Латын Америкасы
Аймақ құрамынаОрталық Америкамен Кариб алабында орналасқан БагамБірлестігі,Барбадос,Белиз,Гаити,Гватемала,Гондурас,Гренада,Доминика,Домини-кан Республикасы,Коста-Рика,Куба,Мексика,Никарагуа,Панама,Сальвадор,Сент-Винсент және Гренадина,Сент-Китс және Невис,Сент-Люсия,Тринидад пен Тобаго,Ямайка;Оңтүстік Америкада орналасқан Аргентина,Боливия,Бразилия,Ве-несуела,Гайана,Колумбия,Парагвай,Перу,Суринам,Уругвай,Чили,Эквадор енеді. Латын Америкасындағы иеліктерде құлдардың азаттық үшін күресі XVI ғасырда басталалды;1630-1697 жылдары Бразилияның солтүстік-шығысында қашқын құлдардың кішкентай Палмарис атты мемлекеті де болды.Ресми түрде танылма-ған мұндай “мемлекеттер”өз тәуелсіздігін қорғап қала алмады. XX ғасырда Латын Америкасының саяси картасы біршама өзгерістерге ұшырады. 1902 жылы Куба,1903 жылы Панаманың тәуелсіздігі жарияланды;1916-17 жыл-дары Дания өз иелігіндегі аралдарды АҚШ-қа сатты;1838 жылы Парагвай аумағы Боливиядан алған Гран-Чако есебінен ұлғая түсті .1959 жылы Кубада социалистік төңкеріс болып,мемлекет жүйесі өзгерді.60-80 жылдары аралдық аумақтар азаттық алды.1962 жылы Тринидад пен Тобого,Ямайка,1966 жылы Барбадос пен Гайана,1973 жылы Багам аралдары,1974 жылы Гренада,1975 жылы Суринам,1978 жылы Доминика,1979 жылы Сент-Винсент пен Гренадина,Сент-Люсия,1981 жылы Антигуа мен Барбуда,Белиз,ал 1983 жылы Сент-Китс пен Невис тәуелсіздігін жариялады. Геосаяси жағдайы.Қазіргі кезде мемлекеттің экономикалық қуатты оның әлемдік саясаттағы орнын белгілейтін аса маңызды көрсеткішке айналған.Жалпы алғанда,Латын Америкасының геосаяси жағдайына баға беруде мынадай факторларды атап өту қажет: 1)Аймақ елдерінің басқа дүние бөліктерінен шалғайда орналасуы; Осы себепті мұндағы жеке елдің дамуына халықаралық жағдайдан гөрі аймақ ішіліксаяси-экономикалық ахуалдың әсері мол болады. 2)Латын Америкасының дүниежүзіндегі аса күшті дамыған мемлекет – АҚШ-пен көршілес орналасуы; 3)Латын Америкасында жоғары дамыған елдердің иеліктерінің сақталып қалуы; 4)Аймақ елдерінің барлығы дерлік (Парагвай мен Боливиядан басқалары) дүниежүзілік мұхитқа тікелей шыға алады;бұл елдердің халықаралық қарым-қатынастарын жақсартуға қолайлы алғышарт болып табылады. 5)Кариб алабы елдерінің халықаралық деңгейдегі буферлік (аралық) рөлі; 6)Америка елдерінің өзара ынтымақтастығының жедел түрде дамуы. 1965 жылы Америка елдерінің басшылары 2005 жылға қарай Батыс жарты шардағы еркін сауда аймағын құру жөніндегі құжаттарға қол қойды. Жер бедері және минералдық ресурстары.Латын Америкасы солтүстіктен оңтүстікке қарай шамамен 13 мың км-ге созылып жатыр.Аймақтың солтүстігінде-гі бірнеше тау жоталары мен таулы қыратты біріктіретін Мексика Кордильерасы аумағында күшті жер сілкінулер,жанартау атқылаулары болып тұрады.Мұнда Орисаба (биіктігі 5700 м),Попокатепетль (биіктігі 5452 м) сияқты сөнбеген ірі жанартаулар орналасқан.Орталық Американың батысын алып жатқан құрылымы өте күрделі таулы ауданды Кариб Кордильерасы деп атайды,ол шығысында жаға-лық ойпаттарға ұласады.
7.2 Латын Америкасы
Аймақ құрамына Орталық Америка мен Кариб алабында орналасқан Багам Бірлестігі,Барбадос,Белиз,Гаити,Гва темала,Гондурас,Гренада,Доминика,До мини-кан Республикасы,Коста-Рика,Куба,Мексик а,Никарагуа,Панама,Сальвадор,Сент-В инсент және Гренадина,Сент-Китс және Невис,Сент-Люсия,Тринидад пен Тобаго,Ямайка;Оңтүстік Америкада орналасқан Аргентина,Боливия,Бразилия,Ве-несуе ла,Гайана,Колумбия,Парагвай,Перу,Су ринам,Уругвай,Чили,Эквадор енеді. Латын Америкасындағы иеліктерде құлдардың азаттық үшін күресі XVI ғасырда басталалды;1630-1697 жылдары Бразилияның солтүстік-шығысында қашқын құлдардың кішкентай Палмарис атты мемлекеті де болды.Ресми түрде танылма-ған мұндай "мемлекеттер" өз тәуелсіздігін қорғап қала алмады. XX ғасырда Латын Америкасының саяси картасы біршама өзгерістерге ұшырады. 1902 жылы Куба,1903 жылы Панаманың тәуелсіздігі жарияланды;1916-17 жыл-дары Дания өз иелігіндегі аралдарды АҚШ-қа сатты;1838 жылы Парагвай аумағы Боливиядан алған Гран-Чако есебінен ұлғая түсті .1959 жылы Кубада социалистік төңкеріс болып,мемлекет жүйесі өзгерді.60-80 жылдары аралдық аумақтар азаттық алды.1962 жылы Тринидад пен Тобого,Ямайка,1966 жылы Барбадос пен Гайана,1973 жылы Багам аралдары,1974 жылы Гренада,1975 жылы Суринам,1978 жылы Доминика,1979 жылы Сент-Винсент пен Гренадина,Сент-Люсия,1981 жылы Антигуа мен Барбуда,Белиз,ал 1983 жылы Сент-Китс пен Невис тәуелсіздігін жариялады. Геосаяси жағдайы.Қазіргі кезде мемлекеттің экономикалық қуатты оның әлемдік саясаттағы орнын белгілейтін аса маңызды көрсеткішке айналған.Жалпы алғанда,Латын Америкасының геосаяси жағдайына баға беруде мынадай факторларды атап өту қажет: 1)Аймақ елдерінің басқа дүние бөліктерінен шалғайда орналасуы; Осы себепті мұндағы жеке елдің дамуына халықаралық жағдайдан гөрі аймақ ішіліксаяси-экономикалық ахуалдың әсері мол болады. 2)Латын Америкасының дүниежүзіндегі аса күшті дамыған мемлекет - АҚШ-пен көршілес орналасуы; 3)Латын Америкасында жоғары дамыған елдердің иеліктерінің сақталып қалуы; 4)Аймақ елдерінің барлығы дерлік (Парагвай мен Боливиядан басқалары) дүниежүзілік мұхитқа тікелей шыға алады;бұл елдердің халықаралық қарым-қатынастарын жақсартуға қолайлы алғышарт болып табылады. 5)Кариб алабы елдерінің халықаралық деңгейдегі буферлік (аралық) рөлі; 6)Америка елдерінің өзара ынтымақтастығының жедел түрде дамуы. 1965 жылы Америка елдерінің басшылары 2005 жылға қарай Батыс жарты шардағы еркін сауда аймағын құру жөніндегі құжаттарға қол қойды. Жер бедері және минералдық ресурстары.Латын Америкасы солтүстіктен оңтүстікке қарай шамамен 13 мың км-ге созылып жатыр.Аймақтың солтүстігінде-гі бірнеше тау жоталары мен таулы қыратты біріктіретін Мексика Кордильерасы аумағында күшті жер сілкінулер,жанартау атқылаулары болып тұрады.Мұнда Орисаба (биіктігі 5700 м),Попокатепетль (биіктігі 5452 м) сияқты сөнбеген ірі жанартаулар орналасқан.Орталық Американың батысын алып жатқан құрылымы өте күрделі таулы ауданды Кариб Кордильерасы деп атайды,ол шығысында жаға-лық ойпаттарға ұласады. Халқы. Құрамы. Аймақтағы елдер тәуелсіздігін алғаннан соң да,қоныс аударушы еуропалықтардың легі толастамады.XIX ғасырдың екінші жартысында испандар мен португалдар,немістер мен итальялықтар келсе,XX ғасырда олардың қатарын Шығыс Еуропадан (чехтар,поляктар,сербтер,украиндар, орыстар) және Жапония мен Қытайдан қоныс аударушылар көбейтті.Бұл онсыз да креолдар (испандық-тардың "таза қанды" ұрпақтары)басым болып келген Аргентина мен Уругвайдың халқын одан әрі "еуропаландырды". Латын Америкасы діни құрамы салыстырмалы түрде біркелкі;мұндағы халықтың 90%-дан астам католиктер құрайды.Католиктердің жалпы саны жөнінен Бразилия (133 млн. адам) мен Мексика (76 млн.адам) дүниежүзіндегі алдыңғы орындарды иемденеді. Халық саны,тығыздығы.Халық саны 585 млн. адам. Аймақ халқының саны жыл-дам өсуде.1920 жылы Латын Америкасында 90 млн., 1970 жылы 279 млн,. 2000 жылы 518 млн. адам болды;болжау бойынша 2025 жылы аймақтағы халық саны 703 млн.адамға жетуі мүмкін. Латын Америкасы дүниежүзіндегі халық аз қоныстанған аймақтардың бірі;мұнда 1 км2 - ге 24 адамнан келеді. Латын Америкасында урбандалу деңгейі жоғары:халықтың 73%-дан астамы қалаларда тұрады. Еңбек ресурстары.Аймақтағы экономикалық белсенді халықтың үлесі (34%) дамыған елдермен салыстырғанда өте төмен.Бұл еңбекке жарамды жастағы адамдар санының аздығымен,әйелдердің өндіріске аз қамтылуымен және жұмыссыздықтың жаппай белең алуымен түсіндіріледі.Аймақ бойынша ресми тіркелген жұмыссыздар саны 40 млн.адамнан асады. Шаруашылығының жалпы сипаты мен даму ерекшеліктері.Отарлау кезеңінде аймақта бағалы металдар өндірісі мен плантациялық шаруашылық басым дамыды,бұл өнімдер түгелімен дерлік Еуропа нарығына бағытталған болатын. Тәуелсіздігін алғаннан кейін де,бұл елдердің шетел қаржысына негізделген,сырт-қы нарыққа бағынышты экономикасы бір жақты бағытта дамыды.Дамыған елдердің аймақтағы жас дамушы мемлекеттерге ықпалы ең алдымен экономика-дағы үстемдігімен анықталды. Өнеркәсібі.Аймақта тау-кен өнеркәсібі күшті дамыған,бұған минералды шикізат қорының молдығы және алуан түрлілігі себепші болған.Африкадағы дамушы елдермен салыстырғанда Латын Америкасында өндірілген пайдалы қазбаларды өңдеу де жүзеге асырылады. Электр энергиясын өндіруде СЭС-тер маңызды рөл атқарады,Мексика,Бразилия және Аргентинада өнеркәсіп орталықтары мен ірі қалаларды қамтамасыз ететін аса ірі СЭС жүйелері іске қосылған. Қара және түсті металлургия жергілікті шикізат базасы негізінде және шетел қаржысының қатысуымен дамуда.Болат балқытудан Бразилия (жылына 26 млн.т), Мексика (14 млн.т) Венесуэла мен Аргентина (әрқайсысы 4 млн.т-дан) көзге түседі.Алюминий өндірісіне қажетті мол боксит қоры,арзан электр энергиясы бар Бразилия бұл салада жетекші орын алады.Қазіргі кезде Латын Америкасына әлемдегі таза мыс өндірісінің 25%-ы тиесілі.Мыс өндіруден Чили жетекші ел болып саналады (1999 жылы -2,2 млн.т); ... жалғасы
Аймақ құрамына Орталық Америка мен Кариб алабында орналасқан Багам Бірлестігі,Барбадос,Белиз,Гаити,Гва темала,Гондурас,Гренада,Доминика,До мини-кан Республикасы,Коста-Рика,Куба,Мексик а,Никарагуа,Панама,Сальвадор,Сент-В инсент және Гренадина,Сент-Китс және Невис,Сент-Люсия,Тринидад пен Тобаго,Ямайка;Оңтүстік Америкада орналасқан Аргентина,Боливия,Бразилия,Ве-несуе ла,Гайана,Колумбия,Парагвай,Перу,Су ринам,Уругвай,Чили,Эквадор енеді. Латын Америкасындағы иеліктерде құлдардың азаттық үшін күресі XVI ғасырда басталалды;1630-1697 жылдары Бразилияның солтүстік-шығысында қашқын құлдардың кішкентай Палмарис атты мемлекеті де болды.Ресми түрде танылма-ған мұндай "мемлекеттер" өз тәуелсіздігін қорғап қала алмады. XX ғасырда Латын Америкасының саяси картасы біршама өзгерістерге ұшырады. 1902 жылы Куба,1903 жылы Панаманың тәуелсіздігі жарияланды;1916-17 жыл-дары Дания өз иелігіндегі аралдарды АҚШ-қа сатты;1838 жылы Парагвай аумағы Боливиядан алған Гран-Чако есебінен ұлғая түсті .1959 жылы Кубада социалистік төңкеріс болып,мемлекет жүйесі өзгерді.60-80 жылдары аралдық аумақтар азаттық алды.1962 жылы Тринидад пен Тобого,Ямайка,1966 жылы Барбадос пен Гайана,1973 жылы Багам аралдары,1974 жылы Гренада,1975 жылы Суринам,1978 жылы Доминика,1979 жылы Сент-Винсент пен Гренадина,Сент-Люсия,1981 жылы Антигуа мен Барбуда,Белиз,ал 1983 жылы Сент-Китс пен Невис тәуелсіздігін жариялады. Геосаяси жағдайы.Қазіргі кезде мемлекеттің экономикалық қуатты оның әлемдік саясаттағы орнын белгілейтін аса маңызды көрсеткішке айналған.Жалпы алғанда,Латын Америкасының геосаяси жағдайына баға беруде мынадай факторларды атап өту қажет: 1)Аймақ елдерінің басқа дүние бөліктерінен шалғайда орналасуы; Осы себепті мұндағы жеке елдің дамуына халықаралық жағдайдан гөрі аймақ ішіліксаяси-экономикалық ахуалдың әсері мол болады. 2)Латын Америкасының дүниежүзіндегі аса күшті дамыған мемлекет - АҚШ-пен көршілес орналасуы; 3)Латын Америкасында жоғары дамыған елдердің иеліктерінің сақталып қалуы; 4)Аймақ елдерінің барлығы дерлік (Парагвай мен Боливиядан басқалары) дүниежүзілік мұхитқа тікелей шыға алады;бұл елдердің халықаралық қарым-қатынастарын жақсартуға қолайлы алғышарт болып табылады. 5)Кариб алабы елдерінің халықаралық деңгейдегі буферлік (аралық) рөлі; 6)Америка елдерінің өзара ынтымақтастығының жедел түрде дамуы. 1965 жылы Америка елдерінің басшылары 2005 жылға қарай Батыс жарты шардағы еркін сауда аймағын құру жөніндегі құжаттарға қол қойды. Жер бедері және минералдық ресурстары.Латын Америкасы солтүстіктен оңтүстікке қарай шамамен 13 мың км-ге созылып жатыр.Аймақтың солтүстігінде-гі бірнеше тау жоталары мен таулы қыратты біріктіретін Мексика Кордильерасы аумағында күшті жер сілкінулер,жанартау атқылаулары болып тұрады.Мұнда Орисаба (биіктігі 5700 м),Попокатепетль (биіктігі 5452 м) сияқты сөнбеген ірі жанартаулар орналасқан.Орталық Американың батысын алып жатқан құрылымы өте күрделі таулы ауданды Кариб Кордильерасы деп атайды,ол шығысында жаға-лық ойпаттарға ұласады. Халқы. Құрамы. Аймақтағы елдер тәуелсіздігін алғаннан соң да,қоныс аударушы еуропалықтардың легі толастамады.XIX ғасырдың екінші жартысында испандар мен португалдар,немістер мен итальялықтар келсе,XX ғасырда олардың қатарын Шығыс Еуропадан (чехтар,поляктар,сербтер,украиндар, орыстар) және Жапония мен Қытайдан қоныс аударушылар көбейтті.Бұл онсыз да креолдар (испандық-тардың "таза қанды" ұрпақтары)басым болып келген Аргентина мен Уругвайдың халқын одан әрі "еуропаландырды". Латын Америкасы діни құрамы салыстырмалы түрде біркелкі;мұндағы халықтың 90%-дан астам католиктер құрайды.Католиктердің жалпы саны жөнінен Бразилия (133 млн. адам) мен Мексика (76 млн.адам) дүниежүзіндегі алдыңғы орындарды иемденеді. Халық саны,тығыздығы.Халық саны 585 млн. адам. Аймақ халқының саны жыл-дам өсуде.1920 жылы Латын Америкасында 90 млн., 1970 жылы 279 млн,. 2000 жылы 518 млн. адам болды;болжау бойынша 2025 жылы аймақтағы халық саны 703 млн.адамға жетуі мүмкін. Латын Америкасы дүниежүзіндегі халық аз қоныстанған аймақтардың бірі;мұнда 1 км2 - ге 24 адамнан келеді. Латын Америкасында урбандалу деңгейі жоғары:халықтың 73%-дан астамы қалаларда тұрады. Еңбек ресурстары.Аймақтағы экономикалық белсенді халықтың үлесі (34%) дамыған елдермен салыстырғанда өте төмен.Бұл еңбекке жарамды жастағы адамдар санының аздығымен,әйелдердің өндіріске аз қамтылуымен және жұмыссыздықтың жаппай белең алуымен түсіндіріледі.Аймақ бойынша ресми тіркелген жұмыссыздар саны 40 млн.адамнан асады. Шаруашылығының жалпы сипаты мен даму ерекшеліктері.Отарлау кезеңінде аймақта бағалы металдар өндірісі мен плантациялық шаруашылық басым дамыды,бұл өнімдер түгелімен дерлік Еуропа нарығына бағытталған болатын. Тәуелсіздігін алғаннан кейін де,бұл елдердің шетел қаржысына негізделген,сырт-қы нарыққа бағынышты экономикасы бір жақты бағытта дамыды.Дамыған елдердің аймақтағы жас дамушы мемлекеттерге ықпалы ең алдымен экономика-дағы үстемдігімен анықталды. Өнеркәсібі.Аймақта тау-кен өнеркәсібі күшті дамыған,бұған минералды шикізат қорының молдығы және алуан түрлілігі себепші болған.Африкадағы дамушы елдермен салыстырғанда Латын Америкасында өндірілген пайдалы қазбаларды өңдеу де жүзеге асырылады. Электр энергиясын өндіруде СЭС-тер маңызды рөл атқарады,Мексика,Бразилия және Аргентинада өнеркәсіп орталықтары мен ірі қалаларды қамтамасыз ететін аса ірі СЭС жүйелері іске қосылған. Қара және түсті металлургия жергілікті шикізат базасы негізінде және шетел қаржысының қатысуымен дамуда.Болат балқытудан Бразилия (жылына 26 млн.т), Мексика (14 млн.т) Венесуэла мен Аргентина (әрқайсысы 4 млн.т-дан) көзге түседі.Алюминий өндірісіне қажетті мол боксит қоры,арзан электр энергиясы бар Бразилия бұл салада жетекші орын алады.Қазіргі кезде Латын Америкасына әлемдегі таза мыс өндірісінің 25%-ы тиесілі.Мыс өндіруден Чили жетекші ел болып саналады (1999 жылы -2,2 млн.т); ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz