Азаматтық қоғам түсінігі мен оның қызметі

Кіріспе . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.5

Негізгі бөлім: Азаматтық қоғам түсінігі мен оның қызметі . . . . . . . . . . . . . . .6.23

1. Азаматтық қоғам құрудың алғышарттары, оның мазмұны . . . . . . . . . . . .6.9
2. Азаматтық қоғам құрылымы мен функциялары . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10.14
3. Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам қызметінің қалыптасуы, дамуы . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15.21

Қорытынды бөлім . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22.23

Пайдаланған әдебиеттер . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы «Жаңа онжылдық - жаңа экономикалық Өрлеу - Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты халыққа жолдаған жолдауында Стратегиялық жоспарын іске асырудың базалық шарттары экономиканы жаһандық қалпына келтіруге дайындау және оның сыртқы сынақтарға тұрақтылығын арттыру үшін біртұтас үш міндеттінің бірі: сенімді құқықтық орта қалыптастыруды жалғастыру екендігі айтылған.
Осы мәселені ескере отырып, әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің қатарына кіру мақсаты ұлттың ұлы идеясын ұстанып отырған мемлекетіміздің өмірінде, азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекет құру жолында саяси реформалар ерекше орын алады деген пікір баршылық.
Мемлекет дүниеге келгенге дейін азаматтық қоғам болған. Алғашқы қауымдық құрылыста адамдар өмірі азаматтық қоғам негізінде реттелген. Тіршілік пен адамдар арасындағы қатынастарды азаматтық қоғам институттары жүзеге асырған.
Өндіргіш күштердің пайда бола бастауымен, жеке топтар мен отбасылардың қолында артық өнімдердің шоғырлануы жеке иемденуді, иелер құқығын сақтау, меншіктер арасындағы қатынасты реттеу қажеттілігі саяси күштің – мемлекеттің пайда болуына әкелді.
Мемлекеттің іргесі қаланып, оның құрылымдық шарттарының нығая бастаған кезде бұрынғы азаматтық қоғам институттары ығыстырылды, қоғамды басқару мемлекеттің қолына көшті. Мемлекет нығая келе азаматтық қоғамның қызметтерін шектеп, біртіндеп олардың аясын тарылтты. Абсолютизм тұсында, тоталитарлық билік кезінде азаматтық қоғамның сүлдесі ғана қалды. Америка мен Еуропа елдерінде либералдық демократияға көшу азаматтық қоғам институттарын қайта өмірге әкеліп, оның қызметтерін жандандыра түсті.
Дамудың демократиялық жолына түскен посткеңестік мемлекеттерде азаматтық қоғам қалыптастыруға, оның институттарын дамытуға бағытталды. Азаматтық қоғамды құруды елді демократияландырудың басты шарты деген көзқарас адамдар арасында бүгінде берік қалыптасқан.

1. Қазақстан Республикасы Конституциясы. Астана-2008ж.
2. «Қазақстан-2030» Даму стратегиясы, 10.10.1997
3. Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы, 2010ж.
4. Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы, 2011ж.
5. «Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамды дамытудың 2006-2011 жылдарға арналған тұжырымдамасы», 2006ж.
6. Н.Ә.Назарбаев «Сындарлы он жыл», Алматы-2003ж.
7. Ихданов Ж., Сансызбаев Ғ., Есенжігітова Р. «Мемлекеттік басқару теориясы», Алматы-2007ж.
8. Сапарғалиев Ғ., Ибраева А. «Мемлекет және құқық теориясы», Астана-2007ж.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Атырау облысы
Құрманғазы ауданы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

тақырыбы: Азаматтық қоғам түсінігі мен оның қызметі

орындаған: Исағалиев Сакен Талгатович

Жоспар

Кіріспе . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-5

Негізгі бөлім: Азаматтық қоғам түсінігі мен оның қызметі . . . . . . . . .
. . . . . .6-23

1. Азаматтық қоғам құрудың алғышарттары, оның мазмұны . . . . . . . . . .
. .6-9
2. Азаматтық қоғам құрылымы мен функциялары . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .10-14
3. Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам қызметінің қалыптасуы, дамуы
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .15-21

Қорытынды бөлім . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . 22-23

Пайдаланған әдебиеттер . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Кіріспе.

Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы Жаңа онжылдық - жаңа
экономикалық Өрлеу - Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері атты халыққа
жолдаған жолдауында Стратегиялық жоспарын іске асырудың базалық
шарттары экономиканы жаһандық қалпына келтіруге дайындау және оның сыртқы
сынақтарға тұрақтылығын арттыру үшін біртұтас үш міндеттінің бірі: сенімді
құқықтық орта қалыптастыруды жалғастыру екендігі айтылған.
Осы мәселені ескере отырып, әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің
қатарына кіру мақсаты ұлттың ұлы идеясын ұстанып отырған мемлекетіміздің
өмірінде, азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекет құру жолында саяси
реформалар ерекше орын алады деген пікір баршылық.
Мемлекет дүниеге келгенге дейін азаматтық қоғам болған. Алғашқы
қауымдық құрылыста адамдар өмірі азаматтық қоғам негізінде реттелген.
Тіршілік пен адамдар арасындағы қатынастарды азаматтық қоғам институттары
жүзеге асырған.
Өндіргіш күштердің пайда бола бастауымен, жеке топтар мен отбасылардың
қолында артық өнімдердің шоғырлануы жеке иемденуді, иелер құқығын сақтау,
меншіктер арасындағы қатынасты реттеу қажеттілігі саяси күштің –
мемлекеттің пайда болуына әкелді.
Мемлекеттің іргесі қаланып, оның құрылымдық шарттарының нығая бастаған
кезде бұрынғы азаматтық қоғам институттары ығыстырылды, қоғамды басқару
мемлекеттің қолына көшті. Мемлекет нығая келе азаматтық қоғамның
қызметтерін шектеп, біртіндеп олардың аясын тарылтты. Абсолютизм тұсында,
тоталитарлық билік кезінде азаматтық қоғамның сүлдесі ғана қалды. Америка
мен Еуропа елдерінде либералдық демократияға көшу азаматтық қоғам
институттарын қайта өмірге әкеліп, оның қызметтерін жандандыра түсті.
Дамудың демократиялық жолына түскен посткеңестік мемлекеттерде
азаматтық қоғам қалыптастыруға, оның институттарын дамытуға бағытталды.
Азаматтық қоғамды құруды елді демократияландырудың басты шарты деген
көзқарас адамдар арасында бүгінде берік қалыптасқан.
Сонымен, халықтың басым бөлігі - саясаткерлер де, қарапайым көзі ашық
азаматтар да ден қоя бастаған бұл азаматтық қоғам деген не?
Азаматтық қоғам адамдардың сөз, жиналыс, еркін пікір айту, өз ойын
ашық жеткізу, төл құқығын қорғай білу, еңбек ету, оқып-білім алу,
әлеуметтік жағынан қорғалу, өзінің адами қажеттіліктерін қанағаттандыру
деген құқықтарын қамтамасыз ете ала ма? Азаматтық қоғам көпшіліктің өмірден
күткен сұраныстарына толық жол ашатын бірден-бір институт феномен бе, әлде
олардың көңілі ауған уақытша қызығушылық па?
Азаматтық қоғамның біздің түсінігіміздегі нақты анықтамасы мынадай: ол
- құрамындағы мүшелердің арасындағы экономикалық, мәдени, құқықтық және
саяси қатынастары дамыған, мемлекеттен тәуелсіз, бірақ онымен өзара
әрекеттесуші қоғам, мемлекетпен бірлесе отырып, дамыған құқықтық қатынастар
құрушы, жоғарғы дәрежелі әлеуметтік, экономикалық, саяси, мәдени және
моральдық мәртебелі азаматтар қоғамы. Азаматтық қоғамның шынайылығы идеал
мен идеалдық жобаның және осындай жобаны жүзеге асырушы қоғамның шын
мәнісінде қол жеткізген жетістіктерімен анықталады.
Бүгінгі таңдағы көзқарас бойынша, азаматтық қоғам бұл айтылғандармен
қоса, демократиялық заңдар, биліктің тармақтарға жіктелуі, заң жүзіндегі
оппозицияның болуы, көппартиялық жүйе сияқты басқа да азаматтық өмірдің
құндылықтарын, адамдардың саяси және әлеуметтік бостандықтарын және олардың
ассоциацияға, топқа, партияға бірлесуін жүзеге асырушы тетіктерді қамтиды.
Азаматтық қоғам заңды тіркелген, құрылымды бекітілген және психологиялық
тұрғыда қамтамасыз етілген әлеуметтік-саяси қызметтің материалдық және
идеялық плюрализммен ажырамас бірлікте.
Қазіргі уақыт адамдарға көптеген талап қойып, күнделікті тіршіліктің
өзінде талай өмірлік, қоғамдық мәселелерге жауап іздеуді көлденең тартады.
Адам өмірі де сәт сайын өзгеріп келеді. Ал осы күрделі заманның бастапқы
жүйесі – азаматтық қоғам. Олай болса, азаматтық қоғам дегеніміздің өзін
жалпы қоғамның, мемлекеттің, жеке тұлғаның даму деңгейінің көрсеткіші деуге
негіз бар. Қазақстандағы азаматтық қоғамның дамуына қатысты әртүрлі
көзқарастар кездеседі. Олар: елімізде азаматтық қоғамның даму деңгейі
жоғары деген ойдан бастап ондай даму бүгінгі талапқа сай емес немесе тіпті
де сын көтермейді деген аралықтағы көзқарастар. Ендеше, азаматтық қоғам деп
мемлекеттік құрылымнан тыс қалыптасатын әлеуметтік-экономикалық және мәдени-
рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығын айтуымызға болады. Ол жеке тұлғаның
емін-еркін дамуын қамтамасыз етуге мүмкіндік жасайды. Бұл қоғамда
мемлекеттің жеке адам өміріне аралауына шек қойылады. Ал олардың атқаратын
міндеттерін азаматтар өз еркімен оларға берген және орындалуын өздері
тексереді.
Жалпы, азаматтық қоғам төрт негізгі элементтен құралады. Ол – азамат,
қоғам, мемлекет және құқық болса, басты құндылықтары – адам өмірі, адалдық,
жеке меншік құқығы. Азаматтық қоғамның негізгі қызметі азаматтың
қажеттіліктерін – құқығы мен бостандығын қамтамасыз етуге бағытталады. Осы
мақсатты орындаудың басты шарты қоғамның әлеуметтік-экономикалық және
мәдени-құқықтық қатынастарының жиынтығы – демократиялық орта қалыптастыру
болып табылады.

Негізгі бөлім: Азаматтық қоғам түсінігі мен оның қызметі
1. Азаматтық қоғам құрудың алғышарттары, оның мазмұны

Азаматтық қоғамның пайда болуы жөнінде ғалымдар арасында екі түрлі
көзқарас бар. Біреулері оны буржуазиялық қоғамның жемісі дей келіп,
нарықтық қатынастармен байланыстырады. Екіншілері ондай қоғам белгілі бір
шамада болмасын болған дейді.
Азаматтық қоғам идеясы өте ертеде пайда болған. Аристотель
еңбектерінің өзінде бір азаматтық қоғамдағы меншіктің рөлі туралы
пікірлерін кездестіреміз. Ол кім меншікке ие болса, сол ізгіліктің,
адамгершіліктің де иесі болады деп жазды.
Дүниежүзілік ғылыми, саяси қайраткерлердің, ойшылдардың айтуынша -
қоғам саналы адамдардың ерікті түрде бірігіп өмір сүруі. Бұл бірігудің
негізгі себебі адамдардың бір мүдделігі, бір тілектестігі. Мұнсыз бірігу
мүмкін емес. Мүдде екі түрлі болады: жеке адамның мүддесі және қоғамның
мүддесі. Қоғам осы екі мүдде-мақсатты біріктіріп, дамытып отырады. Осы
объективтік даму процесінде адамдардың өзара ынтымақтастығы қалыптасты. Сол
арқылы жеке адамның қолынан келмейтін, әлі жетпейтін істерді атқаруға
мүмкіншілік туды. К.Маркс қысқаша: Қоғам - адамдардың өзара еңбек
жасауының одағы. - дейді.
Қоғамдық мүдде-мақсат, қоғамдық тілек уақытша емес, түпкілікті, нақты,
объективтік мағынада қалыптасуы керек. Сонда ғана қоғамның жақсы дамуға,
нығаюға мүмкіншілігі болады. Себебі қоғам - саналы адамдардың ерікті түрде
қалыптасқан одағы. Егер бұл одақ, бұл бірлік еріксіз, озбырлық түрде
ұйымдастырылса, ондай қоғам нәтижесіз тез тарқап кетер еді. Адам - қоғамның
бірінші клеткасы. Қоғам - адамдардың күрделі әлеуметтік бірлестігі. Бұл
бірлестік, бұл қоғам дұрыс, жақсы даму үшін оның ішіндегі қарым-
қатынастарды реттеп, басқару керек болды. Оны қоғамның объективтік даму
процесінің заңдарына сүйене отырып адамдар өздері әлеуметтік нормалар
арқылы реттеп, басқарып отырады. Сондықтан мемлекет пен құқық пайда болды.
Адамдар өз тарихын өздері жасайды, - деп жазды Маркс, - бірақ олар оны өз
қалауынша жасай алмайды, қолындағы барды, бұрынғыдан қалған мұраны
қолдануға мәжбүр болады.
Азаматтық қоғамның құрамына адамдардың өздері тудырған қауымдастықтар
(отбасы, кооперациялар, ассоциялар, қоғамдық ұйымдар, кәсіби, шығармашылық,
спорттық, этникалық және басқа бірлестіктер), азаматтардың, өндірістік және
жеке өмірі, олардың әдеп-ғұрпы, салттары кіреді.
Азаматтық қоғамда адамдардың экономикалық, саяси және рухани өмірінің
түрін еркін таңдауына және жүзеге асыруына заң жүзінде кепілдік беріледі.
Олар мемлекет тарапынан қатаң тәртіпке алынудан сенімді түрде қорғалады.
Адамның жалпы құқықтары сақталады, бұзылмайды.
Азаматтық қоғам экономикасының негізгі-әр түрлі меншіктегі көп
укладты экономика. Бұл қоғамның әрбір мүшесінің нақтылы меншігі болады және
оны өз қалауына алады. Сондықтан мұнда белсенді іскерлікке, тапқырлыққа,
жемісті еңбек етуге кең жол ашылады.
Азаматтық қоғам ғылыми тұрғыдан өте аз зерттелген, ол туралы қомақты
бірде ғылыми еңбек жоқ. Оның себебі ғалымдар азаматтық қоғам мен
мемлекеттің мазмұны ұқсас деп түсініп келді. Расында ұқсастық бар, бірақ та
айырмашылық басым. Адам қоғамының қалыптасқанына 1,5 млн. жыл өтті, ал
мемлекеттің өмірге келгеніне 6 мың жыл ғана болды. Мемлекет қоғамның
санқырлы көрінісінің бір ғана нысаны. Қоғам туралы ой-пікірлер көне дәуірде
де болды, ал "азаматтық қоғам" толық мағынада бұл ұғым өмірге тек XVIII
ғасырда келді. азаматтық қоғам деген алғашқы қауымдық қоғамда да,
құлиелену формациясында да, феодалдық формацияда да болған жоқ. Себебі ол
қоғамдарда азаматтық деген ұғым болған емес. Бұл ұғым тек буржуазиялық
қоғамда өмірге келді
Адам қоғамы қалай қалыптасты, оның себептері қандай - бұл туралы бір
қорытынды пікір жоқ. Бірақ бұл түсінікті ең бірінші ғылымға енгізген Адам
Смит, Давид Рикардо, оған саяси сипаттама берген Гегель. Оның ойынша,
азаматтық қоғам мемлекеттен тәуелсіз нарықтық экономиканы, әлеуметтік
топтарды, таптарды, корпорацияларды, институттарды қамтиды. Олардың мақсаты
қоғамның өміршеңдігін және азаматтық құқықты жүзеге асыруды қамтамасыз
етуде. Басында азаматтық қоғам деп меншік, отбасы, рынок, мораль
салаларындағы қатынастарды түсініп келді. Мемлекет бұл қатынастарға толық
бостандық берді. Гегельдің ойынша, азаматтық қоғам - жеке меншіктің,
діннің, отбасының, моральдық т.б. талаптарын іске асырудың жүйесі.
Азаматтық қоғамда әр адам өз мүддесін көздейді, басқаларды көрмейді...
Басқаларсыз ол өз мүддесін іске асыра алмайды... - деген Гегель.
К.Маркстің пікірі - бір саяси жүйені алып мазмұнына қарасаң ол азаматтық
қоғамның санқырлы көрінісінің бір нысаны болып шығады.
Өткен ғасырдағы ірі ғалымдардың пікірін мысалға алып отырған себебім
азаматтық қоғам мәселесі сол кездегі өмірдің объективтік даму процесінің
алдына қойған талабы. Сол себепті Гегель мен Маркс тағы басқа ғалымдар
азаматтық қоғамды біраз зерттеп құнды теориялық ғылыми мұра қалдырып кетті.
Енді осы құнды ғылыми мұраға сүйене отырып қазіргі заманның талабына сәйкес
азаматтық қоғамды ғылыми тұрғыдан зерттеуді жалғастыру керек. Жалпы
азаматтық қоғамның мазмұнының санқырлы көрінісі төмендегідей болуға тиіс:
- экономикалық бостандық, әр түрлі меншік, нарықтық қатынас;
- адамдардың табиғи бостандығы мен құқықтарын қалыптастырып қорғау;
- заңды, демократиялық билік;
- ақпаратқа бостандық беру;
- заңның, соттың алдында адамдардың теңдігі болу;
- таптық, ұлттық бірлік, достық, келісім болу;
- адамдардың әлеуметтік жағдайын, денсаулығын, мәдени, рухани білімін,
санасын көтеру, жақсарту.
Қоғамның тарихи объективтік қалыптасқан негізгі белгілері:
- саналы адамдардың ерікті түрде бірлесіп одақ құруы;
- қоғамдық түпкілікті, нақты, объективтік мүдде мақсаттың қалыптасуы;
- адамдардың өзара ынтымақтастығының, бірлігінің қалыптасуы;
- қоғамдық мүдде-мақсат, тілек арқылы қарым-қатынастарды реттеп -
басқару;
- қоғамды басқаратын, қоғамдық тәртіпті қорғайтын аппараттың,
мемлекеттік биліктің өмірге келуі.
Қоғам - саналы адамдардың бір мүддені, бір мақсатты орындау үшін саналы
түрде өзара бірігуі. Мұнда міндетті түрде екі шартты элемент бар: мүдде-
мақсаттың қалыптасуы және саналы адамдардың саналы түрде бірігуі.
Адамның объективтік тарихи даму процесіне және күнделікті қарым-
қатынасында қоғамның бірнеше түрлері болады: өндірістік қоғам, шаруашылық
қоғам, әлеуметтік қоғам, азаматтық қоғам т.б. Осылардың ішіндегі ең
күрделісі, ең түпкіліктісі - адаммен бірге дамып келе жатқан азаматтық
қоғам. Қоғамның басқа түрлері тез құрылып, тез тарап жатады. Олардың өмірі,
іс-әрекетінің шеңбері, кеңістігі көп өлкеге жайылмайды, уақыты көпке
созылмайды.
Қоғам - мемлекеттік құрылымнан тыс қалыптасатын әлеуметтік-экономикалық
және мәдени-рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығы. Оған қатынасушылардың
табиғи және азаматтық құқықтарын, бостандығы мен міндетін автономиялық даму
жолы қамтамасыз етеді. Азаматтық қоғамда үзіліс болмайды, уақыты
шектелмейді, өлкеге-аймаққа бөлінбейді, мемлекеттің барлық жерін, барлық
халқын біріктіреді. Қоғам - мемлекетке тәуелді емес, дербес, ашық, жариялы
қоғам.
Республика Конституциясы Казақстандағы қоғамның барлық даму сатыларын
мемлекетке бағындырмастан (оның айғағы - онда Қоғам бөлімнің әдейі
болмауы) әлеуметтік бағдарлы нарық экономикасы мен жеке адамның
автономиясын тұрақты қалыптастыру үшін оған қажетті құқықтық жағдайлардың
негізін қалайды. Оған: тең дәрежеде танылатын және қорғалатын мемлекеттік
меншікпен жеке меншікті (6-баптың 1-тармағы); адам және азамат құқықтарының
кең ауқымды және біртұтас кешенін (ІІ-бөлім); отбасын, ана мен әке және
баланы мемлекеттің қорғауын (27-бап); идеологиялық және саяси
әралуандылықты (5-бап) және тағы басқа Конституцияда бекітілген
қазақстандық азаматтық қоғамды ерікті дамытудың алғы шарттарын жатқызуға
болады.
Қазақстан Республикасының Конституциясында елімізде қоғамды қалыптастырып,
демократиялық, зайырлы, құқықтық, әлеуметтік мемлекет құру бағыттары
көрсетілген. Бұл бағыт мемлекетіміздің ең күрделі, ең жауапты мүдде-
мақсаты.
2. Азаматтық қоғам құрылымы мен функциялары

Азаматтық қоғам - онда болып жатқан процестер мен қатынастардың басты
әрекет етуші тұлғасы мен субъектісі ретінде өз қажеттіліктерінің, мүдделері
мен құндылықтарының барлық жүйесімен бірге адам болып табылатын қоғам. Бұл
ұғым сонымен қатар мемлекет пен оның органдарына тәуелсіз өмір сүретін
қоғамдық: саяси, экономикалық, мәдени, ұлттық, діни, отбасылық және басқа
қатынастардың барлық жиынтығын білдіреді, жеке мүдделердің әралуандылығын
көрсетеді.
Қоғам демократиялық дамудың белгілі бір сатысында ғана азаматтық
болады және елдің экономикалық, саяси дамуына, халықтың әл-ауқатының,
мәдениеті мен сана-сезімінің өсу шамасына қарай қалыптасады.
Елде азаматтық қоғамды қалыптастыру және демократияны дамыту өзара
тығыз байланысты: азаматтық қоғам неғұрлым дамыған болса, мемлекет соғұрлым
демократиялырақ болады.
Азаматтық қоғамды дамытудың алғышарттары меншіктің алуан түрлі нысаны
кезінде азаматтарда экономикалық дербестіктің пайда болуы мен адами жеке
тұлға мәртебесінің артуы болып табылады.
Құқықтық мемлекет және демократия азаматтық қоғамның саяси іргетасы
ретінде қызмет етеді, бұлар жеке тұлғаның барлық құқықтары мен
бостандықтарын қамтамасыз ету, қоғамда тұрақтылық, қауіпсіздік, әділеттілік
және ынтымақтастық жағдайын құру мақсатында оны дамыту үшін қажет.
Азаматтық қоғамның экономикалық негізін, тең танылуы мен қорғалуының
заңнамалық кепілдіктерімен қамтамасыз етілген, меншік нысандарының
әралуандылығы мен дара меншік иелерінің егемендігі құрайды.
Азаматтық қоғам өмір сүруінің басты базалық шарттарының бірі тәуелсіз
БАҚ арқылы қамтамасыз етілетін жариялылық болып табылады.
Демократия жағдайында азаматтық қоғам институттары мен мемлекет ортақ
жүйеде әртүрлі, бірақ өзара тәуелді бөліктер ретінде жұмыс істейді. Билік
пен азаматтық қоғам арасындағы қатынастар көпшілік келісім негізінде
қалыптасады, ал өзара іс-қимыл ымыраға қол жеткізуге бағытталады.
Демократиялық мемлекеттің азаматтары дербес бостандық құқығын
пайдаланады, бірақ сонымен бір уақытта олар басқа мемлекеттік
институттармен бірге болашақты құру жауапкершілігін бөліседі.
Азаматтық қоғам демократиялық саяси жүйе жағдайында ғана билік пен
азаматтық қоғам арасындағы қатынастар көпшілік келісім негізінде
қалыптасатын ең жоғары даму деңгейіне жетеді. Азаматтық қоғамдағы
демократиялық рәсімдер билік қызметінің сапасын бұқаралық бағалау құқығына
және қоғам мүдделері үшін билікке ықпал ету тетіктеріне негізделеді.
Демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекеттің міндеті
жаратылысы жағынан әртүрлі азаматтар мен заңды тұлғалардың бірлестіктері
(партиялар, ҮЕҰ, БАҚ, одақтар, қауымдастықтар, бастамашылық топтары және
басқалары) адам мен мемлекет арасындағы байланысты жүзеге асыратын және
соңғысының билікті бір қолға алуына мүмкіндік бермейтін азаматтық қоғамды
жан-жақты дамыту үшін қажетті жағдай жасау болып табылады.
Азаматтық қоғамның міндеті – жеке адам мен мемлекет арасында делдал
болу.
Азаматтық қоғамның мақсаты қоғамның әр мүшесінің мүдделерін қорғау,
оның мүдделерін билік пен қоғам алдында бейімдеу, билік қызметін қоғамдық
бақылау әрі оның ішкі және сыртқы саясатын қалыптастыру болып табылады.
Азаматтық қоғам институттарына саяси партиялар, жергілікті
қоғамдастықтар, кәсіптік одақтар, діни бірлестіктер, шығармашылық, қоғамдық
және ғылыми одақтар мен бірлестіктер, бұқаралық ақпарат құралдары, сондай-
ақ қоғам үшін түрлі қызмет пен қызмет қөрсетулердің кең ауқымын іске
асыратын, қызметтің алуан түрін жүзеге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.