Delphi ортасы туралы



КІРІСПЕ 3
IDELPHI ОРТАСЫМЕН ТАНЫСУ
1.1. Delphi . дің қасиеттері, компонеттері және терезелері 5
1.2. Бағдарламалау технологиясының негізгі түсініктері және даму
кезеңдері 12
IIБАҒДАРЛАМАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕРІ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
2.1. Бағдарламаны құру барысында қажетті компоненттер тізбегі 14
2.2. Chart компонентімен жұмыс жасау 14
ҚОРЫТЫНДЫ 25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 26
ҚОСЫМША
Әлемдегі миллиондаған программистер Delphi-де жұмыс жасайды және олардың көбісі Delphi-де мәліметтерді өңдеуге және сақтауға арналған программалар құрады. Күнбе-күн коммерциялық және жеке мәліметтерді санамағанда (адам аттары, мекен-жайлар, есепшоттар) визуальды интерфейс көмегімен жұмыс істеу керек болатын көптеген ақпараттар бар: дыбыс файлдары, видео көріністер, WEB –парақшалары және т.б. Осындай көп ақпарат арасында өзімізге керекті мәліметтерді алу үшін, оларды өңдейтін программалар қажет.
Программа құруға ыңғайлы тамаша ортаның бірі – Delphi ортасы таңдап алынды. Оны оқып үйрену , түсіну және логикалыңқ ойлауға өте қарапайым , әрі жеңіл. Delphi программалаудың структуралық тәртібін және программалаудың басқа тілдерге қарағанда жалпы жақсы дамыған.Оның қызықты рекурсивті мүмкіндіктері , сонымен қатар қызықты есептер шығару мүмкіндіктері бар.
Delphi типті жүйені тез және визуальды құру ортасы деп атайды.Себебі ол өзіне компилятормен қоса редактор және көптеген дайын программалар жиынтығын қамтиды.Delphi – де шамамен 200 – ге жуық дайын компоненттер бар.
Delphi-де программа құру жақсы жабдықталған компьютерді қажет етеді.
DELPHI – бұл Borland International-дың қосымшаларды тез құруға арналған жеткілікті жаңа өнімі. Қосымшалармен мәліметтер қорымен “клиент-сервер “ архитектурасында, Internet/Intranet, сонымен қатар локальді машиналар және “ файл-серверлік “ архитектурасында жұмыс істейді.
DELPHI тілі объектілі – бағытталған Object Pascal тілінің жалғасы. DELPHI-ге InterBase локальді SQL сервері, есеп беру генераторлары, визуальді компоненттің және информациялық жүйені немесе Windows ортасының қарапайым программаларын кәсіби өндеуде өзінді сенімді сезіну үшін арналған тағы басқа құрылғылар жатады.
1.Котов В.М.Волков И.А.Харитонович Методы алгоритмизации.Мн:Нар.асвета,1996-127с.ил
2.Нил Дж.Рубенкинг.Язык программирования Delphiдля "чайников".
Введение в Borland Delphi 2006= Delphi for Dummies.-М.:Диалектика,2007:--944с.--ISBN 0-7645-01.79-8
3.ХавьерПашеку.Программированияв Delphi 2006 дляпрофессионалов=Delphi for.NET Develpoer's Guide.---М.: Вильямс, 2006. - 944 с. - ISBN 0-672-32443-Х
4. Бородич Ю.С. и др. Пскаль для персональных компьютеров: Спарв. пособие / Ю.С. Бородич А.Н. Вальвачев, А.И. Кузьмич.-Мн.: ВЫш.шк.: БФ ГИТМП «Ника», 1991.-365с.:ил.
5. Бородич Ю.С. Раработка программных систем на языке Паскаль:
Справ.пособие.- Мн.: Выш.шл.,1992.143с.:ил
6. Вальвачев А.Н., Крисечев В.С. Программирование на языке Паскаль для персональных ЭВМ ЕС.- Мн.:Выш.шл,.1989.-223с
7. Вальвачев А.Н. Графическое программирование на языке Паскаль: Справ.пособие.-Мн.:ВЫш.шл,.1992.-143с.:ил
8. Вирт Н.Алгоритмы и структуры данных.М.:МИр,1989
9. Епанешников А.М., Епанешников В.А. Е Turbo Vision 2.0. Основы практического использования.-М.: «ДИАЛОГ-МИФИ », 1995.-240с.
10. Климов Ю.С и др Программирование в среде TurboPaskal 6.0: Справ.пособие/ Ю.С. Климов, А.И. Касаткин, С.М. Мороз. - Мн.: Выш.шл., 1992.158 с.:ил.

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
I DELPHI ОРТАСЫМЕН ТАНЫСУ
1.1. Delphi - дің қасиеттері, компонеттері және терезелері 5
1.2. Бағдарламалау технологиясының негізгі түсініктері және даму
кезеңдері 12
II БАҒДАРЛАМАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕРІ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
2.1. Бағдарламаны құру барысында қажетті компоненттер тізбегі 14
2.2. Chart компонентімен жұмыс жасау 14
ҚОРЫТЫНДЫ 25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 26
ҚОСЫМША

КІРІСПЕ
Әлемдегі миллиондаған программистер Delphi-де жұмыс жасайды және олардың көбісі Delphi-де мәліметтерді өңдеуге және сақтауға арналған программалар құрады. Күнбе-күн коммерциялық және жеке мәліметтерді санамағанда (адам аттары, мекен-жайлар, есепшоттар) визуальды интерфейс көмегімен жұмыс істеу керек болатын көптеген ақпараттар бар: дыбыс файлдары, видео көріністер, WEB - парақшалары және т.б. Осындай көп ақпарат арасында өзімізге керекті мәліметтерді алу үшін, оларды өңдейтін программалар қажет.
Программа құруға ыңғайлы тамаша ортаның бірі - Delphi ортасы таңдап алынды. Оны оқып үйрену , түсіну және логикалыңқ ойлауға өте қарапайым , әрі жеңіл. Delphi программалаудың структуралық тәртібін және программалаудың басқа тілдерге қарағанда жалпы жақсы дамыған.Оның қызықты рекурсивті мүмкіндіктері , сонымен қатар қызықты есептер шығару мүмкіндіктері бар.
Delphi типті жүйені тез және визуальды құру ортасы деп атайды.Себебі ол өзіне компилятормен қоса редактор және көптеген дайын программалар жиынтығын қамтиды.Delphi - де шамамен 200 - ге жуық дайын компоненттер бар.
Delphi-де программа құру жақсы жабдықталған компьютерді қажет етеді.
DELPHI - бұл Borland International-дың қосымшаларды тез құруға арналған жеткілікті жаңа өнімі. Қосымшалармен мәліметтер қорымен "клиент-сервер " архитектурасында, InternetIntranet, сонымен қатар локальді машиналар және " файл-серверлік " архитектурасында жұмыс істейді.
DELPHI тілі объектілі - бағытталған Object Pascal тілінің жалғасы. DELPHI-ге InterBase локальді SQL сервері, есеп беру генераторлары, визуальді компоненттің және информациялық жүйені немесе Windows ортасының қарапайым программаларын кәсіби өндеуде өзінді сенімді сезіну үшін арналған тағы басқа құрылғылар жатады.
Менің курстық жұмысымның мақсаты- Chart компанентімен жұмыс жасау. Диаграмма тұрғызу. Қасиеттерін өзгерту.Менің курстық жұмысымның мазмұны екі бөлімнен тұрады:
1.Delphi ортасымен танысу
2.Бағдарламалаудың әдістері және технологиялары

I DELPHI ОРТАСЫМЕН ТАНЫСУ
1.1.Delphi-дің қасиеттері,компоненттері және терезелері
Компьютерлік бағдарлама- бұл файылдағы байттардың машиналық код тізбектілік түрде корсетілген процессордан элементарлы командалардың жиынтығы болып табылады.Әр команда бір немесе бірнеше байттармен кодталған.Бұл түрдегі бағдарламаны қолмен сілтеуге болады,бірақ қарапайым командалардың көмегімен тікелей процессорды басқарудың күрделігінен адам мұндай жұмысты істеуге шамасы жетпейді.Сондықтан бағдарлама жәй мәтін сияқты бағдарламалаудың тілінде жазылады.Бұл мәтін
Бағдарламаның негізгі мәні Delphi 7 ортасында негізгі мәтіндердің енгізілген редактор көмегімен жасалынады.Бұл редактор арнайы белгілеудің илгіш мүмкіндіктермен ажыратылады және жиі кездесетін құрылымдарының тез енгізілуіне мүмкіндік береді.
Delphi 7 бағдарламаның 6 түрлі терезелер бар:
1.негізгі терезе
2.Ағаш обьекті терезе
3.Обьектілердің инспектор терезе
4.браузер терезе
5.форма терезе
6.бағдарлама-коды терезе
Негізгі терезе.Бағдарлама құрастыратын проектіні басқарудың негізгі формасын негізгі терезе арқылы іске асыруға болады,ол терезенің көлемі өзгермейді,онда бағдарламаның негізгі мәзір,пиктографиялық батырмалар және компоненттер палитрасы орналастырылған.
Терезенің негізгі мәзірі пректіні басқару үшін қажетті құралдармен жабдықталған және де терезенің барлық элементтері арнайы панелдерде орналастырып,оның сол жақ бөлігінде панелді басқаратын кнопкалар бар.Негізгі мәзірден басқа да кез келген панелдің терезеден алып тастауға не экраннан басқа терезеге жіберуге болады.
.
Ағаш обьекті терезе.Бұл терезе тек 6-шы нұсқауда пайда болады.Оның қажеттілігі күрделі бағдарлама жазу кезінде қажетті бағдарламаның тез іздеп табу үшін арналған.Мұнда компоненттер сілтеуіштегі файлдар сияқты орналасады.Бұл терезеде кез келген компонентері бар тышқанның пернесін екі рет бассаңыз,сол компонентке арналған OnClick оқиғасышығады.Ал,бір рет бассаңыз сәйкес компонент формада белгіленеді.
Обьектілердің инспектор терезесі.Бұл терезе де екі парақ бар:
::Prjperties-қасиет
::Events-оқиға

Форма терезе.Бұл терезе болашақ бағдарламаның бейнесі,яғни Windows прекциясы.Басында бұл терезе бос болады,дәлірек айтқанда,онда максимизация,минимизация және терезені жабу батырмаларымен тақырыптық жолды қамтитын рамкадан тұрады.Терезенің барлық жұмыс аймағы кординаталық сеткалардың нүктелерінін толтырылған.Ол қажетті компоненттерді дұрыс орналастыруға арналған .Бірақ бағдарлама орындалу барысында бұл нүктелер корінбейді.Егер бұл нүктелер қажет емес десеңіз ToolsEnvironment Options алып таңдайсыз.

Бағдарлама-коды терезесі.

Delphi де программа құру процесстін тығыз байланысуынан тұрады:
1.Программаның визуалдық көрінесінен құру;
2.Программаға қажетті қызмет атқаратын код жазу процесттері.
Программалау код терезесі трекст программасын өзгерту және құру үшін арналған.Бұл текст арнайы ережелер және программаның жұмыс атқаруының сипатталуы бойынша жасалынады.Осы текст жазу ережелерінің жиынтығын программалау тілі деп атаймыз.Delphi жүйесінде Pascal программалау тілінің жаңартылған версиясы Object Pascal тілі қолданылады.Бұл тілді 1970 жылы Швейцария ғалымы Н.Виртон ұсынған.Уақыт өте келе Borland корпорациясының программмистері бұл тілді жаңарты.
Компонент дегеніміз-анықталған қасиеттер бар программист көмегімен форма терезесінде орналастырылытын функционалдық элемент.Компонеттер бірнеше өзіндік панелдерге бөлінген компоненттер палитрасында орналасады.Delphil-дің негізгі байлығы болып компонеттер палитрасы болып саналады.Ол негізгі терезенің оң жақ бөлігіне орналастырып,компонеттердің функционалдылығына байланысты топ бойынша,қажетті компонеттерді тез іздеп тауып алуға арналған парақтарға бөлінген.Әр топтың функционалдығына байланысты аттар бар.

* Standard -- Стандартты;
* Additional - Қосымша;
* Win32 -- Windows интерфейсінің 32-разряды;
* System -- функциялық жүйеге кіру мүмкіндік;
* Data Access -- Берілгендер қорындағы информациямен жұмыс;
* DataControl -- Берілгендерді элементтермен басқаруды құру;
* dbExpress - SQL-серверіне кіру мүмкіндігі;
* DataSnap - Көп салалы берілгендер қорындағы қосымшаны құру;
* BDE -- BDE арқылы берілгендерге кіру мүмкіндігі;
* ADO -- ActivX берілгендер объектісін қолданып берілгендер қорына байланыс жасау;
* InterBase -- Аттас берілгендер қорына тікелей кіру мүмкіндігін қамтамасыз етеді;
* SOAP -- Аттас техногия көмегімен анықталған ортады берілгендерді алмастыру;
* InternetExpress -- Аттас қосымшаны құру үшін берілгендер қорындағы анықталған қосымша-клиент және қосымша-сервер бір мезгілде болады;
* Internet -- Интернет желісінде қосымша Web-серверін құру;
* FastNet -- Инетернет желісіне кіру хаттамасын қамтамасыз ету;
* Decision Cube -- Көп өлшемді талдау;
* QReport -- Есепті құрастыру;
* DiaIogs -- Стандартты сұхбаттық терезені құру;
* Win3.1 -- Windows3.1 интерфейсі;
* SampIes -- Бірге қойылатын жүйелік мысалдар;
* ActivX -- ActivX компанентті;
* COM+ - Аттас объектілерді басқару;
* InterBaseAdmin -- Аттас берілгендер қорына кіру мүмкіндігін басқару;
* WebSnap -- Web-серверінің қосымшасын құру;
* Server -- Жалпы COM серверлер VCL бөлігі үшін;
* IndyCIients -- Клиент үшін Интернет тәуелсіз тұжырымдама компоненті;
* Indy Servers - Сервер үшін тәуелсіз тұжырымдама компоненті;
* IndyMiss -- Интернеттің қосымша тәуелсіз тұжырымдама компонентті.

Query компоненті алыстатылған SQL - серверлерге болмаса жергілікті мәліметтер қорына SQL-сұранысын құру және орындау үшін пайдаланылады.
DBGrid компоненті мәліметтерді жол немесе баған ретінде көрсететін, белгіленген мәліметтерге кестесін туғызу үшін пайдаланылады. Компонент визуальды.
DataSource компоненті -- бұл компонент Table немесе Query компоненттері секілді мәліметтер қорымен байланыстыру үшін пайдаланылады.
MainMenu компоненті -- бұл компонент формаға негізгі меню құру үшін қолданылады. Басты қасиеті Items арқылы менюге керекті сөздер жазылады. Я болмаса MainMenu компоненттінің үстінен 2 рет шерту арқылы жазуға болады. ShortCut қасиеті клавиатурадан басқаруға мүмкіндік береді.
Panel компоненті -- бұл компонент кең ауқымда қолданылады. Бұл компонент бір-бірімен байланысты бірнеше компоненттерді біріктіріп, бір жерде орналастыруға ыңғайлы. Panel компонентіндегі жазуды Caption қасиеті арқылы өзгертуге болады. Bevellnner, BevelOuter, bevelWidth, BorderStyle,BorderWidth қасиеттері арқылы компоненттің жиектерін көркемдеуге болады.
Button компоненті -- бұл компонент ең көп қолданылатын компоненттер қатарына жатады. Caption басты қасиеті болып табылады. Басты оқиғасы болып OnClick болып табылады. Осы оқиғаға батырманы басқан кездегі орындалатын операторлар жазылады.
ComboBox компоненті-ListBox және Edit компоненттерінің функциясын біріктіреді. Пайдаланушы текстті енгізуге және тізімнен таңдап алуына болады.
Edit компоненті бір жолды текст енгізу үшін немесе көрсету үшін қолданылады. Тексті енгізіп шығаратын қасиеті Text. BorderStyle қасиеті арқылы компоненттің түрін көркейтуге болады.AutoSelect қасиеті барлық текст автоматты түрде боялатынын анықтайды. SelLength, SelStart және SelText қасиеттері боялған тексттің өзін анықтайды. MaxLength қасиеті енгізілетін тексттің максимальды ұзындығын анықтайды.
Label компоненті формада әртүрлі жазуларды немесе белгілерді көру үшін компоненті қолданылады. Бұл компоненттегі тізімнен пайдаланушы тек бір ғана жолды таңдай алады. Басты қасиеті Items.
ExcelApplication компоненті -- бұл компонент Microsoft Excel программасын шақыру үшін қолданылады.
WebBrowser компоненті -бұл компонент htm кеңеймесінде сақталған құжаттарды көрсету үшін арналған.
Caption-бұл қасиет обьектілерге яғни компоненттерге коментарий,тақырыбы немесе шығарылатын мәтін амалын орындайтын қасиет.
Color-компонентке түс береді.
Cursor-тышқан белгісі компоненттің үстіне барғанда өзінің белгісін өзгертеді.
Font-бұл қасиет обьектіге жазылатын мәтінің қаріпін береді.
Height-бұл қасиет компоненттің биіктігін береді..
Hint-тышқан белгісі компоненттің үстіне барғанда тышқан белгісінің жанына қысқаша коментарий шығару қасиеті.
Enabled-бұл қасиет компоенентті белсенді және белсенсіз.Бұл қасиет 2 мән қабылдайды.TrueFalse егер мәні True болса онда компонент белсенді,ал False болса онда компонент белсенсіз болады.
Name-компоненттің атын береді.
Position-терезенің орналасу позициясын анықтайды.
Left-сол жақ бұл қасиет компоненттің терезенің сол жақ шәтінен бастап есептегенде орналасу позициясын береді.
Top-компоненттің терезенің жоғары шетінен бастап санағанда орналасу позициясы.
Visible-компонентті көрсету немесе жасыру қасиеті,егер t оның мәні болса көрсетед іал f болса жасырады.
Wirth-компоненттің ені.

1.2 Бағдарламалау технологиясының негізгі түсініктері және даму кезеңдері
Бағдарламалау - хабарларды есептеуіш машиналардың көмегімен сұрыптайтын жасанды тілдер тобы. Кез келген компьютер программасының негізгі мақсаты - аппаратты құралдармен басқару.
Алғашқы пайда болған программалау тілдері өте қарапайым болатын. Ол 0 және 1 символдардан тұрады. ЭЕМ - ді қолдану көп жақты болғандықтан арнайы есептерді шешу үшін түрлі тілдер құрылды. Тарихта бірінші болып процедуралық құырылымды программа пайда болды. Процедурааға бейімделген тіл - Фортран - 50 жылдың ортасында пайда болды. Бұл тіл бірінші және кең қолданылатын программалау тілі. Ол қазіргі кезде инженерлік, ғылыми есептеулер салаларында пайдаланылады. Есептеуші математика аумағында программалау жүйесі процедурадан ауыса бастады. Соның нәтижесінде Алгол - 60 , Паскаль, Модуль - 2 , Си программалау тілдері жетілді. Симула- 67 программалаудың нысанды бейімделген деген жаңа әдіс пайда болды.
Программалық жүйе құру бұл көп еңбек қажет ететін жұмыс болып табылады.Әсіресе қазіргі қарапайым программалық жабдықтың өзі 100 мыңдаған операторлардан тұраты жағдайдаға мұндай еңбектің ауқымдылығы бірден сезіледі.Программалық жабдықтар құру саласындағы болашақ маман программалық жүйелерді талдау,жобалай пайдалану және тестілеу әдістері хабардар болуы,сондай-ақ бұрыннан бар технологиялар мен көзкарастар ағымында бейімделе алуы тиіс.
Программалау ғылым мен технологиясының аса жас және қарқынды дамушы саласы.Нақты программалар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Кирллицадан казакшаны латинцага аударатын бағдарламаның жобасы
Delphi ортасынның графикалық мүмкіндіктерін сипаттайтын программа
Delphi бағдарламасында құрастырылған интерфейс
Таймер бағдарламасы
Delphi программалау ортасы жайлы
Delphi – ОББ тілі
Мәліметтер қоры. Delphi ортасы
«Биологиялық кітаптар»
XXI ғасыр елімізде қоғамдық информатикаландыру
Delphi бағдарламалау жүйесі
Пәндер