Зат пен энергия



Зат пен энергия біздің әлемнің өте маңызды 2 мәні.Сол сияқты әлемнің 3-ші маңызды мәні –ақпарат. Адамдардың күнделікті өмірдегі іс-әрекеті(оқуы, жұмыс істеуі және өзара байланысы)ақпарат алмасуы жүзеге асады.Өмірдегі кез келген ақпарат өзімізге, заттарға қатысты айтылып, айналамызды болып жатқан оқиғалардан тығыз байланыста болады. Ақпарат кітаптан, газет-журналдардан немесе жаңалықтар хабарынан алынатын мәліметтер ғана емес,сонымен қатар күрделі биологиялық молекуланың құрылымында, ғарыш кемесіне берілетін радио сигналдарында сақталатын мәліметтер.Ақпарат термині латынның түсіндіру, баяндау, мәлімет деген ұғымдарын білдіретін “information” сөзінен шыққан.Ақпарат қоршаған орта туралы анықталмағандщықты анықтайтын мәліметтер, объектілерді, құбылшыстарды, үрдістерді сипаттайтын жеке фактілер.Ақпарат біреудің іс-әрекеті туралы мәлімдеме немесе қандай да бір нәрсе туралы мәліметтер жиыны.
Дегенмен, мәліметтерді ақпаратпен теңестіруге болмайды.Ақпарат тек бізді қызықтыратын істердің н.ақты емес жақтарын азайтатын мәліметтерді ғана қамтиды.
Ақпаратты қандай да бір мәселелерді шешу үшін пайдалы болатын,қабылданып алынған, түсінікті және бағаланған жаңа білім деп түсінейік.Ақпарат дегеніміз, оны алушы кісіге дейін қабылдау механизмінің қабылданды-түсінікті-бағаланды деген үш сүзгісінен өткен нәрсе.
Мұндай анықтама ақпаратты үш деңгейге қарауға мүмкіндік береді:синтаксистік,семантикалық және прогматикалық.
Синтаксистік деңгейге, ақпаратты қандай да бір қабылдап алушы кісі үшін тек тілдегі белгілер арасындағы қатынас қарастырылып бұл жерде оның мазмұны ескерілмейді.
Семантикалық сүзгі мәлімдеменің мазмұнын меңгеруге мүмкіндік береді.Мәлімдеменің мазмұны-белгілші бір түрде реттелген білім болып табылады.

Прогматикалық сүзгі ақпаратты қабылдаушының іс жүзінднгі қызмет барысында шешетін мәліметтеріне байланысты, мәлімдемені бағалауына
Қолданылған әдебиеттер:
1. Икенов А.И. Жүсіпова А.Д.Әлеуметтану негіздері оқу құралы.1.Қ.Р.Білім
Ғылым министрлігі.Т.Рысқұлов атындағы қазақ экономикалық университеті –Алматы .2004-208 б.

2.Күнқожаев.К.Р.Адамтану-Алматы Ғылым 2002-300б.

3.Нысанбаев Ә.Адам және ашық қоғам.Алматы қазақ энциклопедиясы.19998-272б.

Зат пен энергия біздің әлемнің өте маңызды 2 мәні.Сол сияқты әлемнің 3-ші
маңызды мәні –ақпарат. Адамдардың күнделікті өмірдегі іс-әрекеті(оқуы,
жұмыс істеуі және өзара байланысы)ақпарат алмасуы жүзеге асады.Өмірдегі кез
келген ақпарат өзімізге, заттарға қатысты айтылып, айналамызды болып жатқан
оқиғалардан тығыз байланыста болады. Ақпарат кітаптан, газет-журналдардан
немесе жаңалықтар хабарынан алынатын мәліметтер ғана емес,сонымен қатар
күрделі биологиялық молекуланың құрылымында, ғарыш кемесіне берілетін радио
сигналдарында сақталатын мәліметтер.Ақпарат термині латынның түсіндіру,
баяндау, мәлімет деген ұғымдарын білдіретін “information” сөзінен
шыққан.Ақпарат қоршаған орта туралы анықталмағандщықты анықтайтын
мәліметтер, объектілерді, құбылшыстарды, үрдістерді сипаттайтын жеке
фактілер.Ақпарат біреудің іс-әрекеті туралы мәлімдеме немесе қандай да бір
нәрсе туралы мәліметтер жиыны.
Дегенмен, мәліметтерді ақпаратпен теңестіруге болмайды.Ақпарат тек
бізді қызықтыратын істердің н.ақты емес жақтарын азайтатын мәліметтерді
ғана қамтиды.
Ақпаратты қандай да бір мәселелерді шешу үшін пайдалы
болатын,қабылданып алынған, түсінікті және бағаланған жаңа білім деп
түсінейік.Ақпарат дегеніміз, оны алушы кісіге дейін қабылдау механизмінің
қабылданды-түсінікті-бағаланды деген үш сүзгісінен өткен нәрсе.
Мұндай анықтама ақпаратты үш деңгейге қарауға мүмкіндік
береді:синтаксистік,семантикалық және прогматикалық.
Синтаксистік деңгейге, ақпаратты қандай да бір қабылдап алушы кісі
үшін тек тілдегі белгілер арасындағы қатынас қарастырылып бұл жерде оның
мазмұны ескерілмейді.
Семантикалық сүзгі мәлімдеменің мазмұнын меңгеруге мүмкіндік
береді.Мәлімдеменің мазмұны-белгілші бір түрде реттелген білім болып
табылады.

Прогматикалық сүзгі ақпаратты қабылдаушының іс жүзінднгі қызмет
барысында шешетін мәліметтеріне байланысты, мәлімдемені бағалауына
мүмкіндік береді.
Кибернетикалық жағдайда ақпарат, объектінің жағдайын сипаттайтын
жабдық ретінде, сондай-ақ, басқару кезіндегі мәліметтер мен о,ны
қолданушылар арасындағы қатынас ретінде қарастырылады.Ал мәліметтерге-кез
келген объектін,ің жағдайы туралы деректер, мағлұматтар жатады.
Ақпарат жүйесінде элементтер арасындағы байланыс ақпарат арқылы, яғни
осы жүйеге қатысты бар мәліметтер мен қандай дща бір оқиғалар туралы
белгілер арқылы жүзеге асады.
Ақпарат жүйесі(АЖ)-қандай да бір объектілер басқаруға қажетті
ақпаратты жинау, сақта, жаңарту, өңдеу, іздеу және шығарып беру жүйесі деп
қарастырылады.Әрдір ақпарат жүйесі (АЖ) ақпараттық объектілердің бірігуін
қакмтитын қандай да бір ақпараттың кеңізтікті бейнелейтін пәндік саланы
иемденеді.
Ақпарат жүйесін жіктеуге оны келесі ішкі кластарға бөлуге болады:
-ақпараттық-анықтамалық жүйесі;
-ақпараттық-кеңес беретін, жүйелер;
-ақпараттық қадағалаушы жүйелер.
Ақпараттық-анықтамалық жүйелер ақпаратты жинап, оны адамның
пайдалануы үшін дайындайды.
Ақпараттық-кеңес беретін жүйелер объектінің күйі мен жұмыс тәртібі
туралы ақпаратты беріп, нақты жағдай үшін қажетті ұсыныстар мен пікірлерді
ұсынады.
Ақпараттық қадағалаушы жүйелерде мәліметтер адамның қатысуынсыз
ендіріліп, басқарылатын объектідегі үрдіс автоматты түрде реттеледі.
Дегенмен, келтірілген жіктеулер шартты түрде қарастырылған.Оларды
таңдау сәйкес факторлардан тәуелді.
Ақпарат жүйесіне қатысты ақпарат құрылымын қарастырсақ, оны
ақпараттық бірліктерге: реквизиттер,көрсеткіштер, құжат, массив, ақпарат
ағыны және ақпарат жүйесі деп бөлуге болады.Мұндағы ақпараттың әрі қарай
бөлінуге жатпайтын ең кіші өлшем бірлігі-реквизит десек,оның екі түрі бар
екені белгілі: реквизит негіз және реквизит белгі.
Әрбір реквизит әріптер мен сандар жиынтығынан тұрады және мән-
мағынаның сандық қасиетін сипаттайды.Бұл жағдайда ол реквизит негіз деп
аталады.Ал ол мән-мағынаның сапалық қасиетін білдірсе,ол-реквизит белгі деп
аталады.
Ақпарат ұғымын бірнеше тұрғыдант алып қарайық.Кең мағынада
философиялық тұрғыдан ақпарат біздің санамызбен ақиқат өмірдің белгілі бір
объектілері, үрдістері мен курстарының қасиеттері,қатынастарының
бейнелері.Есепетеу техника тұрғысынан ақпарат тұрғысынан ақпарат ұғымы оның
жадында сақталатын қажеттілігіне байланысты өңделетін және сыртқы ортаға
берілетін мәліметтер яғни, ақпарат ұғымы таратқыш, қабылдщағыш, және
байланыс арнасы арқылы берілетін хабар.Хабарды таратқыш және қабылдағыш
адамдар немесе техникалық құрылғылар болуы мүмкін.Яғни, ақпаратты
бейнелеуге және түсінуге болады. Сондықтан әрбір ақпараттың бейнелеу пішіні
пішіні мен мазмұны болады.Хабар белгілі бір пішінде көрсетілген және беруге
арналған ақпарат.Яғни, ақпараттың бейнелеу пішіні .Хабар материялды
энергетикалық пішімде сызбалар, мәтін, дыбыс,жарық, қимыл және т.б. түрінде
беріледі.Яғни, хабар қандайда бір қатынас тілінің өрнегі болады.Олар табиғи
тілдер, математика тілі ,әуез тілі, мимика белгілері және т.б.
Ақпарат түрлері:
Хабар таратқыштан қабылдағышқа жеткізілуі үшін ақпарат тасушы қажет.
Тасушы көмегімен берілетін хабар сигнал деп аталады.Сигнал уақыт
ішінде өзгеретін физикалық үрдіс.Ақпарат физикалық үрдістің, яғни сигналдың
бір немесе бірнеше параметрлерінің мәнімен беріледі.Егер сигнал параметрі
берілген аралықта кез келген аралық мән қабылдай алатын болса, онда сигнал
үздіксіз деп аталады. Бұл жағдайда таратқыш пен берілген ақпарат үздіксіз
түріне ие болады. Егер сигнал параметрі берілген аралықта жеке бекітілген
мәндерді қабылдаса , ондай сигнал үздіксіз деп аталады.Ал мұндай сигналмен
анықталған хабарды үздіксіз деп аталады. Бұл жағдайда таратқыш пен берілген
ақпарат дискритті түріне ие болады.Үздіксіз ақпаратпен ЭЕМ олар аналық
машина деп аталады.
Ақпаратберілуінің басқа пішіндері:
1.Таңбалық мәтіндік (әріп,таңбалар және т.б. табылады.)
2.Графикалық(суреттер, бейнелер,сызбалар және т.б. жатады.)
3.Дыбыстық осылардың барлығы болып табылады.
Біздің әрқайсысымыз күнделікті өмірде ақпаратты жинауға, сақтауға,
өңдеуге, пайдалануға қатысады.Ақпаратты қабылдау, алмастыру, өңдеу және
қолдану үрдісі ақпараттық үрдіс деп аталады.Сонымен бізді қоршаған алуан
ақпаратты әр түрлі белгілерге байланысты топтастыруға болады.Пайда болу
және қолдану аймақтарына байланысты биологиялық әлеуметтік ғылыми
экономикалық деп жіктеуге болады.
Ақпараттың қасиеттері:
Кез келген ақиқат өмірдегі объектілерге тән ішкі және сыртқы
қасиеттерін анықтауға болады:
1.Объективтік және субъективтік қасиеті ақпараттың жеке
көзқарастармен талқылаудан тәуелсіздігін анықтайтын қасиет.
2.Толықтық қасиет:Ақпараттың объектіні немесе үрдісті толық мінездеу
қасиеті.Бұл қасиет ақпараттың сапасын және оның қажетті шешім қабылдауға
жеткіліктігін анықтайды.
3.Өзектілік(дәл уақыттылық) ақпараттың ағындық уақыт сәйкестік
дәрежесін анықтайтын қасиет:Бұл қасиет ақпараттың толықтықтарымен біріге
отырып, оның құндылығын анықтайды.
4.Қатынау мүмкіндігі қасиеті:Пайдаланушының ақпаратты алу мүмкіндігі
дәрежесін анықтайтын қасиетл.Ақпаратқа қатынаудың жоқтығы, оны қатынауға
мүмкін емес етеді.
5.Ақиқаттың қасиеті:Ақпаратта жасырын қасиеттердің болмауы.
6.Адекваттық қасиет:Ақпараттың өзі бейнелейтін объектіге немесе
құбылысқа,үрдіске бір мәнді анықтайтын қасиет.
6.Эргономдық қасиет:Белгілі қабылданушы үшін ақпараттың пішіні мен
көлемінің ыңғайлылық қасииетін көрсететін қасиет.
XXI ғасырдың халықаралық қатынастарда ақпараттық қоғам нақтылы
кепілденген глобалды ақпараттық құру мәселесі басты орынға шығып
отыр.Көптеген халықаралық мамандар XXI ғасырда адамзат қауіптеріне
экология, энергетикамен қатар ақпараттық қауіпті жатқызады.
XXI ғасырдың соңына қарай ақпараттық және телекоммуникациялық
технологиялардың дамуы мен енгізуі адамзат өркениетінің экономикалық және
ғылыми-техникалық прогресігің жаңа деңгейіне айналып, қоғамның ары қарай
дамуына қажетті жағдай болды.
Қазіргі Қазақстан қоғамының трансформиясы ақпараттан,ақпараттық инфра
құрылымдардан, ақпаратты жинайтын, жасайтын,тарататын және пайдаланылатын
субьектілерден және бұл қоғамдық қатынастарды реттеуде пайда болған
қадағалау жүйесінен тұратын ақпараттық ауқымнан тұрады.
Қоғамды ақпараттандыру дегеніміз:
-жеке ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Организмдегі энергиялық өзгерістер
Шикізат, азық-түлік, энергия проблемалары
Шикізат, азық-түлік, энергия проблемалары және оның туу себептері
Ішкі құлақтың құрылысы. Қан кұю. Қан топтары. Қан түрлері
Зат алмасу немесе метаболизм
Химиялық реакциялардың энергетикасы
Зат пен қуат алмасу физиологиясы
Жасушадағы зат алмасу және энергия айналымы
Экожүйе экологиясы
Физикалық химия
Пәндер