Литидің жалпы сипаттамасы



1.Литидің жалпы сипаттамасы
2.Литидің алынуы
3.Литидің физикалық және химиялық қасиеттері
4.Литидің қосылыстары
5.Литидің қолданылуы
Пайдаланған әдебиеттер
Литий – гректің тас деген сөзін білдіре отырып, 1817 ж. ашылды. Берцелиустың шәкірті швед химигі И.А. Арфведсон Уто, темір кенінде табылған минералды талдай отырып, оның құрамында жаңа элемент бар екендігіне тұжырым жасаған.
1818 ж. Метал күйіндегі литийді ағылшын оқымыстысы Хэмфи Деви алды. Бұл элементті 1855 ж. неміс химигі Р. Бунзен және ағылшын ғалымы О. Матиссен де электролиз арқылы алған болатын.
Литийдің физикалық қасиеті
Литий, судан жеңіл, ауада оңай тотығатын, ашық металдық жылтыры бар, сілтілік металл тобына жатады. Ауада тез тотығатын болғандықтан, керосин, май бойында темір банкілерде сақтайды.
Изотоптары
Табиғатта литий екі түрлі изотоп түрінде ұшырасады: және . Жасанды, ядролық реакциялар нәтижесінде радиGaктивті және алынады. Алғашқысының жартылай ыдырау периоды 0,841 секунда, ал соңғысінікі - 0,468 секунда.
1. Бірімжанов Б.Т., Нұрахметов Н.Н. Жалпы химия, Алматы, Ана тілі 1992ж
2. АханбаевК. Химия негіздері, Алматы, Ана тілі, 1987ж
3. Утелбаева А,Утелбаев.Б Химия, 1 том, Алматы 1996ж.
4. Утелбаева А,Уталбаев Б. Химия, 5 том Алматы2006ж.
5. Утелбаева А,Утелбаев Б. Химия, 6 том, Алматы2006ж.
6. Шоқыбаев Ж. Бейорганикалық және аналитикалық химия, Алматы, 2003ж

Пән: Химия
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:
1. Литидің жалпы сипаттамасы
2. Литидің алынуы
3. Литидің физикалық және химиялық қасиеттері
4. Литидің қосылыстары
5. Литидің қолданылуы

Таңбасы Li. Аr = 6,941; М(Li)= 6,941 гмоль.

Электрондық құрылымы: 3Li 1s22s1
Ашылуы

Литий - гректің тас деген сөзін білдіре отырып, 1817 ж. ашылды. Берцелиустың шәкірті швед химигі И.А. Арфведсон Уто, темір кенінде табылған минералды талдай отырып, оның құрамында жаңа элемент бар екендігіне тұжырым жасаған.
1818 ж. Метал күйіндегі литийді ағылшын оқымыстысы Хэмфи Деви алды. Бұл элементті 1855 ж. неміс химигі Р. Бунзен және ағылшын ғалымы О. Матиссен де электролиз арқылы алған болатын.

Литийдің физикалық қасиеті

Литий, судан жеңіл, ауада оңай тотығатын, ашық металдық жылтыры бар, сілтілік металл тобына жатады. Ауада тез тотығатын болғандықтан, керосин, май бойында темір банкілерде сақтайды.

Изотоптары
Табиғатта литий екі түрлі изотоп түрінде ұшырасады: және . Жасанды, ядролық реакциялар нәтижесінде радиGaктивті және алынады. Алғашқысының жартылай ыдырау периоды 0,841 секунда, ал соңғысінікі - 0,468 секунда.

Табиғаттағы қосылыстары

Литийдің 150-ден аса минерал түрлері бар. Тұрмыста оның негізінен бес түрі кең қолданыс табады:

Li Al [Si2O6] - сподумен
K Li1,5Al1,5[Si2Al10] - лепидолит
Li Al [Si4O10] - петалит
Li Al [PO4] (F,OH) - амблигонит
K Li (Fe,Mg) Al [Si3Al10] (F,OH)2 - циннвальдит.

Алынуы

Лабораторияда литий азидін ыдырату арқылы литий алынады:

2Li N3 2Li + 3N2↑
Li+ + -- Li0 2
2N3- - 2 -- 3N2 1

Өндірісте литийді көп жағдйда литий хлоридінің балқымасын электролиздей арқылы алады. Мұнан соң кезегімен литий карбонатын, литий хлоридін алады. Литий хлоридінің балқымасын, хлорлы калий тұзы қатысында электролизге ұшыратады:

Катод (болат) - : Li+ + -- Li сұйық
Анод (графит) + : 2Cl- - 2 -- Cl2 газ

Аса таза (особо чистый) литийді LiI+LiBr қоспасын электролиздеп алады.
Литий алу барысында төмендегідей реакциялар да пайдаланылады:
Si + 2 Li2O 4 Li + SiO2

Кремний орнына ферросилиций қолданылады.
Литийді инертті газ атмосферасында алюмотермия әдісімен алу барысы төмендегідей тотығу-тотықсыздану реакциясына негізделген.

2 Al + 3 Li2O -- 6 Li + Al2O3

Al - 3 -- Al3+ 1 тотықсыздандырғыш
Li+ + -- Li0 3 тотықтырғыш

Химиялық қасиеті

Қадірлі оқырман! Кез-келген элементтің химиялық қасиетін сипаттау барысында, оның VIIА топша элементтерінен бастап, топша реті кему бағытына қарай әрекеттесуін негізге алдық.
1. Литий галогендермен тікелей әрекеттесіп, тұз түзеді. Фтор, хлорда литий өздігінен тұтанады.

2 Li + F2 -- 2 LiF
2 Li + Cl2 -- 2 LiCl

Сұйық броммен жайбарақат әрекеттеседі, ал иодпен қыздырғанда барып қосылыс түзеді.
LiF - суда нашар ериді және криасталлогидрат түзбейді. Литийдің өзге галогенидтері суда жақсы ериді, қыздырғанда ыдырауға түспей, балқиды.
2. Литий ауада оттегімен тез тотығады:

4 Li + O2 -- 2 Li2O

Қыздыру барысында литий ауада көк жалынмен жанады да Li2O литий оксидін түзеді.
Li2O қиын балқитын, суда өзге сілтілік металл оксидтеріне қарағанда баяулау әрекеттестетін негіздік оксид.
Li2O ауада көмір қышқыл газын оңай сіңіріп алады:
Li2O + CO2 -- Li2CO3

Ал, Li2O-ның судағы ерітіндісі сілті болып табылады:

Li2O + H2O -- 2 LiOH

Өзге сілтілік металдардай литий, оттегімен тікелей әрекеттесіп асқын тотық (пероксид) Li2O2 түзбейді.
Литий пероксиді - литий гидроксидінің спирттегі қаныққан ерітіндісіне сутек асқын тотығымен әсер ету арқылы алынады:

2 LiOH + 2 H2O2 -- Li2O2 · H2O2 · 2 H2O ↓

Түзілген пероксидтер қоспасын вакуумде фосфор ангидриді үстінде ұстап, бос ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Сілтілік металдар
Магний ионымен байытылған спирулинаның биомассасын алу
Алель Агро ЖШС құс фабрикасынан алынған құс шаруашылығы сойыс өнімдерін ветеринариялық санитариялық бағалау
Химия сабағында қаныққан көмірсутектерді оқыту
Қазақстан, Ұлыбритания және Канада елдерінде жалпы білім беретін мектепте жаратылыстану пәнін оқыту ерекшеліктері (салыстырмалы сипатта)
Экономикалық, әлеуметтік географиясы дәрістік кешен
Қаныққан көмірсутектер
Керамика өндірістің тарихы, оның қазіргі жағдайы және болашағы
Құс етінің химиялық құрамы
Бейорганикалық химия
Пәндер