Червякті берілістер

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

СОДЕРЖАНИЕ

ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТЕР. 1
ЧЕРВЯКТІ ЖҰПТЫҢ КИНЕМАТИКАСЫ 2
МЕН ГЕОМЕТРИЯСЫ 2
ІЛІНІСТЕГІ СЫРҒАНАУ. 4
ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТЕРДІҢ ПАЙДАЛЫ ӘСЕР КОЭФФИЦИЕНТІ. 4
ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТЕРДІ ТҮЗЕТУ. 5
ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТІҢ БҰЗЫЛУ СЕБЕПТЕРІ ЖӘНЕ ЖҰМЫС ІСТЕУ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ. 5
ЧЕРВЯК ПЕН ЧЕРВЯКТІ ДӨҢГЕЛЕКТІҢ МАТЕРИАЛДАРЫН ТАҢДАУ. 6
МҮМКІНДІК КЕРНЕУ. 6
ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТЕРДІ БЕРІКТІККЕ ЕСЕПТЕУ. 7

ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТЕР.

Жалпы түсінік.
Өзара айқасатын біліктер арасында (әсіресе перпендикуляр айқасатын
біліктер) қозғалысты беруге червякті берілістер қолданылады (1 – сурет ).
Червякті берілістерінің қозғалысы винт жұптарының қозғалысына ұқскас.Винт
қызметін червяк атқарады да, червяк дөңгелегі ұзын гайканы шеңбер бойымен
игенде шыққан секторға ұқсайды.Сондықтан червякті берілісте тісті
берілістің, сондай – ақ винтті берілістің қасиеттері бар.Доға пішінді етіп
жасалған червяк дөңгелегінің тісі жанасу кернеуін азайтуға мүмкіндік
береді.
Червякті берілістердің тісті берілістен артықшылықтары: а) беріліс
санының көптігі (кейбір кинематикалық берілістерде -ге
дейін жетеді); ә)бір қалыпты және дыбыссыз жұмыс істеуі; б)өздігінен
тежеу қабілеттілігі; в) көлемі мен салмағының аздығы.
Сонымен қатар мынадай кемшіліктері бар болады: 1)Сырғанау үйкелісінің
шамасы үлкен болғандықтан: а) пайдалы әсер коэффициенті төмен (); б)
тез қызады, п.ә. коэффициентінің аздығынан қуаттың біршама бөлігі жылуға
айналып кетеді; в) антифрикционды қымбат материалдар қолдануға мәжбүр
етеді, олар да үйкеліс күшін азату үшін керек;
2) жасау технологиясы күрделі және қымбат, себебі арнаулы
станоктарды қажет етеді;
3) пайдалы әсер коэффициенті аз болғандықтан өте көп қуат беруге
жарамайды ( қуаты не бары 50 кВт-тан аспайды).

ЧЕРВЯКТІ ЖҰПТЫҢ КИНЕМАТИКАСЫ

МЕН ГЕОМЕТРИЯСЫ

Червякті беріліс кинематикасы тісті беріліс кинематикасынан өзгеше
келеді.Біріншіден, беріліс санының шамасын диаметрлер қатынасы арқылы
анықтауға болмайды. Екіншіден, червяк пен дөңгелектерінің шенберлік
жылдамдықтары әр түрлі жазықтықта бағытталғанына байланысты, олардың шамасы
мен бағыты да әрқилы келеді.Сондықтан червякті берілістерде,әлбетте
сырғанау пайда болады.
Червякті жұптардың беріліс саны, червяк бір айналғанда, червяк
дөңгелегінің ілінісетін тістер санына тең болады

(1)
Мұндағы n2, z2 – дөңгелектің айналым тістер саны: n1, z1-червяктің айналым
және червякті бұранда сызығының кірме саны.

Червяк модулі m мен оның параметрлері q – дің қатынасы
МЕСТ 2144-76
m q m q m q
8,0 8,0
10,0 6,3 10,0
10 3,15 8,0
1,6 12,5 12,5 10,0 12,5
16 16,0 12,5 16,0
20 20,0 20,0

8,0 8,0
10,0 10,0
16,0
4,0 12,5 12,5
2 8 16,0 16,0
20,0

8,0 8,0 8,0
10,0 10,0 20 10,0
2,5 5,0 20
12,5 12,5
16,0 16,0
20,0 20,0

Беріліс саны әдетте 8-ден 80-ге дейін болады.Қазіргі кезде червякті
берілістердің беріліс саны да стандатталған (МЕСТ 2144-76).
Сырғанау үйкелісінің көп болуы салдарынан червякті берілістің қуаты
50кВт- тан артпайды.Червяк винтінің қадамы Pt ілініс модулі деп аталады.

(2)
Червяк бұрандасы бір кірісті және көп кірісті болуы мүмкін.Ол z1
арқылы белгіленеді.Червякті берілістің негізгі өлшемдері стандартталған,
МЕСТ 2144-76 (1-кесте).
Червяк бұрандалы винттерге ұқсас (2-сурет), сондықтан оларда бұранда
сызығының кіру санына байланысты бір, екі және төрт кірмелі болып
келеді.Кірме саны артқан сайын червякті берілістердің пайдалы әсер
коэффициенті жоғарылайды.
Червяктің бұранда сызығының көтерілу бұрышы

(3)
Мұндағы -червяк жүрісі.
Червяк диаметрлері

(4)
Ал червяк бұрандаларының ұзындығы олардың кірме санына байланысты
қабылданады (МЕСТ 19650-74).
(5)
Егер червяктерді ажарлау қажет болса, онда бұранданың ұзындығы 3m мәніне
ұзартылады.
Червяк дөңгелектері. Червяк дөңгелектері көбінесе екі бөліктен тұрады.
Білікке орналасатын негізгі бөлігі – күпшегі болаттан немесе шойыннан
дайындалады да, оған қоладан жасалған құрсау, тәж (венец) қондырылады.
Қола мен болат жанасу кезінде үйкеліс коэффициентінің азаюына байланысты ,
олар берілістердің ұзақ уақыт жұмыс істеуіне мүмкіншілік туғызады.
Червяк дөңгелектерінің ілінісу жағдайы мен негізгі өлшемдері (3 –
сурет ) көрсетілген. Тістер санын z2=26...28-ден кем алмау қажет, ал
негізгі өлшемдері төменгі қатынастармен анықталады.

(6)

Червяк дөңгелектерінің ені червяктің сыртқы диаметріне байланысты
анықталады:

Червяктің дөңгелекпен жанасу бұрышы 2δ.

Червякті берілістердің осьаралық қашықтығы червяк пен червяк
дөңгелегінің бөлгіш шеңберлері диамтрелерінің қосындысының жартысына тең
болады.

ІЛІНІСТЕГІ СЫРҒАНАУ.

Червяктің орамы қозғалысқа келгенде червяк дөңгелектің тісінің
бойымен срғанайды (4-сурет). Червяк пен червяк дөңгелегі бірімен-бірі
перпендикуляр екі жазықтықта айналуына байланысты олардың шеңберлік
жылдамдығы тең болмайды, сондықтан қосыьша сырғанау пайда болады, мұнда

(7)
- червяктің шеңберлік жылдамдығы;
- червяк дөңгелегінің шеңберлік жылдамдығы;
- червяк диаметрі, мм.

ЧЕРВЯКТІ БЕРІЛІСТЕРДІҢ ПАЙДАЛЫ ӘСЕР КОЭФФИЦИЕНТІ.

Червякті берілістің п.ә. коэффициенті бұранда қосылыстарының п.ә.
коэффициентіне сәйкес анықталады

(8)
8-формулаға байланысты төмендегідей қорытынды жасауға болады.Үйкеліс
коэффициентінің азаюына байланысты үйкеліс бұрышының шамасы өсіп, червякті
берілістердің пайдалы әсер коэффициенті көбейеді.Сонымен бірге червяктің
көтерілу бұрышының γ өсуіне байланысты да оның пайдалы әсер коэффициентін
арттыруға болады. Бұл червяк кірістерінің санын арттыру арқылы іске
асырылады. Іс жүзінде червякті берілістердің пайдалы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.