Тауар (өнім) саясаты
Мазмұны
1.1 Тауар (өнім) саясаты 3
1.1.1 Бірінші кезең — енгізу 5
1.1.2 Екінші кезең − өсу және даму 6
1.1.3 Үшінші кезең — кемелдену 6
1.1.4 Төртінші кезең − қанығу және құлдырау 7
1.1.5 А. Бостон консалтинг тобының (БКТ) нұсқасы 8
1.1.6 А. Мак.Кинсей нұсқасы 11
1.1.7 Б. Портер нұсқасы 12
1.1.8 В. БКТ кәсіпорынның жаңа нұсқасы 12
1.1.9 Шоғырланған қызмет (іс.қимыл) 12
1.1.10 Мамандандырылған қызмет 12
Қолданылған әдебиеттер тізімі 15
1.1 Тауар (өнім) саясаты 3
1.1.1 Бірінші кезең — енгізу 5
1.1.2 Екінші кезең − өсу және даму 6
1.1.3 Үшінші кезең — кемелдену 6
1.1.4 Төртінші кезең − қанығу және құлдырау 7
1.1.5 А. Бостон консалтинг тобының (БКТ) нұсқасы 8
1.1.6 А. Мак.Кинсей нұсқасы 11
1.1.7 Б. Портер нұсқасы 12
1.1.8 В. БКТ кәсіпорынның жаңа нұсқасы 12
1.1.9 Шоғырланған қызмет (іс.қимыл) 12
1.1.10 Мамандандырылған қызмет 12
Қолданылған әдебиеттер тізімі 15
Маркетингті жоспарлау. Өнім саясаты
1.1 Тауар (өнім) саясаты
Өнеркәсіп ортасында өнім ең "сезімтал" элемент болып келеді. Шындығына жүгінсек, көп жағдайларда кәсіпорынның ашылуына тауар (өнім) негіз болады. Нақтылап айтсақ, өнім арқасында, өніммен бірге кәсіпорын тіршілік етеді, ал кейде жұмысын тоқтатады, бұл сататын жақсы тауардың (өнім) қолда болуы жеткіліксіз, ол қажеттікке сәйкес болуы тиіс екенін (мысалы, бағасы бойынша), оған қоса оны өз ортасында жарнамалау керектігін байқамаған жағдайларда болады.
Классикалық, яғни өнеркәсіпте ескірген құлық-әрекет пен маркетинг арқылы анықталатын құлық-әрекеттің арасындағы айырмашылық дәл осында, бұл жаңа нарықтық жағдайлардан туған.
Сонымен, кәсіпорын өзінің өнімдеріне сын көзқарас тудырып, оларды қысқа, орта және ұзақ мерзімдерде тиімді басқару мүмкіндігіне ие болу үшін, үзбей талдауға салып отыруы қажет.
Демек, "тауар (өнім) - нарық" атты парды, жаңа өнімдерді енгізу үрдісін, өнімнің өміршең циклін және т.б. зерттеп білу қажет.
"Тауар — нарық" пары. Өнім, егер ол ешкімге керек болмаса, сөздің экономикалық мәнінде түкке тұрмайды. Сондықтан ол қажеттілікке сай келуі керек.
Потенциалды тұтынушылар өнімнің (тауардың) дүниеде бар екенінен хабардар болуы және оны қолға түсіру мүмкіндігін тудыру керек. Осындай барлық жағдай-сәттердің қосылуы "тауар-нарық" парында көрініс табады -бұл, әрбір өнім, тіпті өнімнің нұсқасы (бірақ дәл сол өнім емес) тұтынушылардың нақты сегментінің талап-тілегіне сәйкес келгенін көрсетеді.
Өзіне үзбей төмендегідей сауал қоятын өндіруші тура "тауар (өнім) -нарық" терминдерімен ой жүгіртеді:
• Менің өнімім бұрынғы қажеттіліктерді әлі
1.1 Тауар (өнім) саясаты
Өнеркәсіп ортасында өнім ең "сезімтал" элемент болып келеді. Шындығына жүгінсек, көп жағдайларда кәсіпорынның ашылуына тауар (өнім) негіз болады. Нақтылап айтсақ, өнім арқасында, өніммен бірге кәсіпорын тіршілік етеді, ал кейде жұмысын тоқтатады, бұл сататын жақсы тауардың (өнім) қолда болуы жеткіліксіз, ол қажеттікке сәйкес болуы тиіс екенін (мысалы, бағасы бойынша), оған қоса оны өз ортасында жарнамалау керектігін байқамаған жағдайларда болады.
Классикалық, яғни өнеркәсіпте ескірген құлық-әрекет пен маркетинг арқылы анықталатын құлық-әрекеттің арасындағы айырмашылық дәл осында, бұл жаңа нарықтық жағдайлардан туған.
Сонымен, кәсіпорын өзінің өнімдеріне сын көзқарас тудырып, оларды қысқа, орта және ұзақ мерзімдерде тиімді басқару мүмкіндігіне ие болу үшін, үзбей талдауға салып отыруы қажет.
Демек, "тауар (өнім) - нарық" атты парды, жаңа өнімдерді енгізу үрдісін, өнімнің өміршең циклін және т.б. зерттеп білу қажет.
"Тауар — нарық" пары. Өнім, егер ол ешкімге керек болмаса, сөздің экономикалық мәнінде түкке тұрмайды. Сондықтан ол қажеттілікке сай келуі керек.
Потенциалды тұтынушылар өнімнің (тауардың) дүниеде бар екенінен хабардар болуы және оны қолға түсіру мүмкіндігін тудыру керек. Осындай барлық жағдай-сәттердің қосылуы "тауар-нарық" парында көрініс табады -бұл, әрбір өнім, тіпті өнімнің нұсқасы (бірақ дәл сол өнім емес) тұтынушылардың нақты сегментінің талап-тілегіне сәйкес келгенін көрсетеді.
Өзіне үзбей төмендегідей сауал қоятын өндіруші тура "тауар (өнім) -нарық" терминдерімен ой жүгіртеді:
• Менің өнімім бұрынғы қажеттіліктерді әлі
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1) «Маркетинг негіздері»
2) «Маркетинг – нарық»
1) «Маркетинг негіздері»
2) «Маркетинг – нарық»
Мазмұны
1.1 Тауар (өнім) саясаты 3
1.1.1 Бірінші кезең — енгізу 5
1.1.2 Екінші кезең − өсу және даму 6
1.1.3 Үшінші кезең — кемелдену 6
1.1.4 Төртінші кезең − қанығу және құлдырау 7
1.1.5 А. Бостон консалтинг тобының (БКТ) нұсқасы 8
1.1.6 А. Мак-Кинсей нұсқасы 11
1.1.7 Б. Портер нұсқасы 12
1.1.8 В. БКТ кәсіпорынның жаңа нұсқасы 12
1.1.9 Шоғырланған қызмет (іс-қимыл) 12
1.1.10 Мамандандырылған қызмет 12
Қолданылған әдебиеттер тізімі 15
Маркетингті жоспарлау. Өнім саясаты
1.1 Тауар (өнім) саясаты
Өнеркәсіп ортасында өнім ең "сезімтал" элемент болып келеді. Шындығына
жүгінсек, көп жағдайларда кәсіпорынның ашылуына тауар (өнім) негіз болады.
Нақтылап айтсақ, өнім арқасында, өніммен бірге кәсіпорын тіршілік етеді, ал
кейде жұмысын тоқтатады, бұл сататын жақсы тауардың (өнім) қолда болуы
жеткіліксіз, ол қажеттікке сәйкес болуы тиіс екенін (мысалы, бағасы
бойынша), оған қоса оны өз ортасында жарнамалау керектігін байқамаған
жағдайларда болады.
Классикалық, яғни өнеркәсіпте ескірген құлық-әрекет пен маркетинг
арқылы анықталатын құлық-әрекеттің арасындағы айырмашылық дәл осында, бұл
жаңа нарықтық жағдайлардан туған.
Сонымен, кәсіпорын өзінің өнімдеріне сын көзқарас тудырып, оларды
қысқа, орта және ұзақ мерзімдерде тиімді басқару мүмкіндігіне ие болу үшін,
үзбей талдауға салып отыруы қажет.
Демек, "тауар (өнім) - нарық" атты парды, жаңа өнімдерді енгізу
үрдісін, өнімнің өміршең циклін және т.б. зерттеп білу қажет.
"Тауар — нарық" пары. Өнім, егер ол ешкімге керек болмаса, сөздің
экономикалық мәнінде түкке тұрмайды. Сондықтан ол қажеттілікке сай келуі
керек.
Потенциалды тұтынушылар өнімнің (тауардың) дүниеде бар екенінен
хабардар болуы және оны қолға түсіру мүмкіндігін тудыру керек. Осындай
барлық жағдай-сәттердің қосылуы "тауар-нарық" парында көрініс табады -бұл,
әрбір өнім, тіпті өнімнің нұсқасы (бірақ дәл сол өнім емес) тұтынушылардың
нақты сегментінің талап-тілегіне сәйкес келгенін көрсетеді.
Өзіне үзбей төмендегідей сауал қоятын өндіруші тура "тауар (өнім)
-нарық" терминдерімен ой жүгіртеді:
• Менің өнімім бұрынғы қажеттіліктерді әлі
қанағаттандырып тұр ма?
• Тұтынушылар өзгерді ме, олар қартайды ма, жаңа тұтынушылар дүниеге
келді ме?
• Бұрынғы тұтынушылардың қажеттіліктерін жаңадан шыққан өнімдер жақсырақ
қанағаттандырып жатқан жоқ па?
• Бүгінге дейін қамтылмаған тұтынушылардың сегменттерін менің
өнімім қанағаттандыра алар ма екен?
• Менің өнімім өміршеңдік циклдің қай кезеңінде және қандай функция
атқарып тұр?
“Тауар-нарық” пары туралы қалай айтсақ, дәл осылай функция жөнінде де
айтуымыз керек: өнім дүниеде орын алады, ал бірақ жай немесе күрделі
жиынтықта нақтылы функцияға деген қажеттік жоғалған болса немесе түрін
өзгерткен болса, онда өнім бұдан әрі керек емес, ол құруы немесе өзгеруі
керек, соңғының мақсаты өз нарығына бейімделу. Бұл үрдіс көп жылдан бері
істегі функционалды-құнды талдаудың дамуы және жетілдіруі арқылы іске асып
келеді.
Бастапқыда ("Дженерал электрик" фирмасында 1948 ж.) функционалды-құнды
талдау өнімге деген шығынды, техникалық жобаны сын тұрғыдан жүйелі түрде
зерттеуге арналған. Шынында да, әрбір сала қайсыбір күшті шектеуші
ғұрыптарға бағынышты, солардың кесірінен қандай да болмасын, өнім жөнінде
нағыз қолайлы шешімдер қабылданбай қалады. Аса артық және арзанға түсетін
шешімдерді табу үшін осы ғұрыптарды зерттеген жеткілікті, себебі құнды
талдау функция ұтымының айналасынан шықпайды. Іс-әрекетттің коммерциялық
және экономикалық болашағы құнды талдау дұрыс өткізілген болса, түбегейлі
өзгереді. Талдаудың мақсаты нақтылы бір функцияны аз шығынмен атқаратын
өнімді шығару. Осылай, өнімнің қажеттіліктерге дәлірек бейімделуі орын
алады жөне кәсіпорындар нарығы кенейе түседі.
Нөлдік кезең - зерттеулер. Әлі прототипті шығармай тұрып, қандай да
болсын өнімге қажеттік бар екенін анықтау, оның осы қажеттікті
қанағаттандырушы сипаттамаларын белгілеп-бекіту керек. Ұқсас операцияларды
ата-типтік әр түрлі нұсқаларымен өткізу жөн. Кәсіпорын, өнімге рынок бар
екеніне көзі жетпей тұрып, ақша, уақыт шығындайды. Бірақ таза техникалық
зерттеулермен шектеліп қалу жөнсіз, өңімді жетілдіруге және көмескілікті
кемітуге итермелейтін нарықты, бәсекелестікті, түрткілерді зерттеу қажет.
1 Бірінші кезең — енгізу
Жасалған өнім рынокқа енгізіледі және өте қымбат болады. Осы тұста
нөлдік кезеңнің мәселелерін шешу жалғаса береді, нарықта сынау
түрлендірудің қажеттігін айқындайды, ал олар болса өнімді өзі атқаруға тиіс
функцияларға бейімдейді. Өндіріске капитал салу керек. Алғашқы серияны
өткізу, ынталандыру және жарнамалау қымбатқа түседі. Барлық шығындар
жетістікке кепілдік бере алмайды, бұл кезеңде өнім өмірін жалғастырады
немесе өшеді. Ал бірақ, өнімді енгізуге бөлінетін капитал тапшы болса, онда
іс насырға шабады және бұл істі қолға алмаған жақсы болмақ. Функционалды-
құнды талдау өнімге деген шығынды, техникалық жобаны сын тұрғыдан жүйелі
түрде зерттеуге арналған. Шынында да, әрбір сала қайсыбір күшті шектеуші
ғұрыптарға бағынышты, солардың кесірінен қандай да болсын, өнім жөнінде
нағыз қолайлы шешімдер қабылданбай қалады. Аса артық және арзанға түсетін
шешімдерді табу үшін осы ғұрыптарды зерттеген жеткілікті, себебі құнды
талдау функция ұғымының айналасынан шықпайды. Іс-әрекеттің коммерциялық
және экономикалық болашағы құнды талдау дұрыс өткізілген болса, түбегейлі
өзгереді. Талдаудың мақсаты нақтылы бір өнімді арзандау өндіру емес, ал
бірақ қажет деп танылған функцияны аз шығынмен атқаратын өнімді шығару.
Осылай, өнімнің қажеттіліктерге дәлірек бейімделуі орын алады және
кәсіпорындар нарығы кенейе түседі.
Кейбір жағдайларда енгізу кезеңіндегі жоғары баға барлық бұрынғы
шығындардың бөлігін ғана өтейді. Бұл, кәсіпорын, шындығында, жаңа зат
шығарса, бәсекелестер келгенше "жағдаятты пайда" алып тұрған шақта ғана
орын алады. Басқа артықшылық - жоғары баға фирманың имиджін көтереді және
айтарлықтай сұраныс тууына мүмкіндік бермейді, өйткені мұндай сұраныс бұл
кезеңде кәсіпорынды қиын жағдайға соқтырар еді.
1. 1. 2 Екінші кезең - өсу және даму
Егер өнім бірінші кезеңнен аман өтсе, бұл, әрине, жақсы нышан, енді ол
"жеткіншек" кезеңіне кірді, мұны өнеркәсіптік игеру деп те атайды, себебі
тауарды мол сериялы шығарып, өсіп келе жатқан сұранысқа жауап қатуы, егер
осы сәтке дейін іске асырылмаған болса, өндіріс құралдарына қаржы салу
керек.
Бұл кезеңде бәсеке жандана түседі, себебі өнім сұранысқа ие, мұның
нәтижесі - бағаның төмендейтін беталысы және өнімнің, жаңашыл фирманың
атағынын өсуі, әрине, егер фирма мұндай экономикалық жағдаяттан өзіне олжа
таба білсе. Коммерциялық ақпаратты тарату өте маңызды, себебі өнім (тауар)
қолдағанды тілейді, ал бәсекелестер болса, өзінің нарықтық үлесін өсіруге
тырысады. Өнімнің шебін нығайта түсу керек, себебі аталған кезеңде өнім әлі
максималды тиімділікке жеткен жоқ, қаржы салуға қажеттік айтарлықтай үлкен
(өндіріске, өнім өткізуге, ақпарат таратуға, қор жасауға).
1.1.3 Үшінші кезең — кемелдену
Бұл кезең басқалармен салыстырғанда ең тұрақты болғанымен, әрине,
кәсіпорын қол жеткенмен тоқтап және әрекетсіз отырып қала алмайды. Кейбір
деңгейде ақпарат тапсыруға, нарыққа өндіруге, өндіріске жұмсалатын күш-
жігер біркелкі даму кезеңіне ауысады: бағалар тұрақтандырылған, жарнама
демеу (қуаттау) функциясын атқарады, өндіріс күтпеген өзгерістерге
түспейді, бұрынғы салынған қаржылар өтелген.
Кемелдену кезеңі үш негізгі сатыдан түрады. Ең басында - "өскелең
кемелдену", бұл өткен кезеңмен шектеседі, қосымша кешіккен
тұтынушылар табылады.
Бұдан соң "түрақты кемелдену" шағында өнімді бұрынғы, жаңадан пайда
болмаған тұтынушылар сатып алады, түтынушылардың саны көбеймейді, бірақ
бұл кезең басқа субститут-тауарлар енгізілгенге дейін, ұзаққа созылуы
мүмкін, мұның тағы бір себебі сатып алушылардың жабдықтаушыға қатысты
дағдылары және бойкүйездігі.
"Солу" кезеңінде өнім өзінің тұтынушыларын жоғалтады, олар өздерінің
қажеттіктерін жақсы қанағаттандыратын басқа өнімдерге ауысады немесе
техникалық-коммерциялық себептерден осы өнімге деген қажеттілік
жоғалады. Соңғы кезеңде сату көлемі азаяды, бұл өндірістік қуаттардың,
өндірушілердің барлық жиынтығы бойынша толық пайдаланылуына және көп
жақты бәсекенің өшуіне (бағаның төмендеуі, кемітпелердің өсуі, ал кейде
тіпті өткізуді итермелеуге күш салу) әкеліп соқтырады. Сол кезде
кәсіпорын тұтынушылардың жаңа сегменттерін немесеө пайдаланудың жаңа
тәсілдерін іздеуге мәжбүр болады, сол секілді өнімнің өзін, барлығын
қайта бастап, одан "максимум" түсіруге тырысып, түрлендіруге тиіс.
Қандай жағдайда болмасын, кәсіпорын өзінің іс-әрекетінің сандық және
сапалық жақтарын үзбей бақылап отыру керек, өнім өміршеңдік циклінің қай
кезеңде тұрғаны жөнінде өзіне-өзі есеп беріп отыруы қажет, Кері жағдайда
функциясы "солған кемелдену" кезеңіне сай келетін өнімді өндірмекші
фирманы не күтіп тұрғанын болжау қиын емес.
1.1.4 Төртінші кезең - қанығу және құлдырау
Өнімнің осы кезеңге жақындауы фирманың имиджінің бекуіне себеп бола
алмайды. Сондықтан аталмыш өнімді өндіруді кемелдену кезеңінде тұрғанда
азайта отырып ... жалғасы
1.1 Тауар (өнім) саясаты 3
1.1.1 Бірінші кезең — енгізу 5
1.1.2 Екінші кезең − өсу және даму 6
1.1.3 Үшінші кезең — кемелдену 6
1.1.4 Төртінші кезең − қанығу және құлдырау 7
1.1.5 А. Бостон консалтинг тобының (БКТ) нұсқасы 8
1.1.6 А. Мак-Кинсей нұсқасы 11
1.1.7 Б. Портер нұсқасы 12
1.1.8 В. БКТ кәсіпорынның жаңа нұсқасы 12
1.1.9 Шоғырланған қызмет (іс-қимыл) 12
1.1.10 Мамандандырылған қызмет 12
Қолданылған әдебиеттер тізімі 15
Маркетингті жоспарлау. Өнім саясаты
1.1 Тауар (өнім) саясаты
Өнеркәсіп ортасында өнім ең "сезімтал" элемент болып келеді. Шындығына
жүгінсек, көп жағдайларда кәсіпорынның ашылуына тауар (өнім) негіз болады.
Нақтылап айтсақ, өнім арқасында, өніммен бірге кәсіпорын тіршілік етеді, ал
кейде жұмысын тоқтатады, бұл сататын жақсы тауардың (өнім) қолда болуы
жеткіліксіз, ол қажеттікке сәйкес болуы тиіс екенін (мысалы, бағасы
бойынша), оған қоса оны өз ортасында жарнамалау керектігін байқамаған
жағдайларда болады.
Классикалық, яғни өнеркәсіпте ескірген құлық-әрекет пен маркетинг
арқылы анықталатын құлық-әрекеттің арасындағы айырмашылық дәл осында, бұл
жаңа нарықтық жағдайлардан туған.
Сонымен, кәсіпорын өзінің өнімдеріне сын көзқарас тудырып, оларды
қысқа, орта және ұзақ мерзімдерде тиімді басқару мүмкіндігіне ие болу үшін,
үзбей талдауға салып отыруы қажет.
Демек, "тауар (өнім) - нарық" атты парды, жаңа өнімдерді енгізу
үрдісін, өнімнің өміршең циклін және т.б. зерттеп білу қажет.
"Тауар — нарық" пары. Өнім, егер ол ешкімге керек болмаса, сөздің
экономикалық мәнінде түкке тұрмайды. Сондықтан ол қажеттілікке сай келуі
керек.
Потенциалды тұтынушылар өнімнің (тауардың) дүниеде бар екенінен
хабардар болуы және оны қолға түсіру мүмкіндігін тудыру керек. Осындай
барлық жағдай-сәттердің қосылуы "тауар-нарық" парында көрініс табады -бұл,
әрбір өнім, тіпті өнімнің нұсқасы (бірақ дәл сол өнім емес) тұтынушылардың
нақты сегментінің талап-тілегіне сәйкес келгенін көрсетеді.
Өзіне үзбей төмендегідей сауал қоятын өндіруші тура "тауар (өнім)
-нарық" терминдерімен ой жүгіртеді:
• Менің өнімім бұрынғы қажеттіліктерді әлі
қанағаттандырып тұр ма?
• Тұтынушылар өзгерді ме, олар қартайды ма, жаңа тұтынушылар дүниеге
келді ме?
• Бұрынғы тұтынушылардың қажеттіліктерін жаңадан шыққан өнімдер жақсырақ
қанағаттандырып жатқан жоқ па?
• Бүгінге дейін қамтылмаған тұтынушылардың сегменттерін менің
өнімім қанағаттандыра алар ма екен?
• Менің өнімім өміршеңдік циклдің қай кезеңінде және қандай функция
атқарып тұр?
“Тауар-нарық” пары туралы қалай айтсақ, дәл осылай функция жөнінде де
айтуымыз керек: өнім дүниеде орын алады, ал бірақ жай немесе күрделі
жиынтықта нақтылы функцияға деген қажеттік жоғалған болса немесе түрін
өзгерткен болса, онда өнім бұдан әрі керек емес, ол құруы немесе өзгеруі
керек, соңғының мақсаты өз нарығына бейімделу. Бұл үрдіс көп жылдан бері
істегі функционалды-құнды талдаудың дамуы және жетілдіруі арқылы іске асып
келеді.
Бастапқыда ("Дженерал электрик" фирмасында 1948 ж.) функционалды-құнды
талдау өнімге деген шығынды, техникалық жобаны сын тұрғыдан жүйелі түрде
зерттеуге арналған. Шынында да, әрбір сала қайсыбір күшті шектеуші
ғұрыптарға бағынышты, солардың кесірінен қандай да болмасын, өнім жөнінде
нағыз қолайлы шешімдер қабылданбай қалады. Аса артық және арзанға түсетін
шешімдерді табу үшін осы ғұрыптарды зерттеген жеткілікті, себебі құнды
талдау функция ұтымының айналасынан шықпайды. Іс-әрекетттің коммерциялық
және экономикалық болашағы құнды талдау дұрыс өткізілген болса, түбегейлі
өзгереді. Талдаудың мақсаты нақтылы бір функцияны аз шығынмен атқаратын
өнімді шығару. Осылай, өнімнің қажеттіліктерге дәлірек бейімделуі орын
алады жөне кәсіпорындар нарығы кенейе түседі.
Нөлдік кезең - зерттеулер. Әлі прототипті шығармай тұрып, қандай да
болсын өнімге қажеттік бар екенін анықтау, оның осы қажеттікті
қанағаттандырушы сипаттамаларын белгілеп-бекіту керек. Ұқсас операцияларды
ата-типтік әр түрлі нұсқаларымен өткізу жөн. Кәсіпорын, өнімге рынок бар
екеніне көзі жетпей тұрып, ақша, уақыт шығындайды. Бірақ таза техникалық
зерттеулермен шектеліп қалу жөнсіз, өңімді жетілдіруге және көмескілікті
кемітуге итермелейтін нарықты, бәсекелестікті, түрткілерді зерттеу қажет.
1 Бірінші кезең — енгізу
Жасалған өнім рынокқа енгізіледі және өте қымбат болады. Осы тұста
нөлдік кезеңнің мәселелерін шешу жалғаса береді, нарықта сынау
түрлендірудің қажеттігін айқындайды, ал олар болса өнімді өзі атқаруға тиіс
функцияларға бейімдейді. Өндіріске капитал салу керек. Алғашқы серияны
өткізу, ынталандыру және жарнамалау қымбатқа түседі. Барлық шығындар
жетістікке кепілдік бере алмайды, бұл кезеңде өнім өмірін жалғастырады
немесе өшеді. Ал бірақ, өнімді енгізуге бөлінетін капитал тапшы болса, онда
іс насырға шабады және бұл істі қолға алмаған жақсы болмақ. Функционалды-
құнды талдау өнімге деген шығынды, техникалық жобаны сын тұрғыдан жүйелі
түрде зерттеуге арналған. Шынында да, әрбір сала қайсыбір күшті шектеуші
ғұрыптарға бағынышты, солардың кесірінен қандай да болсын, өнім жөнінде
нағыз қолайлы шешімдер қабылданбай қалады. Аса артық және арзанға түсетін
шешімдерді табу үшін осы ғұрыптарды зерттеген жеткілікті, себебі құнды
талдау функция ұғымының айналасынан шықпайды. Іс-әрекеттің коммерциялық
және экономикалық болашағы құнды талдау дұрыс өткізілген болса, түбегейлі
өзгереді. Талдаудың мақсаты нақтылы бір өнімді арзандау өндіру емес, ал
бірақ қажет деп танылған функцияны аз шығынмен атқаратын өнімді шығару.
Осылай, өнімнің қажеттіліктерге дәлірек бейімделуі орын алады және
кәсіпорындар нарығы кенейе түседі.
Кейбір жағдайларда енгізу кезеңіндегі жоғары баға барлық бұрынғы
шығындардың бөлігін ғана өтейді. Бұл, кәсіпорын, шындығында, жаңа зат
шығарса, бәсекелестер келгенше "жағдаятты пайда" алып тұрған шақта ғана
орын алады. Басқа артықшылық - жоғары баға фирманың имиджін көтереді және
айтарлықтай сұраныс тууына мүмкіндік бермейді, өйткені мұндай сұраныс бұл
кезеңде кәсіпорынды қиын жағдайға соқтырар еді.
1. 1. 2 Екінші кезең - өсу және даму
Егер өнім бірінші кезеңнен аман өтсе, бұл, әрине, жақсы нышан, енді ол
"жеткіншек" кезеңіне кірді, мұны өнеркәсіптік игеру деп те атайды, себебі
тауарды мол сериялы шығарып, өсіп келе жатқан сұранысқа жауап қатуы, егер
осы сәтке дейін іске асырылмаған болса, өндіріс құралдарына қаржы салу
керек.
Бұл кезеңде бәсеке жандана түседі, себебі өнім сұранысқа ие, мұның
нәтижесі - бағаның төмендейтін беталысы және өнімнің, жаңашыл фирманың
атағынын өсуі, әрине, егер фирма мұндай экономикалық жағдаяттан өзіне олжа
таба білсе. Коммерциялық ақпаратты тарату өте маңызды, себебі өнім (тауар)
қолдағанды тілейді, ал бәсекелестер болса, өзінің нарықтық үлесін өсіруге
тырысады. Өнімнің шебін нығайта түсу керек, себебі аталған кезеңде өнім әлі
максималды тиімділікке жеткен жоқ, қаржы салуға қажеттік айтарлықтай үлкен
(өндіріске, өнім өткізуге, ақпарат таратуға, қор жасауға).
1.1.3 Үшінші кезең — кемелдену
Бұл кезең басқалармен салыстырғанда ең тұрақты болғанымен, әрине,
кәсіпорын қол жеткенмен тоқтап және әрекетсіз отырып қала алмайды. Кейбір
деңгейде ақпарат тапсыруға, нарыққа өндіруге, өндіріске жұмсалатын күш-
жігер біркелкі даму кезеңіне ауысады: бағалар тұрақтандырылған, жарнама
демеу (қуаттау) функциясын атқарады, өндіріс күтпеген өзгерістерге
түспейді, бұрынғы салынған қаржылар өтелген.
Кемелдену кезеңі үш негізгі сатыдан түрады. Ең басында - "өскелең
кемелдену", бұл өткен кезеңмен шектеседі, қосымша кешіккен
тұтынушылар табылады.
Бұдан соң "түрақты кемелдену" шағында өнімді бұрынғы, жаңадан пайда
болмаған тұтынушылар сатып алады, түтынушылардың саны көбеймейді, бірақ
бұл кезең басқа субститут-тауарлар енгізілгенге дейін, ұзаққа созылуы
мүмкін, мұның тағы бір себебі сатып алушылардың жабдықтаушыға қатысты
дағдылары және бойкүйездігі.
"Солу" кезеңінде өнім өзінің тұтынушыларын жоғалтады, олар өздерінің
қажеттіктерін жақсы қанағаттандыратын басқа өнімдерге ауысады немесе
техникалық-коммерциялық себептерден осы өнімге деген қажеттілік
жоғалады. Соңғы кезеңде сату көлемі азаяды, бұл өндірістік қуаттардың,
өндірушілердің барлық жиынтығы бойынша толық пайдаланылуына және көп
жақты бәсекенің өшуіне (бағаның төмендеуі, кемітпелердің өсуі, ал кейде
тіпті өткізуді итермелеуге күш салу) әкеліп соқтырады. Сол кезде
кәсіпорын тұтынушылардың жаңа сегменттерін немесеө пайдаланудың жаңа
тәсілдерін іздеуге мәжбүр болады, сол секілді өнімнің өзін, барлығын
қайта бастап, одан "максимум" түсіруге тырысып, түрлендіруге тиіс.
Қандай жағдайда болмасын, кәсіпорын өзінің іс-әрекетінің сандық және
сапалық жақтарын үзбей бақылап отыру керек, өнім өміршеңдік циклінің қай
кезеңде тұрғаны жөнінде өзіне-өзі есеп беріп отыруы қажет, Кері жағдайда
функциясы "солған кемелдену" кезеңіне сай келетін өнімді өндірмекші
фирманы не күтіп тұрғанын болжау қиын емес.
1.1.4 Төртінші кезең - қанығу және құлдырау
Өнімнің осы кезеңге жақындауы фирманың имиджінің бекуіне себеп бола
алмайды. Сондықтан аталмыш өнімді өндіруді кемелдену кезеңінде тұрғанда
азайта отырып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz