Табиғи ортаны ластаушы заттар әр түрлі болып келеді. Ол заттар өзінің табиғатына. шоғырлануына және адам организміне әсер ету уақытына қарай әр түрлі жағымсыз нәтижелер туғызады. Осындай заттардың қысқа мерзімде болсада адамға әсері - адамның басын айналдырады, құсқысын келтіреді, тамағын жыбырлатып, жөтеледі. Егер де адам организміне осындай улы заттар көп мөлшерде әсер етсе қатты уланып есінен танады, тіптен өліп кетуі де мүмкін. Ондай улы заттарға ірі өнеркәсіптік қалалардың үстіне желсіз күндері жиналған қара түтіндер немесе өнеркәсіптік кәсіпорындардың қалдықтары мысал бола алады. Электр станциялары, түрлі-түсті металл өндіретін зауыттар, химиялық және мұнайды қайта өндейтін кәсіпорындар атмосфераға түтін шығаратын үлкен мұржалар арқылы көптеген адам организміне зиянды улы заттарды ауаға шығарады.
Ауадағы фторлы сутек өте улы. Азық-түліктін құрамындағы фторлы сутек адамды, жануарларды құстырып өте жаман ауру туғызады. Хлорлы сутек пластмасса қалдықтарын жакканда пайда болады. Осы газбен тыныс алғанда адамның тыныс жолдарының кілегейлі қабығын зақымдап, өкпенің ісік ауруын туғызады.
Қоңыр көмірді жағудың нәтижесінде ауаға күл бөлініп шығады. Ол ауыл шаруашылығы мен орман өсімдіктеріне әсер етеді. Әсіресе, көкөніс, жеміс-жидек өсімдіктеріне де зияның тигізеді. Ластанған өсімдікпен қоректенген жануарлардың, адамдардың организмдерінде физиологиялық өзгерістер болады.
Цемент зауыттарынан шыккан цемент шандары топырақта калий, кальций, магний элементтерінің көбеюіне себеп болады. Ал фосфор зауытына жақын жерлерде фосфордың мөлшері көбейеді. Құрамында мырыш пен корғасын бар металлургия зауытынын қалдықтары да өте улы әсер етеді. Осындай улы заттар жиналған өсімдікпен адам не жануар коректенгенде олардың денсаулығына қауіп төнуі мумкін.
Жер шарының осылайша жылып кетуі дүниежүзілік мүхиттардың деңгейін 1,5 метрге көтеріп, планетамызда "топан су" қаупін туғызары сөзсіз.
Мұхиттардың денгейінің көтерілуі адамзат үшін қауіпті проблема. осының бәрі жылу эффектісінің әрекеті болғандықтан оның жүру механизмін бәріміздің де білгеніміз жөн.
Озонның жұқаруы. XIX ғасырдың 80-жылдарында атмосфера қабатында озонның кейбір жерлерде жұқаруы байқалған. Мәселен, 1987 жылы Антарктида тұсында байкалып озоннын мөлшері күрт азайып, (космостык станциясының фотосуреті бойынша) ол 7 млн км2 аумақты камтыған. Ал осы жағдай 1992 жылы Оңтүстік Америка тұсында байқалған.
Осыған байланысты БҰҰ жанынан ғылыми кеңес құрылып озонның жұқару себебін зерттеу басталды. Нәтижесінде, онын негізгі - хлорфторкөміртектік (фреондар) қосылыстар екені аныкталды. химиялық косылыс атмосфераға көтеріліп, фотохимиялық ыдырауларға ұшырап, хлор тотығын түзеді. Ол өз кезегіндегі озон умолекуласын ыдыратып жойып отырады. Нәтижесінде озонның жұқару процесі басталып, Космостан келетін зиянды ультракүлгін (УК) сәулелердің елердің еркін өтуіне жол беріліп, бүкіл тіршілік атаулыға қауіп төндіреді.
Күкіртті ангидрид. Адам баласы жылу алу үшін көсір мен мазутты жағу кезінде күкірт ангидриді ауаға түседі. Мәселен, 1 млн тонна көмір жаққан кезде 25 мың тонна күкірт бөлінеді екен. Әрине, күкірт жеке элемент күйінде емес, оның күкірт тотығы ретінде ауаға шығарылады. Осы газ атмосфераға түсіп, оттегімен тотығып әрі су буымен қосылып одан күкірт қышқылы түзіледі. Құрамында қышқыл бар тұмандыктар жауын түрінде биосфераға түсіп қауіпті зиян келтіре бастайды.
Сол сияқты отынды жаккан кезде де күкірт қышкылы түзіліп, ауа ағысымен алыс жерлерге жетіп, күтпеген аймақтарда да фауна мен флораға, адам баласына зиян келтіріп отырады.
Улы техникалық сұйықтықтар

Көптеген техникалық сұйықтықтар, атап айтқанда ,еріткіштер, антифриздер,тежегіш сұйықтықтары, метил спирті,тетраэтил - қорғасын,дихлорэтан тағы да басқалары жоғарғы дәрежеде улы болып келеді.

Метил спирті

Метил спирті СH OH- түссіз сұйықтық, оның иісі этил спиртімен бірдей болады. Қайнау температурасы - 64,7˚С. Бұл заттан улану, оны ішкен кезде байқалады, оны мас болу үшін ішеді,оның 30-100гр адамды өлімге әкеледі. Этил спирті бүтіндей молекуламен әсер етеді,ол жағдайда алкогольдік ішімдік ішкендей болады,одан соң оның өнімдері тотығып формальдегидке және құмырсқа қышқылына айналады, ол тотығу процесстерін бұзады. Формальдегид көру жүйесін бұзып соқырлыққа әкеледі. Метаколды көп мөлшерде пайдаланғанда (100-300мл) адам мас болып құлағы естілмей қалады және коматоз басталып оның соңы өлімге әкеп соғады. Кейде бұл заттың адам ағзасына әсері баяу болады,ол жағдай бірнеше сағатқа кейде 1-2 тәулікке дейін созылады. Одан соң, кенеттен басы ауырып адам мазасыздана бастайды, қолтық асты ауырады, көздің көруі нашарлайды, дем алысы жиілейді, бұлшық еттер жиырылмай қалады, көздің қарашығы ұлғаяды, одан соң адам есінен танып қалады. Орталық жүйке жүйесіне әсер етсе адам өліп те қалады. Егер, сәтін салса 2-3 тәуліктен соң адам есін жиып тәуір болады,бірақ көру жүйелерінің бұзылуы қалып қояды. Бұл жағдайды анықтау кезінде, адамның кіші дәретінен құмырсқа қышқылы табылады,көздің көруі нашарлайды, құлақтың есіту қабілеті төмендейді және мастықтан соңғы жасырын кезең байқалады. Алғашқы көмек көрсету кезінде, уды асқазаннан жылдам шығару керек,ол үшін құстырады,одан соң ауруды дәрігерлік пунктке жібереді,ол жерде асқазанды адсорбентпен зонд арқылы жуады. Одан соң асқазанды екінші рет көмірқышқылды соданың ерітіндісімен 2-3 тәулік бойына жуады, себебі метакол өте баяу тотығады және асқазан - ішек трактынан ұзақ уақыт бойы бөлінеді. Қан жіберуге болады. Ацидозбен және гипоксияме күресу үшін өттегі беру керек,күре тамырға 300-500 мл-ге дейін натрий бикарбонатын жіберу керек, одан соң 2г - нан ішу керек,оны кіші дәреттің сілтілік реакциясының алдында қабылдайды. Одан соң , жүрекке әсер ететін және қоздырғыш дәрілерді қабылдайды( камфора,кофенн,коразол немесе кордиамин,эфедрин, стрихнин). Сонымен қатар глюкозаның аскорбин қышқылымен қосылған глюкоза (500мл-ға дейін), В-дәруменін (5%-дық ерітіндіні 1мл -ден),никотин қышқылын( 1%- ерітіндісін1мл -ден), жіберуге болады. Бұл жерде этил спиртімен де емделу қарастырылады,бұл спирт алкогольдегидрогеназ ферментін жояды және метаколды формальдегидке тотықтырады. Ауруға оны тамшылату арқылы күре тамырдан жібереді,1л 5%-дық этил спиртін 5%-дық глюкоза ерітіндісіне қосады, одан соң 20 %-дық этил спиртін тәулігіне 6-8 рет ішуді ұсынады, бұл емдеуді алғашқы үш тәулікте жүргізеді.

Этиленгликоль

Этиленгликоль- иісі жоқ,май тәріздес сұйықтық,түсі мөлдір, дәмі тәтті, бұл зат кейбір тежегіш сұйықтығының және антифриздердің құрамына кіреді. Бұл сұұйықтықтан улану ,оны мас болу үшін ішкенде ғана болады. Мынандай жағдай болған,15 адам ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.