Электрондық курс құру



1 ЭЛЕКТРОНДЫҚ КУРС ЖӘНЕ ОНЫ ҚҰРУ
1.1 Электрондық курс туралы ұғым, құрылымы және қасиеттері
1.2 HTML тілі туралы негізгі мағлұматтар
1.2.1 HTML құжаттарының форматы
1.2.2 Гипермәтіндік сілтемелер
1.3 HTML тілінің командалары
1.3.1 HTML құжаттарының құрылымы
1.3.2 FONT тэгін пайдалану
1.3.3 Web . параққа мультимедиялық объектілерді енгізу
1.4 FrontPage бағдарламалық жабдығы
1.4.1 Мастерлер мен шаблондарды құру
1.4.2 Құрал.саймандар панелімен жұмыс жасау
1.4.3 Web.беттермен графикалық жұмыс жасау
1.4.4 Анимациялар
2 “ЛАПЛАС ТЕҢДЕУІН ТОРЛАР ӘДІСІМЕН ШЕШУ” ТАҚЫРЫБЫНА ЭЛЕКТРОНДЫҚ КУРС ҚҰРУ
2.1 Электрондық курстың құрылымы
Теориялық бөлім
2.2.1 Дербес туындылы дифференциялдық теңдеулердің классификациясы
2.2.2 Эллипстік типті теңдеулер үшін шекаралық есептер
2.2.5 Либман үрдісі
2.3.1 Есептің қойылуы
2.3.2 Зертханалық жұмысты жүргізудің бір үлгісі
2.4 Тапсырмалар
2.5 Тапсырмалар жауаптары
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Электрондық курс студенттер үшін мектепте, жоғарғы оқу орындарында оқыған жылдарының барлығында да, өздері толықтырып отыра алатын және нәтижелік емтиханға дайындалуға көмектесетін, мәліметтер базасы болып табылады. Электрондық курстармен жұмыс істеу әрбір студенттің өз мүмкіндігін есепке ала отырып, оқып үйрену ісін жеке дара жүргізуі болып саналады. Электрондық оқулыққа мынандай анықтама беруге болады:
Электрондық курс – бұл компьютер арқылы оқу курсының немесе оның кез келген бөлімін өз бетінше меңгеруге көмектесетін бағдарламалық-әдістемелік комплекс.
Ал мұғалім үшін электрондық курс - күнбе-күн дамытылып отыратын ашық түрдегі әдістемелік жүйе, оны әрбір оқытушы өз педагогикалық тәжірбиесіндегі материалдармен толықтыра отырып, ары қарай жетілдіре алады. Сол себепті электрондық оқулықтарды әзірлеп, оны дамытудағы жүргізілетін жұмыстарға қайта оралып келіп, түсіп жатқан ұсыныстар мен пікірлер арқылы тиімділігін бірте -бірте арттыратыны талас тудырмаса керек. Мұғалімнің бұрынғы рөлі өзгереді, енді мұғалім білім мен ақпарат беретін тұлға емес, ол алға қойылған мақсатқа жету жолындағы керекті мәліметтерді әр жерден тауып алуға көмектесетін кеңесші, әрі әріптеске айналып кетеді.
Қазіргі кезде білім процесінің әртүрлі тұлғалары арасында қашықтан мәлімет алмасу ісі мүмкін болып, олар бір-бірімен ашық түрде компьютерлер көмегімен өз пәндері айналасында пікірлесе алатын болды, мысалы, мұғалімдер – мұғалімдермен, мұғалімдер – оқушылармен, мұғалімдер – ата-аналармен, мұғалімдер – оқулық жазушылармен, т.б.
Электрондық курстар студенттерінің сабақтан тыс өз бетімен жұмыс істеуіне толық мүмкіндік туғызады. Курстың модульдік жүйеге негізделіп құрылғаны, оқулықтың тиімділігін айқындай түседі. Сонымен қатар әртүрлі салада электрондық оқулықтарды жасауда қазіргі кезде мамандар көп
1. Б.П.Демидович. Численные методы анализа / Демидович Б.П. Марон И.А. Шувалова Э.З. - Москва: Гос. Изд. ФМ литературы, 1962.
2. Г.Н.Воробьева. Практикум по вычислительной математике / Воробьева Г.Н. Данилова А.Н. -М: «Высшая школа»,1990.
3. А. А. Самарский. Метод решения сеточных уравнений / Самарский А. А.. Николаев Е. С. – М.:Наука,1978.
4. А. А. Самарский. Разностные методы для эллиптических уравнений / Самарский А. А. Андреев В. Б. – М: Наука,1976.
5. Н. И. Данилина. Вычислительная математика. Данилина/ Н. И Дубровская Н. С. Кваша О. П. Смирнова Г. Л. – М.:Высш. Школа, 1985.
6. Н.В. Копченова. Вычислительная математика в примерах и задачах /
Копченова Н.В..Марон И.А - М.:-Наука, 1972.
7. Ө. Сұлтанғазин, С. Атанбаев. Есептеу әдістерінің қысқаша теориясы/
Сұлтанғазин Ө. Атанбаев С. -Алматы: Білім, 2001.
8. Б. Леонтьев Web-дизайн: Тонкости, хитрости и секреты / Леонтьев Б. -М: Познавательная книга плюс, 1999.
9. Э. Шафран Создание Web-страниц: самоучитель / Шафран Э. -СПб: Питер, 2001.

1 ЭЛЕКТРОНДЫҚ КУРС және оны құру
Электрондық курс студенттер үшін мектепте, жоғарғы оқу орындарында
оқыған жылдарының барлығында да, өздері толықтырып отыра алатын және
нәтижелік емтиханға дайындалуға көмектесетін, мәліметтер базасы болып
табылады. Электрондық курстармен жұмыс істеу әрбір студенттің өз
мүмкіндігін есепке ала отырып, оқып үйрену ісін жеке дара жүргізуі болып
саналады. Электрондық оқулыққа мынандай анықтама беруге болады:
Электрондық курс – бұл компьютер арқылы оқу курсының немесе оның кез
келген бөлімін өз бетінше меңгеруге көмектесетін бағдарламалық-әдістемелік
комплекс.
Ал мұғалім үшін электрондық курс - күнбе-күн дамытылып отыратын ашық
түрдегі әдістемелік жүйе, оны әрбір оқытушы өз педагогикалық
тәжірбиесіндегі материалдармен толықтыра отырып, ары қарай жетілдіре алады.
Сол себепті электрондық оқулықтарды әзірлеп, оны дамытудағы жүргізілетін
жұмыстарға қайта оралып келіп, түсіп жатқан ұсыныстар мен пікірлер арқылы
тиімділігін бірте -бірте арттыратыны талас тудырмаса керек. Мұғалімнің
бұрынғы рөлі өзгереді, енді мұғалім білім мен ақпарат беретін тұлға емес,
ол алға қойылған мақсатқа жету жолындағы керекті мәліметтерді әр жерден
тауып алуға көмектесетін кеңесші, әрі әріптеске айналып кетеді.
Қазіргі кезде білім процесінің әртүрлі тұлғалары арасында қашықтан
мәлімет алмасу ісі мүмкін болып, олар бір-бірімен ашық түрде компьютерлер
көмегімен өз пәндері айналасында пікірлесе алатын болды, мысалы, мұғалімдер
– мұғалімдермен, мұғалімдер – оқушылармен, мұғалімдер – ата-аналармен,
мұғалімдер – оқулық жазушылармен, т.б.
Электрондық курстар студенттерінің сабақтан тыс өз бетімен жұмыс
істеуіне толық мүмкіндік туғызады. Курстың модульдік жүйеге негізделіп
құрылғаны, оқулықтың тиімділігін айқындай түседі. Сонымен қатар әртүрлі
салада электрондық оқулықтарды жасауда қазіргі кезде мамандар көп
айналысады. Осындай оқу құралдарды білім беру ортасына арнап дайындау,
оқушыларға, студенттерге және ұстаздарға өте қолайлы.
Электрондық курс - дисплей экранында көрінетін жай ғана мәтін емес,
ол оқушыға өз жолымен керекті материалдарды жеке меңгеруге арналған
күрделі, көп сатылы жүйе, оқулықтың қажетті бөлімдерін қайталап, игеру
тәсілі мен логикасын да өзіне тән етіп таңдап алып, осы сәтте ең керек
деген материалдарды қарап шығуға мүмкіндік береді. Оның гипермәтіні нақты
құрылымдардан тұрады да, бір-бірімен тығыз байланысқан ықшам логикалық жүйе
болып табылады. Бұл жүйемен танысу арқылы оқушы практикалық негізде
алгоритмдік ойлау қабілетін дамыта алады. Ал өзіне қажетті мәліметті
компьютер жадының керекті ұясынан іздеп таба білу де, әрбір адамның бүгін
талап етілетін стратегиялық ойлау қабілетін қалыптастырады.

1.1 Электрондық курс туралы ұғым, құрылымы және қасиеттері

Электрондық курс көбінесе үш бөлімнен құралады:
1) презентациялық бөлімі;
2) оқу құралының негізгі ақпаратынан құралған тапсырма бөлімі;
3) оқушыларды немесе студенттерді объективті түрде бағалау үшін
зертханалық жұмыс бөлімі.
Электрондық курстар қаншалықты тиімді болғанымен, кәдімгі оқулықтар
әлі көп уақытқа дейін негізгі оқу құралы ретінде қолданылады. Себебі, кез
келген мәтінді экран бетінде емес, басып шығарылған түрде оқыған ыңғайлы.
Соған байланысты электрондық курсты құру кезінде оны қандай жаңа
қасиеттермен кәдімгі оқулықтан өзгешелеуге болатынын ескеру керек. Осындай
қасиеттерге:
1) интерактивтік қасиет – қайтымдылық шарты;
2) тез арада керекті ақпаратты табу мүмкіншілігі;
3) түсіндірмелерге көп рет қатынау кезіндегі жұмсалатын уақытты
өнімдеу қасиеті;
4) мәтінді экранға шығарып қана қоймай, оны түсіндіріп көрсетуге,
модельдеуге және т.б. мүмкінділік беру – осы жерде мультимедиялық
технологиялардың мүмкіншілігі байқалады (көркемділік және қатынау
принципі);
5) кез келген адам үшін тез арада белгілі бір бөлімге қатысты өзінің
білімін тексеру мүмкіншілігі;
6) керекті оқу ақпаратын мысалы, Интернет арқылы жаңарту, өңдеу
қасиеттері жатады.

1.2 HTML тілі туралы негізгі мағлұматтар

Интернеттің қазіргі дамуы 90-жылдар басында компьютерлер арасында
мәлімет алмасудың жаңа хаттамасы (protocol) пайда болғаннан кейін басталды.
Бұл хаттама HTTP (Hyper Text Transfer Protocol-гипермәтінді тасымалдау
хаттамасы) деп аталған болатын. Осы хаттамамен қатар НТТР серверлерінің
кеңейтілген желілері болып табылатын, Интернет арқылы файлдар тасымалдай
алатын World Wide Web қызмет бабы (WWW немесе тек Web) пайда болды.
Бұл файлдардың басым көпшілігі Web- парақтар түрінде HTML (Hyper Text
Markup Language – гипермәтінді белгілеу тілі) тілінде жазылған арнаулы
файлдар түрінде болады. Осы файлдарды НТТР серверлерінде (Web-
тораптарында) орналастыру жолымен Web-парақтар қалың көпшілік пайдалатындай
түрінде интернетте жарияланады. Web-парақтар мазмұны әртүрлі бола береді
және олар әртүрлі тақырыптарды қамтиды, бірақ олардың бәрінің де негізгі
жариялану, яғни жазылу тілі HTML болып табылады. Осындай HTML құжаттарының
бәрінің де файл аттарының кеңейтілуі (тіркеуі) HTM немесе HTML болуы тиіс.
HTML тілі World Wide Web қызмет бабымен бірге дами отырып, Web -
парақтарының ең жақсы деген мүмкіндіктерін жүзеге асырып, оны кең пайдалану
жолдарымен толықтырып отырады. Ол World Wide Web жүйесінің негізі бола
отырып, оның өте кең тарауына себепші болды. World Wide Web сөзі қазақ
тіліне кеңейтілген бүкіләлемдік өрмек болып аударылады. HTML тілінің
мағынасы мен атқаратын қызметін оның атынан анықтауға болады.
Сонымен, мәтіндерді осылай байланыстыра отырып белгілейтін
мүмкіндікті беретін HTML тілі. Оның дұрыс нәтиже алуды қамтамасыз ететін өз
заңдылықтары мен ережелері бар.

World Wide Web астарында HTML құжаттарының форматы және гипермәтіндік
сілтемелер деген екі ұғымы бар.

1.2.1 HTML құжаттарының форматы

HTML – мәтіндік құжаттарды форматтауға арналған арнайы тіл (оны
құжаттарды белгілеу тілі деп те атайды).
Интернеттің бар мәліметтерінің, яғни барлық Web-парақтарының бір
ортақ қасиеті – олардың барлығы да HTML тілінде жазылған. HTML тілінде Web-
парақтарын жасау бағдарламалауға ұқсас болғанымен, ол қарапайым
бағдарламалау тілі емес. HTML – гипермәтінді белгілеу тілі. Ол кәдімгі
мәтіндерді Web-парақтар түрінде бейнелеуге арналған ережелер жиынын
анықтайды.
Электрондық Web-құжаттар (Web-парақтар) баспаға шығаруға емес,
экранда қарауға арналған. Бұл құжаттарды қандай компьютерде оқитыны алдын-
ала белгісіз. Сондай-ақ, құжатты оқитын компьютерлерде ол жазылған әріптің
(шрифттің) түрі орнатылған ба, жоқ па, терезенің өлшемі қаншалықты екені
белгісіз.
HTML – белгісіз құрылғылар арқылы қарауға болатын экрандық құжаттарды
безендіруге арналған арнайы тіл деп те айтуға болады. HTML тілінде құжат
құру бағдарламалауға ұқсас болады. Құжаттың авторы әдеттегі мәтінге арнайы
кодтарды (оларды тэг деп атайды) енгізеді. Құжатты оқыған мезетте осы
тэгтер командалардың қызметін атқарады.

1.2.2 Гипермәтіндік сілтемелер

Гипермәтін – қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы
код, яғни екпінді (anchor) орналасқан мәтін. Ол мәтін ішіне сурет, дыбыс
енгізу, мәтінді пішімдеу (форматтау) ісін орындайтын немесе осы құжаттың
басқа бөлігіне сілтемесі бар алғашқы нүкте ретінде қарастырылатын
белгіленген сөз. Сөзді ерекшелеп белгілеу дегеніміз – келесі көрсетілетін
құжат бөлігі қалай бейнеленетінін анықтайтын айырықша кодты осы сөз ішіне
енгізу.
Гипермәтінді бейнелеу үшін броузер (browsers) деп аталатын арнайы
көрсету бағдарламалары қолданылады. Гипермәтін экранда белгіленген
қарапайым сөз ретінде тұрады, егер курсорды сол сөзге жеткізіп, тышқанды
шертсек (ENTER пернесін бассақ), онда сонымен байланысты (ол сілтеп тұрған)
басқа құжатты оқимыз. Ол құжаттар мәліметтер ішіндегі басқа парақтарда
немесе Web жүйесіндегі басқа тораптарда орналасып, бейнежазба, сурет,
жазылған дыбыс күйінде болуы мүмкін.
HTML тэгтері құжаттың жолдарын туралау, экран фоны мен мәтін
әріптерінің түсін басқаруға мүмкіндік беретінін білеміз. Тэгтердің
көмегімен мәтін ішіне әртүрлі суреттер енгізіп, олардың айналасына мәтін
жазу, сондай-ақ парақтарды безендіруге болады. Сол себепті осы әрекеттерді
орындай отырып, мазмұнды, әрі тартымды Web-құжаттарды құруға мүмкіндік бар.
Web – құжаттарды кәдімгі газет-журналдар сияқты оқитын болғандықтан,
Web – жарияланымдар деп те атайды.
HTML тэгтерінің ішінде гипермәтіндік сілтемелер де құруға арналған
арнайы тобы бар. Гипермәтіндік сілтеме дегеніміз басқа Web – парақтардың
желілік адресімен байланысқан мәтіннің немесе суреттік бейненің
ерекшеленген бөлігі. (Әдетте гипермәтіндік сілтемелер астын сызу немесе
басқа түспен ерекшеленеді) .

1.3 HTML тілінің командалары

HTML тілінің бастапқы мәтінді белгілейтін командалары тэг (tag) деп
аталады. Тэг символдар тізбегінен тұрады. Барлық тэг кіші () символынан
басталады да, үлкен () символымен аяқталады. Осыдан қос символ тізбегі
бұрыштық жақшалар деп те аталады. Ашылатын бұрыштық жақшадан соң команда
аты болып табылатын түйінді сөз – тэг орналасады.
HTML тіліндегі әрбір тэг бір арнаулы қызмет атқарады. Олардың
жазылуында әріптер регістері ешбір рөл атқармайды, бас әріпті де, кіші
әріптерді де қатар қолдана беруге рұқсат етілген. Бірақ тэг атауларын жай
мәтіннен айыру мақсатында оларды бас әріппен жазу қалыптасқан.
HTML тілінің бір тэгі әдетте құжаттың белгілі бір бөлігіне, мысалы
бір абзацқа ғана, әсер етеді. Осыған орай екі тэг қатар қолданылады: бірі -
ашады, екіншісі – жабады. Ашатын тэг белгілі бір әсер ету ісін бастайды, ал
жабатын тэг – сол әсерді аяқтайды. Жабу тэгтері қиғаш сызық символымен (
) басталуы тиіс.
Кейбір тэгтер өз жазылу орнына қарай тек бір ғана әсерін тигізеді.
Мұндайда жабу тэгі қажет болмай қалады да, ол жазылмайды. Егер тэг ретінде
HTML тілінде қолданылмайтын түйінді сөз жазылып кетсе, онда оның ешбір
әсері болмайды.
Броузер арқылы құжат экранда көрсетілген шақта тэгтердің өздері
бейнеленбей, тек олардың құжат мәтініне тигізетін әсері ғана білініп
тұрады.

1.3.1 HTML құжаттарының құрылымы

HTML құжаты сол құжаттың негізгі мәтіннен және белгілеу тэгтерінен
тұрады да, қарапайым символдар жиыны болып табылады. Сондықтан оны
құрастыру үшін жай мәтіндік редактордың бірін, мысалы Windows ортасындағы
блокнотты, пайдалана беруге болады.
HTML құжатының кез келгені HTML тэгінен басталып, соған сәйкес
HTML түрінде жабылу тэгімен аяқталады. Осы екеуінің ортасында құжаттың
тақырыптық бөлігі мен тұлғасы болып келетін негізгі бөлігі орналасады.
Құжаттың тақырыптық бөлігі HEAD және HEAD тэгтерінің ортасында
тұрады да , жалпы құжат туралы мәлімет береді. Әдетте, бұл бөлікті TITLE
... TITLE тэгтерімен шектелетін құжаттың ресми атауы орналасады. Көптеген
броузерлер бұл атауды терезе тақырыбында тұратын файл аты есебінде
пайдаланады.
Жазылатын мәтін құжат тұлғасы деп аталатын BODY ... BODY
тэгтерінің ортасына жазылады.
Осы айтылған төрт тэг HTML құжатының кез келгенінде болуы тиіс. Бірақ
HTML, TITLE тэгтерін жазбай кетсе де болады, дегенмен HTML тілінің
құрылымы олардың толық болуын талап етеді. Өйткені, алдын ала тұтынушының
қандай броузер пайдаланатыны, оның қалай жұмыс істейтіні бағдарлама
құрушыға белгісіз болады ғой.
Енді қарапайым түрде дұрыс құрастырылған HTML құжатын мысал ретінде
келтіре кетейік.
HTML

HEAD

TITLE Құжат тақырыбы TITLE

HEAD

BODY

Бұл мәтін экранға шығады

BODY

HTML

Осы құжат жұмысы нәтижесінде экранға мынадай мәтін ғана шығады:

Бұл мәтін экранға шығады

1.3.2 FONT тэгін пайдалану

HTML 4.0 нұсқасынан бастап кез келген құжатты әдемілеп, әшекейлеу
ісін, сол құжаттан бөлек жасауға болатын болды. Алайда бұл мүмкіндікті
көптеген броузерлер арқылы әзір жасауға болмайды. Сол себепті HTML тілінде,
тек қана құжаттарды безендіру үшін ғана қолданылатын тэгтер бар. Олар:

1) әріптің мөлшерін, түсін және сызылымын таңдап алу үшін FONT
тэгін пайдаланады. Бұл қосарланған тєг, оның ашылған және жабылған тэгтері
арасында орналасқан барлық мәтіндерді түрлендіруге болады. FONT тэгінде
қолдануға болатын SIZE=...; COLOR=...; FACE=...; тәрізді үш атрибуттың бірі тұруы
тиіс.

SIZE=... атрибуты әріптің көлемін (мөлшерін) тағайындайды. Әріптердің
алдын ала берілетін жеті түрлі көлемі бар, олар бірден жетіге дейінгі
сандармен белгіленеді. Бұл сандар белгілі бір өлшем бірліктеріне сәйкес
келмейді, тек санның мәні үлкейген сайын әріптің де мөлшері ұлғаяды. Егер
сан көрсетілмесе, келісім бойынша ол үшке тең болып саналады.

COLOR=... атрибуты әріптің түсін таңдау мүмкіндігін береді, ол ағылшын
тіліндегі мағынасы бар түйінді сөз арқылы (мысалы, RED-қызыл) немесе RGB
жүйесіндегі он алтылық санмен (мысалы, #FF0000-бұл да қызыл) берілуі
мүмкін.

FACE=...атрибуты қаріп (шрифт) типін береді Осы атрибуттың мәні
компьютерде орнатылған қаріптер атының біріне сәйкес келуі керек. Бірақ
Интернетте орнатылған құжатты қабылдайтын тұтынушының компьютерінде қандай
қаріптердің орнатылғандығын алдын ала білу қиын, сол себепті осы атрибутты
көрсетпеген дұрыс.

Мысалы:

BODY

Алдарыңызда FONT COLOR=”red” FACE=”Arial” SIZE=”3” үшінші мөлшермен
Arial типімен жазылған қызыл түсті әріптер FONT

BODY

Мұның нәтижесі: Алдарыңызда үшінші мөлшермен Arial типімен жазылған
қызыл түсті әріптер

2) осы параметрлердің барлығы бүкіл құжат үшін бірден беру қажет
болса, онда BASEFONT атты бір ғана тэг пайдаланылады. Бұл тэгте де
жоғарыда келтірілген атрибуттар пайдаланылады, олар қаріп түрін, түсін және
мөлшерін анықтайды, егер олардың нақты мәндері көрсетілмесе, үнсіз келісім
тәсілі бойынша белгілі бір мәндер таңдалып алынады;

3) тэгтердің тағы бір арнайы тобы қаріптердің сызылымын өзгерту
мүмкіндігін береді. B және B тэгтері араларында орналасқан мәтін
қарайтылған қаріпке ауысады. I және I тэгтері қаріптерді
курсивпен берсе, U және U тэгтері мәтіндердің астын сызып, S және
S тэгтері – белдерінен сызылған символдарды бейнелейді.

1.3.3 Web – параққа мультимедиялық объектілерді енгізу

Бұл ең қарапайым әдістің бірі, ол A гиперсілтеме тэгін пайдалану
арқылы жүзеге асады. Осындай сілтемені қалыптастыру ең жеңіл нәрсе және бұл
жағдайда мультимедиялық файл оқырманды HTML құжатындағы басқа мазмұндық
мәліметтерден назарын аудартпайды.

Кейбір жағдайларда дыбыстық немесе мультимедиялық файлды тікелей Web
– парағына енгізу талап етіледі, мысалы, аталмыш файлды автоматты түрде
жарыққа шығару үшін аталмыш операцияны жүзеге асырады. Бүгінгі күні аталмыш
мақсатқа жету үшін, HTML стандартына қатаң түрде кірмегеніне қарамастан,
EMBED тэгін қолданған ыңғайлырақ. Бұл тэгтерді кеңінен тараған екі
броузерлер арқылы тану мүмкіндігін аламыз, олар – Internet Explorer және
Netscape Navigatir, алайда, мультимедиялық файлды жарыққа шығару
мүмкіндігін тек қана қосалқы ретінде жалғанған тиісті қосымшалар ғана
анықтайды.

EMBED тэгі дара болып табылады, себебі оған жабатын тэг талап
етілмейді. Оның міндетті SRC= болып табылады. WIDTH= және HEIGHT =
атрибуттары да пайдалану мүмкін болып табылады, олар мультимедиялық
объектіні жарыққа шығару үшін бөлінген, экрандағы тік төртбұрыш аумақтағы
өлшемдердің (ені мен биіктігі) мәнін анықтайды.

HTML

HEAD TITLE Құжаттағы мультимедия TITLE HEAD

BODY HTML

1.4 FrontPage бағдарламалық жабдығы

Егер бірінші ЭЕМ-нің бүгінгі күннен тек жарты ғасыр ғана бұрын
құрылғандығын ескеретін болсақ, онда Internet компьютерлік әлемнің ардагері
деуіміз дұрыс болар. Себебі Internet тарихы осыдан 30 жыл бұрын басталған.
Алпысыншы жылдардың аяғында құрылған Internet АҚШ елдерінде көбінесе
коммуникациялық желі ретінде қолданылған (ARPAnet деп аталған). Ол көбінесе
жоғарғы оқу орындарында қолданылып, тек сексенінші жылдары ғана бұл желі өз
қанатын бүкіл елге жайып, Internet — деген атау алады.
Бүгінгі күні бағдарлаушыларға Web-беттерді құру үшін жүздеген әр
түрлі бағдарламалар, құралдар бар екендігі бәрімізге мәлім. Солардың ішінде
HTML-редакторлары, графикалық пакеттер және осылардың ішіндегі ең мықтысы –
FrontPage бағдарламасы да Web-беттерді құру үшін құрылған.
Web-беттерді құрудың ең оңай жолы – бұл мастер мен шаблондарды
қолдану болып саналады.

1.4.1 Мастерлер мен шаблондарды құру

Шаблон каркас тәріздес, ол жаңа құжаттар құру кезінде қолданылады. Ал
мастер бір немесе бірнеше экран беттерінен құрылған бірнеше сұрақ қою
нәтижесінде, сіздің қажеттіктеріңізді анықтайтын және результат нәтижесінде
қанағаттанған құжатты генерациялайтын (арттыратын) бағдарламалық модуль.
Бұл жағдайда шаблоның мастерге қарағанда мүмкіншілігі аз, бірақ екі
жағдайда да біз Web-беттің негізі бола алатын құжатты ала аламыз.
Шаблондар дегеніміз – мүмкіндігіне орай Frontpage толтыруды ұсынатын
сайттар мен беттердің үлгісі. Олар мастерлер секілді сайт пен беттерді
құрудағы мәрелік (старттық) аудан болатын құрылымды құрайды. Бірақ
мастерлер тапсырыс берілген сайт пен бет үрдісін ұсынады, сонда шаблонды
таңдап алып, осы шаблонның нақты мәтін үлгісі бар сыңарын аласыз. Соңынан
оны өзіңіз жасаған шаблонмен ауыстыруға болады. Frontpage шаблон беттердің
көптеген түрлерін ұсынады, олар, таза бет каркасы тәріздес Normal Page –
кәдімгі бет шаблоннан басталып, Three Column Staggered ең қиын үшбағанды
бет шаблонына дейін өзгереді. Бар сайтқа шаблон арқылы құрылған жаңа
беттерді қосқанда, өзіңіздің Web-бетіңізді тез және оңай түрде өзгерте
аласыз.

1.4.2 Құрал-саймандар панелімен жұмыс жасау

Редактордың құрамына құралдыр панелі кіреді және оларды View менюі
арқылы басқаруға болады, олар:
- Standard (Стандарттық);
- Format (Форматтау);
- Image (Сүрет салу);
- Forms (Формалар);
- Table (Таблица);
- Advanced (Қосымша).
Сонымен қатар View менюінің құрамына Status Bar (Жолдар жағдайы)
Format Marks (Символдарды форматтау) қосымша бөлімдер кіреді.
Бұл бөлімдерде редактордың көмегімен беттерге қоюға болатын
элементтердің көбі сипатталып жазылған. Олардың барлығы беттердің кәдімгі
элементтері, мысалы, текст құжаттары, гиперссылкалар, тақырып аттары,
таблицалар (tables), фрейм (frames) және жылжымалы жолдар (marquees).
Сонымен қатар редактордың көмегімен WЕВ-беттерге формаларды (forms) және
компоненттерді (Components) қоюға болады. Меню, құралдар панельдері және
элементтердің көбі Word бағдарламасында жұмыс істеуімен өте ұқсас болып
келеді.

1.4.3 Web-беттермен графикалық жұмыс жасау

Web-беттермен графикалық жұмыс істеген кезде ең негізгі мәселенің
(проблеманың) бірі болып, браузер бетінде пайда болған бейне суреттердің
жылдамдығы файлдардың алатын жады көлеміне байланысты. Графикалық форматтар
көбінесе сол форматпен байланысқан кеңейткіштер арқылы аталады. Ал олар өз
алдына көптеген қиындықтарға әкеледі. Осындай форматтарға BMP, GIF, EPS,
TIF, JPEG, WMF және т.б. жатады. Бірақ та Frontpage тілінде Web-беттермен
жұмыс істеген кезде біз көбінесе екі түрлі бейне суреттерді ғана
қолданамыз, олар: JPEG және GIF. Олардың екеуі де қысылған және Web-
беттермен жұмыс істеген кезде ең жиі қолданатын графикалық форматқа жатады.
Frontpage көп түрлі графикалық форматтарды импорттап алады, олар:
- JPEG (JPG);
- CompuServe GIF (GIF);
- BMP файлдары;
- TIFF (TIF);
- Метафайлдар Windows (WMF);
- Sun Raster (RAS);
- Postscript (EPS);
- Paintbrush (PCX);
- Targa (TGA);
Web-беттерге бейне суреттерді қойған кезде және егер олар сақталмаса,
осындай бетті жабу немесе сақтау кезінде Frontpage олардың әрбіреуін тиісті
сайт үшін сақтауды сұрайды. Frontpage GIF жєне JPEG форматтардан бөлек
файлдарды автоматты түрде GIF форматта сақтайды. Ал егер сіз бейне
суреттерді JPEG форматта сақтағыныз келсе, онда Web-бетті сақтағанға бұрын
Image Properties (Бейне қасиеттері) диалогтық терезеде сол форматты көрсету
керек.
JPEG форматы (Joint Photographic Experts Group – фотосурет бойынша
біріккен эксперттік топ) — бұл масштабталған, қапталған, жоғарғы дәрежелі
қысылған және сапасын аз ғана түсіретін формат болып табылады. Электрондық
формада графикалық суреттерді бір форматтан екінші форматқа ауыстырған
кезде бейнелер өзінің анықтығын біраз жоғалтады. Сол себепті, JPEG форматы
жоғарғы дәрежелі қысылған және сапасы жағынан да жоғары болғандықтан Web-
сайттар үшін ең қолайлы. JPEG форматы фотосуреттер үшін және түсі 256-дан
асатын бейне суреттер үшін өте қолайлы.
GIF форматы (Graphics Interchange Format – графикалық мәліметтерді
алмастыратын формат) — бұл 256 немесе одан да аз түсті бейне суреттер үшін
арналған қапталған формат. GIF форматы көбінесе біркелкі түстерден тұратын
бейне суреттерден құралған (мысалы, безендіру сияқты). Сонымен қатар, GIF
форматы мөлдір және жолдық бйнелерге де қолданады.

4. Анимациялар

Интерактивті оқулықтың Web-беттеріндегі сөздері және әріптері қозғалу
үшін біз Frontpage редакторындағы анимация опциясын қолданамыз. Ол үшін
керекті мәтінді белгілеп, Format менюінен Animation пунктін таңдап,
берілген анимациялар ішінен біреуін таңдаймыз.
Frontpage тілінде 14 әртүрлі дайын анимациялар бар, олар:
1) Fly From Bottom — мәтін бетке астынғы бөлігінен шығады;
2) Fly From Left — мәтін бетке сол жағынан шығады;
3) Fly From Right — мәтін бетке оң жағынан шығады;
4) Fly From Top — мәтін бетке жоғарғы бөлігінен шығады;
5) Fly From Bottom-Left — мәтін бетке сол жақ астынғы бөлігінен
шығады;
6) Fly From Bottom-Right — мәтін бетке оң жақ астынғы бөлігінен
шығады;
7) Fly From Toe-Left — мәтін бетке сол жақ үстінгі бөлігінен шығады;
8) Fly From Top-Right — мәтін бетке оң жақ үстінгі бөлігінен
шығады;
9) Fly From Top-Right By Word — сөздер бір-бірден оң жақ үстінгі
бөлігінен ұшып келеді;
10) Fly From Bottom-Right By Word — сөздер бір-бірден оң жақ астынғы
бөлігінен ұшып келеді;
11) Drop In By Word — сөздер бір-бірден жоғарғы жақтан түседі;
12) Spiral — мәтін спираль бойынша ұшып келеді;
13) Zoom In — мәтін үлкендейді;
14) Zoom Out — мәтін азаяды.
Бұл эффекттердің барлығы бетті ашқан кезде орындалады. Бірақ оларды
тек қана динамикалық HTML коттары бар браузерлер ғана бағалай алады.
2 “ЛАПЛАС ТЕҢДЕУІН ТОРЛАР ӘДІСІМЕН ШЕШУ” ТАҚЫРЫБЫНА ЭЛЕКТРОНДЫҚ
КУРС ҚҰРУ

2.1 Электрондық курстың құрылымы

Есептеу технологиясының тұрмысқа кеңінен енуі мұғалімсіз оқыту
технологиясы мен электрондық курстар құру секілді алдыңғы қатарлы әрекет
саласының дамуын қамтамасыз етеді.
Қағаз оқулықпен салыстырғанда, электрондық курстың интелектісі
жоғары, себебі компьютер оқытушы әрекетінің кейбір аспектісін оған еліктеп
қайталай алады (білім деңгейін дәл анықтау, керекті жерде түсінік беру
т.б.) Электрондық оқулық белгілі бір пән бойынша қажетті барлық материалды
сақтайды. Электрондық оқулықтарда интелектілік аспектілердің болуы, оның
жеткіліксіз жағын (тек компьютерде қолдану) компенсациялап қана қоймай,
оған қағаз оқулыққа қарағанда артықшылық та береді (компактілігі, қажетті
ақпаратты оңай тауып алу сияқты). Әрбір оқулық бір жағынан автономды болу
керек, екінші жағынан өзінің ішкі құрылымы мен форматы жағынан, ондағы
ақпараттық мәліметтерге байланысты белгілі бір стандартқа сай болып,
оқулықтар жиынын белгілі бір жүйеге келтіруге мүмкіндік беретіндей болғаны
жөн (мысалы, ақпараттық іздеу, емтихандық жүйе т.б. ). Сонымен қатар жеке
пәндерді қашықтан оқытуды бір оқу жылына жинақтауға мүмкіндік бере
алатындай болғаны дұрыс.
Егер бұл оқулық кейінен оқушы, студент емтихан немесе сынақ
тапсыратындай мазмұнда жазылған болса, онда бір мазмұндық материал үш түрде
болуы керек. Жақсы электрондық курсты құрудың негізгі шарты – бұл оның
құрамында оқу материалыңың толық түрде берілуі, яғни мәтіннің, суреттердің,
сызба нұсқалардың болуы.
Енді оқулықтың құрылымдық элементтеріне кеңірек тоқталайық.
Электрондық курстың негізгі беті мүмкіндігінше көркемделген болу керек. Оны
графиктік қосымшалар мен суреттер, фон арқылы көркемдейді. Негізгі бет
көркемделген болса оқушы немесе студент қолданған кезде оның қызығушылығын
арттырады. Электрондық курстың негізгі бетіне Macromedia Flаsh
бағдарламасының мүмкіншіліктері қолданылған. Бұл ортада сөздерге анимация
жасау үшін Item(Intro animation терезесінен Gif Cherift белгісіне жалауша
қойып Fly командасын орындаймыз. Сонымен қатар Backround Color командасымен
фонын, TextColor командласының көменгімен мәтінің түсін өзгертуге болады.
Дайын анимациялық сурет жер шары қолданылған.

сурет 2.1 Электрондық курстың негізгі беті

Электрондық курстың негізгі беттен кейінгі бет мазмұндық беті, негізі
құрылымдық элементтерінің бірі оқулықтың мазмұны. Бір жағынан ол оқулықтың
кейбір қысқаша мәтіндеріне қол жеткізе алатындай толық мазмұнды. Іс жүзінде
мұндай талаптар екі деңгейлі мазмұнның, яғни бөлімдер мен бөлімшелер
нәтижесінде орындалады. Егер бөлімдердің аттары тым күрделі болса, (яғни
бөлімдердің саны оннан, ал бөлімшелердің саны елуден аспауы қажет) онда
оларды бір экран бетінде қарауға болады.
Оқулықтың төмендегідей басқару элементтері болуы керек:
- оқулықтың кез келген бетіне өту;
- оқулықпен жұмыс істеуін аяқтау;
- негізгі бетке қайта оралу;
Электрондық курстың мазмұн беті Frontpage ортасында, сонымен қатар
анимациялық сөздер Ulead Cool 3d бағдарламасы көмегімен жасалып фреймге
бөлінген. Курс төмендегідей менюлерден тұрады:
- Авторлар туралы;
- Теориялық бөлім;
- Зертханалық жұмыс;
- Тапсырмалар;
- Тапсырмалар жауаптары Оны 2.2 суреттен көруге болады:

сурет 2.2 Электрондық курстың мазмұн бөлігі

Әрбір түймешеге шерту арқылы туындаған сұраққа жауап алуға болады.
Түймешелер Frontpage бағдарламасында Вставка(Веб компонент командасын
орындау арқылы жасалады. Бірінші түймешесіне шерту арқылы электрондық
курсты жасаған авторлар жайында мағлұмат алуға болады. Екінші
түймешені шертсеңіз курстың негізі болып отырған Лаплас теңдеуін торлар
әдісімен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ақпараттық жүйе құру арқылы білім беру процесінің тиімділігін арттыру
Функцияны интерполяциялау материалдары негізінде электрондық курс құру
Мәліметтер базасын жобалау бойынша электрондық оқулық
Визуалды бағдарламалау ортасының оқыту-тексеру программасын құру технологиясы
Электрондық курстың құрылымы
«Молекулалық физика курсы бойынша электрондық қабықша
Электрондық оқу-әдістемелік кешендері
Электрондық курс және оны құру
Компьютерлік оқыту бағдарламалары
ЭЛЕКТРОНДЫҚ ЦИФРЛЫҚ ҚОЛТАҢБА
Пәндер