Ауыл шаруашылық дақылдарын суару режимі
Ауыл шаруашылық дақылдарын суарудың саны, мерзімі және суару нормасының мөлшерінің жинағын суару режимі деп атайды. Суару режимін жобалағанда дақылдың өсіп-өну дәуірі кезінде пайдаланылатын суының жалпы мөлшерімел ауыспалы егістегі әр дақыл үшін суару және суармалау нормаларының мөлшерін және суару мерзімі мен оның санын анықтау, гидромодуль графигін жасап, суару режимін су көздерінің режимімен сәйкестендіреді.
Жобаланған суару режнмі топыракта қолайлы су, ауа, көрек және жылу режимдерін қамтамасыз етіп, ыза судың деңгейін көтермей және топырақтың сорлануына жол бермеуі керек.
Ауыл шаруашылық дақылдарының пайдаланатын су мөлшері олардын даму кезеціиіц ұзақтығына, сыртқы жағдайларға (күн, температура, су, корек және ауа режимдері) және дақылдардын түрі мен сорттарынын биологиялык ерекшеліктеріне байланысты болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдардық дамуында мынандай өте қиын мезгілдері болады: көктеу, түптену, масақтану, гүлдену және пісу. ӨсімдіктердІң даму кезецініқ әр шағында су пайдалану мөлшері әр түрлі болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдар суды түптену және масақтану кезекінде кеп пайдаланса, ал мақта егісі суды гүлдену кезінде мол пайдаланады. Дақылдардын. пісу кезеңінде суды гіайдалаиуы азайып, ал оның аяк нгенінде мүлде тоқтайдьг.
ӘсІмдіктердіц суды пайдалану мөлшері тіпті әр тәулік ішінде де өзгсрін тұрады және ол судың тапшылыгыме» ауа температурасының және өсімдіктерге жарық түсу мелшерініц көбейетін мер-зімі — түс кезіиде өте мол болады. Өсу мезгілінде өсімдіктердегі физиологиялык. процестер де өте карқынды болады. Ал бүған керісінше, түнде жогарыда келтірілген көрсеткіштердің төмендеуіне байланысты су пайдалану мөлшері өте аз болады.
Жобаланған суару режнмі топыракта қолайлы су, ауа, көрек және жылу режимдерін қамтамасыз етіп, ыза судың деңгейін көтермей және топырақтың сорлануына жол бермеуі керек.
Ауыл шаруашылық дақылдарының пайдаланатын су мөлшері олардын даму кезеціиіц ұзақтығына, сыртқы жағдайларға (күн, температура, су, корек және ауа режимдері) және дақылдардын түрі мен сорттарынын биологиялык ерекшеліктеріне байланысты болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдардық дамуында мынандай өте қиын мезгілдері болады: көктеу, түптену, масақтану, гүлдену және пісу. ӨсімдіктердІң даму кезецініқ әр шағында су пайдалану мөлшері әр түрлі болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдар суды түптену және масақтану кезекінде кеп пайдаланса, ал мақта егісі суды гүлдену кезінде мол пайдаланады. Дақылдардын. пісу кезеңінде суды гіайдалаиуы азайып, ал оның аяк нгенінде мүлде тоқтайдьг.
ӘсІмдіктердіц суды пайдалану мөлшері тіпті әр тәулік ішінде де өзгсрін тұрады және ол судың тапшылыгыме» ауа температурасының және өсімдіктерге жарық түсу мелшерініц көбейетін мер-зімі — түс кезіиде өте мол болады. Өсу мезгілінде өсімдіктердегі физиологиялык. процестер де өте карқынды болады. Ал бүған керісінше, түнде жогарыда келтірілген көрсеткіштердің төмендеуіне байланысты су пайдалану мөлшері өте аз болады.
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҚ ДАҚЫЛДАРЫН СУАРУ РЕЖИМІ
Ауыл шаруашылық дақылдарын суарудың саны, мерзімі және суару нормасының
мөлшерінің жинағын суару режимі деп атайды. Суару режимін жобалағанда
дақылдың өсіп-өну дәуірі кезінде пайдаланылатын суының жалпы мөлшерімел
ауыспалы егістегі әр дақыл үшін суару және суармалау нормаларының мөлшерін
және суару мерзімі мен оның санын анықтау, гидромодуль графигін жасап,
суару режимін су көздерінің режимімен сәйкестендіреді.
Жобаланған суару режнмі топыракта қолайлы су, ауа, көрек және жылу
режимдерін қамтамасыз етіп, ыза судың деңгейін көтермей және топырақтың
сорлануына жол бермеуі керек.
Ауыл шаруашылық дақылдарының пайдаланатын су мөлшері олардын даму
кезеціиіц ұзақтығына, сыртқы жағдайларға (күн, температура, су, корек және
ауа режимдері) және дақылдардын түрі мен сорттарынын биологиялык
ерекшеліктеріне байланысты болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдардық
дамуында мынандай өте қиын мезгілдері болады: көктеу, түптену, масақтану,
гүлдену және пісу. ӨсімдіктердІң даму кезецініқ әр шағында су пайдалану
мөлшері әр түрлі болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдар суды түптену және
масақтану кезекінде кеп пайдаланса, ал мақта егісі суды гүлдену кезінде мол
пайдаланады. Дақылдардын. пісу кезеңінде суды гіайдалаиуы азайып, ал оның
аяк нгенінде мүлде тоқтайдьг.
ӘсІмдіктердіц суды пайдалану мөлшері тіпті әр тәулік ішінде де өзгсрін
тұрады және ол судың тапшылыгыме ауа температурасының және өсімдіктерге
жарық түсу мелшерініц көбейетін мер-зімі — түс кезіиде өте мол болады. Өсу
мезгілінде өсімдіктердегі физиологиялык. процестер де өте карқынды болады.
Ал бүған керісінше, түнде жогарыда келтірілген көрсеткіштердің төмендеуіне
байланысты су пайдалану мөлшері өте аз болады.
Өсімдіктердін суды пайдалану және оның тиімділігін транспи-рациялық
коэффициеңт, су пайдалану және буланудың жалпы мөлшері арқылы байымдайды.
Транспирациялық коэффициент деп өсімдіктердің 1 тонна кұртақ зат жасау
үшін жұмсайтыи (сабақтары, жапырақтары, тамыр-лары, дәндері т. б.) суының
малшерін айтады. Әдетте бұл мөлшер текше метр есебімен саналады.
Ал суды пайдалану коэффициенті деп топырак бетінен буланатын және 1
центнер товарлы өнім (дән, шитті мақта, жеміс, картоп, шөп) жасау үшін
жұмсалатын судық мелшерін айтады. Бұл мөлиіерде текіпеметр есебімен
саналады. Бұл коэффициенттің мөл-шері мына теңдік аркылы анықталады:
Е = К-У; бұнда: Е — пайдаланылатын судың жалпы мөлшері, текшеметр
есебімен; К — су пайдалану коэффициеңті, цбнтнеріне текшеметр есебімен;
У — өнім, центнер есебімен.
Транспирациялық коэффициент пен су пайдалану коэффициен-тінің мөлшері
әрбір жекелснген дақылдар үшін де өте тұраксыз болады. Ошц мөлшері
өсімдіктердің өсуі үшін қажет факторлар-дың қолайлы үйлестірілген
жағдайыпда аз болып, ал бұл үйлестірілу бұзылған жағдайда көбейіп кетеді.
Шаруашылық жағдайында топыра құнарлығымен дақылдарлы баптау
ағротехиикасы жогары болғап сайын және өнім неғүрлым молайған сайын,
соғұрлым бұл коэффициенттер мөлшері азая береді.
Жалпы булану коэффициенті ден топырак иен өсімдіктер бетінен буланғаи
сумен оның өсу дәуірі кезіндегі ауа дымкылдығы Тапшылығьіның тәулік
бойындағы ортаюа мелшерінін. қосындысының аракатынасын айтады. Орта есеппен
бұл коэффициенттің мөлшері маусым-тамыз айларында мыкандай болады: жүгері
үшін — 0,38, күздік бидай үшін —0,40, жаздық астыкты дакылдар үшін — 0,40,
қант қызылшасы және томат үшін —0,42, жоңышкә үшін — 0,45 және егілген
көпжылдық ағаштар үшіи —0,40.
Пайдаланылатын судың жалпы мөлшерін анықтаудың әдІстерІ. Пайдаланылатын
судық жалпы мөлшерін эмперизм және жарты-лай эмпернзм әдістерімеи
анықтайды.
Эмперизм здісі. Еліміздің барлық аймақтарыңда Мелиоратив-ТІ — тәжірибе
стағщиялары мен басқада ғылыми-зсрттеу мекемелері орналасқан және олар көп
жылдар бойы ауыл шаруашылык. Дақылдарын суарудын. ең қолайлы режимін
зерттеп, тәжірибе учаскелерінде белгілІ өлшеулер жүргізу арқылы дақылдардын
суды пайдаланудық жалпы мелшерін анықтайды. Ғылыми мекемелер осы
зерттеулердің нәтижелеріне сәйкес үсыныстар береді. Бұл
6. Ауыл шаруашылык, дақылдарының өніміне байланысты еу пайдалану
коэффициентінің мвлшері, центнеріне текшеметр есебімен (м га) куаң аймақтар
(А) және ылгалы жеткіліксіз аймақтар (Б) үшін мынандай болады
(Гипроводхоз мәліметтері)
Дақыл Аймақ
... жалғасы
Ауыл шаруашылық дақылдарын суарудың саны, мерзімі және суару нормасының
мөлшерінің жинағын суару режимі деп атайды. Суару режимін жобалағанда
дақылдың өсіп-өну дәуірі кезінде пайдаланылатын суының жалпы мөлшерімел
ауыспалы егістегі әр дақыл үшін суару және суармалау нормаларының мөлшерін
және суару мерзімі мен оның санын анықтау, гидромодуль графигін жасап,
суару режимін су көздерінің режимімен сәйкестендіреді.
Жобаланған суару режнмі топыракта қолайлы су, ауа, көрек және жылу
режимдерін қамтамасыз етіп, ыза судың деңгейін көтермей және топырақтың
сорлануына жол бермеуі керек.
Ауыл шаруашылық дақылдарының пайдаланатын су мөлшері олардын даму
кезеціиіц ұзақтығына, сыртқы жағдайларға (күн, температура, су, корек және
ауа режимдері) және дақылдардын түрі мен сорттарынын биологиялык
ерекшеліктеріне байланысты болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдардық
дамуында мынандай өте қиын мезгілдері болады: көктеу, түптену, масақтану,
гүлдену және пісу. ӨсімдіктердІң даму кезецініқ әр шағында су пайдалану
мөлшері әр түрлі болады. Мысалы, астық тұқымдас дақылдар суды түптену және
масақтану кезекінде кеп пайдаланса, ал мақта егісі суды гүлдену кезінде мол
пайдаланады. Дақылдардын. пісу кезеңінде суды гіайдалаиуы азайып, ал оның
аяк нгенінде мүлде тоқтайдьг.
ӘсІмдіктердіц суды пайдалану мөлшері тіпті әр тәулік ішінде де өзгсрін
тұрады және ол судың тапшылыгыме ауа температурасының және өсімдіктерге
жарық түсу мелшерініц көбейетін мер-зімі — түс кезіиде өте мол болады. Өсу
мезгілінде өсімдіктердегі физиологиялык. процестер де өте карқынды болады.
Ал бүған керісінше, түнде жогарыда келтірілген көрсеткіштердің төмендеуіне
байланысты су пайдалану мөлшері өте аз болады.
Өсімдіктердін суды пайдалану және оның тиімділігін транспи-рациялық
коэффициеңт, су пайдалану және буланудың жалпы мөлшері арқылы байымдайды.
Транспирациялық коэффициент деп өсімдіктердің 1 тонна кұртақ зат жасау
үшін жұмсайтыи (сабақтары, жапырақтары, тамыр-лары, дәндері т. б.) суының
малшерін айтады. Әдетте бұл мөлшер текше метр есебімен саналады.
Ал суды пайдалану коэффициенті деп топырак бетінен буланатын және 1
центнер товарлы өнім (дән, шитті мақта, жеміс, картоп, шөп) жасау үшін
жұмсалатын судық мелшерін айтады. Бұл мөлиіерде текіпеметр есебімен
саналады. Бұл коэффициенттің мөл-шері мына теңдік аркылы анықталады:
Е = К-У; бұнда: Е — пайдаланылатын судың жалпы мөлшері, текшеметр
есебімен; К — су пайдалану коэффициеңті, цбнтнеріне текшеметр есебімен;
У — өнім, центнер есебімен.
Транспирациялық коэффициент пен су пайдалану коэффициен-тінің мөлшері
әрбір жекелснген дақылдар үшін де өте тұраксыз болады. Ошц мөлшері
өсімдіктердің өсуі үшін қажет факторлар-дың қолайлы үйлестірілген
жағдайыпда аз болып, ал бұл үйлестірілу бұзылған жағдайда көбейіп кетеді.
Шаруашылық жағдайында топыра құнарлығымен дақылдарлы баптау
ағротехиикасы жогары болғап сайын және өнім неғүрлым молайған сайын,
соғұрлым бұл коэффициенттер мөлшері азая береді.
Жалпы булану коэффициенті ден топырак иен өсімдіктер бетінен буланғаи
сумен оның өсу дәуірі кезіндегі ауа дымкылдығы Тапшылығьіның тәулік
бойындағы ортаюа мелшерінін. қосындысының аракатынасын айтады. Орта есеппен
бұл коэффициенттің мөлшері маусым-тамыз айларында мыкандай болады: жүгері
үшін — 0,38, күздік бидай үшін —0,40, жаздық астыкты дакылдар үшін — 0,40,
қант қызылшасы және томат үшін —0,42, жоңышкә үшін — 0,45 және егілген
көпжылдық ағаштар үшіи —0,40.
Пайдаланылатын судың жалпы мөлшерін анықтаудың әдІстерІ. Пайдаланылатын
судық жалпы мөлшерін эмперизм және жарты-лай эмпернзм әдістерімеи
анықтайды.
Эмперизм здісі. Еліміздің барлық аймақтарыңда Мелиоратив-ТІ — тәжірибе
стағщиялары мен басқада ғылыми-зсрттеу мекемелері орналасқан және олар көп
жылдар бойы ауыл шаруашылык. Дақылдарын суарудын. ең қолайлы режимін
зерттеп, тәжірибе учаскелерінде белгілІ өлшеулер жүргізу арқылы дақылдардын
суды пайдаланудық жалпы мелшерін анықтайды. Ғылыми мекемелер осы
зерттеулердің нәтижелеріне сәйкес үсыныстар береді. Бұл
6. Ауыл шаруашылык, дақылдарының өніміне байланысты еу пайдалану
коэффициентінің мвлшері, центнеріне текшеметр есебімен (м га) куаң аймақтар
(А) және ылгалы жеткіліксіз аймақтар (Б) үшін мынандай болады
(Гипроводхоз мәліметтері)
Дақыл Аймақ
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz