Педагогтардың әдістемелік мәдениетін дамыту


Жоспар
- Кіріспе
- Негізгі бөлімПедагогтардың әдістемелік мәдениетін дамытуМұғалімдердің әдістемелік кәсіби деңгейін көтеру
- Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Мемлекетіміздің дамыған елдердің стандарттарына деген ұмтылысы еліміздің жаңа сапалық деңгейге жылдам өту қажеттілігін туындатуда. Осыған орай қазіргі кезде жасалып жатқан реформалар даму институттарының қалыптасуына немесе өсуден тұрақты даму кезеңіне өтуге және саяси бағыттардағы осындай өзгерістер өмірдің барлық саласындағы шығармашыл тұлғаның мәртебесін көтеріп, мерейін үстем етуде.
Білім - адамзаттың терең және үйлесімді дамуын бекітетін құралдардың бірі, прогрестік, әлеуметтік тұрақтылық пен ұлттық қауіпсіздіктің маңызды факторы. Қазіргі білім беру үрдісі адамның ішкі табиғи мүмкіндіктерін ашып, әр адамның өзінің «Менің» сезінуге, толықтыруға көмектесетіндей, сыртқы әлеммен әлеуметтік қарым-қатынастарда өз орнын табуға, өзін шығармашылықпен өзгертуге белсенділік танытуға ықпал етуі тиіс. Бүгінгі таңдағы қоғам кәсіби білімі жетік, құзіретті, бәсекеге қабілетті мамандарды талап етеді. Білікті ұстаз, білімді маман болу үшін - әрбір мұғалім өз білімін үздіксіз көтеріп отыруы тиіс. Білімін тұрақты көтеріп отыру - мұғалімдердің құқықтары әрі міндеттері, білім беру жүйесінің тұрақты дамуының кепілі, Мемлекеттің дамуының құралы болып табылады.
Білім-тоқтаусыз толассыз үрдіс. ХХІ ғасыр білімін біз адамның қызығушылықтарының дамуы, оның өзінің дамуы деп түсінеміз. Бұл әр адамның өзін-өзі жасампаздықпен қайта құра алуы, қоғам дық талаптар тұрғысынан өзіне сыни баға бере алуы, айналаны өзгерте алуға қатыса алуы. Ол арқылы адамның интеллектуалдық, рухани күші дамып, тұлғалығы қалыптасады. Білім - мұғалім үшін оның шығармашылық әлеуетін дамытудың үрдісі.
Даму да, білім де ешбір адамға қолдан беріле салмайды. Кімде кім оған қол жеткізгісі келсе әрекет етуі, күш салуы қажет. Бұл тұрғыдан алғанда кез келген білім-ол өз бетінше білім алу. Шығармашылық әлеуеттің дамуы өз білімін көтеруге негіз болады. Мұғалім шығармашылық әлеуетін дамыта отырып, өзінің құзіреттілік аясын кеңітеді. Кәсіби құзіреттілік маманның әлеуметтегі дәл осы уақыттағы қабылданған стандарттар мен нормаларға сәйкес өзінің кәсіби педагогикалық қызметін атқаруға дайындығы мен қабілетін анықтайтын кәсіби білімдер жиынтығы немесе жекелік-кәсіби сипаттама. Кәсіби құзіретті еңбек деп мұғалімнің педагогикалық әрекетті өте жоғары деңгейде атқара алуы, педогогикалық қарым-қатынасқа түсе алуы нәтижесінде оқушылардың білімділік және тәрбиелік деңгейінің жоғары болуы деп санаймыз.
Кез келген елдің болашағы білім беру жүйесінің және зиялылар қауымының деңгейіне байланысты болғандықтан, Қазақстан халқына да әлемнің дамыған елдерімен тең дәрежеде білім беру қажеттігі күмән тудырмайды.
Педагогтардың әдістемелік мәдениетін дамыту
Мұғалімдердің педагогикалық шеберлігін дамытудың және мектептегі барлық жұмыс жүйелерін біртұтас етіп біріктіретін жүйе- әдістемелік жұмыс жүйесі. Мектебіміз 5 жылдан бері « Оқытуды және педагогикалық тәжірибені дамытуды жаңа технологиялар негізінде игерту» проблемасымен жұмыс істеген болатын. Әдістемелік тақырыбымыз: «Үйрету үшін, өзің үйрен» болған Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру 5 кезеңнен тұрды:
1. Әдістемелік жұмысқа ақпараттық талдау жасау кезеңі (теориялық жағынан негіздеу, мақала, сөздік жұмыс, тезистер, әдіс- тәсілдерді зерттеу, іс- әрекеттер)
2. Тақырып бойынша іс- тәжірибе енгізу. Мақсаты, негізгі бағыттары мен міндеттерін анықтау (тестілеу, анкета өткізу, практикалық жұмыстар, әдіс- тәсілдерді енгізу)
3. … жылдардың іс-әрекет жоспарын іске асыру кезеңі, әдіс- тәсілдердің көкейтестілігі ( не істелінді, әдіс- тәсілдердің көкейтестілігі, жаңалық, нәтиже, проблемамен жұмыс)
4. Іс- тәжірибе тарату кезеңі (мақала жазу, конференцияда сөйлеу, іс- тәжірибе жинақтау)
5. Күтілетін нәтиже
Өткен оқу жылының соңында осы әдістемелік тақырып бойынша жұмысты қорытындылап, «Инновациялық идеялар» фестивалін өткіздік, кітапша шығардық және мектептің іс- тәжірибесін облыс көлемінде жинақтадық. Биылғы оқу жылынан бастап «Оқыту үрдісін әлеуметтендіру арқылы оқушы құзырлығын және білім сапасын арттыру» тақырыбында жұмыс істеудеміз. Әдістемелік қызметтің мақсаттары мен міндеттері білім беру жүйесінің реформаларындағы басым бағыттарды және стратегиялық міндеттерді басшылыққа ала отырып анықталды. Мектептегі әдістемелік жұмысты жоспарлау негізінен төмендегі сұрақтарға жауап беруден басталады.
1. Мектептің қазіргі бар жағдайы, әлсіз және мықты жақтары қандай?
2. Мектептің болашақтағы бейнесі қандай болмақ?
3. Көздеген мақсатқа жету жолында қандай мүмкіндіктер бар және оған кедергі болатындар не?
4. Мақсатқа жету үшін қандай іс-әрекеттерге кірісуіміз керек?
Ұжымның алдына қойған мақсаттары мен міндеттері сабақ беру әдістемесін жетілдіру, дарынды оқушылармен жұмыс, үлгерімі төмен оқушылармен жүргізілетін жұмыстар арқылы мұғалімнің кәсіби шыңдалуын, кәсіби қызметін диагностикалау және көмек беру негізінде шешімін тауып отырады.
Мектепті жаңарту формалары тек оқыту мазмұнан қайта құруды және жетілдіруді талап етіп қоймайды, сонымен қатар жеке тұлғаны қалыптастыратын әдістемелік қызметті де қайта құруды көздейді. Мектепті әдістеме бірлестігінің құрылымы: “Әдістемелік кеңес”, “Ізденіс”, бастауыш сынып ӘБ /жетекшісі Төкенова Н. К. /, ”Зерде” гуманитарлық цикл ӘБ /Нұрышева А. Н. /, “Эврика” жаратылыстану- математика ӘБ /Смагулова К. Е. /, ”Арай” шығармашылық тобы /жетекшісі Илиманова А. Ж. /, “Атамекен” сынып жетекшілер ӘБ /жетекшісі Баймағамбетова А. С. /, ”Жас ұстаз мектебі” /жетекшісі Садырбаева Ж. Б. /. Осы бірлестіктер жұмыстарын жүргізу арқылы мектеп мұғалімдерінің педагогикалық шеберліктерін жетілдіру мақсатында әдістемелік жұмыстар әр түрлі формаларын өткізу жоспарланған. Сл. №5, 6 Мектебіміздің ұстаздар ұжымы білім берудің 12 жылдық үлгісіне өту барысындағы жаңалықтармен, оқыту мен тәрбиелеудің соңғы кездегі әдіс- тәсілдерімен, алдыңғы қатарлы іс -тәжірибелермен әдістемелік кеңес отырыстарында танысып, оны іс жүзінде пайдаланып, өзара пікір алмасып отырады. Әдістемелік кеңесте мұғалім жұмысының ұйымдастырылуына, сабақ және сабақтан тыс уақыттағы әдіс- тәсілдерді меңгеруі, оны пайдалануы, оқу-тәрбие үрдісінде жаңа педтехнологияларды меңгеруі арқылы оқушылармен бірлесе отырып шығармашылықпен жұмыс істеуі, кәсіби шеберлігінің арттырылуы маңызды жолға қойылған. Бастауыш сынып мұғалімдері Қазақстандық автордың А. Тұрғынбаева “Дамыта оқыиу технологиясы”, шетелдік авторлардың В. Зайцевтің “5 минуттық ызыңдап оқыту технологиясы”, Д. Б. Эльконин, В. В. Давыдов “Дамыта оқыту технологиясы” сабақтарда пайдаланса, гуманитарлық цикл ӘБ мен жаратылыстану - математика циклі ӘБ мұғалімдері өз жұмыстарында А. Қараевтың “Деңгейлеп оқыту технологиясы” және шетелдік авторлардың технологияларын, оның ішінде “Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту” Сорос - Қазақстан қоры американдық бағдарламасын және «Тұлғаға бағдарланған оқыту» технологиясын сабақтарда ұтымды пайдаланып, оқушылардың білім, білік, дағдыларын жетілдіру мен сабаққа деген қызығушылықтары мен белсенділіктерінің артуына жағдай жасайды. Қазіргі уақытта ақпараттық- коммуникативтік технологиясын оқып, зерттеуде.
Шеберлікті шыңдау мектепте ұйымдастырылған әдістемелік жұмысқа, мұғалімнің өзіндік білім алу тәжірибесіне байланысты. Аудан көлемінде, мектепішілік семинар-практикумдар, дөңгелек столдар, ҮҚС, диагностикалық зерттеу мен әр түрлі анкеталар, іс-тәжірибе алмасу күндері, ашық есік күндері мен ашық сабақтар өткізіліп, жас мамандарға әдістемелік көмек беру мақсатында ҮҚС, жас ұстаздар мектебі жұмыс істейді.
Мектептегі кадрлардың білімінің, біліктілігінің, санатының жоғарылап отыруы- мектеп мұғалімдерінің үнемі ізденісте, шығармашылықпен еңбек етіп, кәсіби шыңдалу үстінде екендігін көрсетеді.
Оқыту нәтижесінің табыстылығы (сл. №8, 9, 10, 11, 12) - басқару сапасы мен педагогикалық үрдіс сапасынан туындайтын сапа. Балалардың денсаулығын сақтай отырып, табиғи даму мүмкіндіктері үшін қажетті жағдай туғызу және балалардың дарындылығын айқындап, дамыту арқылы білім сапасын арттыру және шығармашылық қабілеттерін дамыту, оған қолдау көрсету және оны дамыту- біздің міндетіміз. Әрбір баланың рухани дамуына ықпал жасайтын психологиялық- педагогикалық жағдайды ұйымдастыру жөнінде нақты шараларды да белгілеп отырамыз. (сл. №13, 14, 15, 16) Оқушылардың жетістіктері пәндік олимпиадаларда, түрлі конкурстарда, оқушылардың ғылыми қоғамы сайысында көрінеді, сол арқылы оқушылардың танымдық көзқарасы, зерттеушілік қабілеттері дамиды. Мектеп түлектерінің «Алтын белгіге» бітіруі, грантқа оқуға түсуі соның дәлелі. Бірақ нәтижесінде кейбір келеңсіз жайттар да болып тұрады, ол білім сапасы мен ҰБТ сапасының төмендеуі, себебі- жас ұстаздардың болуы, кейбір ата- аналардың, оқушылардың білімге деген көзқарасының өзгешелігі. Осы жайттарды түзету жұмыстарын ұдайы жүргізудеміз.
Әр оқушының ерекшелігі мен қабілетін ескере отырып, табысты оқыту, ақпараттық- коммуникациялық және интерактивтік технологияларды пайдалану арқылы оқушының интеллектуалды, рухани- адамгершілік, әлеуметтік, салауатты дамуына бағытталған білім ортасын құруды соңғы нәтиже ретінде көрудеміз.
Мұғалімдердің әдістемелік кәсіби деңгейін көтеру
Педагог мамандрдың кәсіби деңгейін ұдайы көтеріп отыру, олардың теориялық білімі мен әдістемелік білігін үздіксіз жетілдіру, оқытудың озық әдіс-тәсілдерімен қаруландыра отырып, шығармашылыұ жұмыстарына жол көрсету, яғни мұғалім мамандығын жетілдіру - нәтижеге бағытталған әдістемелік жұмыстың негізгі міндеті болып табылады.
Атақты педагог -ғалым В. Сухомлинский «Мұғалімдік мамандық - бұл адамтану, адамның күрделі және қызықты, шым-шытырығы мол жан дүниесіне үңіле білу. Педагогикалық шеберлік пен педагогикалық өнер - ол даналықты жүрекпен ұға білу болып табылады» деп мұғалімдік өнерге ерекше баға берсе, Ы. Алтынсарин «Маған жақсы мұғалім бәрінен де қымбат, өйткені мұғалім-мектептің жүрегі»-деп бекер айтқан жоқ. Демек, мұғалімнің кәсіптік деңгейін көтеру мектептің әдістемелік жұмысының негізгі саласы болып саналады. Өйткені қазіргі мектеп алдындағы міндеттерді шешуде мұғалімнің, сонымен бірге бірлестік жетекшісінің кәсіптік мәдениеті басты алғы шарты екені аян. Мұғалімнің кәсіптік мәдениетін көтеру мектептің әдістемелік жұмысының жетекші саласын құрайды. Ал әдістемелік жұмыс дегеніміз - ол педагогикалық кадрлардың ғылыми-теориялық, жалпы мәдени, психологиялық-педагогикалық дайындығын көтеруге бағытталған жүйелі және ұжымдық жұмыс.
Әдістемелік жұмыс - мектептегі оқу-тәрбие жұмысын басқарудың негізгі саласы. Оған жоспарлау, ұйымдастыру, әдістемелік көмек көрсету, басшылық және бақылау жатады.
Әдістемелік жұмысқа қойылатын негізгі талап - әдістемелік жұмысты үнемі жетілдіру, оның ғылыми негізі оқытудың сапасын, оқушылар білімінің деңгейін көтеру мақсатында оқудың барысына дәл бағытталады. Жыл ішінде әдістемелік бірлестіктіктің отырысын жоспарлауға болады. Жоспар бойынша әр отырыста: мысалы, бірінші отырыста өткен оқу жылының қорытындысы, әдістемелік жұмыс жоспарын бекіту, шығармашылық жұмыстарды бекіту, тәлімгерлермен жұмыс жоспарлары қаралса, келесі отырыстарда жазба жұмыстарының қорытындысы, мектепішілік олимпиада қорытындысмы, факультатив, үйірме жұмыстарының өтілу барысы, пән сабақтарының берілу жайы қаралып, талқыланып отырады.
Бірлестік жетекшісінің міндеті:
- Өз қызметі бойынша есептер, кәсіптік жаңашылдық қызмет атқару
- Педагогикалық және психологиялық деңгейін көтеру
- Өз білімін көтеруге, шығармашылық жұмыс жасауға ынталандыру, бірлестік
мүшелерін ақпараттық жағынан қамтамасыз ету
- Авторлық бағдарламалар, курстар, құралдар жасауға ынталандару және ондай
мұғалімге жан-жақты қолдау көрсету
- Оқушылар табыстарын мониторингілеу және оны диагностикалау
- Оқыту мен тәрбиелеу ең соңғы педтехнологияларын зерттеп меңгеру және өз кәсібіне қолдана білу.
Мұндай міндеттер әрине, барлық ұстаздар алдына қойылады. Дегенмен, табыстың кілті -әдістеме бірлестік жетекшісі тарапынан жұмыстарды жүйелі ұйымдастыру мен мұғалімнің оны өзінің кәсіптік тұрақты қажеттілігіне айналдырып, белсенділікпен жұмыс атқарып отыруына қатаң бақылау жасап отыру деп ойлаймын. Демек, бірлестік жетекшісінен жасанды қабілеттілік емес, нақты еңбектің міндеті атқарулы талап етіледі. Педагогикалық техналогияның басты сипатты да, міне осы. Әр ұстаз жауапкершілігін арттырып, кәсіптік мәдениетін көтеруде тек өз пәнінің аясында ғана қалып қоймай, қандай да бір дәрежеде шығармашылықпен еңбек етуге, баулуға бірлестік жетекшісінің атқарар жұмысы аз болмайды. Мұны әрбір бірлестік жетекшісі саналы түрде сезінуі тиіс.
Бірлестік жетекшісінің мәртебесі.
Елбасымыз Н. Е. Назарбаев «Қазақстанның болашағы мектептен басталады»-деген сөзінен бүгінгі білім ордаларына қойылатын үлкен міндетті аңғарамыз. Білім беру тәрбиелеу мен оқытудың үздіксіз үрдісі екендігі заңды. Ұлы ғұлама
А. Байтұрсынов ХХ ғасырдың соңында «Ел әуелі мектепке керегі-білімді, педагогика мен методикадан хабардар, оқыта білетін мұғалім», -деген екен. Мен сөз еткелі отырған бірлестік жетекшісі, әрине алдымен-ұстаз.
Қ. Р-ның білім беруді дамыту тұжырымдамасында мектепте білім беріп ұстаздардың кәсібін дамыту мен білім сапасына қатысты нақты міндеттер көрсетілген. Бұл тұжырымдамада : «Білім берудің қазіргі негізгі мақсаты білім алып, білік пен дағдыға қол жеткізу ғана емес солардың негізінде дербес әлеуметтік және кәсіби біліктілікке үйрену ақпаратты өзі іздеп табу, талдау және ұтымды пайдалану жылдам өзгеріп жатқан бүгінгі дүниеде лайықты өмір сүру және жұмыс істеу болып табылады», -делінген.
Қоғам дамуындағы ең басты бағыт - оқушыға жүйелі, жан-жақты білім беру мен тұлғаны қалыптастыру мектеп қабырғасында білім берумен қатар жас ұрпақты тәрбиелеуіміз қажет. Қазіргі кезде оқушыларымыз білімді, талантты, талапты болуы керек. Әрине, осыны жүзеге асыру мектептің, мұғалімнің жұмысына тікелей байланысты. Ал осы ұстазды әр пәнге байланысты топтастырып, белгілі бір іске ұршықша иіре алатын адам-бірлестік жетекшісі. Бірлестік жетекшісінің атқарар міндеті өте жоғары.
Осыған лайық бірлестік жетекшісінің ұжымда, әдістемелік бірлестігінде өзіндік мәртебесі пайда болады. Сол мәртебеге ие болу үшін бірлестік жетекшісі төмендегі қасиет иесі болу керек деп ойлаймын
Біріншіден, бірлестік мүшелерімен қарым-қатынас жасауда психологиалық шеберлік керек.
Екіншіден, этика-эстетикалық талғамы жоғары болуы керек.
Үшіншіден, үлкенге ізет, кішіге ілтипат көрсете білетін, тіл табыса білуі жоғары парасат иесі.
Төртіншіден, айналасына үлгі боларлықтай игі істермен көзге түсуі керек.
Бірлестік жетекшісі әрқашан ізденісте болуы қажет, сонда ғана оның жұмысы нәтижелі, ұжымда белгілі бір мәртебеге қол жеткізеді деп ойлаймын.
Енді мұғалімнің кәсіби шеберлігін арттыруда мектебімізде атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталсам, мектебімізде з бірлестік жұмыс істейді. Барлық бірлестік жетекшілері мектеп директорының бұйрығымен бекітілген. Әдістемелік кеңесте бірлестік жетекшілерімен әдістемелік жұмыстағы барлық мәселелер талқыланып отырады. Мысалы, білім жүйесін дамытуға байланысты семинарлар, конференциялар, шығармашылық есептер мен пән олимпиадалары, апталықтар, ашық сабақтар, күнтізбелік жоспар, мұғалімдердің білімін жетілдіру, аттестация, мұғалімдердің кәсіби шеберлігінің берілген біліктілік санатына лайықтылығын анықтау, санатқа көтеру, әкімшілік тарапынан алынған бақылау жұмыстврына таалдау, жас мамандармен жұмыс, жаңа келген маманның кәсіби құзырлылық және әдістемелік даярлық деңгейін анықтау туралы мәселелер ортаға салынды. Жалпы әдістемелік бірлестік жұмысының құрылымына мыналар жатады:
- Әдістемелік отырысын өткізу.
- Нормативтік құжаттар, бірлестік шешімдері мен нұсқауларын орындау
- Пәндік апталықтарды дайындау және өткізу
- Пәндік семинарлар, дөңгелек үстел, конференция дайындау, өткізу
- Оқушыларды пәндік олимпиада, интеллектуалдық марафон, байқау, жарысқа дайындау
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz