Жұмыс орнының шаңдануы, газдануы оның адам ағзасына әсері

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ»

Аэроғарыштық және ақпараттық технологиялар факультеті

'Еңбек пен қоршаған ортаны қорғау' кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Жұмыс орнының шаңдануы, газдануы оның адам ағзасына әсері

орындаған: ПС-13-1 тобының студенті

қабылдаған: аға оқытушы

Алматы, 2015 жыл

Мазмұны

Кіріспе. …. . … . . . 3

Негізгі бөлігі. ………. . ……. …4-8

Қорытынды. …. … . . . 9

Қолданылған әдебиеттер тізімі. . … . . . 10

Адамның еңбек ету жағдайы белгілі бір өндірістік орта жағдайында өтеді, гигиеналық талаптарды орындамаған жағдайда адамның денсаулығына және жұмысқа қаблеттілігіне қолайсыз жағдай туғызады. Өндірістік орта- кәсіптік жұмыспен байланысты, адамды сыртқы қоршаған орта бөлігі секілді, қауіпті фактор деп аталатын, табиғи-климаттық факторлар және әртүрлі факторлардан құралады.

Еңбектің коллектив ортасында кездесетін еңбек ету мінезі, оның ұйымдастырылуы, бір-бірімен қарым қатынасы, жұмыс орнының ұйымдастырылуы адамның денсаулығына және жұмысқа қаблеттілігіне қолайсыз әсер етуі мүмкін. Осыған байланысты еңбек ету гигиенасы “өндірістік қауіптілік ” туралы түсінігін анықтайды.

Еңбек ету жағдайы- өндірістік орта факторларында адамның еңбек процесі орындалатын іс-әрекеті қолайсыз өндірістік факторы болып табылады.

Қолайсыз өндірістік факторлар физикалық, химиялық, биологиялық болып бөлінеді. Қауіпті өндірістік факторлар-жедел аурулар мен немесе кенеттен денсаулық жағдайының тез нашарлауына немесе өлімге әкелетін орта факторы немесе еңбек пісроцесі болып табылады. Іс-әрекеттік ұзақтығына және көлемдік мінездемесіне байланысты, жеке қолайсыз өндірістік факторлар қауіпті болуы мүмкін. Еңбек ету процесінің факторлары:

Еңбек ауырлығы -іс-әрекетті қамтамасыз ететін, ағзаның функционалдық жүйесіне (тыныс алу, жүрек- қантамыр, ) және тірек-қимыл аппаратына ауырлық түсуімен көрінетін еңбек ету процесінің сипаты.

Еңбек ауырлығы физикалық, динамикалық, күшпен, ауырлықты көтеретін массамен, жалпы стереотиптік жұмыс әрекетінің санымен, статикалык күштің көлемімен, жұмыс формасының пайызымен, еңкею корпусының деңгейіне, кеңістікке кірумен байқалады.

Еңбек жүктемесі- бұл ООЖ, сезім мүшелеріне, жұмысшының эмоционалдық сферасына ауырлықтың күштің әсер етуімен анықталатын еңбек процесінің сипаттамасы. Еңбек жүктемесін анықтайтын факторларға жатады: интеллектуальды, сенсорлы, эмоциональды, күштер, күштің монотонды деңгейі, жұмыс режимі.

Кәсіптік қауіп-қатер өндірістік орта факторларымен еңбек процесінің қолайсыз әсерінің нәтижесіне денсаулық жағдайының нашарлау мүмкіндігінің жоғары болуы. Кәсіптік қауіп-қатерді бағалау- жұмысшылардың жұмысқа қаблеттіліктің жұмсалуы және денсаулық жағдайының көрсеткішіне соңғы экзпозициялық тіркеу бойынша жүргізіледі.

Уақытпен қорғау- жұмысшыларда еңбек процесі мен өндірістік ортаның қолайсыз факторларына, қауіпті іс-әрекетті төмендету арқылы: ішкі аусымдық үзілісті енгізу, еңбек күнін қысқарту, демалыс уақытын ұзарту, берілген жағдайда жұмыс стажын шектеу. Еңбек жағдайында қауіпті және қатерлі факторлардан басқа өндірістік жағдай және еңбек сипатымен анықталады. БҰҰ мәліметі бойынша жер шарының 45% тұрғыны, яғни 3 млрд адам әлемінің жұмыс күшін құрайды.

Сол күш қоғамның материалдық және экономиялық негізін құрайды. Жұмысшылардың денсаулығын сақтау- бұл тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамудың кепілі. Алайда НТП жұмысшыларға өндірістік факторлардың зияны бар екенен жоқтамайды. Қазіргі таңда қауіпті факторлар 100 мың химиялық заттар кәсіптік патологияны шақыруға қаблетті, 50 жуық физикалық сипаттағы факторлар, 200 жуық биологиялық шығу тегі, сонымен қатар физикалық және психикалық жүктемелер. ДДҰ мліметтері бойынша ғаламшар тұрғынының 40-50 %жұмыс қаупіне ұшырайды, зиянды факторлармен байланысты және күнделікті өндірісте келеңсіз жағдайлар 120млн жуық кездеседі, олардың 200мыңнан кәбісі өліммен аяқталады. Сонымен бірге тіркеуге олардан 65тен 157 млн дейін жаңа кәсіптік аурулар, олардың өсуі жоғарлауда. АҚШ та зерттеулер бойынша еңбек ағымы жағдайында 1% өледі, 6% мүгедек болып қалады, 68% жарақат алады. Бұл елде күн сайын 300 мың жаңа ксіптік аурулар тіркеледі. Күнделікті 500 ерлер және өйелдер келеңсіз жағдайлар кесірінен үйлеріне қайтпай қалады, 42% жұмысшылардың ЕЭС еңбектің жоғары ритіміне шағымданады, ал жұмыссыздықтың қаупі және еңбекке қаблеттілігін жоғалтудан қорқу үлкен жастағы жұмысшыларда стресстің дамуына алып келеді. Евросоз елдерінде 200ден 7500 жағдай 1 қызметкерлерде, солардың 10% қауіпті топқа, еңбекке қаблеттіліктің жоғалуы ағымында 60жұмысшы күніне және оданда көп, 1-7% түгелдей мүгедек. Алдын-алу шараларын ұйымдастыру кезінде барлық зияндылықты зерттеу қажет. Өндірісте және ауылшаруашылыкта қазіргі заманғы энергия түрлері, химиялық- синтетикалық материалдар, еңбектің интенсификация жүктеменің өсуі кәсіптік ауруларды туғызуға мүмкіндік береді.

Еңбек гигиенасы

Еңбек гигиенасы - профилактикалық медицинаның бөлімі, ол адам ағзасына жұмыс үрдісінің әсерін және өндіріс орындағы факторларын зерттеу арқылы, қойылатын талаптарға ғылыми түсініктеме береді, кәсіби аурулардың алдын алу мақсатында, жұмысшыларға еңбек жағдайында жағымсыз әсер ететін факторларды зерттейді

Еңбек гигиенасы төмендегідей жұмыс атқарады: Еңбек жағдайын жақсарту мақсатында, гигиеналық нормативтерді орнатады; Өндірістік кәсіпорындарда санитарлық ережелерді орнатады, жұмыс үрдістері мен жұмыс орындарында жұмыс жағдайының рационалды ұйымдастырылу бойынша, еңбек тәртібі мен демалыс уақытына қатысты ұсыныстар даярлайды.

Еңбек гигиенасы даму барысында қоғаммен және оның қоғамдық - экологиялық құрушыларымен тығыз байланыста болады.

Гигиена - өндірістік кәсіпорындарда туындайтын санитарлық қадағалау сұрақтарын шешеді.

Зиянды өндірістік факторлар - ол, адам ағзасына түскен кезде, зиянды әсерлер туындататын факторлар.

Қауіпті өндірістік факторлары - ол, белгілі бір жағдайда ғана адамға зиян тигізетін факторлар. Қауіпті және зиянды факторлар арасында анық айырмашылық жоқ. Қауіпті факторлар зиянды да бола алады.

Зиянды және қауіпті өндіріс факторлары, өзінің генезі бойынша химиялық, физикалық жіне биологиялық болып бөлінеді.

Физикалық зиянды және қауіпті өндіріс факторлары - микроклимат, өндірістік шаң, шу, діріл, ультрадыбыс, инфрадыбыс, иондалмайтын сәулелену, иондаушы сәулелену.

Химиялық зиянды және қауіпті өндіріс факторлары - химиялық заттардың газдары мен булары, токсикалық химиялық заттардың аэрозольдері.

Өндіріс шаңы өндіріс аэрозольдерге жаталы. Өндіріс аэрозольдері - аэродисперсті жүйелердің түрі, олар өндіріс кәсіпорындарының жұмыс салдарынан пайда болады, бұл жерде дисперсті орта ретінде ауа саналады, ал дисперсті фаза - қатты және сұйық бөлшектер. Дизинтеграция аэрозольдері, конденсация аэрозольдері, шаң дисперстілігі. Шаң органикалық және бейорганикалық болады. Шаңның ағзаға негізгі әсері - өкпе тінінің фиброздануы. Қорғану шаралары - ұжымдық қорғаныс шаралары, жеке бас қорғаныс заттары.

Өндіріс шаралары - адам ағзасымен байланысқа түсетін заттар, аурушылдыққа немесе бөгде өзгерістерге байланыс уақытында және байланыс үзілгеннен кейін келешекте әсер ете береді. Улы заттар классификациясы түрлі ( адам ағзасына әсеріне қарай, ағзаға енуіне қарай, топтардың химиялық құрамына қарай, токсикалық дәрежесіне қарай бөлінеді) .

Улардың адам ағзасына әсері, рецепторлы аппарат арқылы жүзеге асады. Ағзада улы заттар метаболикалық өзгерістерге ұшырайды немесе өзгермейтін түрде бөлінеді.

Улар жедел және созылмалы болып бөлінеді.

Зиянды өндіріс факторларына жоғары және төмен атмосфералық қысым жатады. Декомпрессионды ауру. Биіктік ауруы. Гипоксия.

Өндірістік аэрозольдер - бұл аэродисперсті жүйелердің түрі, олар өндірістік кәсіпорындардың жұмысы салдарынан туындайды, ауа дисперсті орта болып табылады, ал дисперсті фаза ретінде - қатты және сұйық бөлшектер.

Дисперстілік - аэрозольді бөлшектердің маңызды сипаттамасы.

Пайда болуына байланысты дезинтеграцияланатын ( ұсақталатын) және конденсацияланатын аэрозольдер болып бөлінеді. Аэрозольдерге қатысты біртұтас классификация жоқ.

Дезинтеграцияланатын аэрозольдер фиброгенді әсер етеді, сондықтан шаңды бронхиттер мен пневмокониоздар тудырады. Шаңның құрамында 10% - көп бос кремний екі оксиді болса, оларды жоғары және шамалы фиброгенді шаң деп атайды, егер де жоғарыда аталып кеткен көрсеткіштен төмен болса, әлсіз фиброгенді деп аталады. Аэрозольдермен байланысқан токсикалық заттар адам ағзасында жедел және созылмалы уланулар мен аллергия туғызады.

Шаң органикалық және бейорганикалық болады. Аэрозольдерді нормалау үшін гравиметриялық көрсеткіштерді қолданады - зат массасы бойынша, 1 м³ ауадағы. Бір реттік және орташа ШРЕК - ті шаңдар болады. 1998ж - дан бері аэрозоль ШРЕК - рі фиброгенді әсері бар орташа деп саналады.

Жұмыс аймағының газдануы да, гравиметриялық әдіспен өлшенеді. Шаңдану мен газдануды бағалау ШРЕК көрсеткіштерімен қатар жүреді. Қорғаныс шаралары, өндірістік аэрозольдерден ұжымдық (технологиялық үрдістерді, құрылғыларды, вентиляциялық жүйелерді дамыту және кәсіби топтар бойынша шаңды ауырлықты санау) және жеке (шаңды ауырлықты санау, қауіпті және агрессивті заттардан қорғану үшін арнайы киім мен респираторлар қолданылады) . Жоғарыда айтылған қорғаныс шараларынан басқа, фильтрлейтін және изоляцияланатын противогаздар қолданылады

Жоғарыда көрсетілген мәселелерді шешу үшін төмендегі әдістер қолданылады:

Вентиляция - ауаның ұйымдасқан алмасуы. Ол бөлме жағдайында белгілі ауа ортасын қалыптастыруға арналады ( температура, салыстырмалы ылғалдылық, ауа қозғалысының жылдамдылығы, сонымен қатар оның жиілігі ), осы ауа гигиеналық және технологиялық талаптарға сай болуы тиіс.

Ауаның алмасу әдісіне қарай вентиляция: жалпы алмасатын ( сорғыш және үрлегіш ), бұл уақытта ауа алмасу бүкіл бөлмеде іске асады; жергілікті сорғыш бұл жерде зияндылықтардыжою ( газдар, булар, шаң, шамадан тыс жылу) пайда болатын орында жүргізіледі; жергілікті үрлегіш, бұл жерде ауа алмасу үрленетін ауа арқылы жүзеге асады, сонымен қатар бүкіл бөлме көлемін қамтымайды, тек белгілі ауданға ғана әсер етеді.

Әсер ету көзіне байланысты, ауа алмасу табиғи жолмен алмасумен жүзеге асады және механикалық ауа вентиляторлар әсерінен алмасады. Кейде өндірісте табиғи вентиляция мен механикалық бірге қолданылады ( аралас вентиляция) .

Механикалық жүйе вентиляциясы ауа рециркуляциясын қамтамасыз ете алады ( толық немесе бөлшекті) . Осы уақытта вентиляционды ауа атмосфераға бөлінбейді, қайта өңделіп бөлмеге жіберіледі.

Ауаны кондиционерлеу, механикалық желдетудің ең заманауи, мінсіз түрі болып саналады. Ол температура, ылғалдылық және басқа ауа өзгерістеріне қарамай белгіленген ауаны автоматты қамтамасыз етеді.

Тазалау, жылыту және ылғалдандыру кондиционерлеу кезіндегі, негізгі үрдістердің бірі. Қажет ететін жағдайларда кондиционерлеу жүйесінде ионизациялау, дезодорациялау, ал кейбір жағдайларда ауаның ароматизациясы жүргізіледі.

Табиғи басқарылатын өндіріс бөлмелеріндегі, арнайы ойыстар мен сорғыш құрылғылар арқылы іске асатын ауа алмасуды, аэрация деп атайды.

Аэрацияны, шамадан тыс жылу бөлінетін цехтарда, егер ауадағы шаң концетрациясы рұқсат етілетін шамадан 30% - тен асатын болса.

Жалпы вентиляция бөлмеде пайда болатын булар, газдар, шаңдар, шамадан тыс жылудан және ылғалдылықты санитарлы нормалау.

Жергілікті үрмелі желдету, бөлменің бүкіл ауданын емес, тек белгілі бір аймақты ғана желдетеді. Ол ауа душтары, оазистері ретінде орнатылады.

Жергілікті: сорғыш вентиляция, зияндылықтарды жою және болдырмау үшін қолданылады.

Орналасуына және зияндылықтардың пайда болу көзіне байланысты: жабық және ашық типті сорғыштарды ажыратады.

Ауаны бөлмеден сорып алу. Ауаны бөлменің ең зиянды, концентрация жоғары, теипературасы жоғары орындарынан сорып алады.

Ауаны бөлмеге жіберу. Ауа бөлмеге вентиляция, кондиционерлеу және ауаны жылыту жүйелері арқылы адамдардың тұрақты түрде орналасатын жерлеріне жіберіледі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.