Қазақстан Республикасындағы жер кадастрын нормативті - құқықтық реттеу

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстанда экономикалық өзгерістердің жүзеге асырылуы, жер қатынастарын да қозғады. 1990 жылдан 2001 жылға дейінгі периодта заң шығарушы органмен және 2003ж. жер кодексі, Қазақстан Республикасының Президентімен жер туралы заң пакеті қабылданды, онда принципиалды жаңа жер қатынастарын жариялайтын және жер қолданушылық сұрақтарын көрсететін, жер меншігі және жер нарығы.
Жер заңдылығының хронология бойынша шартты түрде 4 этапқа бөлуге болады.
Бастаушы этапында қабылданған: «Қазақ ССР-де халық шаруашылық туралы» заң 21 мамыр 1990 жылы;
Қазақ ССР-ң Жер Кодексі 16 қараша 1990 ж.
«Қазақ ССР-де жер реформасы туралы » заң 28 маусым 1991 ж.;
«Жер салығы туралы» заң 17 желтоқсан 1991 ж.;
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Одағының Қаулысы «Азаматтарға және шетел заңды тұлғаларына, ұйымдарға және халықаралық бірлестіктерге біріккен кәсіпорындарға жерді қолдануға ұсыну тәртібі туралы жағдайын бекіту туралы» 3 шілде 1992 ж.
Жер қатынастарының дамуының 2-ші этапы (1994-1995жж):
«Жер қатынастарының реттеуінің кейбір сұрақтары туралы» Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы 24 қаңтар 1994 ж.
«Жер қатынастырының реттеуінің ары қарай дамыту туралы» Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы 5 сәуір 1994 ж.
Реформаны жүзеге асырудағы 3-ші этапы (1995-2001жж):
Заңдық күші бар «Жер туралы», Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы 22 желтоқсан 1995 ж.;
«Халық шаруашылық туралы» (фермерлік) заң 31 наурыз 1998 ж.
4-ші этаптың басы:
«Жер туралы» заң 24 қаңтар 2001 ж.
5-ші этап Қазақстан Республикасының жер кодексі.
Жер заңдылықтары Республиканың нарықтық экономикаға өту кезіндегі 90-шы жылдан бастап 1992 жылға дейінгі кезеңінде қабылданған нормативтік құқықтық актілерді өзіне кіргізеді.
16 қараша 1990жылы қабылданған Жер Кодексі, Қазақстан СССР құрамында болғанда қабылданғандықтан, СССР жер заңдылықтар негізіне – мағынасы бойынша одақтық заңға ұқсас болды. Жер кодексі тұрды: 13 бөлімнен, 35 бастама, 198 баптан. Кодекс көбінесе бұрын қызмет еткен Қазақ ССР-ң жер кодексінің қасиеттерін сақтады 1971жыл, және мемлекеттік жерге меншіктілік құқығының алынып тастау принципіне негізделді. Бұл принцип

Қолданылған әдебиеттер

1. Қазақстан Республикасының Кониститутциясы 30 тамыздағы 1995 жылы
2. Жер туралы заңдамалар 2001ж.
3. Қазақстан Республикасының жер кодексі 2003 жылғы 1 шілдеде

Пән: Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасындағы жер кадастрын нормативті-құқықтық реттеу.
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстанда экономикалық өзгерістердің
жүзеге асырылуы, жер қатынастарын да қозғады. 1990 жылдан 2001 жылға
дейінгі периодта заң шығарушы органмен және 2003ж. жер кодексі, Қазақстан
Республикасының Президентімен жер туралы заң пакеті қабылданды, онда
принципиалды жаңа жер қатынастарын жариялайтын және жер қолданушылық
сұрақтарын көрсететін, жер меншігі және жер нарығы.
Жер заңдылығының хронология бойынша шартты түрде 4 этапқа бөлуге
болады.
Бастаушы этапында қабылданған: Қазақ ССР-де халық шаруашылық туралы
заң 21 мамыр 1990 жылы;
Қазақ ССР-ң Жер Кодексі 16 қараша 1990 ж.
Қазақ ССР-де жер реформасы туралы заң 28 маусым 1991 ж.;
Жер салығы туралы заң 17 желтоқсан 1991 ж.;
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Одағының Қаулысы Азаматтарға және
шетел заңды тұлғаларына, ұйымдарға және халықаралық бірлестіктерге біріккен
кәсіпорындарға жерді қолдануға ұсыну тәртібі туралы жағдайын бекіту туралы
3 шілде 1992 ж.
Жер қатынастарының дамуының 2-ші этапы (1994-1995жж):
Жер қатынастарының реттеуінің кейбір сұрақтары туралы Қазақстан
Республикасының Президентінің Жарлығы 24 қаңтар 1994 ж.
Жер қатынастырының реттеуінің ары қарай дамыту туралы
Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы 5 сәуір 1994 ж.
Реформаны жүзеге асырудағы 3-ші этапы (1995-2001жж):
Заңдық күші бар Жер туралы, Қазақстан Республикасының Президентінің
Жарлығы 22 желтоқсан 1995 ж.;
Халық шаруашылық туралы (фермерлік) заң 31 наурыз 1998 ж.
4-ші этаптың басы:
Жер туралы заң 24 қаңтар 2001 ж.
5-ші этап Қазақстан Республикасының жер кодексі.
Жер заңдылықтары Республиканың нарықтық экономикаға өту кезіндегі 90-шы
жылдан бастап 1992 жылға дейінгі кезеңінде қабылданған нормативтік құқықтық
актілерді өзіне кіргізеді.
16 қараша 1990жылы қабылданған Жер Кодексі, Қазақстан СССР құрамында
болғанда қабылданғандықтан, СССР жер заңдылықтар негізіне – мағынасы
бойынша одақтық заңға ұқсас болды. Жер кодексі тұрды: 13 бөлімнен, 35
бастама, 198 баптан. Кодекс көбінесе бұрын қызмет еткен Қазақ ССР-ң жер
кодексінің қасиеттерін сақтады 1971жыл, және мемлекеттік жерге меншіктілік
құқығының алынып тастау принципіне негізделді. Бұл принцип 28 қаңтар
1993жылғы Қазақстан Республикасының Конституциясында да бекітілген.
Берілген Кодекстің өткен жер заңдылығынан негізгі айырмашылығы, жерді
қолдану құқығымен қатар жерді иелену құқығының институты енгізілді (тұрақты
иелену, өмірлік мұралық иелену). Жер учаскелері ауылшаруашылық және орман
шаруашылық өндірісіне заңды тұлғаларға тұрақты иелену құқығында берілді, ал
республика азаматтарына ауылшаруашылығын, жеке шаруашылығын, бағбандық және
мал асырау жүргізу үшін, құрылыс, тұрғын үйлерге қызмет көрсету, дача
құрылысы үшін, дәстүрлі халық шеберлігін жүргізу үшін өмірлік мұралық
иелену құқығында берілді.
Енгізу, жер учаскелерін қолдану құқығының институтымен қатар, жер
иелену институты (өмірлік мұралық иелену) өзіне мақсат қойды – мемлекеттік
емес ауылшаруашылық ұйымдардың және азаматтардың құқықтарын нығайту, бірақ
бұл идея жүзеге аспады, өйткені жерді қолданушылық құқығының институты және
жерді иелену құқығы бір - брінен айырмашылығынан, ұқсастығы көп болды.
Берілген Кодекспен бірінші рет жерге мемлекеттік меншіктілік
шарттарында жер қолданушылығына және жер иеленушілігіне ақылық анықталды.
Жерге төлем арендалық төлем немесе жер салығы формасында алынды. Сонымен
жер қолданушылықтың ақылы формасы 1991 жылы 17 желтоқсанда Жер салығы
туралы заңмен бекітілді. Жер қолданушылыққа ақылы форманы енгізу жер –
кадастр құжаттарына қажеттілігін көтерді, рациональды қолдануда
экономикалық әдісінің негізін қалады, жерлерді қорғау және оның құнарлығын
көтеру және қоныстандыру бойынша шараларды жүзеге асыру үшін бюджеттің
табыс бөлігін анықтады және қалыптастырды. Өкінішке орай, жаңа салық
заңдылығын қабылдағаннан кейін (1995), жерге төленген төлемнің қолдану
ортасының адресі, өзгеріп ортақ мемлекеттік бюджетке қосылды.
Нарықтық экономикаға өтуде негізгі қадам болған Қазақ ССР-дегі жер
реформасы туралы заң. 1991 жылы 28 қабылданды. Ол жер өзгерістерінің
негізгі бағыттарын анықтады, олардың ішінде ең негізгі болып табылатыны 20
бап жер құжаттарының құқықтық куәландыруды қалыптастыру бойынша процессі,
колхоздар және мемлекеттік ауылшаруышылық ұйымдардың (совхоз) мемлекеттік
бөлу және приватизация негізіндегі өзгеріс жағдайларында жерлерді қайта
бөлу 13-15 бап, т.с.с. аудандардың арнайы жер қорларын құру 8 бап. Жер
реформаларын жүргізуді дәнекерліктілікпен қамтамасыз ету үшін мемлекеттік
орган анықталды 5 бап (Мемлекеттік жер комитеті).
Жер реформасының бірінші этапында ауыл шаруашылық ұйымдарының
жұмысшыларының жерлерден орташа көлемінің үлесі анықталды, қолданбаған және
рационалды емес қолданылған жерлер анықталды және аудандардың арнайы жер
қорлары құрылды. Бірінші кезекте бағбандық жүргізу, жеке шаруашылық жүргізу
үшін жер учаскелері бар азаматтарға жерге құқығын куәландыратын құжаттар
беру бойынша жұмыстары басталды. Ауыл шаруашылық т.б. жүргізу үшін арнайы
жер қорларын жер учаскелерінен бөлу бойынша жұмыстар жүзеге асырылды.
Нормативті актілердің, заңдардың дұрыс қалыптаспағандығынан оларды
жүзеге асыруда кризисті жағдай туғызды. Елде жер ресурстарын басқарудың
жаңа жүйесі енді қалыптасты, компетентті шешім қабылдауға қабілеттілігі
бар, маманданған кадрлар жоқ болды. Жер реформаларын жүргізу бойынша бөлек
құрылымдардың ара қатынасы және таратылған қызметтері өңделмеді, бұл ауыл
шаруашылығын басқару бойынша және экология, қала тұрғызу және архитектура,
мемлекеттік мүлік бойынша комитеттері, жаңадан құрылған жер комитеттерінің
қызметтерінің қарсылығын туғызды.
Жоғарыда көрсетілген заңдарды жүзеге асыру бойынша негізгі нормативті
актілер 1993-1994жылдары қабылданды.
1993жылы 20 шілдеде қабылданған №633 Қазақстан Республикасының
Министрлер Кабинетінің қаулысымен қатысты, ол агроөндірістік
комплекстерінің кәсіпорындарының приватизациялары және мемлекеттік бөлу
тәртібін орнатты, ауыл шаруашылық ұйымдарының жұмысшылары, т.с.с. құқықтары
бар тұлғалардың жер және мүлік үлестері анықталды.
Жерлерге жеке меншіктілігін енгізу туралы сұрақ жиі көтеріле
бастады.Бірақ республикада жеке меншіктілігін жүргізу үшін Қазақстан
Республикасының Конституциясына 1993ж (46 бап) бастап өзгерістер енгізу
қажет, бірақ сол кездегі жүзеге асыру есебімен бұл қиын мақсат болды.
Осы шарттарда Қазақстан Республикасының Президентімен 1994жылы 24
қаңтардан бастапЖер қатынастарын реттеудің кейбір сұрақтары туралыжәне
1994жылы 5 сәуірден бастап Жер қатынастарын реттеуді ары қарай нығайту
туралы Жарлықтары қабылданды.
Берілген жарлықтарды орындауда Қазақстан Республикасының Министрлер
Кабинеті жер учаскелерін арендаға беру және қолдану, өмірлік мұралық иелену
құқықтары бар жер учаскелерін заңды тұлғалармен және азаматтармен сату-
сатып алу тәртібін бекітті. Көрсетілген нормативті актілер сол уақыттағы
реалды бекітті. Бірінші рет, ТМД елдері арасында жер заңдылықтарының
тарихында, жерлерге мемлекеттік жеке меншіктілігінің ерекше шарттарында,
жер құқықтарымен бөлісу институты жаңа институт пайда болды. Азаматтық
айналысқа жер учаскелері емес, ал өмірлік мұралық жерлерді иелену
құқықтары, қолдану құқықтары және жерлерге арендалық құқықтары кіргізілді.
Бұл жаңалықтар республиканың заңды қоғамымен тартымды қарсы алынды, кейде
жерлерді сату-сатып алуды бағалауда, ол Конституция нормаларын бұзуышылық
болып табылады деп көрсетілген.
Берілген нормативті актілердің мағыналығын бағалау қиын, өйткені сол
кезден бастап нарықтық экономикада республиканың жер заңдылықтарының
адаптациясы басталды, жер нарығының бірінші белгілері және жерлердің
нарықтық құндылығының қалыптасуы пайда болады. Бірақ елдің экономикасының
өзгеруі жер қатынастарын реттеу ортасында радикалды шараларды талап етті.
1993-1995жылдары Қазақстан Республикасында приватизация және
мемлекеттік бөлудің Ұлттық бағдарламасын жүзеге асыруды тездету мақсатында,
жеке меншіктіліктің әр түрлі формаларын дамыту, нарықтық ауыл шаруашылығын
қалыптастыруда 1994 жылы 9 наурызда Қазақстан Республикасының Президентінің
№1585 Совхоздар мүлігін директордың меншіктілігіне өткізу туралы Жарлығы
және Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетінің 1994 жылы 24 ақпанда
№216 Мемлекеттік ауыл шаруашылық кәсіпорындары азаматтарының жеке
меншігіне сату туралы қаулысы қабылданды.
Ерекшелеп кететін жағдай, көрсетілген нормативті актілері анықталған
деңгейде Жер реформасы туралы заңға қарсы шықты, бір бөлігінен
азаматтарға шартты жер пайларын беру болды, өйткені сатылуға жататын ауыл
шаруашылық ұйымдарының жұмысшыларының жер үлесі 49 пайызға азайды.
Мемлекеттік емес ауыл шаруашылық ұйымдарының жер қолданудың құқықтық
негізін қалыптастыруын құру мақсатында Қазақстан Республикасының Министрлер
Кабинетімен 1994 жылы 10 шілдеде Мемлекеттік ауыл шаруашылық
кәсіпорындарын приватизациялау кезінде жер үлесіне құқықтық ымыра тәртібін
бекіту туралы қаулы қабылданды.
Одан басқа, шартты жер үлесіне құқықтың абсолютизациясы және ортақ
фермерлеу саясаты жер иелерін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.