Классификация

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Классификация - бұл ғылыми әдіс, көптеген ажыратылған обьектілердің қандай да бір белгісіне қарай қайта топтасуы.

Қандай да бір топқа жататын объектінің белгісіне қарай топ болуын классификацияның негізі деп атайды.

Шиеленістердің классификациясы дегеніміз - салыстырмалы түрде олардың мән -мазмұнына қарай белгілерін, байланысын, функцияларын, қарым -қатынасын, деңгейін анықтау үшін қажет.

Классификация бұл - тек қандай да бір ғылым объектісін сипаттау ғана емес, бұл ғылым объектісі туралы пайда болу жаңалықтарын шиеленіс ұғымын кең мағынада түсіну тболып табылады. Классификацияның негізгі міндеті - көп жерде кездесетін шиеленістің жүйелік белгілерін анықтау.

Егер классификацияға негіз ретінде көзге көрінетін шиеленістің белгісін алатын болсақ, онда ол табиғи белгі деп аталады. Мұндай классификациялар танымалдық мазмұнға ие. Мысалы, мұндай классификациялар топтық шиеленісті тудырады. Тәжірбиелік мақсатта зерттеуге қажеті жоқ шиеленістерді жасанды классификация деп аталады.

Классификацияның мынандай негізгі түрлері бар:

Типологиялық
Систиматикалық
Таксоманиялық

1. Типологиялық классификация дегеніміз - егер шиеленісте маңызды белгі бар болса, онда ол типологиялық классификация деп аталады. Мұндай түр типологиялық классификацияға қарағанда, әлде қайда қиын түрлерге жатады. Типологиялық классификациядан көптеген шиеленістердің түрлері пайда болады.

2. Биологиялық тілмен айтқанда систиматикалық классификация бұл - ғылымның жеке бір саласы, ол басқа классификацияларымен араласпайды.

3. Таксономиялық классификация бұл - классификацияның негізін құрайды. Ол иерархиялық қалыптастыру арқылы жүзеге асады. Биологияда және ботаникада таксономия систиматиканың бөлімі болып табылады. Ол таксономиялық жүйені зерттейді. Қандай да бір топтың, объектінің қоса бағынуды қарастырады.

Ал конфликтологияда таксономиялық шиеленістер әлі кездескен жоқ, бірақ болуы мүмкін.

Бір-біріне матасқан, қоса бағынған шиеленістерді - таксономдық деп аталады. Таксономдық шиеленіс нақты бір жанұяда, әлуметтік топта, аймақта болуы мүмкін.

Қазіргі күні конфликтологияда ең көп таралған классификацияның типологияда кездесуі.

Шиеленістердің классификациясы әлі де болса дұрыс зерттелген жоқ.

Классификацияның жан - жақты жетілдірілген ғылымдардың ішінде ботаника мен биология ғылымдарында.

Сондықтан да шиеленісті шешу барысында осы ғалымдарға жүгінеді. Әлуметтік биологиялық шиеленіс конфликтологияның бір саласы болып есептелінеді. Канадалық саясаткер А. Рапопорт айтуы бойынша халықаралық шиеленіс өткелі формасындағы катигория есебінде қлданылады, оның ойынша шиеленістердің үш түрі бар:

Ойын
Шайқас
Дебат

Саяси шиеленістер мәселесі дәстүрлі тарихи қоғамдық бай қорға ие.

Саяси шиеленіс белгілі бір қоғамдық қызмет етуші формада билік үшін күрес болып табылады. Биліктің өзі адамдардың іс - әрекетін анықтап, бақылау болып табылады. Қоғамдағы билік бұл әлуметтік топтардың қарым - қатынас ұйымдардың әдісі. Басқа адамдардың қызметін басқару әдісі мен шаралары.

Шиеленіс түрлері

Шиеленістерді неғұрлым тереңірек оқып - үйрену үшін шиеленіс типологиясын қолдану қажет. Осы мәселеге қатысты жан - жақты қарастырылған ғылыми жұмыстар бар.

Негізінен шиеленістердің пісіп жетілуіне түрті болатын, қарама - қарсы жақтардың әртүрлі іс - әрекет етуі. Соған байланысты шиеленіс классификациялары да әртүрлі болып келеді, олар ішкі және сыртқы, алғашқы және кейінгі әсер еткен себептеріне байланысты ерекшеленеді. Сонымен бірге шиеленістер: антогонистік және антогонистік емес, құрылымдық және құрылымдық емес, құрылымдық және функционалды болып бөлінеді.

Шиеленіс қамтыған уақытына қарай: бүкіл бір тарих дәуіріне созылған (өндіруші күштер мен өндірістік қатынастар арасында), және уақытша болып бөлінеді.

Нарық пен мемлекет арасындағы шиеленіс

Шиеленістік жағдайды нарықтық экономикада көзге көрінетін және көрінбейтін күштер арасындағы іс - әрекеттер де тудырады. Осылайша, не белгілі бір адамдар, не мемлекет істелген іске жауапты емес болып көрініп, соңында ашаршылық, халықтарының басқа жаққа көшіп кетуіне әкеледі. Теңсіздіктің ұлттық экономикада маңызды орынға ие болатына көңіл бөлмеу арқылы, көптеген әлуметтік мәселелердің туындауына әкеледі. Нарыққа мемлекеттің араласпау тенденциясы бұрында да байқалған, бәсекелестіктің артуы, топтар күрестерінің көбеюі, XX ғасырдың бірінші жартысындағы екінші дүниежүзілік соғыстар әлемінің екіге дамыған мемлекеттер және орта қалған мемлекеттер болып бөлуіне әкеледі. Халықаралық валюталық фонд пен әлуметтік Банктердіің бағдарламалары әлемнің 50 астам елдердің нарық экономикасының ашық жүйеге өтуіне үлкен ықпал тигізеді. Соның нәтижесінде: жұмыссыздар саны қысқарып, әлуметтік қамсыздандыру жүйесінің қирауына әкелді.

Кедейлік пен байлық арасындағы шиеленіс.

Неғұрлым дамыған мемлекет болса, оның экономикасы да дамыған, тұрғындары жұмыспен қамтамасыз етілген, әлуметтік шиеленістер де аз болады. Дмушы мемлекеттердің алатын кірісі аз болып келеді. Нарық экономикасының жағдайларында дамыған ұлттық шаруашылық, мемлекеттердің экономикаға араласпауы теңсіздіктің одан әрі ұшығуына әкеледі.

Рационалды экономика принциптері мен саяси ұйымдар арасындағы және жекелеген топтардың қажеттіліктерінің артуы.

Рационалды жүйе экономикалық эффектілігіне қарамай, адам өмірінің мағынасын толықтырып бере алмайды.

Осыған орай адамдар көбінесе өздерінің этникалық, діни, ұлттық ерекшеліктерін ерекше атап көрсеткілері келеді. Бұл қазіргі таңдағы көптеген әлуметтік шиеленістердің неліктен ғаламдық қызғушылықтарымен байланысты еместігінің себептерін көрсетеді.

Кейбір жекелеген топтардың және тұрғылықты жерлердегі қызығушылықтарын (мәдени және тағы басқа қызығушылықтарын) ғаламдастыру үрдісінен қорғау.