Демократиялық мемлекет
ДЕМОКРАТИЯЛЫҚ МЕМЛЕКЕТ – Қазақстанды ең алдымен Конституция қабылдап, тікелей мемлекет басшысын және Парламент сайлауға, өкілетті мерзімі біткен соң оларды ауыстыруға халықтың құрылтайшылық билігі бар республикалық құрылыстағы мемлекет ретінде танытатын ұғым. Республикалық құрылыс, басқару тәртібінің нысанына (президенттік, парламенттік немесе аралас) қарамастан, мемлекеттің жоғары органдары арқылы көпшілік қазақстандықтардың еркін шынайы анықтауға және мүддесін барынша жүйелі қорғауға қажетті мүмкіндіктер береді.
Сонымен қатар, домократиялық мемлекет әлеуметтік және ұлттық нысандарына, тағы басқа да ерекшеліктеріне қарамастан, азшылық пен жекелеген азаматтардың мүддесін білдіруіне, оның есепке алынуына да мүмкіндіктер береді.
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1-бап
1. Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады; оның ең қымбат қазынасы — адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.
2. Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен саяси тұрақтылық; бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму; қазақстандық патриотизм; мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін демократиялық әдістермен, оның ішінде республикалық референдумда немесе Парламентте дауыс беру арқылы шешу.
1.1 Республика — Қазақстан мемлекетін басқару нысаны болып табылады. «Респубпика» терминінің шығу тек халықпен байланысты. «Respublica est res popule» (халық, ісі). Республикада мемлекеттік билік белгілі бір мерзімге халық саилаған өкілетті органдармен жоғары және жергілікті) жүзеге асырылады. Қазақстан президенттік республика болып табылады.
Конституция ережесінде «Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет деп орнықтыруының» екі негізгі бастауы бар.
1. Конституцияда «болып табылады» емес «орнықтырады» сөзінің
Сонымен қатар, домократиялық мемлекет әлеуметтік және ұлттық нысандарына, тағы басқа да ерекшеліктеріне қарамастан, азшылық пен жекелеген азаматтардың мүддесін білдіруіне, оның есепке алынуына да мүмкіндіктер береді.
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1-бап
1. Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады; оның ең қымбат қазынасы — адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.
2. Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен саяси тұрақтылық; бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму; қазақстандық патриотизм; мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін демократиялық әдістермен, оның ішінде республикалық референдумда немесе Парламентте дауыс беру арқылы шешу.
1.1 Республика — Қазақстан мемлекетін басқару нысаны болып табылады. «Респубпика» терминінің шығу тек халықпен байланысты. «Respublica est res popule» (халық, ісі). Республикада мемлекеттік билік белгілі бір мерзімге халық саилаған өкілетті органдармен жоғары және жергілікті) жүзеге асырылады. Қазақстан президенттік республика болып табылады.
Конституция ережесінде «Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет деп орнықтыруының» екі негізгі бастауы бар.
1. Конституцияда «болып табылады» емес «орнықтырады» сөзінің
ДЕМОКРАТИЯЛЫҚ МЕМЛЕКЕТ – Қазақстанды ең алдымен Конституция қабылдап,
тікелей мемлекет басшысын және Парламент сайлауға, өкілетті мерзімі біткен
соң оларды ауыстыруға халықтың құрылтайшылық билігі бар республикалық
құрылыстағы мемлекет ретінде танытатын ұғым. Республикалық құрылыс, басқару
тәртібінің нысанына (президенттік, парламенттік немесе аралас) қарамастан,
мемлекеттің жоғары органдары арқылы көпшілік қазақстандықтардың еркін
шынайы анықтауға және мүддесін барынша жүйелі қорғауға қажетті мүмкіндіктер
береді.
Сонымен қатар, домократиялық мемлекет әлеуметтік және ұлттық
нысандарына, тағы басқа да ерекшеліктеріне қарамастан, азшылық пен
жекелеген азаматтардың мүддесін білдіруіне, оның есепке алынуына да
мүмкіндіктер береді.
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1-бап
1. Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және
әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады; оның ең қымбат қазынасы — адам
және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.
2. Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен
саяси тұрақтылық; бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму;
қазақстандық патриотизм; мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін
демократиялық әдістермен, оның ішінде республикалық референдумда немесе
Парламентте дауыс беру арқылы шешу.
1.1 Республика — Қазақстан мемлекетін басқару нысаны болып табылады.
Респубпика терминінің шығу тек халықпен байланысты. Respublica est res
popule (халық, ісі). Республикада мемлекеттік билік белгілі бір мерзімге
халық саилаған өкілетті органдармен жоғары және жергілікті) жүзеге
асырылады. Қазақстан президенттік республика болып табылады.
Конституция ережесінде Қазақстан Республикасы өзін демократиялық,
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет деп орнықтыруының екі негізгі
бастауы бар.
1. Конституцияда болып табылады емес орнықтырады сөзінің
қолданылуы арқылы Қазақстан Республикасының мемлекетті қалыптастырудың
бастапқы кезеңінде екекдігі білдіріледі.
2. Стратегиялық бағыт мынадай — Қазақстан Республикасы демократиялық,
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет құру жолында дамуы тиіс. Демек,
Қазақстан Республикасының демократиялық бағытта дамуының конституциялық
негізі қаланды.
Заң тұрғысынан да, нақтылық тұрғысынан да Қазақстан халқы референдумда
Республика Конституциясын қабылдай отырып, мемлекеттік биліктің
құрылтайшысы ретінде әрекет етті. Конституция мемлекеттің ұйымдастырылуы
мен қызметінің демократиллық принцилтерін орнықтырды. Президентті,
Парламент Мәжілісінің, жергілікті өкілді органдардың депутаттарын тікелей
халық сайлайды. Халық референдум арқылы мемлекет өміріндегі аса маңызды
мәселелерді шешуге қатысады.
Қазақстан мемлекетінің демократиялығы халықтың жоғары саяси-құқықтық
мәртебесінен ғана емес, адам мен азаматтың құқықтык, жағдайынан да
көрінеді. Конституцияда бекітілген кең ауқымды демократиялық құқықтар мен
бостандықтар азаматтарға сөз, ар-намыс еркіндігін пайдалануға, мемлекеттік
органдардың істерін басқаруға қатысуға, қоғамдық бірлестіктер құруға және
тағы басқаларына заңдық мүмкіндіктер береді.
Құқықтар мен бостандықтар тек азаматтардың әртүрлі жеке мүдделері мен
сұраныстарын қанағаттандыру үшін ғана берілмейді. Әртүрлі әлеуметтік,
ұлттық, конфессиональдық, кәсіптік және басқа топтарға жататын азаматтар
демократиялық құқықтары мен бостандықтарын пайдалана отырып, өздерінін,
корпоративтік мүдделерін де білдіре және қанағаттандыра алады. Конституция
демократиялық құқықтар мен бостандықтардың іске асырылуы үшін ұйымдық,
саяси және зандық кепілдіктерді де қарастырған.
Қазақстан Республикасының зайырлық сипатының бірқатар көріністері бар.
Олар Конституцияда да, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Діни сенім
бостандығы және діни бірлестіктер туралы 1992 жылғы 15 қаңтардағы Заңында
көрсетілген. Діни бірлестіктер мемлекеттен бөлінген. Барлық діндер мен діни
бірлестіктер заң алдында бірдей. Діндердің немесе діни бірлестіктердің
ешқайсысы да бір біріне қатысты артықшылықтарды пайдаланбайды. Діни
бірлестіктер қайсы бір мемлекеттік қызметті атқармайды, егер заңдарға қайшы
келмесе, мемлекетте діни бірлестіктердің қызметіне араласпайды. Мемлекет
діни бірлестіктерді қаржыландырмайды.
САЯСИ РЕЖИМДЕР
Әлемдік тәжірибеде бар мемлекет нысандарын зерделеп білген соң, енді
мемлекеттік билікті жүзеге асыру нысандарын жан-жақты қарастырып, білудің
жөні келіп отыр. Былайша айтқанда, қоғамды басқару қандай жолдармен жүзеге
асырылады және онда халықтың (заңды және дұрысы) рөлі қандай болады? Міне,
ендігі сөз осы сұрақтар төңірегінде өрбиді. Осы орайда Қазақстан
Республикасының Конституциясының беташары болған: Біз ортақ тарихи тағдыр
біріктірген Қазақстан халқы, байырғы қазақ жерінде мемлекеттілік құра
отырып, өзімізді еркіндік, тендік және татулық мұраттарына берілген
бейбітшіл азаматтық қоғам деп ұғына отырып, дүниежүзілік қоғамдастықта
лайықты орын алуды тілей отырып, қазіргі және болашақ ұрпақтар алдындағы
жоғары жауапкершілігімізді сезіне отырып, өзіміздің егемендік құқығымызды
негізге ала отырып, осы Конституцияны қабылдаймыз — деген сөздермен, яғни,
халық атынан басталады. Енді, Ресей Федерациясы Конституциясының
Конституциялық құрылыстың негіздері атты тарауындағы: Тәуелсіздік
жаршысы және Ресейдегі биліктің бірден-бір қайнар көзі ондағы көпұлтты
халық, — деп текке айтып отырған жоқ. Қашанда, әр нәрсенің басы да, қайнар
көзі де халық, ол өздері армандаған билігін тікелей де мемлекеттік билеу
органдары мен жергілікті өзін-өзі басқару органдары арқылы да жүзеге асырып
отырады. Конституция бойынша халықтың осы билігінің нақты көрінісі болып
референдум және еркін сайлау жүргізу болып табылады өрі онда өздерінің ең
жоғары арман-ниеттерін көрсете алады. Ресейде мемлекеттік билік заң шығару,
атқару және сот жүйелері, яғни, үш негізгі тармақ арқылы жүзеге асырылады.
Әрине, заң шығарушылық, атқарушылық және сот биліктері өз алдына дербес,
бір-біріне тәуелсіз. Федерацияда мемлекеттік ... жалғасы
тікелей мемлекет басшысын және Парламент сайлауға, өкілетті мерзімі біткен
соң оларды ауыстыруға халықтың құрылтайшылық билігі бар республикалық
құрылыстағы мемлекет ретінде танытатын ұғым. Республикалық құрылыс, басқару
тәртібінің нысанына (президенттік, парламенттік немесе аралас) қарамастан,
мемлекеттің жоғары органдары арқылы көпшілік қазақстандықтардың еркін
шынайы анықтауға және мүддесін барынша жүйелі қорғауға қажетті мүмкіндіктер
береді.
Сонымен қатар, домократиялық мемлекет әлеуметтік және ұлттық
нысандарына, тағы басқа да ерекшеліктеріне қарамастан, азшылық пен
жекелеген азаматтардың мүддесін білдіруіне, оның есепке алынуына да
мүмкіндіктер береді.
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1-бап
1. Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және
әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады; оның ең қымбат қазынасы — адам
және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.
2. Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен
саяси тұрақтылық; бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму;
қазақстандық патриотизм; мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін
демократиялық әдістермен, оның ішінде республикалық референдумда немесе
Парламентте дауыс беру арқылы шешу.
1.1 Республика — Қазақстан мемлекетін басқару нысаны болып табылады.
Респубпика терминінің шығу тек халықпен байланысты. Respublica est res
popule (халық, ісі). Республикада мемлекеттік билік белгілі бір мерзімге
халық саилаған өкілетті органдармен жоғары және жергілікті) жүзеге
асырылады. Қазақстан президенттік республика болып табылады.
Конституция ережесінде Қазақстан Республикасы өзін демократиялық,
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет деп орнықтыруының екі негізгі
бастауы бар.
1. Конституцияда болып табылады емес орнықтырады сөзінің
қолданылуы арқылы Қазақстан Республикасының мемлекетті қалыптастырудың
бастапқы кезеңінде екекдігі білдіріледі.
2. Стратегиялық бағыт мынадай — Қазақстан Республикасы демократиялық,
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет құру жолында дамуы тиіс. Демек,
Қазақстан Республикасының демократиялық бағытта дамуының конституциялық
негізі қаланды.
Заң тұрғысынан да, нақтылық тұрғысынан да Қазақстан халқы референдумда
Республика Конституциясын қабылдай отырып, мемлекеттік биліктің
құрылтайшысы ретінде әрекет етті. Конституция мемлекеттің ұйымдастырылуы
мен қызметінің демократиллық принцилтерін орнықтырды. Президентті,
Парламент Мәжілісінің, жергілікті өкілді органдардың депутаттарын тікелей
халық сайлайды. Халық референдум арқылы мемлекет өміріндегі аса маңызды
мәселелерді шешуге қатысады.
Қазақстан мемлекетінің демократиялығы халықтың жоғары саяси-құқықтық
мәртебесінен ғана емес, адам мен азаматтың құқықтык, жағдайынан да
көрінеді. Конституцияда бекітілген кең ауқымды демократиялық құқықтар мен
бостандықтар азаматтарға сөз, ар-намыс еркіндігін пайдалануға, мемлекеттік
органдардың істерін басқаруға қатысуға, қоғамдық бірлестіктер құруға және
тағы басқаларына заңдық мүмкіндіктер береді.
Құқықтар мен бостандықтар тек азаматтардың әртүрлі жеке мүдделері мен
сұраныстарын қанағаттандыру үшін ғана берілмейді. Әртүрлі әлеуметтік,
ұлттық, конфессиональдық, кәсіптік және басқа топтарға жататын азаматтар
демократиялық құқықтары мен бостандықтарын пайдалана отырып, өздерінін,
корпоративтік мүдделерін де білдіре және қанағаттандыра алады. Конституция
демократиялық құқықтар мен бостандықтардың іске асырылуы үшін ұйымдық,
саяси және зандық кепілдіктерді де қарастырған.
Қазақстан Республикасының зайырлық сипатының бірқатар көріністері бар.
Олар Конституцияда да, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Діни сенім
бостандығы және діни бірлестіктер туралы 1992 жылғы 15 қаңтардағы Заңында
көрсетілген. Діни бірлестіктер мемлекеттен бөлінген. Барлық діндер мен діни
бірлестіктер заң алдында бірдей. Діндердің немесе діни бірлестіктердің
ешқайсысы да бір біріне қатысты артықшылықтарды пайдаланбайды. Діни
бірлестіктер қайсы бір мемлекеттік қызметті атқармайды, егер заңдарға қайшы
келмесе, мемлекетте діни бірлестіктердің қызметіне араласпайды. Мемлекет
діни бірлестіктерді қаржыландырмайды.
САЯСИ РЕЖИМДЕР
Әлемдік тәжірибеде бар мемлекет нысандарын зерделеп білген соң, енді
мемлекеттік билікті жүзеге асыру нысандарын жан-жақты қарастырып, білудің
жөні келіп отыр. Былайша айтқанда, қоғамды басқару қандай жолдармен жүзеге
асырылады және онда халықтың (заңды және дұрысы) рөлі қандай болады? Міне,
ендігі сөз осы сұрақтар төңірегінде өрбиді. Осы орайда Қазақстан
Республикасының Конституциясының беташары болған: Біз ортақ тарихи тағдыр
біріктірген Қазақстан халқы, байырғы қазақ жерінде мемлекеттілік құра
отырып, өзімізді еркіндік, тендік және татулық мұраттарына берілген
бейбітшіл азаматтық қоғам деп ұғына отырып, дүниежүзілік қоғамдастықта
лайықты орын алуды тілей отырып, қазіргі және болашақ ұрпақтар алдындағы
жоғары жауапкершілігімізді сезіне отырып, өзіміздің егемендік құқығымызды
негізге ала отырып, осы Конституцияны қабылдаймыз — деген сөздермен, яғни,
халық атынан басталады. Енді, Ресей Федерациясы Конституциясының
Конституциялық құрылыстың негіздері атты тарауындағы: Тәуелсіздік
жаршысы және Ресейдегі биліктің бірден-бір қайнар көзі ондағы көпұлтты
халық, — деп текке айтып отырған жоқ. Қашанда, әр нәрсенің басы да, қайнар
көзі де халық, ол өздері армандаған билігін тікелей де мемлекеттік билеу
органдары мен жергілікті өзін-өзі басқару органдары арқылы да жүзеге асырып
отырады. Конституция бойынша халықтың осы билігінің нақты көрінісі болып
референдум және еркін сайлау жүргізу болып табылады өрі онда өздерінің ең
жоғары арман-ниеттерін көрсете алады. Ресейде мемлекеттік билік заң шығару,
атқару және сот жүйелері, яғни, үш негізгі тармақ арқылы жүзеге асырылады.
Әрине, заң шығарушылық, атқарушылық және сот биліктері өз алдына дербес,
бір-біріне тәуелсіз. Федерацияда мемлекеттік ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz