Баланы мектепке баруға дайындау



1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Баланы мектепке даярлау барысында сіз басты назар аударатын сәттер
2.2. Баланы мектепке баруға қалай дайындау керек?
3. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Мектеп жасына дейінгі балаларды мектепке психологиялық жағынан дайындау, бұл қазіргі таңда психология - педагогика ғылымдарындағы өзекті мәселелердің бірі болып отыр.
А. В. Запорожец, мектепке баланың дайындығын былай сипаттаған «баланың жеке ерекшеліктерінің бір тұтас жүйе ретінде қалыптасуын көздеген. Оның мотивациялық ерекшеліктері, таным қабілеттерінің даму деңгейі, ерік - жігер механизмінің қалыптасу деңгейінің өзара байланысы»
Яғни, баланы жан - жақты психологиялық тұрғыдан дайындау болып табылады. Баланы балабақшада ғана дайындап қоймай, ата - аналарында кіріктірген жөн. Мектеп жасына дейінгі балаларды мектепке дайындау ауқымды мәселе. Көптеген жұмысты талап етеді. Балабақшамен мектеп арасында өзара байланысты орнату. Көптеген ата - аналар баланың мектепке бару үшін тек әріптерді танып, санай алса болғаны деп тұжырымдайды. Әрине бұлда маңызды фактор. Баланың мектепке психологиялық жағынан дайындығына назар аудармайды. Бұл кезең балалар үшін өте ауыр. Яғни балабақшадан мектепке бару. Әрине, балабақшада да өзіндік әдіс - тәсілдерін қолданады, сабақтар өтіліп, психолог - педагогта балалармен жұмыс жүргізіп мектепке дайындайды. Алайда баланың жан - жақты дамуына мектепке бейімделуіне ата - аналар көп әсер етеді.
Сәбилік шақ артта қалды, мектепке дейінгі кезең де зуылдап өте шықты. Енді аз ғана уақыттан соң сіздің балаңыз мектепке барады. Болашақ бірінші сынып оқушысы нені білуі керек?
Көптеген ата-аналар дайындық дегенді баласы оқу, санау және жазуды білсе болды деп біледі. Шындығында, бұл тек басы ғана. Мектепке дайындық сіз бен біз ойлағаннан да, әлдеқайда маңызды әрі күрделі мәселе екен. Негізі мектепке барғанға дейін теория жүзінде баланың оқи алуы, жаза білуі, санай алуы міндетті емес.
Алайда, тәжірибе жүзінде мұның бәрін білгені өзіне пайдалы, өйткені оқудың қарқынына ілесу қиындап, бала «алдыңғы қатарлы» құрдастары арасында өзін қолайсыз сезінуі мүмкін. Бала өзін «ақсаусақ», қолынан ешнәрсе келмейтін оқушы ретінде сезінбес үшін, ата-аналарына мектепалды даярлыққа айтарлықтай мән беруге тура келеді. Сондықтан да, ерінбестен баламен даярлық сабақтарын өткізіп, үлкен жауапкершілік таныту не болмаса қолайлы уақыт пен ақша тауып, оны кәсіби мамандарға – дайындық курстарына (өзіңіз баланы апаратын мектеп ішіндегі курстар ең қолайлысы), баланы ерте бастан дамыту мекемелері немесе жеке педогогтар мен психологтарға тапсырған дұрыс болады. Әйтсе де есіңізде болсын, мектепке дайындық бірден жасала салатын нәрсе емес, оны кезең кезеңімен іске асыру керек!
1. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы, Алматы. «Дастан» баспа үйі.
2. Ақмола облысы Білім басқармасының №4, 2010 жыл, БК және ҚДИ ақпараттық- әдістемелік бюллетеньі.
3. Т.Гордан, К.Роджерс, А.Адлер идеялары.
4. И.Яшунин «Социально- психологическая коррекционно- развивающая работа с детьми дошкольного возраста».
5. Р.В.Васильев «Формирование исследовательских навыков воспитателей в условиях инновационного ДОУ».
6. Е.А.Резепинаның «Счасливое детство» тренингтік бағдарламасы.
Пайдалы кеңестер

Пән: Психология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Баланы мектепке даярлау барысында сіз басты назар аударатын сәттер
2.2. Баланы мектепке баруға қалай дайындау керек?
3. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Мектеп жасына дейінгі балаларды мектепке психологиялық жағынан дайындау, бұл қазіргі таңда психология - педагогика ғылымдарындағы өзекті мәселелердің бірі болып отыр.
А. В. Запорожец, мектепке баланың дайындығын былай сипаттаған баланың жеке ерекшеліктерінің бір тұтас жүйе ретінде қалыптасуын көздеген. Оның мотивациялық ерекшеліктері, таным қабілеттерінің даму деңгейі, ерік - жігер механизмінің қалыптасу деңгейінің өзара байланысы
Яғни, баланы жан - жақты психологиялық тұрғыдан дайындау болып табылады. Баланы балабақшада ғана дайындап қоймай, ата - аналарында кіріктірген жөн. Мектеп жасына дейінгі балаларды мектепке дайындау ауқымды мәселе. Көптеген жұмысты талап етеді. Балабақшамен мектеп арасында өзара байланысты орнату. Көптеген ата - аналар баланың мектепке бару үшін тек әріптерді танып, санай алса болғаны деп тұжырымдайды. Әрине бұлда маңызды фактор. Баланың мектепке психологиялық жағынан дайындығына назар аудармайды. Бұл кезең балалар үшін өте ауыр. Яғни балабақшадан мектепке бару. Әрине, балабақшада да өзіндік әдіс - тәсілдерін қолданады, сабақтар өтіліп, психолог - педагогта балалармен жұмыс жүргізіп мектепке дайындайды. Алайда баланың жан - жақты дамуына мектепке бейімделуіне ата - аналар көп әсер етеді.
Сәбилік шақ артта қалды, мектепке дейінгі кезең де зуылдап өте шықты. Енді аз ғана уақыттан соң сіздің балаңыз мектепке барады. Болашақ бірінші сынып оқушысы нені білуі керек?
Көптеген ата-аналар дайындық дегенді баласы оқу, санау және жазуды білсе болды деп біледі. Шындығында, бұл тек басы ғана. Мектепке дайындық сіз бен біз ойлағаннан да, әлдеқайда маңызды әрі күрделі мәселе екен. Негізі мектепке барғанға дейін теория жүзінде баланың оқи алуы, жаза білуі, санай алуы міндетті емес.
Алайда, тәжірибе жүзінде мұның бәрін білгені өзіне пайдалы, өйткені оқудың қарқынына ілесу қиындап, бала алдыңғы қатарлы құрдастары арасында өзін қолайсыз сезінуі мүмкін. Бала өзін ақсаусақ, қолынан ешнәрсе келмейтін оқушы ретінде сезінбес үшін, ата-аналарына мектепалды даярлыққа айтарлықтай мән беруге тура келеді. Сондықтан да, ерінбестен баламен даярлық сабақтарын өткізіп, үлкен жауапкершілік таныту не болмаса қолайлы уақыт пен ақша тауып, оны кәсіби мамандарға - дайындық курстарына (өзіңіз баланы апаратын мектеп ішіндегі курстар ең қолайлысы), баланы ерте бастан дамыту мекемелері немесе жеке педогогтар мен психологтарға тапсырған дұрыс болады. Әйтсе де есіңізде болсын, мектепке дайындық бірден жасала салатын нәрсе емес, оны кезең кезеңімен іске асыру керек!

Баланы мектепке даярлау барысында сіз басты назар аударатын
негізгі сәттер:
Жалпы ой-өрісін дамыту (баланың таным көкжиегін кеңейтудің ең озық тәсілі -- онымен өмір жайлы әңгіме жүргізу, кітап оқу және оны талдау);
әріптер мен сандарды, геометриялық кескіндерді және түстерді, оңғасолға, үлкенкіші, кеңтар түсініктерін үйрену және т.б.;
мүмкіндігінше - оқи білуді (ең болмағанда буынға бөліп оқу) және санауды үйрету (ең болмағанда10-ға дейін);
міндетті түрде кіші қозғауыштарды дамыту, яғни, сүйектер мен саусақтардың икемділігін дамытуға арналған сабақтар өткізу. Бұл жазуға да, сондай-ақ тілді дамытуға да қажет болатын дүниелер (бала миынының құрылымында бұл екі орталықтың орны бар). Дәлірек айтқанда, баланың көбірек сурет салуы, конструктормен ойнауы, бірнәрсені жасауы, жапсыруы, ұсақ заттармен, мысалы, моншақ, тиын, сіріңке, тісшұқығыш сынды заттармен жұмыс істеуді меңгеруі керек, олардан картина немесе аппликация, тіпті олардан әр түрлі тізбектер жасап үйренуі керек, мұның бәрі оларды бір нәрсені істеу үшін, ұзағырақ отырып айналысуға үйретеді;
есте сақтау қабілетін жаттықтыру - яғни, әндер мен тақпақтарды жаттауды үйрету (мектепте болатын ертеңгіліктер мен жиындарда баланың жарқырап көрінуіне септігін тигізеді, бұл оның мектептегі өмірінің дұрыс жолға бағытталуына көмектеседі);
сараптауды, жіктеуді дұрыс меңгеруге жаттықтыру - бұл баладан бір оқиғаны айтуды, яғни ең алдымен не болғанын, одан кейін қандай жағдай орын алғанын (себептік-жалғаспалы байланыстар) сұрау, түрлі картина бөліктерінен бүтін нәрсе құрастыру, заттарды қандай да бір белгілеріне қарай орналастыруды, жинақтауды тапсыру.
Алайда, баланың үйренуі оның мүмкіндіктері мен психикалық жетілуіне сәйкес келмейтінін ұмытпаған жөн. Сондай-ақ, оның үйрену қабілеті баланың танымдық белсенділігінің жоғарылығы деп айтуға болмайды, көп жағдайда ата-аналар өз баласына біліммен толтыру қажет бір ыдыс қана деп қарайды. Расында, оқысаңыз балалар, шамнан шырақ жағылар дегендей, баланың жарқырай жануға дайын тұрған шырақ екенін, оны тек тұтату қажеттігін ескере бермейміз.
Оның үстіне тұтас беттегі тақпақты жатқа айтқан бала жақсы оқушы деп бағаланғанымен, шын мәнінде ол мектепке дайындығы бойынша, психологиялық, тұлғалық, қарым-қатынас тұрғысынан, әлеуметтік-психологиялық жағынан әлсіз, тіпті дайын емес те болуы мүмкін. Дәлірек айтсақ, білім қорынан басқа балаға:
коммуникативтік және әлеуметтік дағдыларды меңгеру,ияғни, өзі тұратын қоғамда қабылданған, күнделікті өмірдегі моральдық-адамгершілік қағидаларды пайдалана отырып, өз ортасымен түсінісе, араласа білуі керек;
өз құрдастарымен және өзінен үлкендермен байланыс орнатып, араласудан қорықпауы керек;
өз ұстанымын өркениетті әдістер арқылы қорғай білуі, орынсыз агрессияға, ашуға берілмеуі немесе керісінше, шектен тыс қорқақ, жасқаншақ болмағаны абзал;
мектептегі білім алу процесінің маңызын сезінуі, білім алудың не беретінін, мектепте оқудың тәртібі қандай екендігін білгені дұрыс;
бекітілген ережелерге бағынуы, тәртіп дегеннің не екенінен хабардар болуы және оның қажеттілігін түсінуі тиіс;
оқуға деген құлшынысы, оң көзқарасы қалыптасуы тиіс;
мұғалім берген тапсырма бойынша өз бастамасымен және өз әрекеттерін жоспарлы түрде орындап, олардың нәтижесі үшін жауап беруі тиіс (мысалы, портфелін өз бетінше жинап, үй тапсырмасын өз бетінше орындауы керек: егер сіз осы жұмыстарды бірінші сыныптан бастап, өз мойныңызға алсаңыз, бұл міндеттер балаңыз мектеп бітіргенше сіздің өзіңізге жүк болу мүмкіндігі 70% болады екен);
өз-өзіне деген оң қарым-қатынас қалыптасуы тиіс.
Әрине, мектепке деген дайындық бас пен оның жұмысына ғана емес, бүкіл ағзаның да дайындығын талап ететінін естен шығармаңыз: мектептің алғашқы жылында иммунитет жүктемесі ауырлайды, сондықтан да 1 сыныпқа барар алдындағы жаз айларында сабақтан өзге, физикалық дайындықпен де айналысқан абзал болар еді. Бала ағзасы көп қозғалысты (ең дұрысы, денсаулықтан өзге тәртіпке де үйрететін спорт секциясына жазылу), таза ауаны, толыққанды тамақтануды талап етеді.
Егер бала денсаулығына байланысты сұрақтар туындаса, дәрігермен міндетті түрде кеңесіп, оның оқу процесі мен жағдайын ретке келтіру бойынша ұсыныстарын тыңдау керек (мүмкін тіпті арнайы мектеп таңдауға тура келер).
Бірінші сыныптағылар үшін ең бастысы -- бір нәрсені жасай алу мен дағдылану емес, мектепте қандай жағдай болса да, өз күшіне және ата-анасының қолдауына деген сенімділік екенін естен шығармаңыз.

Баланы мектепке баруға қалай дайындау керек?
Бұл кеңестер балабақшаға әлі барып жүрген балаларға қатысты.
Ең алдымен өз үйінде баланың денсаулығын нығайтуға және дамуына қолайлы жағдай жасаңыз. Баланың қатаң және нақты күн тәртіпке үйрету: белгілі уақытта ұйықтау, ұйқыдан тұру, тамақтану, ойын ойнау, оқу және т.б. Күндізгі және түнгі дұрыс ұйқыдан (балалар шамамен 12 сағат) балалар шаршамайды ойын ойнап қана қоймай, сурет салуға, қиюға және үйдегі қиын емес шаруаларды орындайды.
Таза ауаның пайдалы екенін ұмытпаңыз. Күн жартысында балалар түрлі шараларға белсене қатысу (яғни, шамамен 6 сағат) керек. Баланың ата - анасымен бірлескен жұмыстарды жасау тиімді екенін ұмытпай керек. Баланың таңертең жаттығуларды жасау, серуенге, саяхатқа шығу, қол еңбегімен айналысу, жүзуге үйрену және т.б. Балалардың түрлі аурулардан алдын алу үшін шыңығу шараларын жасау қажет. Бұл сізге және сіздің балаңызға ұнайды. Шындалған энергияны қайта қалпына келтіру үшін дұрыс тамақтану керек.
Баланың мектепке баруға дайын екенін басты көрсеткіші кіші моториканың, саусақтардың шапшаң қимылдардың дамуына байланысты.
Баланың мектепке баруға дайындау кезінде оны тек қана жазуға үйретпей, оның қол бұлшықеттерін жетілуіне жағдай жасау жасау.
Саусау және қол бұлшықеттердің дамуына көптеген ойындар мен жаттығулар қолданылуда:
1. Пластилин мен саздан мүсіндеу. Бұл өте пайдалы, тек қана пластилин мен сазды қолданбай, басқа да заттардан мүсіндеуге болады. Егер де қыс мезгілі болса, қардан, ал жаз мезгілінде құмнан түрлі фигураларды жасауға болады.
2. Түрлі суреттерді бояу. Балалардың салған суретіне назар аудару керек. Олар саналуан бе? Егер ұл бала тек қана көліктер мен ұшақтарды, ал қыз бала қуыршақтарды суретке салса, онда олардың ойлау қабілеті әлі толық жетілмеген. Осындай жағдайларды жлю қажет.
3. Қағаздан бұйымдар жасау. Мысалы, жануарды орындау. Балаға желі мен қайшымен жұмыс істеу керектігін үйрету.
4. Табиғи материалдардан бұйым жасау: түйіннен, шөптен, басқа да материалдардан.
5. Құрастыру.
7. Түймелерді салу және шешу.
8. Бауды, ленталарды байлау және шешу.
9. Шынылардың қақпаларын жабу және ашу т.б.
10. Пипеткамен суды сору.
11. Жіптерді, гүлдерді өру.
12. Қыз балаларға қол еңбегінің барлық түрлерін үйрету: тоқу, безендіру, ал ұлдарға кесу, күйдіру және т.б.
13. Жармаларды тазалау, бір ыдыстан екінші ыдысқа салу.
14. "Көрсетілім" тақпақтар. Бала тақпақтаың мазмұнын қол қимылдары арқылы көрсетеді.
15. Көлеңкелі театр.
16. Доппен, бұрыштармен, мозайкамен ойнау.
Күнсайын балаларғ осындай шараларға итермелеу! Баланың қолдан келетін нәрселерді анықтаңыз, өзі істеу керектігін ұмытпаңыз.

Ата- аналардың МДМ-мен өзара қатынасындағы психологиялық-педагогикалық құзырлық бағдарламасы
Ата- аналардың МДМ-мен өзара қатынасындағы психологиялық-педагогикалық құзырлық бағдарламасы
Қазіргі уақытта көптеген отбасылары экономикалық, кей кездері физиологиялық қыспақтардан шығу мәселелерін шеше алмай жүрген жағдайларда баланың тұлға ретіндегі дамуы мен тәрбиесі мәселелерін өздігінен шешуден шеттеу үдерісі етек алып барады. Ата- аналар көбіне бала тәрбиесін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Оқушыларының мектепке бейімделуі
Баланың мектепке даярлығының педагогикалық проблемалары
Балалар тәрбиесін ұйымдастыру
Мектеп жасына дейінгі балалармен психолог жұмысының функциялары
Кіші мектеп жасындағы оқушылардың әлеуметтік - психологиялық бейімделу ерекшеліктері
Ұрпақ тәрбиесі келешек қоғам мұрагерлерін тәрбиелеу ісі
Баланы мектепке психологиялық даярлаудың әдістемесі
Мектепалды даярлық тобындағы балалардың гендерлік ерекшеліктері
Баланың өмірін ұйымдастыру және күн тәртібімен дербестігін қалыптастыру
Баланың мектепке бейімделу жолдары
Пәндер