Баскарудың жапондық типінің түрлері



Жоспар:

1. Кіріспе

Баскарудың жапондық типінің түрлері.
Жапониядағы басқару

2. Негізгі бөлім
2.1 Жапон экономикасының жетістігі
2.2 Жапондық менеджмент ерекшеліктері
2.3 Менеджерлерді жұмысқа алу жүйесі
2.4 Шешім әзірлеу және қабылдау
2.5 Еңбек ақы және жасына қарай қызметінің жоғарылауы

3. Қорытынды
3.1 Жапондық және американдық басқару модельдерінің ерекшеліктері

4. Қолданылған әдебиеттер
1. Кіріспе
Баскарудың жапондық типінің түрлері. Н. С. Целишевтің пікірінше, басқарудың жапондық типінің базалық принциптерін төрт топқа бөлуге болады.
Бірінші топқа корпорация мен жұмыскерлердің өз корпорациясына ерекше тәуелділігі, фирмаға берілгенділігі және оның мүддесі жолында жан аямайтындығы үшін едәуір қолайлы жағдай мен уәде беруі.
Екінші топтағы принциптерді дара басшылықтан гөрі ұжымдық басшылыққа көбірек көңіл бөлуі, корпорациядағы адамдардың фирма ішінде үнемі көтермелеу, істейтін қызметіне қарамастан жұмыскерлерді тең правода қарау деп тұжырымдауға болады.
Үшінші топқа — фирманың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін үш негізгі күшке — басқарушыға, басқа жұмыскерлерге және инвесторларға ықпал ету мен бөлу балансын ұтымды ұстау жатады.
Төртінші топқа - әр түрлі фирмалармен - іскер әріптестермен, соның ішінде, ең алдымен, өнімді тапсырушылармен және сатып алушылармен түрлі байланыс орнату әдісін қалыптастыру жатады.
Аталған принциптерді жүзеге асыру механизмінің маңызды элементттеріне мыналар жатады:
1. Еңбекті ұйымдастыру.
2. Өндіріс процестерін басқару және бақылау.
3. Топтық жұмыстарды және корпорацияны ынталандыру.
4. Жалдау және еңбек жағдайы.
Қазіргі Жапониядағы басқаруды американдық менеджеризм мен жапондықтрадиционализмнің қоспасы деп түсінуі қажет. Сондыктан да мұнда «менеджмент» термині толық сай келеді. Жапондықтардың өзі де, басқару туралы әңгіме болғанда, осы терминді қолданады. Жапоңдықтар өздерін американдықтардың шәкірті ретінде есептей отырып, менеджменттің барлық белгілі концепцияларын мұқият зерттеді әрі өзіне сай етіп құра білді.
Қазіргі кезде басқару саласындағы жапондық тәжірибеге американдықтар көбірек көңіл бөле бастады, атап айтқанда.мұның өзі Массанчусетск технологиялық институтында зерттелуде.
Жапонияда істі, өндірісті және басқаруды ұйымдастырудың жоғары денгейі кімді де болса қайран қалдырады. Жапония —өндірісік қатынасты, сонымен қоса баскару сипатын айқындайтын монополистік капитализм мемлекеті. Франциямен және Голландиямен қоса, Жапония экономиканы программалайтын капиталистік мемлекеттердің бірі. Талдаудың көрсеткеніндей қазіргі жапондық баскару жүйесі едәуір икемді, әрі тиімді механизм, оның өзі соғыстан кейінгі кезеңде, қазіргі ірі аукымды өндірісті дамыту жағдайында қалыптасты. Бүл механизм ұдайы жетілдіру үстінде.
Жапон экономикасының жетістігі басқарудағы әлеуметтік-кәсіптік саланың қызметіне негізделген. Мұны менеджерлер деп атайды. «Менеджер» ұғымы алуан саладағы басшылардың тілектес адамдар тобын құрайды.
Қазіргі кезде менеджерлер мәртебесі ерекше артты, менеджерлердің жеке басындағы жетістіктеріне, олардың белсенділігіне, батылдығына, күнделікті істегі творчестволық қабілетіне, қырағылығына, алдағыны ойлай білетіндігіне т. б. жоғары талап қоя бастады.
Сонымен қоса, Жапонияда менеджерлер тобын жинақтау практикасы көп жағдайда ұлттық сипатының ерекшеліктеріне негізделген, мұнда топтық психология басты рөл атқарады. Жапондыктар адамдар арасында салқын көзқарасқа қатгы күйзеледі. Сол себептен менеджерлердің арасында «ГАКУБАУХ» деп аталатын кландар болады, яғни белгілі бір университетті бітірген кландар.
Нағыз жапондық фирма пирамида түрінде ұйымдастырылған. Оның құрылымында үш деңгей болады: жоғары әкімшілік (КЭЙЭЙСЯ); орта басқару буыны (КАНРИСЯ), бұған бөлімше меңгерушісі БУТЕ жатады; әрі қарай—басқармадағы қарапайым жұмыскерлер (ИППАНСИЯ). Синетизы жүйесінің талабына сәйкес университетті бітірушілер фирмаға жұмысқа
Қолданылған әдебиеттер:

1. К.Ғ.Ахметов «Менеджмент негіздері» Алматы 1993
2. К.Ғ.Ахметов, Сағындықов Е.Н., Байжомартов Ү.С., Жүнісов Б.А., Жұмаев Ж.Ж. «Менеджмент негіздері» Ақтөбе-Орал
3. «Основы менеджмента» Москва, 1998
4. В.В.Глухов «Менеджмент» Санкт-Петербург, 1999
5. О.С. Виханский, А.И.Наумов, «Менеджмент» Москва, 2000
6. И.Н. Герчикова «Менеджмент» Москва, 2000.

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:
1. Кіріспе
1. Баскарудың жапондық типінің түрлері.
2. Жапониядағы басқару

2. Негізгі бөлім
2.1 Жапон экономикасының жетістігі
2.2 Жапондық менеджмент ерекшеліктері
2.3 Менеджерлерді жұмысқа алу жүйесі
2.4 Шешім әзірлеу және қабылдау
2.5 Еңбек ақы және жасына қарай қызметінің жоғарылауы

3. Қорытынды
3.1 Жапондық және американдық басқару модельдерінің ерекшеліктері

4. Қолданылған әдебиеттер

1. Кіріспе

Баскарудың жапондық типінің түрлері. Н. С. Целишевтің пікірінше,
басқарудың жапондық типінің базалық принциптерін төрт топқа бөлуге болады.
Бірінші топқа корпорация мен жұмыскерлердің өз корпорациясына ерекше
тәуелділігі, фирмаға берілгенділігі және оның мүддесі жолында жан
аямайтындығы үшін едәуір қолайлы жағдай мен уәде беруі.
Екінші топтағы принциптерді дара басшылықтан гөрі ұжымдық басшылыққа
көбірек көңіл бөлуі, корпорациядағы адамдардың фирма ішінде үнемі
көтермелеу, істейтін қызметіне қарамастан жұмыскерлерді тең правода қарау
деп тұжырымдауға болады.
Үшінші топқа — фирманың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін үш негізгі
күшке — басқарушыға, басқа жұмыскерлерге және инвесторларға ықпал ету мен
бөлу балансын ұтымды ұстау жатады.
Төртінші топқа - әр түрлі фирмалармен - іскер әріптестермен, соның
ішінде, ең алдымен, өнімді тапсырушылармен және сатып алушылармен түрлі
байланыс орнату әдісін қалыптастыру жатады.

Аталған принциптерді жүзеге асыру механизмінің маңызды элементттеріне
мыналар жатады:

1. Еңбекті ұйымдастыру.

2. Өндіріс процестерін басқару және бақылау.

3. Топтық жұмыстарды және корпорацияны ынталандыру.

4. Жалдау және еңбек жағдайы.

Қазіргі Жапониядағы басқаруды американдық менеджеризм мен
жапондықтрадиционализмнің қоспасы деп түсінуі қажет. Сондыктан да мұнда
менеджмент термині толық сай келеді. Жапондықтардың өзі де, басқару
туралы әңгіме болғанда, осы терминді қолданады. Жапоңдықтар өздерін
американдықтардың шәкірті ретінде есептей отырып, менеджменттің барлық
белгілі концепцияларын мұқият зерттеді әрі өзіне сай етіп құра білді.

Қазіргі кезде басқару саласындағы жапондық тәжірибеге американдықтар
көбірек көңіл бөле бастады, атап айтқанда.мұның өзі Массанчусетск
технологиялық институтында зерттелуде.
Жапонияда істі, өндірісті және басқаруды ұйымдастырудың жоғары
денгейі кімді де болса қайран қалдырады. Жапония —өндірісік қатынасты,
сонымен қоса баскару сипатын айқындайтын монополистік капитализм мемлекеті.
Франциямен және Голландиямен қоса, Жапония экономиканы программалайтын
капиталистік мемлекеттердің бірі. Талдаудың көрсеткеніндей қазіргі жапондық
баскару жүйесі едәуір икемді, әрі тиімді механизм, оның өзі соғыстан
кейінгі кезеңде, қазіргі ірі аукымды өндірісті дамыту жағдайында
қалыптасты. Бүл механизм ұдайы жетілдіру үстінде.

Жапон экономикасының жетістігі басқарудағы әлеуметтік-кәсіптік саланың
қызметіне негізделген. Мұны менеджерлер деп атайды. Менеджер ұғымы алуан
саладағы басшылардың тілектес адамдар тобын құрайды.

Қазіргі кезде менеджерлер мәртебесі ерекше артты, менеджерлердің жеке
басындағы жетістіктеріне, олардың белсенділігіне, батылдығына, күнделікті
істегі творчестволық қабілетіне, қырағылығына, алдағыны ойлай білетіндігіне
т. б. жоғары талап қоя бастады.

Сонымен қоса, Жапонияда менеджерлер тобын жинақтау практикасы көп
жағдайда ұлттық сипатының ерекшеліктеріне негізделген, мұнда топтық
психология басты рөл атқарады. Жапондыктар адамдар арасында салқын
көзқарасқа қатгы күйзеледі. Сол себептен менеджерлердің арасында ГАКУБАУХ
деп аталатын кландар болады, яғни белгілі бір университетті бітірген
кландар.

Нағыз жапондық фирма пирамида түрінде ұйымдастырылған. Оның
құрылымында үш деңгей болады: жоғары әкімшілік (КЭЙЭЙСЯ); орта басқару
буыны (КАНРИСЯ), бұған бөлімше меңгерушісі БУТЕ жатады; әрі
қарай—басқармадағы қарапайым жұмыскерлер (ИППАНСИЯ). Синетизы жүйесінің
талабына сәйкес университетті бітірушілер фирмаға жұмысқа орналасқаннан
кейін жеті жылдан соң, яғни 30 жасқа толған кезде секция бөлімшесіне
басшылық ете алады. Қырык жасында оған секция меңгерушісіне, 50 жасыңда -
бөлімше меңгерушісіне және одан әрі карай директорлық қызметіне дейін
жоғарылай алады.

Менеджер неғұрлым тәуелсіз болса, ол соғырлым еркін әрекет етеді, оған
балама шешімдерді тандауға неғұрлым көп мүмкіндік берсе, онда өндірісті
ғылыми ұйымдастыру теоретиктерінін пікірінше, қоршаған ортадағы қолайсыз
жағдайларға ол соғүрлым көңіл бөледі. Мұңдай көзқарас Жапониядағы
басқарудың ерекше стилін көрсетеді.

Жапония өз экономикасын баскарудың бірегей жүйесі арқасында дамытты.
Басқарудың табанды принциптері нәтижесінде көздеген мақсатына жетіп отырды.
Жапон қоғамын футурологтар қоғамы деп атайды. (топтағы адамдар
қанағаттанғанда, жеке адамдар да өзін қанағаттандым деп есептейді).
Тұтастай алғанда экономикалық стратегия төрт негізге сүйенеді:
экономикалық ресурстарды жинау және консервілеу; елдің бәсекелесу
қабілеттілігін жоғары деңгейде ұстау; адамдарды ғылыми-техникалық
прогрестің талаптарына бейімделетіндей етіп баулу және соңғысы, ғылыми
зерттеулер мен ізденістерді интенсивтендіру.
Нағыз жапондық фирмалар үш деңгейлік негізде ұйымдасқан;
жапондықтардың пікірінше, үш деңгейлік кұрылым неғүрлым икемді, әрі
бюрократтық қауіпке онша ұшырай қоймайды.

Фирма басшылығы — директорлар кеңесі —басқарудың жоғарғы деңгейі болып
саналады. Кеңес, президент, вице-президент, директор — орындаушылар.
Директорлар кеңесіне сайланғандардың барлығы фирмада белгілі бір
бөлімшелерді басқарады. Батыстан айырмашылығы, фирма директорларды сирек
шақырады. Олар әдетте орта буыңды басқарушы құрамынан шақырады, бірақ
бұлардың жедел басшылық жасайтын тәжірибесі және жасы 50-ден аскан болуы
тиіс. Орта буын басшының деңгейінде басқарудың бүкіл практикалық міндеттері
шешіледі. Бұл деңгей жоғары басшылық пен орындаушылар арасындағы көпір
арқылы қарапайым жұмыскерлерге шығады яғни оларға басшылық етеді.

Жапондық корпорацияларда басқарудың ұйымдық құрылымы. әдетте қызметтік
принциппен: көлбеу және тікелей байланыспен кұрылған. Көпшілік жапондық
компанияларда икемді құрылымдық схема бар, қазіргі жағдайда мұның өзі
бағалы үлес болып саналады.

Жапондықтарда әлемдік және ұлттық тәжірибе элементтерінің ең тиімдісі
жинақталған. Американдық жапонтанушы Фогельдің деректеріне қарағанда,
Жапония 1968 жылдан бастап 20 жыл бойы таңдаулы институттарды және
мемлекет, бизнес, әскери іс білім беру мен өнер саласындағы басшылық етуді
мүқият зерттеді.

Жапондық менеджмент ерекшеліктері қызметшілерді баскару. Жапонияда сол
жапондықтардан өздері айтпақшы бір-ақ байлық бар - ол адамдар. Тек соларға
ғана сүйеніп, елдің билеуші топтары кедергілер жарысында жеңіске жете
алады.

Басқарудың жапондық стилі — бірегей. Жапондық стильге тән нәрсе —
басқарудың Коноске Мацусити принципі. Оның ең бастысы - қызметшілерді
басқара білу принипі.

Жапонияда тек Мацусити ғана эконоикалық механизмнің түйінді элемент
ретінде адамдармен қарым-қатынас жасаудың барлық нәзік жақтарын терең, жан-
жақты зерттеу қажеттігін мойындады. Бірақ мұнда басқаруды бақылаудың
сенімді, жолға қойылған жүйесі қалыптасқан.

Мацусити идеясы бойынша жапондық басқару жүйесінің үш түрі
қалыптаскан: адам — қаржы — технология. Технология тәуелділік жағдайда, ал
бірінші орында — қызметшілер.

Басқарудың Мацусити стилі былайша сипатталады:

- біріншіден, бұл танысудың белсенділігі (фирмалардың барлық
бөлімшелеріндегі істің жайы, ондағы барлық қызметтін жұмыс істеуі);

- екінші ерекшелігі — фирма жұмыскерлерінің кәсіптік шеберлігін үнемі
жетілдіруіне күш салу;

- үшінші ерекшелігі: инициативаны батыл көтермелеу;

- төртінші стильдін ерекшелігі; мұнда болатын шешімдердің ең
таңдаулысы іздестіру мақсатында менеджерлер арасындағы талқылауды жан-жақты
қолдап отыру.

Мацусити дэнки компаниясында жұмыскерлерді даярлау жүйесі,
біріншіден, кәсіптік білімді оқытудан, екіншіден,фирмалық мінез-кұлық
кодексін игеруден тұрады. Фирмалық мінез-құлық кодексін меңгергеннен кейін
жаңадан қабылданған жұмыскерлер арнайы сабаққа қатысып, онда оларға былайша
сендіреді: Егер сен кездейсоқ қателік жіберсен, фирма сені кешіреді. Егер
сен фирманың моральдық кодексінен тайсаң, саған кешірім жоқ.

Жапонияда қызметшілерді басқару нақтылы, көбінесе дәстүрлі тәсілдермен
жүзеге асырылады. Оның ең бастылары: жұмыскерлерді ұзақ мерзімге, өмір бойы
жалдау, жасына қарай еңбек ақы төлеу және қызметін жоғарылату болып
саналады. Осынын арқасында жапондықтар ұзақ уақыт бойы жұмыссыздықты
барынша азайтып отыр.

Жапондық корпорацияларға тән нәрсе — топтық жауапкершілік механизмін
және басқалардың максатты тәсілдерінін бағдарламаларын белсенді пайдалану,
ғылыми-зерттеу және жобалық іздестіру, инвестициялық-құрылыс жобалары
секілді міндеттерді шешу.

Басқарудың барлық құрылымында топ маңызды ұйымдық элемент болып
саналады. Жапондық баскару жүйесінде топтық ынталандыру және топтық
жауапкершілік айқын сипат алады. Мұндай топтар ресми бөлімше яғни ұйымнын
штаттық құрылымдылық компоненттері ретінде ғана емес, ресми емес, уақытша
бөлімше, мәселен сапаны бақылайтын топ ретінде құрылуы мүмкін.

Жапон кәсіпкерлері Сетоку ханзаданың конституциясында —жапондық
бірінші заң кұжатында көрсетілген көне қауымның негізгі моральдық
принципіне көңіл беледі. Онда: үйлесімділік — бәрінен де жоғары, деп
жазған.

Жапондық соттар азаматтык, талапты мүлде аз қарайды -жапондықтар заңға
сүйене беруді ұнатады, өйткені кез келген азаматтық дау-жанжалды әділ шешу
үшін гирге — борышты құрметтеуге жүгінсе жеткілікті. Шаруа соттың
араласуынсыз-ақ жалға алған жеріне тиісті жарнасын төлейді, егер кезекті
жарнасын төлеуді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жапондық басқару туралы
Өнім сапасын басқару жөніндегі Жапония тәжірибесі
Жапондық менеджмент. Басқарудың жапондық типінің түрлері
Өнім сапасын басқару жөніндегі Жапонияның тәжірибесі туралы
Жапондық модель
Өнім сапасын басқарудың шетелдің тәжірибесі
Жапон кәсіпкерлерінің басқаруды ұйымдастыруы
Жапондық менеджмент
Басқарудың жапондық типі
Жапондық менеджмент мектебі және оның ерекшеліктері
Пәндер