Текелі кен орны
КІРІСПЕ
1 ТҮСІНІКТЕМЕ ЖАЗБА ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
1.1 Негізгі жобалау шешімдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 10
2 БАС ЖОБА ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
2.1 Құрылыс алаңының сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
2.1.1 Ғимараттар мен құрылымдарды жобалау шешімдері ... ... ... ... 15
2.2 Безендіру және көгалдандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 16
2.3 Инженерлік желілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 16
2.4 Транспорт ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
2.4.1 Көлік түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 16
2.4.2 Темір көлігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 17
2.4.3 Цехаралық автокөлік жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
3 ӨНДІРІС ТЕХНОЛОГИЯСЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 18
3.1 Шикізат қоры сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 18
3.2 Цех жұмысының реті және өнімділігін реттеу ... ... ... ... ... ... .. 18
3.3 Ғылыми.зерттеу жұмыстарын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
3.4 Өндіріс жұмысына талдау жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 21
3.5 Негізгі технологиялық көрсеткіштерді, байыту схемасын таңдау және негіздеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
22
3.6 Ұсату схемасын есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 23
3.7 Ұнтақтау схемасын есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
3.8 Металл тепе.теңдігін және байытудың санды схемасын есептеу 27
3.9 Сусыздандыру схемасын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31
3.10 Негізгі жабдықтарды есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... .. 40
3.11 Қосалқы жабдықтарды есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... 47
3.12 Вакуум айдағыш,ауа үрлегішті есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 52
3.13 Реагент шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 52
3.14 Жөндеу шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 53
3.15 Бункер және қойма шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 54
3.16 Қалдық шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 55
3.17 Қосымша қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 56
3.18 Электрмен қамтамасыз ету және электр жабдықтары ... ... ... ... 56
3.19 Электрмен қамтамасыз ету көзі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 57
3.20 Электрді бірінен екіншісіне өткізу бағыты ... ... ... ... ... ... ... ... .. 57
3.21 Электр жарығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 57
3.22 Технологиялық жылумен қамтамасыз ететін энергетикалық қондырғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
58
3.23 Атмосфералық ауаның су қоймалары, жер қыртысының өндіріс қалдығымен ластануынан қорғау шаралары ... ... ... ... ...
58
3.24 Сынама алу және бақылау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 58
3.25 Технологиялық процестерді автоматтандыру ... ... ... ... ... ... ... ... 62
3.25.1 ТУБЖА.дың маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 62
3.25.2 ТУБЖА.дың негізгі ерекшеліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 62
3.25.3 Ұнтақтау және сұрыптау процестерін автоматтандыру ... ... ... 63
3.25.4 Ұнтақтау процесін басқару және реттеу ... ... ... ... ... ... ... ... .. 63
3.25.5 Функционалдық схеманы автоматтандыру ... ... ... ... ... ... ... ... 66
4 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 69
4.1 Еңбек қорғаудағы ұйымдастыру шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... . 69
4.2 Микроклимат параметрлерінің талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... 70
4.3 Өртке қарсы шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 70
4.4 Жұмыс орындарында шудың жіберілетін деңгейінің санитарлық нормалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
72
4.5 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 74
4.6 Жарықтандыруды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 75
4.7 Жасанды жарықтандыруға қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... 76
4.8 Ауа тазартуды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 77
4.9 Реагенттер бөліміндегі ауа тазартқыш қондырғыларды есептеу 77
4.10 Электр тоғын жермен жалғастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 79
4.11 Техникалық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 81
5 ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 82
5.1 Өндіріс қалдықтары және олардың мөлшері ... ... ... ... ... ... ... ... 82
5.2 Ауаны қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 82
5.2.1 Су қоймаларын қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 83
5.2.2 Жер қыртысын қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 83
6 ЕҢБЕКТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 84
6.1 Жұмысшылардың жұмысқа шығу тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 84
6.1.1 Бас корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 84
6.2 Еңбек және демалыс тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 85
6.3 Еңбекшілердің кәсіптік құрамын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... 87
6.4 Негізгі жалақы қорын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 90
6.5 Жалақы төлеу жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 91
6.6 Өндірісті басқару жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 91
6.7 АСУ және ЭВМ.ның қолданылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 94
6.8 Байланыс және хабарлама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 94
6.9 Хабарлама жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 94
7 СӘУЛЕТ.ҚҰРЫЛЫСТЫҚ ШЕШІМДЕР ... ... ... ... ... ... ... ... 96
7.1 Жұмысшылардың тұрмыстық және санитарлық жағдайын үйлестіру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
97
8 СМЕТАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 98
8.1 Күрделі шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 98
8.2 Орта және майда ұсату цехы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 98
8.3 Бас корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 100
8.4 Сүзу және кептіру корпусы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 101
8.5 Қойылту цехы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 102
8.6 Реагенттер бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 104
8.7 Галерея ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 105
8.8 Басқарма.тұрмыстық корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 105
9. АРНАУЛЫ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 107
9.1 Мырыш минералдарының флотациясын жетілдіру ... ... ... ... ... . 107
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 110
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 111
1 ТҮСІНІКТЕМЕ ЖАЗБА ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
1.1 Негізгі жобалау шешімдері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 10
2 БАС ЖОБА ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
2.1 Құрылыс алаңының сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
2.1.1 Ғимараттар мен құрылымдарды жобалау шешімдері ... ... ... ... 15
2.2 Безендіру және көгалдандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 16
2.3 Инженерлік желілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 16
2.4 Транспорт ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
2.4.1 Көлік түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 16
2.4.2 Темір көлігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 17
2.4.3 Цехаралық автокөлік жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
3 ӨНДІРІС ТЕХНОЛОГИЯСЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 18
3.1 Шикізат қоры сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 18
3.2 Цех жұмысының реті және өнімділігін реттеу ... ... ... ... ... ... .. 18
3.3 Ғылыми.зерттеу жұмыстарын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
3.4 Өндіріс жұмысына талдау жасау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 21
3.5 Негізгі технологиялық көрсеткіштерді, байыту схемасын таңдау және негіздеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
22
3.6 Ұсату схемасын есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 23
3.7 Ұнтақтау схемасын есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
3.8 Металл тепе.теңдігін және байытудың санды схемасын есептеу 27
3.9 Сусыздандыру схемасын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31
3.10 Негізгі жабдықтарды есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... .. 40
3.11 Қосалқы жабдықтарды есептеу және таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... 47
3.12 Вакуум айдағыш,ауа үрлегішті есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 52
3.13 Реагент шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 52
3.14 Жөндеу шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 53
3.15 Бункер және қойма шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 54
3.16 Қалдық шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 55
3.17 Қосымша қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 56
3.18 Электрмен қамтамасыз ету және электр жабдықтары ... ... ... ... 56
3.19 Электрмен қамтамасыз ету көзі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 57
3.20 Электрді бірінен екіншісіне өткізу бағыты ... ... ... ... ... ... ... ... .. 57
3.21 Электр жарығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 57
3.22 Технологиялық жылумен қамтамасыз ететін энергетикалық қондырғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
58
3.23 Атмосфералық ауаның су қоймалары, жер қыртысының өндіріс қалдығымен ластануынан қорғау шаралары ... ... ... ... ...
58
3.24 Сынама алу және бақылау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 58
3.25 Технологиялық процестерді автоматтандыру ... ... ... ... ... ... ... ... 62
3.25.1 ТУБЖА.дың маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 62
3.25.2 ТУБЖА.дың негізгі ерекшеліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 62
3.25.3 Ұнтақтау және сұрыптау процестерін автоматтандыру ... ... ... 63
3.25.4 Ұнтақтау процесін басқару және реттеу ... ... ... ... ... ... ... ... .. 63
3.25.5 Функционалдық схеманы автоматтандыру ... ... ... ... ... ... ... ... 66
4 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 69
4.1 Еңбек қорғаудағы ұйымдастыру шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... . 69
4.2 Микроклимат параметрлерінің талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... 70
4.3 Өртке қарсы шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 70
4.4 Жұмыс орындарында шудың жіберілетін деңгейінің санитарлық нормалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
72
4.5 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 74
4.6 Жарықтандыруды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 75
4.7 Жасанды жарықтандыруға қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... 76
4.8 Ауа тазартуды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 77
4.9 Реагенттер бөліміндегі ауа тазартқыш қондырғыларды есептеу 77
4.10 Электр тоғын жермен жалғастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 79
4.11 Техникалық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 81
5 ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 82
5.1 Өндіріс қалдықтары және олардың мөлшері ... ... ... ... ... ... ... ... 82
5.2 Ауаны қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 82
5.2.1 Су қоймаларын қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 83
5.2.2 Жер қыртысын қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 83
6 ЕҢБЕКТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 84
6.1 Жұмысшылардың жұмысқа шығу тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 84
6.1.1 Бас корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 84
6.2 Еңбек және демалыс тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 85
6.3 Еңбекшілердің кәсіптік құрамын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... 87
6.4 Негізгі жалақы қорын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 90
6.5 Жалақы төлеу жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 91
6.6 Өндірісті басқару жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 91
6.7 АСУ және ЭВМ.ның қолданылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 94
6.8 Байланыс және хабарлама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 94
6.9 Хабарлама жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 94
7 СӘУЛЕТ.ҚҰРЫЛЫСТЫҚ ШЕШІМДЕР ... ... ... ... ... ... ... ... 96
7.1 Жұмысшылардың тұрмыстық және санитарлық жағдайын үйлестіру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
97
8 СМЕТАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 98
8.1 Күрделі шығындарды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 98
8.2 Орта және майда ұсату цехы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 98
8.3 Бас корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 100
8.4 Сүзу және кептіру корпусы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 101
8.5 Қойылту цехы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 102
8.6 Реагенттер бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 104
8.7 Галерея ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 105
8.8 Басқарма.тұрмыстық корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 105
9. АРНАУЛЫ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 107
9.1 Мырыш минералдарының флотациясын жетілдіру ... ... ... ... ... . 107
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 110
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 111
Текелі кен орнының қорғасын – мырыш кенін байытуға жобаланып отырған байыту фабрикасы түсті металдар металлургиясының министрлігіне Қазақстан Республикасына бағынады.
Өндірістік орнының алдында тұрған мақсат жоғары сапалы қорғасын – мырыш және барит концентраттарының өнімін көбейту.
Ол мақсат пен кенді неғұрлым комплексті пайдаланып, оны қазып алудан бастап, өңдеу технологияларының барлық сатыларын жетілдіріп, әсіресе байыту технологиясын жан – жақты зерттеп, әлі де болса пайдаланылған мүмкіншіліктерді іс жүзінде асыру нәтижесіне жетуге болады.
Өндірістік орнының алдында тұрған мақсат жоғары сапалы қорғасын – мырыш және барит концентраттарының өнімін көбейту.
Ол мақсат пен кенді неғұрлым комплексті пайдаланып, оны қазып алудан бастап, өңдеу технологияларының барлық сатыларын жетілдіріп, әсіресе байыту технологиясын жан – жақты зерттеп, әлі де болса пайдаланылған мүмкіншіліктерді іс жүзінде асыру нәтижесіне жетуге болады.
1. Разумов К.А. Байыту фабрикаларын жобалау. – М.: Недра, 1982.
2. Донченко А.С., Донченко В.А. Кен байыту фабрикасының механикасы. – М.: недра, 1975.
3. Ревазашвили В.И. Сажин Ю.Г. Кен дайындау схемасын және ұсату – ұнтақтау жабдықтарын есептеу және таңдау. – алматы: КазПТИ. 1984.
4. Козин Ю.З. Троп А.Е. Коморов А.Я. Байыту фабрикаларындағы өндірістік процестерді автоматтандыру, - М.: Недра, 1980 .
5. Металлургия саласындағы жүйелерді автоматтандыру. Справочник. - М.: Металлургия, 1983.
2. Донченко А.С., Донченко В.А. Кен байыту фабрикасының механикасы. – М.: недра, 1975.
3. Ревазашвили В.И. Сажин Ю.Г. Кен дайындау схемасын және ұсату – ұнтақтау жабдықтарын есептеу және таңдау. – алматы: КазПТИ. 1984.
4. Козин Ю.З. Троп А.Е. Коморов А.Я. Байыту фабрикаларындағы өндірістік процестерді автоматтандыру, - М.: Недра, 1980 .
5. Металлургия саласындағы жүйелерді автоматтандыру. Справочник. - М.: Металлургия, 1983.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ТҮСІНІКТЕМЕ 10
ЖАЗБА ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ...
1.1 Негізгі жобалау шешімдері 10
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
2 БАС ЖОБА 15
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .
2.1 Құрылыс алаңының 15
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
2.1.1 Ғимараттар мен құрылымдарды жобалау 15
шешімдері ... ... ... ...
2.2 Безендіру және көгалдандыру 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
2.3 Инженерлік желілер 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
2.4 Транспорт 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
2.4.1 Көлік түрлері 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... .
2.4.2 Темір көлігі 17
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... .
2.4.3 Цехаралық автокөлік жолдары 17
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
3 ӨНДІРІС ТЕХНОЛОГИЯСЫ 18
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
3.1 Шикізат қоры сипаттамасы 18
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
3.2 Цех жұмысының реті және өнімділігін реттеу 18
... ... ... ... ... ... ..
3.3 Ғылыми-зерттеу жұмыстарын талдау 20
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
3.4 Өндіріс жұмысына талдау жасау 21
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
3.5 Негізгі технологиялық көрсеткіштерді, байыту схемасын таңдау
және негіздеу 22
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
3.6 Ұсату схемасын есептеу және таңдау 23
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
3.7 Ұнтақтау схемасын есептеу және таңдау 24
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
3.8 Металл тепе-теңдігін және байытудың санды схемасын есептеу 27
3.9 Сусыздандыру схемасын есептеу 31
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
3.10 Негізгі жабдықтарды есептеу және таңдау 40
... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.11 Қосалқы жабдықтарды есептеу және таңдау 47
... ... ... ... ... ... ... ...
3.12 Вакуум айдағыш,ауа үрлегішті есептеу 52
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
3.13 Реагент шаруашылығы 52
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
3.14 Жөндеу 53
шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
3.15 Бункер және қойма шаруашылығы 54
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
3.16 Қалдық шаруашылығы 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
3.17 Қосымша қызмет көрсету 56
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
..
3.18 Электрмен қамтамасыз ету және электр жабдықтары 56
... ... ... ...
3.19 Электрмен қамтамасыз ету көзі 57
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
3.20 Электрді бірінен екіншісіне өткізу бағыты 57
... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.21 Электр жарығы 57
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
3.22 Технологиялық жылумен қамтамасыз ететін энергетикалық
қондырғылар 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .
3.23 Атмосфералық ауаның су қоймалары, жер қыртысының өндіріс
қалдығымен ластануынан қорғау шаралары ... ... ... ... ... 58
3.24 Сынама алу және бақылау 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
3.25 Технологиялық процестерді автоматтандыру 62
... ... ... ... ... ... ... ...
3.25.1 ТУБЖА-дың маңызы 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
... ...
3.25.2 ТУБЖА-дың негізгі ерекшеліктері 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
3.25.3 Ұнтақтау және сұрыптау процестерін автоматтандыру 63
... ... ...
3.25.4 Ұнтақтау процесін басқару және реттеу 63
... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.25.5 Функционалдық схеманы автоматтандыру 66
... ... ... ... ... ... ... ...
4 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ 69
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ..
4.1 Еңбек қорғаудағы ұйымдастыру шаралары 69
... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2 Микроклимат параметрлерінің талаптары 70
... ... ... ... ... ... ... ... .. .
4.3 Өртке қарсы шаралар 70
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
4.4 Жұмыс орындарында шудың жіберілетін деңгейінің санитарлық
нормалары 72
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .
4.5 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету 74
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
4.6 Жарықтандыруды 75
ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...
4.7 Жасанды жарықтандыруға қойылатын 76
талаптар ... ... ... ... ... ... .. ..
4.8 Ауа тазартуды 77
ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ..
4.9 Реагенттер бөліміндегі ауа тазартқыш қондырғыларды есептеу77
4.10 Электр тоғын жермен жалғастыру 79
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .
4.11 Техникалық шаралар 81
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
5 ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ 82
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
5.1 Өндіріс қалдықтары және олардың мөлшері 82
... ... ... ... ... ... ... ...
5.2 Ауаны қорғау 82
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
5.2.1Су қоймаларын қорғау 83
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
5.2.2Жер қыртысын қорғау 83
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
6 ЕҢБЕКТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 84
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
6.1 Жұмысшылардың жұмысқа шығу тәртібі 84
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
6.1.1Бас корпус 84
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
6.2 Еңбек және демалыс тәртібі 85
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .
6.3 Еңбекшілердің кәсіптік құрамын анықтау 87
... ... ... ... ... ... ... ... .. .
6.4 Негізгі жалақы қорын есептеу 90
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
6.5 Жалақы төлеу 91
жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
6.6 Өндірісті басқару жүйесі 91
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
...
6.7 АСУ және ЭВМ-ның 94
қолданылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.8 Байланыс және хабарлама 94
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
..
6.9 Хабарлама жүйесі 94
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
7 СӘУЛЕТ-ҚҰРЫЛЫСТЫҚ ШЕШІМДЕР ... ... ... ... ... ... ... ... 96
7.1 Жұмысшылардың тұрмыстық және санитарлық жағдайын
үйлестіру ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 97
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
8 СМЕТАЛЫҚ 98
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... .
8.1 Күрделі шығындарды есептеу 98
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
8.2 Орта және майда ұсату цехы 98
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
8.3 Бас 100
корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. .
8.4 Сүзу және кептіру 101
корпусы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ..
8.5 Қойылту 102
цехы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
8.6 Реагенттер 104
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
8.7 Галерея ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 105
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
8.8 Басқарма-тұрмыстық 105
корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...
9. АРНАУЛЫ 107
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
9.1 Мырыш минералдарының флотациясын 107
жетілдіру ... ... ... ... ... .
ҚОРЫТЫНДЫ 110
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ..
ӘДЕБИЕТТЕР 111
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
КІРІСПЕ
Текелі кен орнының қорғасын – мырыш кенін байытуға жобаланып
отырған байыту фабрикасы түсті металдар металлургиясының
министрлігіне Қазақстан Республикасына бағынады.
Өндірістік орнының алдында тұрған мақсат жоғары сапалы
қорғасын – мырыш және барит концентраттарының өнімін көбейту.
Ол мақсат пен кенді неғұрлым комплексті пайдаланып, оны қазып
алудан бастап, өңдеу технологияларының барлық сатыларын жетілдіріп,
әсіресе байыту технологиясын жан – жақты зерттеп, әлі де болса
пайдаланылған мүмкіншіліктерді іс жүзінде асыру нәтижесіне жетуге
болады.
1 ТҮСІНІКТЕМЕ ЖАЗБА
1.1 Негізгі жобалау шешімдері
Кеннің ерекшеліктерін және қазіргі жұмыс істейтін байыту
фабрикасының көпжылдық тәжірибесін еске ала отырып, негізгі байыту
әдісі ретінде флотация қабылданып отыр. Флотация схемасы тікелей
селективті,
Дайындау процестеріне жататындар:
- ірі және орта, майда, ұсату;
- ұнтақтау және сұрыптау.
Көмекші процестерге жататындар:
- қойылдыру, сүзу және құрғату.
Барлық процестер стандартты технологиялық жабдықтарды және
аппараттарды қолдану арқылы жүргізіледі.
Негізгі техникалық және экономикалық көрсеткіштерді есептеу.
Бір еңбекшінің өнімділігі:
тжыл
Бір жұмысшының өнімділігі:
тжыл.
Бір еңбекшінің ақшалай өнімділігі:
мың. теңге
Бір жұмысшының ақшалай өнімділігі:
мың. теңге
Табыс:
мың. теңге
Тиімділігі:
Өту мерзімі:
Ө.м. жыл.
1-кесте. – Негізгі технологиялық жобалық шешім
Көрсеткіш аттары Саны, т
Фабрика өнімділігі:
- жылдық 1 000 000
- тәуліктік 2940
Қорғасын концентраты 27600
Мырыш концентраты 67200
Кендегі металдың пайыздық үлесі:
- қорғасынның 1,6
- мырыштың 3,8
Концентраттағы негізгі металдың пайыздық үлесі:
- қорғасынның 40
- мырыштың 55
Қалдықтағы металдың пайыздық үлесі:
- қорғасынның 0,2
- мырыштың 0,5
Металдың бөліп алу дәрежесі:
- қорғасынның 82,5
- мырыштың 86,8
2-кесте. – 1 т кеннің жоспарлы калькуляциясы
Баптары Бірлік,Жылдық Жылдық 1 т
бағасы,көлемі, бағасы, шикі-за
тг мың.тг. мың.тг. т
1) шикізат 411 1000000 411000000 411
2) кенді тасымалдау 22 1000000 22000000 22
3) қосалқы материалдар:
а) Т-66 19600 384 75264 0,06
б) күкіртті натрий 5000 200 10608 0,008
в) натрий цианиді 4800 96 12913 0,01
г) мырыш купоросы 10600 720 76320 0,06
д) әк 5000 720 360 0,0003
е) машина майы 4800 108 51811 0,04
ж) көбіктендіргіш 10800 156 16848 0,04
з) сұйық шыны 17820 115 20493 0,014
и) шарлар 4600 1320 60720 0,017
к) стержень 4600 2600 2760 0,002
л) қаптама 5000 360 1800 0,001
м) сүзгіш мата, м2 76 3,6 273,6 0,0002
Барлығы 42895 0,26
4) энергетикалық шығын
а) технологиялық су, м3 4,8 453 21744 0,018
б) технологиялық бу, кв·с 0,4 495408 1981633 1,6
в) жарық эл.энергия, кВт·с 1,2 4954083 59448 0,04
Барлығы 206282 1,64
5) өндіріске қажет қарамай, т 10 728,9 2186,7
6) жұмысшылар жалақысы
а) негізгісі 2693700 269370 2,24
7) Қосымша 2744812 2,2
2 – кесте жалғасы
Барлығы 5438512 4,44
8) өндірісте дайындау шығыны 100,0713 0,08
9) эксплуатациялық жабдықтарға
үлес шығыны
а) жабдықтардың амортизациясы
және тасымалдау
б) эксплуатация жабдықтары 5928,2 0,005
в) өтпелі жөндеу 290,5 0,024
г) істен тез шығатын жабдықтар 2633,7 0,02
д) жүкті фабрика ішінде 1743,2 0,02
тасымалдау
е) басқа шығындар 32357 0,169
Барлығы 42452,6 0,169
10) цех шығыны
а) басқару аппараты және НОП 1547 0,03
б) ғимараттар және құрылымдар 4050,6 0,003
амортизациясы
в) өтпелі жөндеу
г) зерттеу және сынау 4888,6 0,004
д) еңбек қорғау 1584 0,0013
е) төмен бағалы тетіктер 79201 0,006
ж) басқа шығындар 2793 0,0023
Барлығы 940642 0,096
Барлық калькуляциясы 539384 4,9
2 БАС ЖОБА
2.1 Құрылыс алаңының сипаттамасы
Жобаланған байыту фабрикасы Текелі кен орнына жақын орналасқан.
Фабриканың орналасуының экономикалық тиімділігін төмендегідей
ерекшеліктерімен түсіндіруге болады:
- алаңда қазып алуға жарайтын кен бар және кен орны жақын
орналасқандықтан, кенді тасымалдауына көп шығын жұмсаудың қажеті жоқ.
Текелі ЖЭО-ның жақын орналасуы шахтадан шығатын су мөлшері
фабриканың үздіксіз жұмыс істеуі үшін толық жеткілікті және
автокөлік жолы арқылы шахтадан қаламен жалғасқан.
Жер келбеті фабрика технологиясының жұмысының оңайлатуына
ыңғайлы: тау бөктерін толық пайдалануға мүмкіндігі бар.
2.1.1 Ғимараттар мен құрылымдарды жобалау шешімдері
Фабриканың өндірістік ғимараттарына кіретін ғимараттар:
- орта және майда ұсату;
- бас корпус (ұнтақтау, сұрыптау, флотация, қойылту бөлімдері);
- сүзу және кептіру;
- асхана;
- басқару корпусы;
- резина цехы;
- реагенттер бөлімі.
Жер бедері сүзу аппараттарын ашық алаңға орналастыруға мүмкіндік
береді. Ғимараттар бір-бірінен қауіпсіздік талаптарына сай орналасқан.
Олардың арасы 25 метрден кем емес. Сондай-ақ, ол алаңды және
өндіріс ғимараттарын желдетіп тұруға және жеткілікті мөлшерде
жарықпен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
2.2 Безендіру және көгалдандыру
Жобаланып отырған фабрика алаңында жергілікті ағаштарды отырғызу,
көгалдандыру шаралары қарастырылған. Бос жерлерге гүлдер отырғызылған.
Оларды суару үшін су құбырлар жүйесі болмақшы. Автокөлік жолдары,
сондай-ақ жаяу адамдар жүру үшін тротуарлардың беті асфальтталған.
Ал демалыс алаңдарда фонтандар орнатылған.
2.3 Инженерлік желілер
Фабрика алаңындағы желілер жер астында орналастырылған. Автокөлік
және теміржол өтетін жерлерінде олар құбыр арқылы өткізілген.
Сыртқы трансформаторлық подстанцияға кернеуі 10 кВт болатын
желі ашық түрде қосылған.
2.4 Транспорт
2.4.1 Көлік түрлері
Байыту фабрикасында жүктерді тасымалдау үшін көліктің екі түрі
қолданылады. Темір жол арқылы автокөліктермен сырттан келетін жүктер
жеткізіледі. Мысалы: шаралар, қаптамалар, реагенттер, жабдықтар,
қосалқы бөлшектер. Фабрикаға және фабрикадан салмағы 10 тоннадан
аспайтын жүктер тасымалданады.
2.4.2 Теміржол көлігі
Теміржол тармағы бас корпустың жөндеу алаңына, реагенттер бөліміне,
сондай-ақ жанар-жағар май қоймасына, өнім қоймасына дейін тартылған,
Текелі станциясымен жалғасқан. Техникалық талаптарға сәйкес
төмендегідей шарттарда орындалған:
- рельс түрі Р-50;
- ағаш металдар;
- жер үйіндісінің ені 5 м.
2.4.3 Цехаралық автокөлік жолдары
Фабрика территориясында автокөлік жолдарының екі түрі қарастырылған:
- ені 10 м болатын негізгі орталық жолдар;
- ені 5-8 м болатын ірі цехтарға кіретін қосалқы жолдар.
Жолдардың беті екі түрде қапталған: бетонды жапқыш және
қалыңдығы 8 см шамасында болатын асфальт.
3 ӨНДІРІС ТЕХНОЛОГИЯСЫ
3.1 Шикізат қоры сипаттамасы
Жобаланған байыту фабрикасының шикізат қорының фабрикадан 18 км
жерде орналасқан, Текелі кен орны болып табылады.
Кен өндіру жер асты әдісі арқылы жүргізіледі.
Фабрика жылына 305 күн, 3 сменалық кестемен жұмыс істейді. Текелі
кені флотациялық сапасына, минерологиялық құрамына қарай
төмендегідей түрлерге бөлінеді:
1) құрамында 12%-дай темір бар полиметалды кен;
2) кеннің 30%-дай карбонат минералдары бар полиметалды кен;
3) 25-30%-ға жуығы пирит минералымен бірге кездеседі.
Кеннің негізгі минералдары: галенит, сфалерит, пирит, аз мөлшерде
мельниковит, булонжемит кездеседі.
Текелі кені қиын байытылатын кендерге жатады. Себебі құрамында
технологиялық қасиеті және мөлшерлік құрамы жағынан әр түрлі
минералдар бар.
Жеке минерал түйіршіктерінің мөлшері:
Галенит, % Сфалерит, %-
0,05 – 2,1 0,005 – 1,2
0,005 - 4,4 0,005 - 22
0,01- 6,7 0,01- 4,6
0,02 – 12,2 0,02 – 13,4
0,04 – 74,6 0,04 – 78,6
3.2 Цех жұмысынң реті және өнімділігін реттеу
Фабриканың жылдық өнімділігі 1 000 000 т. Ұсату цехы кенішпен
бірге жылына 305 күн, 7 сағаттан, 3 сменада жұмыс істейді.
Цехтың тәуліктік өнімділігі
ттәу;
Qсағ ттәу.
мұнда η – кеннің бірқалыпты берілуін ескеретін коэффициент.
Фабриканың бас корпусы жылына 365 күн жұмыс істейді. Технологиялық
жоспарлау нормасына сәйкес тәулік өнімділігін есептеу үшін 1 жылдық
жұмыс күні 340. онда тәуліктің өнімділігі:
Qтәу ттәу;
Qсағ тсағ.
мұнда η – жабдықты пайдалану коэффициенті.
Сусыздандыру цехы бас корпуспен қатар жұмыс істейді.
Qтәу ттәу;
Qтәу.рв. ттәу;
Qтәу.zn. ттәу.
3.3 Ғылыми-зерттеу жұмыстарын талдау
Текелі қорғасын – мырыш кені қиын байытылатын пайдалы қазбаларға
жатады. Оның негізгі себебі кен құрамында жанар тас кен пириттің
едәуір мөлшерде болуында.
Фабрикада әр түрлі технологиялық схемалар қолданылады, бірақ
негізінде жүйелі бөлу технологиясы сол күйінде өзгерілмей қалып
отырады.
Зерттеу жұмыстары орындарында минералдың технологиясын жақсарту
үшін сатылы байыту әдісін енгізу, мырыш флотациясының алдында ІІ-
негізгі қорғасын флотациясының қалдығын ұнтақтау, сондай-ақ мырыш
концентратын тазалау процесі алдында ұнтақтау жүргізіледі.
Жанар тастың ерекшелігі жоғары жұту қасиеттеріне байланысты
реагент шығыны артады және едәуір мөлшерде көбікті өнімге өтіп,
концентрат сапасын төмендетеді. Кейінгі кезде жанар тасты басу үшін
нирозин, басқа органикалық ерітінділер пайдаланып, технологиялық
көрсеткіштерді жақсарту үшін Казлиханобр мен ЦИМГРН жұмыс
жүргізуде. Нирозиннен басқа трилон Б тиімді екені белгілі болды.
Бірақ қазір жұмыс істеп тұрған фабрикада дұрыс шешім тапқан жоқ.
Зерттеулер нәтижесінен концентратты көтеру үшін оның -0,074 мм
класының ұнтақтығын 90%-ға дейін көтеру арқылы қол жеткізуге
болатындығына көз жеткізіледі.
Қорғасынның шамадан тыс ұнтақталуын кеміту үшін әр түрлі
диаметрлі гидроциклон өндірістік байқаудан өтті. Сұрыптағыш
тиімділігін арттыру қорғасын кенінің шамадан тыс ұнтақталуын
кемітуге болады.
Лабораториялық тәжірибелер көмегімен кейбір реагенттердің,
химиялық заттардың, сол сияқты ксантогенат қоспасы, әк, металл
диксантогенаты, темір ұнтағының қорғасын және мырыш флотациясына
әсері анықталды.
а) ксантогенат және диксантоген қоспасын кәдімгі жай ксантогенатпен
салыстырғанда, мырыш концентратындағы мырыштың бөліп алу дәрежесі
артады және қорғасын концентратындағы мырыштың, темірдің бөліп алу
дәрежесі кемиді, бірақ өте көп тотығу нәтижесінде қорғасын
флотациясындағы қорғасынның бөліп алу дәрежесі төмендейді;
б) қорғасын флотациясына әкті әр түрлі мөлшерде беру
тексерілді.
Әктің 500 гт-ға дейінгі мөлшері (рН=8,2) құрамындағы мырыш және
темірді кемітіп, қорғасын концентратының сапасын көтеруге, сонымен
қатар қорғасынның бөліп алу дәрежесін арттыруға ықпал етеді.
3.4 Өндіріс жұмысына талдау жасау
Текелі байыту фабрикасы Талдықорған облысы, Текелі кен орнынан
18 км жерде орналасқан. Фабрика салынуының технологиялық жоспарын 1939
жылы Механобр институты жасаған, ал 1970 жылы Түсті Металлургия
Министрлігі бекіткен. Соңғы ұлғайту және жылына 1200 тоннаға дейінгі
қайта жобалануын Казмеханобр институты жасады. Фабрика 1944 жылдан
бастап жұмысқа кірісті. Фабрика Текелі кен орнынан басқа Жайрем
және Қарағайлы кен орнының кенін өңдейді.
Фабриканың дайын өнімдері қорғасын, мырыш, барит концентраттары,
концентрат құрамында күміс, кадмий, алтын кездеседі.
Текелі кен орнының негізгі технологиялық ерекшелігі оның
құрамында пирит және көміртекті заттардың болуы, сонымен қатар
сульфидтердің бір-бірімен және пайдасыз минералмен өзара араласуы.
Фабрика жұмысының кемшілігін оның сапа – сандық көрсеткіштерінен
байқауға болады:
1) фабриканың сан және сапа жағынан кенмен бір қалыпты
қамтамасыз етілмеуі;
2) кен орнының біркелкі игерілмеуі, сондықтан оның үнемі
фабрикаға үздіксіз берілмеуі;
3) кен құрамына жер асты бетонның едәуір мөлшерде түсуі қорғасын
флотациясына кері әсерін тигізеді;
4) негізгі мырыш флотациясында пульпа температурасы
100С-тан аспауы.
3.5 Негізгі технологиялық көрсеткіштерді, байыту схемасын таңдау
және негіздеу
Жұмыс істеп тұрған фабриканың байыту технологиясын талдау
негізінде және ғылыми зерттеу жұмыстарынан қажетті технологиялық
көрсеткіштерге қол жеткізді деп айтуға болады.
Кен ерекшелігін фабриканың жұмыс тәжірибесіне негізделе отырып,
схема бойынша кен үш сатылы ұсатқыштан өтеді. Кен ірілігі 15
мм, екі сатылы ұнтақтау қолданылады. І – саты - білікті, ІІ – саты
– шарлы диірменде іске асады. -0,074 мм класының ұнтақтылығы 43-55%-ға
дейін.
Кенді байыту тікелей бөлу флотациясынан, үш тазартудан, қорғасын
және мырыш циклының бақылау флотациясынан тұратыны анық.
3.6 Ұсату схемасын есептеу және таңдау
1- сурет. – Ұсату схемасы.
Жалпы ұсату дәрежесі
Орта ұсату дәрежесі
сонда ; яғни , , .
Ұсатудың саты бойынша номиналдық ірілігі:
І - ұсату сатысы мм;
ІІ – ұсату сатысы мм;
ІІІ - ұсату сатысы мм.
Ұсатқыштар жарығының өлшемдері
мм;
мм;
мұнда ; . Бұл шаманы кеннің қаттылығына және әр сатының
сипаттамасына қарай алады.
Елеуіш елегінің тетіктерінің размері:
; мм.
Елеуіш тиімділігі Е = 85%.
3.7 Ұнтақтау схемасын есептеу және таңдау
Байыту алдында -0,074 класын 80%-ға дейін ұнтақтау керек.
Білікті диірменге түсетін кен ірілігі 15 мм, дайын кластың %-дық
үлесі 10%-ға дейін.
Белгіленген дайын өнімнің ақыры іріліктегі -0,074 мм класының
80%-дан алу үшін ІІ-сатыға тұйық циклды шарлы диірменді орнатамыз.
2-сурет - Ұнтақтау схемасы
Фабрика үшін ұнтақтау схемасын есептейміз және бас корпустың
тәуліктік өнімділігі Qтәу = 2940 т.
Бастапқы деректер
тсағ. ;
;
; .
Белгіленген ереже бойынша:
; .
ІІ – сатыға айналмалы жүкті С = 150% деп аламыз:
;
;
;
;
;
;
; тсағ.
мұнда - өнім саны, тсағ;
- бастапқы кен саны, тсағ;
- өнімнің өндірілген өнімділігі.
, тсағ; , тсағ;
, тсағ;
, тсағ;
, тсағ;
, тсағ.
3- сурет - Ұнтақтау схемасы
Бастапқы деректер:
тсағ, .
Айналмалы жүкті тағайындаймыз.
С = 80 %.
; ;
.
3.8 Металл тепе-теңдігін және байытудың санды схемасын есептеу
3 – кесте – Металл тепе-теңдігі
Өнімдер γ, % %-тік үлес, Бөліп алу
дәрежесі, ε %
Pв Zn Pв Zn Pв Zn
Pв концентраты 3,3 40 1,2 132 3,96 82,5 1,3
Zn концентраты 6 2 55 12 330 7,5 86,8
Қалдық 90,7 0,2 0,5 18,1 45,4 40,0 11,9
Кен 100 1,6 3,8 160 380 100 100
а) Рв концентратының шығымын есептейміз:
;
б) Zn концентратының шығымын есептейміз:
;
в) қалдық шығымын есептейміз:
γқ ;
г) концентраттағы және қалдықтағы металдың бөліп алу дәрежесін
анықтаймыз:
; εқ%;
; εқ%.
Кестеде берілген сандар бойынша принципиалды байыту схемасын
есептейміз
4-сурет - Рв – Zn кенінің принципиалды схемасы
;
;
.
Флотацияның толық схемасын есептеу.
1) Рв циклы:
а) ІІІ – тазалау флотациясы:
б) ІІ – тазалау флотациясы:
в) І – тазалау флотациясы:
г) бақылау флотациясы:
д) Негізгі Рв флотациясы
.
5 – Сурет - Толық флотациялық схема
3.9 Сусыздандыру схемасын есептеу
Сусыздандыру -0,074 мм класының ірілігі 70%-ды флотация контратына
түседі.
Рв және Zn концентратын 97%-ға дейін сусыздандырамыз.
6 – сурет – Сусыздандыру схемасы
Рв және Zn концентратын тасымалдау кезінде қатып қалудан
сақтау үшін ылғалдылығы 2-4 % болу керек.
4 – кесте - Су мөлшерінің тепе-теңдігі
Түсетін Шығатын
Өнімдер
Кен
Диірмен
шығ. (І)
ІІІ – ұнтақтау
Сұрыптау ағыз.
Сұрыптау ағ.
Сұрыптау ағыз
І - тазалау флотациясы
Негізгі Рв
флота. көб.өнім
І таз. коб өнімі
ІІ таз көб өнімі
Бақылау флотациясы
Негізгі Рв флот. кам өнім
ІІІ таз көб өнім
Қойылға. конц.
Кептіру
Кек
Бақылау флот. қалдығы
Сұрыптау құмы
Негізгі Zn флотациясы
Сұрыптау ағыз.
Негізгі Zn флотац. коб өн
ІІ тазалау
І тазал.көб өнім
ІІ тазал. көб өн.
Негізгі Zn флотац. камөн
Zn концентратының қойылдырғышы
ІІІ – таз көб өнім
Қойылғ. конц.
Кек 5,6
Өнім аты Су мөлш.,Өнім аты Су мөлш.,
тсағ тсағ
Бастапқы кенмен 162 Қойылдырғыш ағызна
І - ұнтақтауда 43 Рв концентраты 7
І - сұрыптауға 82 Бумен 0,3
ІІ - ұнтақтауға 42 Қойылдырғыш ағызна
ІІ – сұрыптауға 56 Zn концентраты 13
Негізгі Рв флотациясы 77 Бумен 1
Рв флотац-ң І - тазалауы 8 Бақылаудағы Zn флот-ң 431,7
қалдығы
Рв флотац-ң ІІ - тазалауы 6
Рв флотац-ң ІІІ - тазалауы 4
Алдын-ала ұнтақтау 13
Негізгі Zn флотациясы 75
Zn флотац-ң І тазалауы 25
Zn флотац-ң ІІ тазалауы 12
Zn флотац-ң ІІІ тазалауы 10
Барлығы 453 Барлығы 453
3.10 Негізгі жабдықтарды есептеу және таңдау
а) ұсатуға арналған жабдықтар
Бастапқы кеннің номиналды ірілігі І – саты үшін ЩДП 9×12
ұсатқышы сәйкес келеді.
ЩДП 9×12 ұсатқышын есептеу.
1) шығару тетігінің есептеу шамасы
,
мұнда f = 16, Ku = 0,95.
0,5 В = 0,5 · 900 = 450 мм, .
Кк = 1,08, , .
.
Тиеу коэффициенті
Ұсатқыш саны N = 1 дана.
Орта және майда ұсатқыш үшін есептеу осылай жүргізіледі.
Дүл= 240 мм, ІІ – саты және шығару тетігінің мөлшері 25-60
мм КСД ұсатқышын таңдап алады.
6 – кесте Таңдап алынған ұсатқыштардың технологиялық сипаттамасы
Көрсеткіштер Ұсатқыштар түрі
ЩДП 9×12 КСД 1750 КМД 1750
Ұсатқыш саны 1 1 1
Ұсатқыштың шығару жарығын реттеу үшін 110-190 25-60 5-15
Түскен ең ірі түйіршік диаметрі, мм 800 220 80
Ұсатқышқа түсетін кен мөлшері 225-335 170-320 85-110
1 ұсатқыштың есептік өнімділігі 402,8 313,6 238
Барлық ұсатқыштардың есептік өнімділігі 402,8 313,6 238
Ұсатқышқа түсетін коэффициент 0,61 0,68 0,74
Ұсатудан өткен ең ірі кесек диаметрі, 130 34 9,4
мм
Ұсатқыштар қуаттылығы 160 160 160
б) Елеу жабдықтарын есептеу және таңдау
ІІІ - ұсату алдында ауыр типті елеу қолданамыз, тетік размері
15 мм.
Жұмыс істеу беті мына формуламен анықталады:
, м2
мұнда Q = 173 тсағ.
q0 = 25 м3м3сағ
тм3.
, м2
ГИТ – 32Н қолданамыз, бет ауданы 3,1 м2.
дана.
В) ұнтақтағыш жабдықтарын есептеу және таңдау.
Қабылдап алынған ұнтақтау схемасына сәйкес екі сатыда
жүргізіледі. І – сатыдағы ұнтақтағыш жабдығын ескеруге арналған
бастапқы деректер: өнімділігі 130 тсағ, түсетін өнім ірілігі 10%
-0,074 мм. Ұнтақтағыштың соңғы ірілігі 80% -74 мкм. Кен байыту
фабрикасында мөлшері 3600×5500 білікті диірмені алынады. әр диірмен
қуаты 1100 кВт, кен ірілігі 15 мм және соңғы өнімділігі
есептеу класын %-дық үлесі - 0,074 мм.
Жобаланып отырған байыту фабрикасы үшін МСЦ 35×55, МСЦ 40×55, МСЦ
36×45 диірмендерінің тиімдісін таңдап аламыз.
Диірменді үлесті өнімділігі бойынша есептеу
1) Эталонды диірменнің үлесті өнімділігі
тм3сағ.
2) Бастапқы және соңғы өнім ірілігінің айырмашылығын, ұнтақталуын,
жұмыс істеп тұрған және жобаланған диірмен түрін ескеретін К0 коэффициенті
анықталады. Оның шамасы кестеден алынады.
3) Келтірілген үлесті өнімділігін есептейміз
мұнда Кu ұнтақтау коэффициенті Кu = 0,94.
тм3сағ.
4) Диірменнің үлесті өнімділігі
МСЦ 36×45, тм3сағ;
МСЦ 40×55, тм3сағ;
МСЦ 36×55, тм3сағ.
5) Бастапқы өнім бойынша диірмен өнімділігі мына формуламен
анықталады:
тсағ
мұнда V - диірмен көлемі, м3%;
- дайын өнімнің %-дық үлесі, %;
- дайын кластың дайын өнімділігі өнімнің %-дық үлесі, %.
МСЦ 36×45, т сағ;
МСЦ 40×55, тсағ;
МСЦ 36×55, тсағ.
Диірмендер саны мен пайдалану коэффициенттері:
МСЦ 36×45, , Кз = 0,66;
МСЦ 40×55, , Кз = 0,52;
МСЦ 36×55, , Кз = 0,96.
6) Әр варианттағы белгіленген қуаты, салмағы, құны бойынша
диірмен саны және мөлшерін салыстыру нәтижесінде алынады.
7-кесте – Жабдықтар сипаттамасы
Диірмен типі D×L, мм Саны Жалпы Жалпы Толтыру
қойыл-ған бағасы, коэффи-цие
қуатты-лығы, мың.тг. нті
кВт
МСЦ 36×45 1 1000 0,68
МСЦ 40×55 1 2000 0,52
МСЦ 36×55 1 1000 0,96
Техника-экономикалық салыстыру нәтижесінде МСЦ 36×45 диірмені
таңдалды.
Осы әдіспен басқа диірмендерді таңдап есептейміз.
г) Сұрыптау жабдықтарын таңдау және есептеу
- ағызындыдағы түйіршіктер ірілігі 0,1 мм, бастапқы қабылдағыш
өнімділігі 130 тсағ;
- гидроциклонға Д = 800 мм.
м2сағ;
- гидроциклонға Д = 1000 мм.
м2сағ.
Гидроциклонға кіретін қысымды анықтаймыз:
.
Гидроциклондағы ең кіші ағызындыны анықтаймыз:
мкм.
Құм бойынша гидроциклонды тексереміз:
тсағ.
д) Байытуға арналған жабдықтарды таңдау және есептеу.
Текелі кен орнының кенін флотациялау тікелей селективті схемамен
жұмыс істейтін ескере отырып, өнімді процестің басына айдағыш
арқылы қайта келтіріп отырады, сондықтан механикалық флотомашина
орнатады. Ондағы сорғыш патрубоктар айдағыш санын азайтып, өнімді
айдауға көмегін тигізеді. Бұл флотация бөліміндегі аппараттар
тізбегінің біртұтас орналасуына мүмкіндік береді. Әр операция үшін
флотомашинаны есептеу жеке жүргізіледі.
Негізгі Рв флотациясы үшін флотомашинаны есептейміз. Қажетті
камера саны мына формуламен анықталады:
, дана
мұнда V - пульпаның тәуліктік көлемі, м3тәу;
t - флотация уақыты, мин.
- 1 камераның геометриялық көлемі, м3;
- пайдалану коэффициенті.
, дана.
8 – кесте – Флотомашина есептеулі нәтижесі
Операция аты Пульпа Түрі Камера Флота-циКамера
көлемі, көлемі, я уақытысаны
м3тәу. м3
Негізгі Рв флотациясы 409,6 ФМ-12,5 12,5 11 8
Бақылау флотациясы 384 ФМ-12,5 12,5 11 8
І - тазалау 72,6 ФМ-6,3 6,3 12 4
ІІ – тазалау 37,7 ФМ-6,3 6,3 12 2
ІІІ - тазалау 18,8 ФМ-6,3 6,3 12 2
Негізгі Zn флотациясы 433 ФМ-12,5 12,5 10 8
Бақылау флотациясы 384,5 ФМ-12,5 12,5 12 8
І - тазалау 112,3 ФМ-6,3 6,3 10 4
ІІ – тазалау 46,7 ФМ-6,3 6,3 12 2
ІІІ - тазалау 31,7 ФМ-6,3 6,3 11 2
е) Сусыздандыру жабдықтарын таңдау және есептеу
1) Рв концентратын қойылдыратын қойылдырғышты есептеу.
, м2
мұнда Q - концентрат бойынша тәуліктік өнімділігі;
q – қойылдырғыштың үлесті салмағы.
, м2
Zn концентраты үшін қойылдырғышты есептейміз:
, м2
ж) Қорғасын концентратын кептіру үшін кептіргішті есептеу.
Кептіргіштің қажетті көлемін есептеу:
, м3
м3
Кептіргіштің қиынды ауданы:
м2
мұнда мс - газ жылдамығы.
м3сағ.
Кептіргіш қиындысының толық ауданы
м2
м.
3.11 Қосалқы жабдықтарды есептеу және таңдау
а) ленталы конвейер
- конвейердің жалпы ұзындығы 60 м;
- конвейердің көлбеу бұрышы 180;
- конвейердің үйінді салмағы 1,8.
7 – сурет – Ленталы конвейер
1) Лента енін анықтаймын:
,
Кж = 340 - өнім коэффициенті;
мс - лентаның жылжу жылдамдығы;
тм3 - кеннің үйінді салмағы.
2) Лентаның ұзын бойына салмағы
кгм.
Төсем (і) санын орташа шамаға тең деп алады, мм, і = 5.
Лентаның ұзына бойы салмағы:
кгм
мұнда 1,1 – лентаның көлемдік салмағы, кгм3;
β = 650 мм – лента ені;
α = 1,5 мм - лентаның бір төсемі қалдығы.
мм және мм - жоғарғы және төменгі жағынан
айналдыра салудың ені. Роликтің айналып тұрған бөлігінің ұзына бойы
салмағы.
- лентаның жүк төселген және бос бөлігіне сәйкес роликтің
айналып тұрған бөлігінің салмағы.
м, м – ролик тірегіштері ара қашықтығы
кгм.
кгм.
3) лентаның керілуін және кедергісін есептеу
;
мұнда: L = 5 - конвейердің горизонталь бөлігіндегі ұзындығы;
= 0,04 – кедергі коэффициенті.
м,
кг.
Жорамал нүктедегі лентаның керілуін есептеп, оны кестеге
енгіземіз.
9 – кесте - Лентаның керілу сипаты
Лента керілуін анықтайтын формула Есеп Сандық мәні
S1 S2 486
489,22
349,04
667,94
2087,44
2105,24
Барабанды тартпадағы лентаның жақындайтын және алыстайтын
бөлігінің керілуінің арасындағы байланысты кестеден алады.
4) двигатель қуатын анықтайды
Тарту күші
Барабанды тартпадағы кедергі
кг.
Двигатель қуатын мына формуламен анықтайды:
кВт.
Осы қуатына сәйкес каталогтан қуаты 3,5 кВт асинхронды двигательді
алады.
10 – кесте - Тасымалдау ленталарының сипаты
Конвейер аты Лента Лента Өнімділігі,Қуаты,
ені, ммұзын-ғы, ммтсағ кВт
Ұсатудан кейін кеннің тасым 800 60 260 35
Бас корпусқа бункердің түсіруі 650 26 184 160
Сүзуден кейін Рв кон-ң тасымал-у 650 12 63,01 8
Zn концен-ң тасымалдануы 650 12 204,7 8
Рв концен-н кептіруден кейін 650 16 63,01 8
Zn концен-н кептіруден кейін 650 16 104,7 8
в) айдағыштарды есептеу және таңдау пульпаны тасымалдау үшін
құмды айдағышты пайдаланады.
Айдағыштарды есептеу бастапқы деректерге сүйене отырып жасалады.
Берілген өнімділігі пульпадағы қатты заттың %-дық үлесі, геометриялық
қысымды әрекет Н және пульпа өтетін жол.
Айдағыштың су бойынша салыстырмалы өнімділігі:
мс,
мұнда Q - айдағыштың пульпа бойынша қажетті өнімділігі;
Q0 – су бойынша салыстырмалы қажетті өнімділігі, м3сағ.
- пульпадағы салмағы бойынша бірлік үлестегі қатты заттың %-
дық үлесі.
Монометрлік қысымды мына формуламен анықтайды:
м·в·ст,
мұнда: - тікелей бөліміндегі қысым жоғалуын
α - пульпа үшін кедергі коэффициенті;
- құбырмен алып өту ұзындығы, м;
- құбырдағы пульпа жылдамдығы;
- құбырдың еркін түсу үдеуі.
Құбырдың берілген жеріндегі қысымның жоғалуы мына формуламен
анықталады:
м·в·ст,
мұнда К – пульпаның кедергі коэффициенті;
П0 - пульпа алып өтетін иірімдер саны;
α - құбыр бүгілімінің бұрышы.
Толық манометр қысымы:
м·в·ст.
Айдағыш сипаттамасына қарай 10Гр-6-12 айдағышы таңдалады.
Басқа айдағыштарды осылай есептейді.
11 – кесте – Таңдап алынған айдағыштар.
Атқаратын қызметі Түрі Саны Өнімділігі
Негізгі Рв флотациясына Рв тазартудағы 10Гр-6-12 3 900
қалдықты және Рв бақылау флотациясын-дағы
концентратты беру
Zn тазартқыштағы қалдығын негізгі Zn 12Гр-12 2+2 1320
флотациясына жеткізу
Рв концентратын қойылтқышқа жеткізу 5ГрТ-6 2+2 180
Zn концентратын қойылтқышқа жеткізу 3ГрП-8 2+2 50
Бас корпустың дренаждау айдағышы 28ПНВ 3
Диаметрі 18 м қойылтқышын босату үшін 4ДВС+1 3+3
қолданылатын диафрагмалы айдағыш
11 – кесте жалғасы
Сүзгішке пульпаны жеткізу 3ГРК-8 3+3
Қойылту және сүзу корпусының дренаждау ПНВГ-2
айдағышы
3.12 Вакуум айдағыш, ауа үрлегішті есептеу
Вакуум айдағыштың қажетті өнімділігі, тұнба қабатының
өткізгіштігінің, сүзгіш бетіне және сүзілетін беттің ауданына
байланысты. Вакуум құрайтын ауданы 102 м2, q = 0,6 м3м2 деп алып,
ауа шығынын анықтайды:
м3мин.
Қондыруға ВН-120 м 2 ауа айдағышты алады.
Үрленетін ауа шамасын м3мин деп алып, үрленген кездегі
ауа шамасын анықтайды:
м3мин.
РМК-3 ауа үрлегішінің 2 данасын таңдап аламыз.
3.13 Реагент шаруашылығы
12 – кесте – Реагент түрлері мен шығындары
Реагент түрлері Берілу нүктесі Шығыны, Концентра-ц
гт иясы гл
Бутил ксантогенаты Негізгі Рв флотациясы 130 50
Изопропил Негізгі Zn флотациясы
NaCN Бақылау флотациясы 43 40
Na2S Негізгі флотация 28 100
Әк Негізгі флотация 1340 100
Мыс купоросы Негізгі Zn флотациясы 666 250
12 – кесте жалғасы
Мырыш купоросы Негізгі Рв флотациясы 98 160
Т-66 Негізгі Рв, Zn флотациясы 200 250
Реагентті еріту басқа бөлімдерден бөлек орналасқан реагент бөлімінде
жүргізіледі, құрғақ реагенттер темір бөшкеде, қапшықтарда келіп
түседі. Реагентті вагоннан автокара, кранбалка, автоарба көмегімен
түседі. Ерітінді өлшеммен беретін бөлімге автоматтан меңгерілетін
айдағыш арқылы жеткізіледі.
Әкті білікті диірменде ұнтақтайды. Реагент ерітіндісін
дайындайтын чан сыйымдылығын есептейді, ерітіндіні бір сменада
жасайды.
Бір тәулікке жететін реагент ерітіндісін мына формуламен
есептейді:
,
мұнда: V - ерітінді көлемі, л;
q - ерітіндінің нормалық үлесі, чт;
Q - бас корпустың кен бойынша тәуліктік өнімділігі;
С – реагент концентрациясы.
Бутил ксантогенатының қажетті мөлшері:
л
Басқа реагенттер мөлшері осылай есептеледі.
Чан биіктігі горизонтальды, айдағыштың сору деңгейінен чанның
жоғары деңгейіне дейін 3,8 м. Реагнетті өлшеп беретін бөлімге
көлемі 8,8 м3, К-4-250 тұтыну чандарын қондырады.
3.14 Жөндеу шаруашылығы
Жөндеу шаруашылығының құрамына кіретіндер:
1) ұсату цехының жөндеу пункты;
2) сусыздандыру цехының жөндеу пункты;
3) Бас корпустағы ұнтақтау бөлімінің диірменді футеровкалау үшін
және шарды сорттауға арналған қондырғылар;
4) Байыту бөліміндегі импеллерді жинауға арналған жөндеу алаңы.
Жөндеу әдісі және жабдықтардың салмағына сәйкес көтеру –
тасымалдау жабдығын таңдайды.
Жоспарланған – ескертілмеген жөндеу жұмысының кестесі: ұнтақтау
жабдығын жылына 1 рет 36 сағат, бас корпустың жабдығын, сонымен
қатар диірменді қайта футеровкалау 6 айда 1 рет 16 сағат, сусыздандыру
бөлімінің жабдығын жөндеуді қамтиды. Ұсатқышты толық жөндеу 4
жылда 1 рет 48 сағат жүргізіледі. Ұнтақтау, сұрыптау жабдықтарын толық
жөндеу 4 жылда 1 рет секцияны 36 сағатқа тоқтатып жүргізеді, ал
қойылдырғышты толық жөндеу 5 жылда 1 рет 48 сағат жүргізеді. Сонымен
қатар, жылына 1 рет фабриканы 8 сағатқа тоқтатып, су жүргізетін
құбырларды, электр жабдықтарын, кабельдерді тексереді.
3.15 Бункер және қойма шаруашылығы
Бастапқы кеннің бункері ұсату бөлімінің жұмысының бірқалыпты
жүруін қамтамасыз ету керек. Тасымалдау бөлімі ұсату бөлімімен
синхронды 3 сменде 7 сағаттан жұмыс істейді.
Қиындысы тік бұрышты бункерде қабылдайды. Бункердің қажетті
сыйымдылығы:
,
мұнда: Q - ұсатқыш бөлімінің сағаттық өнімділігі;
- қор уақыты, сағ;
- кеннің үйінді салмағы, тм3;
К - бункердің толу коэффициенті, К = 0,9.
Сонда м3.
Басқа бункерлерді де осылай есептейді.
3.15.1 Концентрат қоймасы
Климаттың шұғыл өзгеретін континентальдығын ескере отырып,
концентратты тозаңданып кетуден сақтау үшін қойманың жабық түрі
таңдалады.
Концентрат қоймаға таспалы конвейермен беріледі. Байыту фабрикасы мен
тұтынушының ара қашықтығын ескере отырып және бірқалыпты беріліп
тұруын қамтамасыз ету үшін фабрика өнімділігі концентрат бойынша 3
тәулікке жететін қойманы таңдайды.
Қиындысы тік бұрышты бункердің биіктігі 4 м, ені 6 м, ұзындығы
12 м ваннаны қабылдайды. Қорғасын концентраты үшін ваннаның бөліну
енін анықтайды. Концентрат өнімділігі тәулігіне 149 т, үйінді
салмағы 1,8 тм3, ваннаның пайдалы көлемінің коэффициенті К = 0,89.
Қиындыдағы ваннаның пайдалы алаңы:
м3.
Қажетті сыйымдылығы:
м3,
демек ванна ені м
Колонканың стандартты осіне 6 м деп алады. Басқа концентраттарды
осылай есептейді.
3.16 Қалдық шаруашылығы
Қоймаға түсетін қалдықтың жылдық мөлшері қалдық қоймасының
қажетті қуаты:
м3,
мұнда Qқ - қалдық бойынша жылдық өнімділігі;
Т - өндірістің барлық жұмыс істеген жылы, Т = 40 жыл;
δ - қалдықтың көлемдік салмағы;
α - қалдықтың кеуектілік коэффициенті;
К - қалдық сақтау көлемін қолдану коэффициенті.
Қалдық қоймасы фабриканың ық жоқ бетінде орналасқан. Қалдық
фабрикадан қалдық қоймасына айдағыш станция арқылы өткізіледі. Қалдық
қоймасындағы тұндырылған суды жер асты темір бетон коллекторлы және
құдық арқылы алып өтіп, оны биохимиялық тазартуға береді.
3.17 Қосымша қызмет көрсету
Жоспарда бас корпустағы жөндеу алаңында шарды және стерженді
сақтау қарастырылған. Шаруашылық комбинаты, медпункт, тазалық торабы,
кір жуылатын және басқа типтік жоспар бойынша салынады.
3.18 Электрмен қамтамасыз ету және электр жабдықтары
Электр ток күшін пайдаланушыларға сипаттама:
1) Негізгі технологиялық жабдықтардың электр ... жалғасы
КІРІСПЕ
1 ТҮСІНІКТЕМЕ 10
ЖАЗБА ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ...
1.1 Негізгі жобалау шешімдері 10
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
2 БАС ЖОБА 15
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .
2.1 Құрылыс алаңының 15
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
2.1.1 Ғимараттар мен құрылымдарды жобалау 15
шешімдері ... ... ... ...
2.2 Безендіру және көгалдандыру 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
2.3 Инженерлік желілер 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
2.4 Транспорт 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
2.4.1 Көлік түрлері 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... .
2.4.2 Темір көлігі 17
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... .
2.4.3 Цехаралық автокөлік жолдары 17
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
3 ӨНДІРІС ТЕХНОЛОГИЯСЫ 18
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
3.1 Шикізат қоры сипаттамасы 18
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
3.2 Цех жұмысының реті және өнімділігін реттеу 18
... ... ... ... ... ... ..
3.3 Ғылыми-зерттеу жұмыстарын талдау 20
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
3.4 Өндіріс жұмысына талдау жасау 21
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
3.5 Негізгі технологиялық көрсеткіштерді, байыту схемасын таңдау
және негіздеу 22
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
3.6 Ұсату схемасын есептеу және таңдау 23
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
3.7 Ұнтақтау схемасын есептеу және таңдау 24
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
3.8 Металл тепе-теңдігін және байытудың санды схемасын есептеу 27
3.9 Сусыздандыру схемасын есептеу 31
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
3.10 Негізгі жабдықтарды есептеу және таңдау 40
... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.11 Қосалқы жабдықтарды есептеу және таңдау 47
... ... ... ... ... ... ... ...
3.12 Вакуум айдағыш,ауа үрлегішті есептеу 52
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ..
3.13 Реагент шаруашылығы 52
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
3.14 Жөндеу 53
шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
3.15 Бункер және қойма шаруашылығы 54
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..
3.16 Қалдық шаруашылығы 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
3.17 Қосымша қызмет көрсету 56
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
..
3.18 Электрмен қамтамасыз ету және электр жабдықтары 56
... ... ... ...
3.19 Электрмен қамтамасыз ету көзі 57
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
3.20 Электрді бірінен екіншісіне өткізу бағыты 57
... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.21 Электр жарығы 57
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
3.22 Технологиялық жылумен қамтамасыз ететін энергетикалық
қондырғылар 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .
3.23 Атмосфералық ауаның су қоймалары, жер қыртысының өндіріс
қалдығымен ластануынан қорғау шаралары ... ... ... ... ... 58
3.24 Сынама алу және бақылау 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
3.25 Технологиялық процестерді автоматтандыру 62
... ... ... ... ... ... ... ...
3.25.1 ТУБЖА-дың маңызы 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..
... ...
3.25.2 ТУБЖА-дың негізгі ерекшеліктері 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
3.25.3 Ұнтақтау және сұрыптау процестерін автоматтандыру 63
... ... ...
3.25.4 Ұнтақтау процесін басқару және реттеу 63
... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.25.5 Функционалдық схеманы автоматтандыру 66
... ... ... ... ... ... ... ...
4 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ 69
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ..
4.1 Еңбек қорғаудағы ұйымдастыру шаралары 69
... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2 Микроклимат параметрлерінің талаптары 70
... ... ... ... ... ... ... ... .. .
4.3 Өртке қарсы шаралар 70
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
4.4 Жұмыс орындарында шудың жіберілетін деңгейінің санитарлық
нормалары 72
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .
4.5 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету 74
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
4.6 Жарықтандыруды 75
ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...
4.7 Жасанды жарықтандыруға қойылатын 76
талаптар ... ... ... ... ... ... .. ..
4.8 Ауа тазартуды 77
ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ..
4.9 Реагенттер бөліміндегі ауа тазартқыш қондырғыларды есептеу77
4.10 Электр тоғын жермен жалғастыру 79
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .
4.11 Техникалық шаралар 81
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
5 ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ 82
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
5.1 Өндіріс қалдықтары және олардың мөлшері 82
... ... ... ... ... ... ... ...
5.2 Ауаны қорғау 82
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
5.2.1Су қоймаларын қорғау 83
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
5.2.2Жер қыртысын қорғау 83
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ...
6 ЕҢБЕКТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 84
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
6.1 Жұмысшылардың жұмысқа шығу тәртібі 84
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
6.1.1Бас корпус 84
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
6.2 Еңбек және демалыс тәртібі 85
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .
6.3 Еңбекшілердің кәсіптік құрамын анықтау 87
... ... ... ... ... ... ... ... .. .
6.4 Негізгі жалақы қорын есептеу 90
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
6.5 Жалақы төлеу 91
жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
6.6 Өндірісті басқару жүйесі 91
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
...
6.7 АСУ және ЭВМ-ның 94
қолданылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.8 Байланыс және хабарлама 94
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
..
6.9 Хабарлама жүйесі 94
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
7 СӘУЛЕТ-ҚҰРЫЛЫСТЫҚ ШЕШІМДЕР ... ... ... ... ... ... ... ... 96
7.1 Жұмысшылардың тұрмыстық және санитарлық жағдайын
үйлестіру ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 97
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
8 СМЕТАЛЫҚ 98
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... .
8.1 Күрделі шығындарды есептеу 98
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
8.2 Орта және майда ұсату цехы 98
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
8.3 Бас 100
корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. .
8.4 Сүзу және кептіру 101
корпусы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ..
8.5 Қойылту 102
цехы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
8.6 Реагенттер 104
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
8.7 Галерея ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 105
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
8.8 Басқарма-тұрмыстық 105
корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...
9. АРНАУЛЫ 107
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
9.1 Мырыш минералдарының флотациясын 107
жетілдіру ... ... ... ... ... .
ҚОРЫТЫНДЫ 110
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ..
ӘДЕБИЕТТЕР 111
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
КІРІСПЕ
Текелі кен орнының қорғасын – мырыш кенін байытуға жобаланып
отырған байыту фабрикасы түсті металдар металлургиясының
министрлігіне Қазақстан Республикасына бағынады.
Өндірістік орнының алдында тұрған мақсат жоғары сапалы
қорғасын – мырыш және барит концентраттарының өнімін көбейту.
Ол мақсат пен кенді неғұрлым комплексті пайдаланып, оны қазып
алудан бастап, өңдеу технологияларының барлық сатыларын жетілдіріп,
әсіресе байыту технологиясын жан – жақты зерттеп, әлі де болса
пайдаланылған мүмкіншіліктерді іс жүзінде асыру нәтижесіне жетуге
болады.
1 ТҮСІНІКТЕМЕ ЖАЗБА
1.1 Негізгі жобалау шешімдері
Кеннің ерекшеліктерін және қазіргі жұмыс істейтін байыту
фабрикасының көпжылдық тәжірибесін еске ала отырып, негізгі байыту
әдісі ретінде флотация қабылданып отыр. Флотация схемасы тікелей
селективті,
Дайындау процестеріне жататындар:
- ірі және орта, майда, ұсату;
- ұнтақтау және сұрыптау.
Көмекші процестерге жататындар:
- қойылдыру, сүзу және құрғату.
Барлық процестер стандартты технологиялық жабдықтарды және
аппараттарды қолдану арқылы жүргізіледі.
Негізгі техникалық және экономикалық көрсеткіштерді есептеу.
Бір еңбекшінің өнімділігі:
тжыл
Бір жұмысшының өнімділігі:
тжыл.
Бір еңбекшінің ақшалай өнімділігі:
мың. теңге
Бір жұмысшының ақшалай өнімділігі:
мың. теңге
Табыс:
мың. теңге
Тиімділігі:
Өту мерзімі:
Ө.м. жыл.
1-кесте. – Негізгі технологиялық жобалық шешім
Көрсеткіш аттары Саны, т
Фабрика өнімділігі:
- жылдық 1 000 000
- тәуліктік 2940
Қорғасын концентраты 27600
Мырыш концентраты 67200
Кендегі металдың пайыздық үлесі:
- қорғасынның 1,6
- мырыштың 3,8
Концентраттағы негізгі металдың пайыздық үлесі:
- қорғасынның 40
- мырыштың 55
Қалдықтағы металдың пайыздық үлесі:
- қорғасынның 0,2
- мырыштың 0,5
Металдың бөліп алу дәрежесі:
- қорғасынның 82,5
- мырыштың 86,8
2-кесте. – 1 т кеннің жоспарлы калькуляциясы
Баптары Бірлік,Жылдық Жылдық 1 т
бағасы,көлемі, бағасы, шикі-за
тг мың.тг. мың.тг. т
1) шикізат 411 1000000 411000000 411
2) кенді тасымалдау 22 1000000 22000000 22
3) қосалқы материалдар:
а) Т-66 19600 384 75264 0,06
б) күкіртті натрий 5000 200 10608 0,008
в) натрий цианиді 4800 96 12913 0,01
г) мырыш купоросы 10600 720 76320 0,06
д) әк 5000 720 360 0,0003
е) машина майы 4800 108 51811 0,04
ж) көбіктендіргіш 10800 156 16848 0,04
з) сұйық шыны 17820 115 20493 0,014
и) шарлар 4600 1320 60720 0,017
к) стержень 4600 2600 2760 0,002
л) қаптама 5000 360 1800 0,001
м) сүзгіш мата, м2 76 3,6 273,6 0,0002
Барлығы 42895 0,26
4) энергетикалық шығын
а) технологиялық су, м3 4,8 453 21744 0,018
б) технологиялық бу, кв·с 0,4 495408 1981633 1,6
в) жарық эл.энергия, кВт·с 1,2 4954083 59448 0,04
Барлығы 206282 1,64
5) өндіріске қажет қарамай, т 10 728,9 2186,7
6) жұмысшылар жалақысы
а) негізгісі 2693700 269370 2,24
7) Қосымша 2744812 2,2
2 – кесте жалғасы
Барлығы 5438512 4,44
8) өндірісте дайындау шығыны 100,0713 0,08
9) эксплуатациялық жабдықтарға
үлес шығыны
а) жабдықтардың амортизациясы
және тасымалдау
б) эксплуатация жабдықтары 5928,2 0,005
в) өтпелі жөндеу 290,5 0,024
г) істен тез шығатын жабдықтар 2633,7 0,02
д) жүкті фабрика ішінде 1743,2 0,02
тасымалдау
е) басқа шығындар 32357 0,169
Барлығы 42452,6 0,169
10) цех шығыны
а) басқару аппараты және НОП 1547 0,03
б) ғимараттар және құрылымдар 4050,6 0,003
амортизациясы
в) өтпелі жөндеу
г) зерттеу және сынау 4888,6 0,004
д) еңбек қорғау 1584 0,0013
е) төмен бағалы тетіктер 79201 0,006
ж) басқа шығындар 2793 0,0023
Барлығы 940642 0,096
Барлық калькуляциясы 539384 4,9
2 БАС ЖОБА
2.1 Құрылыс алаңының сипаттамасы
Жобаланған байыту фабрикасы Текелі кен орнына жақын орналасқан.
Фабриканың орналасуының экономикалық тиімділігін төмендегідей
ерекшеліктерімен түсіндіруге болады:
- алаңда қазып алуға жарайтын кен бар және кен орны жақын
орналасқандықтан, кенді тасымалдауына көп шығын жұмсаудың қажеті жоқ.
Текелі ЖЭО-ның жақын орналасуы шахтадан шығатын су мөлшері
фабриканың үздіксіз жұмыс істеуі үшін толық жеткілікті және
автокөлік жолы арқылы шахтадан қаламен жалғасқан.
Жер келбеті фабрика технологиясының жұмысының оңайлатуына
ыңғайлы: тау бөктерін толық пайдалануға мүмкіндігі бар.
2.1.1 Ғимараттар мен құрылымдарды жобалау шешімдері
Фабриканың өндірістік ғимараттарына кіретін ғимараттар:
- орта және майда ұсату;
- бас корпус (ұнтақтау, сұрыптау, флотация, қойылту бөлімдері);
- сүзу және кептіру;
- асхана;
- басқару корпусы;
- резина цехы;
- реагенттер бөлімі.
Жер бедері сүзу аппараттарын ашық алаңға орналастыруға мүмкіндік
береді. Ғимараттар бір-бірінен қауіпсіздік талаптарына сай орналасқан.
Олардың арасы 25 метрден кем емес. Сондай-ақ, ол алаңды және
өндіріс ғимараттарын желдетіп тұруға және жеткілікті мөлшерде
жарықпен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
2.2 Безендіру және көгалдандыру
Жобаланып отырған фабрика алаңында жергілікті ағаштарды отырғызу,
көгалдандыру шаралары қарастырылған. Бос жерлерге гүлдер отырғызылған.
Оларды суару үшін су құбырлар жүйесі болмақшы. Автокөлік жолдары,
сондай-ақ жаяу адамдар жүру үшін тротуарлардың беті асфальтталған.
Ал демалыс алаңдарда фонтандар орнатылған.
2.3 Инженерлік желілер
Фабрика алаңындағы желілер жер астында орналастырылған. Автокөлік
және теміржол өтетін жерлерінде олар құбыр арқылы өткізілген.
Сыртқы трансформаторлық подстанцияға кернеуі 10 кВт болатын
желі ашық түрде қосылған.
2.4 Транспорт
2.4.1 Көлік түрлері
Байыту фабрикасында жүктерді тасымалдау үшін көліктің екі түрі
қолданылады. Темір жол арқылы автокөліктермен сырттан келетін жүктер
жеткізіледі. Мысалы: шаралар, қаптамалар, реагенттер, жабдықтар,
қосалқы бөлшектер. Фабрикаға және фабрикадан салмағы 10 тоннадан
аспайтын жүктер тасымалданады.
2.4.2 Теміржол көлігі
Теміржол тармағы бас корпустың жөндеу алаңына, реагенттер бөліміне,
сондай-ақ жанар-жағар май қоймасына, өнім қоймасына дейін тартылған,
Текелі станциясымен жалғасқан. Техникалық талаптарға сәйкес
төмендегідей шарттарда орындалған:
- рельс түрі Р-50;
- ағаш металдар;
- жер үйіндісінің ені 5 м.
2.4.3 Цехаралық автокөлік жолдары
Фабрика территориясында автокөлік жолдарының екі түрі қарастырылған:
- ені 10 м болатын негізгі орталық жолдар;
- ені 5-8 м болатын ірі цехтарға кіретін қосалқы жолдар.
Жолдардың беті екі түрде қапталған: бетонды жапқыш және
қалыңдығы 8 см шамасында болатын асфальт.
3 ӨНДІРІС ТЕХНОЛОГИЯСЫ
3.1 Шикізат қоры сипаттамасы
Жобаланған байыту фабрикасының шикізат қорының фабрикадан 18 км
жерде орналасқан, Текелі кен орны болып табылады.
Кен өндіру жер асты әдісі арқылы жүргізіледі.
Фабрика жылына 305 күн, 3 сменалық кестемен жұмыс істейді. Текелі
кені флотациялық сапасына, минерологиялық құрамына қарай
төмендегідей түрлерге бөлінеді:
1) құрамында 12%-дай темір бар полиметалды кен;
2) кеннің 30%-дай карбонат минералдары бар полиметалды кен;
3) 25-30%-ға жуығы пирит минералымен бірге кездеседі.
Кеннің негізгі минералдары: галенит, сфалерит, пирит, аз мөлшерде
мельниковит, булонжемит кездеседі.
Текелі кені қиын байытылатын кендерге жатады. Себебі құрамында
технологиялық қасиеті және мөлшерлік құрамы жағынан әр түрлі
минералдар бар.
Жеке минерал түйіршіктерінің мөлшері:
Галенит, % Сфалерит, %-
0,05 – 2,1 0,005 – 1,2
0,005 - 4,4 0,005 - 22
0,01- 6,7 0,01- 4,6
0,02 – 12,2 0,02 – 13,4
0,04 – 74,6 0,04 – 78,6
3.2 Цех жұмысынң реті және өнімділігін реттеу
Фабриканың жылдық өнімділігі 1 000 000 т. Ұсату цехы кенішпен
бірге жылына 305 күн, 7 сағаттан, 3 сменада жұмыс істейді.
Цехтың тәуліктік өнімділігі
ттәу;
Qсағ ттәу.
мұнда η – кеннің бірқалыпты берілуін ескеретін коэффициент.
Фабриканың бас корпусы жылына 365 күн жұмыс істейді. Технологиялық
жоспарлау нормасына сәйкес тәулік өнімділігін есептеу үшін 1 жылдық
жұмыс күні 340. онда тәуліктің өнімділігі:
Qтәу ттәу;
Qсағ тсағ.
мұнда η – жабдықты пайдалану коэффициенті.
Сусыздандыру цехы бас корпуспен қатар жұмыс істейді.
Qтәу ттәу;
Qтәу.рв. ттәу;
Qтәу.zn. ттәу.
3.3 Ғылыми-зерттеу жұмыстарын талдау
Текелі қорғасын – мырыш кені қиын байытылатын пайдалы қазбаларға
жатады. Оның негізгі себебі кен құрамында жанар тас кен пириттің
едәуір мөлшерде болуында.
Фабрикада әр түрлі технологиялық схемалар қолданылады, бірақ
негізінде жүйелі бөлу технологиясы сол күйінде өзгерілмей қалып
отырады.
Зерттеу жұмыстары орындарында минералдың технологиясын жақсарту
үшін сатылы байыту әдісін енгізу, мырыш флотациясының алдында ІІ-
негізгі қорғасын флотациясының қалдығын ұнтақтау, сондай-ақ мырыш
концентратын тазалау процесі алдында ұнтақтау жүргізіледі.
Жанар тастың ерекшелігі жоғары жұту қасиеттеріне байланысты
реагент шығыны артады және едәуір мөлшерде көбікті өнімге өтіп,
концентрат сапасын төмендетеді. Кейінгі кезде жанар тасты басу үшін
нирозин, басқа органикалық ерітінділер пайдаланып, технологиялық
көрсеткіштерді жақсарту үшін Казлиханобр мен ЦИМГРН жұмыс
жүргізуде. Нирозиннен басқа трилон Б тиімді екені белгілі болды.
Бірақ қазір жұмыс істеп тұрған фабрикада дұрыс шешім тапқан жоқ.
Зерттеулер нәтижесінен концентратты көтеру үшін оның -0,074 мм
класының ұнтақтығын 90%-ға дейін көтеру арқылы қол жеткізуге
болатындығына көз жеткізіледі.
Қорғасынның шамадан тыс ұнтақталуын кеміту үшін әр түрлі
диаметрлі гидроциклон өндірістік байқаудан өтті. Сұрыптағыш
тиімділігін арттыру қорғасын кенінің шамадан тыс ұнтақталуын
кемітуге болады.
Лабораториялық тәжірибелер көмегімен кейбір реагенттердің,
химиялық заттардың, сол сияқты ксантогенат қоспасы, әк, металл
диксантогенаты, темір ұнтағының қорғасын және мырыш флотациясына
әсері анықталды.
а) ксантогенат және диксантоген қоспасын кәдімгі жай ксантогенатпен
салыстырғанда, мырыш концентратындағы мырыштың бөліп алу дәрежесі
артады және қорғасын концентратындағы мырыштың, темірдің бөліп алу
дәрежесі кемиді, бірақ өте көп тотығу нәтижесінде қорғасын
флотациясындағы қорғасынның бөліп алу дәрежесі төмендейді;
б) қорғасын флотациясына әкті әр түрлі мөлшерде беру
тексерілді.
Әктің 500 гт-ға дейінгі мөлшері (рН=8,2) құрамындағы мырыш және
темірді кемітіп, қорғасын концентратының сапасын көтеруге, сонымен
қатар қорғасынның бөліп алу дәрежесін арттыруға ықпал етеді.
3.4 Өндіріс жұмысына талдау жасау
Текелі байыту фабрикасы Талдықорған облысы, Текелі кен орнынан
18 км жерде орналасқан. Фабрика салынуының технологиялық жоспарын 1939
жылы Механобр институты жасаған, ал 1970 жылы Түсті Металлургия
Министрлігі бекіткен. Соңғы ұлғайту және жылына 1200 тоннаға дейінгі
қайта жобалануын Казмеханобр институты жасады. Фабрика 1944 жылдан
бастап жұмысқа кірісті. Фабрика Текелі кен орнынан басқа Жайрем
және Қарағайлы кен орнының кенін өңдейді.
Фабриканың дайын өнімдері қорғасын, мырыш, барит концентраттары,
концентрат құрамында күміс, кадмий, алтын кездеседі.
Текелі кен орнының негізгі технологиялық ерекшелігі оның
құрамында пирит және көміртекті заттардың болуы, сонымен қатар
сульфидтердің бір-бірімен және пайдасыз минералмен өзара араласуы.
Фабрика жұмысының кемшілігін оның сапа – сандық көрсеткіштерінен
байқауға болады:
1) фабриканың сан және сапа жағынан кенмен бір қалыпты
қамтамасыз етілмеуі;
2) кен орнының біркелкі игерілмеуі, сондықтан оның үнемі
фабрикаға үздіксіз берілмеуі;
3) кен құрамына жер асты бетонның едәуір мөлшерде түсуі қорғасын
флотациясына кері әсерін тигізеді;
4) негізгі мырыш флотациясында пульпа температурасы
100С-тан аспауы.
3.5 Негізгі технологиялық көрсеткіштерді, байыту схемасын таңдау
және негіздеу
Жұмыс істеп тұрған фабриканың байыту технологиясын талдау
негізінде және ғылыми зерттеу жұмыстарынан қажетті технологиялық
көрсеткіштерге қол жеткізді деп айтуға болады.
Кен ерекшелігін фабриканың жұмыс тәжірибесіне негізделе отырып,
схема бойынша кен үш сатылы ұсатқыштан өтеді. Кен ірілігі 15
мм, екі сатылы ұнтақтау қолданылады. І – саты - білікті, ІІ – саты
– шарлы диірменде іске асады. -0,074 мм класының ұнтақтылығы 43-55%-ға
дейін.
Кенді байыту тікелей бөлу флотациясынан, үш тазартудан, қорғасын
және мырыш циклының бақылау флотациясынан тұратыны анық.
3.6 Ұсату схемасын есептеу және таңдау
1- сурет. – Ұсату схемасы.
Жалпы ұсату дәрежесі
Орта ұсату дәрежесі
сонда ; яғни , , .
Ұсатудың саты бойынша номиналдық ірілігі:
І - ұсату сатысы мм;
ІІ – ұсату сатысы мм;
ІІІ - ұсату сатысы мм.
Ұсатқыштар жарығының өлшемдері
мм;
мм;
мұнда ; . Бұл шаманы кеннің қаттылығына және әр сатының
сипаттамасына қарай алады.
Елеуіш елегінің тетіктерінің размері:
; мм.
Елеуіш тиімділігі Е = 85%.
3.7 Ұнтақтау схемасын есептеу және таңдау
Байыту алдында -0,074 класын 80%-ға дейін ұнтақтау керек.
Білікті диірменге түсетін кен ірілігі 15 мм, дайын кластың %-дық
үлесі 10%-ға дейін.
Белгіленген дайын өнімнің ақыры іріліктегі -0,074 мм класының
80%-дан алу үшін ІІ-сатыға тұйық циклды шарлы диірменді орнатамыз.
2-сурет - Ұнтақтау схемасы
Фабрика үшін ұнтақтау схемасын есептейміз және бас корпустың
тәуліктік өнімділігі Qтәу = 2940 т.
Бастапқы деректер
тсағ. ;
;
; .
Белгіленген ереже бойынша:
; .
ІІ – сатыға айналмалы жүкті С = 150% деп аламыз:
;
;
;
;
;
;
; тсағ.
мұнда - өнім саны, тсағ;
- бастапқы кен саны, тсағ;
- өнімнің өндірілген өнімділігі.
, тсағ; , тсағ;
, тсағ;
, тсағ;
, тсағ;
, тсағ.
3- сурет - Ұнтақтау схемасы
Бастапқы деректер:
тсағ, .
Айналмалы жүкті тағайындаймыз.
С = 80 %.
; ;
.
3.8 Металл тепе-теңдігін және байытудың санды схемасын есептеу
3 – кесте – Металл тепе-теңдігі
Өнімдер γ, % %-тік үлес, Бөліп алу
дәрежесі, ε %
Pв Zn Pв Zn Pв Zn
Pв концентраты 3,3 40 1,2 132 3,96 82,5 1,3
Zn концентраты 6 2 55 12 330 7,5 86,8
Қалдық 90,7 0,2 0,5 18,1 45,4 40,0 11,9
Кен 100 1,6 3,8 160 380 100 100
а) Рв концентратының шығымын есептейміз:
;
б) Zn концентратының шығымын есептейміз:
;
в) қалдық шығымын есептейміз:
γқ ;
г) концентраттағы және қалдықтағы металдың бөліп алу дәрежесін
анықтаймыз:
; εқ%;
; εқ%.
Кестеде берілген сандар бойынша принципиалды байыту схемасын
есептейміз
4-сурет - Рв – Zn кенінің принципиалды схемасы
;
;
.
Флотацияның толық схемасын есептеу.
1) Рв циклы:
а) ІІІ – тазалау флотациясы:
б) ІІ – тазалау флотациясы:
в) І – тазалау флотациясы:
г) бақылау флотациясы:
д) Негізгі Рв флотациясы
.
5 – Сурет - Толық флотациялық схема
3.9 Сусыздандыру схемасын есептеу
Сусыздандыру -0,074 мм класының ірілігі 70%-ды флотация контратына
түседі.
Рв және Zn концентратын 97%-ға дейін сусыздандырамыз.
6 – сурет – Сусыздандыру схемасы
Рв және Zn концентратын тасымалдау кезінде қатып қалудан
сақтау үшін ылғалдылығы 2-4 % болу керек.
4 – кесте - Су мөлшерінің тепе-теңдігі
Түсетін Шығатын
Өнімдер
Кен
Диірмен
шығ. (І)
ІІІ – ұнтақтау
Сұрыптау ағыз.
Сұрыптау ағ.
Сұрыптау ағыз
І - тазалау флотациясы
Негізгі Рв
флота. көб.өнім
І таз. коб өнімі
ІІ таз көб өнімі
Бақылау флотациясы
Негізгі Рв флот. кам өнім
ІІІ таз көб өнім
Қойылға. конц.
Кептіру
Кек
Бақылау флот. қалдығы
Сұрыптау құмы
Негізгі Zn флотациясы
Сұрыптау ағыз.
Негізгі Zn флотац. коб өн
ІІ тазалау
І тазал.көб өнім
ІІ тазал. көб өн.
Негізгі Zn флотац. камөн
Zn концентратының қойылдырғышы
ІІІ – таз көб өнім
Қойылғ. конц.
Кек 5,6
Өнім аты Су мөлш.,Өнім аты Су мөлш.,
тсағ тсағ
Бастапқы кенмен 162 Қойылдырғыш ағызна
І - ұнтақтауда 43 Рв концентраты 7
І - сұрыптауға 82 Бумен 0,3
ІІ - ұнтақтауға 42 Қойылдырғыш ағызна
ІІ – сұрыптауға 56 Zn концентраты 13
Негізгі Рв флотациясы 77 Бумен 1
Рв флотац-ң І - тазалауы 8 Бақылаудағы Zn флот-ң 431,7
қалдығы
Рв флотац-ң ІІ - тазалауы 6
Рв флотац-ң ІІІ - тазалауы 4
Алдын-ала ұнтақтау 13
Негізгі Zn флотациясы 75
Zn флотац-ң І тазалауы 25
Zn флотац-ң ІІ тазалауы 12
Zn флотац-ң ІІІ тазалауы 10
Барлығы 453 Барлығы 453
3.10 Негізгі жабдықтарды есептеу және таңдау
а) ұсатуға арналған жабдықтар
Бастапқы кеннің номиналды ірілігі І – саты үшін ЩДП 9×12
ұсатқышы сәйкес келеді.
ЩДП 9×12 ұсатқышын есептеу.
1) шығару тетігінің есептеу шамасы
,
мұнда f = 16, Ku = 0,95.
0,5 В = 0,5 · 900 = 450 мм, .
Кк = 1,08, , .
.
Тиеу коэффициенті
Ұсатқыш саны N = 1 дана.
Орта және майда ұсатқыш үшін есептеу осылай жүргізіледі.
Дүл= 240 мм, ІІ – саты және шығару тетігінің мөлшері 25-60
мм КСД ұсатқышын таңдап алады.
6 – кесте Таңдап алынған ұсатқыштардың технологиялық сипаттамасы
Көрсеткіштер Ұсатқыштар түрі
ЩДП 9×12 КСД 1750 КМД 1750
Ұсатқыш саны 1 1 1
Ұсатқыштың шығару жарығын реттеу үшін 110-190 25-60 5-15
Түскен ең ірі түйіршік диаметрі, мм 800 220 80
Ұсатқышқа түсетін кен мөлшері 225-335 170-320 85-110
1 ұсатқыштың есептік өнімділігі 402,8 313,6 238
Барлық ұсатқыштардың есептік өнімділігі 402,8 313,6 238
Ұсатқышқа түсетін коэффициент 0,61 0,68 0,74
Ұсатудан өткен ең ірі кесек диаметрі, 130 34 9,4
мм
Ұсатқыштар қуаттылығы 160 160 160
б) Елеу жабдықтарын есептеу және таңдау
ІІІ - ұсату алдында ауыр типті елеу қолданамыз, тетік размері
15 мм.
Жұмыс істеу беті мына формуламен анықталады:
, м2
мұнда Q = 173 тсағ.
q0 = 25 м3м3сағ
тм3.
, м2
ГИТ – 32Н қолданамыз, бет ауданы 3,1 м2.
дана.
В) ұнтақтағыш жабдықтарын есептеу және таңдау.
Қабылдап алынған ұнтақтау схемасына сәйкес екі сатыда
жүргізіледі. І – сатыдағы ұнтақтағыш жабдығын ескеруге арналған
бастапқы деректер: өнімділігі 130 тсағ, түсетін өнім ірілігі 10%
-0,074 мм. Ұнтақтағыштың соңғы ірілігі 80% -74 мкм. Кен байыту
фабрикасында мөлшері 3600×5500 білікті диірмені алынады. әр диірмен
қуаты 1100 кВт, кен ірілігі 15 мм және соңғы өнімділігі
есептеу класын %-дық үлесі - 0,074 мм.
Жобаланып отырған байыту фабрикасы үшін МСЦ 35×55, МСЦ 40×55, МСЦ
36×45 диірмендерінің тиімдісін таңдап аламыз.
Диірменді үлесті өнімділігі бойынша есептеу
1) Эталонды диірменнің үлесті өнімділігі
тм3сағ.
2) Бастапқы және соңғы өнім ірілігінің айырмашылығын, ұнтақталуын,
жұмыс істеп тұрған және жобаланған диірмен түрін ескеретін К0 коэффициенті
анықталады. Оның шамасы кестеден алынады.
3) Келтірілген үлесті өнімділігін есептейміз
мұнда Кu ұнтақтау коэффициенті Кu = 0,94.
тм3сағ.
4) Диірменнің үлесті өнімділігі
МСЦ 36×45, тм3сағ;
МСЦ 40×55, тм3сағ;
МСЦ 36×55, тм3сағ.
5) Бастапқы өнім бойынша диірмен өнімділігі мына формуламен
анықталады:
тсағ
мұнда V - диірмен көлемі, м3%;
- дайын өнімнің %-дық үлесі, %;
- дайын кластың дайын өнімділігі өнімнің %-дық үлесі, %.
МСЦ 36×45, т сағ;
МСЦ 40×55, тсағ;
МСЦ 36×55, тсағ.
Диірмендер саны мен пайдалану коэффициенттері:
МСЦ 36×45, , Кз = 0,66;
МСЦ 40×55, , Кз = 0,52;
МСЦ 36×55, , Кз = 0,96.
6) Әр варианттағы белгіленген қуаты, салмағы, құны бойынша
диірмен саны және мөлшерін салыстыру нәтижесінде алынады.
7-кесте – Жабдықтар сипаттамасы
Диірмен типі D×L, мм Саны Жалпы Жалпы Толтыру
қойыл-ған бағасы, коэффи-цие
қуатты-лығы, мың.тг. нті
кВт
МСЦ 36×45 1 1000 0,68
МСЦ 40×55 1 2000 0,52
МСЦ 36×55 1 1000 0,96
Техника-экономикалық салыстыру нәтижесінде МСЦ 36×45 диірмені
таңдалды.
Осы әдіспен басқа диірмендерді таңдап есептейміз.
г) Сұрыптау жабдықтарын таңдау және есептеу
- ағызындыдағы түйіршіктер ірілігі 0,1 мм, бастапқы қабылдағыш
өнімділігі 130 тсағ;
- гидроциклонға Д = 800 мм.
м2сағ;
- гидроциклонға Д = 1000 мм.
м2сағ.
Гидроциклонға кіретін қысымды анықтаймыз:
.
Гидроциклондағы ең кіші ағызындыны анықтаймыз:
мкм.
Құм бойынша гидроциклонды тексереміз:
тсағ.
д) Байытуға арналған жабдықтарды таңдау және есептеу.
Текелі кен орнының кенін флотациялау тікелей селективті схемамен
жұмыс істейтін ескере отырып, өнімді процестің басына айдағыш
арқылы қайта келтіріп отырады, сондықтан механикалық флотомашина
орнатады. Ондағы сорғыш патрубоктар айдағыш санын азайтып, өнімді
айдауға көмегін тигізеді. Бұл флотация бөліміндегі аппараттар
тізбегінің біртұтас орналасуына мүмкіндік береді. Әр операция үшін
флотомашинаны есептеу жеке жүргізіледі.
Негізгі Рв флотациясы үшін флотомашинаны есептейміз. Қажетті
камера саны мына формуламен анықталады:
, дана
мұнда V - пульпаның тәуліктік көлемі, м3тәу;
t - флотация уақыты, мин.
- 1 камераның геометриялық көлемі, м3;
- пайдалану коэффициенті.
, дана.
8 – кесте – Флотомашина есептеулі нәтижесі
Операция аты Пульпа Түрі Камера Флота-циКамера
көлемі, көлемі, я уақытысаны
м3тәу. м3
Негізгі Рв флотациясы 409,6 ФМ-12,5 12,5 11 8
Бақылау флотациясы 384 ФМ-12,5 12,5 11 8
І - тазалау 72,6 ФМ-6,3 6,3 12 4
ІІ – тазалау 37,7 ФМ-6,3 6,3 12 2
ІІІ - тазалау 18,8 ФМ-6,3 6,3 12 2
Негізгі Zn флотациясы 433 ФМ-12,5 12,5 10 8
Бақылау флотациясы 384,5 ФМ-12,5 12,5 12 8
І - тазалау 112,3 ФМ-6,3 6,3 10 4
ІІ – тазалау 46,7 ФМ-6,3 6,3 12 2
ІІІ - тазалау 31,7 ФМ-6,3 6,3 11 2
е) Сусыздандыру жабдықтарын таңдау және есептеу
1) Рв концентратын қойылдыратын қойылдырғышты есептеу.
, м2
мұнда Q - концентрат бойынша тәуліктік өнімділігі;
q – қойылдырғыштың үлесті салмағы.
, м2
Zn концентраты үшін қойылдырғышты есептейміз:
, м2
ж) Қорғасын концентратын кептіру үшін кептіргішті есептеу.
Кептіргіштің қажетті көлемін есептеу:
, м3
м3
Кептіргіштің қиынды ауданы:
м2
мұнда мс - газ жылдамығы.
м3сағ.
Кептіргіш қиындысының толық ауданы
м2
м.
3.11 Қосалқы жабдықтарды есептеу және таңдау
а) ленталы конвейер
- конвейердің жалпы ұзындығы 60 м;
- конвейердің көлбеу бұрышы 180;
- конвейердің үйінді салмағы 1,8.
7 – сурет – Ленталы конвейер
1) Лента енін анықтаймын:
,
Кж = 340 - өнім коэффициенті;
мс - лентаның жылжу жылдамдығы;
тм3 - кеннің үйінді салмағы.
2) Лентаның ұзын бойына салмағы
кгм.
Төсем (і) санын орташа шамаға тең деп алады, мм, і = 5.
Лентаның ұзына бойы салмағы:
кгм
мұнда 1,1 – лентаның көлемдік салмағы, кгм3;
β = 650 мм – лента ені;
α = 1,5 мм - лентаның бір төсемі қалдығы.
мм және мм - жоғарғы және төменгі жағынан
айналдыра салудың ені. Роликтің айналып тұрған бөлігінің ұзына бойы
салмағы.
- лентаның жүк төселген және бос бөлігіне сәйкес роликтің
айналып тұрған бөлігінің салмағы.
м, м – ролик тірегіштері ара қашықтығы
кгм.
кгм.
3) лентаның керілуін және кедергісін есептеу
;
мұнда: L = 5 - конвейердің горизонталь бөлігіндегі ұзындығы;
= 0,04 – кедергі коэффициенті.
м,
кг.
Жорамал нүктедегі лентаның керілуін есептеп, оны кестеге
енгіземіз.
9 – кесте - Лентаның керілу сипаты
Лента керілуін анықтайтын формула Есеп Сандық мәні
S1 S2 486
489,22
349,04
667,94
2087,44
2105,24
Барабанды тартпадағы лентаның жақындайтын және алыстайтын
бөлігінің керілуінің арасындағы байланысты кестеден алады.
4) двигатель қуатын анықтайды
Тарту күші
Барабанды тартпадағы кедергі
кг.
Двигатель қуатын мына формуламен анықтайды:
кВт.
Осы қуатына сәйкес каталогтан қуаты 3,5 кВт асинхронды двигательді
алады.
10 – кесте - Тасымалдау ленталарының сипаты
Конвейер аты Лента Лента Өнімділігі,Қуаты,
ені, ммұзын-ғы, ммтсағ кВт
Ұсатудан кейін кеннің тасым 800 60 260 35
Бас корпусқа бункердің түсіруі 650 26 184 160
Сүзуден кейін Рв кон-ң тасымал-у 650 12 63,01 8
Zn концен-ң тасымалдануы 650 12 204,7 8
Рв концен-н кептіруден кейін 650 16 63,01 8
Zn концен-н кептіруден кейін 650 16 104,7 8
в) айдағыштарды есептеу және таңдау пульпаны тасымалдау үшін
құмды айдағышты пайдаланады.
Айдағыштарды есептеу бастапқы деректерге сүйене отырып жасалады.
Берілген өнімділігі пульпадағы қатты заттың %-дық үлесі, геометриялық
қысымды әрекет Н және пульпа өтетін жол.
Айдағыштың су бойынша салыстырмалы өнімділігі:
мс,
мұнда Q - айдағыштың пульпа бойынша қажетті өнімділігі;
Q0 – су бойынша салыстырмалы қажетті өнімділігі, м3сағ.
- пульпадағы салмағы бойынша бірлік үлестегі қатты заттың %-
дық үлесі.
Монометрлік қысымды мына формуламен анықтайды:
м·в·ст,
мұнда: - тікелей бөліміндегі қысым жоғалуын
α - пульпа үшін кедергі коэффициенті;
- құбырмен алып өту ұзындығы, м;
- құбырдағы пульпа жылдамдығы;
- құбырдың еркін түсу үдеуі.
Құбырдың берілген жеріндегі қысымның жоғалуы мына формуламен
анықталады:
м·в·ст,
мұнда К – пульпаның кедергі коэффициенті;
П0 - пульпа алып өтетін иірімдер саны;
α - құбыр бүгілімінің бұрышы.
Толық манометр қысымы:
м·в·ст.
Айдағыш сипаттамасына қарай 10Гр-6-12 айдағышы таңдалады.
Басқа айдағыштарды осылай есептейді.
11 – кесте – Таңдап алынған айдағыштар.
Атқаратын қызметі Түрі Саны Өнімділігі
Негізгі Рв флотациясына Рв тазартудағы 10Гр-6-12 3 900
қалдықты және Рв бақылау флотациясын-дағы
концентратты беру
Zn тазартқыштағы қалдығын негізгі Zn 12Гр-12 2+2 1320
флотациясына жеткізу
Рв концентратын қойылтқышқа жеткізу 5ГрТ-6 2+2 180
Zn концентратын қойылтқышқа жеткізу 3ГрП-8 2+2 50
Бас корпустың дренаждау айдағышы 28ПНВ 3
Диаметрі 18 м қойылтқышын босату үшін 4ДВС+1 3+3
қолданылатын диафрагмалы айдағыш
11 – кесте жалғасы
Сүзгішке пульпаны жеткізу 3ГРК-8 3+3
Қойылту және сүзу корпусының дренаждау ПНВГ-2
айдағышы
3.12 Вакуум айдағыш, ауа үрлегішті есептеу
Вакуум айдағыштың қажетті өнімділігі, тұнба қабатының
өткізгіштігінің, сүзгіш бетіне және сүзілетін беттің ауданына
байланысты. Вакуум құрайтын ауданы 102 м2, q = 0,6 м3м2 деп алып,
ауа шығынын анықтайды:
м3мин.
Қондыруға ВН-120 м 2 ауа айдағышты алады.
Үрленетін ауа шамасын м3мин деп алып, үрленген кездегі
ауа шамасын анықтайды:
м3мин.
РМК-3 ауа үрлегішінің 2 данасын таңдап аламыз.
3.13 Реагент шаруашылығы
12 – кесте – Реагент түрлері мен шығындары
Реагент түрлері Берілу нүктесі Шығыны, Концентра-ц
гт иясы гл
Бутил ксантогенаты Негізгі Рв флотациясы 130 50
Изопропил Негізгі Zn флотациясы
NaCN Бақылау флотациясы 43 40
Na2S Негізгі флотация 28 100
Әк Негізгі флотация 1340 100
Мыс купоросы Негізгі Zn флотациясы 666 250
12 – кесте жалғасы
Мырыш купоросы Негізгі Рв флотациясы 98 160
Т-66 Негізгі Рв, Zn флотациясы 200 250
Реагентті еріту басқа бөлімдерден бөлек орналасқан реагент бөлімінде
жүргізіледі, құрғақ реагенттер темір бөшкеде, қапшықтарда келіп
түседі. Реагентті вагоннан автокара, кранбалка, автоарба көмегімен
түседі. Ерітінді өлшеммен беретін бөлімге автоматтан меңгерілетін
айдағыш арқылы жеткізіледі.
Әкті білікті диірменде ұнтақтайды. Реагент ерітіндісін
дайындайтын чан сыйымдылығын есептейді, ерітіндіні бір сменада
жасайды.
Бір тәулікке жететін реагент ерітіндісін мына формуламен
есептейді:
,
мұнда: V - ерітінді көлемі, л;
q - ерітіндінің нормалық үлесі, чт;
Q - бас корпустың кен бойынша тәуліктік өнімділігі;
С – реагент концентрациясы.
Бутил ксантогенатының қажетті мөлшері:
л
Басқа реагенттер мөлшері осылай есептеледі.
Чан биіктігі горизонтальды, айдағыштың сору деңгейінен чанның
жоғары деңгейіне дейін 3,8 м. Реагнетті өлшеп беретін бөлімге
көлемі 8,8 м3, К-4-250 тұтыну чандарын қондырады.
3.14 Жөндеу шаруашылығы
Жөндеу шаруашылығының құрамына кіретіндер:
1) ұсату цехының жөндеу пункты;
2) сусыздандыру цехының жөндеу пункты;
3) Бас корпустағы ұнтақтау бөлімінің диірменді футеровкалау үшін
және шарды сорттауға арналған қондырғылар;
4) Байыту бөліміндегі импеллерді жинауға арналған жөндеу алаңы.
Жөндеу әдісі және жабдықтардың салмағына сәйкес көтеру –
тасымалдау жабдығын таңдайды.
Жоспарланған – ескертілмеген жөндеу жұмысының кестесі: ұнтақтау
жабдығын жылына 1 рет 36 сағат, бас корпустың жабдығын, сонымен
қатар диірменді қайта футеровкалау 6 айда 1 рет 16 сағат, сусыздандыру
бөлімінің жабдығын жөндеуді қамтиды. Ұсатқышты толық жөндеу 4
жылда 1 рет 48 сағат жүргізіледі. Ұнтақтау, сұрыптау жабдықтарын толық
жөндеу 4 жылда 1 рет секцияны 36 сағатқа тоқтатып жүргізеді, ал
қойылдырғышты толық жөндеу 5 жылда 1 рет 48 сағат жүргізеді. Сонымен
қатар, жылына 1 рет фабриканы 8 сағатқа тоқтатып, су жүргізетін
құбырларды, электр жабдықтарын, кабельдерді тексереді.
3.15 Бункер және қойма шаруашылығы
Бастапқы кеннің бункері ұсату бөлімінің жұмысының бірқалыпты
жүруін қамтамасыз ету керек. Тасымалдау бөлімі ұсату бөлімімен
синхронды 3 сменде 7 сағаттан жұмыс істейді.
Қиындысы тік бұрышты бункерде қабылдайды. Бункердің қажетті
сыйымдылығы:
,
мұнда: Q - ұсатқыш бөлімінің сағаттық өнімділігі;
- қор уақыты, сағ;
- кеннің үйінді салмағы, тм3;
К - бункердің толу коэффициенті, К = 0,9.
Сонда м3.
Басқа бункерлерді де осылай есептейді.
3.15.1 Концентрат қоймасы
Климаттың шұғыл өзгеретін континентальдығын ескере отырып,
концентратты тозаңданып кетуден сақтау үшін қойманың жабық түрі
таңдалады.
Концентрат қоймаға таспалы конвейермен беріледі. Байыту фабрикасы мен
тұтынушының ара қашықтығын ескере отырып және бірқалыпты беріліп
тұруын қамтамасыз ету үшін фабрика өнімділігі концентрат бойынша 3
тәулікке жететін қойманы таңдайды.
Қиындысы тік бұрышты бункердің биіктігі 4 м, ені 6 м, ұзындығы
12 м ваннаны қабылдайды. Қорғасын концентраты үшін ваннаның бөліну
енін анықтайды. Концентрат өнімділігі тәулігіне 149 т, үйінді
салмағы 1,8 тм3, ваннаның пайдалы көлемінің коэффициенті К = 0,89.
Қиындыдағы ваннаның пайдалы алаңы:
м3.
Қажетті сыйымдылығы:
м3,
демек ванна ені м
Колонканың стандартты осіне 6 м деп алады. Басқа концентраттарды
осылай есептейді.
3.16 Қалдық шаруашылығы
Қоймаға түсетін қалдықтың жылдық мөлшері қалдық қоймасының
қажетті қуаты:
м3,
мұнда Qқ - қалдық бойынша жылдық өнімділігі;
Т - өндірістің барлық жұмыс істеген жылы, Т = 40 жыл;
δ - қалдықтың көлемдік салмағы;
α - қалдықтың кеуектілік коэффициенті;
К - қалдық сақтау көлемін қолдану коэффициенті.
Қалдық қоймасы фабриканың ық жоқ бетінде орналасқан. Қалдық
фабрикадан қалдық қоймасына айдағыш станция арқылы өткізіледі. Қалдық
қоймасындағы тұндырылған суды жер асты темір бетон коллекторлы және
құдық арқылы алып өтіп, оны биохимиялық тазартуға береді.
3.17 Қосымша қызмет көрсету
Жоспарда бас корпустағы жөндеу алаңында шарды және стерженді
сақтау қарастырылған. Шаруашылық комбинаты, медпункт, тазалық торабы,
кір жуылатын және басқа типтік жоспар бойынша салынады.
3.18 Электрмен қамтамасыз ету және электр жабдықтары
Электр ток күшін пайдаланушыларға сипаттама:
1) Негізгі технологиялық жабдықтардың электр ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz