Өндірісті ұйымдастыру түрлері мен нысандары



Өндiрiстi ұйымдастыру, оны белгiлi бiр әдiстермен, нысандар арқылы жүргiзудi сипаттайды.
Өндiрiстi ұйымдастыруының негiзгi әдiстерiне:
• көпшiлiк /потокты/;
• сериялық /группалық/;
• жеке дара жүргiзу әдiстерi жатады.
Өндiрiстi ұйымдастырудың потокты әдiсі бiрыңғай, бiркелкi өнiмдi көп көлемде үздiксiз шығарумен мiнезделедi.
Өндiрiстi ұйымдастырудың группалық әдiсi өндiрiстiң өнiмнiң бiр түрiнен екiншi түрiне жеңiл ауысуын қамтамасыз ететiн өнiмдi сериялармен /кiшкене-кiшкене бөлiктермен/ шығарумен мiнезделедi. Потокты әдiспен ұйымдастырылған кәсiпорындардың жеке учаскiлерiнде қолдануға болады.
Өндiрiстi ұйымдастырудың жеке дара әдiсi өнiмнiң майда сериялармен және бөлек бiрлiктермен /жеке дара жоба бойынша/ шығарылуын мiнездейдi. Жеке дара өндiрiс жаңа, неғұрлым жетiлген өнiмдi шығаратын, тәжiрибелi өндiрiспен байланысты.
Өндiрiстi ұйымдастыру әдiстерiмен қатар оның нысандары да болады. Бұл:
• мамандандыру /специализация/;
• бiрлестiру /кооперация/;
• қиыстыру/комбинирлеу/;
• шоғырландыру /концентрация/.

Әрбiр өндiрiс процесс еңбек операцияларынан құралған майда алажаулы процестерден тұрады. Мысалы, скважина құрылысы ӨП келесiдей процестерге бөлiнген: мұнара /вышка/ құрылысы; бұрғылау; сынау. Геологиялық барлау ӨП екi этаптан құралған: iздеу және барлау (олар тағыда алажаулы операцияларға бөлiнедi).
Алажаулы процестердi бiрiктiрудiң үш тәсiлi бар:
• кезектi;
• параллельдi;
• параллельдi – кезектi.
Кезектi бiрiктiру тәсiлiнде әрбiр келесi операция алдыңғы операция аяқталған соң өткiзiледi. Бұл жағдайда өндiрiс мақсатын жету уақыты неғурлым ұзақ болады.
Операциялардың параллельдi бiрiгуi – олардың уақыт бойынша толық бiрiгуiн бiлдiредi. Мұндай бiрiктiру операциялар ұзақтылығы бiрдей болып және әрқайсысы бөлек жұмыс орнында атқарылған жағдайда мүмкiн. Сондықтан, майда процестердi параллелдi бiрiктiру шектелген.
Параллельдi-кезектi тәсiл – операцияларды бiрiктiрудiң мұнайгаз өнеркәсiбiнде неғұрлым кеңiнен тараған тәсiлi. Мұнда операциялардың жарым-жартысы кезектi, жарым-жартысы параллелдi атқарылады.
Кез-келген өндiрiс процесс оның орынды, тиiмдi (рационалды) ұйымдастырылуын қажет етедi. Өндiрiс процестердiң ұйымдастырудың

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
Өндірісті ұйымдастыру түрлері мен нысандары
1. Өндірісті ұйымдастыру түрлері мен оынң түсінігі
2. Өндірісті ұйымдастыру тәсілдері
Өндiрiстi ұйымдастыру, оны белгiлi бiр әдiстермен, нысандар арқылы
жүргiзудi сипаттайды.
Өндiрiстi ұйымдастыруының негiзгi әдiстерiне:
• көпшiлiк потокты;
• сериялық группалық;
• жеке дара жүргiзу әдiстерi жатады.
Өндiрiстi ұйымдастырудың потокты әдiсі бiрыңғай, бiркелкi өнiмдi көп
көлемде үздiксiз шығарумен мiнезделедi.
Өндiрiстi ұйымдастырудың группалық әдiсi өндiрiстiң өнiмнiң бiр түрiнен
екiншi түрiне жеңiл ауысуын қамтамасыз ететiн өнiмдi сериялармен кiшкене-
кiшкене бөлiктермен шығарумен мiнезделедi. Потокты әдiспен ұйымдастырылған
кәсiпорындардың жеке учаскiлерiнде қолдануға болады.
Өндiрiстi ұйымдастырудың жеке дара әдiсi өнiмнiң майда сериялармен және
бөлек бiрлiктермен жеке дара жоба бойынша шығарылуын мiнездейдi. Жеке
дара өндiрiс жаңа, неғұрлым жетiлген өнiмдi шығаратын, тәжiрибелi
өндiрiспен байланысты.
Өндiрiстi ұйымдастыру әдiстерiмен қатар оның нысандары да болады. Бұл:

• мамандандыру специализация;
• бiрлестiру кооперация;
• қиыстырукомбинирлеу;
• шоғырландыру концентрация.

Әрбiр өндiрiс процесс еңбек операцияларынан құралған майда алажаулы
процестерден тұрады. Мысалы, скважина құрылысы ӨП келесiдей процестерге
бөлiнген: мұнара вышка құрылысы; бұрғылау; сынау. Геологиялық барлау ӨП
екi этаптан құралған: iздеу және барлау (олар тағыда алажаулы операцияларға
бөлiнедi).
Алажаулы процестердi бiрiктiрудiң үш тәсiлi бар:
• кезектi;
• параллельдi;
• параллельдi – кезектi.
Кезектi бiрiктiру тәсiлiнде әрбiр келесi операция алдыңғы операция
аяқталған соң өткiзiледi. Бұл жағдайда өндiрiс мақсатын жету уақыты
неғурлым ұзақ болады.
Операциялардың параллельдi бiрiгуi – олардың уақыт бойынша толық
бiрiгуiн бiлдiредi. Мұндай бiрiктiру операциялар ұзақтылығы бiрдей болып
және әрқайсысы бөлек жұмыс орнында атқарылған жағдайда мүмкiн. Сондықтан,
майда процестердi параллелдi бiрiктiру шектелген.
Параллельдi-кезектi тәсiл – операцияларды бiрiктiрудiң мұнайгаз
өнеркәсiбiнде неғұрлым кеңiнен тараған тәсiлi. Мұнда операциялардың жарым-
жартысы кезектi, жарым-жартысы параллелдi атқарылады.
Кез-келген өндiрiс процесс оның орынды, тиiмдi (рационалды)
ұйымдастырылуын қажет етедi. Өндiрiс процестердiң ұйымдастырудың негiзгi
принциптерi:
• үздiксiздiк;
• ырғақтылық;
• пропорциялылық.
Үздiксiздiк принципi еңбек заты үздiксiз өнделiп, дайын өнiм үздiксiз
өндiрiлуiн бiлдiредi мұнай, газ, газконденсаты, мұнайөнiмдерi. Мұнайгаз
салада мұнай технологиялық тiзбектiң өндiру, өндеу, тасымалдау кезендерiнде
өндiрiс процестерi үздiксiздiк принцип бойынша ұйымдастырылған. Яғни,
өндiру процесі тоқтаусыз, әрi үзiлiссiз өтедi. ӨП үздiксiздiгi негiзгi
қорларды неғұрлым толық пайдалануға және айналым қорының айналу жылдамдығын
тездетуге мүмкiндiк бередi.
Ырғақтылық принципi кәсiпорынның берiлген жоспары графигi бойынша
бiрқалыпты өнiм шығарып отыруын бiлдiредi. Өндiрiс процестерінiң
ырғақтылығы кәсiпорынның барлық цехтары мен бөлiмшелерiнде өндiрiстiң
бiрқалыпты жүрiп отыруымен қамтамасыз етiледi.
Өндiрiс процестердiң пропорциялылығы операциялардың ұзақтығы бойынша
теңдiгiн немесе олардың еселiгiн, яғни бiр орындалғанда толығымен, аяғына
дейiн атқарылуын бiлдiредi.
Жұмысы негiзгi өндiрiс мұқтаждарын қамтамасыздандыруға бағытталған
процестер – көмекші деп аталады. Олар негiзгi процестердiң үздiксiз, дұрыс
өтуiн қамтамасыз етедi.
Көмекші процестер - өндiрiс құралдарын сақтау және жөндеу, сумен,
энергиямен, материал-техникамен қамтамасыз ету.
2. Жұмысшының өндiрiс процесiне қатысу дәрежесiне байланысты:
• қол еңбегi процесi;
• машиналы-қолды;
• машиналық ӨҮ;
• автоматтандырылған ӨҮ;
• аппараттық ӨҮ.
3. ӨП мазмұны бойынша:
• механикалық;
• физико-химиялық;
Механикалық процестер – бұл механикалық әсерiмен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Өндірістік құрылымды жетілдіру жолдары
Негізгі өндірісті ұйымдастырудың партиялық әдістері
Өндірістің экономикалық мәні
Өндірісті жоспарлау
Өндіріс туралы жалпы
Қаржы механизмі
Кәсіпорындарда өндірісті ұйымдастырудың жолдары
Өндірістік құрылымның түрлері
Өндіріс басқару жүйелері
Шаруашылық жүргізуші субьектілер қаржысының мазмұны
Пәндер