Қазақстандағы пайдалы қазбалар

Жер қойнауын қорғау және пайдалану жөніндегі Орталық Қазақстан аумақтық басқармасы (“Центрказнедра” АБ) 1992 жылы бұрынғы “Центргеология” өндірістік геологиялық бірлестігінің базасында құралып Орталық Қазақстан аумығы бойынша Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі геология және жер қойнауын қорғау комитетінің аумақтық органы болып табылады. Ол Ақмола, Қарағанды және Павлодар облыстарын қамтып, өз қызметін 674,5 мың шыршы километрде немесе республика жерінің 24,8% аумағында жүзеге асырады.
“Центрказнедра” аумақтық басқармасының негізгі міндеті ҚР Заңдарында көзделгендей минералдық шикізаттардың барлық түрін, жер асты су көздерін геологиялық зерттеу, өндіру және ұқсату кезінде жер қойнауын қорғау және рационалды пайдалану саласында Қазақстан Республикасының Заңдарын, Ережелер мен нормаларын сақтаудғы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру болып табылады.
Біздің басқарманың құрамында 3 бөлім мен 5 аумақтық инспекциялары бар. Олар өз міндетттерін ғылыми-техникалық кеңес, пайдалы қазбалар қоры жөніндегі аумақтық комиссия арқалы атқарады.
Сондай-ақ басқарманың геологиялық мұражайы, геологиялық материалдарың қоймасы да бар.
“Центрказнедра” аумақтық басқармасы өткен 2002 жылы геологиялық барлау жұмыстарының негізгі көлемін республикалық инвестициялар, аз мөлшерде мемлекеттік бюджет есебінен орындады. Бұл іске шетелдік инвестициялар да тартылды. Атап айтқанда, мемлекеттік бюджет есебінен 2002 жылы Қызылшоқы кен алаңында іздестіру және бағалау жүмыстары атқарылып, мыс қорынын есебі жасалынды. Ол 400 мың тоннадай құрайды. Объектіні мүдделі инвесторға беріп, барлау ісі аяқталғаннан кейін, аталған кен орында 300-дей адам енбек ететін кен өндіру кәсіпорны құрылуы мүмкін.Республика астанасын сумен жабдықтау үшін Нұра өңіріндегі жер асты суларының қорына дереу зерттеу жасалынды. Бұған дейін аз зерттелген Семей және Сарышаған полигондары төнірегіндегі 21.403 шаршы километрді геологиялық жағынан жете зерттеу жөніндегі далалық жұмыстар аяқталды. Аталмыш аймақтардын геологиясы мен металлогениясы бойынша мүлдем жаңа мәліметтер алынып, аса қымбат, түсті металдар және басқа да минералды шикізат түрлерін іздестірудің перспективалы бірқатар жана алаңдары белгіленді.
Ал жер қойнауын пайдаланушылардың қаражаттары есебінен атқарылған шаруалар төмендегідей:
- “Нұрдаулет” ЖШС 2002-2003 жылдары жүргізген зерттеулер нәтижесінде Қазақстан Республикасының қорлар жөніндегі мемлекеттік