Герберт Спенсер туралы

I. КІРІСПЕ

Г. СПЕНСЕРДІҢ ӨМІРІ

II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. СПЕНСЕРДІҢ ЕҢБЕКТЕРІ

2. ӘЛЕУМЕТТАНУ НЕГІЗІН ЖАЛҒАСТЫРУШЫ

III. ҚОРЫТЫНДЫ

СПЕНСЕРДІҢ НЕГІЗГІ ОЙЫ

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Герберт Спенсер (1820-1903 ж.ж) – ағылшын философы, әлеуметтанушысы, психологы және инженер, әлеуметтанудың негізін қалаушылардың бірі, әлеуметтанудағы эволиционизмнің классигі.
1820 жылы Англияның Дерби деген шағын қаласында мектеп мұғалімінің отбасында дүниеге келді. Денсаулығының әлсіздігінен 13 жасқа дейін мектепке бармаған. Әкесі мен ағасының көмегімен үйінде оқып, өмір бойы өздігінен білім алуға және өз күшіне сенуге машықтанған. Бұл, бір жағынан, тұжырымдарының өткірлігіне, ойларының ерекшелігіне оң ықпал етіп, осы үшін көзі тірісінде «ағылшын Аристотелі» деген атқа ие болса, екінші жағынан, дүниетанымының қалыптасуына тірек болған және өз бетінше игерген жаратылыстанудың ескі қағидаларынан аса қиындықпен бас тартуының салдары болды.
Спенсер өз өмірінің көп бөлігін түрлі академиялық және ресми қызметтерден бас тартқан тәуелсіз ғалым және публицист ретінде өткізеді. Еңбектер жазуға дейін ол 1837-1846 жылдары темір жолда инженер-бақылаушы болып, 1848 жылдан бастап «Экономист» журналының екінші редакторы болып қызмет атқарды, саяси өмірге араласуға тырысты.
Спенсердің басты еңбегі – «Синтетикалық философия» жүйесінің он томы, ол теориялық жаратылыстану мен қоғамдық ғылымдарды ортақ эволюциялық идеямен біріктіре отырып, мыналарды қамтыды: «Негізгі бастамалар»(1862ж. Болмыстың алғашқы прициптері туралы кітап), «Биологияның негіздемелері» (1864-1867), «Психология негіздемелері» (1879-1893), «Әлеуметтану негіздемелері» (3 томдық, 1876-1896). Басқа да аса маңызды әлеуметтану еңбектері – «Әлеуметтік статика» (1850) және «Әлеуметтану зерттеу пәні ретінде» (1873).

1. Әбсаттаров Р, Дәкенов М. Әлеуметтану: Оқу құралы.― Алматы: « Ғылым » ғылыми баспа орталығы,2003 – 376 бет.

2. Әлеуметтану. 1– кітап: оқулық ⁄жалпы ред. басқ. М.М.Тәжин – Алматы: Қазақ университеті, 2005 – 346 бет.

3. Социология негіздері. Тәжім Аяғанов, Алматы, 1993жыл.

4. Әлеуметтану. Шәмшат Дәкенов, Алматы, 1993жыл.