Экологиялық оқыту

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру
2.2. Жас ұрпақты экологиялық оқытуды ойын арқылы дамыту
2.3. Салауатты өмір салты мәдениетін қалыптастыру
ІІІ. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Қазіргі таңда жас ұрпаққа тәрбие берудегі басты мақ-сат ұлттық рухы жоғары, өз Отанын, туған жерін сүйе бі-летін азамат тәрбиелеу. ХХІ ғасыр жеткіншегі дене, руха-ни ойлау жағынан жан-жақты, өз-өзіне басшы, кез-келген сәтте шешім қабылдай алатын жеке тұлға болуы тиіс. Оған “Еліміздің білім беру жүйесінің Қазақстанның бәсе-кеге нақты қабілеттілігіне қол жеткізудегі негізгі міндет-тері - Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назар-баевтың 2006 жылғы 1 наурыздағы “Қазақстанның әлем-дегі бәсекеге қабілеттілігі 50 елдің қатарына кіру стра-тегиясы” атты Қазақстан халқына жолдауы” негіз болады.
Балаларды табиғатпен таныстыруда алдымызда мнандай мақсат тұрады: балалардың табиғатқа деген көзқарасын дамыту,өлі және тірі табиғатпен таныстыру, ол туралы өз ой-пікірін айтуға үйрету. Өз өлкеміздің аң-құстарын, өсімдіктерін таныту, қорғауға, әсемдігін көруге, сезінуге, пайдасын түсінуге тәрбиелеу.
Міндеттері:
1. Болашақ табиғат жанашыры болатын ұрпақ тәрбиелеу.
2. Мектепке дейінгілердің экологиялық көз қарастарын кеңейту және жүйелеу.
3. Тәжірибелер жасау және алған нәтижеден тұжырым шығаруға үйрету.
4. Шығармашылықты, елестету мен ойлаудыдамыту.

1. Г. Икіманова. Саулық пен сымбат. - Алматы: Қайнар, 1991.
2. «Қазақстан – 2030» стратегиясы
3.«Қазақстан мектебі» журналы, №4, 2006ж.
4 Дене мәдениеті – оқушыларды оқыту мен тәрбиелеу жүйесінде. Ізденіс-Поиск. 2009ж. №2(2) -Б.262-264.
5. Е. Уақбаев. Қазақстанда дене тәрбиесі жүйесінің дамуы. - Алматы: Санат, 2000ж.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру
2.2. Жас ұрпақты экологиялық оқытуды ойын арқылы дамыту
2.3. Салауатты өмір салты мәдениетін қалыптастыру
ІІІ. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Қазіргі таңда жас ұрпаққа тәрбие берудегі басты мақ-сат ұлттық рухы жоғары, өз Отанын, туған жерін сүйе бі-летін азамат тәрбиелеу. ХХІ ғасыр жеткіншегі дене, руха-ни ойлау жағынан жан-жақты, өз-өзіне басшы, кез-келген сәтте шешім қабылдай алатын жеке тұлға болуы тиіс. Оған "Еліміздің білім беру жүйесінің Қазақстанның бәсе-кеге нақты қабілеттілігіне қол жеткізудегі негізгі міндет-тері - Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назар-баевтың 2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлем-дегі бәсекеге қабілеттілігі 50 елдің қатарына кіру стра-тегиясы" атты Қазақстан халқына жолдауы" негіз болады.
Балаларды табиғатпен таныстыруда алдымызда мнандай мақсат тұрады: балалардың табиғатқа деген көзқарасын дамыту,өлі және тірі табиғатпен таныстыру, ол туралы өз ой-пікірін айтуға үйрету. Өз өлкеміздің аң-құстарын, өсімдіктерін таныту, қорғауға, әсемдігін көруге, сезінуге, пайдасын түсінуге тәрбиелеу.
Міндеттері:
1. Болашақ табиғат жанашыры болатын ұрпақ тәрбиелеу.
2. Мектепке дейінгілердің экологиялық көз қарастарын кеңейту және жүйелеу.
3. Тәжірибелер жасау және алған нәтижеден тұжырым шығаруға үйрету.
4. Шығармашылықты, елестету мен ойлауды дамыту.

Оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру
Адамдардың өмірі табиғаттың қолдауына байланысты (су, ауа, күннің көзінің қуаты, тағам және т.б. қажеттіліктер) және денсаулық, ал табиғат факторлары, қоғам тұтұнушылары құндылығына экологиялық мәдениет құндылығы жүйесіндегі ұнамды салт болуы керек. Бұдан басқа В.И.Вернадскидің нақты лебізі "жаңа күштің келісуі өзімен өзі дұысталады және адамның өмірқызметінің бір көзі шындығында өмірдің әртүрлі формасы болып есептелінеді".
Экологиялық мәдениет ресурстағы бар табиғат мүмкүншілігі талаптарын өлшеу мүмкүншілігімен қалыптастырады, қоршаған орта мүмкүншілігі, яғни жеке тұтұнушылық жүйелі экологиялық негіздеуді қажет етеді. Жеке мәдениеттің ең бір маңызды белгісі болып ғылыми және этикалық негіздеу нормативі болып табылады, және, керісінше, тіртіпсіздік мәдениетсіздіктің белгісі болып табылады. "Фетишизм дүние - мүлкі - қазіргі заман қоғамындағы тұтынушылар беталысы (тенденциясын) өтте алаңдатады деп көрсеткен Н.Н.Моисеев. Және жыйнақтауға онша ынта жоқ, үнемдеуге ие болу ынтасы көп".
Қазіргі заманда жеке экология мәдениетін түсіну, бөлек адамның құндылығын мойындайтын, оның білімге құқығы, бақытқа және адамның бастапқы құқығы - таза табиғат ортасында мәнсіз (мағынасыз) өмірсүру мүмкүндігін көрсету. Адам - табиғаттың бір бөлігі, барлық табиғатқа қарсы істелген істер адам табиғатына әсер етуіде мүмкүн және оның психикасына, ойлау қабілетіне, әлеуметтік белсенділігіне ықпал етуі мүмкүн. Э.В.Гирусова және Е.Д.Никитина былай деген "экологиялық мәдениет - бұл біздің ішіміздегі ноосфераның пайда болуы".экологиялық мәдениетті ұйымдастыру барлық адам өміріндегі ғылыми білімге ықпалы, тәрбиесі, өмірлік тәжірбиесі, өнер, ұзақ мерзімде процесс ретінде қаралады. Осыған байланысты білім стратегиясын өзгерту қажет, бағалы және орнату қызметі; мазмұнына байланысты: жаңа педагогикалық технология құндылығын пайдалану және құру. Біз былай деп есептейміз, ғылым жүйесі және этикалы императорында негізделген, талапта, ойла, концепциялар, парадигмалар, ұйымдастырады, бағдарлайды және биосферада, социосферада, адамдар Космосы қызметінде табиғаттықорғау және табиғаттыжыйнақтауда жеке ойлау және қоғамдық массаны мобилизациялау. Осының барлығы эклогиялық мәдениеттің дамуын анықтайды, жалпы білім жүйесіндегі жаңа бағдар, негізінен жалпыбілім беру жүйесі тұлғаның дамуы, белгілі ішкі бостандыққа ие,істеріне, сөзіне, ойларына байланысты болып келмейді; тұлға, өзінің қарым - қатынасын экологиялық мәдениеттен шығып,табиғатпен және қоршаған ортамен құрастырады.
Білімді экологияландыру барлық білім жүйесіндегі органикалық және басымдылық бөлімі ретінде қаралады, стартегиялық мақсатты анықтау және жүргізуші бағыттар, оған жаңа құндылық беру, тек қана табиғатта ғана жаңа қарым - қатынас құрастырмайды, сонымен қатар қоғамға, адамдарға. Қолайлы жағдайлардың пайда болуына әрбір адамның құқығын қамтамасыз ету және қоршаған табиғат ортасындағы дағдарысты жоюға мүмкіндігі бар, қоғамды құрастыру шешімдері.
Экологиялық мәдениет, жалпыадамзад мәдениетіндегі құрамдас бөлігі болып келеді, адам арасындағы құнды қарым - қатынас көлемі және әлеуметті табиғат ортасындағы процесстің пайда болуы және материалдық және рухнаи құндылықты және мінезін анықтайды, бағалы бағыт жүйесі пайда болады және қоғамның жауаптылық сатысы және тұрақты биосферадағы жеке адамды сақтау, эколгиялық іс - әрекетті дәлелдеу және адамзат қызметінің шешімінде және барлық түрлерде игеріледі, табиғатты қорғау және танумен байланысты. Барлық танымдық қызмет кезеңдерінде экологиялық мәдениетті құрастыру келе - келе болады, басқа бөлек жалпыбілімберу пәндерінде оқытылады. Үзілізсіз экологиялық білім жүйесіндегі, мектептегі барлық қыту - тәрбие поцессі мазмұнындағы, оқыту пәндері және интнгралды курс экологиялық мәдениетке және оқытушыға бағыт болып, беріп тұрған пәнінің мағынасын түсінуге көмектесу.
Экологиялық мәдениет барлық оқушылардың ойларында құрастырылуы керек, оны құрастыруға мектепке үлкен жауаптылық жатады. Экологиялық мәдениет негіз саласына жаратылыстану білімі жатады, бұл оқушылардың білім жүйесіне, қазіргі заманғы адекваттық ғылыми әлем суретін құрастыру; экологиялық ойлау, әлемдітану, бағалы жобалар, экология заңын түсүнуге көмек көрсету мүмкүндігі, тәжірбиелі қызметтер, табиғаттыпайдалану.

Жас ұрпақты экологиялық оқытуды ойын арқылы дамыту
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде дамытушы ойындар мен сөздік ойындардың маңызы өте зор. Олар байланыстырып сөйлеу мен есте сақтауды, ойлауды дамытады.К.Ушинский бұл жөнінде былай деген: "Егерде педагог бір нәрсені баланың есінде қалдыруды көздейтін болса, ол сабақта көзбен көру, дыбыс органы-мен айту, қолымен ұстау және сезім мүшелерін қолдануы керек".
Балаларды үй жануарлары, құстар, балықтар, гүлдер, аңдар, жәндіктер, жеміс - көкөністермен таныстырып болған соң, "Қайсысы артық, неге?", "Не өзгерді?", "Дәмінен айыр?", "Даусынан айыр" т. б. ойындар ойналады. "Егерде мен үлкен болсам" ойыны балаларды шығармашылдыққа, жауаптылыққа үйретеді, табиғатты қорғауға тәрбиелейді.
Сонымен қатар экологиялық сәттер оқып беру арқылы балалардың адамгершілік, танымдық қабілетін дамыта-мыз. Ойын барлық сабақпен тығыз байланысты, ойынсыз сабақ өтпейді десем жаңылмаймын. Ойын баланы жан-жақты дамытып, оқыту мен тәрбиелеуде өз септігін молынан тигізеді. Жиі сұрақ қойылады: тәрбиеші ойынға қатыса алама және қатысуға тиісті ме? Әрине құқық қа біз иеміз, егер бұл ойынға қажетті бағыт берсе. Бірақ үлкендердің ойынға араласуы тек оны бала қалап, сенім білдіріп, сыйласа, егер ол ойынды қызғылықты өтіп, ережесін бұзбай ойнай алса ғана іске асады.
Көркем шығармаларды сахналауды балалар өте қызығушылықпен ойнайды. Мысалы: "Аңшы мен бала", "Гүлдер туралы аңыз" бойынша сахналауда олар жағым-ды және жағымсыз кейіпкерлерді тауып, шығарманың мазмұнын талдағанда табиғаттың қорғаушысы болған ба-лаларға ұқсағысы келетіндері байқалды.
Қызықты тәжірибелерге қатысуда балалардың өз жұмысының қорытындысын көруге деген ынта пайда бола-ды. Оларды ауа мен судың қасиеттерімен таныстыруда түрлі ойындар мен тәжірибелер жасалады. Мысалы: "Кім тез үреді?", "Толқын". Көптеген ойындар таза ауада ойналады, балалардың қимылдауына, ойлауына септігін тигізеді. Жылдың әр мезгілінде әр түрлі ойындар ойнауға болады. Мақсатты серуендерде ағаштарды бақы-лау, өзгерісті айту, құстарға қамқорлық жасау, гүлдерді суару т.б арқылы балаларды еңбек сүйгіштікке, сұлулық-ты көруге, сезінуге тәрбиелейміз.
Ойын алаңында қимылды ойындарда ұйымдастырылады "Аю мен түлкілер", "Қасқыр мен қояндар" т.б ойындарда балалар жануарлардың мінез-құлқын, жүрісін, даусын сала-ды. Ойын арқылы олардың шығармашылық қиялдауы да-мыды. Олар ойындарда бірнеше құбылысты біріктіреді, жаңасын қосады, кейде өмірден, ертегіден қосып алады. Мысалы: Орманшы, зообақтағы аңдар т.б олар өз ой-ындарына қосып ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.