Лантаноидтардың электрондық құрылымы

Жоспар :

1. Лантаноидтардың электрондық құрылымы
2. Лантаноидтардың қасиеттері
3. Лантаноидтардың қосылыстары
4. Актиноидтар және оның қосылыстары.

1. Қосымша қатарға жазылған периодтың латыннан кейінгі 14 элементі қасиеті жағынан біріне - бірі өте ұқсас, оның себебі бұл 14 элементтің сырттан бірінші және екінші қабаттарында электрондық құрылымы ұқсас тек үшінші қабаттарының 4 f қатарындағы электрондар La-нан Lu-ға 18-ден 32-ге дейін көбейеді.

Сырттан бірінші 6 қабат бірдей 6s, екінші5 қабат басым көпшілігінде бірдей 5s25p6, сонда электрон толтырылатын 4 f қабат екен. Осы 4 f қабатқа электрон қону ретіне қарасақ, бұл лантаноидтар 2 -ге бөлінетін сияқты. Алғаш жеті элементте Ce-Cd 4f -орбитальда бір электроннан қонады, бұларды церий топшасы дейді. келесі 7 злементе Tb- Lu тағы да бір элементтен қонады, бұларды тербий топшасы деп атайды.

Лантаноидтардың қысқаша сипаттамасы

Лантаноидтардың қасиеттері.

Лантаноидтар дербес күйде күмістей ақ металдар, прозеодим мен неодим ғана сарғылт тартқан болады. Лантаноидтардың барлығы - барлығы ауыр металдар, меншікті салмағы 5, 245 тен 9, 849г/см3 дейін өзгереді, бұлардың балқу және қайнау температуралары да жоғары. Лантаноидтардың көпшілігі парамагнитті, гадолиний, диспрозий, және гольмий ферромагнитті.

Лантаноидтар химиялық активтілігі жағынан тек сілтілік және сілтілік жер металдарына ғана жол береді. Лантаноидтар тұтас күйінде, құрғақ ауада тұрақты, ылғалды ауада күңгірттенеді. Қыздырса 200-600 арасында жанып, оксидтер мен нитридтер қоспасын түзеді.

Лантаноидтар галагендермен қыздырған кезде азот, күкірт, көміртек, кремний, фосфор, сутек реакцияласады. Металдардың көпшілігімен құйма түзеді, құйма дейтініміз CeAl. Ce3Al. CeMg3. CeMg. PrAl. сияқты металлидтер түзеді.

Сумен лантаноидтар баяу реакцияласады, қыздырса реакция тездеп, сутек бөлініп шығады:

2Nd +6H2O =2 Nd (OH) 3+ 3H2

Қышқылдармен лантаноидтар жақсы реакцияласады, одан ерімтал тұздар түзіледі. Лантаноидтар сілтілерде ерімейді.

Лантаноидтардың қосылыстары:

Лантаноидтар көбінше үш валенттілік көрсетеді. Лантаноидтар толып жатқан жай қосылыстар түзеді- Me2O3 . MeN. MeC2. MeH3.

Оксидтері түзілгенде көп жылу бөлініп шығады. Лантаноидтардың гидроксидтері алмасу реакциялары арқылы алынады. аморфты, суда нашар еритін заттар. Үш валенті лантаноидтардың хлоридтері, нитрадтары, сульфаттары, суда жақсы ериді, сульфидтері, фторидтері, фасфаттары, карбонаттары мен оксалаттары нашар ериді.

Лантаноидтардың органикалық лигандты катиондық комплекстері бар, ол комплекстер сирек жер металдарды бірінен - бірін ажырату жұмысында үлкен қызмет атқарады.

Лекция мазмұны:

Әртүрлi ядролық реакциялардың iшiнде кейбiр ауыр ядролардың бөлiну реакциясының маңызы ерекше. Ауыр ядролар ондағы нейтронның ара салмағы үлкен болғандықтан орнықсыз болып келедi. Бұл ауыр ядролардың меншiктi байланыс энергиясының орташа ядролармен салыстырғанда аз болатынан көрiнiп түр. Сондықтан мұндай ядроларға тағы бiр нейтрон келiп қосылса ол бөлшектенiп кетедi. Осының бiр мысалы, уран ядросының нейтрондармен атқылаған кезде бөлiну реакциясы алғаш рет 1939 жылы ашылған болатын. Бастапқы ядрода нейтрондар артық болғандықтан реакция кезiнде бөлшектенген ядролармен қатар бiрнеше нейтрон да ұшып шығады. Мысалы уран бөлшектенген кезде бiр бөлшектену актiсiнде 2-3 нейтрон бөлiнедi. Егер дұрыс жағдай болса бұл нейтрондар уранның басқа ядроларына барып түсiп, оларды бөлшектейдi. Сөйтiп бұл үрдiс тасқынды түрде күрт өседi. Бұлай жалғасқан реакцияны тiзбектi реакция деп атайды.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс