Жүккөтергіштігі 5000 кН бұрғылау жасағы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1. Техникалық бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1. Арнаулы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2. Қолданылатын қондырғыларға шолу және олардың анализі.
1.3. Прототипті таңдап алу және негіздеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.4. Техникалық сипаттамалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.5. Бұрғылау жасағының монтаждау тәсілін жетілдіру ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.6. Жабдық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.7. Қауіпсіздік шараларын атап өту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.8. Монтаж ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2. Есептеу бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.1. Есептік жүктеулерді анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1.1. Тік (вертикаль) жүктеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1.2. Көлденең (горизонталь) жүктеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2. Тік және көлденең жүктеулер әсерінен болатын мұнаралардың есептеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2.1. Мұнара аяқтары серіппелерінің есері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3. Шектеулі жадай бойынша есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3.1. Шектеулі кернеу бойынша есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.4. Белдік және мұнараның басқа элементтерінің есері ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.5. Мұнараны толық беріктікке есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.1. Мұнара түрдегі мұнаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.2. Діңгек түрдегі мұнаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.6. Мұнара түрдегі мұнаралардың есері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3. ЭЕМ.де есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.1. Өтімділік қисығын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.2. Ұңғы өтімділігінің бір циклде бұрғылау құбырларын көтеруінің машиналық уақытын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4. Экономикалық бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.1. Технико.экономикалық есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2. АСП.ны қолданудың арқасында ұңғының өтімділігінің уақыт өзгерісін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3. ЭМТ . электромагнит тормозын қолдану арқасында уақытты тиімді пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.3.1. Көтеріп . түсіру операциясының уақытының үнемділігі ... ... ... ... ... ..
4.3.2. ЭМТ . 4500 тормозының эксплуатациялық сенімділігінң арқасында ремонтна жіберілетін уақыттың азаюы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3.3. Ірі блоктарды тар сораппен орын уаыстырғандағы үнем ... ... ... ... ... ...
4.4. Жаңа қондырғыны қолданғанда тұтынушының бір жылдық шығынының өзгеруі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.4.1. Бұрғылау бригадасының жалақысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.4.2. Қондырғының тікелей шығындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.4.3. Желіден жұмсалатын қуат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5. Еңбекті қорғау бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.1.Еңбекті қорғауды жалпы ұйымдастыру шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.2.Техникалық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5.3.Электр қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.4. Қозғалмалы станок, мәшіне және механизмдерді қалқандау ... ... ... ... .
5.5. Жерге тұйықтау қорғанышын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.6. Санитарлық . гигиеналық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.7.Жабдықталғандықты есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.8. Өртке қарсы шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1. Техникалық бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1. Арнаулы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2. Қолданылатын қондырғыларға шолу және олардың анализі.
1.3. Прототипті таңдап алу және негіздеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.4. Техникалық сипаттамалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.5. Бұрғылау жасағының монтаждау тәсілін жетілдіру ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.6. Жабдық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.7. Қауіпсіздік шараларын атап өту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.8. Монтаж ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2. Есептеу бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.1. Есептік жүктеулерді анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1.1. Тік (вертикаль) жүктеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1.2. Көлденең (горизонталь) жүктеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2. Тік және көлденең жүктеулер әсерінен болатын мұнаралардың есептеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2.1. Мұнара аяқтары серіппелерінің есері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3. Шектеулі жадай бойынша есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3.1. Шектеулі кернеу бойынша есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.4. Белдік және мұнараның басқа элементтерінің есері ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.5. Мұнараны толық беріктікке есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.1. Мұнара түрдегі мұнаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.2. Діңгек түрдегі мұнаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.6. Мұнара түрдегі мұнаралардың есері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3. ЭЕМ.де есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.1. Өтімділік қисығын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.2. Ұңғы өтімділігінің бір циклде бұрғылау құбырларын көтеруінің машиналық уақытын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4. Экономикалық бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.1. Технико.экономикалық есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2. АСП.ны қолданудың арқасында ұңғының өтімділігінің уақыт өзгерісін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3. ЭМТ . электромагнит тормозын қолдану арқасында уақытты тиімді пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.3.1. Көтеріп . түсіру операциясының уақытының үнемділігі ... ... ... ... ... ..
4.3.2. ЭМТ . 4500 тормозының эксплуатациялық сенімділігінң арқасында ремонтна жіберілетін уақыттың азаюы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.3.3. Ірі блоктарды тар сораппен орын уаыстырғандағы үнем ... ... ... ... ... ...
4.4. Жаңа қондырғыны қолданғанда тұтынушының бір жылдық шығынының өзгеруі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.4.1. Бұрғылау бригадасының жалақысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.4.2. Қондырғының тікелей шығындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.4.3. Желіден жұмсалатын қуат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5. Еңбекті қорғау бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.1.Еңбекті қорғауды жалпы ұйымдастыру шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.2.Техникалық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5.3.Электр қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.4. Қозғалмалы станок, мәшіне және механизмдерді қалқандау ... ... ... ... .
5.5. Жерге тұйықтау қорғанышын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.6. Санитарлық . гигиеналық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.7.Жабдықталғандықты есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.8. Өртке қарсы шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Бұрғылау мұнарасы көтеріп-түсіру операциясын автоматтандыру мен механикаландыру құралдарын және тәл үшін арналған, ұңғы аузына орнатылатын металды қондырғы. Бұрғылау мұнарасының монтаждық қабілеті және оңай орын ауыстырулығы оның қаншалық техникалық жетілгендігіне байланысты. Сондай-ақ, бұрғылау мұнарасының техникалық жетілгендігінің деңгейі бұрғылаудың тиімділігіне және қауіпсіз болуына елеулі ықпал тигізеді. Бұрғылау мұнараларының істен шығып қалуы өте ауыр зардап төндіруі мүмкін, сол себепті бұрғылау мұнараларына тағылатын ең маңызды талаптар – оның беріктігі мен сенімділігі. Бұл айтылған талаптармен қатар жұмыстардың тиімділіген және тезедетілуіне ықпал ететін мұнараның технологиялық қасиеттері және мұнараның жеңіл болуы ескерілуі тиіс.
Бұрғылау мұнараларына қойылған МЕСТ12,2,041-79 қауіпсіздік талаптарына сәйкес мұнараның құрылысы және фундаментке бекітілуі тартпаларды алып қолданғанда қауіпсіз және сенімді болуыға тиіс. Мұнараның құрылысында крон блок, маршты табалдырықтары және бұрғылау қондырғысының еденінен кронблокқа дейін сатысы бар жоғарғы жұмысшының алаңшасы және өту алаңшасы ескерілуі тиіс. Жоғарғы алаңшада көтеріп – түсіру операциясы кезінде бұрғылау свечасын орналастыратын жұмысшыға арналған қозғалмалы люлька орнату керек. Мұнараның жоғарғы табанындағы кронблокты және монтажды ролик ті ауыстыруға арналған сандал кронблоктың бір жарым массасын көтере алатындай етіп есептелінеді. Желдің түсіретін күшін неғұрлым азайту үшін бұрғылау мұнарасының және оның бөлек элементтерінің геометриалық
Бұрғылау мұнараларына қойылған МЕСТ12,2,041-79 қауіпсіздік талаптарына сәйкес мұнараның құрылысы және фундаментке бекітілуі тартпаларды алып қолданғанда қауіпсіз және сенімді болуыға тиіс. Мұнараның құрылысында крон блок, маршты табалдырықтары және бұрғылау қондырғысының еденінен кронблокқа дейін сатысы бар жоғарғы жұмысшының алаңшасы және өту алаңшасы ескерілуі тиіс. Жоғарғы алаңшада көтеріп – түсіру операциясы кезінде бұрғылау свечасын орналастыратын жұмысшыға арналған қозғалмалы люлька орнату керек. Мұнараның жоғарғы табанындағы кронблокты және монтажды ролик ті ауыстыруға арналған сандал кронблоктың бір жарым массасын көтере алатындай етіп есептелінеді. Желдің түсіретін күшін неғұрлым азайту үшін бұрғылау мұнарасының және оның бөлек элементтерінің геометриалық
1. Баграмов Р.А. Буровые машины и комплексы. // Учебник для вузов – М., Недра, 1988.
2. Алексеевский Н.В. Буровые машины Уралмашзавода. – М., Недра, 1981.
3. Ильский А.Л., Миронов Ю.В., Чернобильский А.Т., Расчет и конструирование бурового оборудования. – М., Недра, 1985.
4. Абаков В.П. Расчет бурового оборудования. – М., Недра, 1973.
5. Чернивский С.А., Боков К.Н., Чернин Н.М. Курсовое проектирование деталей машин. – М: Машиностроение, 1988.
6. Буряновский Н.Н., Лесецкий В.А. Буровые машины и механизмы.– М., Недра, 1968.
7. Сулейменов М.М. Охрана труда нефтяной промышленности. – М., Недра, 1980.
2. Алексеевский Н.В. Буровые машины Уралмашзавода. – М., Недра, 1981.
3. Ильский А.Л., Миронов Ю.В., Чернобильский А.Т., Расчет и конструирование бурового оборудования. – М., Недра, 1985.
4. Абаков В.П. Расчет бурового оборудования. – М., Недра, 1973.
5. Чернивский С.А., Боков К.Н., Чернин Н.М. Курсовое проектирование деталей машин. – М: Машиностроение, 1988.
6. Буряновский Н.Н., Лесецкий В.А. Буровые машины и механизмы.– М., Недра, 1968.
7. Сулейменов М.М. Охрана труда нефтяной промышленности. – М., Недра, 1980.
АҢДАТПА
Берілген дипломдық жобада жобалану объектісі етіп жүккөтергіштігі
5000 кН бұрғылау жасағы алынған, оны жетілдіру мүмкіндіктері қарастырылған.
Осы конструкцияны таңдап алған кезімде мен қазіргі кезде қолданылып
келетін мұнараларға қолдану мүмкіндігі неғұрлым көп боларын ескердім.
Менің ұсынып отырған модернизациям қауіпсіздік шарттарына сай,
бірталай процестерді тездетуге, яғни уақыт үнемі арқылы экономикалық
тұрғыдан тұтынушының шығындарын үнемдеуге көп ықпал етеді. Бір ұңғыны
бұрғылауда экономикалық эффект, нақты айтқанда үнемделетін шығын 62204445
теңгеұңғы болады.
Жобада жүктеулер әсерінен болатын мұнараның есептелуі, мұнара
аяқтарының серіппелерінің есептелуі және мұнараны толық беріктікке
есептелуі келтірілген.
ЭЕМ – де өтімділік қисығы есептеліп, ұңғы өтімділігінің бір циклде
бұрғылау құбырларын көтеруінің машиналық уақыты анықталды.
Сонымен қатар еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және қоршаған
ортаны қорғау сияқты сұрақтарға тоқталып өттім.
Менің ойымша ұсынылып отырған жоба жоғарыда айтылып өткен пункттерге
сәйкес келеді, практикада қолдануға өте қолайлы.
АНОТАЦИЯ
В данном дипломном проекте объектом модернизации служит комплекс
буровой установки грузоподъемностью 5000 кН.
При выборе данной конструкции я руководствовался большей
приспособленностью его к существующим вышкам.
Предложенное усовершенствование соответствует нормам безопасности,
способствует убыстрению ряда процессов, что естественным образом отражается
на затратах потребителя, уменьшая их, что является немаловажным фактом.
Экономический эффект на бурение одной скважины, а точнее говоря экономия
затрат составляет 62204445 тенгескважина.
В проекте приведены расчеты по определению нагрузки и расчет вышки на
прочность.
На ЭВМ была рассчитана кривая проходки, определено машинное время
подъема бурильных труб за цикл проводки скважины.
Уделено внимание вопросам охраны труда, техники безопасности при
эксплуатации и ремонте оборудования, а также охране окружающей среды.
МАЗМ¦НЫ
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
1. Техникалыќ бµлімі
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
1.1. Арнаулы
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2. Ќолданылатын ќондырѓыларѓа шолу жєне олардыњ анализі.
1.3. Прототипті таңдап алу және
негіздеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4. Техникалық сипаттамалары
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
1.5. Бұрғылау жасағының монтаждау тәсілін
жетілдіру ... ... ... ... ... ... . ... ... .
1.6.
Жабдық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
1.7. Қауіпсіздік шараларын атап
өту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.8.
Монтаж ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
2. Есептеу
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ...
2.1. Есептік жүктеулерді анықтау
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1.1. Тік (вертикаль)
жүктеулер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
2.1.2. Көлденең (горизонталь)
жүктеулер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2. Тік және көлденең жүктеулер әсерінен болатын мұнаралардың
есептеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
2.2.1. Мұнара аяқтары серіппелерінің
есері ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .
2.3. Шектеулі жадай бойынша
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3.1. Шектеулі кернеу бойынша
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.4. Белдік және мұнараның басқа элементтерінің
есері ... ... ... ... ... ... ... . ...
2.5. Мұнараны толық беріктікке
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.1. Мұнара түрдегі
мұнаралар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
2.5.2. Діңгек түрдегі
мұнаралар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
2.6. Мұнара түрдегі мұнаралардың
есері ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .
3. ЭЕМ-де
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
3.1. Өтімділік қисығын
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
3.2. Ұңғы өтімділігінің бір циклде бұрғылау құбырларын көтеруінің
машиналық уақытын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
4. Экономикалық
бөлім ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
4.1. Технико-экономикалық
есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.2. АСП-ны қолданудың арқасында ұңғының өтімділігінің уақыт өзгерісін
есептеу
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
4.3. ЭМТ – электромагнит тормозын қолдану арқасында уақытты тиімді
пайдалану ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
4.3.1. Көтеріп – түсіру операциясының уақытының
үнемділігі ... ... ... ... ... ..
4.3.2. ЭМТ – 4500 тормозының эксплуатациялық сенімділігінң арқасында
ремонтна жіберілетін уақыттың
азаюы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
4.3.3. Ірі блоктарды тар сораппен орын уаыстырғандағы
үнем ... ... ... ... ... ...
4.4. Жаңа қондырғыны қолданғанда тұтынушының бір жылдық шығынының
өзгеруі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .
4.4.1. Бұрғылау бригадасының
жалақысы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
4.4.2. Қондырғының тікелей
шығындары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.4.3. Желіден жұмсалатын
қуат ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... .
5. Еңбекті қорғау
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
5.1.Еңбекті қорғауды жалпы ұйымдастыру
шаралары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
5.2.Техникалық
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
5.3.Электр
қауіпсіздігі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
5.4. Қозғалмалы станок, мәшіне және механизмдерді
қалқандау ... ... ... ... .
5.5. Жерге тұйықтау қорғанышын
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.6. Санитарлық – гигиеналық
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.7.Жабдықталғандықты
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... .
5.8. Өртке қарсы
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
Қорытынды ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
Әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
КІРІСПЕ
Бұрғылау мұнарасы көтеріп-түсіру операциясын автоматтандыру мен
механикаландыру құралдарын және тәл үшін арналған, ұңғы аузына орнатылатын
металды қондырғы. Бұрғылау мұнарасының монтаждық қабілеті және оңай орын
ауыстырулығы оның қаншалық техникалық жетілгендігіне байланысты. Сондай-ақ,
бұрғылау мұнарасының техникалық жетілгендігінің деңгейі бұрғылаудың
тиімділігіне және қауіпсіз болуына елеулі ықпал тигізеді. Бұрғылау
мұнараларының істен шығып қалуы өте ауыр зардап төндіруі мүмкін, сол
себепті бұрғылау мұнараларына тағылатын ең маңызды талаптар – оның
беріктігі мен сенімділігі. Бұл айтылған талаптармен қатар жұмыстардың
тиімділіген және тезедетілуіне ықпал ететін мұнараның технологиялық
қасиеттері және мұнараның жеңіл болуы ескерілуі тиіс.
Бұрғылау мұнараларына қойылған МЕСТ12,2,041-79 қауіпсіздік талаптарына
сәйкес мұнараның құрылысы және фундаментке бекітілуі тартпаларды алып
қолданғанда қауіпсіз және сенімді болуыға тиіс. Мұнараның құрылысында крон
блок, маршты табалдырықтары және бұрғылау қондырғысының еденінен кронблокқа
дейін сатысы бар жоғарғы жұмысшының алаңшасы және өту алаңшасы ескерілуі
тиіс. Жоғарғы алаңшада көтеріп – түсіру операциясы кезінде бұрғылау
свечасын орналастыратын жұмысшыға арналған қозғалмалы люлька орнату керек.
Мұнараның жоғарғы табанындағы кронблокты және монтажды ролик ті ауыстыруға
арналған сандал кронблоктың бір жарым массасын көтере алатындай етіп
есептелінеді. Желдің түсіретін күшін неғұрлым азайту үшін бұрғылау
мұнарасының және оның бөлек элементтерінің геометриалық пішіні минималды
аэродинамикалық күш тудыратыдай етіп құрастырылуы керек.
Көтеріп – түсіру операциясының жүзеге асырылуы бойынша бұрғылау
мұнараларының свечаларды қолмен немесе механика көмегімен орналастыратын
түрлері болады.
Аяқтарының саны және олардың өзара орналасуы бойынша бұрғылау
мұнаралары мұнаралы және діңгекті (мачталы) болып бөлінеді. Мұнаралы
мұнарада бар Салман екіден көп, көпбұрыштың төбелерінде орналасқан
тіректерге түсіріледі. Мұнара түріндегі мұнаралардың бірлік кеңістік жүйеде
тормен байланысқан нақты емес төртаяқтары болуы мүмкін. Діңгекті
мұнараларда Салмақ бір немесе екі тірекке түсіріледі. Мұнараның вертикаль
жағдайы тіреуіш, бағана немесе портал көмегімен қамтамасыз етіледі.
Мұнаралы мұнаралар иілгіш және қатты торлардан жасалады. Сонымен қатар
төртқырлы пісірілген фермалар немесе үлкен диаметрлі құбырдан жасалған
мұнаралар да белгілі. Ондай типті мұнараларды пилонды деп атайды.
Конструктивті схемасы әр-түрлі болса, да мұнаралы мұнаралардың кез келген
типі өте үлкен қатандықпен және тәлдік арқанның серпімділік күшінің моменті
әсерінен айналуына кедергі бола алатындығымен сипатталады. Алайда, бір –
бірімен жалғастыратын болттық қосылыстар көп болғандықтан мұнаралы
мұнараларды құрастыру өте күрделі. Пилонды мұнараларының аяқтарында
байланыс болмағаны олардың монаждық қабілетін ұлғайтады, көпіршелерден
бақылау мүмкіндігі жақсарады.
Мұнаралы мұнара өзара белдіктермен және иілгіш диагональ орналасқан
тартымдармен байланысқан төтр көлбеу орналасқан аяқтардан тұратын төртқырлы
қиылған пирамида. Мұнараның төбесінде бүтінпісірілген кронблокасты рамасы,
сандал және кронблокасты алаңша орналасқан. Мұнараны құрастыру үшін,
кронблокты ауыстыру үшін жіне басқа ауыр заттарды жоғарыға көтеру үшін
сандал блок пен жабдықталған. Бұрғылаушы бұрғылау свечаларын қолмен
ауыстыруға арналған екі балкон бар. Әр балкон төрт алаңшадан, қалқалардың
қаңқасынан тұрады және свечаны орналастыруға арналған басы шарнирлі
саусақтармен және ұңғының өсінен тәлдік блок еркін өтетіндей ара –
қашықтықты қалдырып, орналастырылған, жоғарыда істейтін жұмысшыларға
арналған люлькамен жабдықталған. Алайда, люльканы өте алас орналастыру да
дұрыс емес – жұмысшының жұмыс істеу жағдайы нашарлайды. 15 метр биіктікте
манифольд тұрағының бұрғылау насосы мен жеңін күту үшін арналған алаңша
бар.
Қауіпсіздік талаптары бойынша бұрғылау мұнараларының алаңшаларының
ұзындығы 750 мм-ден кем болмауы керек. Алаңшаның еденіне бүдір етіп
(тайғанау қаупі төнбеу үшін) металдан төсеніш жасайды, жиегінің биіктігі
150 мм, қоршаудың биіктігі 1200 мм-ден кем болмауы тиіс. Сонымен қатар
мұнара биіктігі 1000 мм-ден, ені 650 мм-ден кем емес маршты метал
табалдырықтармен, өту алаңшаларымен жабдықталған. Екі қарама – қарсы
қырларында керекті жабдықтарды кіргізуге арналған қақпалар орналасқан.
Мұнаралардың аяқтары бір – бірімен шетжағына пісірілген болттық
шентемір көмегімен қосылатын бағаналардан тұрады.
Белдіктер мен диагональ тартымдар мұнараның аяңына болт пен косынка
көмегімен бекітіледі. Мұнараның аяқ бағаналарын және белдіктерді
құбырлардан, диагональ тартымды ірі прокаттан жасайды.
Биіктігі дәл осындай және ауыр көтеру қабылеті бар пилонды
мұнаралардың аяқ бағыналарын діаметрі үлкен құбырлардан жасайды. Пилонды
мұнараларының аяқтарының жоғарғы шеттері кронблокасты рамасымен шарнирлі
қосылады. Мұнаралы мұнаралар көп жағдайда әдейі арналған жоғары көтеруіш
көмегімен жоғарыдан төемн қарай құрастырылады.
1. ТЕХНИКАЛЫҚ БӨЛІМІ
1.1. Арналуы
1.1.1. Мұнара
1.1.2. Жобаланып отырған мұнара ”Уралмаш 5000„ бұрғылау жасағына
арналған.
1.1.3. Жобаланып отырған оған бұрғылау жасағының тәл жүйесін, бұрғылау
колоннасымен көтеру – түсіру операциясын жүзеге асыратын
механизмдер, бұрғылау құбырларының комплексін және басқа қосалқы
жасақты орналастыру үшін арналады.
1.2. Қолданылатын қондырғыларға шолу және олардың анализі
Мұнаралар жүккөтергіштігі, құрылымы, піші ні, өлшемі. Тірек жүйесіне
және фундаментке негізгі салмағын беру қабілеттігіне, құрамдас бөлшектерге
бөліну дәрижесін мен құрастыру тәсіліне қарай бөлінеді.
Жүккөтергіштігі. Жүккөтергіштігін номінал және максимал деп бөліп
анықтайды. Мұнараның номинал жүккөтергіштігі деп ілмекке түсірілетін
максимал статикалық салмақты айтады. Ол мұнараға ілінген бұрғылау
бағанасының максимал салмағымен анықталады. Мұнараның максимал
жүккөтергіштігі қысқа мерзім ілінген шегендеуші бағанасының максимал
салмағымен анықталады.
Ұзын свечаларды қолданған кезде көтеріп – түсіру операциясына
жұмсайтын уақыт азаяды. Свечаны ұзартқан сайын мұнараның биіктігі, яғни
оның салмағы көбейе түседі. Сол себепті, ұзын свечаларды тек терең ұңғыны
қазған кезде пайдалану экономикалық тұрғысынан қарағанда тиімдірек.
Мұнараның фундаментне тірелу жүйесі. Бұл белгі бойынша мұнараларды
мұнаралы және діңгекті түрге бөлінеді. Мұнаралы түрінің салмағы үш немесе
төрт аяққа, ал діңгекті түрдің салмағы бір немесе екі аяққа түседі,
діңгекті түрге А – типті мұнаралар жатады.
Мұнараның құрамдас бөлшектерге бөліну қабілеті. Құрамдас бөлшектерге
бөліну қабілеті бойынша мұнаралар білікті және секциялы болып бөлінеді.
Соңғысы құрамдас бөлшектерге бөлінбейтін секциялардан тұрады. Секциялы
мұнаралар тасымалдауға ыңғайлы, оларды құрастыруға және керісінше жинауға
аз уақыт жұмсалады.
Мұнаралы мұнара
Мұнаралы мұнара – керегеторлы, дұрыс төртқырлы қима пирамида пішінді
құрылым. Ол сортты прокаттан немесе бұрғылау құбырынан жасалады. Оның бөлек
бөлшектері болт пен қыстырылады. Орнықтырақ болу үшін он тіреуішпен
бекітеді.
Пирамиданың көпірлерге қарағанда алдыңғы және артқы қырларында
бұрғылау және шегендеуші құбырларын мұнараға кіргізуге арналған қақпалар
орнатылған. Олардың биіктігі 8 м-ден 12 м-ге дейін барады.
Свечаның ұзындығына байланысты белгіленген биіктікте ортасында квадрат
арқалығы және фонарьға кіріп тұрған алаңшасы бар төртбұрышты балкон
орнатылады. Балкон мен люльканың еденіне тақтайлар төселіп, қоршаумен
қауіпсіздендіреді.
Кесте 1.1. – Бұрғылау мұнараларының техникалық сипаттамасы
Параметрлер Мұнаралы Секциялы, А - типті
ВБ53-30В1-300-В200-4ВАС-42 ВАС-42ПВАС-53А
0 53 1
2ВБ-53-БМВБ-4
300 1-200
Ілгектің номинал 300 300 200 200 200 250
жүккөтергіштігі, т
Мұнараның биіктігі, м 53 53 41 42,83 42 53,4
Төменгі табанның 10х10 10х10 8х8
өлшемдері, м
Шарнирлі тіреуіш 9,2 9,2 10,78
аяқтарының арасындағы
қашықтық, м
Балкондардың саны 2 2 1 1 1 1
Балкондардың орна ласу
биіктігі, м
- бір інші балкон 24 22 22 24,2 24 35
- екінші балкон 36 35
Кесте жалғасы
Жоғарғы табанының 2х2 2х2 2х2 1,8х1,81,8х2,01,8х1,8
биіктігі (аяқтарының өсі
бойынша), м
Комплекті мұнараның 30,3 25 24 21 32,5
салмағы, т
ВМ – 41 М мұнарасы
ВМ - 41 М мұнарасы 150 тонна салмаққа дейінгі бұрғылау жұмыстарына
арналған. Құрамдас бөлшектерге бөліну типі бойынша ол бөлек біліктерге
бөлінетін мұнараларға жатады. Ол иілгіш белдеушелермен қосылған төрт аяқтан
және диагональ тартымдардан тұрады. Керегеторы крест схемасы бойынша
жасалған. Белдеушесі – 168 мм-лі, қабырғасының қалыңдығы 6 мм бұрғылау
құбырынан, тартымдары – 22 мм-лі құрыш шыбығынан жасалынған. Мұнара
ортасынан биіктігі 4 м он секцияға бөлінеді. Белдеушілер аяққа жартықамыт
көмегімен құбырлардың түйсінде болттармен бекітіледі.
ВБ – 53 – 300 мұнарасы
Биіктігі 53 м, жүккөтергіштігі 300 т. ВБ – 53 – 300 мұнарасы тоғыз панель
ден тұрады. Астыңғы панельден басқасының биіктіктері 6 м-ден, астыңғысыныкі
– 5 м. Мұнараның аяқтары 246 мм-лі, қабырғасының қалыңдығы 10 мм құбырдан,
белдеушілері қабырғасымен қалыңдығы 5 мм, ұзындықтары 194 және 140 мм
құбырлардан жасалады. Керегеторы крест түрінде, диагональ тартымдары иілгіш
және ұзындығы керек кезде оңай өзгерілетін болып жасалады. Ұзындықтары 25 м
және 36 м свечаларды көтеру үшін екі балкон жасалады. Екі арқалықтан
тұратын рамаға жүккөтергіштігі 300 немесе 200 т кронблокты орнатуға болады.
А – типті секциялы мұнаралар
Қазіргі таңда А – типті діңгек түріндегі секциялы мұнаралар кең
қолдануда. Оның себебі мұнаралы мұнараларға қарағанда бұндай түрінің
бірқатар артықшылығының бар болғанына байланысты. Олардың металлсиымдылығы
жүккөтергіштігі бірдей болван кезде, мұнаралыға қарағанда 20%-ке аз.
Құраушы бөлшектердің де саны аз, және осыған байланысты он құрастыру және
жинау уақыты азаяды.
А – типті мұнаралар, жетуге қиын аудандарда және алкен ара-қашықтыққа
жиі орын ауыстыру болатын аудандарға кеңінен қолданылады.
ВАС – 42 мұнарасы
ВАС – 42 мұнарасының биіктігі 42 м, жүккөтергіштігі 200 т. Аяқтары біріккен
жер інде кронблокасты рамасы мен кронблоктың алаңшасы орналасқан. Мұнараны
вертикаль күйінде орнықтыру тартымдары қолданады. Мұнараның аяқтары қимасы
теңбүйірлі үшбұрыш төрт пісірілген торлы формадан тұрады. ВАС – 42 мұнарасы
балконмен, маршты баспалдақпен және сатымен жабдықталған.
Бұрғылау қондырғыларын және бұрғылау имараттарын топтастыру принципі
Минай және газ ұңғыларын әр-түрлі тереңдікке (бірнеше жүз м-ден
бірнеше мың м-ге) бұрғылайды. Ол геологиялық қиындыққа, ауа-райының
жағдайына, фундаменттің біртекті орналасуына байланысты.
Бұрғылау мұнараларына қойылатын талап тар көптеген факторларға
байланысты. Әр жағдайда осы факторлар ескерілу керек. Бұл факторлар төменде
көрсетілген:
1. Ұңғының жобалаған тереңдігі;
2. Жобалаған ұңғыны бұрғылау кезінде кездесетін жыныстардың қаттылығы,
иірімділігі және түрпіліктілігі;
3. Өту жиегіндегі болжанған салыстырмалы қысым және кейбір ауытқулардың
болу мүмкіндігі;
4. Ашу тәсілі, нәтижеде болар деген жағдайларды сынау және оларды іске
асару;
5. Пайдаланатын бағаның діаметрі және осы бағаның астындағы ұңғыны бұрғылау
кезінде пайдаланатын басқа шегенеуші бағаналардың, қашаулардың, бұрғылау
құбырлардың діаметрі;
6. Жер бедерінің қасиеті;
7. Ауа-райының қасиеті;
8. Бұрғылау тәсілі;
9. Бұрғылау бригадасының жұмысының жеңілдігі және қауіпсіздігі;
10. Қондырғының тұтастығы, құрастырудың және жинаудың жеңілдігі және
тездігі.
Бұрғылау қондырғысының комплексіне: мұнаралы немесе діңгекті мұнара,
табаны, шығыр, ротор, бұрғылау насосы, бұрғылау құбырларын көтеріп –
түсіретін тәлдік жүйе, жуға арналған сұйықтықты дайындап, тазартатын
механизмдер, циркуляциялық жүйенің элементтері (вертлюг, шланг, тартымдар,
құбырлар, ысырмалар, наушалар, сиымдылықтар), бұрғылау механизмдерге
арналған қалқа, көмекші құралдар (компрессорлар, отынмай қондырғысы және
т.б.) және әр-түрлі құрал – сайман кіреді.
Негізгі бекітімдердің құрылысы айналу (роторлы) бұрғылаудың дамуының
әр сатысында өзгеріп тұрады. Ол өзгерістер ұңғының құрылымы, олардың
тереңдігі, бұрғылау жылуы, өтпенің механикалық жылдамдығы, қашаудың
жұмысының ұзақтығы және рейстік санымен байланысты.
Бұрғылаудың айналу түрін алғашқыда қолданған кезде өтпенің
механикалық жылдамдығы және қашаудың жұмыс уақыты өте аз болатын, балшық
ертіндісінің сапасы төмен, ұңғының құрылысы тым үлкен болатын. Қашауды
алмастыруға көп жағдайда бұрғылау процессіне жіберетін уақыттан да көп
уақыт жұмсалынатын. Осының бәрі өтпенің жылдамдығының аз болуына – жуықтап
алғанда 30-50 мст. – айына (1925-1928 жж.), яғни орташа алғанда тереңдігі
600 м ұңғыны 12 айдан астам уақытта бұрғылауына себе болды. Бұндай
тереңдікті ұңғы үшін бұрғылау бағаналар мен шегендеуші құбырлардың салмағы
аз болды.
Бұл жоғарыда айтылғаннан біз сол кезеңдегі жерүсті имараттар және
бұрғылау қондырғылардың қолданылуы осы ұңғыларға жіберілген уақыт пен
салыстырмалы аз жүккөтергіштікке байланысты екенін көріп отырмыз.
Биіктігі 34,2 м мұнараларды үлкен және масивті фундаментне салып, он
түгел қаптайтын. Екі жылдамдықты шығыр қолданылған. Тәл жүйесінің
жүккөтергіштігі тек қана 50 т болған.
Бұрғылаудың келесі даму сатысы ұңғылардың тереңдігінің шамасының
үлкеюімен сипатталады. Осыған байланысты бұрғылау мұнарасының және оның
ішіне орналастыратын қондырғылардың жүккөтергіштігінің шамасының көбеюі
және оның айналуы үдейе түсіуінің қажеттілігін тудырды.
Бұрғылаудың технологиясы: бұрғылау режимінің оптималды
параметрлерінің белгіленуі, балшық ерітіндісінің және басқа жуу
суйықтықтарының сапасының жақсаруы, жұмыстың эффективтілігінің жоғарылауы
және өндіріс процесстерінің жақсырақ ұйымдастырылуы дамыған сайын бұрғылау
темпі үдейе түсті.
Бұрғылаудың циклдық жылдамдығының үлкен болуы – белгілі бұрғылау
жабдығының берілген жағдайда қолдануының негізгі критериі.
Бұрғылау жабдығының конструкциясы бұрғылау жұмысының әр элементіне
монтаж, демонтаж және он жаңа жерге орын ауыстыруға кететін уақыт пен
өндіру құралдарының шығыны минимал болатындай етіп жобалануы тиіс.
Қолданылып келе жатқан бұрғылау жасақтарының жұмыс істеу қабілеті мен
осы күнге дейінгі жиналған тәжирибені зерттеу нәтижесінде құрылыстық
зерттеу, барлау, эксплуатациялық және басқа ұңғыларды бұрғылауға арналған
бірқатар бұрғылау жабдықтары өңделген.
БУ – 50 және БУ – 75 бұрғылау жабдықтары діңгекті мұнаралармен
жинақталуы қажет. БУ – 125, БУ – 200 және БУ – 300 жабдықтары – діңгекті
немесе мұнаралы типтермен жабдықталуы қажет.
Кесте 1.2. – Бұрғылау жасақтарының негізгі параметрлері
Параметрлер Бұрғылау жасақтары
БУ-50 БУ-75 БУ-125 БУ-200 БУ-300
Ілгектің номинал 50 75 125 200 300
жүккөтергіштігі, т
Ұзақтығы 2-мин-қа дейін қысқа 70 100 160 250 375
мерзімді максимал рұқсат ететін
салмақ, т.
Тәлдік жүйесінің максимал 3х4 4х5 5х6 5х6 6х7
жабдықталуы және
4х5
Шығырдың барабанының өндіретін 250-400500-600 850-1000 1000-16001200-1900
қуаты, ат күші
Ілгектің көтерілуінің минимал 0,3-0,50,4-0,5 0,4-0,5 0,3-0,5 0,25-0,4
жылдамдығы (жабдықталуы
максимал), мсек.
Ілгектің көтерілуінің максимал
жылдамдығы (жабдықталуы 1,4-2 1,8-2 2 2 2
максимал), мсек.
Сатылы жылжу кезінде ілгектің
көтерілуінің жылдамдығының 2 4 4 4 4
минимал саны
Кесте жалғасы
Жүккөтергіштігі номинал, 10 12 16 25 33
жабдықталуы максимал жағдайда
шығырдың барабан-ында арқанның
макси-мал тартылу күші, т
Тәлдік арқанның максимал 26 28,5 31 33 35
диаметрі, мм
Ротор үстеліндегі тесігінің 450 450 520 нсе 520 нсе 520 нсе
діаметрі, мм 560 560 560
Сатылы жылжу кезінде ротордың 2 2 3 3 3
айналуының максимал саны
Роторға берілетін қуат, ат күші100-200100-200 200-250 200-250 200-250
Ротордың үстелінің айналу
жылдамдығы:
- минимал, айнмин 50 50 50 50 50
- максимал, айнмин 170 170 170 170 170
Вертлюг стволының ішкі 75 100 100 100 125
діаметрі, мм
Бұрғылау насосының саны 1 нсе 1 нсе 22 2 3
2
Насос тобының гидравликалық 250-500300-650 600-1300 600-1300 1000-2000
қуаты, ат күші
Насостардың максимал қысымы, 150 180 200-250 200-250 250
кгсм2
Насос тобының максимал 30-40 40 60 60 75
өнімділігі, лсек
Кесте жалғасы
Ротор столынан кронблоктың 22-30 30 нсе 41-43 41-43 53
тіреніш беті не дейінгі 41 нсе 53
мұнараның биіктігі, м
Автономды көмекші 50 50-100 100-200 100-200 100-200
электро-станцияның қуаты, кВт
Әр-түрлі класти жабдықтарда мұнараның биіктігі ұзындықтары төменде
көрсетілгендей свечаларды қолдану мүмкіндігі болатындай жобалануы керек.
БУ – 50 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 12 немесе 18 м
БУ – 75 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 18 немесе 24 м
БУ – 125 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 24 - 27 м
БУ – 200 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 24 – 27 немесе 36 м
БУ – 300 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 36 м
Бұрғылау процессінің негізгі параметрлерін бақылау үшін басқару
жүйесі бақылау - өлшегіш приборлармен жабдықталуы тиіс.
Жаңадан өңделген бұрғылау жабдықтары (БУ-300-ді есепке алмағанда)
тәуелсіз тартпа және өндіріс электр жүйелерінен тоқ алатын болып екі
негізгі модификацияда дамуда.
Сонымен қатар ауыр жүктасымалдаушы вертолетқа арналған модификациясы
арнайы бұрғылау мұнаралары жасалуда.
БУ – 50 Бр бұрғылау жасағы
БУ – 50 Бр бұрғылау жасағы турбиналық, роторлық тәсілдермен кіші
диаметрлі мұнай және газ ұңғыларын және, сонымен қатар, тереңдігі 1200 м
жартылай эксплуатациялы ұңғыларды электрбұрғылау тәсілімен бұрғылау үшін
арналған.
Жасақ дизельді электр қайыспен жабдықталған төрт блоктан тұрады.
Шығыр блоктың металды табанында төртжылдамдықты екібарабанды гидравликалық
тормозы мен автомат – қайыспен жабдықталған шығырмен шығырдың қайысының
электродвигателі орналасқан. Роторлы блоктың металл табанында дербес электр
қайысымен мен жабдықталған ротор, механизация элементі және тәлдік жүйесі
бар А – тәрізді бұрғылау мұнарасы орналасқан.
Кесте 1.3.
Бұрғылау насосының салмағы бойынша ротордың және тәлдік 50
жүйесінің номинал жүккөтергіштігі, т
Тәлдік жүйесінің жабдықталуы 4х5
Шығырға берілетін қуат, ат күші 400
Бұрғылау колоннасының көтерілу жылдамдығы, мсек. 0,33-1,46
Насостардың саны 2
Әр насостың гидравликалық қуаты, ат күші 250
Насостар тудыратын максимал қысымы, кгсм2 150
Әр насостың максимал өнімі, лсек. 24
А – тәрізді секциялық мұнарасының биіктігі, м 31
Екі бөлек насосты – күш беретін блок рамаға монтаждалған В2 – 300
дизельдерден, редуктордан, синхронды генераторлармен және бұрғылау
насостардан тұрады. Шығырлы және роторлы блок тар насосты – күш беретін
блок пен тек электр коммуникациялар арқылы ғана жалғасқан.
Барлық блоктарда алмасудың егізі транспорттық. Бұрғылау жасақтың
орынын ауыстырған кезде он демонтаждайды (құраушы бөлшектерге бөледі).
Бұл жасақтың басқалардан айырмашылығы – оның айнымалы тоқ дизель
электрлі қайыспен жабдықталуы. Осыған байланысты насосты жасақтарды ұңғыдан
едәуір алас жерде орнатуға болады. Бұл жәйт газ шығатын ұңғыларды бұрғылау
кезінде өте үлкен әсер етеді.
Бұрғылау жасағының конструкциясы он өндірістік электроэнергиясына
оңай ауыстыруға болатындай етіп жасалған. Бұл жағдайда насостың қайысы үшін
дизель емес электродвигатель орнатылады, жасақтың басқа элементтерінің
конструкциясы өзгеріссіз қалады.
Жасақтың құрамына ауырлатылмаған бұрғылау ерітінділерін тазартуға
арналған жабдық, отынмай қондырғысы және бұрғылау мұнарасының қалқанының
қаңқасы кіреді.
Жуықтап алғанда бұрғылау жасағының салмағы 90 т.
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы тереңдігі 2200 м және кіші диаметрлі
тереңдігі үлкен минай және газ ұңғыларын турбиналық, роторлық тәсілдермен
бұрғылау үшін арналған.
Кесте 1.4.
Бұрғылау насосының салмағы бойынша ротордың және тәлдік 75
жүйесінің номинал жүккөтергіштігі, т
Тәлдік жүйесінің тартылуы, т. 8
Тәлдік жүйесінің жабдықталуы 4х5
Шығырға берілетін қуат, ат күші 330
Бұрғылау бағанасының көтерілу жылдамдығы, мсек. 0,45-2
Насостардың саны 2
Әр насостың гидравликалық қуаты, ат күші 330
Насостар тудыратын максимал қысымы, кгсм2 200
Әр насостың максимал өнімі, лсек... 24
Қайыс ретінде екі біріктірілген 1Д – 12 – типті дизельді қолданады,
алдыңғы білігінің әр – қайғысының қуаты 400 ат күші, олар комплексті ТТК
турбоқайысымен жабдықталған.
Забойға қашау АВ7 – 75 салмақ реттеуші те тік арқылы беріледі. Шығыр,
ротор, қайыс және тәл жүйесі, ілгек және вертлюгпен жабдықталған мұнара
орналасқан жасақтың металл табаны үш централ жетекші пісірілген блоктардан
тұрады. Табанның жоғарғы бетінде свечасты рамасы мен роторасты рамасы
монтаждалған.
Табанның ортасында ауыр зат тасығыштарға трек рөлін атқаратын екі
қуатты кронштейн орналасқан. Ротордың астында табанында үлкен бос кеңістік
қалған, ол жерге превенторларды оңай монтаждау мүмкіндігі бар және ұңғының
ауызы оңай термитизацияланады.
Биіктігі 40,8 метр А – типті мұнара. Конструкциясын қарастырсақ, ВАС
– 42 мұнарасына сәйкес келеді. Мұнараның аяғы төрт секциялы пісірілген
құбырлардан тұрады. Секциясының қимасы тең үшбүйірлі, әр қабырғасының
ұзындығы 1,8 м. Жұмыс қалпында мұнара екі тіреуіштің көмегімен ұсталып тұр.
Жоғарғы жанында крон блок бекітілген, оның рамасы сонымен қатар мұнараның
аяқтарының арасындағы байланыс ретінде қолданылады.
Мұнараның аспа тақтайында свечаға арналған екі магазин бар, балконы
брезентпен жабылған.
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы комплексті. Ол бұрғылау жұмыстарына қажет
мұнара, табан, шығыр, ротор, күш беретін қайыс, бұрғылау насостары,
циркуляція жүйесі, тәлдік жүйе сияқты барлық жабдықтармен толықтырылған.
Жасақтың көтеріп – түсіру операциясының механизациясы бірқатар агрегаттар
арқылы жүзеге асырылады, оған пневматикалық ПБК – 1 бұрғылау кілті, ПКЗ – 4
пневматикалық сыналы қысық, бұрғылау құбырларының свечасын босатуға
арналған пневматикалық циліндр жатады. Свечаны ұстау механізмі МСП – 3 –
тегідей.
Қондырғының металл табаны сонымен қатар фундамент рөлін атқарады.
Сонымен қатар ол табанға қондырған бүкіл жасақ үшін транспорттық құрал
болып табылады.
Насостарды, отынмай қондырғысын, электростанцияны, бұрғылау
ерітінділерін тазартатын құралды және басқа қосалқы жасақтарды өз
рамаларына орнатып, бөлек орынын ауыстырады.
Бұрғылау жасағын (бұрғылау блогын) әдейі арналған шынжыр табанды Т –
40 ауырзат таситын техникамен және „Восток” тракторының тележкасында орынын
ауыстырады.
Бұл транспортқұралдары салмағы 80 т бұрғылау блогын ойлы-қырлы жер
арқылы ұзақ ара-қашықтықтарға орын ауыстыруға мүмкіндік береді.
Егер жер хедері мұнараны ірі блок пен көшіруге мүмкіндік бермесе, он
бөлек транспорттық торабтарға бөліп жүккөтергіштігі үлкен жеңіл
машиналармен немесе теміржолмен тасымалдайды.
Бұрғылау жасағының салмағы 140 т. Құрылысы бойынша БУ – 75 Бр
бұрғылау жасағы көбінесе үлкен блокты монтажды қолдануға болатын аудандарда
қолданады.
Барлау талаптары бойынша бұл қондырғының кіші блокты модификациясы
жобаланған. Бұл проект қондырғының монтаждауы мен кейбір барлауда
бұрғылауға мүмкіндік береді, он вертолетпен (тікұшақпен) тасымалдауға
болады.
БУ – 75 БрМ бұрғылау жасағы
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы орташа тереңдігі 2400 м-ге дейін
эксплуатациялы және барлау ұңғыларды іріблокты монтаж бен салмағы үлкен
қондырғылардың орынын ауыстыруы қиындыққа түсетін жерлерде бұрғылау жұмысын
жүргізуге арналған. Бұрғылау жұмыстары бұрғылау құбырының диаметрі ,
діаметрі №8 қашаумен жүргізіледі.
БУ – 75 БрМ мұнарасы әдейі іріблокты монтаж Бен салмағы үлкен
қондырғылардың орынын ауыстыруы қиындыққа түсетін жерлерде БУ – 75 Бр-ді
қолдануы қиындыққа түсетіндіктен жобаланған. БУ – 75 БрМ қондырғысын да
бөлек торабтарға бөліп жеңіл машинамен орынын ауыстыруға болады, алайда,
кейбір агрегаттарының салмағы үлкен болғандықтан орын ауыстыру, және монтаж
жұмыстары қиындайды.
Кейбір іріблокты мұнараларға (БУ – 75 және БУ – 75 БрЭ) қарағанда БУ
– 75 БрМ қондырғысы ұсақ орын ауыстырылуы оңай салмағы 6,5 т-ға дейін
блоктардан тұрады. Оны 12ГР насосымен жабдықтаған кезде, қондырғының
салмағы 10 т-дейін жетеді.
Агрегаттардың арасындағы байланыс ретінде қолданатын корданды валды
орналастыруға арналған кинематикалық схемасының болуына байланысты
қондырғыны монтаждау мен демонтаждау тездетіледі.
БУ – 75 БрМ-нің жасақталуының өзгешелігі – шығырдың металл табанының
жоғарғы жағында орналасуы және біріккен трансмиссия мен күш беруші
агрегаттардың жер деңгейінде мұнараның еденінде орналасуы.
Газ шықпайтын аудандарда БУ – 75 БрМ жасағының бұрғылау мұнарасының
аденін 2,5 метр биіктікте орналастырады. Бұндай биіктікте орналасуының
себебі – ерітіндіні тазартуға арналған гидроциклдік қондырғының
сұйықтығының еркін қозғалуын қамтамасыз ету.
Керек болса мұнараның аденін одан да жоғары көтеруге болады, ол үшін
арнайы заказбен металл тумбалар шығарылады.
БУ – 75 БрМ-нің негізгі параметрлері БУ – 75 Бр-дікіндей, тек
транспорттық негізгі ғана өзгеше.
Қондырғының салмағы 135 т.
БУ – 75 БрЭ бұрғылау жасағы
БУ – 75 БрЭ бұрғылау жасағының БУ – 75 Бр жасағынан айырмашылығы
қайысының тип інде. Шығыр мен насостың қайысы айнымалы электр тоғын
өндірістік жүйесінен алады.
Бұл қондырғының айтарлық айырмашылығы – қайыс ретінде 6 кВт-ты бір
асинхронды моторды қолдануында. Қайыс өзгерісіне байланысты емес
қондырғылары мен жабдықтарының жалпы сипаттамасы БУ – 75 Бр жасағы сияқты,
орын ауыстыру тәсілі де дәл сондай.
Қондырғының салмағы – 140 т.
1.3. Прототипті таңдап алу және негіздеу
Жоғарыда келтірілген анализге сүйене отырып прототип ретінде ВБА – 58 –
500 алынған. Оның себебі: бұл мұнараның жобалауға берілген мұнараның
параметрлеріне сәйкес келуінде.
ВБА 58 – 500 мұнарасы Уралдың ауыр машина жасау зауытында (УЗТМ)
шығарылады.
1.4. Техникалық сипаттамалары
1.4.1. Мұнара
1.4.2. Түрі
1.4.3. Тәлдік жүйесінің жабдықталуы 6х7 болған кездегі
ілгектің жүккөтергіштігі, ат күші 500
1.4.4. Толық биіктігі, м 71,715
1.4.5. Пайдалы биіктігі (ротор үстелінен крон блок балкасының
астына дейін), м 57,6
1.4.6. Жобадағы бағаналардың өстерінің арасындағы
ара-қашықтық, м 14,5х14,5
1.4.7. Данельдің биіктігі (белдеушілердің арасындағы
ара-қашықтық), м 8; 5,8
1.4.8. Магазиндегі свечаға арналған саусақтардың ұзындығы, м 2,6
1.4.9. Магазиндегі свечаның секциясының саны:
а) ені 191 мм 34
б) ені 158 мм 28
1.4.10.Жұмыс қалпында рұқсат етілетін жел жылдамдығы, мсек 20
1.4.11.Масса, кг 356190
1.4.12.Көтергіш механизм
1.4.13.Шифр ПВ-750м
1.4.14.Жүккөтергішті:
а) негізгі көтеру, т 750
б) көмекші көтеру, т 4,5
1.4.15.Көтеру биіктігі:
а) тіреуіш бөрене, м 11,42
б) көмекші ілмек, м 52
Кесте жалғасы
1.4.16.Көтеру жылдамдығы:
а) тіреуіш бөрене, ммин 0,26
б) көмекші ілмек, ммин 2,4
1.4.17.Тіреуіш бөренелерінің пролеты, м 17
1.4.18.Көтеру бөренелерінің пролеты, м 20
1.4.19.Тіреуіш бөренелерінің массасы, т 11,62
1.4.20.Көтеру бөренелерінің массасы, т 11,3
1.4.21.Жұмыс кезінде қоршаған ортаның рұқсат етілетін
температурасы, 0С (40
1.4.22.Рұқсат етілетін жел жылдамдығы, мсек.:
а) жұмыс кезінде 10
б) жұмыс істемеген кезде 35
1.4.23.Мұнараның көтерілетін бөлігінің максимал салмағы, т 500
1.4.24.Толық масса, т 177,9
1.5. Бұрғылау жасағының монтаждау тәсілін жетілдіру
Патенттік зерттеу жүргізу негізінде бұрғылау жасағының монтаждау
тәсілін жетілдіру ретінде бас жақтары бір – бірімен шарнирлі бекітілген
мұнараның қырларын бірінің үстіне бірін қойып, оның тіреуіш рамасымен
қосып, жоғарғы қырын тартпа құралы рамасын айналдырып мұнараны көтереді,
монтаждың және қауіпсіздік техникасының эффективтілігі үлкен биіктікте
жұмыс істеуді азайтудың арқасында іске асырылады. Мұнараның астыңғы қырын
орын ауыстыру құралына салады, жоғарғы қырын тіреуіш рамасына бекітіп
астыңғы қырын рамаға қарай жылжытады. Жылжыта отырып астыңғы қырының
тіреуіші рамаға сәйкес келетіндей етіп раманы тартқыш құралдармен
айналдырады.
Бұл жаңалық бұрғылау жұмыстарына жатады, атап айтқанда, мұнаралы
немесе діңгекті типті мұнараны монтаждауға қолдануға болады.
Жаңалықтың негізгі мақсаты мұнараны құрастырған кезде монтаждың және
қауіпсіздік техникасының эффективтілігін үлкен биіктікте жұмыс істеуді
азайтудың арқасында арттыру болып табылады.
Мұнараның қырының өзара және рамаға қарағанда орналасуы 1 суретте
көрсетілген; 2 суретте жоғарғы қырының төменгі қырдың үстінен айналуы және
төменгі қырының рамаға қарай ығыстырылуы көрсетілген; 3 суретте жоғарғы
қырының төменгі қырдың үстінен көтерілуі мен төменгі қырдың тіреуішінің
рамаға бекітілуі көрсетілген.
Бір-бірінің үстіне в қашықтыққа ысырылып қойылған 1 және 2 мұнара
қырлары өзара қосылған табанмен 3 және сәйкесінше мұнараның жоғарғы және
төменгі қырларында орналасқан 4 және 5 тартымдармен бекітілген. Жинақталған
мұнараның қырлардың алдыңғы жанында орналасқан рама 6 мұнараның жоғарғы 2
қырымен 7 шарнирі арқылы қосылған. Мұнараның төменгі қырында шарнирлі 8
тіреуіші бар, ол монтаж кезінде тіреуіш рамасындағы 6 сәйкес бұрышымен
бекітіледі. 3, 4 және 5 қос тартымдар мұнараның қырларымен 9-11 шарнирлері
арқылы жалғасқан. Рама 6 тарту құралымен – шығырмен 12 қосылған. Мұнараның
қырлары орын ауыстыру 13 құралына, мысалы катоққа, жатқызылған, мұнараның
қырларының арасында 14 ағаш сүйемелер қойылған.
Бұрғылау мұнарасының монтажы төменде көрсетілгендей жасалады:
Раманың Алдана орын ауыстыру құралын қояды, мысалы каток 13, катоктың
үстіне мұнараның төменгі қырын 1 салады, ағаш сүйемел 14 көмегімен
мұнараның төменгі қырына 1 мұнараның жоғарғы қырын 2 в қашықтыққа ысырылып
қойады, в – ның мәні мұнараның жоғарғы қырының ұзындығы в қос тартым 3
көмегімен айналдырғанды ескергенде өзара көтерілу биіктігіне тең. 3
тартымдары мұнараның жоғарғы және төменгі қырыларын қосады және шарнир
айналасында айналуға мүмкіндік береді. 4 және 5 тартымдары сәйкесінше
мұнараның жоғарғы және төменгі қырыларында орналасқан және бір шеттері 10
және 11 шарнирлерімен жалғасып айналуға мүмкіндік береді. 6 рамасын
еңкейтіп мұнараның жоғарғы қырырын тіреуішімен 7 шарнирі арқылы бекітеді.
Тіреуіштер бекітілген раманы және мұнараның жоғарғы қырырын 2 мұнараның
төменгі қырының 1 үстінен төменгі қырының тіреуіші рамаға 6 жақындағанша
айналдырады. 6 рамасын монтаж алаңшасында бар жүккөтергіш құралдың
көмегімен тоқтатады. Мұнараның жоғарғы 2 қырынан төменгі қырының 1 үстінен
7 шарнирінің айналасынан айналдыра 3 тартым көмегімен көтереді, соның
арқасында мұнараның төменгі қырының тіреуіштері 6 рамасымен 8 шарнирінде
қосылады. 8 шарнирді қатайтып 4 тартымын төмен түсіреді, 5 тартымын жоғары
көтереді.
Барлық тартымдарды бекітіп 3 суретте көрсетілген мұнараның
өзгермейтін қатаң конструкциясын бекітеді.
Мұнараны құрастырғаннан кейін кронблокасты алаңшасын, балконды және
т.б. құрастырады.
Мұнараны жинаған кезде осы операцияларды кері тәртіпте орындайды.
1.6. Жабдық
1.6.1. Мұнара
1.6.2. Жобаланатын торлы мұнарасы сегіз секциядан тұрады, жеті секциясының
піші ні параллелипипед тәрізді, сегізінші (жоғарғысы) қиылған пирамида
тәрізді. Мұнараның қырлары жартылай қисық пішінді. Шығырдың үстінде
(мұнараның төменгі бөлігінде) портал бар.
1.6.3. Мұнараның бергі қырының бағаналары фундаменттік плитасында
орналасқан тірекке тіреледі.
1.6.4. Мұнараның арғы қырының бағаналары портал ригеліне тіреледі.
1.6.5. Портал бағаналары фундаменттің плиталарына тіреледі.
1.6.6. Мұнара фундаментке анкер болттарымен бекітіледі.
1.6.7. Мұнараның вертикаль түрде орналасуы алдыңғы қырында төменгі
белдеушенің фланеці мен мұнараның тірек аяғы арасында орналасқан, ал артқы
қырында төменгі белдеушенің фланеці мен портал ригелі арасында орналасқан
қондырғымен бақыланады.
1.6.8. Бағаналар ыстыққақтаған диаметрі 325х25 бір-бірімен белдеуше
жазықтығында фланец арқылы қосылған құбырлардан жасалған. Сегізінші
секциясының бағанасы вертикаль бағаналармен және кронблокасты алаңшамен
сфера тәрізді шарнирмен қосылған. Төменгі бағананың алдыңғы қырының қимасы
қораб тәрізді. Қақпасының бағанасы профильді прокаттан жасалған. Бір інші
секциямен сегізінші секцияның көлбеу бағанасынан басқа бағаналарының арнайы
шығыршығы бар, олар мұнараны көтеруішпен жоғары көтеру үшін арналған.
1.6.9. Қиғаштары ыстыққақтаған құбырлардан жасалған. Олар бағаналардың
бұрыштығы мен шарнир белдеушелеріне бекітіледі.
1.6.10. Мұнараның белдеушелері ( 530х8 пісірілген құбырлардан жасалған.
Белдеушелер бағанамен және өзара фланец арқылы жалғанған. Астынан санағанда
екіншісінен бастап барлық белдеушелерде өтуге арналған бір жағынан ұстауышы
бар белдеушелер орналасқан.
1.6.11. Астынан санағанда алтыншы белдеушенің астында свечаларға арналған
магазин орналасқан. Магазинның айдаршалары өзара центратордың бағыттаушы
арқаны мен бөрене құрайтын кронштейн конструкциясы арқылы қос-
қостанмұнараның белдеріне бекітетін раманы құрастыратындай жалғанған.
Магазиндер горизонталь түрде тіреуіш көмегімен ұсталып тұр. Белдеушелерден
центратордың бағыттаушы арқаны мен бөрене құрайтын кронштейн
конструкциясына дейін екі шетінде ұстауышы бар өтуге арналған басқыштар
орналасқан.
1.6.12. Астынан санағанда төртінші белдеушенің жазықтығында аралық
магазиндер орналасқан. Бұл магазиндердің де айдаршалары қос – қостап бір-
бірімен рама құрастыратындай етіп қосылып белдіктерге жалғанған. Ұңғы өсіне
қарағанда алдындағы сол жағында орналасқан қосушы элемент қосымша шығырдың
арқанын ауытқытушы ролик болып табылады. Горизонталь күйінде шығыр
тартпалар арқылы ұсталып тұр.
1.6.13. Мұнара ішіндегі бесінші секцияда МРС тележкалары үшін қосымша жол
орналасқан.
1.6.14. Мұнараның алдыңғы қырының ішкі шетінде маршты баспалдақтары және
манифольц тұрақтарын күтуге арналған алаңшасы бар шахта орналасқан. Ол
шахта сонымен қатар манифольц тұрақтарына тіреуіш ролін атқарады. Ол жеті
секциядан тұрады. Шахта секциялары мұнара белдіктеріне болттар көмегімен
бекітіледі.
1.6.15. Мұнараның сегізінші секциясының көлбеу бағанасында арасында бұру
құралдарының астындағы бөрене кіретін крон блок асты алаңша орналасқан.
1.6.16. Жобаланған мұнараның қалқаны бар. Солтүстік аудандарында қолданған
кезде мұнара толық биіктігіне құрастырылады.
1.7. Қауіпсіздік шараларын атап өту
Барлық жұмыстар „Минай газ өндіретін өнеркәсіптегі қауіпсіздік
техникасының ережелері” – не сәйкес жүргізілуі керек.
Мұнараны кешкі немесе түнгі уақытта, жел жылдамдығы 10 мс – тан
асқан уақытта, қатты жаңбыр жауғанда, қалың қар жауғанда, көрініс 100 м-ден
аз туман кезінде, мұнаралы – шығырлы блок дөңгелекті тележкаға сүйелген
уақытта көтеріп – түсіруге тим салынады.
1.8. Монтаж
1.8.1. Жалпы нұсқаулар.
1.8.2. Арнайы көтергіш көмегімен мұнара жоғарыдан төмен монтаждалады.
1.8.3. Мұнараның және көтергіштің монтажы бұрғылау жасағының монтажын
ұйымдастыру жабасына сәйкес арнайы адамның қадағалауымен жүзеге асырылады.
1.8.4. Бұрғылау жасағының монтажын ұйымдастыру жобасын монтаж ұйымы
орындайды.
1.8.5. Мұнараны және көтергішті монтаждау үшін жүккөтергіштігі 30 т.
ілмегінің биіктігі 20 м. СКР – 30 типтес өзіжүретін кран, МР-20 типті екі
гидрокөтергіш және басқа такелаж және транспорт жабдықтары қажет.
1.8.6. Монтажды бастау алдында фундамент плиткаларының белгілерімен анкер
болттарының координаттарының сәйкестігін тексеру қажет.
1.8.7. Монтаж жұмыстарын төменде көрсетілген ретпен жүргізу керек.
1.8.8. Көтергіштің монтажын мұнараның бастр бөлігін монтаждағаннан кейін
бастаған жөн.
1.8.9. Мұнараны монтаждаған уақытта мұнараның элементтеріндегі маркаасты
белгілеріне Назар аудару керек. Маркаасты белгілерзауытта мұнараны секція
бойы жинаған кезде салынған.
1.8.10. Мұнараның басты бөлігінің монтажы.
1.8.11. Көтергіштің монтажды тележкалары үшін рельс жолдарын орнату.
1.8.12. Мұнараның бастр бөлігіне арналған құралды орнату:
а) ағаш төселген жерге жабдықтың бағаналарын орнатып оларды бірін-бірімен
ригельдермен қосу. Төсеуіш ретінде шпал дар қолданылады. Ағаш төсеуіштің
жоғарғы жазықтығы бір горизонталь деңгейде болуы тиіс.
б) ұңғы скважинасының өсі бойынша жабдықтың бағаналарын теңестіру.
1.8.13. Кронблокасты рамасын екі бөліктен жинау. Рама периметрі бойымен
ұстауыштан орнату. Сымды диагональ бойымен керіп, қиылысұан жеріне жүк
байлау.
1.8.14. Кранның көмегімен кронблокасты рамасын жабдықтың бағаналарының
үстіне орнатып жүк көмегімен ұңғының центріне дұрыс орнатылғанын тексеру
керек. Горизонталь орналасуын рама мен бағананың ортасына техникалық
подкладка салу арқылы орнықтыру керек.
1.8.15. Монтажды люлькаларды ілу.
1.8.16. Монтаж тумбаларын орнату.
1.8.17. Монтаж тумбаларына белдіктер орналастырып оларды өзара біріктіру.
1.8.18. Қиғаштар орнатылады. Домкрат астындағы тумбалар ішінде орналасқан
гидродомкрат көмегімен белдеушілердің тесіктерінің сәйкес келуін
қадағалайды.
1.8.19. Бағаналарды орынықтыру. Бағананың астыңғы жағын белдеуше ұясына
түсіріп, үстінгі жағын кронблокасты рамасының шығып тұрғын жағына қою
керек. Жоғары көтеру қозғалысының көмегімен жоғарғы шарлы өсті ұяға
тірелгенше кіргізу керек. Салғыштарды орналастыру. Бекітпей шпилькаларды
орналастыру.
1.8.20. Белдеушелер құрайтын тіктөртбұрыштың диагональдарын тексеріп
шпилькадағы гайкаларды бекіту.
1.8.21. Жиналған секцияны гидродомкратпен кішкене көтеру.
1.8.22. Мұнараның бастр бөлігінін монтаждайтын жабдықты жинау.
1.8.23. Мұнараның секциясын монтаж құбырларына ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Берілген дипломдық жобада жобалану объектісі етіп жүккөтергіштігі
5000 кН бұрғылау жасағы алынған, оны жетілдіру мүмкіндіктері қарастырылған.
Осы конструкцияны таңдап алған кезімде мен қазіргі кезде қолданылып
келетін мұнараларға қолдану мүмкіндігі неғұрлым көп боларын ескердім.
Менің ұсынып отырған модернизациям қауіпсіздік шарттарына сай,
бірталай процестерді тездетуге, яғни уақыт үнемі арқылы экономикалық
тұрғыдан тұтынушының шығындарын үнемдеуге көп ықпал етеді. Бір ұңғыны
бұрғылауда экономикалық эффект, нақты айтқанда үнемделетін шығын 62204445
теңгеұңғы болады.
Жобада жүктеулер әсерінен болатын мұнараның есептелуі, мұнара
аяқтарының серіппелерінің есептелуі және мұнараны толық беріктікке
есептелуі келтірілген.
ЭЕМ – де өтімділік қисығы есептеліп, ұңғы өтімділігінің бір циклде
бұрғылау құбырларын көтеруінің машиналық уақыты анықталды.
Сонымен қатар еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және қоршаған
ортаны қорғау сияқты сұрақтарға тоқталып өттім.
Менің ойымша ұсынылып отырған жоба жоғарыда айтылып өткен пункттерге
сәйкес келеді, практикада қолдануға өте қолайлы.
АНОТАЦИЯ
В данном дипломном проекте объектом модернизации служит комплекс
буровой установки грузоподъемностью 5000 кН.
При выборе данной конструкции я руководствовался большей
приспособленностью его к существующим вышкам.
Предложенное усовершенствование соответствует нормам безопасности,
способствует убыстрению ряда процессов, что естественным образом отражается
на затратах потребителя, уменьшая их, что является немаловажным фактом.
Экономический эффект на бурение одной скважины, а точнее говоря экономия
затрат составляет 62204445 тенгескважина.
В проекте приведены расчеты по определению нагрузки и расчет вышки на
прочность.
На ЭВМ была рассчитана кривая проходки, определено машинное время
подъема бурильных труб за цикл проводки скважины.
Уделено внимание вопросам охраны труда, техники безопасности при
эксплуатации и ремонте оборудования, а также охране окружающей среды.
МАЗМ¦НЫ
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
1. Техникалыќ бµлімі
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
1.1. Арнаулы
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2. Ќолданылатын ќондырѓыларѓа шолу жєне олардыњ анализі.
1.3. Прототипті таңдап алу және
негіздеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4. Техникалық сипаттамалары
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
1.5. Бұрғылау жасағының монтаждау тәсілін
жетілдіру ... ... ... ... ... ... . ... ... .
1.6.
Жабдық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
1.7. Қауіпсіздік шараларын атап
өту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.8.
Монтаж ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
2. Есептеу
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ...
2.1. Есептік жүктеулерді анықтау
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1.1. Тік (вертикаль)
жүктеулер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
2.1.2. Көлденең (горизонталь)
жүктеулер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2. Тік және көлденең жүктеулер әсерінен болатын мұнаралардың
есептеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
2.2.1. Мұнара аяқтары серіппелерінің
есері ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .
2.3. Шектеулі жадай бойынша
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3.1. Шектеулі кернеу бойынша
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.4. Белдік және мұнараның басқа элементтерінің
есері ... ... ... ... ... ... ... . ...
2.5. Мұнараны толық беріктікке
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.1. Мұнара түрдегі
мұнаралар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
2.5.2. Діңгек түрдегі
мұнаралар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
2.6. Мұнара түрдегі мұнаралардың
есері ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .
3. ЭЕМ-де
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
3.1. Өтімділік қисығын
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
3.2. Ұңғы өтімділігінің бір циклде бұрғылау құбырларын көтеруінің
машиналық уақытын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
4. Экономикалық
бөлім ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
4.1. Технико-экономикалық
есептеулер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.2. АСП-ны қолданудың арқасында ұңғының өтімділігінің уақыт өзгерісін
есептеу
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
4.3. ЭМТ – электромагнит тормозын қолдану арқасында уақытты тиімді
пайдалану ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
4.3.1. Көтеріп – түсіру операциясының уақытының
үнемділігі ... ... ... ... ... ..
4.3.2. ЭМТ – 4500 тормозының эксплуатациялық сенімділігінң арқасында
ремонтна жіберілетін уақыттың
азаюы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
4.3.3. Ірі блоктарды тар сораппен орын уаыстырғандағы
үнем ... ... ... ... ... ...
4.4. Жаңа қондырғыны қолданғанда тұтынушының бір жылдық шығынының
өзгеруі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .
4.4.1. Бұрғылау бригадасының
жалақысы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
4.4.2. Қондырғының тікелей
шығындары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.4.3. Желіден жұмсалатын
қуат ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... .
5. Еңбекті қорғау
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
5.1.Еңбекті қорғауды жалпы ұйымдастыру
шаралары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
5.2.Техникалық
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
5.3.Электр
қауіпсіздігі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
5.4. Қозғалмалы станок, мәшіне және механизмдерді
қалқандау ... ... ... ... .
5.5. Жерге тұйықтау қорғанышын
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.6. Санитарлық – гигиеналық
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.7.Жабдықталғандықты
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... .
5.8. Өртке қарсы
шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
Қорытынды ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
Әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
КІРІСПЕ
Бұрғылау мұнарасы көтеріп-түсіру операциясын автоматтандыру мен
механикаландыру құралдарын және тәл үшін арналған, ұңғы аузына орнатылатын
металды қондырғы. Бұрғылау мұнарасының монтаждық қабілеті және оңай орын
ауыстырулығы оның қаншалық техникалық жетілгендігіне байланысты. Сондай-ақ,
бұрғылау мұнарасының техникалық жетілгендігінің деңгейі бұрғылаудың
тиімділігіне және қауіпсіз болуына елеулі ықпал тигізеді. Бұрғылау
мұнараларының істен шығып қалуы өте ауыр зардап төндіруі мүмкін, сол
себепті бұрғылау мұнараларына тағылатын ең маңызды талаптар – оның
беріктігі мен сенімділігі. Бұл айтылған талаптармен қатар жұмыстардың
тиімділіген және тезедетілуіне ықпал ететін мұнараның технологиялық
қасиеттері және мұнараның жеңіл болуы ескерілуі тиіс.
Бұрғылау мұнараларына қойылған МЕСТ12,2,041-79 қауіпсіздік талаптарына
сәйкес мұнараның құрылысы және фундаментке бекітілуі тартпаларды алып
қолданғанда қауіпсіз және сенімді болуыға тиіс. Мұнараның құрылысында крон
блок, маршты табалдырықтары және бұрғылау қондырғысының еденінен кронблокқа
дейін сатысы бар жоғарғы жұмысшының алаңшасы және өту алаңшасы ескерілуі
тиіс. Жоғарғы алаңшада көтеріп – түсіру операциясы кезінде бұрғылау
свечасын орналастыратын жұмысшыға арналған қозғалмалы люлька орнату керек.
Мұнараның жоғарғы табанындағы кронблокты және монтажды ролик ті ауыстыруға
арналған сандал кронблоктың бір жарым массасын көтере алатындай етіп
есептелінеді. Желдің түсіретін күшін неғұрлым азайту үшін бұрғылау
мұнарасының және оның бөлек элементтерінің геометриалық пішіні минималды
аэродинамикалық күш тудыратыдай етіп құрастырылуы керек.
Көтеріп – түсіру операциясының жүзеге асырылуы бойынша бұрғылау
мұнараларының свечаларды қолмен немесе механика көмегімен орналастыратын
түрлері болады.
Аяқтарының саны және олардың өзара орналасуы бойынша бұрғылау
мұнаралары мұнаралы және діңгекті (мачталы) болып бөлінеді. Мұнаралы
мұнарада бар Салман екіден көп, көпбұрыштың төбелерінде орналасқан
тіректерге түсіріледі. Мұнара түріндегі мұнаралардың бірлік кеңістік жүйеде
тормен байланысқан нақты емес төртаяқтары болуы мүмкін. Діңгекті
мұнараларда Салмақ бір немесе екі тірекке түсіріледі. Мұнараның вертикаль
жағдайы тіреуіш, бағана немесе портал көмегімен қамтамасыз етіледі.
Мұнаралы мұнаралар иілгіш және қатты торлардан жасалады. Сонымен қатар
төртқырлы пісірілген фермалар немесе үлкен диаметрлі құбырдан жасалған
мұнаралар да белгілі. Ондай типті мұнараларды пилонды деп атайды.
Конструктивті схемасы әр-түрлі болса, да мұнаралы мұнаралардың кез келген
типі өте үлкен қатандықпен және тәлдік арқанның серпімділік күшінің моменті
әсерінен айналуына кедергі бола алатындығымен сипатталады. Алайда, бір –
бірімен жалғастыратын болттық қосылыстар көп болғандықтан мұнаралы
мұнараларды құрастыру өте күрделі. Пилонды мұнараларының аяқтарында
байланыс болмағаны олардың монаждық қабілетін ұлғайтады, көпіршелерден
бақылау мүмкіндігі жақсарады.
Мұнаралы мұнара өзара белдіктермен және иілгіш диагональ орналасқан
тартымдармен байланысқан төтр көлбеу орналасқан аяқтардан тұратын төртқырлы
қиылған пирамида. Мұнараның төбесінде бүтінпісірілген кронблокасты рамасы,
сандал және кронблокасты алаңша орналасқан. Мұнараны құрастыру үшін,
кронблокты ауыстыру үшін жіне басқа ауыр заттарды жоғарыға көтеру үшін
сандал блок пен жабдықталған. Бұрғылаушы бұрғылау свечаларын қолмен
ауыстыруға арналған екі балкон бар. Әр балкон төрт алаңшадан, қалқалардың
қаңқасынан тұрады және свечаны орналастыруға арналған басы шарнирлі
саусақтармен және ұңғының өсінен тәлдік блок еркін өтетіндей ара –
қашықтықты қалдырып, орналастырылған, жоғарыда істейтін жұмысшыларға
арналған люлькамен жабдықталған. Алайда, люльканы өте алас орналастыру да
дұрыс емес – жұмысшының жұмыс істеу жағдайы нашарлайды. 15 метр биіктікте
манифольд тұрағының бұрғылау насосы мен жеңін күту үшін арналған алаңша
бар.
Қауіпсіздік талаптары бойынша бұрғылау мұнараларының алаңшаларының
ұзындығы 750 мм-ден кем болмауы керек. Алаңшаның еденіне бүдір етіп
(тайғанау қаупі төнбеу үшін) металдан төсеніш жасайды, жиегінің биіктігі
150 мм, қоршаудың биіктігі 1200 мм-ден кем болмауы тиіс. Сонымен қатар
мұнара биіктігі 1000 мм-ден, ені 650 мм-ден кем емес маршты метал
табалдырықтармен, өту алаңшаларымен жабдықталған. Екі қарама – қарсы
қырларында керекті жабдықтарды кіргізуге арналған қақпалар орналасқан.
Мұнаралардың аяқтары бір – бірімен шетжағына пісірілген болттық
шентемір көмегімен қосылатын бағаналардан тұрады.
Белдіктер мен диагональ тартымдар мұнараның аяңына болт пен косынка
көмегімен бекітіледі. Мұнараның аяқ бағаналарын және белдіктерді
құбырлардан, диагональ тартымды ірі прокаттан жасайды.
Биіктігі дәл осындай және ауыр көтеру қабылеті бар пилонды
мұнаралардың аяқ бағыналарын діаметрі үлкен құбырлардан жасайды. Пилонды
мұнараларының аяқтарының жоғарғы шеттері кронблокасты рамасымен шарнирлі
қосылады. Мұнаралы мұнаралар көп жағдайда әдейі арналған жоғары көтеруіш
көмегімен жоғарыдан төемн қарай құрастырылады.
1. ТЕХНИКАЛЫҚ БӨЛІМІ
1.1. Арналуы
1.1.1. Мұнара
1.1.2. Жобаланып отырған мұнара ”Уралмаш 5000„ бұрғылау жасағына
арналған.
1.1.3. Жобаланып отырған оған бұрғылау жасағының тәл жүйесін, бұрғылау
колоннасымен көтеру – түсіру операциясын жүзеге асыратын
механизмдер, бұрғылау құбырларының комплексін және басқа қосалқы
жасақты орналастыру үшін арналады.
1.2. Қолданылатын қондырғыларға шолу және олардың анализі
Мұнаралар жүккөтергіштігі, құрылымы, піші ні, өлшемі. Тірек жүйесіне
және фундаментке негізгі салмағын беру қабілеттігіне, құрамдас бөлшектерге
бөліну дәрижесін мен құрастыру тәсіліне қарай бөлінеді.
Жүккөтергіштігі. Жүккөтергіштігін номінал және максимал деп бөліп
анықтайды. Мұнараның номинал жүккөтергіштігі деп ілмекке түсірілетін
максимал статикалық салмақты айтады. Ол мұнараға ілінген бұрғылау
бағанасының максимал салмағымен анықталады. Мұнараның максимал
жүккөтергіштігі қысқа мерзім ілінген шегендеуші бағанасының максимал
салмағымен анықталады.
Ұзын свечаларды қолданған кезде көтеріп – түсіру операциясына
жұмсайтын уақыт азаяды. Свечаны ұзартқан сайын мұнараның биіктігі, яғни
оның салмағы көбейе түседі. Сол себепті, ұзын свечаларды тек терең ұңғыны
қазған кезде пайдалану экономикалық тұрғысынан қарағанда тиімдірек.
Мұнараның фундаментне тірелу жүйесі. Бұл белгі бойынша мұнараларды
мұнаралы және діңгекті түрге бөлінеді. Мұнаралы түрінің салмағы үш немесе
төрт аяққа, ал діңгекті түрдің салмағы бір немесе екі аяққа түседі,
діңгекті түрге А – типті мұнаралар жатады.
Мұнараның құрамдас бөлшектерге бөліну қабілеті. Құрамдас бөлшектерге
бөліну қабілеті бойынша мұнаралар білікті және секциялы болып бөлінеді.
Соңғысы құрамдас бөлшектерге бөлінбейтін секциялардан тұрады. Секциялы
мұнаралар тасымалдауға ыңғайлы, оларды құрастыруға және керісінше жинауға
аз уақыт жұмсалады.
Мұнаралы мұнара
Мұнаралы мұнара – керегеторлы, дұрыс төртқырлы қима пирамида пішінді
құрылым. Ол сортты прокаттан немесе бұрғылау құбырынан жасалады. Оның бөлек
бөлшектері болт пен қыстырылады. Орнықтырақ болу үшін он тіреуішпен
бекітеді.
Пирамиданың көпірлерге қарағанда алдыңғы және артқы қырларында
бұрғылау және шегендеуші құбырларын мұнараға кіргізуге арналған қақпалар
орнатылған. Олардың биіктігі 8 м-ден 12 м-ге дейін барады.
Свечаның ұзындығына байланысты белгіленген биіктікте ортасында квадрат
арқалығы және фонарьға кіріп тұрған алаңшасы бар төртбұрышты балкон
орнатылады. Балкон мен люльканың еденіне тақтайлар төселіп, қоршаумен
қауіпсіздендіреді.
Кесте 1.1. – Бұрғылау мұнараларының техникалық сипаттамасы
Параметрлер Мұнаралы Секциялы, А - типті
ВБ53-30В1-300-В200-4ВАС-42 ВАС-42ПВАС-53А
0 53 1
2ВБ-53-БМВБ-4
300 1-200
Ілгектің номинал 300 300 200 200 200 250
жүккөтергіштігі, т
Мұнараның биіктігі, м 53 53 41 42,83 42 53,4
Төменгі табанның 10х10 10х10 8х8
өлшемдері, м
Шарнирлі тіреуіш 9,2 9,2 10,78
аяқтарының арасындағы
қашықтық, м
Балкондардың саны 2 2 1 1 1 1
Балкондардың орна ласу
биіктігі, м
- бір інші балкон 24 22 22 24,2 24 35
- екінші балкон 36 35
Кесте жалғасы
Жоғарғы табанының 2х2 2х2 2х2 1,8х1,81,8х2,01,8х1,8
биіктігі (аяқтарының өсі
бойынша), м
Комплекті мұнараның 30,3 25 24 21 32,5
салмағы, т
ВМ – 41 М мұнарасы
ВМ - 41 М мұнарасы 150 тонна салмаққа дейінгі бұрғылау жұмыстарына
арналған. Құрамдас бөлшектерге бөліну типі бойынша ол бөлек біліктерге
бөлінетін мұнараларға жатады. Ол иілгіш белдеушелермен қосылған төрт аяқтан
және диагональ тартымдардан тұрады. Керегеторы крест схемасы бойынша
жасалған. Белдеушесі – 168 мм-лі, қабырғасының қалыңдығы 6 мм бұрғылау
құбырынан, тартымдары – 22 мм-лі құрыш шыбығынан жасалынған. Мұнара
ортасынан биіктігі 4 м он секцияға бөлінеді. Белдеушілер аяққа жартықамыт
көмегімен құбырлардың түйсінде болттармен бекітіледі.
ВБ – 53 – 300 мұнарасы
Биіктігі 53 м, жүккөтергіштігі 300 т. ВБ – 53 – 300 мұнарасы тоғыз панель
ден тұрады. Астыңғы панельден басқасының биіктіктері 6 м-ден, астыңғысыныкі
– 5 м. Мұнараның аяқтары 246 мм-лі, қабырғасының қалыңдығы 10 мм құбырдан,
белдеушілері қабырғасымен қалыңдығы 5 мм, ұзындықтары 194 және 140 мм
құбырлардан жасалады. Керегеторы крест түрінде, диагональ тартымдары иілгіш
және ұзындығы керек кезде оңай өзгерілетін болып жасалады. Ұзындықтары 25 м
және 36 м свечаларды көтеру үшін екі балкон жасалады. Екі арқалықтан
тұратын рамаға жүккөтергіштігі 300 немесе 200 т кронблокты орнатуға болады.
А – типті секциялы мұнаралар
Қазіргі таңда А – типті діңгек түріндегі секциялы мұнаралар кең
қолдануда. Оның себебі мұнаралы мұнараларға қарағанда бұндай түрінің
бірқатар артықшылығының бар болғанына байланысты. Олардың металлсиымдылығы
жүккөтергіштігі бірдей болван кезде, мұнаралыға қарағанда 20%-ке аз.
Құраушы бөлшектердің де саны аз, және осыған байланысты он құрастыру және
жинау уақыты азаяды.
А – типті мұнаралар, жетуге қиын аудандарда және алкен ара-қашықтыққа
жиі орын ауыстыру болатын аудандарға кеңінен қолданылады.
ВАС – 42 мұнарасы
ВАС – 42 мұнарасының биіктігі 42 м, жүккөтергіштігі 200 т. Аяқтары біріккен
жер інде кронблокасты рамасы мен кронблоктың алаңшасы орналасқан. Мұнараны
вертикаль күйінде орнықтыру тартымдары қолданады. Мұнараның аяқтары қимасы
теңбүйірлі үшбұрыш төрт пісірілген торлы формадан тұрады. ВАС – 42 мұнарасы
балконмен, маршты баспалдақпен және сатымен жабдықталған.
Бұрғылау қондырғыларын және бұрғылау имараттарын топтастыру принципі
Минай және газ ұңғыларын әр-түрлі тереңдікке (бірнеше жүз м-ден
бірнеше мың м-ге) бұрғылайды. Ол геологиялық қиындыққа, ауа-райының
жағдайына, фундаменттің біртекті орналасуына байланысты.
Бұрғылау мұнараларына қойылатын талап тар көптеген факторларға
байланысты. Әр жағдайда осы факторлар ескерілу керек. Бұл факторлар төменде
көрсетілген:
1. Ұңғының жобалаған тереңдігі;
2. Жобалаған ұңғыны бұрғылау кезінде кездесетін жыныстардың қаттылығы,
иірімділігі және түрпіліктілігі;
3. Өту жиегіндегі болжанған салыстырмалы қысым және кейбір ауытқулардың
болу мүмкіндігі;
4. Ашу тәсілі, нәтижеде болар деген жағдайларды сынау және оларды іске
асару;
5. Пайдаланатын бағаның діаметрі және осы бағаның астындағы ұңғыны бұрғылау
кезінде пайдаланатын басқа шегенеуші бағаналардың, қашаулардың, бұрғылау
құбырлардың діаметрі;
6. Жер бедерінің қасиеті;
7. Ауа-райының қасиеті;
8. Бұрғылау тәсілі;
9. Бұрғылау бригадасының жұмысының жеңілдігі және қауіпсіздігі;
10. Қондырғының тұтастығы, құрастырудың және жинаудың жеңілдігі және
тездігі.
Бұрғылау қондырғысының комплексіне: мұнаралы немесе діңгекті мұнара,
табаны, шығыр, ротор, бұрғылау насосы, бұрғылау құбырларын көтеріп –
түсіретін тәлдік жүйе, жуға арналған сұйықтықты дайындап, тазартатын
механизмдер, циркуляциялық жүйенің элементтері (вертлюг, шланг, тартымдар,
құбырлар, ысырмалар, наушалар, сиымдылықтар), бұрғылау механизмдерге
арналған қалқа, көмекші құралдар (компрессорлар, отынмай қондырғысы және
т.б.) және әр-түрлі құрал – сайман кіреді.
Негізгі бекітімдердің құрылысы айналу (роторлы) бұрғылаудың дамуының
әр сатысында өзгеріп тұрады. Ол өзгерістер ұңғының құрылымы, олардың
тереңдігі, бұрғылау жылуы, өтпенің механикалық жылдамдығы, қашаудың
жұмысының ұзақтығы және рейстік санымен байланысты.
Бұрғылаудың айналу түрін алғашқыда қолданған кезде өтпенің
механикалық жылдамдығы және қашаудың жұмыс уақыты өте аз болатын, балшық
ертіндісінің сапасы төмен, ұңғының құрылысы тым үлкен болатын. Қашауды
алмастыруға көп жағдайда бұрғылау процессіне жіберетін уақыттан да көп
уақыт жұмсалынатын. Осының бәрі өтпенің жылдамдығының аз болуына – жуықтап
алғанда 30-50 мст. – айына (1925-1928 жж.), яғни орташа алғанда тереңдігі
600 м ұңғыны 12 айдан астам уақытта бұрғылауына себе болды. Бұндай
тереңдікті ұңғы үшін бұрғылау бағаналар мен шегендеуші құбырлардың салмағы
аз болды.
Бұл жоғарыда айтылғаннан біз сол кезеңдегі жерүсті имараттар және
бұрғылау қондырғылардың қолданылуы осы ұңғыларға жіберілген уақыт пен
салыстырмалы аз жүккөтергіштікке байланысты екенін көріп отырмыз.
Биіктігі 34,2 м мұнараларды үлкен және масивті фундаментне салып, он
түгел қаптайтын. Екі жылдамдықты шығыр қолданылған. Тәл жүйесінің
жүккөтергіштігі тек қана 50 т болған.
Бұрғылаудың келесі даму сатысы ұңғылардың тереңдігінің шамасының
үлкеюімен сипатталады. Осыған байланысты бұрғылау мұнарасының және оның
ішіне орналастыратын қондырғылардың жүккөтергіштігінің шамасының көбеюі
және оның айналуы үдейе түсіуінің қажеттілігін тудырды.
Бұрғылаудың технологиясы: бұрғылау режимінің оптималды
параметрлерінің белгіленуі, балшық ерітіндісінің және басқа жуу
суйықтықтарының сапасының жақсаруы, жұмыстың эффективтілігінің жоғарылауы
және өндіріс процесстерінің жақсырақ ұйымдастырылуы дамыған сайын бұрғылау
темпі үдейе түсті.
Бұрғылаудың циклдық жылдамдығының үлкен болуы – белгілі бұрғылау
жабдығының берілген жағдайда қолдануының негізгі критериі.
Бұрғылау жабдығының конструкциясы бұрғылау жұмысының әр элементіне
монтаж, демонтаж және он жаңа жерге орын ауыстыруға кететін уақыт пен
өндіру құралдарының шығыны минимал болатындай етіп жобалануы тиіс.
Қолданылып келе жатқан бұрғылау жасақтарының жұмыс істеу қабілеті мен
осы күнге дейінгі жиналған тәжирибені зерттеу нәтижесінде құрылыстық
зерттеу, барлау, эксплуатациялық және басқа ұңғыларды бұрғылауға арналған
бірқатар бұрғылау жабдықтары өңделген.
БУ – 50 және БУ – 75 бұрғылау жабдықтары діңгекті мұнаралармен
жинақталуы қажет. БУ – 125, БУ – 200 және БУ – 300 жабдықтары – діңгекті
немесе мұнаралы типтермен жабдықталуы қажет.
Кесте 1.2. – Бұрғылау жасақтарының негізгі параметрлері
Параметрлер Бұрғылау жасақтары
БУ-50 БУ-75 БУ-125 БУ-200 БУ-300
Ілгектің номинал 50 75 125 200 300
жүккөтергіштігі, т
Ұзақтығы 2-мин-қа дейін қысқа 70 100 160 250 375
мерзімді максимал рұқсат ететін
салмақ, т.
Тәлдік жүйесінің максимал 3х4 4х5 5х6 5х6 6х7
жабдықталуы және
4х5
Шығырдың барабанының өндіретін 250-400500-600 850-1000 1000-16001200-1900
қуаты, ат күші
Ілгектің көтерілуінің минимал 0,3-0,50,4-0,5 0,4-0,5 0,3-0,5 0,25-0,4
жылдамдығы (жабдықталуы
максимал), мсек.
Ілгектің көтерілуінің максимал
жылдамдығы (жабдықталуы 1,4-2 1,8-2 2 2 2
максимал), мсек.
Сатылы жылжу кезінде ілгектің
көтерілуінің жылдамдығының 2 4 4 4 4
минимал саны
Кесте жалғасы
Жүккөтергіштігі номинал, 10 12 16 25 33
жабдықталуы максимал жағдайда
шығырдың барабан-ында арқанның
макси-мал тартылу күші, т
Тәлдік арқанның максимал 26 28,5 31 33 35
диаметрі, мм
Ротор үстеліндегі тесігінің 450 450 520 нсе 520 нсе 520 нсе
діаметрі, мм 560 560 560
Сатылы жылжу кезінде ротордың 2 2 3 3 3
айналуының максимал саны
Роторға берілетін қуат, ат күші100-200100-200 200-250 200-250 200-250
Ротордың үстелінің айналу
жылдамдығы:
- минимал, айнмин 50 50 50 50 50
- максимал, айнмин 170 170 170 170 170
Вертлюг стволының ішкі 75 100 100 100 125
діаметрі, мм
Бұрғылау насосының саны 1 нсе 1 нсе 22 2 3
2
Насос тобының гидравликалық 250-500300-650 600-1300 600-1300 1000-2000
қуаты, ат күші
Насостардың максимал қысымы, 150 180 200-250 200-250 250
кгсм2
Насос тобының максимал 30-40 40 60 60 75
өнімділігі, лсек
Кесте жалғасы
Ротор столынан кронблоктың 22-30 30 нсе 41-43 41-43 53
тіреніш беті не дейінгі 41 нсе 53
мұнараның биіктігі, м
Автономды көмекші 50 50-100 100-200 100-200 100-200
электро-станцияның қуаты, кВт
Әр-түрлі класти жабдықтарда мұнараның биіктігі ұзындықтары төменде
көрсетілгендей свечаларды қолдану мүмкіндігі болатындай жобалануы керек.
БУ – 50 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 12 немесе 18 м
БУ – 75 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 18 немесе 24 м
БУ – 125 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 24 - 27 м
БУ – 200 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 24 – 27 немесе 36 м
БУ – 300 жабдығы үшін свечаның ұзындығы 36 м
Бұрғылау процессінің негізгі параметрлерін бақылау үшін басқару
жүйесі бақылау - өлшегіш приборлармен жабдықталуы тиіс.
Жаңадан өңделген бұрғылау жабдықтары (БУ-300-ді есепке алмағанда)
тәуелсіз тартпа және өндіріс электр жүйелерінен тоқ алатын болып екі
негізгі модификацияда дамуда.
Сонымен қатар ауыр жүктасымалдаушы вертолетқа арналған модификациясы
арнайы бұрғылау мұнаралары жасалуда.
БУ – 50 Бр бұрғылау жасағы
БУ – 50 Бр бұрғылау жасағы турбиналық, роторлық тәсілдермен кіші
диаметрлі мұнай және газ ұңғыларын және, сонымен қатар, тереңдігі 1200 м
жартылай эксплуатациялы ұңғыларды электрбұрғылау тәсілімен бұрғылау үшін
арналған.
Жасақ дизельді электр қайыспен жабдықталған төрт блоктан тұрады.
Шығыр блоктың металды табанында төртжылдамдықты екібарабанды гидравликалық
тормозы мен автомат – қайыспен жабдықталған шығырмен шығырдың қайысының
электродвигателі орналасқан. Роторлы блоктың металл табанында дербес электр
қайысымен мен жабдықталған ротор, механизация элементі және тәлдік жүйесі
бар А – тәрізді бұрғылау мұнарасы орналасқан.
Кесте 1.3.
Бұрғылау насосының салмағы бойынша ротордың және тәлдік 50
жүйесінің номинал жүккөтергіштігі, т
Тәлдік жүйесінің жабдықталуы 4х5
Шығырға берілетін қуат, ат күші 400
Бұрғылау колоннасының көтерілу жылдамдығы, мсек. 0,33-1,46
Насостардың саны 2
Әр насостың гидравликалық қуаты, ат күші 250
Насостар тудыратын максимал қысымы, кгсм2 150
Әр насостың максимал өнімі, лсек. 24
А – тәрізді секциялық мұнарасының биіктігі, м 31
Екі бөлек насосты – күш беретін блок рамаға монтаждалған В2 – 300
дизельдерден, редуктордан, синхронды генераторлармен және бұрғылау
насостардан тұрады. Шығырлы және роторлы блок тар насосты – күш беретін
блок пен тек электр коммуникациялар арқылы ғана жалғасқан.
Барлық блоктарда алмасудың егізі транспорттық. Бұрғылау жасақтың
орынын ауыстырған кезде он демонтаждайды (құраушы бөлшектерге бөледі).
Бұл жасақтың басқалардан айырмашылығы – оның айнымалы тоқ дизель
электрлі қайыспен жабдықталуы. Осыған байланысты насосты жасақтарды ұңғыдан
едәуір алас жерде орнатуға болады. Бұл жәйт газ шығатын ұңғыларды бұрғылау
кезінде өте үлкен әсер етеді.
Бұрғылау жасағының конструкциясы он өндірістік электроэнергиясына
оңай ауыстыруға болатындай етіп жасалған. Бұл жағдайда насостың қайысы үшін
дизель емес электродвигатель орнатылады, жасақтың басқа элементтерінің
конструкциясы өзгеріссіз қалады.
Жасақтың құрамына ауырлатылмаған бұрғылау ерітінділерін тазартуға
арналған жабдық, отынмай қондырғысы және бұрғылау мұнарасының қалқанының
қаңқасы кіреді.
Жуықтап алғанда бұрғылау жасағының салмағы 90 т.
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы тереңдігі 2200 м және кіші диаметрлі
тереңдігі үлкен минай және газ ұңғыларын турбиналық, роторлық тәсілдермен
бұрғылау үшін арналған.
Кесте 1.4.
Бұрғылау насосының салмағы бойынша ротордың және тәлдік 75
жүйесінің номинал жүккөтергіштігі, т
Тәлдік жүйесінің тартылуы, т. 8
Тәлдік жүйесінің жабдықталуы 4х5
Шығырға берілетін қуат, ат күші 330
Бұрғылау бағанасының көтерілу жылдамдығы, мсек. 0,45-2
Насостардың саны 2
Әр насостың гидравликалық қуаты, ат күші 330
Насостар тудыратын максимал қысымы, кгсм2 200
Әр насостың максимал өнімі, лсек... 24
Қайыс ретінде екі біріктірілген 1Д – 12 – типті дизельді қолданады,
алдыңғы білігінің әр – қайғысының қуаты 400 ат күші, олар комплексті ТТК
турбоқайысымен жабдықталған.
Забойға қашау АВ7 – 75 салмақ реттеуші те тік арқылы беріледі. Шығыр,
ротор, қайыс және тәл жүйесі, ілгек және вертлюгпен жабдықталған мұнара
орналасқан жасақтың металл табаны үш централ жетекші пісірілген блоктардан
тұрады. Табанның жоғарғы бетінде свечасты рамасы мен роторасты рамасы
монтаждалған.
Табанның ортасында ауыр зат тасығыштарға трек рөлін атқаратын екі
қуатты кронштейн орналасқан. Ротордың астында табанында үлкен бос кеңістік
қалған, ол жерге превенторларды оңай монтаждау мүмкіндігі бар және ұңғының
ауызы оңай термитизацияланады.
Биіктігі 40,8 метр А – типті мұнара. Конструкциясын қарастырсақ, ВАС
– 42 мұнарасына сәйкес келеді. Мұнараның аяғы төрт секциялы пісірілген
құбырлардан тұрады. Секциясының қимасы тең үшбүйірлі, әр қабырғасының
ұзындығы 1,8 м. Жұмыс қалпында мұнара екі тіреуіштің көмегімен ұсталып тұр.
Жоғарғы жанында крон блок бекітілген, оның рамасы сонымен қатар мұнараның
аяқтарының арасындағы байланыс ретінде қолданылады.
Мұнараның аспа тақтайында свечаға арналған екі магазин бар, балконы
брезентпен жабылған.
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы комплексті. Ол бұрғылау жұмыстарына қажет
мұнара, табан, шығыр, ротор, күш беретін қайыс, бұрғылау насостары,
циркуляція жүйесі, тәлдік жүйе сияқты барлық жабдықтармен толықтырылған.
Жасақтың көтеріп – түсіру операциясының механизациясы бірқатар агрегаттар
арқылы жүзеге асырылады, оған пневматикалық ПБК – 1 бұрғылау кілті, ПКЗ – 4
пневматикалық сыналы қысық, бұрғылау құбырларының свечасын босатуға
арналған пневматикалық циліндр жатады. Свечаны ұстау механізмі МСП – 3 –
тегідей.
Қондырғының металл табаны сонымен қатар фундамент рөлін атқарады.
Сонымен қатар ол табанға қондырған бүкіл жасақ үшін транспорттық құрал
болып табылады.
Насостарды, отынмай қондырғысын, электростанцияны, бұрғылау
ерітінділерін тазартатын құралды және басқа қосалқы жасақтарды өз
рамаларына орнатып, бөлек орынын ауыстырады.
Бұрғылау жасағын (бұрғылау блогын) әдейі арналған шынжыр табанды Т –
40 ауырзат таситын техникамен және „Восток” тракторының тележкасында орынын
ауыстырады.
Бұл транспортқұралдары салмағы 80 т бұрғылау блогын ойлы-қырлы жер
арқылы ұзақ ара-қашықтықтарға орын ауыстыруға мүмкіндік береді.
Егер жер хедері мұнараны ірі блок пен көшіруге мүмкіндік бермесе, он
бөлек транспорттық торабтарға бөліп жүккөтергіштігі үлкен жеңіл
машиналармен немесе теміржолмен тасымалдайды.
Бұрғылау жасағының салмағы 140 т. Құрылысы бойынша БУ – 75 Бр
бұрғылау жасағы көбінесе үлкен блокты монтажды қолдануға болатын аудандарда
қолданады.
Барлау талаптары бойынша бұл қондырғының кіші блокты модификациясы
жобаланған. Бұл проект қондырғының монтаждауы мен кейбір барлауда
бұрғылауға мүмкіндік береді, он вертолетпен (тікұшақпен) тасымалдауға
болады.
БУ – 75 БрМ бұрғылау жасағы
БУ – 75 Бр бұрғылау жасағы орташа тереңдігі 2400 м-ге дейін
эксплуатациялы және барлау ұңғыларды іріблокты монтаж бен салмағы үлкен
қондырғылардың орынын ауыстыруы қиындыққа түсетін жерлерде бұрғылау жұмысын
жүргізуге арналған. Бұрғылау жұмыстары бұрғылау құбырының диаметрі ,
діаметрі №8 қашаумен жүргізіледі.
БУ – 75 БрМ мұнарасы әдейі іріблокты монтаж Бен салмағы үлкен
қондырғылардың орынын ауыстыруы қиындыққа түсетін жерлерде БУ – 75 Бр-ді
қолдануы қиындыққа түсетіндіктен жобаланған. БУ – 75 БрМ қондырғысын да
бөлек торабтарға бөліп жеңіл машинамен орынын ауыстыруға болады, алайда,
кейбір агрегаттарының салмағы үлкен болғандықтан орын ауыстыру, және монтаж
жұмыстары қиындайды.
Кейбір іріблокты мұнараларға (БУ – 75 және БУ – 75 БрЭ) қарағанда БУ
– 75 БрМ қондырғысы ұсақ орын ауыстырылуы оңай салмағы 6,5 т-ға дейін
блоктардан тұрады. Оны 12ГР насосымен жабдықтаған кезде, қондырғының
салмағы 10 т-дейін жетеді.
Агрегаттардың арасындағы байланыс ретінде қолданатын корданды валды
орналастыруға арналған кинематикалық схемасының болуына байланысты
қондырғыны монтаждау мен демонтаждау тездетіледі.
БУ – 75 БрМ-нің жасақталуының өзгешелігі – шығырдың металл табанының
жоғарғы жағында орналасуы және біріккен трансмиссия мен күш беруші
агрегаттардың жер деңгейінде мұнараның еденінде орналасуы.
Газ шықпайтын аудандарда БУ – 75 БрМ жасағының бұрғылау мұнарасының
аденін 2,5 метр биіктікте орналастырады. Бұндай биіктікте орналасуының
себебі – ерітіндіні тазартуға арналған гидроциклдік қондырғының
сұйықтығының еркін қозғалуын қамтамасыз ету.
Керек болса мұнараның аденін одан да жоғары көтеруге болады, ол үшін
арнайы заказбен металл тумбалар шығарылады.
БУ – 75 БрМ-нің негізгі параметрлері БУ – 75 Бр-дікіндей, тек
транспорттық негізгі ғана өзгеше.
Қондырғының салмағы 135 т.
БУ – 75 БрЭ бұрғылау жасағы
БУ – 75 БрЭ бұрғылау жасағының БУ – 75 Бр жасағынан айырмашылығы
қайысының тип інде. Шығыр мен насостың қайысы айнымалы электр тоғын
өндірістік жүйесінен алады.
Бұл қондырғының айтарлық айырмашылығы – қайыс ретінде 6 кВт-ты бір
асинхронды моторды қолдануында. Қайыс өзгерісіне байланысты емес
қондырғылары мен жабдықтарының жалпы сипаттамасы БУ – 75 Бр жасағы сияқты,
орын ауыстыру тәсілі де дәл сондай.
Қондырғының салмағы – 140 т.
1.3. Прототипті таңдап алу және негіздеу
Жоғарыда келтірілген анализге сүйене отырып прототип ретінде ВБА – 58 –
500 алынған. Оның себебі: бұл мұнараның жобалауға берілген мұнараның
параметрлеріне сәйкес келуінде.
ВБА 58 – 500 мұнарасы Уралдың ауыр машина жасау зауытында (УЗТМ)
шығарылады.
