Turbo Pascal бойынша электрондық оқу әдістемесі

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1.Өзіндік оқуды ұйымдастыру теориясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
2. Электрондық оқулықтар ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
3. Turbo Pascal бойынша электрондық оқу әдістемесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
3.1 Өңдеу негізі және бағдарламаға қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... 10
3.1.1 Мәліметтер қоймаларын сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
3.2. Бағдарламаны сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
3.2.1 Қолданылған процедураларды және функцияларды сипаттау ... ... 17
3.2.2 Жүйеге қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
3.3. Қолданушыға басшылық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25

Қазіргі кезде оқушылардың өзіндік жұмыс істеуіне үлкен назар аударылады. Оқудың жаңа формалары өңделуде, мысалы, өзіндік оқу (дистанциондық оқу), ол негізінен өзіндік жұмысты қарастырады. Өзіндік оқу кезінде оқушыға тапсырма, керек ақпаратты алуға болатын қажет әдебиеттер беріледі. Тапсырманы орындағаннан кейін оқушы өзі жұмыс нәтижелерін тапсырады және басқа жаңа тапсырманы алады. Негізінен бұнын актуалдігі қазіргі кезде есептеу техникасы және байланыс құралдарының дамуымен байланысты. Мысалы Internet глобалді желісін қолданып біз қажет ақпаратты аламыз, сонымен қатар бейнеконференцияларға, біздің елдіміздің, сонымен қатар шет елдерінің жоғары оқу орындарының профессорларының ашық бейне дәрістеріне қатыса аламыз. Тапсырмалар және нәтижелердің бақылауы да Internet арқылы жүргізіледі. Егер энциклопедиялар және электрондық оқулықтар облысындағы бағдарламалық қамтамасыздандырудың өңдеушілеріне қатыссақ, онда олардың өңделген бағдарламалары көптеген ақша тұратынын көруге болады. Осындай жағдайларда электрондық оқулықтарды құру құнды және актуалді болады. Қолда есептеу техникасы бар болса, оның барлық мүмкіндіктерін қолдану керек, мысалы, электрондық оқулықтарды құру үшін: дауыс, бейне, көрсету мысалдарын және т.б. Бірақ электрондық оқулықтарды өзіндік оқу кезінде ғана емес, жалпы оқу кезінде, мысалы оқытушы топпен жұмыс істеп жатқан кезде қолдануға болады. Топта әр оқушымен жеке жұмыс істеуді ұйымдастыру өте қиын. Мұндай жағдайда электрондық оқулықтарды қолдану керек. Электрондық оқулықтардың бір есебі - әр оқушымен жеке жұмыс істеу.
Сіз ең танымал бағдарламалар тілің оқып, үйренейін деп отырсыз. Егерде сіз болашақта компьютерлік бағдарламалар жасап үйренгіңіз келсе, онда бұл бағдарламалау тілі сізге ең керек, қажетті бағдарламалардың бірі. Паскаль тілі – бағдарламалау тілдері ішіндегі ең қарапайымы болып табылады. Қазіргі бағдарламалау тілдері күннен күнге дамып отыр, бірақ соған қарамастан

1. Турбо Паскаль 7.0 – К. : Издательская группа BHV, 1998 -448 с.
2. Стивен Хольцнер, "Dynamic HTML. Руководство разработчика", Москва 2000г.
3. Хеслоп Б., Бадник Л. “HTML с самого начала”, Санкт-Петербург: Питер, 1997г.
4. http://lib.perm.ru - книги в электронном виде.
5. http://www.torry.ru - масса интересных компонентов по Delphi и C++ Builder.
6. http://rusdoc.df.ru - много интересной документации по Delphi,C/C++.
7. Гончаров А. «HTML, самоучитель для начинающих».

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1.Өзіндік оқуды ұйымдастыру
теориясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2. Электрондық оқулықтар ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
3. Turbo Pascal бойынша электрондық оқу
әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...10
3.1 Өңдеу негізі және бағдарламаға қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... 10
3.1.1 Мәліметтер қоймаларын
сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
3.2. Бағдарламаны сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
3.2.1 Қолданылған процедураларды және функцияларды сипаттау ... ... 17
3.2.2 Жүйеге қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
3.3. Қолданушыға басшылық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...24
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...25

КІРІСПЕ

Қазіргі кезде оқушылардың өзіндік жұмыс істеуіне үлкен назар аударылады.
Оқудың жаңа формалары өңделуде, мысалы, өзіндік оқу (дистанциондық оқу), ол
негізінен өзіндік жұмысты қарастырады. Өзіндік оқу кезінде оқушыға
тапсырма, керек ақпаратты алуға болатын қажет әдебиеттер беріледі.
Тапсырманы орындағаннан кейін оқушы өзі жұмыс нәтижелерін тапсырады және
басқа жаңа тапсырманы алады. Негізінен бұнын актуалдігі қазіргі кезде
есептеу техникасы және байланыс құралдарының дамуымен байланысты. Мысалы
Internet глобалді желісін қолданып біз қажет ақпаратты аламыз, сонымен
қатар бейнеконференцияларға, біздің елдіміздің, сонымен қатар шет елдерінің
жоғары оқу орындарының профессорларының ашық бейне дәрістеріне қатыса
аламыз. Тапсырмалар және нәтижелердің бақылауы да Internet арқылы
жүргізіледі. Егер энциклопедиялар және электрондық оқулықтар облысындағы
бағдарламалық қамтамасыздандырудың өңдеушілеріне қатыссақ, онда олардың
өңделген бағдарламалары көптеген ақша тұратынын көруге болады. Осындай
жағдайларда электрондық оқулықтарды құру құнды және актуалді болады. Қолда
есептеу техникасы бар болса, оның барлық мүмкіндіктерін қолдану керек,
мысалы, электрондық оқулықтарды құру үшін: дауыс, бейне, көрсету мысалдарын
және т.б. Бірақ электрондық оқулықтарды өзіндік оқу кезінде ғана емес,
жалпы оқу кезінде, мысалы оқытушы топпен жұмыс істеп жатқан кезде қолдануға
болады. Топта әр оқушымен жеке жұмыс істеуді ұйымдастыру өте қиын. Мұндай
жағдайда электрондық оқулықтарды қолдану керек. Электрондық оқулықтардың
бір есебі - әр оқушымен жеке жұмыс істеу.
Сіз ең танымал бағдарламалар тілің оқып, үйренейін деп отырсыз. Егерде
сіз болашақта компьютерлік бағдарламалар жасап үйренгіңіз келсе, онда бұл
бағдарламалау тілі сізге ең керек, қажетті бағдарламалардың бірі. Паскаль
тілі – бағдарламалау тілдері ішіндегі ең қарапайымы болып табылады. Қазіргі
бағдарламалау тілдері күннен күнге дамып отыр, бірақ соған қарамастан
Паскаль бағдарламасы нарықтан өз позициясын жоғалта қойған жоқ. Өйткені,
егерде сіз Паскальдан басқа қандай да бір бағдарламалау тілін оқып
үйренемін десеңіз, сіз көптеген кедергілерге жолығасыз. Атап айтсақ,
біріншіден Паскальдан басқа көптеген бағдарламалар тілінде материалдың
аздығы, жетіспеушілігі, екіншіден бағдарламаларда берілген мысалдардың
күрделілігі. Ал егерде сіз Паскальды басынан бастап аяғынан толықтай оқып
және Паскаль тілінде кез келген есептерді шығаратын болсаңыз, онда басқа
бағдарламалар тілдері де сізге онша қиын болмайды.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты – Delphi визуалды бағдарламалау ортасының
құралдары арқылы электрондық оқулықтарды құру облысында зерттеу өңдеулерін
жүргізу. Бағдарламада көптеген графиктік, HTML, бейне файлдары
қолданылған, бұл бағдарламаны көрнекті түрге келтіреді.

1.Өзіндік оқуды ұйымдастыру теориясы

Көп жылдық отандық және шетелдердің дистанциондық оқытудың теория
және практикасы жалпы актуальдығын және жаңа бағытты зерттеуді бекітеді,
білім алудың бір әдісі болатын спецификалық білім беру технологияларын
қолдануына негізделген, қазіргі оқыту әдістерінде техникалық әдістер мен
ақпаратты таратуда, ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларда
қолданылады.
Алдынала біілім беру және оқытуға түсініктеме берейік. Сонымен, оқыту –
біліммен, іскерлікпен, әдетпен қамтамасызданған мақсатты бағытталған,
жүйелі, ұйымдастырылған үрдіс. Ал білім беру – тәрбиенің , жеке тұлғаның
дамуының және оқытудың нәтижесі.
Дистанциондық білім беру – білім беру қызметінің жиыны, арақашықтықта
оқу ақпараттарымен құралдарда қолданатын (спутниктік теледидар, радио,
компьютерлік байланыс және т.б.), мамандандырылған ақпараттық білім беру
ортасы көмегімен жалпы халықтарда және шетелдерде көрсетілген.
Дистанциондық оқытудың ақпараттық-білім беру ортасы қолданушының білім беру
сұранысын қанағантануына бағытталған жүйелі-ұйымдасқан тарату құралдарының
берілгендердің, ақпараттық ресурстардың, өзара әрекеттесу протоколдардың,
ақпаратты-бағдарламалы және ұйымды -әдістемелік қамтамасыз етудің жиыны
болып табылады. Адамның білім және ақпарат алу құқығын негізделуге
шақыратын, үздіксіз білім берудің формасының бірі дистанциондық оқыту
болады. Дистанциондық оқытудың басқа да түсініктемелері бар.
Дистанциондық оқыту – студенттің өздігінше оқыту принципына
негізделген, білім беру үрдісінің жаңа ұйымы. Бұл оқыту ортасының
рекшелігі, оқушылар негізінен немесе жалпы оқытушыдан қашықтықта болады,
сонымен қатар кез келген уақытта телекомуникация құлардары арқылы байланыс
жүргізе алады.
Дистанциондық оқыту – ақпараттық технологиялардың жиынтығы, олар
кімді оқытады соларға зерттелетін материалдың негізгі көлемде жеткізуін
қамтамасыз етеді; интерактивті өзара әрекеттесу кімді оқытады және оқыту
үрдісінде оқытушылармен; студенттерге зерттелетін оқу материалын қамту үшін
өзіндік жұмыстарға мүмкіндік береді, сонымен бірге оқу үрдісінде алған
олардың білімдерін бағау және әдеттерін көрсетеді.
Дистанциондық оқыту – сырттай оқытудың жаңа дәрежесі, ақпараттық
технологияларын қолдануын қамтамасыз ететін негізінен жеке компьютерлерді,
видео-аудиотехникаларді, ғарыштық техникаларды қолдану.
Жоғарыда көрсетілген барлық анықтамалар көпжақты құбылыстың бір
немесе бірнеше жақтарын көрсетеді. Мысалы, мынадай ой қалыптасады,
дистанциондық оқыту дәстүрлі ақпараттық технологияларды, мындай
басылымдарды, қолданбайды, және оқыту кезінде оқытушы мен тындаушының
арасында байланыс мүлдем жоқ. Дистанциондық оқытуға мындай жағдайды апаруға
болады, егер оқу үрдісінде екі қатысушы территориалды алынбаған, бір қалада
тұрады, ауданда, бірақ әртүрлі уақыт шарттары арқылы байланыс жүргізе
алмайды (графикалық жұмыс және өмір).
Сондықтан, төменде көрсетілген анықтамалар жалпы жағдайда мінез
ерекшеліктерін және дистанциондық оқыту ұйымының варианттарын есептейді.
Дистанциондық оқыту – синтетикалық, интегралды, гуманитарлық оқу
формасы, оқытушылар және кімді оқытады солардың арасында оқу материалын
жеткізу үшін, өз бетімен оқыту үшін, байланыс алмастыру ұйымдарда
қолданыматын, дәстүрлі, жаңа ақпараттық технологияларды және оладың
техникалық құралдарын қолдануға негізделеді, егер оқыту үрдісі кеңістікте,
уақытта олардың орналасуы критикалық емес, сонымен бірге негізгі білім беру
мекемесіне.
Соңғы тұжырым дистанциондық оқыту жүйесі туралы жалпы көлемде айтуға
құқық береді.
Жалпы айтқанда дистанциондық оқыту идеясы жаңа емес, ал оның
элементтері сырттай және экстернат сияқты оқу формасында нақтылынады.
Дистанциондық оқыту технологияларына әдістер жиынтығы, форма және
өзіндік жұмыс үрдісінде оқытылатындармен өзара қатынас құралы, бірақ
қабылданған белгілі білім массивін басқарады.
дистанциондық оқытудың қажеттілігі мен мүмкіндіктерін қолдану ерекшеліктері
келесі белгілермен:
- білім беруге жаңа талаптар (жекелей, қол жетімділік, оқу ақысы жоғары
емес, оқу уақытының шектелгені, және т.б.);
- мамандықтарын жоғарлату және де басқа түрді білім беру ұйымдарының
факультеттердің, жоғары оқу орындарының өту мүмкіндіктері бойынша шектеу;
- жаңа ақпараттық технологиялар құралдарының сапасының пайда болуы мен
дамуы және ақпараттандыру үрдісі ашық көрсетілген;
- халықаралық интеграциясын күшейту және т.б.

2. Электрондық оқулықтар

Қазіргі кезде сабақтарды және бақылауды ұйымдастыру және өткізу кезінде
оқытушы көп уақытты материалдарды іздеге және жүйелендіруге жұмсайды. Бұл
сабақты мазмұндық жағынан, игеру жағынан да қызықты өткізуге байланысты
болады. Компьютерді мәліметтер қоймасы ретінде қолдану кезінде мәліметтер
қоймасы үзіліссіз толықтырылып жаңартылуы керек. Бұл қиын, сонымен қатар
рутиндық үрдіс бұл жағдайда қысқартылады.
Компьютерлік оқулықты кітаппен салыстыруға болмайды. Компьютерлік
оқулықтар қазіргі кезде кітаптардан ыңғайлы. Гипермәтіндік сілтемелер
арқылы қосымша ақпаратты құжаттың кез келген бөлігінен алуға немесе қарауға
болатыды. Бұл кезде қайта оқу кезінде құжаттың алғаш мәтінін қайта ашу
керек емес.
Гипермәтіннің принципі бойынша Internet әлемдік ақпараттық желісі
құрылған, оның көмегімен қазіргі кезде дистанциондық оқытужүргізіліп
жатыр. Мысалы, дистанциондық оқыту кезінде ірі университеттердің
профессорлары дәрістерді оқып, көптеген сұрақтарға жауаптарын үйреншікті
студенттік дәрісханаға емес, ал желі түйініне қосылғандарға береді.
Тындаушылардың жоқтығына қарамастан тындаушылардың саны телеэкран
көрермендерінен кем болмауы да мүмкін, бірақ бұл кезде кітаппен және
телеарнамен салыстырғанда оқытушы және оқушы арасында қайта байланыс
сақталады. Бұл қазіргі кезде мүмкін.
Осындай бағдарламалық өнімдерді құру үшін көптеген кезде құжаттарды
гипермәтіндік бөлу тілі (HTML) қолданылады. Интернетттің бар
мәліметтерінің, яғни барлық Web-парақтарының бір ортақ қасиеті – олардың
барлығы да HTML тілінде жазылған. HTML тілінде Web-парақтарын жасау
программалауға ұқсас болғанымен, ол қарапайым программалау тілі емес. HTML
- гипермәтінді белгілеу тілі. Ол кәдімгі мәтіндерді Web-парақтар түрінде
бейнелеуге арналған ережелер жиынын анықтайды.
Гипермәтін – қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы код,
яғни екпінді элемент (anchor) орналасқан мәтін. Ол мәтін ішіне сурет, дыбыс
еңгізу, мәтінді безендіру, пішімдеу (форматтау) ісін орындайтын немесе осы
құжаттың басқа бөлігіне сілтемесі бар алғашқы нүкте ретінде қарастырылатын
белгіленген сөз. Сөзді ерекшелеп белгілеу дегеніміз – келесі көрсетілетін
құжат бөлігі қалай бейнеленетінін анықтайтын айрықша кодты осы сөз ішіне
енгізу. Гипермәтінді бейнелеу үшін броузер (browsers) деп аталатын арнайы
көрсету программалары қолданылады. Гипермәтін экранда белгіленген қарапайым
сөз ретінде тұрады, егер курсорды сол сөзге жеткізіп, тышқанды шертсек
(ENTER пернесін бассақ), онда сонымен байланысты (ол сілтеп тұрған) басқа
құжатты оқимыз. Ол құжаттар мәліметтер ішіндегі басқа парақтарда немесе Web
жүйесіндегі басқа тораптарда орналасып, бейнежазба, сурет, жазылған дыбыс
күйінде болуы мүмкін. Сонымен, мәтіндерді осылай байланыстыра отырып
белгілейтін мүмкіндікті беретін HTML тілі. Оның дұрыс нәтиже алуды
қамтамасыз ететін өз заңдылықтары мен ережелері бар.

3. Turbo Pascal бойынша электрондық оқу әдістемесі

3.1. Өңдеу негізі және бағдарламаға қойылатын талаптар

Электрондық оқулықты Turbo Pascal тілін тез үйренуге болатындай құру
керек.
Delphi – бұл жаңадан келген және маманданған қолданушыларды бірдей
қуантандыратын, визуальді объектті-ориенттік бағдарламаның ең әдемі жүйесі.
Жаңадан келген қолданушыға көп емес күш пен уақытты жұмсап, маманданған
қолданушы құрастырған бағдарламадан айырмасы жоқ және Windows міндеттерін
қанағаттандыратын бағдарламаны құру мүмкіндігін береді. Енді Delphi-де
Windows және Linux орталарында жұмыс істей алатын кросс-платформды
бағдарламаларды құруға мүмкіндік бар. Ал маманданған қолданушыға Delphi
әртүрлі берілгендер қорымен жұмыс істейтін көптеген қиын қосымшаларды
құруға шектелмеген мүмкіндіктер ашады.
Delphi – қазіргі дәрежеде Windows-ң бөлек қолданбалы бағдарламаларды
құруға, сонымен қатар Интернеттегі корпоративті желілерде жұмыс істеуге
қолданылатын тармақты кешенді құруға мүмкіндік беретін қуатты жүйелердің
бірі болып табылады.
Объектті-бағытталған бағдарламалау (қысқаша ООБ) – бұл қазіргі уақытта
қиын бағдарламалар және жүйелер құрастыруға арнаған қадам болып табылады.
Windows-ң кез келген бағдарламасын ашқанда, сіз көптеген батырмалары бар
терезені көресіз, мәзір бөлімдері, редактілеу терезелері, тізімдер және
т.с.с. Бұлардың бәрі объектілер. Бірақ та олар өздерімен өзі ештеңе
істемейді. Олар қандай да бір әрекеттерді күтеді – қолданушының пернені
немесе тышқанның батырмасын шерткенін, курсордың орнын ауыстырғанын және
т.б. Осындай әрекеттер болған жағдайда, объект осы туралы хабар алып, оған
қандай да әрекет етеді: кейбір есептеуді орындайды, тізімді ашады,
редактілеу терезесіне символ енгізеді. Windows-ң мұндай бағдарламасы
объектті-ориенттік бағдарлама (қосымша) болып табылады. Объектті
бағытталған принциптері бойынша құралған қосымша – бұл қандай да
операторлар тізбегі емес. Объектті-ориенттік бағдарлама – бұл объекттер
және олардың өзара әрекеттесу әдістер жиынтығы. Объект – бұл берілгендер,
олармен жұмыс істеу әдістері, қасиеттері және методтардың жиынтығы.
Берілгендерді жазудың өрісі ретінде қарастыруға болады. Бұл объекттің
мінездемелері. Берілгендерді жасыру принципі сыртқы объектілерге және
қолданушыға берілгендерге тура кіруге, ереже бойынша тыйым салынады.
Берілгендерді қолданатын сыртқы қолданушыларға тек қана қолданушылық
интерфейске (яғни, қандай берілгендер, функциялар бар және олармен қалай
қолдануға болатыны суреттелген) кіре алады. Ал ішкі реализация – бұл
объекттіні құрастырушының жұмысы.
Берілгендер және оларды оқу мен жазу әдістер жиынтығы қасиет деп аталады.
Қасиеттерді проектілеу үрдісінде құрастыруға болады, сіздің бағдарламаңыз
орындалып жатқатда оларды өзгертуге болады.
Бөлек берілгендермен жұмыс істейтін әдістермен қатар, объектіде олардың
жиынтығымен жұмыс істейтін, олардың құрылымын өзгертетін әдістер де бар.
Осылайша, объект қасиеттер мен әдістер жиынтығы болып табылады.
Объектілердің өзара әрекеттесу ортасы, әртүрлі жағдайлар нәтижесінде
пайда болатын хабарлар болып табылады. Жағдайлар алдымен қолданушының
пернені немесе тышқанның батырмасын шерткенін, курсордың орнын
ауыстырғаннан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.