Семей каласынын диагностикалык орталығынын АЖО жасау
Кіріспе
1 Сұрақтың қойылуы
2 Техникалық.экономикалық негіздеме
3 Аналитикалық бөлім
3.1 Автоматтандыру объектісінің білім беру жүйесіндегі алатын орны
3.1.1 Автоматтандыру нысанының сипаттамасы
3.1.2 Тақырыптың өзектілігі (мотивация)
3.1.3 Программалық өнімділігі бар анализ
3.1.3.1 Шебер Лабс бірлестігі
3.1.3.2 Qmed бірлестігі
3.1.3.3 Интегралданған дәрігерлік ақпараттық жүйе \\InfoMed 2004 жылдың шығарылымы
3.5 болжамы
3.2 Таңдау мен дәйекті аспапты құрылғы
3.3 Ақпараттық жүйені құруға арналған техникалық тапсырма
3.3.1 Жалпы мағлұмат
3.3.3.2 Қызметкерлердің санына және біліктілігіне қойылатын талаптар
3.3.3.3 Авария кезінде ақпаратты сақтау міндеттемелері
3.3.3.4 Жүйемен орындалатын функцияларға, мақсаттарға талаптар
3.3.4 Қамсыздандыру түріне талаптар
3.3.4.1 Математикалық қамсыздандыру
3.3.4.2 Ақпаратты қамсыздандыру
3.3.4.3 Программалық қамсыздандыру
3.3.4.4 Техникалық қамсыздандыру
3.3.4.5 Ұйымдасқан қамсыздандыру
3.3.4.6 Лингвистикалық қамтамасыз етуге талаптар
3.3.5 Жүйе құрамы және ұстаным жұмысы
4 Дипломдық жобалау есебінің қойылуы
4.1 Тапсырманың сипаттамасы. Тапсырмалар кешенінің қойылуы
4.2 Поликлиника мәселесі шешілетін, басқару нысандарының тізімі
4.3 Шығыстық ақпарат
4.3.1 Шығыстық хабарламалардың тізімі және сипаттамалары
4.3.2 Шығыстық хабарламалардың ақпараттарының құрылымдық бірліктерінің тізімдері және сипаттамалары
4.3.3 Тізім және шығатын құжаттардың суреттеуі
4.4 Кірістік хабар
4.4.1 Тізім және кіріс хабарлаулардың суреттеуі
4.4.2 Кірістік хабарламалардың ақпараттық бірліктерінің тізімі және сипаттамалары
4.4.3 Ақпараттық қамтамасыз ету ұйымы
4.5 Мәліметтерді тасымалдағыштарды таңдауды негіздеу және тарату негіздері
4.6 Мәліметтерді өңдеу маршрутында бақылау түрлерін және тәсілдерін сипаттау
4.7 Дәрігерге бағыт толтырудың операциялық технологиясы
4.8 Жобаның физикалық түрде сипатталуы
4.8.1 Программалық қамсыздандыруды құру сатылары
4.8.2 Жүйенің логикалық сұлбасы
5 Қолданушының жүйедегі жұмыс технологиясын жетілдіру
5.1 Бағдарламалық қамтамасыз ету талаптары
5.2 Жүйенің негізгі терезесі
6 Тіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бөлімі
6.1 Электр қауіпсіздігі
6.2 Өрт қауіпсіздігі
6.3 Шу деңгейлеріне және дірілдеуге талаптар
6.4 Шаң және зиянды химиялық заттар
6.5 Микроклимат
6.5.1 Желдету
6.6 Ақпаратты көрсету жүйелеріне эргономикалық талаптар
6.7 Оператордың жұмыс орнын ұйымдастыру
6.8 Жұмыс орынының эргономикалық талаптары
6.9 Жұмыс орынның жарық болуы
7 Экономикалық тиімділік есебі
7.1 Еңбектік шығындар есебі
7.1.1 Базалық нұсқа
7.1.2 Жобалық нұсқа
7.2 Құндық көрсеткіштер есебі
7.2.1 Базалық нұсқа
7.2.2 Жобалық нұсқа
7.3 АЖО құруға кеткен капиталдық салымдар
7.4 Капиталдық шығындардың ақтау мерзімін және жылдық экономикалық тиімділікті есептеу
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
1 Сұрақтың қойылуы
2 Техникалық.экономикалық негіздеме
3 Аналитикалық бөлім
3.1 Автоматтандыру объектісінің білім беру жүйесіндегі алатын орны
3.1.1 Автоматтандыру нысанының сипаттамасы
3.1.2 Тақырыптың өзектілігі (мотивация)
3.1.3 Программалық өнімділігі бар анализ
3.1.3.1 Шебер Лабс бірлестігі
3.1.3.2 Qmed бірлестігі
3.1.3.3 Интегралданған дәрігерлік ақпараттық жүйе \\InfoMed 2004 жылдың шығарылымы
3.5 болжамы
3.2 Таңдау мен дәйекті аспапты құрылғы
3.3 Ақпараттық жүйені құруға арналған техникалық тапсырма
3.3.1 Жалпы мағлұмат
3.3.3.2 Қызметкерлердің санына және біліктілігіне қойылатын талаптар
3.3.3.3 Авария кезінде ақпаратты сақтау міндеттемелері
3.3.3.4 Жүйемен орындалатын функцияларға, мақсаттарға талаптар
3.3.4 Қамсыздандыру түріне талаптар
3.3.4.1 Математикалық қамсыздандыру
3.3.4.2 Ақпаратты қамсыздандыру
3.3.4.3 Программалық қамсыздандыру
3.3.4.4 Техникалық қамсыздандыру
3.3.4.5 Ұйымдасқан қамсыздандыру
3.3.4.6 Лингвистикалық қамтамасыз етуге талаптар
3.3.5 Жүйе құрамы және ұстаным жұмысы
4 Дипломдық жобалау есебінің қойылуы
4.1 Тапсырманың сипаттамасы. Тапсырмалар кешенінің қойылуы
4.2 Поликлиника мәселесі шешілетін, басқару нысандарының тізімі
4.3 Шығыстық ақпарат
4.3.1 Шығыстық хабарламалардың тізімі және сипаттамалары
4.3.2 Шығыстық хабарламалардың ақпараттарының құрылымдық бірліктерінің тізімдері және сипаттамалары
4.3.3 Тізім және шығатын құжаттардың суреттеуі
4.4 Кірістік хабар
4.4.1 Тізім және кіріс хабарлаулардың суреттеуі
4.4.2 Кірістік хабарламалардың ақпараттық бірліктерінің тізімі және сипаттамалары
4.4.3 Ақпараттық қамтамасыз ету ұйымы
4.5 Мәліметтерді тасымалдағыштарды таңдауды негіздеу және тарату негіздері
4.6 Мәліметтерді өңдеу маршрутында бақылау түрлерін және тәсілдерін сипаттау
4.7 Дәрігерге бағыт толтырудың операциялық технологиясы
4.8 Жобаның физикалық түрде сипатталуы
4.8.1 Программалық қамсыздандыруды құру сатылары
4.8.2 Жүйенің логикалық сұлбасы
5 Қолданушының жүйедегі жұмыс технологиясын жетілдіру
5.1 Бағдарламалық қамтамасыз ету талаптары
5.2 Жүйенің негізгі терезесі
6 Тіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бөлімі
6.1 Электр қауіпсіздігі
6.2 Өрт қауіпсіздігі
6.3 Шу деңгейлеріне және дірілдеуге талаптар
6.4 Шаң және зиянды химиялық заттар
6.5 Микроклимат
6.5.1 Желдету
6.6 Ақпаратты көрсету жүйелеріне эргономикалық талаптар
6.7 Оператордың жұмыс орнын ұйымдастыру
6.8 Жұмыс орынының эргономикалық талаптары
6.9 Жұмыс орынның жарық болуы
7 Экономикалық тиімділік есебі
7.1 Еңбектік шығындар есебі
7.1.1 Базалық нұсқа
7.1.2 Жобалық нұсқа
7.2 Құндық көрсеткіштер есебі
7.2.1 Базалық нұсқа
7.2.2 Жобалық нұсқа
7.3 АЖО құруға кеткен капиталдық салымдар
7.4 Капиталдық шығындардың ақтау мерзімін және жылдық экономикалық тиімділікті есептеу
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Оқытудың ақпараттық технологиясы – білімді жаңаша беру мүмкіндіктерін жасау, білімді қабылдау, білім сапасын бағалау, оқу-тәрбие үрдісінде студенттің жеке тұлғасын жан-жақты қалыптастыру үшін ақпараттық технологияның қосымшасы деп түсіну керек.
Білімді ақпараттандырудың негізгі мақсаты – «оқушыларды ақпараттық қоғам жағдайында тұрмыстық, қоғамдық және кәсіби салалардың іс-әрекетіне толық, тиімді араластыру» болып табылады.
Төмендегі қасиеттер білім жүйесінің өзіндік ерекшелігі болып саналады.
־ Тұтынушының қолдану сапасында
־ Нәтижесінде әр түрлі салаларда қолданылатын, ақпараттық технологияларды жасаушы сапасында.
Бірақ компьютер мүмкіндіктерін асыра бағалауға болмайды, өйткені ақпарат беру – бұл білім мен мәдениетті беру емес, сондықтан ақпараттық технологиялар педагогтарға тек қосымша тиімді құрал ретінде қызмет атқарады.
Көптеген елдердің ғылыми орталықтары мен оқу орындарында нақ осы білім қажеттілігі үшін мамандандырылған компьютерлік жүйелер саны дайындалды, олар оқу-тәрбие үрдісінде әр түрлі жағынан қолдауға бағытталды. Бұл – жүйелердің негізгі түрлері болып табылады. • Компьютерлік бағдарламаланған оқыту – бұл сәйкесінше, компьютерлік бағдарламалардың көмегімен бағдарламалық оқыту механизмдерін жүзеге асыратын технология;
־ Материалды компьютердің көмегімен оқу – оқушының жаңа материалды әр түрлі құралдардың, оның ішінде компьютердің көмегімен өз бетінше оқуын болжайды. Бұл жерде оқу іс-әрекетінің сипаты айтылмайды, оқу нұсқауларының жиынымен іске асырылуы мүмкін. Мұның өзі бағдарламалық оқыту әдісінің мәнін ашады;
־ Материалды компьютер қоры негізінде оқу – алдыңғы технологиялар, технологиялық құралдардың алуан түрін (оның ішінде дәстүрлі оқулықтар, аудио және видеожазбалар және т.б.) қолданумен айрықшаланатын болса, мұнда бағдарлама құралдарын, оқушылардың өз бетінше тиімді оқуын арттыратын бағдарламаларды басымырақ қолдану жүргізіледі;
־ Компьютер қорымен оқыту – білім берудің барлық мүмкін боларлық формаларын қолдану (мұғалімнің қатысуымен), шын мәнінде, жоғарыда айтылғандармен сәйкес келеді;
־ Компьютердің көмегімен бағалау – өз бетінше оқыту технологиясы деп қарастырылады, дегенмен ол практикада басқаларға құрамдас элемент болып кіріп жүр. Мұндай жүйе оқылатын пәннің мазмұны мен дәстүрлі оқытуда қолданылатын немесе оқыту бағдарламаларында жүзеге асырылатын әдістерге тәуелсіз;
Білімді ақпараттандырудың негізгі мақсаты – «оқушыларды ақпараттық қоғам жағдайында тұрмыстық, қоғамдық және кәсіби салалардың іс-әрекетіне толық, тиімді араластыру» болып табылады.
Төмендегі қасиеттер білім жүйесінің өзіндік ерекшелігі болып саналады.
־ Тұтынушының қолдану сапасында
־ Нәтижесінде әр түрлі салаларда қолданылатын, ақпараттық технологияларды жасаушы сапасында.
Бірақ компьютер мүмкіндіктерін асыра бағалауға болмайды, өйткені ақпарат беру – бұл білім мен мәдениетті беру емес, сондықтан ақпараттық технологиялар педагогтарға тек қосымша тиімді құрал ретінде қызмет атқарады.
Көптеген елдердің ғылыми орталықтары мен оқу орындарында нақ осы білім қажеттілігі үшін мамандандырылған компьютерлік жүйелер саны дайындалды, олар оқу-тәрбие үрдісінде әр түрлі жағынан қолдауға бағытталды. Бұл – жүйелердің негізгі түрлері болып табылады. • Компьютерлік бағдарламаланған оқыту – бұл сәйкесінше, компьютерлік бағдарламалардың көмегімен бағдарламалық оқыту механизмдерін жүзеге асыратын технология;
־ Материалды компьютердің көмегімен оқу – оқушының жаңа материалды әр түрлі құралдардың, оның ішінде компьютердің көмегімен өз бетінше оқуын болжайды. Бұл жерде оқу іс-әрекетінің сипаты айтылмайды, оқу нұсқауларының жиынымен іске асырылуы мүмкін. Мұның өзі бағдарламалық оқыту әдісінің мәнін ашады;
־ Материалды компьютер қоры негізінде оқу – алдыңғы технологиялар, технологиялық құралдардың алуан түрін (оның ішінде дәстүрлі оқулықтар, аудио және видеожазбалар және т.б.) қолданумен айрықшаланатын болса, мұнда бағдарлама құралдарын, оқушылардың өз бетінше тиімді оқуын арттыратын бағдарламаларды басымырақ қолдану жүргізіледі;
־ Компьютер қорымен оқыту – білім берудің барлық мүмкін боларлық формаларын қолдану (мұғалімнің қатысуымен), шын мәнінде, жоғарыда айтылғандармен сәйкес келеді;
־ Компьютердің көмегімен бағалау – өз бетінше оқыту технологиясы деп қарастырылады, дегенмен ол практикада басқаларға құрамдас элемент болып кіріп жүр. Мұндай жүйе оқылатын пәннің мазмұны мен дәстүрлі оқытуда қолданылатын немесе оқыту бағдарламаларында жүзеге асырылатын әдістерге тәуелсіз;
1 ГОСТ 34.601- 90. Информационные технологии. Комплекс стандартов системы. Техническое задание на создание автоматизированной системы. М.: Изд-во стандартов, 1990.
2 ГОСТ 34.602-89
3 ГОСТ 34.698-90
4 ГОСТ 12.1.033-81, Пожарная безопасность помещений имеющих электрические цепи, 1981 г.
5 Система документации Единой системы ЭВМ / Под редакцией А.М. Ларионова. М.: Статистика, 1975.
6 Норенков И. П. Основы автоматизированного проектирования: Учебник для вузов. – М.: Изд-во МГТУ им. Н.Э.Баумана, 2000..
7 Благодатских В.А. и др. Экономика, разработка и использование программного обеспечения ЭВМ. М.: Финансы и статистика, 1995
8 Голосов О.В. и др. Введение в информационный бизнес. М.: Финансы и статистика, 1995
9 Дарахвелидзе П., Макаров Е. Delphi 4 Наиболее полное руководство. С.- П.: БХВ Санкт-Петербург, 1998.
10 Подоходный налог с физических лиц. М.: «Ось-89», 1998
11 Шумаков. П.В. Delphi 3 и создание приложений баз данных. М.: Нолидж, 1998
12 Шумаков. П.В. Фаронов В.В. Delphi 4 Руководство разработчика баз данных. М.: Нолидж, 1999.
13 Архангельский А.Я., Программирование в Delphi 6, М., ЗАО «Издательство БИНОМ», 2001 г.
14 Фаронов В.В., Delphi 5 Руководство программиста, М., Издательство НОЛИДЖ, 2001 г.
15 Глушаков С.В., Мельников В.В, Сурядный А.С., Программирование в среде Windows. Учебный курс, Харьков, Фолио, 2000 г.
16 Дюк В., Обработка данных на ПК в примерах, Санкт-Петербург, Питер, 1997 г.
17 Макарова Н.В., Информатика. Практикум по информационным технологиям, Санкт-Петербург, Питер, 2001 г.
18 Глушаков С.В., Ломотько Д.В., Базы данных. Учебный курс, Харьков, Фолио, 2001 г.
2 ГОСТ 34.602-89
3 ГОСТ 34.698-90
4 ГОСТ 12.1.033-81, Пожарная безопасность помещений имеющих электрические цепи, 1981 г.
5 Система документации Единой системы ЭВМ / Под редакцией А.М. Ларионова. М.: Статистика, 1975.
6 Норенков И. П. Основы автоматизированного проектирования: Учебник для вузов. – М.: Изд-во МГТУ им. Н.Э.Баумана, 2000..
7 Благодатских В.А. и др. Экономика, разработка и использование программного обеспечения ЭВМ. М.: Финансы и статистика, 1995
8 Голосов О.В. и др. Введение в информационный бизнес. М.: Финансы и статистика, 1995
9 Дарахвелидзе П., Макаров Е. Delphi 4 Наиболее полное руководство. С.- П.: БХВ Санкт-Петербург, 1998.
10 Подоходный налог с физических лиц. М.: «Ось-89», 1998
11 Шумаков. П.В. Delphi 3 и создание приложений баз данных. М.: Нолидж, 1998
12 Шумаков. П.В. Фаронов В.В. Delphi 4 Руководство разработчика баз данных. М.: Нолидж, 1999.
13 Архангельский А.Я., Программирование в Delphi 6, М., ЗАО «Издательство БИНОМ», 2001 г.
14 Фаронов В.В., Delphi 5 Руководство программиста, М., Издательство НОЛИДЖ, 2001 г.
15 Глушаков С.В., Мельников В.В, Сурядный А.С., Программирование в среде Windows. Учебный курс, Харьков, Фолио, 2000 г.
16 Дюк В., Обработка данных на ПК в примерах, Санкт-Петербург, Питер, 1997 г.
17 Макарова Н.В., Информатика. Практикум по информационным технологиям, Санкт-Петербург, Питер, 2001 г.
18 Глушаков С.В., Ломотько Д.В., Базы данных. Учебный курс, Харьков, Фолио, 2001 г.
Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 69 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 69 бет
Таңдаулыға:
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ
ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ сму
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар факультеті
Автоматтандыру және басқару кафедрасы
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі
_________Золотов А.Д.
______________2009ж.
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Тақырыбы: Семей каласынын диагностикалык орталығынын АЖО жасау
Орындаған ВТ-527 топ студенті ____________ Ахмадиева А.К.
қолы
Жетекші: аға оқытушы ____________ Мадиев Т.Б.
қолы
Семей
2009
Реферат
Түсіндірме жазба 76 беттен, 22 суреттен, 19 кестеден, 1 қосымшадан
тұрады.
Дипломдық жобаның тақырыбы: Семей каласынын диагностикалык орталыгынын
АЖО жасау
ЖАСАУ, БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ, АМБУЛАТОРИЯЛЫҚ КАРТА, ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТЕР,
ЭЛЕКТРОНДЫҚ ҚҰЖАТ АЛМАСУ, МӘЛІМЕТТЕР БАЗАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ, МӘЛІМЕТТЕРДІ
КӨРСЕТУ, КЛИЕНТ-СЕРВЕР АРХИТЕКТУРАСЫ, АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҰМЫС ОРНЫ.
Дипломдық жобаның мақсаты: Семейдің кеңестік-диагностикалық
орталығының тіркеу орнының және дәрігерлердің жұмысын автоматтандыруға
арналған программаны жетілдіру. Осы программалық қамсыздандыру мәліметтер
базасы негізінде құрылып, қазіргі уақытта автоматтандырылған жұмыс орнын
ұйымдастыруға арналған қажетті программа болып табылады және онда қазіргі
құжат алмасу, іс-қағаздар жүргізу жүйелерінің анализі жүргізілген.
Кіріспе
Оқытудың ақпараттық технологиясы – білімді жаңаша беру мүмкіндіктерін
жасау, білімді қабылдау, білім сапасын бағалау, оқу-тәрбие үрдісінде
студенттің жеке тұлғасын жан-жақты қалыптастыру үшін ақпараттық
технологияның қосымшасы деп түсіну керек.
Білімді ақпараттандырудың негізгі мақсаты – оқушыларды ақпараттық
қоғам жағдайында тұрмыстық, қоғамдық және кәсіби салалардың іс-әрекетіне
толық, тиімді араластыру болып табылады.
Төмендегі қасиеттер білім жүйесінің өзіндік ерекшелігі болып саналады.
־ Тұтынушының қолдану сапасында
־ Нәтижесінде әр түрлі салаларда қолданылатын, ақпараттық технологияларды
жасаушы сапасында.
Бірақ компьютер мүмкіндіктерін асыра бағалауға болмайды, өйткені
ақпарат беру – бұл білім мен мәдениетті беру емес, сондықтан ақпараттық
технологиялар педагогтарға тек қосымша тиімді құрал ретінде қызмет
атқарады.
Көптеген елдердің ғылыми орталықтары мен оқу орындарында нақ осы білім
қажеттілігі үшін мамандандырылған компьютерлік жүйелер саны дайындалды,
олар оқу-тәрбие үрдісінде әр түрлі жағынан қолдауға бағытталды. Бұл –
жүйелердің негізгі түрлері болып табылады.
· Компьютерлік бағдарламаланған оқыту – бұл сәйкесінше, компьютерлік
бағдарламалардың көмегімен бағдарламалық оқыту механизмдерін жүзеге
асыратын технология;
־ Материалды компьютердің көмегімен оқу – оқушының жаңа материалды әр
түрлі құралдардың, оның ішінде компьютердің көмегімен өз бетінше оқуын
болжайды. Бұл жерде оқу іс-әрекетінің сипаты айтылмайды, оқу
нұсқауларының жиынымен іске асырылуы мүмкін. Мұның өзі бағдарламалық
оқыту әдісінің мәнін ашады;
־ Материалды компьютер қоры негізінде оқу – алдыңғы технологиялар,
технологиялық құралдардың алуан түрін (оның ішінде дәстүрлі оқулықтар,
аудио және видеожазбалар және т.б.) қолданумен айрықшаланатын болса,
мұнда бағдарлама құралдарын, оқушылардың өз бетінше тиімді оқуын
арттыратын бағдарламаларды басымырақ қолдану жүргізіледі;
־ Компьютер қорымен оқыту – білім берудің барлық мүмкін боларлық
формаларын қолдану (мұғалімнің қатысуымен), шын мәнінде, жоғарыда
айтылғандармен сәйкес келеді;
־ Компьютердің көмегімен бағалау – өз бетінше оқыту технологиясы деп
қарастырылады, дегенмен ол практикада басқаларға құрамдас элемент болып
кіріп жүр. Мұндай жүйе оқылатын пәннің мазмұны мен дәстүрлі оқытуда
қолданылатын немесе оқыту бағдарламаларында жүзеге асырылатын әдістерге
тәуелсіз;
־ Компьютерлік коммуникация – білім беру және оны жеткізумен қамтамасыз
ете отырып, жоғарыда аталған технологиялардың барлығының ажырамас құрамы
болып табылады. Жергілікті, аймақтық және басқа компьютерлік желілерді
қолдану үшін жұмсалады. Компьютерлік коммуникация жекелеген оқу
орындарының, қаланың, аймақтың, елдің ақпараттық білім жүйесінің
мүмкіндіктерін көрсетеді.
Оқытудың ақпараттық технологиялары осы ақпараттық білім жүйесінің
шегінде жүзеге асырылатын болғандықтан, осы білім технологиясына ақпараттық
және бағдарламалық қолдаумен көрсететін құралдар бір ғана компьютермен,
оған енгізілген бағдарламамен шектеліп қалмауы керек. Шын мәнінде бәрі
керісінше, оқытудың ақпараттық технологияларының бағдарламалық құралдары
және білім технологияларының өздері ақпараттық білім ортасына – ақпараттық
білім жүйесінен бөлінген жүйешелер түрінде қосылады.
Білімді ақпараттандыру жағдайында болып жатқан кемшіліктерге
қарамастан, оны ақпараттық революция деп атауға болады, өйткені қол
жетерлік табыстар мыналар:
־ ақпаратты ұсынудың жаңа формасы. Қызықты, жанды немесе алдын ала
жазылған мультимедиалық ақпарат тек текстен емес, графикалық бейнелерден,
анимациядан, дыбыстан және видеоүзінділерден құралып, Internet желісі
арқылы беріледі немесе басқа телекоммуникациялық құралдар арқылы компакт-
дискілерге жазылады;
־ жаңа кітапханалар. Интеллектуальдық ресурстар көлемі және табыстары
өседі. Internet злектрондық кітапхана каталогтарымен бірігіп, жер
қашықтығы мен уақыт айырмашылығына қарамастан, зор ақпараттар көлемін
жинауға қол жеткізеді. Әрине, мұндай кітапханалар онда сақталатын
ақпараттарға толық жол аша бермейді;
־ оқу сабақтарының жаңа формалары. Студенттер мен оқытушылардың виртуальды
семинарлар және лабораториялар режімінде бірігіп жұмыс жасауы, сонымен
бірге жаңа синхрондық мүмкіндік пайда болды. Бірқатар студенттер үшін
мұндай жұмыс формалары анағұрлым ыңғайлы, өйткені дәстүрлі оқытуға
қарағанда, оларға өз мүмкіндіктеріне қарай, өздеріне қолайлы графикпен
жұмыс жасау және артық ескертулермен кездеспей отырып ашу қызықты;
־ білімнің жаңа құрылымы. Бүгінгі күні білім жүйесіне жаңа құрылым беру
үшін телекоммуникация жүйелерімен толықтырылуы қажет, сонымен қатар білім
үрдісіне ақпараттық және коммуникациялық технологияларды енгізуде жоғары
біліктілікке ие мамандар керек.
־ сапасы мен мүмкіндігі жоғары білім кеңістігін құру, кәдімгі оқу орындары
ұсынатын мүмкіндіктерден жоғары білім ортасын жасау;
Қазіргі уақытта медицинада есептеу техникасының құралына қызығушылық
өсіп келеді. Осы қазіргі заманның персоналды ЭЕМ бірінші кезектегі есептеу
құралының мүмкіндіктерімен түсіндіріледі. Осы ЭЕМ адамзат қолданатын әр
түрлі саладағы ақпаратты өңдеуді автоматтандыру үшін қолайлы құрал болып
табылады. Қазіргі персоналды компьютерлердің габариттері қолданушының
жұмыс орынында орнатуға мүмкіндік береді, ал көптеген программист емес –
қолданушы кауым үшін ДЭЕМ де жұмыс істеуге қолайлы, түсінікті деуге болады.
Бізді қоршаған әлемде айналып жүретін Ақпараттар тасқыны өте үлкен.
Уақыт өткен сайын олар көбейеді. Сондықтан кез-келген үлкен де, кіші-гірім
болса да, ұйымда тиімді жұмысты қамтамасыз ететін деректермен басқаруды
ұйымдастырудың мәселесі туады. Кейбір ұйымдар ол үшін бумалары бар
шкафтарды қолданады, бірақ-та көпшілігі компьютерленген әдістерді жоғары
бағалайды. Автоматтандырылған жұмыс орны- үлкен көлемді мәліметтерді тиімді
сақтауға, құрастыруға және жүйелеуге мүмкіндік беретін деректер базасы.
Бүгін көпшілік қаражаттық, өнеркәсіптік, сауда және тағы басқа ұйымдардың
жұмыстарын деректер базасыз ұсыну қиын. Деректер базасы жоқ болған
жағдайда біз Ақпаратлық тасқын астында қалушы едік.
Бар ақпаратты компьютерлік негізге ауыстырудың көптеген салмақты
себептері бар. Казіргі кезде Ақпаратты ЭЕМ-де файлда сақтау қағазда сақтау
бағасынан арзан. Деректер базасы ақпаратты сақтауға, жүйелеуге және
қолданушыға оптималды әдіспен алып шығуға мүмкіндік береді.
Клиентсерверлік технологияларды қолдану мәндік құралдарды сақтауға, ал ең
негізгісі - ол керек Ақпаратты алу үшін уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар баруды және жүргізуді ыңғайлатады, өйткені олар деректерді
кешендік өндеуге және оларды орталықтай сақтауға негізделінген. ЭЕМ кез-
келген форматты сақтауға мүмкіндік береді: тексті, сызбалар, қолмен
жазылған нұсқадағы мәліметтерді, сонымен қатар мәтіндердің кез-келген
форматтарын, фотографияларды, дыбысты сақтауға мүмкіндік береді және т.б.
Осындай сақталған үлкен көлемді Ақпаратты қолдану үшін жүйелік
құрылғылардың, деректерді тасымалдау құралдардың, жадының дамуынан басқа
адам-ЭЕМ диалогын қамтамасыздандыратын құралдар қажет, олар қолданушыға
сұрауларды енгізуге, файлдарды оқуға, сақталған деректерді
модификациялауға, жаңа деректерді қосуға немесе сақталған деректер
негізінде шешімдерді қабылдауға мүмкндік береді. Осы функцияларды
қамтамасыздандыру үшін арнайы құралдар әзірленген – деректер базасын
басқару жүйесі (ДББЖ). Казіргі ДББЖ- ол деректер базасымен көпқолданушылық
басқару жүйесі, олар бір немесе бір уақытта жиынмен жұмыс істеп отырған
қолданушылардың массивтік Ақпаратсын басқаруға мамандандырылған.
Үлкен массивті ақпараттарды өңдеу үшін қазіргі ПЭЕМ тез қозғалмалы
және оперативті жады көлемі жеткілікті болады, олардың қолдануы медицина
облысында, мысалы, Медстатистика. Қолмен жұмыс жасағанда қысқартады,
сапасын көбейтеді және де жұмыстың дұрыс жүруін қамтамасыз етеді.
Дипломдық жоба дәл осы мәселеге арналады. Оның мақсаты Семей
қаласының диагностикалық орталығының тіркеуінің автоматтандыру жүйесін
өңдеу болып табылады. Оның негізінде дәрігерлердің нұсқаулары мен
пациенттердің амбулаториялық карталары сәйкесінше беру жатыр.
Дипломдық жоба келесідей негізгі тапсырмаларды шешуді талап етті:
- Медицинадағы автоматтандыру ақпараттандыру жүйесінің спецификасы мен
өткізілген анализдердің ерекшеліктері;
- Автоматтандыру бөлімдерінің жұмыс технологиясының анлиздері;
- Кіріс және шығыс ақпараттардың міндетті түрде анықталуы;
- Мәліметтер базасының өңделу құрылымы;
- Программалардың өңделуі мен бұрысы
- Тапсырыс берушінің және тәжірибелі эксплуатацияның өткізілуі;
- Программадағы құрылғы өңделу негізінен экономикалық әсердің анықталуы.
1 Сұрақтың қойылуы
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті
Автоматтандыру және басқару кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Каф. меңгерушісі____________А.Д.Золотов
______________________2009 ж.
(күні) (айы)
Дипломдық жоба тақырыбы: Семей каласынын диагностикалык орталыгынын
АЖО жасау
Жетілдірілетін нысанның қысқаша сипаттамасы.
← Салалығы. Мәліметтер базасында пациенттермен жұмыс жүргізуге
арналған әр түрлі салалы жүйе болуы қажет.
← Есепке алу модулі сырқаттардың қай дәрігерге көрінетіні, әрбір
дәрігердің мамандығын, қызметін, жұмыс графигін шығара алу тиіс.
← Жүйенің максималды икемділігі және конфигурациялау жылдамдығы.
← Басқа программалық жабдықтармен бірге жұмыс жасай алуы.
← Есептерді құрастырудың тиімді жүйесі. Есептер шаблондарын
қолданушының өздігінен енгізуіне мүмкіндік беруі.
Осы сферадағы ұқсас программалар туралы мәліметтер:
← Мастер Лабс компаниясы "Medwork - Малая Клиника", "Medwork -
Регистратура", "Medwork-Стационар","Medwork-Поликл иника" программалық
жүйелерді шығарған.
Әрбір шешім толыққанды медициналық бөліктен тұрады, анығырақ айтқанда:
← Пациенттің ауру тарихын электронды түрде сақтау
← МКБ-10 бойынша ауру-сырқауларды бөлу
← Қажетті дәрі-дәрмектерді есепке алып отыру
← Денсаулық сақтау министрлігінің бұйрықтарына сәйкес, кірістік және
шығыстық құжаттарды ажырата алу
← Qmed компаниясы амбулаториялық- поликлиникалық мекемелер үшін тіркеу
орнының жұмысын автоматтандыру үшін программалық модуль ұсынды. Модуль
қарапайым тіркеу орнындағы өтетін жұмысшы процестерді автоматтандырады:
- пациент реестрін жүргізу;
- медициналық көмек қажет болған пациенттерді тіркеу және оларды
амбулатроиялық қабылдауға, емделуге жазу және телефон бойынша дәрігерді
үйге шақыру;
- сырқаттанғаны жөніндегі парақтарды шығару және тіркеу;
- емдеу-диагностикалық бөлімшелерде қызмет ететін қызметкерлерді тіркеу.
2004 жылы шыққан 3.5 версиялы \\InfoMed медициналық ақпараттық жүйесі.
Бұл жүйе осы медициналық саладағы өтетін процестерді автоматтандыруға
арналған.
Программаның жетіспеушіліктері: SQL Сервер Firebirds 1.5 қолдану
операциялық жүйенің жұмысына әсер етеді. Құны қымбат. Артықшылықтары:
жүйенің икемділігі. Сертификаты жоқ.
Орындаушы ____________ Ахмадиева А.
(қолы)
(аты-жөні)
Дипломдық жоба жетекшісі ____________ Мадиев Т.Б.
(қолы) (аты-жөні)
2 Техникалық-экономикалық негіздеме
Дипломдық жобаның техникалық тапсырмасына сәйкес жобаның тақырыбы
болып - Семей каласынын диагностикалык орталыгынын АЖО жасау бекітілді.
Бұл программалық жүйе Дельфи-да жасалып, ауруханалардың тіркеу
орындарындағы қызметкерлердің автоматтандырылған жұмыс орындарын құруға
бағытталған.
Программаны және оның алгоритмін жетілдіру үстінде келесі
экономикалық есептеулер жасалды:
← Таңдау нысанын негіздеу;
← Программаны жасауға және программаның құнына кеткен шығындар;
← Салыстырылатын варианттар бойынша капиталдық аударылымдарды қою және
есептеу;
← Салыстырылатын варианттар бойынша эксплуатациялық шығындарды есептеу
және қою;
← Программаны енгізу нәтижелерінің жылдық экономикалық тиімділігін және
тиімділік көрсеткіштері есебін жасау;
← Салыстырмалы экономикалық есептеулер.
Әзірленген программалық қамсыздандыру медицина саласы үшін арналған.
Ауруханадағы өңделетін ақпараттардың көлемінің өсуіне байланысты
құжатайналымның автоматтандырылған жүйесі маңызды болып табылады.
Артықшылықтары:
1. программдық өнімнің орнату және қолдану қарапайымдылығы.
2. мәліметтерді бірнеш жыл бойы сақтау мүмкіндігі.
3. мәліметтерді өңдеудің өзіндік технологияларын қолдануы.
4. программдық өнімнің жеңіл модернизациялануы.
5. жұмыс сапалы болу үшін өзіндік мүдделілік.
Әлсіз жақтары:
1. программдық өнімді іске асыру үшін тек бір қолданушының жұмысын іске
асырады.
Мүмкіндіктері:
1. сервистерді кеңейту;
2. программдық өнімді басқа платформаларға көшіру мүмкіндіктері;
3. өнім жұмысының масштабын кеңейту мүмкіндіктері;
4. клиент-сервер технологиясының базасы негізінде көп қолданушы
жүйені құру мүмкіндігі
Өнімге әсер ететін қауіп:
Қауіп факторлері табылмаған
Программдық өнімнің SWOT-анализін жүргізу нәтижесінде күшті жақтары
жіне бірнеше мүмкіндіктер анықталды. Программдық өнімнің қауіп факторлары
табылған жоқ. Осылайша өнеркәсіптің стратегиясы дұрыс таңдалған және
түзетулер қажет емес.
Программдық қамсыздандыруды әзірлеуге және шығындарды есептеу үшін
шығындар калькуляциясы бойынша іске асырылады. Өнімді шығару үшін шығындар
сметасы келесі экономикалық элементер арқылы құрылады:
← материалдық шығындар
← еңбекке төлеу фонды
← әлеуметтік мұқтаждықтарға аударымдар
← Амортизациялық аударымдар
← қосымша шығындар.
Бұл бөлім шығындардың келесідей тізімінен тұрады: тікелей материалды
шығындар, жанармайға шығындар, энергияға кететін шығындар, байланыс
қызметтеріне төлемдер, басқа ұйымдардың қызметін қолдануға кеткен төлемдер.
Осы дипломдық жобада әзірленген программдық қамсыздандыру кіші көлемді
диагностикалық орталықтың тіркеу орнының құжатайналымының
автоматтандырылған тапсырмаларын шешеді. Өнім шығындарды және фирмалардағы
құжаттармен жұмыс істеу (іздеу, сақтау, орындалуды бақылау) уақытын
азайтады. Сонымен қатар өнім барлық ауруханаларда қолданыла алады.
Семейдің диагностикалық орталығының ақпараттық мәселерін шешу үшін аз
уақыттың ішінде дербес компьютерлер сатып алынуы қажет. Осы себептен
ақпараттық жүйе жобалау процесінде келесі сипаттамаларға ие болуы шарт:
қарапайымдылық, дәйектілік, жылдам әрекет ету. Осы қойылған талаптар
жобаланып отырған жүйенің экономикалық тиімді болуына септігін тигізеді.
Кез –келген программаны жасау тек қана ой қабілеттерін қажет етіп
қоймай, оған қоса материалдық және еңбек ресурстарын да қажет етеді. Жоба
құрушылар осы және басқа да жұмыстардың орындалу процестерін экономикалық
тиімді жолмен шеше білуі керек. Бұл жағдайда жұмыс орнын қаптаған
қағаздардан (құжаттарды қағаз түрінде сақтау) құтқарып қана қоймай,
уақыттық және еңбектік шығындарды азайту талап етіледі.
Қазір экономиканың дамуы көбінесе көрсетілетін сервистердің сапасына,
орындалу жылдамдығына байланысты. Ақпаратты тез уақытта алу электронды
жабдықтардың қолданылуына байланысты. Осы жобаның өзі электронды түрде
жұмыс істеп, қызметкерді қағаз жұмысынан босатады. Осыдан әрі мен,
енгізілетін жүйенің экономикалық тиімділігін санаймын.
Кесте 2.1 Экономикалық тиімділік көрсеткіштері
Тиімділік көрсеткіштерінің Енгізгенге Енгізгеннен Экономикалық
атауы дейін кейін тиімділік
Еңбексыйымдылығы, сағ. 850 150 186 727
Қызметкерлер саны, адам 2 1
Сағатына жасау уақыты, есеп 2 10 8
Материалды шығындар, тг. 4700
Ақтау мерзімі, жыл 0,52 0,52
Жылдық үнем 191 227 191 227
Экономикалық тиімділік, тнг. 130 577 130 577
Еңбектік шығындардың абсолюттік680 680
төмендеуі,сағ.
Еңбектік шығындардың 80 80
салыстырмалы төмендеу
коэффициенті, %
Осы есептеулерді анализдей келіп, шешімнің жобалық вариантының тиімді
екенін айтуға болады, өйткені автоматтандырылған ақпараттық жүйені қолдану
кезінде орындалатын жұмыстардың, материалдық шығындардың еңбексыйымдылығы
төмендейтінін көрсетті.
3 Аналитикалық бөлім
3.1 Автоматтандыру объектісінің білім беру жүйесіндегі алатын орны
Білім беру реформасы – Қазақстан бәсекеге нақтылы қабілеттілігін
қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін, аса маңызды құралдардың бірі.
Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан әлемдегі бәсекеге барынша
қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы атты Қазақстан халқына
Жолдауында: Бізге экономикалық және қоғамдық жаңарту
қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет. Сондықтан
он екі жылдық оқуға көшу шеңберінде адамның өмір бойы білім алу үшін жағдай
туғызуымыз керек деп атап көрсеткен болатын.
Әлемдік білім кеңестігіне толығымен кірігу білім жүйесінің
халықаралық денгейде дамуын талап етуде. Сондықтан білім беру жүйесі, білім
берудің мақсаты, мазмұны, мен технологиялары ғылыми тұрғыдан зерттеліп,
егемен елімізде білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім беру
кеңестігіне бағыт алуда.
ХХІ ғасыр қатаң бәсеке, ғылым мен техниканың қарыштап дамыған кезі.
Ақпараттандыру, жаһандану және интеграция ғасырында жаңа дүние үшін күрес
жолында білім беру бірінші кезекке қойылуда. Жалпы білім беретін
мектептердің бүгінгі жайы, даму бағыттары келешегінің көкжиектері бүкіл
қоғамның мемлекеттің назарында. Ауданның бiлiм беру жүйесi әлемдiк бiлiм
беру кеңестiгiне бағыт алып, осы талаптарға сәйкес жұмыс жасауда.
Елiмiздiң болашағы оқу бiлiмге байланысты. Тек бiлiмдi ұрпақ
ғана қоғамға қозғаушы күш болары анық.
Дипломдық жоба дәл осы мәселеге арналады. Оның мақсаты Семей
қаласының диагностикалық орталығының тіркеуінің автоматтандыру жүйесін
өңдеу болып табылады. Оның негізінде дәрігерлердің нұсқаулары мен
пациенттердің амбулаториялық карталары сәйкесінше беру жатыр.
Дипломдық жоба келесідей негізгі тапсырмаларды шешуді талап етті:
- Медицинадағы автоматтандыру ақпараттандыру жүйесінің спецификасы мен
өткізілген анализдердің ерекшеліктері;
- Автоматтандыру бөлімдерінің жұмыс технологиясының анлиздері;
- Кіріс және шығыс ақпараттардың міндетті түрде анықталуы;
- Мәліметтер базасының өңделу құрылымы;
- Программалардың өңделуі мен бұрысы
- Тапсырыс берушінің және тәжірибелі эксплуатацияның өткізілуі;
- Программадағы құрылғы өңделу негізінен экономикалық әсердің анықталуы.
Қазақстанда автоматтандыру саласын жан-жақты дамытуды былай қойғанда,
білікті мамандар даярлаудың өзі әлі күнге түйінді күйінде қалып келеді. Осы
саладағы бірді-екілі жас мамандардың еңбектері мен ғылыми жұмыстарына көз
жүгіртсеңіз, ұлттық психологияның иісі де сезілмейтін көрінеді. Өйткені
барлығы аударма. Ал білімді қалыптастырудың, ұлттық құндылықтарымызды ұрпақ
бойына сіңірудің жолдары бар ма? Дәл осындай сұрақтарға жауап іздейтін
үлкен жиын кеше Алматыдағы Білім жүйесінің басшы және ғылыми-педагогикалық
кадрлары біліктілігін арттыратын республикалық институттың ұйымдастыруымен
өтті.
Бағдарлама білім берудің үздіксіздігін қамтамасыз ету, мемлекет,
бизнес және қызмет көрсету салаларының серпінді жобаларын іске асыру үшін
құзырлығын әрі іргелі білімі бар бәсекеге қабілетті кадрлар дайындау
бойынша мемлекет жүргізетін жұмыстың бір бөлігі болып табылады.
Бағдарламаны іске асыру нәтижесінде кадрларды даярлау сапасын арттыру
арқылы олардың бәсеге қабілеттілігін қамтамасыз ететін техникалық және
кәсіптік білімі бар кадрларды даярлаудың жаңа моделі енгізіледі.
Үстіміздегі ғасыр –жеке тұлғаны қалыптастыру , ізгілендіру , дамыту
ғасыр. Олай болса, мұғалімдердің алдында тұрған бірден –бір мақсат-
оқушылар алған білімдерін пайдаға асырып, өздігінен әрекет ете алатын,
оларды түрлі өмірлік жағдайда қолдана білетін, жалпы адамзаттың және
ұлттық құндылықтарды қатар меңгерген, өзіндік көзқарасы бар,Отанын шын
сүйетін азамат болып жетілуіне көмектесу.
Білім беруді ақпараттандыру, білім салаларының барлық қызметіне
ақпараттық технологияны енгізу және ұлттық модельді қалыптастыру
қазақстандық білім беруді сапалы деңгейге көтерудің алғы шарты.
Басқаша айтқанда, білім беруді ақпараттандыру процесі мұғалімнің
дайындық деңгейі мен мамандық сапасына үлкен талап қояды. Ол мұғалімнің
өзін-өзі дамуына , өзіндік білім алуына және шығармашылық түрде
өздігінен қызматтерін іске асыруға мүмкіндік береді. Сондықтан
мұғалімдерді жаңа ақпараттық технологияны өз қызметтеріне еркін пайдалана
білуіне және оқыту құралы ретінде пайдалана білуіне және оқыту құралы
ретінде пайдалануға болады. Біздің бүгінгі қарастрып отырған басты
мәселеміз.
Жаңа ақпараттық -технологиялар ұғымының пайда болуымен және білім
беру саласына компьютердің қолданыла бастауымен тығызы байланысты.
Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз- білім беру ісінде
ақпараттарды даярлап, оны білім алушыға беру прцесі. Бұл поцесті ске
асырудан негізгі құрла компьютер болып табылады. Компьютер –білім беру
ісіндегі бұрын шешемін таппай келген жаңа, тың дидиактикалық
мүмкіндіктерді шешуге мүмкіндік беретін зор құрал.
Ақпараттық технология екі құрамдас бөліктен тұрады: компьютерлік
сауатттылық және компьютерлік білімдарлық.
Компьютерлік технологиялардың даму жағдайындағы ақпараттық
сауаттылыққа компьютермен өз бетінше жұмыс істей білу, компьютерлік
техниканың көмегімен есептеу, жазу, сурет салу, ақпараттарды іздеу
дағдылары мен біліктіліктерінің болуы.
Компьютерлік білімдарлықтың белгілеріне компьютерлер мен танымал
бағдарламалардың кеңтүрлілігін бағдарлай білу, олардың мүмкіндіктерін білу,
нақты бір жұмыс үшін тиімді бағдарламалық құралдарды таңдай білу.
Қәзіргі уақытта Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі
қалыптасуда. Бұл процесс білім парадигмасының өзгеруімен қатар жүреді.
Мұндай жағдайда педагогикалық процестің маңызды құрамы оқу ісіндегі
субьектілер-оқытушы мен оқушының тұлғалық-бағытталған өзара әрекеті болып
табылады.
Оқытудың компьюетлік технологиялары педагогтар мен оқушылардың
шығармашылық қасиеттерін дамытуға үлкен мүмкігдіктер береді.
Оқыту ісіндегі қәзіргі ақпараттық технологиялардың негізгі міндеттері
–танымдық әрекетті басқару процесі мен қәзіргі ақпараттың білім
ресурсатрына қол жеткізудің интерактивті ортасын жасау ісі болып табылады.
Компьютерлік технологияларды қолдану өздігінен сабаққа дайындалу
деңгейін артттырады; оқу процесін жүргізуді қызықты етеді; шығармашылық
жағынан бұрын болмаған кәсіби дағдылары қалыптастыратын жаңа
мүмкіндіктер туғызады; осыларға қоса , мемлекет мектептерге қойып отырған
әлеуемметік тапсырыс деңгейіне де сәйкес келеді.Компьтерлік модельдердің
интерактивтілігі (екі жақтылығы) оқыту процесінде бұрын болмаған жаңа
мүмкіндіктер береді (интерактивтілік – модель параметірлерін өзгерту арқылы
не болатынын көрсету.
3.1.1 Автоматтандыру нысанының сипаттамасы
Қазақстандағы медицинаның даму тарихын айтқанда, оның егемендік алған
жылдардан бастап қандай жағдайда өрбігенін айтпасақ - ол тарих толық
болмайды. Себебі, бұл жылдардан бастап медицина мекемелерінде меншік иелері
өзгеріп, жекеменшік мекемелер пайда бола бастады. Нарықтық экономикаға
байланысты – ақылы емнің деңгейі жоғарылап, кейбір емге əркімнің қолы жете
бермейтін жағдайларда кездесуде. Бұның бəрі тұрғындардың денсаулығына,
демографиялық көрсеткіштерге əсерін тигізбеген жоқ. Сонымен қатар, Кеңес
үкіметі тұсындағы дəрігерлердің, ауруханалардағы орынның саны неғұрлым көп
болса, соғұрлым тұрғындардың денсаулығы күшті болады деген қағидаларда шын
еместігі көрініп қалды. Бұл жағдайлардың бəрімен де, келешек дəрігерлердің
хабардар болуы үшін бұл тақырып өте қажет.
Семейдің диагностикалық орталығы қаламыздың орталығында, Шәкәрім
даңғылының бойында орналасқан. Диагностикалық орталық профильінде
ауыратындарға көмек, диспансерлі бақылау жүргізу және созылмалы
ауыратындарға ағымдағы емдеу мен қарау үшін арналған. Емханаға кірудің
әдістері жылына 65000 қабылдауды құрайды.
Семейдің диагностикалық орталығы – облыс аумағындағы жетекші, көп
профильді ауруханалардың бірі болып табылады. Қазақстанның оңтүстігін Ресей
отаршылдары жаулап алған ХІХ ғасырдың екінші жартысында, атап айтқанда,
1870 жылдары негізі қаланған аурухананың тарихы оқиғаларға бай.. Дәрігерлік
қызмет көрсетуді емдеуші дәрігер, фельдшер, санитарлық қызметші әйел жүзеге
асырады. Олар сырқаттарды қабылдайды, ауруларды емдейді, санитарлық гигиена
мен мәдениетті жұртшылық арасында насихаттауды жүзеге асырады.
Кейін аумақта кеңес үкіметі орныққан кезде облыста денсаулық сақтауды
дамытуға ресми түрде назар аударылады. 1980 жылдың шілдесінде қалалық
ауруханада әрқилы ауруларға арналған 25 төсек жұмыс істей бастайды.
Күнделікті сағат 14.00-20.00 аралығында ауруларды фельдшерлік пункттің
қабылдауы жолға қойылады. Ал, қыркүйек айында ауруханада тіс дәрігерінің
кабинеті ашылады. Сол тұстағы қаржыландыру қиындықтарына қарамастан
аурухананың материалдық-техникалық базасы тұрақты түрде нығайтылды,
дамытылды, жетілдірілді.
ХХ ғасырдың 1986 жылынан бастап алғашқы бас дәрігер И. Н. Промонтовтың
ұйытқы болуымен қазіргі медициналық училищенің прототипі болып табылатын
алғашқы медбикелердің курсы ашылады. Ал 1998 жылдан бастап шалғайдағы
аудандардың тұрғындарына
жедел дәрігерлік көмек көрсетуді әлдеқайда жақсартуға мүмкіндік берген
санитарлық авиацияның бөлімшесі жұмыс істей бастайды. 1990 жылы зертханасы
бар алғашқы паталогоанатомиялық бөлімше ашылады..
Өткен жылдар аралығында облыстық ауруханадан көптеген бөлімшелер
бөлініп шығып, жеке емдеу мекемелеріне айналды. Олардың қатарында жұқпалы
аурулар, екіқабат әйелдердің патологиясы, пульмонология, ұйымдастыру-
әдістемелік бөлім, травматология, урология, жақ-бет стоматологиясы,
торокальды хирургия емханасы мен көз аурулары орталығы, кеңес беруші
емханасы мен диагностикалық орталық, облыс бойынша қант диабетімен
ауыратындарды тіркеген картотекасы бар эндокринологиялық және
кардиологиялық орталық сияқты денсаулық сақтау мекемелерін жатқызуға
болады.
Диагностикалық орталықтың базасындағы жұмыс орындарында ондаған
дәрігерлер мен орта деңгейдегі медицина қызметкерлері оқып үйреніп,
кәсіптік біліктіліктерін шыңдайды. Қалалық және аудандық денсаулық сақтау
мекемелерінің қызметкерлері үшін білім жетілдіру курстары ұйымдастырылады.
Мұнда медициналық ақпараттық орталық, мұражайы бар медициналық кітапхана
жұмыс істейді. Біздің кредомыз — қазіргі заманғы технологияларды енгізу,
емдеудің жаңа тәсілдерін игеру, емдеу сапасын арттыру, тұрғындардың
сұранысын қамтамасыз ету болып табылады. Басты мақсатымыз — ұлттың
денсаулығын жақсарту. Гиппократ антына адалдығымыз, көп жылғы жинақтаған
мол тәжірибеміз, дәстүрлі дәрігерлік үрдістеріміз бұған толық мүмкіндік
береді. Әрі жылма-жыл облыстық ауруанахада емделіп, ауруларынан айығатын 14
мың адамның ашық жарқын жүзі, шат күлкісі, аурухана ұжымына білдіретін шын
жүректен шыққан алғыс-ризашылығы облыстық аурухана жұмысының жемістілігін
айғақтайды.
Диагностикалық орталықтың ұйымдық құрылымы: поликлиника басшысы,
тіркеу, констультативті – диагностикалық бөлімін, ақтау бөлімін, патолого-
анатомиялық бөлімін, 30 орыннан тұратын күндізгі стационар, кіші операция
бөлімі, дәріханалық киоск, архив және киім ілетін бөлім (1- сурет).
Диагностикалық орталық және де басқа әр денсаулық сақтау мекемелер
үшін ауыруларды тіркеу негізгі құрылымдық бөлім болып табылады. Сол үшін
автоматтандыру объектісі болып, поликликинаның тіркеу жұмыс орны табылады.
Тіркеудің функцияларына мыналар кіреді:
- емделушілердің алдыңғы тіркелуі
- телефон арқылы және тікелей емханаға үндеуі, сонай - ақ дәрігерге жедел
және алдын ала тіркелу ұйымы;
- емделушілердің көрсетілетін көмек түріне байланысты орналастыру және
дәрігерлерге біріңғай енгізу мақсатпен емделушілердің интесивті ағынын
реттеуді қамтамасыз ету; Дәрігерлік құжаттың негізгісі болып, ауырудың
халін көрсететін және медициналық көмектің тиімділігі ауырудың
амбулаториялық медециналық картасы болып табылады. Ол емхананың тіркеу
бөлімінде сақталады.
Сурет 1.1 Емхана құрылымы
Әртүрлі ауырулармен және денсаулыққа арызы бар емделушілерге ауырудың
амбулаториялық медициналық картасы ашылады(ААМК). Ал қайталап келген
емделушілерге ААМК тіркеу бөлімінен ізделінеді. Егер басқа профилактикалық
емдеу кеңсесінен бағыт жіберілсе, онда бағыт медициналық картаға
бекітіледі. Тіркеу бөліміндегі жұмысшы ААМК емделушінің аыруына байланысты
дәрігер – маманға жібереді. Дәрігер ауыруды қарап болғаннан кейін,
қаралуға бағыт береді.
Ол бағыт емделушінің қолына тапсырылады. ААМК зертханалық –
диагностикалық бөлімшеге жіберледі. Емделудің шешімі тіркеу бөліміне
түседі. Медбике емделудің шешімін алып, дәрігер – маманда сақталатын карта
бойынша салады. Дәрігер – маман емделу шешімін көріп, емделушінің әрі
қарай ем қабылдайды. Мұнда бірнеше нұсқаулар бар:
а) арнайы емдеу (хирургиялық, сәулелік, химиотерапевтикалық, күндізгі
стационар);
б) басқа емдеу – профилактика кесесіне емделуге бағыт беру
(неонкологиялық қырынды ауырыдың анықталу сәттері );
в) Тұрақты тұратын орнына байланысты емханаға бағыт беру (емделушінің
ұысынылып отырған емнен бас тартқан сәтте);
г) белгі беру емі үшін тұрақты тұратын орнындағы емханаға бағыт беру
(асқынып кеткен ауырудың емдеу мүмкін емес болған сәтте ).
Тіркеу функциясына хаттау, анықтамалар, бағыттар, және басқада
құжаттар, тіркеу және дәрі қағаздарының бланкалық есебі кіреді. Әр құжат
түріне тіркеу журналы беріледі.
Консультативті – диагностикалық бөлімнің дәрігерлері үйгеде
амбулаториялық жағдаймен квалификациялық медициналық көмек көрсету
тапсырмасын шешуде. Дәрігер ауыруды емдеп ем өткізгенде оның медециналық
картасын толтырады, анализдерге бағыти жазады, қосымша қаралулар және
процедуралар, дәрілерге дәрі қағаздарын беру қажет.
Емхананың емделушілерінің ақпараттық ағыны келесі сұлбада көрсетілген:
Сурет 2 Емхананың емделушілерінің ақпараттық ағыны
Реабилитациондық бөлімінің ең негізгі тапсырмасы болып ем, қайта
қалпына келтіру және физикалық факторларды қолдана отырып, профилатикалық
шаралар болып табылады.
Реабилитациондық бөлімінің магнитті терапия және инелі терапия, сылау
бөлмесі, гимнастикалық зал кіреді.
Реабилитациондық бөлімінің дәрігері қаралған дәрігердің бағыты бойынша
емделушіні қабылдайды. Белгіленген процедурасы мүмкіндігінің расталуы және
өңделу үшін ОМК түсетін еспетік форма және де физиотерапиялық процедураның
есеп журналын тотырудың аяқталуы үшін ауыру тарихымен танысады.
Күндізгі стационар емханасы – бұл клиникалық бөлімше, өте ауыр
дертке шалыққан ауыруладға дәрігерлік көмек көрсету болып табылады. Бұнда
диагностика әдісінің ең күрделісін қолдануды және емдеуді, шұғыл араласуды,
тиімді күтім болуын талап етеді.
Бөлім дәрігері ауырулардың үнемі дәрігерлік қарап шығуды іске асырады.
Олардың шешімдерін стационарлы ауырудың медециналық кртасына жазып
отырады(САМК). Сонымен қатар операциялар өткізеді, анализдерге
бағыттамалар жазады және қосымша емдеу шараларын жүргізу болып табылады.
Операция өткізілгеннен кейін дәрігер операцияның хаттамасын
қалыптастырады.
Стационар ауырудың дәрігерлік картасында ауыру тарихы жазылып қана
қоймай және де операция хаттамасы дәрі дәрмек тізімі және диеталық
белгілеулер, анализ шешімі мен қаралулар кіреді.
Бөлім меңгерушісі әр есеп кезеңінің санақ есебінің қалыптастыруға және
өз бөліміндегі дәрігерлердің жұмысының сапасына баға береді. Бұл
мәліметтер емдеу бөлімінің бас меңгерушісіне жіберіледі.
Диагностикалық орталықтың негізгі жұмыс бөлімдеріне кіреді:
- Емдеу-диагностикалық
- Сауықтыру
- Ұйымдастырушы-әдістемелік
- Жалпы ұйымдастырушы
Емдеу-диагностикалық: диагноз қою, емдеу тағайындау, кеңеске жолдама
беру, зерттеуге жолдама беру, санаториялық- курорттық емдеу, диетикалық
тамақтануға жолдама беру, сонымен қатар эксперттік жұмыс – уақытша еңбекке
жарамсыз және мүлдем еңбекке жарамсыз адамдарға экспертиза жасау.
Сауықтыру жұмыстары үш бөліктен тұрады:
- ауруларды диспансеризациялау
- санитарлық-эпидемияға қарсы шаралар
- егу жұмыстары
Ұйымдастырушы-әдістемелік жұмыс: есептеу және есеп беру. Ең көп
кездесетін есептік формалар: статикалық талон, амбулаториялық аурудың жеке
картасы, диспансерлік бақылаудың картасы, еңбекке жарамсыздық қағазы,
барлық жолдамалар және анализдер. Есептік форманы бақылаудың барлық түріне
толтырады, яғни әрбір адамға және әрбір жағдайға.
Поликлиникада конференциялар, семинарлар ұйымдастыру және өткізу.
Медицина қызметкерлернің біліктілігін көтеру.
Жалпы ұйымдастырушы бөлік – бұл санитарлық- гигиеналық жұмыстар,
тәрбие жұмыстары, салауатты өмір салтын ұйымдастыру.
Тіркеу орны (Регистратура) – дәрігерлерге қабылдауға жазылуды
жүргізетін поликлиниканың құрылымдық бөлімі. Тіркеу орны, бүкіл мекемеге
ортақ орталықтандырылған болады және орталықтандырылмаған болады, яғни бұл
жағдайда бірнеше тіркеу орны болады және олар мысалы, стоматологтарға,
гинекологтарға т.б. дәрігерлерге жазуды жүргізеді. Қазіргі уақытта
емделушілердің дәрігерлерге өзіндік жазылу мүмкіндігі бар. Ол үшін арнайы
столарда әр түрлі мамандарға әр түрлі күнге және уақытқа талондар жатады.
Пациенттер өзі қалаған дәрігерін және уақытын таңдайды.
Амбулаториялық аурудың медициналық картасы біреу болады, онда оның
ауру тарихы жазылады.
Тіркеу орнының жанына осы бөлімге кіретін барлық көшелер атаулары
жазылады.
Диагностикалық орталықта жедел- есептік құжаттарды жүргізеді, оның
негізгі формалары:
- амбулаториялық аурудың медициналық картасы;
- соңғы диагнозды тіркеуге арналған статикалық талон;
- жұқпалы ауру, астан улану туралы жылдам хабарлама алу;
- дәрігер қабылдауына талон;
- дәрігерлерді үйге шақыруларды жазу;
- диагностикалық орталық дәрігерінің жұмыс күнделігі;
- диспансерлік қараудың бақылау картасы;
- жоспарлық медициналық тексерілетін адамдар тізімі;
- еңбекке жарамсыздық парағы;
- ауруханаға жатуға талон беру;
- дәрі-дәрмек алуға рецепт беру.
Медициналық сақтандыруды енгізгеннен кейін кейбір поликлиникаларда
амбулаториялық пациенттің келуін, медициналық қызметтің түрін тіркейтін
талон қолданылады.
3.1.2 Тақырыптың өзектілігі (мотивация)
Қазақстандағы медицинаның даму тарихын айтқанда, оның егемендік алған
жылдардан бастап қандай жағдайда өрбігенін айтпасақ - ол тарих толық
болмайды. Себебі, бұл жылдардан бастап медицина мекемелерінде меншік иелері
өзгеріп, жекеменшік мекемелер пайда бола бастады. Нарықтық экономикаға
байланысты – ақылы емнің деңгейі жоғарылап, кейбір емге əркімнің қолы жете
бермейтін жағдайларда кездесуде. Бұның бəрі тұрғындардың денсаулығына,
демографиялық көрсеткіштерге əсерін тигізбеген жоқ. Сонымен қатар, Кеңес
үкіметі тұсындағы дəрігерлердің, ауруханалардағы орынның саны неғұрлым көп
болса, соғұрлым тұрғындардың денсаулығы күшті болады деген қағидаларда шын
еместігі көрініп қалды. Бұл жағдайлардың бəрімен де, келешек дəрігерлердің
хабардар болуы үшін бұл тақырып өте қажет.
3.1.3 Программалық өнімділігі бар анализ
Жаңа программалық құру туралы шешім компьютерлік нарықта дайын
программалық өнімнің болмауынан туындады. Жүйесі бар функционалдық
бағытқа сәйкес келетін бағыттарды қарастырамыз.
3.1.3.1 Шебер Лабс бірлестігі
Өнімнің сызғыш қорабын ұсынады : "Medwork – Кіші клиника", "Medwork -
Тіркеу", "Medwork-Стационар","Medwork-Емхана "
Әр шешімде дәрігерлік бөлімнің өзіндік сапалылығы болады, толығырақ:
- Емделушінің ауыруының электрондық тарихының кіріспесі
- АМК – 10 бойынша ауырудың сұрапталуы
- ОМС қызметтерінің тізімі
- Дәрі дәрмек есебі, Видаль анықтамасын қолдану мүмкіндігі
- Денсаулық сақтау бұйрығымен кірістік және шығыстық құжаттар және де
қазіргі диагностика әдісі мен емдер, және де құжаттарды өңдеу ұйымының
ұстанымы.
MedWork жүйесінде ортақ платформамен құрылған барлық жаңартулар:
Әр өнімнің қораптық шешімі сіздің емделіп жүретін мекеме облысына сәйкес
автоматтандыруға рұқсат етеді
- Жүйе бір компьютерде де , сонымен қатар кішігірім торда 5 жұмыс
орынмен қолданыла алады.
- Осы өнімнің әр қайсысы масштабталады және мәліметтерді жоғалтпай әрі
қарай комплексті автоматтандыру үшін қолданылуы мүмкін.
- Барлық шешім бір бірімен үйлесімді
3.1.3.2 Qmed бірлестігі
Амбулаториялық–профилактикалық мекеменің тіркеу жұмысын автоматтандыру
үшін модуль ұсынады.
Модуль жұмысы процесін автоматтандырады, әдеттегі тіркеуде өтеді:
- емделушінің тізім кіріспесі;
- дәрігерлік көмек және амбулаториялық қабылдау және емделудің
әртүрлілігі, дәрігерді үйге шақыру, сонымен қатар телефон бойынша шақыру;
- көшірме және анықтамалар мен тіркеу беті;
- Емдеу – диагностикалық бөлімшелерінде қызметкердің қызмет көрсету реестр
кіріспесі;
- толлондық жүйені қамтамассыз ету үшін кесте құрылуы мен олардың жұмыс
жасалуы. Емделушіге оған қолайлы уақыттағы қабылдауды ұсыну және
дәрігерлік персоналға жүктеменгі бөлу ;
- ҚРДС көрсетілген есептік форманың толтырылуы және құрылуы
3.1.3.3 Интегралданған дәрігерлік ақпараттық жүйе
\\InfoMed 2004 жылдың шығарылымы 3.5 болжамы
Әртүрлілік шешім емдік – профилактикалық мекемеде берілген түрлілік
мекеме үшін бизнес – процесс негізін автоматтандыруды қамтамасыз ету
программалық өнім құрамын қолдануда \\InfoMed ақпараттық жүйесімен
құрылады. Қазіргі уақытта келесі түрлік шешімдер өңделіп шығарылғын:
"\\InfoMed\Емхана-2006"
Амбулаторно – емханалық бөлімше үшін
"\\InfoMed\Стационар-2005"
Ауыруларға арналған мекеме
"\\InfoMed\Көп қырынды ЛПУ - 2005"
Көп қырынды бөлімше үшін
"\\InfoMed\Диагностикалық орталық -2004"
Клинико – диагностикалық орталық үшін
"\\InfoMed\Диспансер-2004"
Диспансерлер үшін (тері – венерологиялық, психатриялық,
наркологиялық және т.б).
"\\InfoMed\ Анти-СПИД-2002 орталығы"
СПИД ке қарсы күрес және инфекциялық ауырулар үшін
профилактикалық орталық
"\\InfoMed\Әйелдерге кеңес -2002"
Ана мен баланы қорғау үшін отралық
"\\InfoMed\Қан алмастыру станциясы -2002"
Қан алмастыру орталығы және станция үшін
"\\InfoMed" жүйенгің түрлік шешімі рұқсат етеді:
- ЛПУ өткізқу қабілетін ұлғайту торлы еңбек көлемінің есеп операциясы
бойынша және ақпараттық жүйеге дәрігерлік құжаттардың өңделуінің қабілеті
болып табылады.
- Қазіргі деңгейге басқарушы есепті қою, ЛПУ тиімділік қайраткерліктің
анализі, бөлімшелер, дәрігерлер, қызмет көрсетулер және қаржы жинағы.
- Арнайы дәрігерлік жұмыстардың тиімділігін ұлғайту үшін және емделуші
туралы толық ақпаратқа оперативті кіруге рұқсат беру, тікелей
міндеттемелердің орындалуы үшін торлы жұмыс уақытынан босатылу.
- Оперативті күтуді ұлғайту, емделушілердің сенімін және ЛПУ жұмысында
олардың сенімді
- Ыңғайлылықты ұлғайту және қызметкерлердің еңбектерін нің шарты және
барлығы
Түрлік шешім ақпараттық – технологиялық шешім ЛПУ автоматтандыруда
құрылады және тапсырыс берушінің дайын тіркеуші – санақ жинақтаушы және
функционалды -кеңейтілген талабын жинай отырып өндірістік пайдаланылым
шешіміне ағымды енуі.
Әр модуль қолданушылық топтамада автоматтандырылған жұмыс орынын
(АЖО), және де әр түрлі технологияның енуі мен пайдаланылымы, ескеру шынайы
ақпараттық – есептеу мүмкіндігі. авто
Әрбір модуль пайдаланушылық автоматтандырылған жұмысшы орындарда өз
жинағы болады(АРМ ), енгізу болатын әртүрлі технологиялары сонымен қатар
және қанаудың. Автономиялық күйге келтіруге арналған ЛПУ, еске алған нақты
ақпараттық - есептеуіш мүмкіншіліктері , ере жүрулер және шешім дамуының
ЛПУ бағдарламашысымен АЖО " әкім " қолданылады.Барлық бағдарламалық
кешендер бірыңғай принципта салған және қарапайым, ыңғайлы және кәсіпшілік
- хабарланған пайдаланушылық интерфейспен жұмыс бірыңғай технологиясын
іске асырады, олардың дәрігерлерге, мед бикештерге және басқарушыларға
жеңіл игеруге және қолдануға мүмкіндік береді.
Сурет 3 Медициналық АЖО орны түрінің терезесі
Әрбір ЛПУ АРМмен лайықты маман және бейімделген типтік қажеттіліктер
мүмкіндігімен ерекшіленеді. Жинақтау. Түрлік шешімдер түгелдей сәйкесінше,
жеңіл интегрилданған және бүкіл технологиялық баудың дәрігерлік құжаттарды
өңдеу мен емдеу – даигностикалық ақпараттық көмек қайпраткерлігімен
қапталған. Территориялдық білім деңгейінде КПМ ге ену шешімі жеңіл түрде
шешіледі, ауыру тарихы және тағы басқа квалификациялық деңгейдегі
дәрігерлердің ауысуы мен ауырулардың орталықтандырылған хаттаманың
сақталуының кіріспесін шешеді.
• Жинақтық. Әр шешім өзара байланысқан функционалды модульдермен және
АЖО – ы. Әр қайсысы маманмен анықталған шешімді ары қарай дамытады.
Модуль құрамы, АЖО – ы және олармен шешілетін тапсырмалар енуде және
ПК процесс эксплуатациясында құрылады.
• Мастштабтау. Анықталған АЖО жұмыс станциясының әр көлемінде теріс
және керісінше болуы мүмкін, бірақ бір станцияда жұмыс станциясының
көлемінің АЖО саны теріс болуы мүмкін. Бір уақытта жұмыс жасайтын
қолданушылар тек техникалық КПМ мүмкіндіктерімен шектелген.
• Сенімділік. МББЖ Oracle бір қолданысты және мәліметтерді орталықты
сақтаудың ең жоғарғы деңгейімен қолданылғанын, дәлдік, қайшы
келместік, бүтіндік және мәліметтердің сақталуын кепілдендіру керек.
• Бекітілмеген рұқсаттан қорғау. Шешілетін тапсырманың айналасындағы
және КПМ жүйесіне мәліметтер әкімшілік арқылы ПК,МББЖ және ОЖ
деңгейінде анықталады.
• Икемділік және бейімделгіштік. АЖО Әкімшілігі анықтағыш құрылымдарды
түгелдей оңай орындауға, енгізу формасын, есептерді, хаттамаларды,
АЖО және т.б – яғни ақпаратты – программалық жүйесін қамсыздандырады.
• Өздігінен жүру. \\InfoMed түрлік шешу программалық өнім болып
табылады, оның әр дамуын квалификациялық программист орындай алады.
3.2 Таңдау мен дәйекті аспапты құрылғы
Аспаптарды таңдау кезінде мыналарды еске алу қажет:
- мәліметтер базасы ұсынылған уақыт ішінде керекті мәліметтерді алуды
қамтамассыз ету, яғни өндірудің берілген талабына жауап беру.
- мәліметтер базасы пәндік облыстың кеңейтілуі кезінде оңай ұлғаюы
қажет;
- мәліметтер базасы программалық өзгеріс кезінде және аппараттық ортада
оңапй өзгертілуі қажет;
мәліметтер мәліметтер базасына қосылғанға дейін анықтығын тексеру керек;
мәліметтер базасында орналсқан мәліметтерге сәйкесінше өкілетті болуы
қажет;
мәліметтер базасы қолдануға қолайлы интерфейспен қамтылуы керек.
Microsoft ұсынған өңдеу құралын қарастырайық.
Қазіргі уақытта алты пакеттен тұратын программа ұсынылған. Access, SQL
Server, Visual Basic, Visual C++, Visual FoxPro және Delphi мәліметтерінің
өңделуі үшін қолданады. Бұл құрылғылар қойылған тапсырманы шешу үшін және
де дәйекті жинақ ретінде де қолданады. Әр бір құрылым үлкен масштабтағы
кәсіпорындық жобаларға өңделуінде қолданады. Осы мәліметке сүйене отырып 1-
кестеде 6 өнімнің барлық мінездемесі келтірілген.
1 кесте МББЖ мүмкін болатын салыстырмалы анализ
Өнім атауы Негізгі ерекшеліктер Негізгі арнаулар
Access Игерудің қарапайымдылығы Әртүрлі мәліметтер негізінде еркін
Маманданбаған формалы есеп құру.
программисттерге қолдану Ұлғайтылған мүмкіндік есепті график
мүмкіндігі. жүзінде құру.
Орысша интерфейс.
SQL-Server Мәліметтерді қорғаудың еңҮлкен массивті мәліметтерді сақтау.
жоғарғы дәрежесі. Мәліметтерді сақтау, жоғалтуларын
Мәліметтеримен мықты болдырмау.
қаржылы жұмыс. Жоғарғы
өнімділік
Visual Basic Әмбебаптылық . (OLE) Үлкен тиімділікпен өңделген
компонентін құру мәліметтерге қатыспайтын орта
мүмкіндігі. ПЭВМ биік қуатты қосымша құру. OLE
емес талабы. компонентінің өңделуі. Microsoft
Office инетграция компоненті үшін
қосымша құру
Visual FoxProОбъекті модельдің биік Кәсіпорын масштабының қосымша
деңгейі. Мәліметтерді құрылымы. Әртүрлі платформадағы
өңдеудің жоғарғы жұмыстың қосымшасын құру
жылдамдығы
Delphi Визуалды Әртүрлі платформадағы жұмыстың
компоненттерінің қосымшасын құру
кітапханалық қорының
кеңінен қолданысы.
Кестедегі аталған өңделу құрылғыларының толығырақ қарастырайық. МББЖ
қарастырылып отырған OLE, ODBS, DAO, RDAO, ActiveX және т.б. жаңа
технологияларды ұсынады. Бұл технологиялар әртүрлі форматта сақалатын бір
мәліметтер баспасының қолдануға мүмкіндік береді. Бұдан басқа OLE
Automation есебінен анрайы операциялардағы мәліметтердің орындалуы үшін
әртүрлі программалық пакеттердің функционалдық мүмкіндіктерінің ұсынылуы.
Ұсынылған қосымшаның классикалық мысалы Visual FoxPro да жазылған
қосымшаға дайындық болып табылады, мәліметтері Access форматында сақталып,
Excel гарфикалық Шебер дайындығында күрделді графика түрін енгізу үшін
қолданады.
Ереже бойынша барлық МББЖ ұқсас құрылымнан тұрады. Онда мәліметтермен
жұмыстағы қолданушылық құрал үшін, өңдеушінің құралы. Өңделетін
программаның мүмкіндігі мен қуаттылығының функционалды тәуелді болудының
қосымша құрал үшін кіретін диалогктік құрал.
Visual FoxPro – арнайы компьютерлер үшін МББЖ көптеген болжаулардың
бірі емес. Бұл мүлтіксіз программа, алдыңғы болжауларда күрделілікпен
орындалса, мұнда оңай қолданысқа мүмкіндік береді.
Интерфейс Visual FoxPro, Microsoft программасын ескере отарып,
қазіргі уақыттағы графикалық ортадағы ұсыныстарға жауап береді. Мұнда
мәліметтермен жұмыс негізі әртүрлі аспапты құрылғы көмегімен орындалады.
Сондықтан меню командасы жиі көмекші мінезде кездеседі және олардың құрамы
майысу түрінде ауысады.
Visual FoxPro ерекшеліктерін мына түрде жазуға болады:
1.Қолданбалы программаның өңделуінің жылдамдығын қамтамассыз ету,
ол программисттің жұмысының жылдамдығын күшейтуге көмектеседі. Бірінші
кезекте бұл құрылғы программалаудың объективті – бағыт көрсеткіші,
қолданушыға өз пакетін компненттерін формалауға мүмкіндік береді. Ол нағыз
объектерді, класстарды құруға рұқсат етеді. Бұдан басқа визуалды құрылғы
көмегіменде және әр уақытта визуалды қолдануда құрылады.
2.Жаңалықтарды басқару үшін толық жиынтығын қамтамассыз ету.
Дәстүрлі Xbase программисттен жаңалықтың жинының өңделуі үшін өзі драйверін
жазылу керек. WINDOWS қолданушы үндеуінің жаңалықтар саны ерекше үлкен және
жаңалықтар өңделуі күрделі болып табылады. Visual FoxPro нағыз
жаңалықтарды басқару болып табылады. Содан соң программист WINDOWS
жаңалығынстандартты функцияналды жиынға ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ сму
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар факультеті
Автоматтандыру және басқару кафедрасы
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі
_________Золотов А.Д.
______________2009ж.
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Тақырыбы: Семей каласынын диагностикалык орталығынын АЖО жасау
Орындаған ВТ-527 топ студенті ____________ Ахмадиева А.К.
қолы
Жетекші: аға оқытушы ____________ Мадиев Т.Б.
қолы
Семей
2009
Реферат
Түсіндірме жазба 76 беттен, 22 суреттен, 19 кестеден, 1 қосымшадан
тұрады.
Дипломдық жобаның тақырыбы: Семей каласынын диагностикалык орталыгынын
АЖО жасау
ЖАСАУ, БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ, АМБУЛАТОРИЯЛЫҚ КАРТА, ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТЕР,
ЭЛЕКТРОНДЫҚ ҚҰЖАТ АЛМАСУ, МӘЛІМЕТТЕР БАЗАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ, МӘЛІМЕТТЕРДІ
КӨРСЕТУ, КЛИЕНТ-СЕРВЕР АРХИТЕКТУРАСЫ, АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҰМЫС ОРНЫ.
Дипломдық жобаның мақсаты: Семейдің кеңестік-диагностикалық
орталығының тіркеу орнының және дәрігерлердің жұмысын автоматтандыруға
арналған программаны жетілдіру. Осы программалық қамсыздандыру мәліметтер
базасы негізінде құрылып, қазіргі уақытта автоматтандырылған жұмыс орнын
ұйымдастыруға арналған қажетті программа болып табылады және онда қазіргі
құжат алмасу, іс-қағаздар жүргізу жүйелерінің анализі жүргізілген.
Кіріспе
Оқытудың ақпараттық технологиясы – білімді жаңаша беру мүмкіндіктерін
жасау, білімді қабылдау, білім сапасын бағалау, оқу-тәрбие үрдісінде
студенттің жеке тұлғасын жан-жақты қалыптастыру үшін ақпараттық
технологияның қосымшасы деп түсіну керек.
Білімді ақпараттандырудың негізгі мақсаты – оқушыларды ақпараттық
қоғам жағдайында тұрмыстық, қоғамдық және кәсіби салалардың іс-әрекетіне
толық, тиімді араластыру болып табылады.
Төмендегі қасиеттер білім жүйесінің өзіндік ерекшелігі болып саналады.
־ Тұтынушының қолдану сапасында
־ Нәтижесінде әр түрлі салаларда қолданылатын, ақпараттық технологияларды
жасаушы сапасында.
Бірақ компьютер мүмкіндіктерін асыра бағалауға болмайды, өйткені
ақпарат беру – бұл білім мен мәдениетті беру емес, сондықтан ақпараттық
технологиялар педагогтарға тек қосымша тиімді құрал ретінде қызмет
атқарады.
Көптеген елдердің ғылыми орталықтары мен оқу орындарында нақ осы білім
қажеттілігі үшін мамандандырылған компьютерлік жүйелер саны дайындалды,
олар оқу-тәрбие үрдісінде әр түрлі жағынан қолдауға бағытталды. Бұл –
жүйелердің негізгі түрлері болып табылады.
· Компьютерлік бағдарламаланған оқыту – бұл сәйкесінше, компьютерлік
бағдарламалардың көмегімен бағдарламалық оқыту механизмдерін жүзеге
асыратын технология;
־ Материалды компьютердің көмегімен оқу – оқушының жаңа материалды әр
түрлі құралдардың, оның ішінде компьютердің көмегімен өз бетінше оқуын
болжайды. Бұл жерде оқу іс-әрекетінің сипаты айтылмайды, оқу
нұсқауларының жиынымен іске асырылуы мүмкін. Мұның өзі бағдарламалық
оқыту әдісінің мәнін ашады;
־ Материалды компьютер қоры негізінде оқу – алдыңғы технологиялар,
технологиялық құралдардың алуан түрін (оның ішінде дәстүрлі оқулықтар,
аудио және видеожазбалар және т.б.) қолданумен айрықшаланатын болса,
мұнда бағдарлама құралдарын, оқушылардың өз бетінше тиімді оқуын
арттыратын бағдарламаларды басымырақ қолдану жүргізіледі;
־ Компьютер қорымен оқыту – білім берудің барлық мүмкін боларлық
формаларын қолдану (мұғалімнің қатысуымен), шын мәнінде, жоғарыда
айтылғандармен сәйкес келеді;
־ Компьютердің көмегімен бағалау – өз бетінше оқыту технологиясы деп
қарастырылады, дегенмен ол практикада басқаларға құрамдас элемент болып
кіріп жүр. Мұндай жүйе оқылатын пәннің мазмұны мен дәстүрлі оқытуда
қолданылатын немесе оқыту бағдарламаларында жүзеге асырылатын әдістерге
тәуелсіз;
־ Компьютерлік коммуникация – білім беру және оны жеткізумен қамтамасыз
ете отырып, жоғарыда аталған технологиялардың барлығының ажырамас құрамы
болып табылады. Жергілікті, аймақтық және басқа компьютерлік желілерді
қолдану үшін жұмсалады. Компьютерлік коммуникация жекелеген оқу
орындарының, қаланың, аймақтың, елдің ақпараттық білім жүйесінің
мүмкіндіктерін көрсетеді.
Оқытудың ақпараттық технологиялары осы ақпараттық білім жүйесінің
шегінде жүзеге асырылатын болғандықтан, осы білім технологиясына ақпараттық
және бағдарламалық қолдаумен көрсететін құралдар бір ғана компьютермен,
оған енгізілген бағдарламамен шектеліп қалмауы керек. Шын мәнінде бәрі
керісінше, оқытудың ақпараттық технологияларының бағдарламалық құралдары
және білім технологияларының өздері ақпараттық білім ортасына – ақпараттық
білім жүйесінен бөлінген жүйешелер түрінде қосылады.
Білімді ақпараттандыру жағдайында болып жатқан кемшіліктерге
қарамастан, оны ақпараттық революция деп атауға болады, өйткені қол
жетерлік табыстар мыналар:
־ ақпаратты ұсынудың жаңа формасы. Қызықты, жанды немесе алдын ала
жазылған мультимедиалық ақпарат тек текстен емес, графикалық бейнелерден,
анимациядан, дыбыстан және видеоүзінділерден құралып, Internet желісі
арқылы беріледі немесе басқа телекоммуникациялық құралдар арқылы компакт-
дискілерге жазылады;
־ жаңа кітапханалар. Интеллектуальдық ресурстар көлемі және табыстары
өседі. Internet злектрондық кітапхана каталогтарымен бірігіп, жер
қашықтығы мен уақыт айырмашылығына қарамастан, зор ақпараттар көлемін
жинауға қол жеткізеді. Әрине, мұндай кітапханалар онда сақталатын
ақпараттарға толық жол аша бермейді;
־ оқу сабақтарының жаңа формалары. Студенттер мен оқытушылардың виртуальды
семинарлар және лабораториялар режімінде бірігіп жұмыс жасауы, сонымен
бірге жаңа синхрондық мүмкіндік пайда болды. Бірқатар студенттер үшін
мұндай жұмыс формалары анағұрлым ыңғайлы, өйткені дәстүрлі оқытуға
қарағанда, оларға өз мүмкіндіктеріне қарай, өздеріне қолайлы графикпен
жұмыс жасау және артық ескертулермен кездеспей отырып ашу қызықты;
־ білімнің жаңа құрылымы. Бүгінгі күні білім жүйесіне жаңа құрылым беру
үшін телекоммуникация жүйелерімен толықтырылуы қажет, сонымен қатар білім
үрдісіне ақпараттық және коммуникациялық технологияларды енгізуде жоғары
біліктілікке ие мамандар керек.
־ сапасы мен мүмкіндігі жоғары білім кеңістігін құру, кәдімгі оқу орындары
ұсынатын мүмкіндіктерден жоғары білім ортасын жасау;
Қазіргі уақытта медицинада есептеу техникасының құралына қызығушылық
өсіп келеді. Осы қазіргі заманның персоналды ЭЕМ бірінші кезектегі есептеу
құралының мүмкіндіктерімен түсіндіріледі. Осы ЭЕМ адамзат қолданатын әр
түрлі саладағы ақпаратты өңдеуді автоматтандыру үшін қолайлы құрал болып
табылады. Қазіргі персоналды компьютерлердің габариттері қолданушының
жұмыс орынында орнатуға мүмкіндік береді, ал көптеген программист емес –
қолданушы кауым үшін ДЭЕМ де жұмыс істеуге қолайлы, түсінікті деуге болады.
Бізді қоршаған әлемде айналып жүретін Ақпараттар тасқыны өте үлкен.
Уақыт өткен сайын олар көбейеді. Сондықтан кез-келген үлкен де, кіші-гірім
болса да, ұйымда тиімді жұмысты қамтамасыз ететін деректермен басқаруды
ұйымдастырудың мәселесі туады. Кейбір ұйымдар ол үшін бумалары бар
шкафтарды қолданады, бірақ-та көпшілігі компьютерленген әдістерді жоғары
бағалайды. Автоматтандырылған жұмыс орны- үлкен көлемді мәліметтерді тиімді
сақтауға, құрастыруға және жүйелеуге мүмкіндік беретін деректер базасы.
Бүгін көпшілік қаражаттық, өнеркәсіптік, сауда және тағы басқа ұйымдардың
жұмыстарын деректер базасыз ұсыну қиын. Деректер базасы жоқ болған
жағдайда біз Ақпаратлық тасқын астында қалушы едік.
Бар ақпаратты компьютерлік негізге ауыстырудың көптеген салмақты
себептері бар. Казіргі кезде Ақпаратты ЭЕМ-де файлда сақтау қағазда сақтау
бағасынан арзан. Деректер базасы ақпаратты сақтауға, жүйелеуге және
қолданушыға оптималды әдіспен алып шығуға мүмкіндік береді.
Клиентсерверлік технологияларды қолдану мәндік құралдарды сақтауға, ал ең
негізгісі - ол керек Ақпаратты алу үшін уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар баруды және жүргізуді ыңғайлатады, өйткені олар деректерді
кешендік өндеуге және оларды орталықтай сақтауға негізделінген. ЭЕМ кез-
келген форматты сақтауға мүмкіндік береді: тексті, сызбалар, қолмен
жазылған нұсқадағы мәліметтерді, сонымен қатар мәтіндердің кез-келген
форматтарын, фотографияларды, дыбысты сақтауға мүмкіндік береді және т.б.
Осындай сақталған үлкен көлемді Ақпаратты қолдану үшін жүйелік
құрылғылардың, деректерді тасымалдау құралдардың, жадының дамуынан басқа
адам-ЭЕМ диалогын қамтамасыздандыратын құралдар қажет, олар қолданушыға
сұрауларды енгізуге, файлдарды оқуға, сақталған деректерді
модификациялауға, жаңа деректерді қосуға немесе сақталған деректер
негізінде шешімдерді қабылдауға мүмкндік береді. Осы функцияларды
қамтамасыздандыру үшін арнайы құралдар әзірленген – деректер базасын
басқару жүйесі (ДББЖ). Казіргі ДББЖ- ол деректер базасымен көпқолданушылық
басқару жүйесі, олар бір немесе бір уақытта жиынмен жұмыс істеп отырған
қолданушылардың массивтік Ақпаратсын басқаруға мамандандырылған.
Үлкен массивті ақпараттарды өңдеу үшін қазіргі ПЭЕМ тез қозғалмалы
және оперативті жады көлемі жеткілікті болады, олардың қолдануы медицина
облысында, мысалы, Медстатистика. Қолмен жұмыс жасағанда қысқартады,
сапасын көбейтеді және де жұмыстың дұрыс жүруін қамтамасыз етеді.
Дипломдық жоба дәл осы мәселеге арналады. Оның мақсаты Семей
қаласының диагностикалық орталығының тіркеуінің автоматтандыру жүйесін
өңдеу болып табылады. Оның негізінде дәрігерлердің нұсқаулары мен
пациенттердің амбулаториялық карталары сәйкесінше беру жатыр.
Дипломдық жоба келесідей негізгі тапсырмаларды шешуді талап етті:
- Медицинадағы автоматтандыру ақпараттандыру жүйесінің спецификасы мен
өткізілген анализдердің ерекшеліктері;
- Автоматтандыру бөлімдерінің жұмыс технологиясының анлиздері;
- Кіріс және шығыс ақпараттардың міндетті түрде анықталуы;
- Мәліметтер базасының өңделу құрылымы;
- Программалардың өңделуі мен бұрысы
- Тапсырыс берушінің және тәжірибелі эксплуатацияның өткізілуі;
- Программадағы құрылғы өңделу негізінен экономикалық әсердің анықталуы.
1 Сұрақтың қойылуы
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті
Автоматтандыру және басқару кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Каф. меңгерушісі____________А.Д.Золотов
______________________2009 ж.
(күні) (айы)
Дипломдық жоба тақырыбы: Семей каласынын диагностикалык орталыгынын
АЖО жасау
Жетілдірілетін нысанның қысқаша сипаттамасы.
← Салалығы. Мәліметтер базасында пациенттермен жұмыс жүргізуге
арналған әр түрлі салалы жүйе болуы қажет.
← Есепке алу модулі сырқаттардың қай дәрігерге көрінетіні, әрбір
дәрігердің мамандығын, қызметін, жұмыс графигін шығара алу тиіс.
← Жүйенің максималды икемділігі және конфигурациялау жылдамдығы.
← Басқа программалық жабдықтармен бірге жұмыс жасай алуы.
← Есептерді құрастырудың тиімді жүйесі. Есептер шаблондарын
қолданушының өздігінен енгізуіне мүмкіндік беруі.
Осы сферадағы ұқсас программалар туралы мәліметтер:
← Мастер Лабс компаниясы "Medwork - Малая Клиника", "Medwork -
Регистратура", "Medwork-Стационар","Medwork-Поликл иника" программалық
жүйелерді шығарған.
Әрбір шешім толыққанды медициналық бөліктен тұрады, анығырақ айтқанда:
← Пациенттің ауру тарихын электронды түрде сақтау
← МКБ-10 бойынша ауру-сырқауларды бөлу
← Қажетті дәрі-дәрмектерді есепке алып отыру
← Денсаулық сақтау министрлігінің бұйрықтарына сәйкес, кірістік және
шығыстық құжаттарды ажырата алу
← Qmed компаниясы амбулаториялық- поликлиникалық мекемелер үшін тіркеу
орнының жұмысын автоматтандыру үшін программалық модуль ұсынды. Модуль
қарапайым тіркеу орнындағы өтетін жұмысшы процестерді автоматтандырады:
- пациент реестрін жүргізу;
- медициналық көмек қажет болған пациенттерді тіркеу және оларды
амбулатроиялық қабылдауға, емделуге жазу және телефон бойынша дәрігерді
үйге шақыру;
- сырқаттанғаны жөніндегі парақтарды шығару және тіркеу;
- емдеу-диагностикалық бөлімшелерде қызмет ететін қызметкерлерді тіркеу.
2004 жылы шыққан 3.5 версиялы \\InfoMed медициналық ақпараттық жүйесі.
Бұл жүйе осы медициналық саладағы өтетін процестерді автоматтандыруға
арналған.
Программаның жетіспеушіліктері: SQL Сервер Firebirds 1.5 қолдану
операциялық жүйенің жұмысына әсер етеді. Құны қымбат. Артықшылықтары:
жүйенің икемділігі. Сертификаты жоқ.
Орындаушы ____________ Ахмадиева А.
(қолы)
(аты-жөні)
Дипломдық жоба жетекшісі ____________ Мадиев Т.Б.
(қолы) (аты-жөні)
2 Техникалық-экономикалық негіздеме
Дипломдық жобаның техникалық тапсырмасына сәйкес жобаның тақырыбы
болып - Семей каласынын диагностикалык орталыгынын АЖО жасау бекітілді.
Бұл программалық жүйе Дельфи-да жасалып, ауруханалардың тіркеу
орындарындағы қызметкерлердің автоматтандырылған жұмыс орындарын құруға
бағытталған.
Программаны және оның алгоритмін жетілдіру үстінде келесі
экономикалық есептеулер жасалды:
← Таңдау нысанын негіздеу;
← Программаны жасауға және программаның құнына кеткен шығындар;
← Салыстырылатын варианттар бойынша капиталдық аударылымдарды қою және
есептеу;
← Салыстырылатын варианттар бойынша эксплуатациялық шығындарды есептеу
және қою;
← Программаны енгізу нәтижелерінің жылдық экономикалық тиімділігін және
тиімділік көрсеткіштері есебін жасау;
← Салыстырмалы экономикалық есептеулер.
Әзірленген программалық қамсыздандыру медицина саласы үшін арналған.
Ауруханадағы өңделетін ақпараттардың көлемінің өсуіне байланысты
құжатайналымның автоматтандырылған жүйесі маңызды болып табылады.
Артықшылықтары:
1. программдық өнімнің орнату және қолдану қарапайымдылығы.
2. мәліметтерді бірнеш жыл бойы сақтау мүмкіндігі.
3. мәліметтерді өңдеудің өзіндік технологияларын қолдануы.
4. программдық өнімнің жеңіл модернизациялануы.
5. жұмыс сапалы болу үшін өзіндік мүдделілік.
Әлсіз жақтары:
1. программдық өнімді іске асыру үшін тек бір қолданушының жұмысын іске
асырады.
Мүмкіндіктері:
1. сервистерді кеңейту;
2. программдық өнімді басқа платформаларға көшіру мүмкіндіктері;
3. өнім жұмысының масштабын кеңейту мүмкіндіктері;
4. клиент-сервер технологиясының базасы негізінде көп қолданушы
жүйені құру мүмкіндігі
Өнімге әсер ететін қауіп:
Қауіп факторлері табылмаған
Программдық өнімнің SWOT-анализін жүргізу нәтижесінде күшті жақтары
жіне бірнеше мүмкіндіктер анықталды. Программдық өнімнің қауіп факторлары
табылған жоқ. Осылайша өнеркәсіптің стратегиясы дұрыс таңдалған және
түзетулер қажет емес.
Программдық қамсыздандыруды әзірлеуге және шығындарды есептеу үшін
шығындар калькуляциясы бойынша іске асырылады. Өнімді шығару үшін шығындар
сметасы келесі экономикалық элементер арқылы құрылады:
← материалдық шығындар
← еңбекке төлеу фонды
← әлеуметтік мұқтаждықтарға аударымдар
← Амортизациялық аударымдар
← қосымша шығындар.
Бұл бөлім шығындардың келесідей тізімінен тұрады: тікелей материалды
шығындар, жанармайға шығындар, энергияға кететін шығындар, байланыс
қызметтеріне төлемдер, басқа ұйымдардың қызметін қолдануға кеткен төлемдер.
Осы дипломдық жобада әзірленген программдық қамсыздандыру кіші көлемді
диагностикалық орталықтың тіркеу орнының құжатайналымының
автоматтандырылған тапсырмаларын шешеді. Өнім шығындарды және фирмалардағы
құжаттармен жұмыс істеу (іздеу, сақтау, орындалуды бақылау) уақытын
азайтады. Сонымен қатар өнім барлық ауруханаларда қолданыла алады.
Семейдің диагностикалық орталығының ақпараттық мәселерін шешу үшін аз
уақыттың ішінде дербес компьютерлер сатып алынуы қажет. Осы себептен
ақпараттық жүйе жобалау процесінде келесі сипаттамаларға ие болуы шарт:
қарапайымдылық, дәйектілік, жылдам әрекет ету. Осы қойылған талаптар
жобаланып отырған жүйенің экономикалық тиімді болуына септігін тигізеді.
Кез –келген программаны жасау тек қана ой қабілеттерін қажет етіп
қоймай, оған қоса материалдық және еңбек ресурстарын да қажет етеді. Жоба
құрушылар осы және басқа да жұмыстардың орындалу процестерін экономикалық
тиімді жолмен шеше білуі керек. Бұл жағдайда жұмыс орнын қаптаған
қағаздардан (құжаттарды қағаз түрінде сақтау) құтқарып қана қоймай,
уақыттық және еңбектік шығындарды азайту талап етіледі.
Қазір экономиканың дамуы көбінесе көрсетілетін сервистердің сапасына,
орындалу жылдамдығына байланысты. Ақпаратты тез уақытта алу электронды
жабдықтардың қолданылуына байланысты. Осы жобаның өзі электронды түрде
жұмыс істеп, қызметкерді қағаз жұмысынан босатады. Осыдан әрі мен,
енгізілетін жүйенің экономикалық тиімділігін санаймын.
Кесте 2.1 Экономикалық тиімділік көрсеткіштері
Тиімділік көрсеткіштерінің Енгізгенге Енгізгеннен Экономикалық
атауы дейін кейін тиімділік
Еңбексыйымдылығы, сағ. 850 150 186 727
Қызметкерлер саны, адам 2 1
Сағатына жасау уақыты, есеп 2 10 8
Материалды шығындар, тг. 4700
Ақтау мерзімі, жыл 0,52 0,52
Жылдық үнем 191 227 191 227
Экономикалық тиімділік, тнг. 130 577 130 577
Еңбектік шығындардың абсолюттік680 680
төмендеуі,сағ.
Еңбектік шығындардың 80 80
салыстырмалы төмендеу
коэффициенті, %
Осы есептеулерді анализдей келіп, шешімнің жобалық вариантының тиімді
екенін айтуға болады, өйткені автоматтандырылған ақпараттық жүйені қолдану
кезінде орындалатын жұмыстардың, материалдық шығындардың еңбексыйымдылығы
төмендейтінін көрсетті.
3 Аналитикалық бөлім
3.1 Автоматтандыру объектісінің білім беру жүйесіндегі алатын орны
Білім беру реформасы – Қазақстан бәсекеге нақтылы қабілеттілігін
қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін, аса маңызды құралдардың бірі.
Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан әлемдегі бәсекеге барынша
қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы атты Қазақстан халқына
Жолдауында: Бізге экономикалық және қоғамдық жаңарту
қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет. Сондықтан
он екі жылдық оқуға көшу шеңберінде адамның өмір бойы білім алу үшін жағдай
туғызуымыз керек деп атап көрсеткен болатын.
Әлемдік білім кеңестігіне толығымен кірігу білім жүйесінің
халықаралық денгейде дамуын талап етуде. Сондықтан білім беру жүйесі, білім
берудің мақсаты, мазмұны, мен технологиялары ғылыми тұрғыдан зерттеліп,
егемен елімізде білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім беру
кеңестігіне бағыт алуда.
ХХІ ғасыр қатаң бәсеке, ғылым мен техниканың қарыштап дамыған кезі.
Ақпараттандыру, жаһандану және интеграция ғасырында жаңа дүние үшін күрес
жолында білім беру бірінші кезекке қойылуда. Жалпы білім беретін
мектептердің бүгінгі жайы, даму бағыттары келешегінің көкжиектері бүкіл
қоғамның мемлекеттің назарында. Ауданның бiлiм беру жүйесi әлемдiк бiлiм
беру кеңестiгiне бағыт алып, осы талаптарға сәйкес жұмыс жасауда.
Елiмiздiң болашағы оқу бiлiмге байланысты. Тек бiлiмдi ұрпақ
ғана қоғамға қозғаушы күш болары анық.
Дипломдық жоба дәл осы мәселеге арналады. Оның мақсаты Семей
қаласының диагностикалық орталығының тіркеуінің автоматтандыру жүйесін
өңдеу болып табылады. Оның негізінде дәрігерлердің нұсқаулары мен
пациенттердің амбулаториялық карталары сәйкесінше беру жатыр.
Дипломдық жоба келесідей негізгі тапсырмаларды шешуді талап етті:
- Медицинадағы автоматтандыру ақпараттандыру жүйесінің спецификасы мен
өткізілген анализдердің ерекшеліктері;
- Автоматтандыру бөлімдерінің жұмыс технологиясының анлиздері;
- Кіріс және шығыс ақпараттардың міндетті түрде анықталуы;
- Мәліметтер базасының өңделу құрылымы;
- Программалардың өңделуі мен бұрысы
- Тапсырыс берушінің және тәжірибелі эксплуатацияның өткізілуі;
- Программадағы құрылғы өңделу негізінен экономикалық әсердің анықталуы.
Қазақстанда автоматтандыру саласын жан-жақты дамытуды былай қойғанда,
білікті мамандар даярлаудың өзі әлі күнге түйінді күйінде қалып келеді. Осы
саладағы бірді-екілі жас мамандардың еңбектері мен ғылыми жұмыстарына көз
жүгіртсеңіз, ұлттық психологияның иісі де сезілмейтін көрінеді. Өйткені
барлығы аударма. Ал білімді қалыптастырудың, ұлттық құндылықтарымызды ұрпақ
бойына сіңірудің жолдары бар ма? Дәл осындай сұрақтарға жауап іздейтін
үлкен жиын кеше Алматыдағы Білім жүйесінің басшы және ғылыми-педагогикалық
кадрлары біліктілігін арттыратын республикалық институттың ұйымдастыруымен
өтті.
Бағдарлама білім берудің үздіксіздігін қамтамасыз ету, мемлекет,
бизнес және қызмет көрсету салаларының серпінді жобаларын іске асыру үшін
құзырлығын әрі іргелі білімі бар бәсекеге қабілетті кадрлар дайындау
бойынша мемлекет жүргізетін жұмыстың бір бөлігі болып табылады.
Бағдарламаны іске асыру нәтижесінде кадрларды даярлау сапасын арттыру
арқылы олардың бәсеге қабілеттілігін қамтамасыз ететін техникалық және
кәсіптік білімі бар кадрларды даярлаудың жаңа моделі енгізіледі.
Үстіміздегі ғасыр –жеке тұлғаны қалыптастыру , ізгілендіру , дамыту
ғасыр. Олай болса, мұғалімдердің алдында тұрған бірден –бір мақсат-
оқушылар алған білімдерін пайдаға асырып, өздігінен әрекет ете алатын,
оларды түрлі өмірлік жағдайда қолдана білетін, жалпы адамзаттың және
ұлттық құндылықтарды қатар меңгерген, өзіндік көзқарасы бар,Отанын шын
сүйетін азамат болып жетілуіне көмектесу.
Білім беруді ақпараттандыру, білім салаларының барлық қызметіне
ақпараттық технологияны енгізу және ұлттық модельді қалыптастыру
қазақстандық білім беруді сапалы деңгейге көтерудің алғы шарты.
Басқаша айтқанда, білім беруді ақпараттандыру процесі мұғалімнің
дайындық деңгейі мен мамандық сапасына үлкен талап қояды. Ол мұғалімнің
өзін-өзі дамуына , өзіндік білім алуына және шығармашылық түрде
өздігінен қызматтерін іске асыруға мүмкіндік береді. Сондықтан
мұғалімдерді жаңа ақпараттық технологияны өз қызметтеріне еркін пайдалана
білуіне және оқыту құралы ретінде пайдалана білуіне және оқыту құралы
ретінде пайдалануға болады. Біздің бүгінгі қарастрып отырған басты
мәселеміз.
Жаңа ақпараттық -технологиялар ұғымының пайда болуымен және білім
беру саласына компьютердің қолданыла бастауымен тығызы байланысты.
Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз- білім беру ісінде
ақпараттарды даярлап, оны білім алушыға беру прцесі. Бұл поцесті ске
асырудан негізгі құрла компьютер болып табылады. Компьютер –білім беру
ісіндегі бұрын шешемін таппай келген жаңа, тың дидиактикалық
мүмкіндіктерді шешуге мүмкіндік беретін зор құрал.
Ақпараттық технология екі құрамдас бөліктен тұрады: компьютерлік
сауатттылық және компьютерлік білімдарлық.
Компьютерлік технологиялардың даму жағдайындағы ақпараттық
сауаттылыққа компьютермен өз бетінше жұмыс істей білу, компьютерлік
техниканың көмегімен есептеу, жазу, сурет салу, ақпараттарды іздеу
дағдылары мен біліктіліктерінің болуы.
Компьютерлік білімдарлықтың белгілеріне компьютерлер мен танымал
бағдарламалардың кеңтүрлілігін бағдарлай білу, олардың мүмкіндіктерін білу,
нақты бір жұмыс үшін тиімді бағдарламалық құралдарды таңдай білу.
Қәзіргі уақытта Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі
қалыптасуда. Бұл процесс білім парадигмасының өзгеруімен қатар жүреді.
Мұндай жағдайда педагогикалық процестің маңызды құрамы оқу ісіндегі
субьектілер-оқытушы мен оқушының тұлғалық-бағытталған өзара әрекеті болып
табылады.
Оқытудың компьюетлік технологиялары педагогтар мен оқушылардың
шығармашылық қасиеттерін дамытуға үлкен мүмкігдіктер береді.
Оқыту ісіндегі қәзіргі ақпараттық технологиялардың негізгі міндеттері
–танымдық әрекетті басқару процесі мен қәзіргі ақпараттың білім
ресурсатрына қол жеткізудің интерактивті ортасын жасау ісі болып табылады.
Компьютерлік технологияларды қолдану өздігінен сабаққа дайындалу
деңгейін артттырады; оқу процесін жүргізуді қызықты етеді; шығармашылық
жағынан бұрын болмаған кәсіби дағдылары қалыптастыратын жаңа
мүмкіндіктер туғызады; осыларға қоса , мемлекет мектептерге қойып отырған
әлеуемметік тапсырыс деңгейіне де сәйкес келеді.Компьтерлік модельдердің
интерактивтілігі (екі жақтылығы) оқыту процесінде бұрын болмаған жаңа
мүмкіндіктер береді (интерактивтілік – модель параметірлерін өзгерту арқылы
не болатынын көрсету.
3.1.1 Автоматтандыру нысанының сипаттамасы
Қазақстандағы медицинаның даму тарихын айтқанда, оның егемендік алған
жылдардан бастап қандай жағдайда өрбігенін айтпасақ - ол тарих толық
болмайды. Себебі, бұл жылдардан бастап медицина мекемелерінде меншік иелері
өзгеріп, жекеменшік мекемелер пайда бола бастады. Нарықтық экономикаға
байланысты – ақылы емнің деңгейі жоғарылап, кейбір емге əркімнің қолы жете
бермейтін жағдайларда кездесуде. Бұның бəрі тұрғындардың денсаулығына,
демографиялық көрсеткіштерге əсерін тигізбеген жоқ. Сонымен қатар, Кеңес
үкіметі тұсындағы дəрігерлердің, ауруханалардағы орынның саны неғұрлым көп
болса, соғұрлым тұрғындардың денсаулығы күшті болады деген қағидаларда шын
еместігі көрініп қалды. Бұл жағдайлардың бəрімен де, келешек дəрігерлердің
хабардар болуы үшін бұл тақырып өте қажет.
Семейдің диагностикалық орталығы қаламыздың орталығында, Шәкәрім
даңғылының бойында орналасқан. Диагностикалық орталық профильінде
ауыратындарға көмек, диспансерлі бақылау жүргізу және созылмалы
ауыратындарға ағымдағы емдеу мен қарау үшін арналған. Емханаға кірудің
әдістері жылына 65000 қабылдауды құрайды.
Семейдің диагностикалық орталығы – облыс аумағындағы жетекші, көп
профильді ауруханалардың бірі болып табылады. Қазақстанның оңтүстігін Ресей
отаршылдары жаулап алған ХІХ ғасырдың екінші жартысында, атап айтқанда,
1870 жылдары негізі қаланған аурухананың тарихы оқиғаларға бай.. Дәрігерлік
қызмет көрсетуді емдеуші дәрігер, фельдшер, санитарлық қызметші әйел жүзеге
асырады. Олар сырқаттарды қабылдайды, ауруларды емдейді, санитарлық гигиена
мен мәдениетті жұртшылық арасында насихаттауды жүзеге асырады.
Кейін аумақта кеңес үкіметі орныққан кезде облыста денсаулық сақтауды
дамытуға ресми түрде назар аударылады. 1980 жылдың шілдесінде қалалық
ауруханада әрқилы ауруларға арналған 25 төсек жұмыс істей бастайды.
Күнделікті сағат 14.00-20.00 аралығында ауруларды фельдшерлік пункттің
қабылдауы жолға қойылады. Ал, қыркүйек айында ауруханада тіс дәрігерінің
кабинеті ашылады. Сол тұстағы қаржыландыру қиындықтарына қарамастан
аурухананың материалдық-техникалық базасы тұрақты түрде нығайтылды,
дамытылды, жетілдірілді.
ХХ ғасырдың 1986 жылынан бастап алғашқы бас дәрігер И. Н. Промонтовтың
ұйытқы болуымен қазіргі медициналық училищенің прототипі болып табылатын
алғашқы медбикелердің курсы ашылады. Ал 1998 жылдан бастап шалғайдағы
аудандардың тұрғындарына
жедел дәрігерлік көмек көрсетуді әлдеқайда жақсартуға мүмкіндік берген
санитарлық авиацияның бөлімшесі жұмыс істей бастайды. 1990 жылы зертханасы
бар алғашқы паталогоанатомиялық бөлімше ашылады..
Өткен жылдар аралығында облыстық ауруханадан көптеген бөлімшелер
бөлініп шығып, жеке емдеу мекемелеріне айналды. Олардың қатарында жұқпалы
аурулар, екіқабат әйелдердің патологиясы, пульмонология, ұйымдастыру-
әдістемелік бөлім, травматология, урология, жақ-бет стоматологиясы,
торокальды хирургия емханасы мен көз аурулары орталығы, кеңес беруші
емханасы мен диагностикалық орталық, облыс бойынша қант диабетімен
ауыратындарды тіркеген картотекасы бар эндокринологиялық және
кардиологиялық орталық сияқты денсаулық сақтау мекемелерін жатқызуға
болады.
Диагностикалық орталықтың базасындағы жұмыс орындарында ондаған
дәрігерлер мен орта деңгейдегі медицина қызметкерлері оқып үйреніп,
кәсіптік біліктіліктерін шыңдайды. Қалалық және аудандық денсаулық сақтау
мекемелерінің қызметкерлері үшін білім жетілдіру курстары ұйымдастырылады.
Мұнда медициналық ақпараттық орталық, мұражайы бар медициналық кітапхана
жұмыс істейді. Біздің кредомыз — қазіргі заманғы технологияларды енгізу,
емдеудің жаңа тәсілдерін игеру, емдеу сапасын арттыру, тұрғындардың
сұранысын қамтамасыз ету болып табылады. Басты мақсатымыз — ұлттың
денсаулығын жақсарту. Гиппократ антына адалдығымыз, көп жылғы жинақтаған
мол тәжірибеміз, дәстүрлі дәрігерлік үрдістеріміз бұған толық мүмкіндік
береді. Әрі жылма-жыл облыстық ауруанахада емделіп, ауруларынан айығатын 14
мың адамның ашық жарқын жүзі, шат күлкісі, аурухана ұжымына білдіретін шын
жүректен шыққан алғыс-ризашылығы облыстық аурухана жұмысының жемістілігін
айғақтайды.
Диагностикалық орталықтың ұйымдық құрылымы: поликлиника басшысы,
тіркеу, констультативті – диагностикалық бөлімін, ақтау бөлімін, патолого-
анатомиялық бөлімін, 30 орыннан тұратын күндізгі стационар, кіші операция
бөлімі, дәріханалық киоск, архив және киім ілетін бөлім (1- сурет).
Диагностикалық орталық және де басқа әр денсаулық сақтау мекемелер
үшін ауыруларды тіркеу негізгі құрылымдық бөлім болып табылады. Сол үшін
автоматтандыру объектісі болып, поликликинаның тіркеу жұмыс орны табылады.
Тіркеудің функцияларына мыналар кіреді:
- емделушілердің алдыңғы тіркелуі
- телефон арқылы және тікелей емханаға үндеуі, сонай - ақ дәрігерге жедел
және алдын ала тіркелу ұйымы;
- емделушілердің көрсетілетін көмек түріне байланысты орналастыру және
дәрігерлерге біріңғай енгізу мақсатпен емделушілердің интесивті ағынын
реттеуді қамтамасыз ету; Дәрігерлік құжаттың негізгісі болып, ауырудың
халін көрсететін және медициналық көмектің тиімділігі ауырудың
амбулаториялық медециналық картасы болып табылады. Ол емхананың тіркеу
бөлімінде сақталады.
Сурет 1.1 Емхана құрылымы
Әртүрлі ауырулармен және денсаулыққа арызы бар емделушілерге ауырудың
амбулаториялық медициналық картасы ашылады(ААМК). Ал қайталап келген
емделушілерге ААМК тіркеу бөлімінен ізделінеді. Егер басқа профилактикалық
емдеу кеңсесінен бағыт жіберілсе, онда бағыт медициналық картаға
бекітіледі. Тіркеу бөліміндегі жұмысшы ААМК емделушінің аыруына байланысты
дәрігер – маманға жібереді. Дәрігер ауыруды қарап болғаннан кейін,
қаралуға бағыт береді.
Ол бағыт емделушінің қолына тапсырылады. ААМК зертханалық –
диагностикалық бөлімшеге жіберледі. Емделудің шешімі тіркеу бөліміне
түседі. Медбике емделудің шешімін алып, дәрігер – маманда сақталатын карта
бойынша салады. Дәрігер – маман емделу шешімін көріп, емделушінің әрі
қарай ем қабылдайды. Мұнда бірнеше нұсқаулар бар:
а) арнайы емдеу (хирургиялық, сәулелік, химиотерапевтикалық, күндізгі
стационар);
б) басқа емдеу – профилактика кесесіне емделуге бағыт беру
(неонкологиялық қырынды ауырыдың анықталу сәттері );
в) Тұрақты тұратын орнына байланысты емханаға бағыт беру (емделушінің
ұысынылып отырған емнен бас тартқан сәтте);
г) белгі беру емі үшін тұрақты тұратын орнындағы емханаға бағыт беру
(асқынып кеткен ауырудың емдеу мүмкін емес болған сәтте ).
Тіркеу функциясына хаттау, анықтамалар, бағыттар, және басқада
құжаттар, тіркеу және дәрі қағаздарының бланкалық есебі кіреді. Әр құжат
түріне тіркеу журналы беріледі.
Консультативті – диагностикалық бөлімнің дәрігерлері үйгеде
амбулаториялық жағдаймен квалификациялық медициналық көмек көрсету
тапсырмасын шешуде. Дәрігер ауыруды емдеп ем өткізгенде оның медециналық
картасын толтырады, анализдерге бағыти жазады, қосымша қаралулар және
процедуралар, дәрілерге дәрі қағаздарын беру қажет.
Емхананың емделушілерінің ақпараттық ағыны келесі сұлбада көрсетілген:
Сурет 2 Емхананың емделушілерінің ақпараттық ағыны
Реабилитациондық бөлімінің ең негізгі тапсырмасы болып ем, қайта
қалпына келтіру және физикалық факторларды қолдана отырып, профилатикалық
шаралар болып табылады.
Реабилитациондық бөлімінің магнитті терапия және инелі терапия, сылау
бөлмесі, гимнастикалық зал кіреді.
Реабилитациондық бөлімінің дәрігері қаралған дәрігердің бағыты бойынша
емделушіні қабылдайды. Белгіленген процедурасы мүмкіндігінің расталуы және
өңделу үшін ОМК түсетін еспетік форма және де физиотерапиялық процедураның
есеп журналын тотырудың аяқталуы үшін ауыру тарихымен танысады.
Күндізгі стационар емханасы – бұл клиникалық бөлімше, өте ауыр
дертке шалыққан ауыруладға дәрігерлік көмек көрсету болып табылады. Бұнда
диагностика әдісінің ең күрделісін қолдануды және емдеуді, шұғыл араласуды,
тиімді күтім болуын талап етеді.
Бөлім дәрігері ауырулардың үнемі дәрігерлік қарап шығуды іске асырады.
Олардың шешімдерін стационарлы ауырудың медециналық кртасына жазып
отырады(САМК). Сонымен қатар операциялар өткізеді, анализдерге
бағыттамалар жазады және қосымша емдеу шараларын жүргізу болып табылады.
Операция өткізілгеннен кейін дәрігер операцияның хаттамасын
қалыптастырады.
Стационар ауырудың дәрігерлік картасында ауыру тарихы жазылып қана
қоймай және де операция хаттамасы дәрі дәрмек тізімі және диеталық
белгілеулер, анализ шешімі мен қаралулар кіреді.
Бөлім меңгерушісі әр есеп кезеңінің санақ есебінің қалыптастыруға және
өз бөліміндегі дәрігерлердің жұмысының сапасына баға береді. Бұл
мәліметтер емдеу бөлімінің бас меңгерушісіне жіберіледі.
Диагностикалық орталықтың негізгі жұмыс бөлімдеріне кіреді:
- Емдеу-диагностикалық
- Сауықтыру
- Ұйымдастырушы-әдістемелік
- Жалпы ұйымдастырушы
Емдеу-диагностикалық: диагноз қою, емдеу тағайындау, кеңеске жолдама
беру, зерттеуге жолдама беру, санаториялық- курорттық емдеу, диетикалық
тамақтануға жолдама беру, сонымен қатар эксперттік жұмыс – уақытша еңбекке
жарамсыз және мүлдем еңбекке жарамсыз адамдарға экспертиза жасау.
Сауықтыру жұмыстары үш бөліктен тұрады:
- ауруларды диспансеризациялау
- санитарлық-эпидемияға қарсы шаралар
- егу жұмыстары
Ұйымдастырушы-әдістемелік жұмыс: есептеу және есеп беру. Ең көп
кездесетін есептік формалар: статикалық талон, амбулаториялық аурудың жеке
картасы, диспансерлік бақылаудың картасы, еңбекке жарамсыздық қағазы,
барлық жолдамалар және анализдер. Есептік форманы бақылаудың барлық түріне
толтырады, яғни әрбір адамға және әрбір жағдайға.
Поликлиникада конференциялар, семинарлар ұйымдастыру және өткізу.
Медицина қызметкерлернің біліктілігін көтеру.
Жалпы ұйымдастырушы бөлік – бұл санитарлық- гигиеналық жұмыстар,
тәрбие жұмыстары, салауатты өмір салтын ұйымдастыру.
Тіркеу орны (Регистратура) – дәрігерлерге қабылдауға жазылуды
жүргізетін поликлиниканың құрылымдық бөлімі. Тіркеу орны, бүкіл мекемеге
ортақ орталықтандырылған болады және орталықтандырылмаған болады, яғни бұл
жағдайда бірнеше тіркеу орны болады және олар мысалы, стоматологтарға,
гинекологтарға т.б. дәрігерлерге жазуды жүргізеді. Қазіргі уақытта
емделушілердің дәрігерлерге өзіндік жазылу мүмкіндігі бар. Ол үшін арнайы
столарда әр түрлі мамандарға әр түрлі күнге және уақытқа талондар жатады.
Пациенттер өзі қалаған дәрігерін және уақытын таңдайды.
Амбулаториялық аурудың медициналық картасы біреу болады, онда оның
ауру тарихы жазылады.
Тіркеу орнының жанына осы бөлімге кіретін барлық көшелер атаулары
жазылады.
Диагностикалық орталықта жедел- есептік құжаттарды жүргізеді, оның
негізгі формалары:
- амбулаториялық аурудың медициналық картасы;
- соңғы диагнозды тіркеуге арналған статикалық талон;
- жұқпалы ауру, астан улану туралы жылдам хабарлама алу;
- дәрігер қабылдауына талон;
- дәрігерлерді үйге шақыруларды жазу;
- диагностикалық орталық дәрігерінің жұмыс күнделігі;
- диспансерлік қараудың бақылау картасы;
- жоспарлық медициналық тексерілетін адамдар тізімі;
- еңбекке жарамсыздық парағы;
- ауруханаға жатуға талон беру;
- дәрі-дәрмек алуға рецепт беру.
Медициналық сақтандыруды енгізгеннен кейін кейбір поликлиникаларда
амбулаториялық пациенттің келуін, медициналық қызметтің түрін тіркейтін
талон қолданылады.
3.1.2 Тақырыптың өзектілігі (мотивация)
Қазақстандағы медицинаның даму тарихын айтқанда, оның егемендік алған
жылдардан бастап қандай жағдайда өрбігенін айтпасақ - ол тарих толық
болмайды. Себебі, бұл жылдардан бастап медицина мекемелерінде меншік иелері
өзгеріп, жекеменшік мекемелер пайда бола бастады. Нарықтық экономикаға
байланысты – ақылы емнің деңгейі жоғарылап, кейбір емге əркімнің қолы жете
бермейтін жағдайларда кездесуде. Бұның бəрі тұрғындардың денсаулығына,
демографиялық көрсеткіштерге əсерін тигізбеген жоқ. Сонымен қатар, Кеңес
үкіметі тұсындағы дəрігерлердің, ауруханалардағы орынның саны неғұрлым көп
болса, соғұрлым тұрғындардың денсаулығы күшті болады деген қағидаларда шын
еместігі көрініп қалды. Бұл жағдайлардың бəрімен де, келешек дəрігерлердің
хабардар болуы үшін бұл тақырып өте қажет.
3.1.3 Программалық өнімділігі бар анализ
Жаңа программалық құру туралы шешім компьютерлік нарықта дайын
программалық өнімнің болмауынан туындады. Жүйесі бар функционалдық
бағытқа сәйкес келетін бағыттарды қарастырамыз.
3.1.3.1 Шебер Лабс бірлестігі
Өнімнің сызғыш қорабын ұсынады : "Medwork – Кіші клиника", "Medwork -
Тіркеу", "Medwork-Стационар","Medwork-Емхана "
Әр шешімде дәрігерлік бөлімнің өзіндік сапалылығы болады, толығырақ:
- Емделушінің ауыруының электрондық тарихының кіріспесі
- АМК – 10 бойынша ауырудың сұрапталуы
- ОМС қызметтерінің тізімі
- Дәрі дәрмек есебі, Видаль анықтамасын қолдану мүмкіндігі
- Денсаулық сақтау бұйрығымен кірістік және шығыстық құжаттар және де
қазіргі диагностика әдісі мен емдер, және де құжаттарды өңдеу ұйымының
ұстанымы.
MedWork жүйесінде ортақ платформамен құрылған барлық жаңартулар:
Әр өнімнің қораптық шешімі сіздің емделіп жүретін мекеме облысына сәйкес
автоматтандыруға рұқсат етеді
- Жүйе бір компьютерде де , сонымен қатар кішігірім торда 5 жұмыс
орынмен қолданыла алады.
- Осы өнімнің әр қайсысы масштабталады және мәліметтерді жоғалтпай әрі
қарай комплексті автоматтандыру үшін қолданылуы мүмкін.
- Барлық шешім бір бірімен үйлесімді
3.1.3.2 Qmed бірлестігі
Амбулаториялық–профилактикалық мекеменің тіркеу жұмысын автоматтандыру
үшін модуль ұсынады.
Модуль жұмысы процесін автоматтандырады, әдеттегі тіркеуде өтеді:
- емделушінің тізім кіріспесі;
- дәрігерлік көмек және амбулаториялық қабылдау және емделудің
әртүрлілігі, дәрігерді үйге шақыру, сонымен қатар телефон бойынша шақыру;
- көшірме және анықтамалар мен тіркеу беті;
- Емдеу – диагностикалық бөлімшелерінде қызметкердің қызмет көрсету реестр
кіріспесі;
- толлондық жүйені қамтамассыз ету үшін кесте құрылуы мен олардың жұмыс
жасалуы. Емделушіге оған қолайлы уақыттағы қабылдауды ұсыну және
дәрігерлік персоналға жүктеменгі бөлу ;
- ҚРДС көрсетілген есептік форманың толтырылуы және құрылуы
3.1.3.3 Интегралданған дәрігерлік ақпараттық жүйе
\\InfoMed 2004 жылдың шығарылымы 3.5 болжамы
Әртүрлілік шешім емдік – профилактикалық мекемеде берілген түрлілік
мекеме үшін бизнес – процесс негізін автоматтандыруды қамтамасыз ету
программалық өнім құрамын қолдануда \\InfoMed ақпараттық жүйесімен
құрылады. Қазіргі уақытта келесі түрлік шешімдер өңделіп шығарылғын:
"\\InfoMed\Емхана-2006"
Амбулаторно – емханалық бөлімше үшін
"\\InfoMed\Стационар-2005"
Ауыруларға арналған мекеме
"\\InfoMed\Көп қырынды ЛПУ - 2005"
Көп қырынды бөлімше үшін
"\\InfoMed\Диагностикалық орталық -2004"
Клинико – диагностикалық орталық үшін
"\\InfoMed\Диспансер-2004"
Диспансерлер үшін (тері – венерологиялық, психатриялық,
наркологиялық және т.б).
"\\InfoMed\ Анти-СПИД-2002 орталығы"
СПИД ке қарсы күрес және инфекциялық ауырулар үшін
профилактикалық орталық
"\\InfoMed\Әйелдерге кеңес -2002"
Ана мен баланы қорғау үшін отралық
"\\InfoMed\Қан алмастыру станциясы -2002"
Қан алмастыру орталығы және станция үшін
"\\InfoMed" жүйенгің түрлік шешімі рұқсат етеді:
- ЛПУ өткізқу қабілетін ұлғайту торлы еңбек көлемінің есеп операциясы
бойынша және ақпараттық жүйеге дәрігерлік құжаттардың өңделуінің қабілеті
болып табылады.
- Қазіргі деңгейге басқарушы есепті қою, ЛПУ тиімділік қайраткерліктің
анализі, бөлімшелер, дәрігерлер, қызмет көрсетулер және қаржы жинағы.
- Арнайы дәрігерлік жұмыстардың тиімділігін ұлғайту үшін және емделуші
туралы толық ақпаратқа оперативті кіруге рұқсат беру, тікелей
міндеттемелердің орындалуы үшін торлы жұмыс уақытынан босатылу.
- Оперативті күтуді ұлғайту, емделушілердің сенімін және ЛПУ жұмысында
олардың сенімді
- Ыңғайлылықты ұлғайту және қызметкерлердің еңбектерін нің шарты және
барлығы
Түрлік шешім ақпараттық – технологиялық шешім ЛПУ автоматтандыруда
құрылады және тапсырыс берушінің дайын тіркеуші – санақ жинақтаушы және
функционалды -кеңейтілген талабын жинай отырып өндірістік пайдаланылым
шешіміне ағымды енуі.
Әр модуль қолданушылық топтамада автоматтандырылған жұмыс орынын
(АЖО), және де әр түрлі технологияның енуі мен пайдаланылымы, ескеру шынайы
ақпараттық – есептеу мүмкіндігі. авто
Әрбір модуль пайдаланушылық автоматтандырылған жұмысшы орындарда өз
жинағы болады(АРМ ), енгізу болатын әртүрлі технологиялары сонымен қатар
және қанаудың. Автономиялық күйге келтіруге арналған ЛПУ, еске алған нақты
ақпараттық - есептеуіш мүмкіншіліктері , ере жүрулер және шешім дамуының
ЛПУ бағдарламашысымен АЖО " әкім " қолданылады.Барлық бағдарламалық
кешендер бірыңғай принципта салған және қарапайым, ыңғайлы және кәсіпшілік
- хабарланған пайдаланушылық интерфейспен жұмыс бірыңғай технологиясын
іске асырады, олардың дәрігерлерге, мед бикештерге және басқарушыларға
жеңіл игеруге және қолдануға мүмкіндік береді.
Сурет 3 Медициналық АЖО орны түрінің терезесі
Әрбір ЛПУ АРМмен лайықты маман және бейімделген типтік қажеттіліктер
мүмкіндігімен ерекшіленеді. Жинақтау. Түрлік шешімдер түгелдей сәйкесінше,
жеңіл интегрилданған және бүкіл технологиялық баудың дәрігерлік құжаттарды
өңдеу мен емдеу – даигностикалық ақпараттық көмек қайпраткерлігімен
қапталған. Территориялдық білім деңгейінде КПМ ге ену шешімі жеңіл түрде
шешіледі, ауыру тарихы және тағы басқа квалификациялық деңгейдегі
дәрігерлердің ауысуы мен ауырулардың орталықтандырылған хаттаманың
сақталуының кіріспесін шешеді.
• Жинақтық. Әр шешім өзара байланысқан функционалды модульдермен және
АЖО – ы. Әр қайсысы маманмен анықталған шешімді ары қарай дамытады.
Модуль құрамы, АЖО – ы және олармен шешілетін тапсырмалар енуде және
ПК процесс эксплуатациясында құрылады.
• Мастштабтау. Анықталған АЖО жұмыс станциясының әр көлемінде теріс
және керісінше болуы мүмкін, бірақ бір станцияда жұмыс станциясының
көлемінің АЖО саны теріс болуы мүмкін. Бір уақытта жұмыс жасайтын
қолданушылар тек техникалық КПМ мүмкіндіктерімен шектелген.
• Сенімділік. МББЖ Oracle бір қолданысты және мәліметтерді орталықты
сақтаудың ең жоғарғы деңгейімен қолданылғанын, дәлдік, қайшы
келместік, бүтіндік және мәліметтердің сақталуын кепілдендіру керек.
• Бекітілмеген рұқсаттан қорғау. Шешілетін тапсырманың айналасындағы
және КПМ жүйесіне мәліметтер әкімшілік арқылы ПК,МББЖ және ОЖ
деңгейінде анықталады.
• Икемділік және бейімделгіштік. АЖО Әкімшілігі анықтағыш құрылымдарды
түгелдей оңай орындауға, енгізу формасын, есептерді, хаттамаларды,
АЖО және т.б – яғни ақпаратты – программалық жүйесін қамсыздандырады.
• Өздігінен жүру. \\InfoMed түрлік шешу программалық өнім болып
табылады, оның әр дамуын квалификациялық программист орындай алады.
3.2 Таңдау мен дәйекті аспапты құрылғы
Аспаптарды таңдау кезінде мыналарды еске алу қажет:
- мәліметтер базасы ұсынылған уақыт ішінде керекті мәліметтерді алуды
қамтамассыз ету, яғни өндірудің берілген талабына жауап беру.
- мәліметтер базасы пәндік облыстың кеңейтілуі кезінде оңай ұлғаюы
қажет;
- мәліметтер базасы программалық өзгеріс кезінде және аппараттық ортада
оңапй өзгертілуі қажет;
мәліметтер мәліметтер базасына қосылғанға дейін анықтығын тексеру керек;
мәліметтер базасында орналсқан мәліметтерге сәйкесінше өкілетті болуы
қажет;
мәліметтер базасы қолдануға қолайлы интерфейспен қамтылуы керек.
Microsoft ұсынған өңдеу құралын қарастырайық.
Қазіргі уақытта алты пакеттен тұратын программа ұсынылған. Access, SQL
Server, Visual Basic, Visual C++, Visual FoxPro және Delphi мәліметтерінің
өңделуі үшін қолданады. Бұл құрылғылар қойылған тапсырманы шешу үшін және
де дәйекті жинақ ретінде де қолданады. Әр бір құрылым үлкен масштабтағы
кәсіпорындық жобаларға өңделуінде қолданады. Осы мәліметке сүйене отырып 1-
кестеде 6 өнімнің барлық мінездемесі келтірілген.
1 кесте МББЖ мүмкін болатын салыстырмалы анализ
Өнім атауы Негізгі ерекшеліктер Негізгі арнаулар
Access Игерудің қарапайымдылығы Әртүрлі мәліметтер негізінде еркін
Маманданбаған формалы есеп құру.
программисттерге қолдану Ұлғайтылған мүмкіндік есепті график
мүмкіндігі. жүзінде құру.
Орысша интерфейс.
SQL-Server Мәліметтерді қорғаудың еңҮлкен массивті мәліметтерді сақтау.
жоғарғы дәрежесі. Мәліметтерді сақтау, жоғалтуларын
Мәліметтеримен мықты болдырмау.
қаржылы жұмыс. Жоғарғы
өнімділік
Visual Basic Әмбебаптылық . (OLE) Үлкен тиімділікпен өңделген
компонентін құру мәліметтерге қатыспайтын орта
мүмкіндігі. ПЭВМ биік қуатты қосымша құру. OLE
емес талабы. компонентінің өңделуі. Microsoft
Office инетграция компоненті үшін
қосымша құру
Visual FoxProОбъекті модельдің биік Кәсіпорын масштабының қосымша
деңгейі. Мәліметтерді құрылымы. Әртүрлі платформадағы
өңдеудің жоғарғы жұмыстың қосымшасын құру
жылдамдығы
Delphi Визуалды Әртүрлі платформадағы жұмыстың
компоненттерінің қосымшасын құру
кітапханалық қорының
кеңінен қолданысы.
Кестедегі аталған өңделу құрылғыларының толығырақ қарастырайық. МББЖ
қарастырылып отырған OLE, ODBS, DAO, RDAO, ActiveX және т.б. жаңа
технологияларды ұсынады. Бұл технологиялар әртүрлі форматта сақалатын бір
мәліметтер баспасының қолдануға мүмкіндік береді. Бұдан басқа OLE
Automation есебінен анрайы операциялардағы мәліметтердің орындалуы үшін
әртүрлі программалық пакеттердің функционалдық мүмкіндіктерінің ұсынылуы.
Ұсынылған қосымшаның классикалық мысалы Visual FoxPro да жазылған
қосымшаға дайындық болып табылады, мәліметтері Access форматында сақталып,
Excel гарфикалық Шебер дайындығында күрделді графика түрін енгізу үшін
қолданады.
Ереже бойынша барлық МББЖ ұқсас құрылымнан тұрады. Онда мәліметтермен
жұмыстағы қолданушылық құрал үшін, өңдеушінің құралы. Өңделетін
программаның мүмкіндігі мен қуаттылығының функционалды тәуелді болудының
қосымша құрал үшін кіретін диалогктік құрал.
Visual FoxPro – арнайы компьютерлер үшін МББЖ көптеген болжаулардың
бірі емес. Бұл мүлтіксіз программа, алдыңғы болжауларда күрделілікпен
орындалса, мұнда оңай қолданысқа мүмкіндік береді.
Интерфейс Visual FoxPro, Microsoft программасын ескере отарып,
қазіргі уақыттағы графикалық ортадағы ұсыныстарға жауап береді. Мұнда
мәліметтермен жұмыс негізі әртүрлі аспапты құрылғы көмегімен орындалады.
Сондықтан меню командасы жиі көмекші мінезде кездеседі және олардың құрамы
майысу түрінде ауысады.
Visual FoxPro ерекшеліктерін мына түрде жазуға болады:
1.Қолданбалы программаның өңделуінің жылдамдығын қамтамассыз ету,
ол программисттің жұмысының жылдамдығын күшейтуге көмектеседі. Бірінші
кезекте бұл құрылғы программалаудың объективті – бағыт көрсеткіші,
қолданушыға өз пакетін компненттерін формалауға мүмкіндік береді. Ол нағыз
объектерді, класстарды құруға рұқсат етеді. Бұдан басқа визуалды құрылғы
көмегіменде және әр уақытта визуалды қолдануда құрылады.
2.Жаңалықтарды басқару үшін толық жиынтығын қамтамассыз ету.
Дәстүрлі Xbase программисттен жаңалықтың жинының өңделуі үшін өзі драйверін
жазылу керек. WINDOWS қолданушы үндеуінің жаңалықтар саны ерекше үлкен және
жаңалықтар өңделуі күрделі болып табылады. Visual FoxPro нағыз
жаңалықтарды басқару болып табылады. Содан соң программист WINDOWS
жаңалығынстандартты функцияналды жиынға ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz