Бағдарламалау тілінің редакторы (IDE)

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Бағдарламалау тілінің редакторы (IDE)

Программалау ортасының интерфейсінің негізгі екі элементі бар: мәзір және терезе. Экранның жоғарғы қатарында мәзір қатары орналасады, ал экранның негізгі бөлігін редакциялау терезесі алып тұрады. Төменгі қатарда контекстік көмек көрсету қатары келтіріледі.

Терезенің бірнеше түрі бар, оның әрқайсысының мынадай элементтері болады:
- тақырыптар жолы;

- терезені жабу маркері;

- жинағыш;

- терезе өлшемін өзгерту бұрышы;

- терезені толығымен ашу маркері;

- терезе мөлшері (1-ден 9-ға дейін) .

Қалыпты күй жолы экранның төменгі бөлігінде орналасқан және төмендегідей функцияларды атқарады:

− Белсенді терезедегі орындалып отырған әрекетке байланысты қолдануға болатын негізгі пернелер туралы мәлімет беріп отырады;

− Программада қандай әрекет орындалып отырғандығын хабарлайды.

Басты мәзірдің негізгі он бөлімі бар:

File - файлдармен жұмыс істеу, папканы өзгерту, басу құрылғысына шығару;
Edit - тексті редакциялау, бөліктерді көшіру және тасымалдау;
Search - қажетті тексті іздеу, сөздерді алмастыру және іздеудің басқа да құралдары;
Run - программаның атқарылуы, қадамдап түзету;
Compile - программаны компиляциялау;
Debug - программаны түзету құралдары;
Tools - ортаның құралдары (хабарламалар, профилдер, түзеткіш) ; Ал Си ортасында бұл пунктің орнында Project орналасқан;
Options - программалау ортасын баптау;
Window - программаларды түзету терезелерін басқару;
Help - көмек.

Осы айтылған мәзір пунктерінің біреуін таңдап алудың үш тәсілі бар:

F10 клавишін басу керек, одан кейін керек пункті курсорды басқару пернелері арқылы таңдап алу;
Мәзірдің керек пунктін тышқан арқылы таңдау;
ALT клавиші мен керек пунктін бас әріпін басу арқылы таңдау.

Мәзірлердің Паскальдағы көрінісі

Мәзірлердің Си-дегі көрінісі

File

File: Бұл мәзір бар файылдарды ашу, жаңа файлдарды құру, сақтау және басу құрылғысына шығару және Паскаль немесе Си ортасынан шығу үшін арналған. File мәзірінің келесі командалары бар:

File: New(жаңа)

noname00. pas атты жаңа файл құруға мүмкіндік береді; Ал Си ортасында noname01. cpp атты жаңа файл құруға болады;

Паскальда

Сида

File: Open(ашу)

*. pas кеңейтуімен сақталған бұрынғы файлды ашуға мүмкіндік береді; Си ортасында *. cpp кеңейтуімен сақталған. Оған жылдам қол жеткізу үшін F3 пернесін бассақ жеткілікті.

File: Save(сақтау)

ашылған файлды сақтауға мүмкіндік береді; Оған жылдам қол жеткізу үшін F2 пернесін бассақ жеткілікті.

File: Save as(қалай сақтау)

Терезедегі белсенді файлды басқа атпен, басқа құрылғыға, басқа каталогқа сақтау мүмкіндігін береді.

File: Change dir(жұмыс папкасын өзгерту)

(Каталогты өзгерту) командасы Change directory сұхбат терезесінің көмегімен құрылғыны таңдап, каталогты ағымды етуге мүмкіндік береді. Файлдарды сақтау және оларды іздеу үшін қолданатын каталогты айтады.

File: Print

Print командасы белсенді терезенің мазмұнын баспаға шығарады. Мәтіннің тек белгіленген бөлігін ғана баспаға шығару үшін, Ctrl+K+P пернелерін басу керек.

File: Printer Setup(басу құрылғысын орнату)

командасы принтерді орнатуға мүмкіндік беретін сұхбат терезені ашады. Бұл команда Си ортасында жоқ.

File: DOS shell(DOS ортасы)

(DOS-қа уақытша шығу) DOS-тың командаларын немесе программаларын енгізу үшін уақытша Турбо Паскальдан шығуға мүмкіндік береді.

File: Exit (шығу)

программалау ортасынан (Паскальдан) шығу. Си ортасында EXIT сөзінің орнына QUIT сөзі жазылған, бірақ атқаратын функциясы бірдей. Оған жылдам қол жеткізу үшін Alt+X пернелерін қатар басу керек.

Edit

Edit: Edit мәзірі терезесінде порграмма мәтінін көшіру, қиып алу, енгізу әректтерін орындау мүмкіндігін береді. Оның келесі командалары бар:

Edit: Undo (өзгертуді болдырмау)

мәтіннің соңғы редакторлық өзгертуін болдырмайды; Оған жылдам қол жеткізу үшін Alt+BkSp пернелерін қатар басу керек.

Паскальда

Сида

Edit: Redo Undo (өзгертуді қайтару)

болдырылмаған редакторлық өзгертуді қайтару; Оған жылдам қол жеткізу үшін Shift+Alt+BkSp пернелерін қатар басу керек.

Edit: Cut(қиып алу)

мәтіннің белгілеп қойған үзіндісін қиып алады және аралық сақтау буферіне орналастырады; Оған жылдам қол жеткізу үшін Shift+Del пернелерін қатар басу керек.

Edit: Copy(көшіру)

мәтіннің белгілеп қойған үзіндісін көшіреді және аралық сақтау буферіне орналастырады; Оған жылдам қол жеткізу үшін Ctrl+Ins пернелерін қатар басу керек.

Edit: Paste(қою, кірістіру)

аралық сақтау буферінен мәтін үзіндісін курсор орналасқан жерге қояды; Оған жылдам қол жеткізу үшін Shift+Ins пернелерін қатар басу керек.

Edit: Clear(тазалау)

редактор терезесіндегі белгіленген бөлікті жояды. Оған жылдам қол жеткізу үшін Ctrl+Del пернелерін қатар басу керек.

Edit:

Cи ортасында

COPY EXAMPLE

CLIPBOARD командасының көмегімен мысалды көшіріп алады.

Edit: Show Clipboard (буферді ашу)

Редактор терезесінде көшірме алынған немесе қиып алынған мәтінді сақтайтын терезені ашады.

Search

Search: Search мәзірі программа мәтінін іздеу, олардың орнын алмастыруға және файлдардағы қателердің орналасқан орнын анықтау мүмкіндігін береді.

Search: Find (табу)

мәтіндік үзіндіні табуға көмектесетін сұхбат терезені ашады. Бұл терезеде Text to Find қатарына қажет сөзді жазу арқылы берілген редактор терезесінен кез-келген сөз тіркесін іздестіру жұмысы жүргізіледі. Бас және кіші әріптерді ажыратудың кілтін, іздеудің диапазонын және бағытын береді.

Паскальда

Сида

Search: Replace (алмастыру)

FIND терезесіне ұқсас сұхбат терезені ашады. Text to Find қатарына қажет сөзді, New Text қатарына жаңа сөзді жазып OK командасын таңдасақ сөздер алмасады.

Search: Search Again (қайтадан іздеу)

FIND немесе REPLACE орындалғаннан кейін, алдында көрсетілген үзіндінің мәтіндегі келесі кездесуін іздейді; Cи тілінде оған жылдам қол жеткізу үшін Ctrl+L пернелерін қатар басу керек.

Search: Go to line number (нөмір қатарына бару)

Курсорды нөмірі көрсетілген қатарға орналастырады.

Search: Show last compiler error (компилятордың соңғы қатесін көрсету)

компиляция кезінде табылған соңғы қатенің программадағы орнын қайталап көрсетуге мүмкіндік береді және курсорды сол қатеге орналастырады. Бұл команданың орнына Cи ортасында PREVIOUS ERROR командасы берілген, атқаратын қызметтері бірдей. Оған жылдам қол жеткізу үшін Alt+F7 пернелерін қатар басу керек.

Search: Find error (қатені іздеу)

программаның орындалу кезіндегі қатенің орналасқан орнын табады. Ашылған сұхбат терезеде Error addres өрісіне он алтылық жүйеде жазылған қате теріледі. Қате терілгеннен кейін OK батырмасын басып оның түсініктемесін оқуға болады. Бұл команданың орнына Cи ортасында NEXT ERROR командасы берілген, ол келесі қатеге өтуді қамтамасыз етеді. Оған жылдам қол жеткізу үшін Alt+F8 пернелерін қатар басу керек.

Search: Find procedure (процедураны табу)

командасы арқылы сұхбат терезесі іске қосылады. Сұхбат терезедегі Procedure name өрісіне процедура немесе іздейтін процедураның аты теріледі. Терілген атауды табу үшін OK командасы таңдалады. Бұл команданың орнына Cи ортасында LOCATE FUNCTION командасы берілген, оның қызметі функция хабарландыруын іздеу.

Run

Run: Run (орындау) мәзірі программаны орындауға жіберу, жөндеуді бастау, аяқтау мүмкіндігін береді.

Run: Run (орындау)

белсенді терезеде орналасқан программаны компиляциялауға және орындауға қолданылады. Егер программа компиляцияланған болса, онда орындауға жібереді. RUN командасын Ctrl+F9 пернелерін қатар басу арқылы да орындауға болады;

Паскальда

Run: Program Reset Ctrl+F2 (программаның орындалуын тоқтату)

программаның орындалуын тоқтатады, программа алып жатқан жадының бөлігін босатады және сіздің программа пайдаланған файлдарды жабады; Оған жылдам қол жеткізу үшін Ctrl+F2 пернелерін қатар басу керек.

Run: Go to cursor (курсорға өту)

программаны курсор тұрған жолға дейін орындайды. Егер курсор тұрған жолда орындалатын өрнек тұрмаса, Pascal ескерту береді; Оған жылдам қол жеткізу үшін F4 пернесін басу керек.

Run: Trace into (программаның орындалуын бақылау)

программадағы операторларды рет-ретімен қадам бойынша орындайды. Оған жылдам қол жеткізу үшін F7 пернесін басу керек.

Run: Step over (аттап өту)

әрбір операторды ретімен орындау командасы. Командаларды ретімен орындауда қосымша программа атауы кездессе, қадам бойынша орындамай, келесі қатарда орналасқан командаға көшеді. Яғни, STEP OVER шақырылатын қосымша программаларға енбей, қадам бойынша орындайды. Оған жылдам қол жеткізу үшін F8 пернесін басу керек.

Run: Parameters (Параметрлер)

Программа параметрлерін енгізу мүмкіндігін береді. Параметрлер программаны іске қосар алдында берілуі тиіс. Бұл команданың орнына Cи ортасында ARGUMENTS командасы берілген, бірақ атқаратын қызметтері бірдей.

Compile

Compile:

Compile (Компилляция) мәзірі программаның қатесін тексеру мүмкіндігін береді. Бұл мәзірдің келесі командалары бар:

Compile: Compile (компиляция )

белсенді терезедегі файлды компиляциялайды. Егер синтаксистік қате табылса, ол туралы хабар береді және курсорды қате тұрған жерге орналастырылады. Бұл команданы Alt+F9 пернелері арқылы да орындауға болады;

Паскальда

Сида

Compile: Make (Программаны жинақтау) .

Егер негізгі программада немесе негізгі модульде қолданылатын жеке модульдердің мәтінінде объектілік файлды алғаннан кейін өзгеріс болса, сәйкес модульдер қайта тексеріледі, одан кейін негізгі программа немесе негізгі модульден тұратын файл тексеріледі. Оған жылдам қол жеткізу үшін F9 пернесін басу керек.

Compile: Build (толық жинақтау)

Make (Программаны жинақтау) командасы сияқты қызмет атқарады. Бірақ бұл команда орындалғанда, негізгі модульде қолданылатын барлық модульдер кез-келген жағдайда қайта тексеріледі. Бұл команданың аты Си ортасында BUILD ALL деп жазылған.

Compile:

Destination memory (Файлды орналастыру)

Программаның орындалатын файлының (. ехе) орналасатын орнын (жедел жадта ( Memory) немесе дискіде (Disk) ) анықтайды.

Бұл команда Си ортасында жоқ.

Compile: Primary file… (Негізгі файл)

Командасы Build (Программа құру) және Make (Программаны жинақтау) командалары үшін негізгі файлды тағайындайды. Негізгі файл белсенді терезеде болмаса да, тіпті жабық тұрғанның өзінде Build және Make командалары тағайындалған негізгі файл үшін орындалады. Бұл команда Си ортасында жоқ.

Compile: Clear primary file (Негізгі файлдан бас тарту)

Командасы орындалған кезде Primary file… командасымен тағайындалған негізгі файлдың аты алынып қалады. Бұл кезде кез келген компиляция екпінді терезедегі файл үшін орындалады. Бұл команда Си ортасында жоқ.

Compile: Information (ақпарат)