Аймақтардың оптимальды ормандылығы

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
І Аймақтардың оптимальды ормандылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.1 Орман типологиясы құрылуының бастамалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Орманды қалыптастыратын негізгі ағаш тұқымдары және орман туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
1.3 Аумақтың ормандылығын арттыру мақсатында орындалатын іс . шаралар жиынтығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14

Біздің жалпы негізгі мақсатымыз Қазақстан орман екпелерін дайындап, ормандарында питомниктерді аудандастыру жұмыстарының өткізілуі, маңызы болып таныладын тұқымдарға сараптама жасап, қорытындылау. «Семей орманы» МОТР РММ аумағында орман екпелерін жас ерекшеліктеріне және тұқымына байланысты орналастыру жұмыстарын стандартқа сай және қоршаған ортаға зиянын тигізбейтіндей орындау жұмыстарын орындау. Қала аумағын жасыл желектендіру және таза ауамен қамтамасыз етіп көркейту. Жыл сайын орман ағаштарының санын ұлғайтып, көлемін арттыру.Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттерін зерттеу кезінде заң әдебиеттерін, нормативтік-құқықтық актілерді , бұқаралық ақпараттық құралдарды пайдалана отырып тақырыпты толық ашу және меңгеру. Ағашты өсiруге, оны қорғауға жұмсалатын шығын мен оның өнiмдерiн пайдалану процестерi үздiксiз қайталанып отырады.
Орман екпелерін жас ерекшеліктеріне және тұқымына байланысты орналастыру, басқару жұмыстарын жүргізу. Қазақстанда орман алқаптары айтарлықтай көп емес. Біз оларды көбейту мақсатында орман орман орналастыру жұмыстарын жүргіземіз. Қазақстан Республикасының Президенті өзінің “Қазақстан-2030” деп аталатын бағдарламасында “Қазақстан-2030” жылы мөлдір су және таза ауасы бар , жасыл мемлекет болуы керек , -деп атап көрсетті. Осы міндетті жүзеге асыру үшін 2030 жылға дейінгі республикамыздың орман қорының тұрақты даму Стратегиясыжәне жоспары қабылданды. Стратегияның негізгі міндеті еліміздің аумағындағы ормандарды 5,1 арттыру. Көптеген питомниктерды жасап , ол жерлерде орман ағаштарының пайдалы, жақсы ағаш өскіндерін алу.Орман басқару жұмыстарын тиімді әрі тәртіппен орналастырсақ еліміздің болашағы жарқын әрі жасыл желекті болмақ. Орман су көздерiн қорғау қызметiн де атқарады. Ауылшаруашылық жерлерiн жолдарды құм, шаң басудан қорғайды. Орман халық шаруашылығына қажеттi құнды материал ағаш бередi. Ормандар дәрiлiк, тағамдық, техникалық өсiмдiктер жемiс-жидектер, саңырауқұлақтар өседi.

1 Қазақстан Республикасының Орман кодексі.Қазақстан Республикасының
2003 жылғы 8 шілдедегі № 477 Кодексі.
2 Атрохин В.Г., Гурский А.А., Аманбаев А.К., Токтасынов Ж.Н. Леса и
лесное хозяйство Казахстана.Алматы.1996.-244 с.
3 Белов С.В. Лесоводство. – М.: 1983. – 321 с.
4 Мелехов И.С. Лесоведение. – М.: 1980. – 133 с.
5 Мелехов И.С. Лесоводство. – М.: 1989. – 153 с.
6 Морозов Г.Ф. Учение о лесе. Изд.5 – М.Л.:1949. – 75 с.

Пән: География
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

БӨЖ

Тақырыбы: Аймақтардың оптимальды ормандылығы.

Тексерген: Самиева Г.Т
Дайындаған: Бағдатова А.Б

Семей
2015 жылы

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І Аймақтардың оптимальды ормандылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.1 Орман типологиясы құрылуының бастамалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Орманды қалыптастыратын негізгі ағаш тұқымдары және орман туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
1.3 Аумақтың ормандылығын арттыру мақсатында орындалатын іс - шаралар жиынтығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14

Кіріспе

Біздің жалпы негізгі мақсатымыз Қазақстан орман екпелерін дайындап, ормандарында питомниктерді аудандастыру жұмыстарының өткізілуі, маңызы болып таныладын тұқымдарға сараптама жасап, қорытындылау. Семей орманы МОТР РММ аумағында орман екпелерін жас ерекшеліктеріне және тұқымына байланысты орналастыру жұмыстарын стандартқа сай және қоршаған ортаға зиянын тигізбейтіндей орындау жұмыстарын орындау. Қала аумағын жасыл желектендіру және таза ауамен қамтамасыз етіп көркейту. Жыл сайын орман ағаштарының санын ұлғайтып, көлемін арттыру.Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттерін зерттеу кезінде заң әдебиеттерін, нормативтік-құқықтық актілерді , бұқаралық ақпараттық құралдарды пайдалана отырып тақырыпты толық ашу және меңгеру. Ағашты өсiруге, оны қорғауға жұмсалатын шығын мен оның өнiмдерiн пайдалану процестерi үздiксiз қайталанып отырады.
Орман екпелерін жас ерекшеліктеріне және тұқымына байланысты орналастыру, басқару жұмыстарын жүргізу. Қазақстанда орман алқаптары айтарлықтай көп емес. Біз оларды көбейту мақсатында орман орман орналастыру жұмыстарын жүргіземіз. Қазақстан Республикасының Президенті өзінің "Қазақстан-2030" деп аталатын бағдарламасында "Қазақстан-2030" жылы мөлдір су және таза ауасы бар , жасыл мемлекет болуы керек , -деп атап көрсетті. Осы міндетті жүзеге асыру үшін 2030 жылға дейінгі республикамыздың орман қорының тұрақты даму Стратегиясыжәне жоспары қабылданды. Стратегияның негізгі міндеті еліміздің аумағындағы ормандарды 5,1 арттыру. Көптеген питомниктерды жасап , ол жерлерде орман ағаштарының пайдалы, жақсы ағаш өскіндерін алу.Орман басқару жұмыстарын тиімді әрі тәртіппен орналастырсақ еліміздің болашағы жарқын әрі жасыл желекті болмақ. Орман су көздерiн қорғау қызметiн де атқарады. Ауылшаруашылық жерлерiн жолдарды құм, шаң басудан қорғайды. Орман халық шаруашылығына қажеттi құнды материал ағаш бередi. Ормандар дәрiлiк, тағамдық, техникалық өсiмдiктер жемiс-жидектер, саңырауқұлақтар өседi.

І Аймақтардың оптимальды ормандылығы.

Аймақтардың оптимальды ормандылығы -- жергілікті жерде табиғи экологиялық тепетендікті сақтаған немесе орта түзетін құрауыштардың біреуінің өзгермеген қалпын сақтауды қамтамасыз ететін ормандылық.
Мемлекеттiк орман қорының жалпы ауданы 28,4 млн. га немесе республика аумағының 10,4 %-ын құрайды. Орманды алқаптар 12,3 млн. гектарды немесе орман қоры жерлерi жалпы ауданының 43,3 %-ын құрайды. Республиканың ормандылығы 4,5 % құрайды.
Уәкiлеттiң органның қарамағында мемлекеттiк орман қорының 4,8 млн. га (17,3 %), облыстық атқарушы органдардың қарамағында 22,8 млн. га (82 %) және басқа мемлекеттiк органдардың қарамағында 0,8 млн. га (0,7 %) бар.Қазақстанда ормандар барынша әркелкi орналасқан. Орман өсiмдiктерiнiң түрлерi табиғи аймақтардың әртүрлiлiгiне негiзделедi. Шөлдi аймақтарда сексеуiл ормандары өседi. Тау ормандарының негiзгi бөлiгi Алтай, Жоңғар және Iле Алатауында қою түстi кылқан жапырақты орманмен қамтылған. Дала мен далалы орманды аймақтардың жазық бөлiгiнде қайын-көктеректi ормандар, қарағай ормандар, Ертiс бойының салалы ормандары өседi.Ормандар құрамында ормандармен қамтылған ауданның 49,6 % иеленетiн сексеуiл басым болып келедi және шөл және дала аймақтарда бұталы екпелер 24,1 % алады.Бағалы қылқан жапырақтылар 13,1 %, ал жұмсақ жапырақтылар 11,2 % құрайды.Республика ормандары климаттық реттеу, орта қалыптастыру, дала және топырақ қорғау, су сақтау және санитариялық-гигиеналық функцияларын атқарады және елдiң биологиялық алуан түрлiлiгiнiң 86 %-ы табиғи резерваттар болып саналады.

Сурет 1. Біздің еліміздегі ормандандырылған аймақтардың жыл сайынғы көрсеткіштері

Республиканың орманды аумақтарын көбейтуде орман дақылдарын егудiң маңызы зор. Бүгiнгi күнi жасанды отырғызылған өсiмдiктер 1029,3 мың га немесе орманды жерлердiң шамамен 10 % құрайды. Орман дақылдарын отырғызу жұмыстарын қамтамасыз ету үшiн республикада 143 орман питомнигi бар, мұнда жылына 200 млн-ға жуық дана түрлi стандартты тұқым екпе көшеттерi өсiрiледi. Аталған көлемдегi отырғызу материалдар шамамен 60,0 мың га орман дақылдарын құруға жеткiлiктi.
Қазiргi уақытта аталған питомниктерде стандартты отырғызу материалының 60,0 млн. данасы өсiрiлуде. 270 ағаштан, 45 га екпеден, 850 га астам ағаш тұқымды учаскелерден және ағаш тұқымды плантациялардан тұратын селекциялық негiздегi ағаш тұқымды база қалыптастырылуда. Астана қаласының жасыл аймақты аумағында 1998 жылдан 2009 жыл аралығында 45 мың га екпелер отырғызылды, оның iшiнде 14,7 мың гектары Астана қаласы әкiмдiгiнiң теңгерiмiне берiлдi. 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша жалпы ауданы 1724,4 мың га орман ресурстары 394 жеке және заңда тұлғалардың ұзақ мерзiмдi пайдалануына берiлдi. Қолданылып жатқан шараларға қарамастан орман өрттерi мен орманды заңсыз кесу жалғасуда. Орман өрттерiнiң себебi табиғи факторлармен қатар адам әрекетiнен де болады, бұл көктемгi және күзгi өрт қауiпi өршiп тұрған кездерде аса қатерлi.

Сурет 2. Орман аумақтарын тазарту мақсатында күту
жұмыстарын жүргізу.

Республика бойынша iрi орман өрттерiн талдау дала өрттерiнiң мемлекеттiк орман қорының аумағына ауысуы салдарынан туындаған ең iрi ауданы - 62 %-ды құрайтынын көрсеттi. 2009 жылы орман шаруашылығы мемлекеттiк мекемелерi аумағының 3,5 мың га ауданында 230 орман өртi оқиғасы болды, оның iшiнде орманмен көмкерiлген жерлер 1,7 мың га құрады. Орман өрттерiнен болған залал 69842 мың теңгенi құрады. Өртке қарсы жұмыстарды жүргiзу нәтижесiнде орман өрттерiнiң саны 2008 жылмен салыстырғанда 2009 жылы 1,4 есеге төмендедi, өрт шарпып өткен аудан көлемi 1,6 есеге қысқартылды.

1.1 Орман типологиясы құрылуының бастамалары.

Ормандарды жүйелеу - орман типологиясының негізгі мәселесі.Ал орман шаруашылығы ғылымдарының ішінен өзіндік тармақ болып бөлінуге әсер еткен XIX ғасырдағы орыс орман шаруашылығында пайда болған екпе ағаштар типтері деген түсінік.Сондықтан құрғақ алқаптағы және сулы алқаптағы орман типтері деп бөледі. Ормандарды типологиялық жүйелеуді морфологиялық жүйелеумен араластыруға болмайды.Өйткені морфологиялық жүйелеу орман таксациясының әдістеріне сүйенеді. Ал таксациялық жүйелеу екпе ағаштардың сыртқы және әсіресе сандық белгілерін анықтайды, яғни құрамы, тұқымдар басымдығы, толықтығы, қабаттар саны, бонитет, екпе ағаштар шығу тегі, өнімділік, өсу барысы. Жалпы орман қорларын арттыру үшін күту жұмыстары соның ішінде кесу жұмыстары дұрыс жүргізілуі қажет (1-кесте).

Кесте-1
Орман қорларын арттыру мақсатындағы күту кесу жұмыстарының түрлері

Сүрыптар

Тазартпалы
Сиретпелі
Өтпелі

Қылқан
жапырақтылар
жапырақты
Қылқан
жапырақтылар
жапырақты
Қылқан
жапырақтылар
жапырақты
Ірі жарамды
-
-
-
-
15
1
Орта ж
-
5
4
11
16
28
Ұсақ ж
48
7
53
53
20
1
Отын
7
40
31
31
46
70
Шыбық
45
48
12
12
3
5
барлығы
100
100
100
100
100
100
Орманның құрамы, құрылымы, өнімділігі және өсу аймағын бағалаудатаксациялық сипаттама құнды негіз. Бірақта, орман шаруашылығы ісінде орман белгілерін біріктіріп сосын табиғи өсулердің әр түрлілігін түсіндіруде таксациялық әдістемелік орманшылардың қөңілінен шықпаған. Сондықтан орман типологиясы пайда болды, ол өсімдіктерді, кең биологиялық және географиялық негізінде, айқын белгілерімен жүйелейді.
Орман типі - орманның ағаш тұқымдары құрамымен біртектес участоктерін біріктіру. Сонымен қатар өсімдіктер даму реттері және фаунамен, микробтар мекені бойынша, климаттық, топырақтық, гидрологиялық шарттарымен, өсімдіктер өмір сүру ортасы арасындағы байланыспен, ішкі биогеоценоз бен биогеоценоз арасындағы түрлердің энергия және зат алмасуымен, биогеоценоздар құрастыру қасиеттерінің біртектілігімен біріктіргенде экологиялық жағдайлар және қолданылатын орман шаруашылық іс- шаралары бірдей болу керек.Жалпы орман қорын пайдалану көрсеткіштеріне келетін болсақ.Төмендегі суреттен көре аламыз.

Сурет 2. Халық шаруашылығы саласындағы орман ағаштарының пайдалану көрсеткіштері (%).

Г.Ф. Морозовтың өсімдіктер типтері туралы оқытылымы.
Ғылыми типология негізін қалаушы Г.Ф. Морозов алғашқы болып өсімдіктер типтері туралы оқытылымды ұсынды. Ол орман өсімдіктері типі деп бір үлкен топқа біріктірілген және өсу жағдайларымен біртұтас өсімдіктерді атады. Морозовтың айтуы бойынша орман өсімдіктері типі - бұл климаттық фактормен байланысқан орманшылық - географиялық ұғымның ең төменгі жүйелік сатысы. Морозовтың бұл ойлары Алексеевтің, Воробьевтің, Сукачевтің және тағы басқа да ғалымдардың еңбектерінде өз жалғасын тапты. Погребняк жергілікті өсімдіктер әр түрлілігін анықтайтын топырақтық факторлар деп оны ормандар жүйелеу негізіне қойды.
Топырақтар жағдайлары және ормандар белгілері қарым - қатынасын анықтау үшін Погребняк эдафикалық тор қолданды. Ол тор екі қатардан тұрады: трофогендік, яғни құнарлығы және гигрогендік, яғни ылғалдылығы. Трофогендік қатардың мүшелері трофотроптар деп аталады, олар қарағай орманы немесе жалпақ жапырақты орман.

Сурет 3. Орман қорларын көбейту мақсатына жүргізілетін жұмыс жоспарлары.

Қарағай орманы, құнары тапшы құмдақ топырақтарда, өседі.
Жалпақ жапырақты ормандар топырақ құнарына көп талап қояды, сондықтан олар орманның сұр топырағы мен қара топырақта өседі, олармен қатар көптеген ағаштар және бұталар өседі.
Е.В. Алексеев жүйелеуі. Е.В.Алексеев орман жүйелеу жұмыстарында Г.Ф.Морозов, П.П.Серебренников, А.А.Кюрдинердің ілімдерін жалғастыра отырып қолданылма жағынан дамытқан.Е.В.Алексеев бойынша орман участогінің типі ол орман мен алып тұрған жерінің тұтастығы. Ол да жүйелеу негізіне екі ординатаны қолданған, А.А.Кюрденер сияқты, - ылғалдылық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.