Өндіріс қалдықтарының қоршаған ортаға әсері



1.Өндіріс қалдықтарының қоршаған ортаға әсері
2. Химиялық қалдықтардың жіктелуі.
Пайдаланған әдебиеттер
Шыққан көздеріне байланысты өндірістегі қалдықтар екі топқа бөлінеді - өндіріс қалдықтарынан және тұтыру қалдықтарынан.
Өндіріс қалдықтарына бұйым алу процессінде шыққан және жартылай немесе түгелімен өзінің бастапқы тұтыну сапасын жоғалтқан шикізаттың, материалдардың, шала бұйымдардың қалдықтары да жатады. Ол топқа сонымен қатар шикізатты химиялық жолмен өңдегенде, пайдалы кендерді шығарғанда және байытқанда шыққан, бірақ та өндірістік процесстің бағытталған мақсатына жатпайтын өнімдер кіреді. Өндіріс қалдықтарына сыртқа тасталынатын технологиялық газдарды немесе ақаба сулдарды тазалағанды шыққан қатты заттар да жатады.
Қауіпті қалдықтар деп құрамында зиянды зат тектері бар, қауіпті қасиеттер тән немесе жұқпалы аурулардың қоздырғыштары бар, сонымен қатар өздігінен немесе басқа зат тектермен қосылғанда адамның ден саулығына және қоршаған ортаға қауіп төндіретін қалдықтарды айтады.
Қоршаған орта мен адам денсаулығына өте қауіпті қалдықтарға (арнайы қалдықтарға) шамамен 600-дей заттар мен қосылыстар жатады.
1.Мукатаева Ж.С. Химиялық экология практикумы.-Алматы,2010.-85 б.
2.Исидоров В.А. Экологическая химия: Учебное пособие для вузов. – СПб: Химиздат, 2001.-304с
3. Скурлатов Ю.И., Дука Г.Г., мизити А. Введение в экологическую химию:
Учебное пособие для хим. и хим.-технолог.спец.вузов-М.: Высшая школа, 1994.-309с
4. Панин М.С. Химическая экология: учебник для вузов.- Семипалатинск, 2002.- 825с.
5. Богдановский Г.А. Химическая экология: Учебное пособие. – М., 1994. -225с.
6. Беспамятнов Г.П. предельно-допустимые концентрации химических веществ в окружающей среде. – Л.: Химия, 1985. -528 с.
7. Скурлатов Ю.И., Дука Г.Г., Мизити А. Введение в экологическую химию. – М.: высшая школа, 1994.-399с
8. Орлов Д.С. Экология и охрана биосферы при химическом загрязнении.- М.: Высшая школа, 2002.-334с
9. Корте Ф. Экологическая химия.-М.: Мир, 1997.-396с

Жоспар:
1. Өндіріс қалдықтарының қоршаған ортаға әсері
2. Химиялық қалдықтардың жіктелуі.

Шыққан көздеріне байланысты өндірістегі қалдықтар екі топқа бөлінеді - өндіріс қалдықтарынан және тұтыру қалдықтарынан.
Өндіріс қалдықтарына бұйым алу процессінде шыққан және жартылай немесе түгелімен өзінің бастапқы тұтыну сапасын жоғалтқан шикізаттың, материалдардың, шала бұйымдардың қалдықтары да жатады. Ол топқа сонымен қатар шикізатты химиялық жолмен өңдегенде, пайдалы кендерді шығарғанда және байытқанда шыққан, бірақ та өндірістік процесстің бағытталған мақсатына жатпайтын өнімдер кіреді. Өндіріс қалдықтарына сыртқа тасталынатын технологиялық газдарды немесе ақаба сулдарды тазалағанды шыққан қатты заттар да жатады.
Қауіпті қалдықтар деп құрамында зиянды зат тектері бар, қауіпті қасиеттер тән немесе жұқпалы аурулардың қоздырғыштары бар, сонымен қатар өздігінен немесе басқа зат тектермен қосылғанда адамның ден саулығына және қоршаған ортаға қауіп төндіретін қалдықтарды айтады.
Қоршаған орта мен адам денсаулығына өте қауіпті қалдықтарға (арнайы қалдықтарға) шамамен 600-дей заттар мен қосылыстар жатады. Олардың құрамына кіретіндер:
oo пестицидтер және олардың құрамына кіретін химия өндірістерінің қалдықтары;
oo радиоактивті қалдықтар;
oo сынап және оның қосылыстары, сынапты термометрлер;
oo мышьяк және оның қосылыстары, құрамында мышьяк бар металлургиялық өндіріс пен жылу электр станцияларының қалдықтары; қорғасынның қосылыстары, көбіне олар мұнай өңдейтін және бояу өндіретін кәсіпорындардың қалдықтарында болады;
oo пайдаланылмаған медикаменттер, улы химикаттар, бояулар, желімдер, косметикалық заттар;
oo тұрмыстық химиялық құралдардың қалдығы;
Егерде өндіріс қалдықтары кейбір зиянды заттектердің табиғи ортаға өтуіне себебін тмгізетін болса,онда олардың осындай қабілеті артқан сайын қоршаған ортаға қатысты қауіптілігі де жоғарылап отырады.
Ресей мен Қазақстанның әр тұрғынына жылына келетін қатты қалдықтардың көлемі шамамен 15-16 т. Қатты қалдықтардың жинақталуы оларды өңдеу процесінің кеңінен дами алмағандығымен түсіндіруге болады. Қауіпті қалдықтардың тек 14 көлемі ғана қазіргі шақта өңделуге жататындар.
Радиоактивті қалдықтар. Қоршаған ортаға және тұрғындарға ерекше қауіптілік туғызатын қалдықтарға радиактивті қалдықтар жатады. Олар уран өндірістерінде, ядролық реактормен жұмыс істеген кезде, ядролық сынақтар өткізілгенде, радиоактивті изотоптарды қолданғанда, АЭС бөлшектеу және жұмыстарын жүргізген кездерде, радиоактивті медициналық аспаптардың бөлігі істен шыққанда пайда болады , сонымен қатар радиоактивті заттармен қатынасты объектілер қызметкерлерінің жұмыс киімі жатады.
2. Қалдықтарды жіктеу. Адам баласының кез-келген шаруашылық іс-әрекеті әр түрлі қалдықтармен биосфераны ластайды, бұл халықтың денсаулығы мен өміріне, флорамен фауна түрлерінің қысқарылуына,қоршаған ортадағы тепе-теңдікке қауіп-қатер тудырады. Кен үйінділерін, өнеркәсіп тастандыларын, қоқыстарды, қала шөп-шаламдарын тек қоршаған ортаны бұзатын ластағыштар деп санауға болмайды,олар құнды шикізат көздеріне жатады. Қазіргі кезеңдегі ғылым мен техниканың даму деңгейіне сәйкес әбден жетілдірілген технологияның жоқтығына байланысты оларды өңдеп құнды өнімдер алу әзірше жолға қойылмаған,сондықтан бұларды сақтауға, жыюға, тасуға, көмуге, зиянсыз түрге айналандыруға көптеген қаражат, энергия, уақыт жұмсалып жатыр.
Әр өнеркәсіп өндірістері өнім өндіруге ғана назарларын аударып қоймай қор айналымын жүзеге асыратын әдістерге көшсе,қоршаған орта ластанудан қорғанылады. Аз немесе қалдықсыз технологиялық кешендер ұйымдастыру қажеттігі айқын, яғни бір жердің шеңберінен аспайтын қалдықсыз өндірістер емес,қалдықсыз өндірістік кешендер туралы сөз көтерілгені орынды. Бұл жағдайда бір өндірістің қалдығы басқа өндіріске шикізат ретінде пайдалынады.
Қалдықтар өте көп мөлшерде пайдалы кендерді шығарғанда және байытқанда пайда болады. Қазіргі кезде қолданылатын технологияларға байланысты бастапқы алынған шикізат мөлшерінің 10 пайызы қалдыққа айналып отырады. Осыған байланысты бос жыныстан тұратын таулар пайда болады, көп көлемді сулар ағынға жіберіледі.
Пайдаға асырылатындарға-өңдейтін технология болғанына байланысты өнеркәсіптің өзінде немесе халық шаруашылығының басқа салаларында шикізат, шығарылатын өнімге қосымша зат, отын, жем, тыңайтқыш ретінде пайдаланылатын қалдықтар жатады.
Жанбайтын пайдаға асырылмайтын қатты және сұйық қалдықтар және т.б жатады.Бұларды өңдейтін технология әзірше болмағндықтан зиянсыздандыру үшін көмеді.
Жанатын пайдаға асырылатын қалдықтарға ағаш қалдықтары, макулатура, тоқыма материалдарының қалдығы, құрамында резина бар қалдықтар, пайдаланылған былғаныш, істен шыққан жарамсыз майларды, еріткіштерді жатқызуға болады. Бұл қалдықтарды зиянсыз түрге айналдыру үшін камералық цехта жағады да, бөлініп шыққан жылуды өндірістік айналымдарда пайдаланады немесе жанбайтын қалдықтарды зиянсыздандыруға қолданады.
Қалдықтарды жер астына, геологиялық кен орындарында (көмір шахталарының, тұз кендерінің оқпандарына, кейде арнайы жасалған оларға-полигондарға) немесе теңіз түбінің терең ойпандарына қайтадан шықпайтындай етіп орналастырады. Радиоактивті және едәуір улы қалдықтарды мүлде қауіпсіз етіп көму амалы әлі толығымен шешімін таппаған экологиялық проблеманың бірі болып табылады.
Улы қалдықтарды көму уақытша амалсыз қолданылатын шара, себебі бұл жағдайда қоршаған ортаның ластану қауіптілігі тұрақты сақталып отырады. Кейбір тұрмыстық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Кірпіш қалдықтары
ҚАНТ ЗАУЫТЫ ҚАЛДЫҚТАРЫНЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ӘСЕРІН ТАЛДАУ
Өнеркәсіп саласы
Халық шаруашылығы салаларының қоршаған ортаға тигізетін әсері
Пластмассалар және оны өңдеу
Құрылыс қалдықтарының мәселелері
Өскемен қаласының қатты және тұрмыстық қалдықтармен ластануы
ӨНДІРІСТІК ҚАЛДЫҚТАРДЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ЗИЯНДЫ ӘСЕРІ
Өндіріс қалдықтарының тірі ағзаларға әсері
Алматы қаласын қалыптастырудағы географиялық және экологиялық мәселелер3і
Пәндер