Нуклеин қышқылдарының ыдырауы

I Кіріспе Нуклеин қышқылдарының ыдырауы
II Негізгі бөлім
Б) Пуриндік негіздер және пиримидиндік негіздер катаболизмі
В) Тұқым қуалау негіздері және химиялық құрамы
III Қорытынды
Қолданған әдебиеттер

Сейтов З.С. Биохимиялық химия .Алматы 1992

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Нуклеин қышқылдарының ыдырауы
Күйіс қайыратьн малдағы зат алмасуда нуклейн қышқылдарының қорытылуы ерекше
маңызды орын алады. Қарынға баратын микроорганизмдер озтының жалпы
мөлшерінің 20% нуклеин қышқылының үлесіне тиеді.
Жемшөптік және бактериялық ДНК. мен РНҚ-ныц ыдырап айырылуы ұйқы безінің
ферменттері нуклеазалардың әсерімен он екі елі ішекте өтеді. Ұйқы безінің
ребонуклеазя ферметгі РНҚ-ны ғана гидроліздеп, ыдыратады да,
мопонуклеотидтерге және олигонуклеотидтерге айналдырады..
Дезоксирибонуклсаза ферменті қатысқан кезде ДНҚ-ға шабуыл жасап
олигонуклеотидтерге айналдырады. Ішектің жалқаяқ қабатында диэстераза
ферменті бар, сол фермент олигоуклсотидтсрді ыдыратып, мононуклеотидтерге
айналдырады деген болжам бар. РНҚ ыдырауы нәтижесінде негізінен бес
мононуклеотид (нуклеотіп) түзіледі. Олардың екеуі пурин қатарына жатады.
Олар аденозин монофосфат (АМФ) пен гуанозинмонофоефат (ГМФ). Үшеуі
пиримидин қатарына жатады, олар — уридинмонофосфат (УМФ), цитидинмонофосфат
(ЦМФ) және тимидппмонофосфат (ГМФ). ДНҚ гидролизі кезінде де сол негізгі
бес моноиуклеотид түзіледі. Бірақ құрамында рибоза орнына дезоксирибаза
болады. Мұнда нуклсотидтерді белгілеу үшін алдына өрбіп кояды
(дезоксирибаза). Мысалы дАМФ.
Бос нуклеотидтерді ішектің фосфатаза ферменті ыдыратып, нуклеозидтерге жәнс
бейорганикалық фосфатқа айналдырады., Осындай ыдырауды адсюзинмонофосфат
мысалынан байқап көрейік.

Нуклеозндтср ішек аруылың сорылып және полннуклеотидтер синтезі үшін
пайдаланылады.
Синтездеудің калған нуклеозпдгер бауырда, көкбауырда, бүйректе, жілік
қалпында пуклеозндааа ферментінің әсер етуімен пурндік негіздерге (адепн,
гуапп), пириминдік негіздерге (урацил, тимнн, цитозин) және пенозаға
гидролизденеді.
Мысалы, Аденин-рибоза + Н2О—аденин -(-рибоза
Аденозин (нуклеознд)
Пуриндік негіздер катаболизмі
Адениндезаминаза ферментінің әсерімен аденин, гуанипдеза-мипаза ферментінің
әсерімен гуанин гпдролиздік жолмен деза-минденеді. Бұл кезде адедин
гипоксантин, ал гуанинен ксаптин түзіледі.

Бұдан кейін ксантиноксидаза ферменті гипоксантинді тотықтырып ,ксантинг
зәр қышқылына айналдырады.
Бауырда және ішектің жалқаяқ қабатында пайда болған зор қышқылы қан
тамырларына барады.. Бұдан әрі зормен бірге бүй-рек арқылы организмнен
шығады.Мұндай алмасу адамға және маймылға тән.

Пуриндік алмасудың бұзылуы подагра — буын ісігі дертіпе әкеліп соғады.
Мұндай дерттің ерекшелігі мынадай: шеміршекте, сіңірде, буын қуыстарында,
кейде бүйректе, теріде және бұлшық еттерде зәр қышқылының кристалдары
(ураттар) жиналады. Осы қышқыл кристалдарыныц мөлшері қанның әр 100 мл
мөлшерінде 4—6 мг шамасында көбейеді.
Пиримидиндік негіздер катаболизмі
Цптозин дезаминдепуге ұшырайды да урацилге- аііналады. Бұдан кспін урацил
мен тимпн ыдырап ақырғы өнімге айналады. Бұл процесті төмендегі урацил
мысалынан байқауға болады.

Бұл реакцмя кезінде пайда болған р-аланын әрі қарай алмасып өзгереді, ал
N113 псп СО2 екеуі мочевинаның түзілуіне жұмсалады.
Негізгі қоректік заттардың энергия бөліп ьдырауының қорытынды схемасы
Органзимнің қалыпты тіршілік қорекеті үшін энергия, ауыс-тырылмайтын емші
қышқылдары, витатамндер, минералдық тұздар және су қажет. Энергияны
углеводтар, майлар және біршама белоктар береді. Бұл заттардың организмдегі
ферменттік катаболизмі, ақырғы өнімдер түзуі жоне энергия бөліп шығаруы
өткен тарауларда қарастырылган (гипколиз, лимон қышқылының циклы, май
қышқылдарыныц және емші қышқылдарьшың ыдырауы, биологиялық тотығу,
тыныстану тізбегі).
Енді қоректік заттар ыдырауьның заңдылығын түсіну үшін, осы реакцияларды
тұжырымдап қорытаиық. Катаболизм схема-

сын қорыту мынаны көрсетеді (22-сурет): энергиясы бар әр түрлі заттардың
молекуласы біртіндеп, үш кезеңде ыдырайды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.