1.4. Техникалық сипаттамалары
1.4.1. Мұнара
1.4.2. Түрі
1.4.3. Тәлдік жүйесінің жабдықталуы 6х7 болған кездегі
ілгектің жүккөтергіштігі, ат күші 500
1.4.4. Толық биіктігі, м 71,715
1.4.5. Пайдалы биіктігі (ротор үстелінен крон блок балкасының
астына дейін), м 57,6
1.4.6. Жобадағы бағаналардың өстерінің арасындағы
ара-қашықтық, м 14,5х14,5
1.4.7. Данельдің биіктігі (белдеушілердің арасындағы
ара-қашықтық), м 8; 5,8
1.4.8. Магазиндегі свечаға арналған саусақтардың ұзындығы, м 2,6
1.4.9. Магазиндегі свечаның секциясының саны:
а) ені 191 мм 34
б) ені 158 мм 28
1.4.10.Жұмыс қалпында рұқсат етілетін жел жылдамдығы, мсек 20
1.4.11.Масса, кг 356190
1.4.12.Көтергіш механизм
1.4.13.Шифр ПВ-750м
1.4.14.Жүккөтергішті:
а) негізгі көтеру, т 750
б) көмекші көтеру, т 4,5
1.4.15.Көтеру биіктігі:
а) тіреуіш бөрене, м 11,42
б) көмекші ілмек, м 52
Кесте жалғасы
1.4.16.Көтеру жылдамдығы:
а) тіреуіш бөрене, ммин 0,26
б) көмекші ілмек, ммин 2,4
1.4.17.Тіреуіш бөренелерінің пролеты, м 17
1.4.18.Көтеру бөренелерінің пролеты, м 20
1.4.19.Тіреуіш бөренелерінің массасы, т 11,62
1.4.20.Көтеру бөренелерінің массасы, т 11,3
1.4.21.Жұмыс кезінде қоршаған ортаның рұқсат етілетін
температурасы, 0С (40
1.4.22.Рұқсат етілетін жел жылдамдығы, мсек.:
а) жұмыс кезінде 10
б) жұмыс істемеген кезде 35
1.4.23.Мұнараның көтерілетін бөлігінің максимал салмағы, т 500
1.4.24.Толық масса, т 177,9
1.5. Бұрғылау жасағының монтаждау тәсілін жетілдіру
Патенттік зерттеу жүргізу негізінде бұрғылау жасағының монтаждау
тәсілін жетілдіру ретінде бас жақтары бір – бірімен шарнирлі бекітілген
мұнараның қырларын бірінің үстіне бірін қойып, оның тіреуіш рамасымен
қосып, жоғарғы қырын тартпа құралы рамасын айналдырып мұнараны көтереді,
монтаждың және қауіпсіздік техникасының эффективтілігі үлкен биіктікте
жұмыс істеуді азайтудың арқасында іске асырылады. Мұнараның астыңғы қырын
орын ауыстыру құралына салады, жоғарғы қырын тіреуіш рамасына бекітіп
астыңғы қырын рамаға қарай жылжытады. Жылжыта отырып астыңғы қырының
тіреуіші рамаға сәйкес келетіндей етіп раманы тартқыш құралдармен
айналдырады.
Бұл жаңалық бұрғылау жұмыстарына жатады, атап айтқанда, мұнаралы
немесе діңгекті типті мұнараны монтаждауға қолдануға болады.
Жаңалықтың негізгі мақсаты мұнараны құрастырған кезде монтаждың және
қауіпсіздік техникасының эффективтілігін үлкен биіктікте жұмыс істеуді
азайтудың арқасында арттыру болып табылады.
Мұнараның қырының өзара және рамаға қарағанда орналасуы 1 суретте
көрсетілген; 2 суретте жоғарғы қырының төменгі қырдың үстінен айналуы және
төменгі қырының рамаға қарай ығыстырылуы көрсетілген; 3 суретте жоғарғы
қырының төменгі қырдың үстінен көтерілуі мен төменгі қырдың тіреуішінің
рамаға бекітілуі көрсетілген.
Бір-бірінің үстіне в қашықтыққа ысырылып қойылған 1 және 2 мұнара
қырлары өзара қосылған табанмен 3 және сәйкесінше мұнараның жоғарғы және
төменгі қырларында орналасқан 4 және 5 тартымдармен бекітілген. Жинақталған
мұнараның қырлардың алдыңғы жанында орналасқан рама 6 мұнараның жоғарғы 2
қырымен 7 шарнирі арқылы қосылған. Мұнараның төменгі қырында шарнирлі 8
тіреуіші бар, ол монтаж кезінде тіреуіш рамасындағы 6 сәйкес бұрышымен
бекітіледі. 3, 4 және 5 қос тартымдар мұнараның қырларымен 9-11 шарнирлері
арқылы жалғасқан. Рама 6 тарту құралымен – шығырмен 12 қосылған. Мұнараның
қырлары орын ауыстыру 13 құралына, мысалы катоққа, жатқызылған, мұнараның
қырларының арасында 14 ағаш сүйемелер қойылған.
Бұрғылау мұнарасының монтажы төменде көрсетілгендей жасалады:
Раманың Алдана орын ауыстыру құралын қояды, мысалы каток 13, катоктың
үстіне мұнараның төменгі қырын 1 салады, ағаш сүйемел 14 көмегімен
мұнараның төменгі қырына 1 мұнараның жоғарғы қырын 2 в қашықтыққа ысырылып
қойады, в – ның мәні мұнараның жоғарғы қырының ұзындығы в қос тартым 3
көмегімен айналдырғанды ескергенде өзара көтерілу биіктігіне тең. 3
тартымдары мұнараның жоғарғы және төменгі қырыларын қосады және шарнир
айналасында айналуға мүмкіндік береді. 4 және 5 тартымдары сәйкесінше
мұнараның жоғарғы және төменгі қырыларында орналасқан және бір шеттері 10
және 11 шарнирлерімен жалғасып айналуға мүмкіндік береді. 6 рамасын
еңкейтіп мұнараның жоғарғы қырырын тіреуішімен 7 шарнирі арқылы бекітеді.
Тіреуіштер бекітілген раманы және мұнараның жоғарғы қырырын 2 мұнараның
төменгі қырының 1 үстінен төменгі қырының тіреуіші рамаға 6 жақындағанша
айналдырады. 6 рамасын монтаж алаңшасында бар жүккөтергіш құралдың
көмегімен тоқтатады. Мұнараның жоғарғы 2 қырынан төменгі қырының 1 үстінен
7 шарнирінің айналасынан айналдыра 3 тартым көмегімен көтереді, соның
арқасында мұнараның төменгі қырының тіреуіштері 6 рамасымен 8 шарнирінде
қосылады. 8 шарнирді қатайтып 4 тартымын төмен түсіреді, 5 тартымын жоғары
көтереді.
Барлық тартымдарды бекітіп 3 суретте көрсетілген мұнараның
өзгермейтін қатаң конструкциясын бекітеді.
Мұнараны құрастырғаннан кейін кронблокасты алаңшасын, балконды және
т.б. құрастырады.
Мұнараны жинаған кезде осы операцияларды кері тәртіпте орындайды.
1.6. Жабдық
1.6.1. Мұнара
1.6.2. Жобаланатын торлы мұнарасы сегіз секциядан тұрады, жеті секциясының
піші ні параллелипипед тәрізді, сегізінші (жоғарғысы) қиылған пирамида
тәрізді. Мұнараның қырлары жартылай қисық пішінді. Шығырдың үстінде
(мұнараның төменгі бөлігінде) портал бар.
1.6.3. Мұнараның бергі қырының бағаналары фундаменттік плитасында
орналасқан тірекке тіреледі.
1.6.4. Мұнараның арғы қырының бағаналары портал ригеліне тіреледі.
1.6.5. Портал бағаналары фундаменттің плиталарына тіреледі.
1.6.6. Мұнара фундаментке анкер болттарымен бекітіледі.
1.6.7. Мұнараның вертикаль түрде орналасуы алдыңғы қырында төменгі
белдеушенің фланеці мен мұнараның тірек аяғы арасында орналасқан, ал артқы
қырында төменгі белдеушенің фланеці мен портал ригелі арасында орналасқан
қондырғымен бақыланады.
1.6.8. Бағаналар ыстыққақтаған диаметрі 325х25 бір-бірімен белдеуше
жазықтығында фланец арқылы қосылған құбырлардан жасалған. Сегізінші
секциясының бағанасы вертикаль бағаналармен және кронблокасты алаңшамен
сфера тәрізді шарнирмен қосылған. Төменгі бағананың алдыңғы қырының қимасы
қораб тәрізді. Қақпасының бағанасы профильді прокаттан жасалған. Бір інші
секциямен сегізінші секцияның көлбеу бағанасынан басқа бағаналарының арнайы
шығыршығы бар, олар мұнараны көтеруішпен жоғары көтеру үшін арналған.
1.6.9. Қиғаштары ыстыққақтаған құбырлардан жасалған. Олар бағаналардың
бұрыштығы мен шарнир белдеушелеріне бекітіледі.
1.6.10. Мұнараның белдеушелері ( 530х8 пісірілген құбырлардан жасалған.
Белдеушелер бағанамен және өзара фланец арқылы жалғанған. Астынан санағанда
екіншісінен бастап барлық белдеушелерде өтуге арналған бір жағынан ұстауышы
бар белдеушелер орналасқан.
1.6.11. Астынан санағанда алтыншы белдеушенің астында свечаларға арналған
магазин орналасқан. Магазинның айдаршалары өзара центратордың бағыттаушы
арқаны мен бөрене құрайтын кронштейн конструкциясы арқылы қос-
қостанмұнараның белдеріне бекітетін раманы құрастыратындай жалғанған.
Магазиндер горизонталь түрде тіреуіш көмегімен ұсталып тұр. Белдеушелерден
центратордың бағыттаушы арқаны мен бөрене құрайтын кронштейн
конструкциясына дейін екі шетінде ұстауышы бар өтуге арналған басқыштар
орналасқан.
1.6.12. Астынан санағанда төртінші белдеушенің жазықтығында аралық
магазиндер орналасқан. Бұл магазиндердің де айдаршалары қос – қостап бір-
бірімен рама құрастыратындай етіп қосылып белдіктерге жалғанған. Ұңғы өсіне
қарағанда алдындағы сол жағында орналасқан қосушы элемент қосымша шығырдың
арқанын ауытқытушы ролик болып табылады. Горизонталь күйінде шығыр
тартпалар арқылы ұсталып тұр.
1.6.13. Мұнара ішіндегі бесінші секцияда МРС тележкалары үшін қосымша жол
орналасқан.
1.6.14. Мұнараның алдыңғы қырының ішкі шетінде маршты баспалдақтары және
манифольц тұрақтарын күтуге арналған алаңшасы бар шахта орналасқан. Ол
шахта сонымен қатар манифольц тұрақтарына тіреуіш ролін атқарады. Ол жеті
секциядан тұрады. Шахта секциялары мұнара белдіктеріне болттар көмегімен
бекітіледі.
1.6.15. Мұнараның сегізінші секциясының көлбеу бағанасында арасында бұру
құралдарының астындағы бөрене кіретін крон блок асты алаңша орналасқан.
1.6.16. Жобаланған мұнараның қалқаны бар. Солтүстік аудандарында қолданған
кезде мұнара толық биіктігіне құрастырылады.
1.7. Қауіпсіздік шараларын атап өту
Барлық жұмыстар „Минай газ өндіретін өнеркәсіптегі қауіпсіздік
техникасының ережелері” – не сәйкес жүргізілуі керек.
Мұнараны кешкі немесе түнгі уақытта, жел жылдамдығы 10 мс – тан
асқан уақытта, қатты жаңбыр жауғанда, қалың қар жауғанда, көрініс 100 м-ден
аз туман кезінде, мұнаралы – шығырлы блок дөңгелекті тележкаға сүйелген
уақытта көтеріп – түсіруге тим салынады.
1.8. Монтаж
1.8.1. Жалпы нұсқаулар.
1.8.2. Арнайы көтергіш көмегімен мұнара жоғарыдан төмен монтаждалады.
1.8.3. Мұнараның және көтергіштің монтажы бұрғылау жасағының монтажын
ұйымдастыру жабасына сәйкес арнайы адамның қадағалауымен жүзеге асырылады.
1.8.4. Бұрғылау жасағының монтажын ұйымдастыру жобасын монтаж ұйымы
орындайды.
1.8.5. Мұнараны және көтергішті монтаждау үшін жүккөтергіштігі 30 т.
ілмегінің биіктігі 20 м. СКР – 30 типтес өзіжүретін кран, МР-20 типті екі
гидрокөтергіш және басқа такелаж және транспорт жабдықтары қажет.
1.8.6. Монтажды бастау алдында фундамент плиткаларының белгілерімен анкер
болттарының координаттарының сәйкестігін тексеру қажет.
1.8.7. Монтаж жұмыстарын төменде көрсетілген ретпен жүргізу керек.
1.8.8. Көтергіштің монтажын мұнараның бастр бөлігін монтаждағаннан кейін
бастаған жөн.
1.8.9. Мұнараны монтаждаған уақытта мұнараның элементтеріндегі маркаасты
белгілеріне Назар аудару керек. Маркаасты белгілерзауытта мұнараны секція
бойы жинаған кезде салынған.
1.8.10. Мұнараның басты бөлігінің монтажы.
1.8.11. Көтергіштің монтажды тележкалары үшін рельс жолдарын орнату.
1.8.12. Мұнараның бастр бөлігіне арналған құралды орнату:
а) ағаш төселген жерге жабдықтың бағаналарын орнатып оларды бірін-бірімен
ригельдермен қосу. Төсеуіш ретінде шпал дар қолданылады. Ағаш төсеуіштің
жоғарғы жазықтығы бір горизонталь деңгейде болуы тиіс.
б) ұңғы скважинасының өсі бойынша жабдықтың бағаналарын теңестіру.
1.8.13. Кронблокасты рамасын екі бөліктен жинау. Рама периметрі бойымен
ұстауыштан орнату. Сымды диагональ бойымен керіп, қиылысұан жеріне жүк
байлау.
1.8.14. Кранның көмегімен кронблокасты рамасын жабдықтың бағаналарының
үстіне орнатып жүк көмегімен ұңғының центріне дұрыс орнатылғанын тексеру
керек. Горизонталь орналасуын рама мен бағананың ортасына техникалық
подкладка салу арқылы орнықтыру керек.
1.8.15. Монтажды люлькаларды ілу.
1.8.16. Монтаж тумбаларын орнату.
1.8.17. Монтаж тумбаларына белдіктер орналастырып оларды өзара біріктіру.
1.8.18. Қиғаштар орнатылады. Домкрат астындағы тумбалар ішінде орналасқан
гидродомкрат көмегімен белдеушілердің тесіктерінің сәйкес келуін
қадағалайды.
1.8.19. Бағаналарды орынықтыру. Бағананың астыңғы жағын белдеуше ұясына
түсіріп, үстінгі жағын кронблокасты рамасының шығып тұрғын жағына қою
керек. Жоғары көтеру қозғалысының көмегімен жоғарғы шарлы өсті ұяға
тірелгенше кіргізу керек. Салғыштарды орналастыру. Бекітпей шпилькаларды
орналастыру.
1.8.20. Белдеушелер құрайтын тіктөртбұрыштың диагональдарын тексеріп
шпилькадағы гайкаларды бекіту.
1.8.21. Жиналған секцияны гидродомкратпен кішкене көтеру.
1.8.22. Мұнараның бастр бөлігінін монтаждайтын жабдықты жинау.
1.8.23. Мұнараның секциясын монтаж құбырларына ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz