Сулар. Су ресурстары



I. Кіріспе
1.1. Сулар. Су ресурстары
II. Негізгі бөлім
2.1. Жердегі су қорлары
2.2. Табиғи сулар. Табиғи суларды ластаушы негізгі көздер
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Су ресустарының «мұхит – атмосфера – жер - мұхит» системасындағы айналым процестерінде тамаша бір қасиеті - өздігінен қайта қалпына келу қабілеті. Табиғатта тұщы суды материктерден мұхиттар мен теңіздереге, олардан қайтадан кері қарай қайта алып келетін алып «механизм» үнемі жұмыс істейді.
Гидросферадағы өздігінен тазару процесі заттардың айналымымен байланысты. Бұл процесс табиғи суларда оларда тіршілік ететін тірі организмдердің тіршілік іс-әрекеттері нәтижесінде жүзеге асады. Сондықтан табиғатты қорғаудың аса маңызды міндеттерінің бірі табиғи сулардың осы қасиетін сақтап қалуға барынша мүмкіндік жасау.
1.Мукатаева Ж.С. Химиялық экология практикумы.-Алматы,2010.-85 б.
2.Исидоров В.А. Экологическая химия: Учебное пособие для вузов. – СПб: Химиздат, 2001.-304с
3. Скурлатов Ю.И., Дука Г.Г., мизити А. Введение в экологическую химию:
Учебное пособие для хим. и хим.-технолог.спец.вузов-М.: Высшая школа, 1994.-309с
4. Панин М.С. Химическая экология: учебник для вузов.- Семипалатинск, 2002.- 825с.
5. Богдановский Г.А. Химическая экология: Учебное пособие. – М., 1994. -225с.
6. Беспамятнов Г.П. предельно-допустимые концентрации химических веществ в окружающей среде. – Л.: Химия, 1985. -528 с.
7. Скурлатов Ю.И., Дука Г.Г., Мизити А. Введение в экологическую химию. – М.: высшая школа, 1994.-399с
8. Орлов Д.С. Экология и охрана биосферы при химическом загрязнении.- М.: Высшая школа, 2002.-334с
9. Корте Ф. Экологическая химия.-М.: Мир, 1997.-396с

Жоспар:
I. Кіріспе
0.1. Сулар. Су ресурстары
I. Негізгі бөлім
0.1. Жердегі су қорлары
0.2. Табиғи сулар. Табиғи суларды ластаушы негізгі көздер
I. Қорытынды
II. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Су ресустарының мұхит - атмосфера - жер - мұхит системасындағы айналым процестерінде тамаша бір қасиеті - өздігінен қайта қалпына келу қабілеті. Табиғатта тұщы суды материктерден мұхиттар мен теңіздереге, олардан қайтадан кері қарай қайта алып келетін алып механизм үнемі жұмыс істейді.
Гидросферадағы өздігінен тазару процесі заттардың айналымымен байланысты. Бұл процесс табиғи суларда оларда тіршілік ететін тірі организмдердің тіршілік іс-әрекеттері нәтижесінде жүзеге асады. Сондықтан табиғатты қорғаудың аса маңызды міндеттерінің бірі табиғи сулардың осы қасиетін сақтап қалуға барынша мүмкіндік жасау.
Әрбір су көзі - түрлі тірі организмдер, сол ортаға тән арнайы организмдер, өсімдіктер, микроорганизмдер тіршілік ететін, олар үнемі көбейіп, өліп отыратын тірі, не химиялық қосылыстар түсетін болса, онда өздігінен тазару процесі тез жүріп, су өзінің бастапқы таза күйіне қайта келеді. Өздігінен тазару процесіне әсер ететін факторлар түрліше. Олардың шартты түрде үшке бөлуге болады: физикалық, химиялық және биологиялық.
Судың өздігінен тазару процесіне әсер ететін физикалық факторлардың ішінде ластаушы заттардың сұйылуы, еруі және араласуы негізгі роль атқарады. Өзен суының, интенсивті ағысы судағы ластаушы заттардың жақсы араласып, концентрацияларының төмендеуіне себеп болады. Судағы ерімейтін тұнбалардың су түбіне шөгуі ластанған судың өздігінен тазаруына жағдай жасайды. Микроорганизмдер өз салмақтарымен, немесе судағы органикалық және органикалық емес заттарға қосылып, олармен бірге су түбіне шөгеді.
Судың өздігінен тазаруына әсер ететін аса маңызды физикалық фактор Күннің ультрокүлгін сәулесі. Бұл сәулелердің әсерінен су зарарсызданады. Ультрокүлгін сәулелер белокты коллоидтарды және микроб клеткалары протоплазмалардың ферменттерін жойып жібереді.
Жер планетасындағы судың жалпы мөлшері - 1386 млн. км3. Бұл судың 96,5% Әлемдік мұхитқа тиесілі.
Мұхиттардың орташа тереңдігі 3704 м ал ең тереңі - 11034 м Жер қойнауының жоғарғы бөлігінде түрлі тереңдікте жер асты суының қоры бар. Тұщы сулар әдетте, 150-200м тереңдікте орналасады да, тереңдеген сайын тұздана береді.
Жер астындағы тұщы сулардың көлемі жер бетілік тұщы су көлемінен 100 есе көп. су табиғатта үш түрлі агрегат күйде (қатты, сұйық, газ) кездеседі.
Қазіргі кезде адамзат қоғамында бір жылда тұщы судың 3000 км3 шамасындайы жұмсалады. Суды ең көп пайдаланатын ауыл шаруашылығы. Ауыл шаруашылығында пайдаланылған судың төрттен үш бөлігі қайтарылмайды. Мысалы, 1 тонна бидай өсіру үшін барлық вегетациялық кезеңінде 1500 тонна 1 тонна күрішке - 7000 тонна, мақтаға 10 000 тонна су жұмсалады.
Жердегі су қорлары

Судың типі
Көлемі мың км4
Әлемдегі қоры, %

Жалпы мөлшері
Тұщы су мөлшері
Әлемдік мұхит
1 338 000
91,5
-
Жер асты сулары
23 400
1,7
-
Оны ішінде тұщы су
10 530
0,76
30,1
Мұздықтар, қар
24064,10
1,74
68,7
Жер асты мұздар
300
0,022
0,86
Көлдер
176,40
0,013
-
Тұщы
91,0
0,007
6,26
Ащы
85,40
0,006
-
Батпақтар суы
11,47
0,0008
0,03
Өзендер суы
2,12
0,0002
0,006
Биологиялық су
1,120
0,0001
0,003
Атмосфера суы
12,90
0,001
0,04
Судың жалпы қоры
1 385 984,61
100
-
Тұщы су қоры
35 029,21
2,53
100
Өнеркәсіпте 1 т. өнім алу үшін болат, шойын - 15-20м3, кальцийленген сода - 10, күкірт қышқылы - 25-80, азот қышқылы - 80-180, синтетикалық жібек - 300-400 м3, синтетикалық талшық - 500, мыс - 500, пластмасса - 500-100, синтетикалық каучук - 2000-3000 м3 т.с.с су жұмсалады. Қуаты 300000 квтсағ. Жылу электр станциясына жылына 300км3 су қажет.
Соңғы жылдары өзен, көл, теңіз бен мұхит суларының ластануы қатты байқалуда. Табиғи суларды ластаушы негізгі көздер төмендегілер:
1) өндіріс орындарынан шыққан поллютанттар бар атмосфералық сулар;
2) фекалийлер, детергенттер, микроорганизмдер (олардың ішінде патогенді де) бар тұрмыстық сулардан құралған ағызынды сулар;
3) суды көп пайдаланатын қара металлургия, химия, орман-химия, мұнай өңдеу өнеркәсіптерінің ағызынды сулары.
Өндірістің дамуына және суды пайдаланудың артуына байланысты ағызынды сулардың мөлшері де артып отыр. 60жылдардың өзінде-ақ жыл сайын әлемде 700млрд м3 ағызынды сулар жиналатын еді. Өзендердің ластануы соңғы жылдары қатты байқалып

Кейбір тағам өнімдеріндегі су шамасы %
Тағам түрлері
Су, массасы %
Сүт
Ет (сиыр еті)
Жұмыртқа
Балық
Алма
Қозқұйрық
Помидор
87
64
75
82
84
92
95

Судың негізгі физикалық қасиеттері.

Судың үш күйінің диаграммасы.

Судың синтезі мен анализі
Жерорта теңізінде -- 3,9,
Қара теңізде -- 1,9,
Каспий теңізінде -- 1,3,
Балтық теңізінде -- 1,6
Арал теңізінде -- 1,
Балқашта -- 0,2,
Алакөлде -- 0,8% тұз бар.

Судың реакция ортасын анықтау үшiн арнаулы реактивтер индикаторлар, сол сияқты шыны электродты ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жер үсті суларының негізгі ластану көздері және ластаушы заттардың түрлері
Қоршаған табиғи орта
Жер беті су жамылғысы
Ауа, су, топырақ құрамы өзгеруінің өсімдіктердің биоалуантүрлілігіне әсерін зерттеу
ЖЕР АСТЫ СУЫН ҚОРҒАУ
Суды тиімді пайдалану. Сумен қамтамасыз етуге бөлек жүйелерді қолдану
Қазақстан Республикасының транс шекаралық өзендер мәселелері
ҚР су ресурстарының қоры, сапасы, пайдаланылуы
Су экожүйесін қорғау
Гидросфера туралы негізгі мәліметтер
Пәндер