Delphi ортасында кітапхана жұмысына МБ құру

Есептің қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
1. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
1.1.Мәліметтер базасы туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
1.2.МБ.ын құру ж\е оның технологиялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1.3.МБ.ын ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.4.Бизнес.ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.5. МБ.мен жұмыс істеуге арналған құрал.саймандар ... ... ... ... ... ... ... .6
1.6. МБ.ын құруға арналған басты этаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
2. Теориялық бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
2.1.Database Desktop ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
2.2. BDE Administrator ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
2.3.Delphi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
Программалау листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22

Мәліметтер базасы дегеніміз – ол арнайы орталықтандырылған программалық басқару астындағы және анықталған бір қолдану саласына қатысты бір-бірімен байланысқан және белгілі-бір құрылымға келтірілген мәліметтер жиынтығы.МБ-ның бірінші ерекшелігі – ол базада мәліметтерінің өздерінің сипаттамаларымен бірге орналасуында.Бұл өте тиімді, себебі.алғашқыда мәліметтерді сипаттамалары қолданбалы программада ғана белгіленетін, сондықтан бір өзгеріс енгізу үшін құрылған программада да өзгерістер енгізу қажеттіліктері туындайды.Екінші ерекшелік : МБ-нан ақпараттарды іріктеуде.Жай, бір файлды ақпаратты іздеу, оның нақты мәнін және файлдағы физикалық форматты анықтайтын терминді талдау арқылы ғана жүзеге асырылады.МБ-сы деректердің электрондық сақтаушысы.Оларға қатынас бір немесе бірнеше компьютерлер көмегімен іске асады.Әдетте МБ-сы деректерді сақтау үшін жасалады.МБ-сы ақпараттарды сақтауды және мәліметтерге ыңғайлы тез кіруді қамтамасыз етеді.МБ-сы өзінен белгілі-бір ережелерге сай құрылған деректер жиынтығын құрайды.МБ-ын қолданған кезде мәліметтер сипаттамалары өз бетінше орналастырылған объект және пайдаланушылар программасына тәуелсіз түрінде пайдаланылады.МБ-да сипаттамалар метомәліметтер деп аталады, ал оның орталықтандырылған жиынтығы мәліметтер сөздігі деп аталады.Метоақпарат құрамына: мәліметтер сипаттамаларымен қоса, көбінесе қолдану саласы МБ-ын пайдаланушылар,жобалық шешімдер, мәліметтерге сұрау жасау статистикасы туралы ақпарат кіреді.Мұндай ақпарат жүйені жобалауда пайдаланылады.МБ-ғы ақпарат қайшылықсыз біртұтас болуы керек.МББЖ МБ-ын құруға, толтыруға, жаңартуға арналған программалық жабдық болып табылады..МББЖ-сі – ол көптеген қосымшаларға арналған жалпыланған МБ-ын құру, оны әр кезде жұмыс жағдайында ұстау және пайдаланушылардың оларға берілге өкілеттіктер шеңберінен аспайтын ену мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін арнайы тұрғызылған программалық жүйе.Программалық өрнекті саралау бойынша МББЖ мәліметтердің барлағын өңдеу мүмкіндігін кеңейтетін қолданбалы программаның пакеті болып саналады.

1. Бобровский «Delphi5 учебный курс»
2. Культина
3. Фаронов

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Т.Рысқұлов атындағы Қазақ Экономикалық Университеті

Факультет: Инженерлік Экономикалық
Кафедрасы: Қолданбалы Информатика

Курстық жұмыс

Пәні: Программалау технологиясы
Тақырыбы: Delphi ортасында кітапхана жұмысына МБ құру

Тексерген: Меркасимова Толқын
Орындаған: АЖ 102 топ студенті
Рахметкалиева Мақпал

Алматы 2007ж

Мазмұны

Есептің қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
1.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
1.1.Мәліметтер базасы туралы
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
1.2.МБ-ын құру ж\е оның
технологиялары ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...3
1.3.МБ-ын
ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... 5
1.4.Бизнес-
ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... 6
1.5. МБ-мен жұмыс істеуге арналған құрал-
саймандар ... ... ... ... ... ... .. ...6
1.6. МБ-ын құруға арналған басты
этаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
2. Теориялық бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
2.1.Database Desktop
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... .9
2.2. BDE
Administrator ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ..14
2.3.Delphi ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..18

Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
Программалау листингі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..22

Есептің қойылымы

Delphi ортасында кітапхана жұмысына МБ-ын құру.Программа келесі
функцияларды орындау тиіс: сұраныс бойынша керек кітапты беру.Әр кітап
бойынша келесі негізгі мәліметтер сақталсын: авторы, баспа аты, басылым
жылы.Талап бойынша келесі ақпараттарды беру: берілген тематика бойынша
барлық кітаптар туралы қысқаша, толық мәліметтер, берілген бөлімде
кітаптарды іздеу, берілген баспа кітаптары.

Кіріспе

Мәліметтер базасы дегеніміз – ол арнайы орталықтандырылған программалық
басқару астындағы және анықталған бір қолдану саласына қатысты бір-бірімен
байланысқан және белгілі-бір құрылымға келтірілген мәліметтер жиынтығы.МБ-
ның бірінші ерекшелігі – ол базада мәліметтерінің өздерінің
сипаттамаларымен бірге орналасуында.Бұл өте тиімді, себебі.алғашқыда
мәліметтерді сипаттамалары қолданбалы программада ғана белгіленетін,
сондықтан бір өзгеріс енгізу үшін құрылған программада да өзгерістер енгізу
қажеттіліктері туындайды.Екінші ерекшелік : МБ-нан ақпараттарды
іріктеуде.Жай, бір файлды ақпаратты іздеу, оның нақты мәнін және файлдағы
физикалық форматты анықтайтын терминді талдау арқылы ғана жүзеге
асырылады.МБ-сы деректердің электрондық сақтаушысы.Оларға қатынас бір
немесе бірнеше компьютерлер көмегімен іске асады.Әдетте МБ-сы деректерді
сақтау үшін жасалады.МБ-сы ақпараттарды сақтауды және мәліметтерге ыңғайлы
тез кіруді қамтамасыз етеді.МБ-сы өзінен белгілі-бір ережелерге сай
құрылған деректер жиынтығын құрайды.МБ-ын қолданған кезде мәліметтер
сипаттамалары өз бетінше орналастырылған объект және пайдаланушылар
программасына тәуелсіз түрінде пайдаланылады.МБ-да сипаттамалар
метомәліметтер деп аталады, ал оның орталықтандырылған жиынтығы мәліметтер
сөздігі деп аталады.Метоақпарат құрамына: мәліметтер сипаттамаларымен
қоса, көбінесе қолдану саласы МБ-ын пайдаланушылар,жобалық шешімдер,
мәліметтерге сұрау жасау статистикасы туралы ақпарат кіреді.Мұндай ақпарат
жүйені жобалауда пайдаланылады.МБ-ғы ақпарат қайшылықсыз біртұтас болуы
керек.МББЖ МБ-ын құруға, толтыруға, жаңартуға арналған программалық жабдық
болып табылады..МББЖ-сі – ол көптеген қосымшаларға арналған жалпыланған МБ-
ын құру, оны әр кезде жұмыс жағдайында ұстау және пайдаланушылардың оларға
берілге өкілеттіктер шеңберінен аспайтын ену мүмкіндігін қамтамасыз ету
үшін арнайы тұрғызылған программалық жүйе.Программалық өрнекті саралау
бойынша МББЖ мәліметтердің барлағын өңдеу мүмкіндігін кеңейтетін қолданбалы
программаның пакеті болып саналады.

МББЖ жабдық болып саналады, бірақ ол ешқандай қолданбалы есептерді
шешпейді.Мұндай мәселелер қолданбалы программада жүктеледі. МББЖ-нің
негізгі құрамдық бөлігі болып ядросы саналады.Ядро – бұл МБ-ғы сұраулар
жасау процесстерін автоматтандыру үшін арналған басқарушы программа.Оның ең
маңызды қызметі – ол МБ-на паралель сұрауларды ұйымдастыру.Ядродан басқа
МББЖ құрамында өңдеуші программа жиынтығын болды деп: мәліметтерге
сипаттама біру тілдері сұраулар тілдері және программа тілдері
транслятор,редакторлар.
Delphi жүйесі МББЖ болып табылмайды.Бірақ ол толықтай МББЖ-нің
мүмкіндігіне ие. Delphi құралы локальдық(барлық бөліктері қолданушы
компьютердің МБ-да орналасады.Егер бір мезгілде қатынас жасаса, әрбір
қолданушының компьютерінде өзінің локальді МББЖ-нің көшірмесі болуы керек)
және тораптық (оған файл-серверлік, клиент-серверлік МББЖ-рі жатады.Осы
жүйенің негізгі атрибуттары болып торап саналады.Ол бірнеше компьютерлерді
байланыстырып, бір дерекпен бірнеше қолданушыларды корпоративті жұмысын
қамтамасыз етеді) МБ-ын құрып және оның ішінде жұмыс істеуге, сондай-ақ кез
келген МБ-мен жұмыс істе алатын қосымша құруға мүмкіндік береді.Көп
қоданбалы МББЖ-сі ақпараттық жүйе құруға мүмкіндік береді. Delphi кәдімгі
МББЖ-сі деп айтуға оның өзінің кестелік форматыны болмауы бөгет
жасайды.сондықтан ол асқа МББЖ-нің кестелік форматын қолданады.Бұны
жетіспеушілік деп айтуға болмайды.Себебі аталған форматтар өздерін жақсы
қолданушылық қабілеттері ар екенін көрсетті.Яғни Delphi мүмкіншіліктері
арнайы мббж-ні мүмкіншіліктерінен қалыспайды, кейде асып кетеді.

Мәліметтер базасын құру және оның технологиялары

Мәліметтер базасын (МБ) немесе мәліметтер базасын басқару жүйесін (МББЖ)
Delphi –де құру үшін өте қиын, яғни мүмкін емес.Егер МБ-ғы файл-сервері
туралы айтсақ, онда бұл жерде арнайы құралдар қажет.Delphi–де
Ол үшін Database Desktop утилиті қолданылады.Сонымен қатар өндіріс МББЖ
“Paradox”, ” dBase ” (Borland корпорациясы ) , ”FoxPro” , ”Access”
(Microsoft корпорациясы) және т.б. утлиттер қолданылады.
МБ құру проектілеуінен басталады.Бұл этапта кестелер жиынтығын анықтау
мақсатында мәліметтік потоктар анализдалады.Проектілеу процессін формалау
қажет, яғни МБ нормаланған болуы керек.
Нормаланған МБ дегеніміз – егер онда кем дегенде үш шарт орындалса.Осы
шарттардың орындалуын МБ-на сәйкес нормалы формаларды келтіру деп аталады.
Бірінші нормаланған форма (1НФ) кестенің әр өрісі (поле) бөлінбейтін
болуы керек және құрамында қайталанатын топтардың болмауын қажет
етеді.Кестеде кітап туралы мәлімет сақталсын.Бұл мәліметті жалғыз өрісте
ұстауға болады,бірақ бұл 1НФ-на қарама-қайшы келеді.

Сонымен қатар кестеде аты, авторы ,баспасы және т.б. жазылуы керек, ол
кіріспеде нақты кітап туралы мәлімет береді. Бұл МБ-на тапсырыс бергенде
реализацияны жеңілдетеді, мұндай реализация әр түрлі авторлардың
санын,бір автордың кітаптарының санын, баспадан шыққан кітаптарының санын
анықтауға мүмкіндік береді және т.с.с. Құрамында бірдей мәліметтер болатын
өріс - қайталанатын өріс болып табылады.Егер, мысалы, кесте құрамында
сатып алушы мен ол сатып алған кітаптар туралы мәлімет бар,1НФ сүйенетін
болсақ, онда кітаптар тізімі бөлек кестеге белгіленеді.Бұл кезде сатып
алушылар кестесі басты кесте болады , ал олармен сатып алынған кітаптар
кестесі – детальдық кесте болады.Мұндай кестелердің арасынан реляциолық
байланыс, яғни біреу барлығына (один ко многим) байланысын орнату керек.

Екінші нормаланған форма (2НФ) бір кестедегі барлық өрістер алғашқы кілтке
тәуелді болуын қажет етеді – бұл кезде алғашқы кілт ерекше мәліметті
анықтайды.Мысалы, біз кітаптың берілу кестесінде номер накладной және
покупатель өрісі бойынша алғашқы кілт құрдық.Онда бұл кілт артық болғанын
байқаймыз, өйткені покупатель өрісі накладной номерімен анықталады,
сондықтан 2НФ сүйенетін болсақ, ол алғашқы кілтке кіруі мүмкін емес.

Үшінші нормаланған форма (3НФ) кез-келген өрістің мағынасы алғашқы кілтке
кірмейтін, басқа өрістердің мағынасынан тәуелсіз болуын қажет етеді.Егер
накладталған кестеде книга және отпускная цена өрісі болса, онда екінші
өріс біріншісіне тәуелді және 3НФ сұранысы бойынша ол жеке кесиеге
енгізілуі керек. 3НФ орындалуының ортақ ережесі мынандай: кестеде бір-
біріне тәуелсіз өрістер болуы керек.
Delphi ортасында мәліметтер жүйесін құру үшін, МБ құрастырып және
қолданылатын қосымшаларды құру керек.МБ-ын құру үшін оның кестесін құру
керек.Жай МБ-ның өрістер құрамы және олардың кесте бойынша
таралуымәліметтер жүйесіндегі өңдеушімен қолмен істеледі.
Әр түрлі ондаған,жүздеген кестелерден тұратын МБ-сы үшін, кестелер
арсындағы типтер мен байланыстарды CASE (Computer Aided Software
Engineering) көмегімен анықтаймыз – ол қосымшаларды құрастыруға арналған
автомвтты жүйе.
CASE жүйесі программа жиынтығын көрсетеді, ол құру процессін және\немесе
мәліметтер жүйесін шығарып салуын қамтамасыз етеді, соның ішінде: талап
етудің анализі мен формалануы,
МБ-сы мен қосымшаларды проектіленуі, кодтың генерациялануы, тестілеу,
конфигурацияны және проектті басқару.Ол структуралық мәліметтерді моделдеу
және МБ автоматты түрде поектілеуге арналған программа.

Байланысқан кестелермен жұмыс істегенде келесі ережелер бар:

1. Өріс байланысы өзгерген кезде кесте арасындағы байланыс та
бұзылады.Мысалы, негізгі кестедегі өріс байланысының мағынасы
өзгергенде барлық бағынышты кестелердің байлансықан өрістерінің
мағынасын өзгерту керек.

2. Негізгі кестенің жазуларын өшіргенде бағынышты кестедегі соған сәйкес
жазуларды да өшіру керек.Мұндай өшіру каскад деп аталады.

3. Бағынышты кестеге жазулар қосқанда байланысы өрісінің мағынасы негізгі
кестедегі бір өріс байланысының мағынасына тең болуы керек.

Құруды шектеу және байланыс өрісін өзгерту және жазуларды каскадты өшіру
кестені реструктурлағанды және құрғанда ан.ықталуы мүмкін.Олар кестенің
структурасына кіреді және барлық қосымшаларға әсер етеді, МБ-мен жұмыс
істейтін.
Бұл шектеулер кесте структурасына кірмеуі де мүмкін, бірақ программалық
реализацияланады.Сонымен қатар оны қамтамасыз етуіміз керек:
- кесте арасындағы байланыстарды құру;
- бағынышты кестедегі байланысқан өрісті мағынасын құру;
- өріс байланысының редактрлеуін шектеу;
- каскадты жазуларды өшіруді шектеу.

МБ-ын ұйымдастыру

МБ-сы кейбір қолданбалы ақпараттық жүйеледе қолданылатын деректерді
қамтиды.Мәліметтердің ұйымдастыру түріне байланысты МБ-да деректердің
негізгі модульдері келесі түрде болады:
1. иерархиялық модель – мұнда деректер ағаш, бұтақ тәріздес құрылым
түінде беріледі.Деректердің осындай ұйымы иерархиялық реттелген
ақпараттармен жұмыс жасағанда ыңғайлы.Бірақ қиын логикалық
байланыстармен жұмыс жасағанда бұл мадуль әлсіз болады;
2. желілік модельдер – деректер ерікті граф түрінде
ұйымдастырылады.Оның кемшілігі болып құрылымының қаттылығы және оны
ұйымдастыруды қиындылығы болып табылады.Сонымен қатар иерархиялқ
және желілік модельдерінің кемшіліктерінің бірі болып, деректер
құрылымының МБ-ын жобалау кезінде берілуі және деректерге қатынасу
барысында оны өзгертуге келмеуі;
3. релиациялық модельге деректер кесте түрінде беріледі, деректердің
мұндай түрінде ақпараттармен жұмыс жасау ығайлы және ұйымдастыруға
оңай.
4. объектілі бағытталған модельге МБ-ның жазбасы объект түрінде
беріледі.Объектілі-бағытталған модель желілікжәне релиациялық
модель ерекшеліктерін қамтып, күрделі базалар құруда пайдаланылады.

Бизнес-ережелер

Бизнес-ережелер МБ бүтін күйінде қолдау үшін және т.б. іс-әрекеттерді
орындау үшін қолданылады, мысалы, статистиканы жинау үшін МБ-мен жұмыс
жасау.Бизнес-ережелері МБ-ын басқару ережелері болып табылады және оның
бизнеске еш қатысы жоқ.
Бизнес-ережеде МБ-ғы мынандай шектеулер бар:
- өрістердің болатын диапазонын көрсету;
- өрістің мағынасын көрсету;
- уникалды мағынаны қажет етеді;
- бос мағынаға тиым салу;
- кіруді парольмен қорғау;
МБ-ның қауіпсіздігінің төмендеуі бизнес-ереженің өзгеретін программалық
кемшілігі болып табылады.

МБ-мен жұмыс істеуге арналған құрал-саймандар

Delphi-дегі құралдарды МБ-мен жұмыс істейтін 2 түрге бөлуге болады:
саймандар және компонентті.Саймандық түрге арнайы программа және пакет
жатады, олар тыс қосымшада МБ-на қызмет көрсетіп, қамтамасыз
етеді.Компоненттер МБ-мен жұмыс істейтін қосымшаларды құру үшін арналған.
Delphi МБ-мен жұмыс істеу үшін келесі саймандар құралдар жинағы
қолданылады:
Программа құрған кезде, Delphi жүйесінде МБ-мен жұмыс істейтін, дәстүр
бойынша
- Borland Database Engine (BDE) механизмі қолданылады. Delphi7 құрамына
BDE версиясы кіреді.Бұл МБ-ның процессоры;ол қосымшалардың ішінен МБ-на
кіруге арналған динамикалық кітапхана мен драйверлер жинағын
көрсетеді.Сондықтан ол Паскаль тілінде жазылған программаға олардың
архитектурасынан тәуелсіз МБ-на кіруге жай және ыңғайлы болуын қамтамасыз
етеді. BDE механизмін қолданған кезде құрастырушы оның программасы
физикалық деңгейдегі: локальді, файл-серверлік, немесе клиенттік-серверлік
архитектурадағы МБ-мен қалай жұмыс жасайтындығына ойланбауға да
болады.Сонымен қатар, әр түрлі шығарушылар МББЖ-ны қолдануға өткен кезде,
програмистке программаның кодын өзгертпеуге де болады. BDE настройкасына
өзгертулер енгізу жеткілікті.

Мұндай ыңғайлықтарды болу себебі: BDE маханизмі клиенттік программа мен
МБ-сы арасындағы программалық прослойка болғандығын көрсетеді.Қосымшадан
сұраныс беру BDE механизмінің ішіне беріледі, ол арнайы жүйелік программа
мен МББЖ-мен жұмысты қолданылады.

- BDE Administrator – BDE параметрлерін өңңдеу.

- Database Desktop – кестелерді құру мен редактрлеуге арналған программа,
SQL және QBE-сұраныс беруі.

- SQL Explorer – МБ тасымалдаушысы; МБ-ын, сөзіктер мәліметтерін көруге
және редактірлеуге рұқсат береді. Оны көмегімен әр мББж-ға драйверлер
шығарылады және BDE механизмі соны көмегімен настройкаланады.Стандартты
МББЖ файл-сервер болып құрастырылды, сондықтан драйверлер МББЖ-ның көптеген
функцияларын орындайтын және өте күрделі программа болып табылады.

- SQL Builder – SQL сұранысын визуалды құрастыру программасы.

- SQL Monitor – өшірілген МБ-ғы SQL сұранысының орындалу процессін бақылау
программасы.

-Data Pump - МБ арасындағы мәліметтерді тасымалдау программасы.

- Inter Base Windows Interactive SQL (WISQL) - өшірілген МБ-ын басқаратын
программа.

- Inter Base Server Manager - өшірілген серверлерді басқаруға арналған
программа.
Клиенттік-серверлі МББЖ-мен жұмыс істеуге арналған драйверлер де бар.Бірақ
олар BDE-дан МББЖ-ға сұраныс командаларын тасымалдайды және олардың
орындалу қорытындысын қайтадан алады.Мұндағы МББЖ мәліметтерді өңдеу
жұмысын атқарады.
BDE қойылуына екі драйверлер жинағы бар:
➢ Бірінші жинақ файл-серверлік МББЖ-ға арналған, яғни Paradox, dBase ,
FoxPro, Access және тексттік форматтағы мәліметтер.
➢ Екінші драйверлер жинағы клиенттік-серверлік МББЖ-ға негізделген,яғни
Inter Base, IBMDB2, Informix, ORACLE, Sybase және
Microsoft SQL Server.Бұл драйверлері жинағы SQL Links деп аталады.

- SQL Links - өшкен өндірістік МББЖкіруге арналған драйвер. Delphi-мен
бірге қойылатын, өндірістік серверге Inter Base-ке кіруді BDE арқылы
орындауға болады, SQL Links драйверін қолданбай.

- Local Inter Base Server - Borland Inter Base-тегі SQL-серверінің локалды
түрі.
Delphi жүйесіндегі BDE прослойкасы программаны берілген МББЖ-мен
байланыстырмауға мүмкіндік береді.Егер қолданушылар программасы санын
кеңейту және көшу керек болса, мысалы, файл-серверлі dBase МББЖ-нан
күрделірек
Inter Base МББЖ-ға көшу үшін бірнеше BDE настройкасын өзгерту жеткілікті,
және берілген текстті өзгертпей-ақ.МББЖ-нің 2 жұмыс режимі бар:
1. Жобалаушы – ол база жұмысымен құрылуы керек және оның объектілерін
жасау керек.Оны құрылымдарын мәліметсіз жасауға болады және ол
тапсырыс берумен бір қорытындыға келеді;

2. Пайдаланушы – ол базаны толтыру н\е одан мәліметтер алу үшін бұрын
дайындалған объектілерді пайдаланамыз.

Базаны құрушылар МБ-ын нақты мәліметтермен толтырады.Ал базаны
пайдаланушылар формалардың көмегімен осы ақпараттарды толтырады,
мәліметтерді сұрау, сұрыптау көмегімен өңдейді.Қорытындысында нәтижелік
кестелер құрылады.

МБ құруға арналған басты этаптар

Мәліметтер жүйесін құрған кезде басты этап болып МБ мен қосымша болпы
табылады.МБ құрудағы басты этап:
- МБ-ның атын(псевдоним) құру;
- МБ-ның кестесін құру;
- МБ-ын қолдану үшін қосымшаны құрастыру;
Егер аты мен кестесі болса, онда бірінші және екінші этап
шықпайды.Мысалы, МБ-ын қолдану үшін қосымшаны құрастыруға болады, ол
Delphi-мен бірге қойылады көрсету мақсатында.Ол C:\Program Files\Common
Files\Borland Shared\Data каталогында орналасқан.МБ логикалық аттармен
идентификацияланады.Ат құру МБ-ны каталогын анықтайды.Ол кесте мәліметтерін
басқа орынға немесе дискке немесе сетьтің ішіне тасымалдануына мүмкіндік
береді.
( Alias) атын құру МБ-ғы файлдардың орналасуын анықтайды, яғни каталогты
аты, оның ішінде МБ-ның файлы орналасқан.Ат құруды қолдану МБ-ң файлдарын
басқа каталогқа және қосымшаны басқа компьютерге тасымалдауды
жеңілдетеді.Егер қосымшада ат қою қолданылса, онда МБ немесе қосымшаны
тасымалдау кезінде МБ-на баратын жолды өзгерту жеткілікті,оны шарты ат қою,
яғни ат қоюдың бір ғана амалын анықтау керек - Database Desktop көмегімен
немесе BDE Administrator поджүйесі арқыл

Теориялық бөлім

Database Desktop программасын кесте структурасын және жазуларды құрғанда
қолданамыз.Ол кесте құрғанға,олардың структурасын өзгертілуін,жазуларының
редактілеуіне мүмкіндік береді.Жаңа кестені құру процессі Database Desktop
орталығында File\New\Table командасынан басталады.Creat table терезесі
шығады(1-сурет).Бұл терезеден кестенің форматын таңдауға болады.Paradox
форматы көп қолданылады.Ок батырмасын басқаннан кейін Creat Paradox 7 table
терезесі ашылады(2-сурет).Оның ішіне жазуға болады:
- кестедегі өрістердің жазуын баяндау;
- кілт(негізгі,басты,бірінші индекс);
- өріс жазуларының мағынасын шектеу;
- парольдер;
- тілдік драйвер;
- мағыналарды таңдауға арналған кесте;

Міндетті түрде тек бірінші әрекет қолданылады – кестедегі өрістердің жазуын
баяндау.Егер структуралы жаңа кесте құру керек болса, алдын ала жобаланған,
онда оны алдында жасалған кестеден көшіруге болады.Ол үшін форматты таңдап
және Creat Paradox 7 table терезесі шыққаннан кейін Borrow батырмасын басу
керек.SelectBorrowTable терезесі шығады (3-сурет). Бұл терезеден кестені
таңдау керек Primarу Index (басты,db кеңейтілуімен).Қажетті
режимге(Options) нүкте құру, мысалы, Primarу Index (бірінші индекс) кілт
үшін.Открыть батырмасын басу.Жаңа кестеге өрістердің баяндалуы және
элементтердің қасиеттері көшіріледі, олар белгіленеді.

Кесте жазуларының структурасын құру

Кесте жазуларының структурасы Creat Paradox 7 table терезесінде
форматталады.Кесте ішінде Field roster деген жерде әр жолда кестедегі
өріс жазулары жөнінде мәліметтер беріледі.Кесте бағандарында:
1) жазуды элемент нөмері-автоматты түрде форматталады;
2) Field пате – жазу элементінің аты-идентификатор;
3) Type – жазу элементінің типінің аты; тізімді пробелге басып шақыруға
болады.жазуларды басты типтері:
4) Size – жолдық деректерге арналған – максималды символдардың берілу
саны.
5) Key – негізгі (Primarу Index-бірінші) кілттің қасиеті – жұлдызша
түрінде; оны мысалы пробел арқылы құруға болады.
Негізгі кілт (бірінші индекс) жазудың бірінші элементінде болуы керек,яғни
Field roster кестесінің бірінші элементінде.Ол уникалды болуы керек.
2-суретте бұл Nит.

Кесте қасиетін анықтау - бұл дегеніміз біріншіден:
1. Required Field – бұл индекатор аоқылы әр жазбада міедетті түрде болуы
керек өрістер белгіленеді.Мені есебімде бұндай өрістер
абономент,кітап аты,авторы.
2. Minimum value – ең кіші мән.Бұл өрістерді сандық өрістерге берген
пайдалы.Мысалы, басылым жылы, шифр өрістері үшін қолдануға болады.
3. Maximum value – ең үлкен мән.Бұл өрісті де сандық өрістерге беруге
болады.Мысалы, шифр мен басылым жылы өрісіне.
4. Default value – Қалыпты жағдайдағы мән.Бұл қасиетті сандық, логикалық
өрістерге берген пайдалы.Мысалы, классификация, басылым жылы өрістері
үшін.
5. Picture – Мәліметтерді енгізу шаблоны беріледі.Бұл редакторда дайын
шаблондарды қолдануға болады.
6. Assist – Picture шаблонын беру үшін сұхбат терезесін шақырады.

Екіншіден: индекстерді беру.кесте структурасының қасиеттері Table
Proerties (4-сурет) тақырыбындағы сырғымалы тізімнен таңдалады:
-Validity Checks – мәндерінің дұрыстығын тексеру;
Көп жағдайда кесте өрісіне екінші кестедегі мәліметерді енгізу
қажеттіліктері туады.Мысалы, қасиетін, белгілі-бір нормативпен анықталған
кесте делік. Delphi –де басты кестеден ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.