Мемлекеттік билікті ұйымдастырудағы Конституцияның рөлі

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

< h1>

> Мемлекеттік билікті ұйымдастырудағы Конституцияның рөлі</h2>

<h3>Жоспар

1. Мемлекеттік билік түсінігі 3

2. Мемлекеттік басқарудың қағидалары 4

3. Мемлекеттік басқарудың ұйымдастырушылық-функционалдық құрылымы 5

4. Мемлекеттік басқарудағы қатынастарды құқықтық реттеу 6

5. ҚР мемлекеттік органдар жүйесі 8

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі 10

</h3>
<h4>1. Мемлекеттік билік түсінігі

Билік жалпы түрде субъектінің (индивидтердің, ұйымдардың, ұжымдардың) басқа субъектінің тәртібін (жеке адамның, ұжымның, ұйымның) еркін жеке пайдасына не басқаның назарына бағындыру қабілеттілігі.

Мемлекеттік биліктің ерекшелігін, оның ереже касиетін, белгісін айта отырып екі жағдайды еске сақтауымыз қажет: біріншіден, тығыз, бөлімбейтін, мемлекеттің билігімен, мемлекеттің байланысын, ал екіншіден, мемлекеттік билікпен, мемлекет - бүл дегенмен де әртүрлі бір-біріне ұқсамайтын құбылыстар. </h4> Осыған байланысты, бір жағынақ мемлекеттік биліктің белгісі және мемлекет бірімен-бірі қарым-қатнаста болады, тығыз араласып кеткен, ал екінші жағынан - олар толық сәйкес келмейді жэне оларды сипаттауға ыңғай әртүрлі болуы қажет.

Мемлекеттік биліктің ерекше қасиеттеріне мыналарды жатқызуға болады: мемлекеттік биліктің күштілік, оның негізіне жататыны мемлекет: басқа ешқандай билік сондай ықпал ету құралымен пайдалана алмайды. Мемлекеттік билік көпшілікшіл. Жалпы оның мәніде көпшілікшіл, яғни барлық билік қоғамдық. Дегенмен, мемлекет теориясында бүл сипаттамаға басқа традициялық мән беріледі, нақты сол, мемлекеттік биліктің профессионалды аппаратпен іске асырылуы, қоғамнан бөлінген билік объектісі ретінде. Мемлекетгік билік егеменді, олай болатын себебі оның сыртгай тэуелсіздігі және ел ішіндегі үстемдігі. Мемлекетгік биліктің үстемдігі ең алдымен, оның билігі барлық басқа ұйымдардың және елдің жалпылығынан жоғары, түратындығы жэне оның барлыгы мемлекеттің билігіне бағынуға міндетті. Мемлекеттік билік универсальды: ол өз күшін барлық аумақтарға жэне елдің барлық тұрғындарына таратады.

<h4>2. Мемлекеттік басқарудың қағидалары

Мемлекеттік басқару жүйесінде қағида зандылықты, қатынастарды, элементтер арасындағы өзара байланысты білдіреді. Соларға сәйкес мемлекетгік басқару жүйесі құрылып, жұмыс істейді. Қандай да бір қағидадан «бас тарту» бүкіл жүйенің қалыпты қызметіне нұқсан келтіруі мүмкін. Сондықтан мемлекеттік басқару қағидаларын айқындау және негіздеу процесіне белгілі талаптар қойылады: а) мемлекеттік басқарудың кез келген емес, тек ең маңызды, басты, объективті, қажетті зандылықтарын, қатынастары мен өзара байланыстарын білдіру; ә) мемлекеттік басқарудағы тек тұрақты зандылықтарды сипатгау; б) мемлекеттік басқарудың өзге басқару түрлерінен ерекшелігін білдіру. </h4>

Мемлекеттік басқару қағидаларының ерекше белгілерін де атап өткен жөн: бұл олардың диалектикалылығы, жүйелілігі, басқарушы субъектінің біліміне, қабілетіне байланыстылығы және қағидалардың өзара байланыстылығы.

Отандық және шетелдік ғалымдар басқару қағидаларын жүйелеу мен жіктеуге әр түрлі көзқарастар білдіреді. Олар мемлекеттік басқарудың ерекшелігін ескере отырып басқару қағидаларының жүйесін үш топқа бөледі: 1) жалпы ортақ қағидалар: жүйелілік, объективтілік, өзін-өзі реттеу, кері байланыс, оңтайлылық, ақпараттық жеткіліктілік, демократизм, жариялылық, құқықтық реттілік (заңға сәйкес келу) ; 2) қоғамның түрлі салаларында (экономикалық, әлеуметтік-саяси, рухани) және әр түрлі қоғамдық құбылыстарды, ұйымдарды, институттарды талдау барысында қолданылатын жекелеген қағидалар; 3) мемлекеттік басқарудың ұйымдастырушылық-технологиялық жақтарын қарастыратын үйымдастырушылық-технологиялық қағидалар

<h4>3. Мемлекеттік басқарудың ұйымдастырушылық-функционалдық құрылымы

Кез келген тарихи тұрпаттағы мемлекетті ғылыми тұрғыдан танып-білу биліктің ерекше ұйымы ретіндегі мемлекетгің ғана емес, жалпы қоғамның да негізгі сапалық сипаттамалары мен бағыт-бағдарын білдіретін оның функцияларын қарастыруды көздейді.

Мемлекеттің функциялары - бұл мемлекеттің жалпы адами мәні мен әлеуметтік тағайындалуы көрініс табатын және нақтыланатын оның ішкі және сыртқы қызметінің негізгі бағыттары. Бұл анықтамада мемлекет функциясының маңызды белгілері көрсетілген:</h4>

1. Мемлекеттің функциялары оның жалпы адами мәнін тікелей ашып көрсетеді және нақтылайды; олардың мазмұны қоғам мүшелерінің ұлттық, жеке бастық және топтық мүдделерін ескереді.

2. Мемлекеттің функцияларында оның қоғам өмірінің әр түрлі саласында атқаратын рөлі айқындалып, ел ішінде және халықаралық аренада атқаратын жан-жақты практикалық қызметі көрініс табады;

3. Мемлекеттің функциялары оның тарихи міндеттері мен мақсаттарына байланысты пайда болады және дамиды; мемлекет өзінің әлеуметтік міндетін өз қызметінің тұрақты қалыптасқан бағытын құрайтын тиісті функцияларды іске асыру арқылы атқарады;

4. Әр түрл і тарихи тұрпаттағы мемлекеттердің функцияларында оларға тән даму ерекшеліктері мен заңдылықтары, қоғам өміріндегі әлеуметтік-экономикалық, саяси және рухани өзгерістердің деңгейі нақты көрініс табады.

Мемлекеттің ішкі және сыртқы функцияларының арасында негізгі және қосымша функцияларын да атап өткен жөн. Негізгі функциялар - бұл белгілі бір тарихи кезеңде түбірлі стратегиялық міндеттер мен мақсаттарды жүзеге асыру жөніндегі мемлекет қызметінің жалпы маңызды бағыттары.

<h4>4. Мемлекеттік басқарудағы қатынастарды құқықтық реттеу

Мемлекеттік басқаруды қүқықтық реттеу мемлекеттік органдарды ұйымдастыру және олардың қызмет ету ережелерін бекіту жөніндегі мемлекет қызметін білдіреді. Бұл қызмет басқарушылық процестерде мемлекеттік билікті жүзеге асыру тәсілдерін, қүралдарын және процедураларын негізінен заңды тұрғыдан анықтаумен байланысты болғандықтан ерекше мәнге ие. Жалпы құқықтық реттеу мемлекеттік органдардың функцияларын, ұйымдастырушылық қүрылымдары мен басқарушылық қызметтерін тәртіпке келтіруге арналған.

Құқықтық реттеудің объектілерін құрайтын мемлекеттік және қоғамдық өмірдің бірнеше аспектілерін атап өтуге болады:</h4>

1. Мемлекет пен қоғам, азаматтар арасындағы қатынастар;

2. Мемлекеттік органдар арасындағы билік бөлінісі және олардың құқықтық мәртебесін анықтауға байланысты қалыптасатын қатынастар;

2. 1. Мемлекетгік органдардың мемлекеттік басқару жүйесіндегі орнын, рөлін, функциясын және мақсат-міндеттерін анықтау;

2. 2. Мемлекеттік органдардың ұйымдық құрылымын заңды түрде бекіту;

3. Мемлекеттік-басқарушылық процеске қатысушы адамдар арасындағы қатынастар, мемлекеттік қызметті атқаруға байланысты және өздерінің қандай да бір мәселелерін шешу үшін мемлекеттік органдарға жүгіну барысында қалыптасатын қатынастар.

Мемлекеттік органның қай билік түрін (заң шығарушы, атқарушы, сот билігі) атқаратындығы, қай деңгейде (орталық, жергілікті) орналасатындығы және атқарушы биліктің мамандандырылған кіші жүйелерінің қайсысына жататындығы оның қүқықтық мәртебесінің анықталуына негіз болады.

Мемлекеттік басқаруды құқықтық реттеуде оның объектілерінің ерекшеліктеріне сәйкес тиісті әдістер қолданылады. Құқықтық реттеудің әдістері басқарушы жүйенің әлеуметтік-құқықтық салаға әсер етуінің заңды тәсілдері мен құралдарының жиынтығынан тұрады. Олар: 1) орталықгандырылған, императивті реттеу (субординация әдісі), мұнда реттеу жоғарыдан төмен биліктік-императивтік негізде мемлекеттік билік органдары арқылы жүргізіледі; 2) орталықсыздандырылған, диспозитивті реттеу, мұнда құқықтық реттеу пікір алмасу, келісім жасау, бірлескен актілер қабылдау арқылы жүргізіледі.

<h4>5. ҚР мемлекеттік органдар жүйесі

Мемлекеттік аппараттың құрылымы негізінде мемлекеттік органдарды жіктеу мүмкіндігін беру көрсетіледі. Мемлекеттік тетіктер, жалпы басқару функциялары мен қызметінің салалары, территориялық қызметтің шегі, мінездің жете білушілігі мен функция мазмұны, материалдық құралдарды жүргізу әдісі мен қаржыландыру көздері және т. б. Мемлекеттік органдардың жіктелуі туралы айтылған ойларға шолу толық болмаса да, мемлекеттік тәжірибемен қолданыстағы заңның негізінде ілімнің қалыптасу мұқтаж мәселелерінің бар екенін куәландырады. </h4>Мемлекеттік аппараттың толық жүйе секілді қосылуының өзінде әртүрлі ішкі жүйелерден тұрады, яғни топтық органдардың өз еріктері туралы, мемлекеттік қызметтің сәйкес ортасында өзінің міндетін іске асырып және сол бойынша есептерін шешу.

Мемлекеттің және атқарушы биліктің басшысы ретінде Президент лауазымы бірінші рет Америка Құрама Штаттарында пайда болды. Қазіргі кезде көптеген елдерде ел Президенті қызметі орнықтырылды. Президенттік қазіргі таңда Еуропанын, Азияның, Африканың, Американың көптеген елдерінің саяси жүйесінің элементі болып табылады.

Президенттік институты президенттік, сондай-ақ парламенттік басқару республикаларында құрылып, қызмет етуде.

Жоғары және төмен тұрған органдардың қатынас специфкасы мемлекеттің биліктің соттық тармағына тән. Төменде тұрған сот ұйымдастырылған түрде жоғары тұрғанға бағынбайды. Заң шығарушы билік органдары мемлекетті басқаруды жүзеге асырады, біріншікк кезкте заңдарды және басқа құқытық актілерді қабылдау жолымен, соынмен қатар мемлекеттің басқа органдарын қалыптастыру және олардың қызметіне бақылауды жүзеге асыру жолымен. Олар әртүрлі дәрежелерде әрекет етеді. Жалпы мемлекеттік заң шығарушы органдар, федерация субъектілерінің органдары және саяси сипатты иемденетін автономдық қалыптасулардың заң шығарушы органдары. Заң шығарушы биліктің органы бірінші кезекте парламент болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.