Маркетингтік зертткулер және маркетингтік ақпарат жүйесі

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

МАРКЕТИНГТІК ЗЕРТТЕУЛЕР.

МАРКЕТИНГТІК ЗЕРТТКУЛЕР ЖӘНЕ МАРКЕТИНГТІК АҚПАРАТ ЖҮЙЕСІ

1. Ақпараттың фирма үшін мән-жайы

2. Маркетингтік ақпаратжүйесінің негізгі құрамдары

3. Маркетингтік зерттеулер үрдісі. Ақпарат жинаудың әртүрлі әдістерініқ артык тұстары мен кемшіліктері

4. Ақпараттың фирма үшін мән-жайы

1. Ақпараттың фирма үшін мән-жайы

XIX ғасырда фирмалардыңщ көбісі ұсақ болатын және клиенттерін жақсы танитын. Меңгерутпілер ақпаратты халықпен әңгіме жүргізу, бақылау арқылы жинайтын. XX ғасырда көлемді және сапалы ақпарат алу қажетті-лігін туғызған мыңадай 3 үрдіс күшейе түсті:

• Жергіліктідеңгейге көшу. Фирма өз нарығының аума-ғын үнемі кеңейтіп отырады, меңгерушілер өз клиент-терінің бәрін бірдей тани бермойді.

Маркетингтік ақпа-рат жинаудың басқа жолдарын іздестіру қажет болады.

■ Сатып алушы мұқтаждығынан с атып алушы тала-
бына көшу. Табыстары өскен сайын сатып алушылар тауар таңдаған кезде айқындала түседі. Тауар алушылардық түрлі сипаттамаларына, тауардыд оралуына және өзге де қасиеттеріне олардың жауап ә рекетін болжау са-тушылар үшін қиындай түседі, сол себептен олар мар-кетингтік зерттеулерге көшеді.

■ Бағадағы бәсекеден бейбағалық бәсекеге көшу. Сатып алушылар аркетингтің бейбағалық құралдарын кезінен қолдана бастайды. Мысалы, тауарларға марка лық атау беру, тауарды ерекшелендіру, жарнама және тауар өткізуді ынталандыру. Сатушыларға осы құралдарды қолдануға нарық қандай жауап қайтаратыны туралы ақпарат керек. Неғұрлым көп сатып алушыларды қамтитын марке-тингтік ақпарат қажет, бірақ ол әрқашан тапшы бола-ды. Нарық қызметксрлері өздеріне қажет дәл және пай-далы мәлімет-деректерді жинақтай алмайтынын айтуы мүмкін. Осы проблемаларды шешу үшін көптеген фир-малар маркетингтік ақпараттың айрықша жүйелерін әзірлейді. Маркетингтік ақпарат жүйелері - ақпаратты жинау, жіктеу, талдау, бағалау және тарату үшін ңажет адам-дардың, жабдыңтың, әдістемелік амалдардың өзара бай-ланысынын тұрақты әрекет ететін жүйесі. Оны марке-тингтік талдауды жүзеге асыру мақсатында маркетинг саласын басқарушылар пайдаланады.

2. Маркетингтік ақпарат жүйесінің негізгі құрамдары

Маркетингтік ақпарат жүйесінің тұжырымдамасы мынадай:

Сол жақтағы төртбұрышта маркетиягтік ортаның құрамдары көрсетілген. Маркетиңг жөніндегі меңгеруші оларды үнемі қадағалап отыруы тиіс. Ақпаратты төрт көмекші жүйенің көмегімен жинақтайды және талдайды. Осы жүйелер маркетингтік ақпарат жүйесін құрайды: ішкі есеп беру жүйесі, ағымдағы сыртқы мар-кетингтік ақпаратты жинақтау жүйесі, маркетингтік зерттеулер жүйесі, маркетингтік ақпаратты талдау жүйесі. Ол маркетинг жөніндегі басқарушыға кейін келіп түсетін ақпарат легі, оны талдау, маркетингтік шараларды жоспарлауды жүзеге асыру және орындал-уын бақылау ісінде көмектеседі. Нарыңқа бағытталған кері әсер басқарушы қабылдаған шешімдер мен өзге коммуникациялардан құралады.

1. Ішкі есеп беру жүйесі. Кез келген фирманың тауар өткізу көрсеткіштері, шығындар, материалдық қордың көлемі, ақша қозғалысы, дебиторлық және кредиторлық қарыздар туралы деректер көрсетілетін ішкі есебі бола-ды. Бұл осы ақпарат меңгерушілеріне негізгі шешім қабылдауды жеңілдетеді.

2. Сыртқы ағымдағы маркетингтік ақпаратты жинау жүйесі. Ол басшыларды соңғы оқиғалар жөнінде хабардар етеді. Ағымдағы сыртқы маркетингтік ақпаратты жинау жүйесі басшылар коммерциялық ортада өтіп жатқан ақпараттар жайында күнделікті ақпарат алатын ақпарат көзі мен әдістемелік амалдар жиынтығы. Бас-шылар сыртқы ағымдағы ақпаратты:

• кітап, газет, арнайы басылымдар оқу, клиенттермен, жеткізушілермен, дистрибьюторлармен әңгімелесу ар-қылы;

• сатушыларды оқыту;

• жеткізушілерден мәліметтер сатып алу (тауар өткізу нарығы туралы деректер) ;

• ағымдағы маркетингтік ақпарат жинақтау және та-рату жөніндегі арнайы бөлімдер арқылы жинайды.

Жақсы ұйымдастырылған фирмалар ағымдағы сырт-қы маркетингтік ақпараттың сапасы мен санын жаңсар-ту үшін қосымша шаралар қолданады.

МАЖ

Біріншіден, олар өз сатушыларын болып жатқан оқи-ғаларды байқап, ол туралы хабарлауға үйретеді және ынталандырады. Сауда агенттері - фирманың "көзі мен

құлағы". Олар өзге өдістердің көмегімен ала алмайтын деректерді жинаңтау үшін аса қолайлы.

Екіншіден, фирма дистрибьютерлерді, бөлшек сауда өкілдерін және өзге әріптестерін өзіне маңызды дерек-терді беріп отыруға ынталандырады. Кейбір фирмалар ағымдағы сыртқы маркетингтік ақпаратты жинау үшін жауапты мамандарды тағайындайды. Мысалы, фирма-лар жер жерге жалған сатып алушыларын жібереді. Олар бөлшек саудамен айналысатындарды бақылайды.

Бәсекелесушілер туралы:

• олардың тауарларын сатып алу арңылы;

• жариялаған есептерін тыңдау және акционерлер жиналысына қатысу арқылы;

• бәсекелесуші ұйымдардың бұрынғы және бүгінгі қызметкерлерімен, олардың диллерлерімен, дистрибыо-терлерімен, жеткізушілерімен, жүк тасымалдау опера-циялары жөніндегі агенттерімен әңгімелер өткізу ар-қылы;

• жарнамаларын жинау арқылы;

• кәсіпкерлер қауымдастықтарының қүжаттарын оқу арқылы көптеген мәліметтер біліп алуға болады.

Үшіншіден, фирма ақпаратты сыртқы ақпараттың бөтен жеткізушілерінен сатып алады.

Төртіншіден, бірқатар фирмаларда ағымдағы марке-тингтік ақпаратты жинау және тарату бойынша арнайы бөлімдер бар. Осы бөлімдердің қызметкерлері беделді басылымдарды өзекті жаңалық іздеу мақсатымен қарап шығады және маркетинг жөніндегі меңгерушілерге ар-найы әзірленген ақпараттың бюллетеньдер жібереді. Осы бөлімдерде фирмаға қажет деректер жинаңтамасын жүргізеді. Бөлім қызметкерлері келіп түскен ақпарат-ты базалауға меңгерушілерге көмектеседі. Осындай қызметтер маркетинг жөніндегі меңгерушілерге келіп түсетін ақпараттың сапасын арттыруға ықпал етеді.

3. Маркетингтік зерттеулер жүйесі. Маркетингтік зерттеулер - фирманың алдында тұрған маркетингтің жағдайға байланысты қажет деректер шеңберін үнемі

нықтап отыру, оларды жинау, талдау және нәтижелері туралы есеп беру.

Фирма маркетингтік зерттеулерді бірнеше әдіспен жүргізуге тапсырыс алады. Ұсақ фирма осындай зерт-теуді жоспарлау және жүргізу туралы өтінішін жергі-лікті колледждің студенттеріне немесе оқытушылары-на тапсырады, немесе осы үшін арнайы ұйымдар жал-дай алады. Ірі компаниялардың маркетингтік зерттеу-лер бөлімдері болады. Мұндай бөлімде бір немесе бірне-ше қызметкер еңбек етеді. Маркетингтік зерттеулер қызметін басқарушы әдетте маркетинг жөніндегі вице-президентке бағынады және зерттеулер жетекшісі, ад-министратор (әкімші), кеңсе немесе фирма мүдделерін қорғаушысы міндеттерін атқарады.

Бөлім қызметкерлері арасында зерттеу жоспарларын әзірлеушілер, статистер, социология әзірлеушілері, со-циолог, психолог, модельдеу жөніндегі мамандар бар. Маркетинг зерттеушілері өз қызметінің аясын үнемі кеңейтіп отырады, ол - нарықтың сипаттамаларын зерт-теу, нарық мүмкіндіктерін үнемдеу, фирмалар арасын-да нарық бөліктерін бөлуді талдау, тауар өткізуді тал-дау, іскерлік белсенділіктің үрдістерін зерттеу, бәсеке-лесушілердің тауарларын зерттеу, қысқа мерзімді кө-мектесу, жаңа тауарға жауап әрекет және оның мүм-кіндіктерін зерттеу, ұзақ мерзімді көмектесу, баға саяса-тын зерделеу.

4. Маркентингтік ақпараты талдау жүйесі. Марке-тингтік ақпаратты талдау жүйесі - маркетингтік дерек-тер мен маркетинг проблемаларын талдау әдістері. Мар-кетингтік ақпарат жүйесінің негізін деректердің статис-тикалық пен модельдер банкі құрайды.

Статистикалық банк - ақпаратты статистикальщ өң-деудің қазіргі заманғы әдістемелерінің жиынтығы. Олар деректердің өзара байланысын неғұрлым толық ашып, статистикалық сенімділік дережесін анықтау мүмкін-дігін береді.

Модельдер банкі - нарық қайраткерлеріне неғұрлым оңтайлы маркетингтік шешім қабылдауға ықпал ететін математикалың модельдер жиынтығы.

3. Маркетингтік зерттеулер үрдісі

Ақпарат жинаудың әртүрлі әдістерінің артыңшылық-тары мен кемшіліктері.

Маркетингтік зерттеулердің сызбасы 5 кезең болып көрсетіледі:

1. Бірінші кезеңде маркетинг жөніндегі меңгеруші
және зерттеуші проблеманы анық белгілеп алып, зерт-
теу мақсаты бойынша келісіп алуы тиіс. Нарықты әр-
түрлі жүздеген өлшемдері бойынша зерттеуге болады.
Егер осы зерттеулерден пайда күтілетін болса, олар фир-
маның алдында тұрған және шешуді талап ететін проб-
лемаға тікелей қатысты болуы тиіс. Ақпарат жинау тым
қымбат іс, сондыңтан проблеманы қате белгілеу өнімсіз
шығынға әкеп соғады.

Меңгеруші зерттеу маңсаттарын анықтап алуы тиіс. Олар іздестіру сипатында болуы тиіс, яғни проблеманы ашатын, тіпті болжам жасауға мүмкіндік беретін дерек-тер жинауды көздеуі мүмкін. Олар түсініктеме болуы ыңтимал, яғни белгілі бір құбылыстарды түсіндіруді көз- дейтін түсініктеме. Эксперименттік мақсаттар да бола-ды, олар болжамның себеп-салдарының байланысы бо- йынша тексеруді көздейді.

2. Екінші кезең. Маркетингтік зерттеулердің көпшгі-
лігі алғашқы деректерді жинауды талап етеді. Өкінішке
орай, кейбір меңгерушілер алғашңы деректерді жинау-
да алға бірнеше мәселе қоюмен және сұхбаттасуына бо-
латын адам іздеумен ғана шектеледі. Осылай жинақтал-
ған мәлімет пайдасыз, тіпті адастыратын мәлімет болуы
мүмкін.

Ақпараттың түрі мен оны жинаудың ең тиімді жол-дарын белгілеп алу қажет:

Алғашқы ақпарат - белгілі бір мақсат үшін бірінші рет жинақталған ақпарат. Алғашқы мәлімет жинау үшін арнайы жоспар жасалады.

Алғашқы мәліметті жинаудың 3 түрлі әдісі бар:

• Байқау-зерттеуші адамдар мен жағдайды бақылау

• Эксперимент

• Сұрау салу.

Зерттеу әдісі: Зерттеу әдісі

Байқау: Байқау

Эксперимент: Эксперимент

Сұрауалу: Сұрау алу

Зерттеу әдісі:

Зерттеу