Гитлер туралы жалпы мәлімет

Кіріспе

Пән: Тарихи тұлғалар
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

ГИТЛЕР Адольф [шын фамилясы.Шикльгрубер (20. 4. 1889, Браунау,
Австрия, — 30. 4. 1945, Берлин) — Германияның фашистік партиясының
(ұлттық-социалистік) жетекшісі, герман империалистік фашистік мемлекетінің
басшысы, басты соғыс қылмыскері. Гитлер монастырлық мектепте оқып жүргенде
суретші болуды қиялдады. Бірақ емтихан тапсыра алмай оқуды тастап, кезбелік
өмірге көшті. 1-дүние жүзілік соғысқа қатысып, ефрейтор шенін алды. 1919 ж.
. Германияның фашистік ұлттық-социалдық жұмысшы партиясы делінетін топты
құрушылардың бірі болды. Гитлер 1923 ж.Мюнхенде мемлтік төңкеріс
жасауға әрекеттенді. 1925 ж. (Менің күресім) деген кітабын жа-
риялады. Гитлер және оның сыбайластары . Версаль шартына қарсы күресті
желеу етіп, елдегі шовинизм отына май құйып, өршіте түсті. 20 жылдардың аяқ
шенінде олардың қолында жұмысшы қозғалысын жаншуға және . фашистік
партияның басшы тобын -қорғауға арналған аса күшті СА және СС отрядтары
болды. Дүние жүзілік экономиклық дағдарыс (1929—33) кезінде герман
монополистері гитлерлік партияны мейлінше қолдады. 1933 ж. 30 январьда
Гитлер рейхсканцлер болды. Германияда фашистік диктатура, террорлық
тәртіп орнады. Президент - Гинденбург өлгеннен кейін 1934),.бар
билікті өз қолына алды. Германия қарулы күштердің лагеріне айналды.
* 1936 ж. фашистік Германия Италиямен бірге Испанияға шабуыл жасады.
* 1938 ж. мартта Австрияны, 1939 ж мартта Чехословакияны басып алды.
* 29 сентябрьде Мюнхен келісіміне (1938) қол қойды. 1939 ж.
сентябрьде Полышаға шабуыл жасап, 2-дүние жүзілік соғысты (1939—45)
бастады. 1941 ж. 22 июньде гитлершілдер Совет Одағына
опасыздықпен шабуыл жасады. Уақытша басып алған совет елінде бейбіт
халықты адам айтқызсыз айуандықпен азаптап, қырғынға ұшыратты.
Соғыс майдандарында 50 млн-нан аса адамның қаза табуына тікелей себепші
болған Гитлер Совет Қарулы Күштер фашистік Германияны үйреткен :
кезде, 1945 ж. 30 апрелъде тарих сотынан қорқып у ішіп өлді.
Гитлершілдер басып алған территориялардағы дүние мүлікті жоспарлы түрде
тонауды ұйымдастырды. Германияға фабрикалардың, заводтардың, ғылыми
мекемелердің жабдықтары, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылық шикізаттары, азық-
түлік, көркем және тарихи құнды заттар әкетіле бастады.
Түрғын халық аштық паекке отырғызылды, ол ең қажетті деген заттардан—
мануфактуралар, аяқ киім, керосин, сабын, сіріңкеден өте тапшылық көрді.
Аштық пен жұқпалы аурулардан ондаған мың адамдар өліп жатты.
Фашистік варварлар совет халқының бірқатарын жойып жіберуге бағьгтталған
өздерінің айуандьщ саясатын аяусыз жүргізді. Олар барлық коммунистерді,
совет, колхоз, кәсіподақ және комсомол активтерін толық жоюды өздерінің
міндеті етіп қойды. Еврей халқын жаппай қыра бастады.
Басып алынған аудандарда қатаң оккупациялық тәртіп орнатылды, ол
тәртіптің мақсаты совет азаматтарын правосыз қүлға айналдыру, барлық
қарсыласу әрекеттерін басып тастау болды. Елді пункттерді басып ала отырып
гитлершіл командованиелер барлық жерлерде әскери-далалық комендатуралар
құрды, бұл комендатуралар оккупациялық өкімет органдары болып саналды.
Оккупациялық өкімет орындары өздерінің алғашқы қадамын жан түршігерліктей
бассыздық пен зорлық-зомбылық жасаудан бастады. Барлық жерлерде
эвакуацияланғандар лагері, Еңбек лагері, гетто, т. б. аттармен
концентрациялық лагерьлер құрылды. Оккупациялық өкімет орындарына
бағынбаған совет адамдары аяусыз жазаланды. Жаппай өлім жазасын қолдану
күнделікті іске айналды.
Негізгі өнеркәсіп орындары фашистік мемлекеттің меншігі деп жарияланды.
Оккупацияланған территорияда қалған совет жұмысшылары басқыншыларға өз
еркімен жұмыс істеуден бас тартты. Неміс-фашист өкімет орындары
жұмысшыларды зорлап жүмыс істетті. Жұмысқа шықпаған жұмысшыларды ұрып-соғып
жазалады, олар азық-түлік паегінен айрылды. Фашистік кәсіпорындардағы
еріксіз еңбек адам төзгісіз ауыр болды. Жұмысшыларға тым ауыр тапсырмалар
берілді, ал оны орындамаған адам қатаң жазаланды.
Гитлерлік командование тұрақты әскерлердің ірі-ірі күштерін парти-
зандармен күресуге жіберуге мәжбүр болды. Партизандар өздерінің бел-сенді
соғыс қимылдарының арқасында жау армиясы күшінің кем дегенде 10%-ін өз
жағына аудартып отырды. Англия мен АҚШ-тың билеп-төстеуші топтары 1942 жылы
Европада екінші майдан ашамыз деген уәделерін орындамады. Оның
ашылмағандығын пайдалана отырып, гитлерлік командование өзінің резервтерін
шығысқа жіберді. 1942 жылғы 1 июльге қарай совет-герман майданында
дұшпанның ең кем дегенде 237 дивизиясы болды1. Дәл сол кезде Солтүстік
Африкада ағылшындарға қарсы тек 4 неміс және 11 итальян дивизиялары әрекет
етті.
Алайда гитлершілдер сол кездің өзінде-ақ соғыстың басындағыдай барлық
майдан бойынша шабуыл жасай алмады. Бұл жолы олар күш-терін майданның
оңтүстік учаскелерінде соққы беру үшін шоғырландыр-ды. Немістердің 1942
жылғы жаздағы шабуылының мақсаты: Оңтүстік-Батыс және Оңтүстік
майдандардағы совет әскерлерін талқандап, Дон-ның үлкен иреңіне шығу және
одан кейін Сталинград және Кавказ жа-ғына қарай шабуылды өрістету болды.
Гитлершілдер Оңтүстікте орнығып алып, содан кейін солтүстік-шығыс бағытта
шабуылға шықпақшы болған еді.
Гитлершілдер 8 майда Керчь түбегінде шабуылға шықты. Қызыл Ар-мияның
бөлімдері жаудың басым күшіне аса табандылықпен қарсылык көрсетті. Совет
жауынгерлерінің жаппай ерлік көрсетуіне қарамастан, олар Керчьті тастап
кетуге, сөйтіп Солтүстік Кавказға шегінуге мәжбүр болды. Неміс
командованиесі Севастопольге шабуылды күшейтті. Ша-буылдар үсті-үстіне
жасала берді. Севастопольдің қаһарман қорғаушы-лары дұшпанның жоспарларын
жүзеге асыртпай, оны адам күші мен соғыс техникасы жағынан орасан көп
шығынға ұшырата отырып, табан-дылықпен қорғанды. Алайда күштер тең емес
еді. 3 июльде Приморье армиясы мен Қара теңіз флотының бөлімдері Совет
командованиесінің бұйрығы бойынша Севастопольді 250 күндік ерлік
қорғаныстан кейін тастап кетті.
Севастопольді қорғау Отан соғысы тарихының даңқты бір беті болып
табылады.
12 майда Оңтүстік-Батыс майдандағы совет әскерлері Харьков маңын-да
шабуылға шықты. Алайда 17 майда неміс-фашист әскерлерінің ірі тобы Славянск
ауданы мен Барвенковтың Оңтүстік жағында біздің 9-ар-миямызға қатты соққы
беріп, соның нәтижесінде жау Харьковқа шабуыл жасап бара жатқан совет
әскерлері тобының коммуникациясына келіп шықты. Совет әскерлері шығысқа
қарай шегінуге мәжбүр болды. Совет әскерлерінің Харьков түбіндегі жеңілісі
және Қырымды қалдырып кету 1942 жылғы жаздағы соғыс қимылдарының барысына
өте теріс әсерін тигізді.
Гитлершілдер жаңа әскер бөлімдерін әкеліп төгіп жатты және қалаға таяп
келіп қалды. Совет әскерлері Волгамен екі арада айналасы шағын ғана
қорғаныс учаскесінде қыспақта қалды.
1942 жылғы 13 сентябрьде қала үшін қатты ұрыстар қыза түсті. Қаланы
қорғау генерал В. И. Чуйков командашы болып тағайындалған 62-армияға және
генерал М. С. Шумилов басқарған 64-армияның бөлімшесіне жүктелді. Фашистік
командование майданның жеке учаскелерінде қорғанысты талқандап бұзып
өтпекші және совет әскерлерін бөліп-бөліп тастап, оларды жеке-жеке
құртпақшы болды. Қаланы қорғаушылар әрбір квартал, әрбір үй үшін күрес
жүргізді.
Генерал А. И. Родимцев дивизиясының бір топ гвардияшылары сержант Я. Ф.
Павловтың басшылығымен 9 январь алаңындағы төрт қабат үлкен үйді екі ай
бойы қорғап түрды. Гитлершілдердің жанталасқан шабуылдарына қарамастан үйді
қорғаушылар тапжылмастан, ақыр аяғына дейін ер жүректілікпен үрыс жүргізді.
Теңіз жаяу әскерлері ерлік пен жауынгерлік шеберліктің үлгісін көрсетті.
Волга соғыс флотилиясыньщ кемелері Қызыл Армияның бөлімдеріне жанқиярлықпен
көмектесті. Жаудың артиллериясының атқылауына және авиациясының соққысына
қарамастан олар Волга арқылы ондаған мың жауынгерлер мен көп мыңдаған тонна
жүкті өткізіп тұрды.
Волга тірегінің ер жүрек қорғаушылары күшті де сүм жаумен болған
үрыстарда төтеп берді. Қаһарман 62-армияның жауынгерлері немістердің 200-
ден астам шабуылына тойтарыс берді. Жаудың тегеурінін әлсірету үшін ставка
қаланың солтүстік жағына орналасқан әскерлердің соғыс қимылдарын күшейтуді
талап етті. Майданның бүл учаскесіндегі қиян-кескі ұрыстар сентябрьдің
аяғына дейін созылды. Неміс-фашист коман-дованиесі майданның айтарлықтай
күшін солтүстік бөлікке аударуға, сөйтіп қаланы қорғап жатқан 62 және 64
армияларға жасалатын қысым-ды әлсіретуге мәжбүр болды.
Волгадағы және Солтүстік Кавказдағы қорғаныс үрыстарымен бір мезгілде
совет әскерлері Ржев — Великие Луки ауданында, Жиздра мен Ленинград түбінде
шабуыл операцияларын жүргізді. Солардың нәтиже-сінде совет әскерлері
Ленинградтан Воронежге дейінгі кең . майданда әрекет етіп жатқан жаудың
күштерін тырп еткізбей қойды; гитлерлік ко-мандование ол күштерді
Сталинград бағытына жіберу мүмкіндігінен айрылды.
Совет әскерлерінің Волганық таяу жағасында ойдағыдай жүргізген қорғаныс
шайқастарымен ¥лы Отан соғысының алғашқы кезеңі аяқтал-ды. Бүл кезеңде
совет халқы елімізді біртұтас соғыс лағеріне айналды-рып, соғыстың барысына
түбірлі өзгерістер енгізу үшін қажетті әскери және экономикалық алғышарттар
жасады. Гитлершілдердің Волгада талқандалуы 1942-43 ж. қыста Қызыл
Армияның Солтүстік Кавказда, Орталық майданда, Орта және Төменгі Дон
бойында, Воронеж ауданында,Батыс майданда және Ленинград түбінде күшті
шабуылына ұласты 1943 жылы февральдың басында Новороссийск ауданында қиян-
кескі үрыстар болды. Қаланың мақына түсірілген совет теңізшілерінің десанты
Ц. Л. Куниковтың командашылығымен мүнда кіші-гірім плацдармды ба-сып алды.
Армияның саяси бөлімінің бастығы Л. И. Брежневтің басшылы-ғымен 18-армияның
коммунистері десантшылардың жоғары моральдық рухта болуын қамтамасыз етіп,
соның арқасында олар дүшпанның сан-сыз көп шабуылына бірнеше ай бойы
ойдағыдай тойтарыс беріп түрды. Гитлерлік командованиенің плацдармды
қүртпақшы болған әрекеттері іске аспады. Новороссийск түбіндегі біртіндеп
кеңейе түскен кіші жер учаскесі қаланы азат етуде және онда әрекет етіп
жатқан дүшпан бөлім-шелерін жоюда үлкен роль атқарды.
1943 жылғы көктемге қарай бүкіл Солтүстік Кавказдың Кубань өзені-
нің төменгі сағасындағы шағын учаскеден басқа жерлері толық азат
етілді.
1943 жылғы январьда бір апталық ұрыстардан кейін жаудың Ленин-град
түбіндегі блокадасының біразын бүзудың орасан зор әскери-саяси маңызы
болды.
Қысқы жеңімпаз шабуылдардың нәтижесінде біздің әскерлер дүшпан-ды кейбір
учаскелерде батысқа қарай 600—700 км.-ге дейін қуып тастап, жаудан орасан
көп территорияны азат етті. Азат етілген қалалардың ішінде Ржев, Вязьма,
Дондағы Ростов, Шахты, Курск және басқа көпте-ген қалалар болды. СССР-дің
орталық бөлігін оңтүстікпен байланыстыратын коммуникациялар қайта қалпына
келтірілді.
1942—43 жылғы қыста біздін, әскерлеріміздің ойдағыдай шабуыл жа-
сауы фашистік Германияның әскери-саяси жағдайын кенет нашарлатып
жіберді. Қызыл Армия жеңістерінің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.