Жер бетіне антропогендік әсер

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Абылай хан атындағы Қазақ Халықаралық Қатынастар және Әлем Тілдері

Университеті

Кафедра: «Педагогика және психология»

Пәні: «Экология және тұрақты даму»

Тапсырма : Жер бетіне антропогендік әсер

Орындаған: ПФИЯ, 104 -топ,

Биляшева Ұлжан

Тексерген: Кенжебаева Ш. К

Адаптивті (растениеводстваның ) тағы бір тетігі - қоспа егіндерінің түрлері мен сұрыптары. Егер мұндай агроценозда дақылдың өзара зораюының нәтижесі жетпесе, онда өзара түрлік бәсекелестік азаяды, соның нәтежиесінде арамшөптер өсе алмайтындай тығыз егістіктер пайда болады. Қоспаның компанентін таңдап алу- күрделі әрі қиын жұмыс, бірақ қазір бір-бірінің құрамын толықтыратын түр және сортты шығару үшін арнайы сұрыптаудың бағыттары даму үстінде.

Сұрыптауды мәдени өсімдіктерді арамшөптерден, зиянды жәндіктерден және саңырауқұлақ ауруларынан «өзін-өзі қорғау құралы» ретінде күшейтуге болады. Арамшөптерді түп тамырымен жоюдың қажеттілігі жоқ, себебі олар жердің терең қабаттарымен биохимиялық алмасуды күшейтеді, шіри келе тыңайтқыштың «депосын» жасап шығарады, жер қыртысын эррозиядан қорғайды, микроорганизм мен жануарлар биоценозына қолайлы ықпал етеді. Жапырақжегіш жәндіктердің де әрекеті пайдалы: жапырақ жамылғысын жарықтандыру олардың негізгі массасының фотосинтезін күшейтеді, сонымен қоса өсімдіктерде желінген бөліктің орнына жаңасының өсу, і бағдарлама болып бекітіліп қойған. Тек арамшөп пен жәндіктердің популияциясының тығыздығын қадағалау қажет, әрі бұл үшін химиялық құралдар тек алдын-алу мақсатында қолданылуы керек. Егер егістіктің төңірегін жыртпаса, оларға жалғасқан 10-20 метрлік егістік алқаптарын пестицидтармен өңдемесе және әр түрлі (ремиздерін) сақтамаса-пайдалы жәндіктердің паналары (бұталар, жыралар, шоқ ормандар және т. б), егістікте мәдени өсімдіктер мен арамшөптер арасында, фитофагты жәндіктер мен паразиттер апрсында пайдалы симбиотикалық байланыс жүйесі қалпына келеді, шабындық қалдықтарының ыдырауын тездететін топырақ организмдері (жаңбыр құрттары және т. б) пайда болады. Бұл жүйе компоненттердің біреуінің саны кенеттен артып кетуінен өзін-өзі қорғайды. Бірақ түзету қажеттілігі тусындаса, онда әр түрлі биологиялық қорғаныс тәсілдерін қолдануға болады- жәндіктерді енгізу, патогенді саңырауқұлақтардың спораларын енгізу(іс-жүзінде микогербицидтердің) және т. б.

Осылайша, бейімделу жүйесінде биосфера мен агросфера арасындағы шиеленіс жұмсарады. Бірақ экстенсивті жүйедегі сияқты табиғат күшінің есебінде емес, ақыл-ойдың арқасында. Агросистема табиғаттың кешенді факторларымен де, адам ықпалымен де тепе -теңдіккке түсуі қажет.

Кей табиғат қорғаушыларының органикалық егіншілікке және химиялық құралдардан, минералды тыңайтқыштардан, соқадан, таза булардан толықтай бас тартуға шақырған үндеулері іс-жүзінде мүмкін емес. Минералды тыңайтқыштарсыз органикалық егіншіліктің өнімі аз болады, сондықтан оны шағын көлемде және арнайы мақсаттарға ғана қодануға болады, мәселен балалар ауруханасы мен шипажайларды таза экологиялық өніммен қамтамасыз ету үшін. Жеткілікті таза өнімді минералды тыңайтқыштарды мөлшерімен пйдаланып алуға да болады. Мысалы, салат пен пиязды жақсы жарықтандырса, әсіресе қыстық ала көлеңке жылыжайларға тыңайтқыш пен қиды бір мезгілде енгізбей, егінді қоюландырмаса, салат пен пиязда нитраттар аз болады. (Ингибирующие нитрификации) немесе азоттың аммонилік формалы тыңайтқыштары сияқты жаңа препараттардың да рөлі аз емес. Нитраттар мөлшерін сұрыптау арқылы «антинитрат» жағдайына дейін төмендетуге болады.

Қимен немесе сабанмен бірлесіп азот тыңайтқышының төмен дозасын өнімді ұлғайтып қана қоймай, азот жетіспеушілігін жоюға көмектеседі. Өкінішке орай, фосфор егістіктен тек өніммен бірге шығарылады, сондықтан фосфор тыңайтқышынсыз бейімделген (растениеводствада) іс тынбайды.

Көп жағдайда үнемі соқамен жер жыртудың қажеттілігі жоқ:топырақты минмалды және аудармай өңдеу, тіпті мүлде өңдемеу экономикалық тұрғыдан тиімді, экологиялық қауіпсіз. Бірақ аудара жыртудан мүлде бас тартуға тағы болмайды, ол қиды, сабан немесе (седиральные) өсімдіктерді (жерді органикамен байыту үшін арнайы егістіте өсіріледі) айдау үшін, көпжылдық өсімдіктердің қабатын өңдеу үшін қажет. Буды үнемі таза күйінде ұстау жасалған жағдайға байланысты:егер ылғал жеткілікті болса топырақты «жалаңаш» ұстаудың қажеті жоқ, өйткені минерализацияланған топырақ пен жаңданған эрозия есебінен құнарлы элементтер үнемі жойылып отырады. Буды сидеральды өсімдіктермен алған дұрыс. Бірақ ылғал жеткіліксіз болғанда алынған бу келесі дақылға қажетті суды «жұтып» қояды. Құрғақ климат кезінде таза буда альтернатив (балама) болмайды.

Бейімделме тәсілі агроландшафтты үйлесімділеуде, жыртылатын жердің үлесін және мелиорация схемасын анықтауда, егіс айналымын, өсімдік сұрыптарын таңдауда қажет.

Қорытындылай келе

Ең көп таралған, таптырмайтын және соңғы жылдары тапшы табиғи ресурс-су ерекше қасиеттерге ие. Бұл жер бетіндегі жалғыз сұйықтық(сынаптан басқа) . Тек су ғана үш агрегаттық күйде бола алады-сұйық, қатты және газ күйінде. Тек су ғана жоғары жоғары (поверхностным) керілу қасиетіне ие(72, 7 эр ² /см ² ), бұл оның капиллярлық құрамын қамтамасыз етуіне әкеледі. Яғни капилляр бойынша қабілет біршамаға көтеріледі. Өсімдіктің капилярлық күші вегатация кезінде әр гектардан 1000 т су тартып алып шығаруға мүмкіндік береді.

Судың капиллярлы құрамының ерекшелігі сонша, кей ғалымдар капиллярлық суды судың төртінші күйі деп есептейді.

Гидрологдардың айтуы бойынша, жер үсті қабатының 60% -ы тұщы су жетіспеуінен зардап шегеді. Қазақстан территориясының көп бөлігі шөлейтті және жартылай шөлейтті болып келеді, сонымен қатар шектеулі су ресурстары бар елдер қатарына жатады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.