Шымкент қорғасын зауытында сульфитті қорғасын қоспаларын агломерациялау үрдісінің әуе-газ режимін автоматтандыру жүйесін жасау
КІРІСПЕ
1.ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1. ШҚЗ . дағы қорғасыны бар шикіқұрамды алгомерациялық күйдіруі
1.2.Зауаттың қысқаша сипаттамасы
1.3.Зауыттың технологиялық схемасының сипаты және түсуші шикізаттың мінездемесі
1.3.1. Алгомерациялық үрдіс
1.3.2.Алгомерация үрдісінің қызметтерінің физика . химиялық негізі
2. АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1.Автоматтандыру
2.2.Алгомераттық күйдіру үрдісін басқару объектісі ретінде талдау
2.3. Алгомерация үрдісінің ауа . газдық режимімен басқарудың автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын таңдау
2.4.Агломерация үрдісінің ауа . газ режимімен басқарудың автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын таңдау
2.4 2 Агломерацияның күидіргіге ауа шығыны
бағасының бағыныңқы жүйесі.
2.5. Агломерат үрдісірің ауа . газ режимін басқарудың алгоритімін құрасқару
2.5.1. ШИМ мен басқару тұрақтылықтың жеткілікті шарттары
2.6. ТҮАБЖ техникалық қамту.
2.6.1.3595 А адаптор тақшасының техникалық мінездемесі
2.6.2. Жаныны орналастыру және қолдау
2.6.3.Қоршаған орта
2.6.4.Ѕ . net байланыс торабының қорек көзінің мүмкіншіліктері
2.7.Программалық қамтамассыз ету.
2.8. Ақпараттық қамтамасыздандыру
2.9. ТҮАБЖ функционалды сұлбасының сипаттамасы
2.9.1.Табиғи газ шығынын автоматты түрде реттеу
2.9.2.Табиғи газ қысымын бақылау
2.9.3.Кен қаупсіздігін автоматтандыру
2.9.4.Кендегі газ бен ауаның қысымын бақылау .
2.9.5.Кен астындағы қиықтарды автоматты түрде реттеу
2.9.6.Кездегі газ температураларын бақылау
3.ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1.Қорғасын сульфидинің концентраттарын алгомерациялаудың ТҮАБЖ . нің базасына (ШҚЗ . ның алгомерациялық цех) жаңа есептеу техникасын енгізудің экономикалықдәйектемелері.
3.2.Автоматтандыру жүйесін енгізу және дайындауға кеткен біруақытты шығындарды есептеу
3.3.Пайданың өсімін анықтау
3.3.1.Құрастырушылардың еңбек жалақысы
3.3.2.Автоматтандыру құралдарын сатып алу, тасымалдау және монтаждау шығындары
3.4. Құрал . жабдықтарды пайдалануға кететін шығындерды анықтау
3.5.ШҚЗ . ның алгомерациялық цехындағы жұмысты ұйымдастрыру
Экономикалық тиімділік және өтімділік мерзімін есептеу
4.ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
4.1. Қауіпті және зиянды өндіріс факторларының анализі.
4.2.Ұйымдастыру шаралар
4.3.Техникалық шаралар
4.3.1.Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
4.3.2.Ауа ауысуын ұйымдастыру
4.3.3.Алгомерациялық цехтың ауаны айдау есептеуі
4.4.Арнайы киімдер мен тұрмыстық ғимараттарымен қамтамассыз ету
4.4.1.Жеке қорғаныс заттарымен қамтамасыз ету
4.4.2.Шу мен вибрациядан қорғау
4.4.3. Табиғи және жасанды жарықтандыру
4.4.4. Табиғи жарықтандыруды есептеу
4.5.Өртке қарсы шаралар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1.ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1. ШҚЗ . дағы қорғасыны бар шикіқұрамды алгомерациялық күйдіруі
1.2.Зауаттың қысқаша сипаттамасы
1.3.Зауыттың технологиялық схемасының сипаты және түсуші шикізаттың мінездемесі
1.3.1. Алгомерациялық үрдіс
1.3.2.Алгомерация үрдісінің қызметтерінің физика . химиялық негізі
2. АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1.Автоматтандыру
2.2.Алгомераттық күйдіру үрдісін басқару объектісі ретінде талдау
2.3. Алгомерация үрдісінің ауа . газдық режимімен басқарудың автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын таңдау
2.4.Агломерация үрдісінің ауа . газ режимімен басқарудың автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын таңдау
2.4 2 Агломерацияның күидіргіге ауа шығыны
бағасының бағыныңқы жүйесі.
2.5. Агломерат үрдісірің ауа . газ режимін басқарудың алгоритімін құрасқару
2.5.1. ШИМ мен басқару тұрақтылықтың жеткілікті шарттары
2.6. ТҮАБЖ техникалық қамту.
2.6.1.3595 А адаптор тақшасының техникалық мінездемесі
2.6.2. Жаныны орналастыру және қолдау
2.6.3.Қоршаған орта
2.6.4.Ѕ . net байланыс торабының қорек көзінің мүмкіншіліктері
2.7.Программалық қамтамассыз ету.
2.8. Ақпараттық қамтамасыздандыру
2.9. ТҮАБЖ функционалды сұлбасының сипаттамасы
2.9.1.Табиғи газ шығынын автоматты түрде реттеу
2.9.2.Табиғи газ қысымын бақылау
2.9.3.Кен қаупсіздігін автоматтандыру
2.9.4.Кендегі газ бен ауаның қысымын бақылау .
2.9.5.Кен астындағы қиықтарды автоматты түрде реттеу
2.9.6.Кездегі газ температураларын бақылау
3.ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1.Қорғасын сульфидинің концентраттарын алгомерациялаудың ТҮАБЖ . нің базасына (ШҚЗ . ның алгомерациялық цех) жаңа есептеу техникасын енгізудің экономикалықдәйектемелері.
3.2.Автоматтандыру жүйесін енгізу және дайындауға кеткен біруақытты шығындарды есептеу
3.3.Пайданың өсімін анықтау
3.3.1.Құрастырушылардың еңбек жалақысы
3.3.2.Автоматтандыру құралдарын сатып алу, тасымалдау және монтаждау шығындары
3.4. Құрал . жабдықтарды пайдалануға кететін шығындерды анықтау
3.5.ШҚЗ . ның алгомерациялық цехындағы жұмысты ұйымдастрыру
Экономикалық тиімділік және өтімділік мерзімін есептеу
4.ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
4.1. Қауіпті және зиянды өндіріс факторларының анализі.
4.2.Ұйымдастыру шаралар
4.3.Техникалық шаралар
4.3.1.Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
4.3.2.Ауа ауысуын ұйымдастыру
4.3.3.Алгомерациялық цехтың ауаны айдау есептеуі
4.4.Арнайы киімдер мен тұрмыстық ғимараттарымен қамтамассыз ету
4.4.1.Жеке қорғаныс заттарымен қамтамасыз ету
4.4.2.Шу мен вибрациядан қорғау
4.4.3. Табиғи және жасанды жарықтандыру
4.4.4. Табиғи жарықтандыруды есептеу
4.5.Өртке қарсы шаралар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Дипломдық жобада Шымкент қорғасын зауытында сульфитті қорғасын қоспаларын агломерациялау үрдісшің әуе-газ режимін автоматтандыру жүйесін жасау қарастырылған.
Сульфидті қорғасын қоспаларынан және қождамадан тұратын шикіқұрам агломерациялық күйдіру қазіргі кезеңде элемнің барлық дерлік қорғасын зауыттары үздіксіз қозғалыстағы түзусызықты машиналар көмегі арқылы жұмыс істейді, негізінен астынан үрлеуді өте сапалы агломерат алу және шығатын газдағы көкшіл ангидрид концентрациясын көбейту мақсатында колданылады.
Агломерация үрдісі басқару объектісі ретінде инерционды, көпөлшемді, стационарлы емес және өте тығыз байланыста болатын құбылыстар барлық агложолаққа үлестірілген болады, сонымен қатар құрамы және шикіқұрамның, агломераттын қасиеттері, агложолақтағы ы технологиялық үрдісі барысы туралы ақпараттары толық емес объект болыпта саналады.
Агломерация үрдісі тиімді басқару тапсырмасын шешкен кездегі ең маңызды кезең технологиялық операцияларды жүргізу шарттарын және сульфидті қорғасын қоспаларының агломерацияланатын күйдірілуінің сапалы көрсеткіштерін анықтайтын әуе - газ режимін басқару қосымша тапсырмасын шешуболып табылады.
Қазіргі кезеңде агломерация үрдісін әуе - газ режимімен басқару кезекші шебер (оператор) арқылы жүзеге асырылады, ол өзі жинаған тэжірибесі, технологиялық оперция туралы сапалы жэне үрдіс туралы ағымдағы мэліметтер анализі негізінде локальды (жергілікті) реттеу жүйесін орнатуды өзгерту қатысты шешім қабылдайды, бірақ бұл автоматты реттеу жүйесі өз кезегінде реттеудің жоғары сапасын қамтамасыз ете алмайды.
Сульфидті қорғасын қоспаларынан және қождамадан тұратын шикіқұрам агломерациялық күйдіру қазіргі кезеңде элемнің барлық дерлік қорғасын зауыттары үздіксіз қозғалыстағы түзусызықты машиналар көмегі арқылы жұмыс істейді, негізінен астынан үрлеуді өте сапалы агломерат алу және шығатын газдағы көкшіл ангидрид концентрациясын көбейту мақсатында колданылады.
Агломерация үрдісі басқару объектісі ретінде инерционды, көпөлшемді, стационарлы емес және өте тығыз байланыста болатын құбылыстар барлық агложолаққа үлестірілген болады, сонымен қатар құрамы және шикіқұрамның, агломераттын қасиеттері, агложолақтағы ы технологиялық үрдісі барысы туралы ақпараттары толық емес объект болыпта саналады.
Агломерация үрдісі тиімді басқару тапсырмасын шешкен кездегі ең маңызды кезең технологиялық операцияларды жүргізу шарттарын және сульфидті қорғасын қоспаларының агломерацияланатын күйдірілуінің сапалы көрсеткіштерін анықтайтын әуе - газ режимін басқару қосымша тапсырмасын шешуболып табылады.
Қазіргі кезеңде агломерация үрдісін әуе - газ режимімен басқару кезекші шебер (оператор) арқылы жүзеге асырылады, ол өзі жинаған тэжірибесі, технологиялық оперция туралы сапалы жэне үрдіс туралы ағымдағы мэліметтер анализі негізінде локальды (жергілікті) реттеу жүйесін орнатуды өзгерту қатысты шешім қабылдайды, бірақ бұл автоматты реттеу жүйесі өз кезегінде реттеудің жоғары сапасын қамтамасыз ете алмайды.
1. Кухарь А.С., Мартыненко В.А. «Производство и качество
2. Полывянный И.Я.. «Кислород и природный газ в металлургии свинца». 1976г.
3. Ашимов А.А. и др. «Автоматизированная система управления технологическими процессами производства серной кислоты из отходящих газов». М. Металлургия, 1977г.
4. Лоскутов Ф.М. «Расчеты по металлургии тяжелых цветных металлов». 1963г.
5. Глинков Г.М. и др.«Проектирование систем контроля и автоматического регулирования металлургических процессов». М. Металлургия, 1970г.
6. Емельянов А.И. Капник О.В. «Проектирование систем автоматизации технологических процсссоз». Справочное пособие по содержанию и оформлению проектов. М. Энергоатомиздат, 1983г.
7. Поляк Б.Т., Цыпкин Я.З. «Псевдоградиентные алгоритмы обучения». Журнал «Автоматика и телемеханика»,1973.
8. Имедарзе В.В., Лепашвили Ш.Г. «Некоторые итерационные алгоритмы для получения математической модели многомерных объектов». Наука 1970.
9. Гайбман Н.С., Чадееь В.М. «Построение моделей процессов произвлдства». Энергия, 1975г.
10. Под ред. Ф.Гилла и У.Мюррея «Численные методы условной оптимизации». Мир, 1977г.
П.Нямура А.А. и др. «Скорость сходимости некоторых итерционных алгоритмов функционирования адаптивных моделей».
12. Арбачаускенс Н. И др. «Идентификация динамических моделей». Минтис. 1974г.
13. Лебедева К.В. «Техника безопасности при обжиге и агломерации концентратов тяжелых металлов». 1978г
14. «Методическое указание для студентов специальности 3602»
ІЗ. Слепнева Т.А.»и др. «Эконимика цііетной металлургии», 1983 г.
16. Злобинский В.М. «Охрана труда в металлургии»,
М.Металлургия 1975 г.
17. Валиев Х.Х., Романтеев Ю.П. «Металлургия свинца, цинка и сопутствующих металлов», Алматы 2000г.
18. В.Ю. Каганов, О.М. Блинов, А.М. Беленький «Автоматизация управления металлургическими процессами» М.Металлургия, 1974г
19. Слободкин Л.В. «Подготовка и агломерация свинцового сырья» Металлургия, 1972г.
Буров А.И., Е.И. Штернберг, В.Л. Каневский «Автоматизация агломерационных цехов цветной металлургии». Металлургия І965г
2. Полывянный И.Я.. «Кислород и природный газ в металлургии свинца». 1976г.
3. Ашимов А.А. и др. «Автоматизированная система управления технологическими процессами производства серной кислоты из отходящих газов». М. Металлургия, 1977г.
4. Лоскутов Ф.М. «Расчеты по металлургии тяжелых цветных металлов». 1963г.
5. Глинков Г.М. и др.«Проектирование систем контроля и автоматического регулирования металлургических процессов». М. Металлургия, 1970г.
6. Емельянов А.И. Капник О.В. «Проектирование систем автоматизации технологических процсссоз». Справочное пособие по содержанию и оформлению проектов. М. Энергоатомиздат, 1983г.
7. Поляк Б.Т., Цыпкин Я.З. «Псевдоградиентные алгоритмы обучения». Журнал «Автоматика и телемеханика»,1973.
8. Имедарзе В.В., Лепашвили Ш.Г. «Некоторые итерационные алгоритмы для получения математической модели многомерных объектов». Наука 1970.
9. Гайбман Н.С., Чадееь В.М. «Построение моделей процессов произвлдства». Энергия, 1975г.
10. Под ред. Ф.Гилла и У.Мюррея «Численные методы условной оптимизации». Мир, 1977г.
П.Нямура А.А. и др. «Скорость сходимости некоторых итерционных алгоритмов функционирования адаптивных моделей».
12. Арбачаускенс Н. И др. «Идентификация динамических моделей». Минтис. 1974г.
13. Лебедева К.В. «Техника безопасности при обжиге и агломерации концентратов тяжелых металлов». 1978г
14. «Методическое указание для студентов специальности 3602»
ІЗ. Слепнева Т.А.»и др. «Эконимика цііетной металлургии», 1983 г.
16. Злобинский В.М. «Охрана труда в металлургии»,
М.Металлургия 1975 г.
17. Валиев Х.Х., Романтеев Ю.П. «Металлургия свинца, цинка и сопутствующих металлов», Алматы 2000г.
18. В.Ю. Каганов, О.М. Блинов, А.М. Беленький «Автоматизация управления металлургическими процессами» М.Металлургия, 1974г
19. Слободкин Л.В. «Подготовка и агломерация свинцового сырья» Металлургия, 1972г.
Буров А.И., Е.И. Штернберг, В.Л. Каневский «Автоматизация агломерационных цехов цветной металлургии». Металлургия І965г
Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 49 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 49 бет
Таңдаулыға:
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1.ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1. ШҚЗ – дағы қорғасыны бар шикіқұрамды алгомерациялық күйдіруі
1.2.Зауаттың қысқаша сипаттамасы
1.3.Зауыттың технологиялық схемасының сипаты және түсуші шикізаттың
мінездемесі
1.3.1. Алгомерациялық үрдіс
1.3.2.Алгомерация үрдісінің қызметтерінің физика – химиялық негізі
2. АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1.Автоматтандыру
2.2.Алгомераттық күйдіру үрдісін басқару объектісі ретінде талдау
2.3. Алгомерация үрдісінің ауа – газдық режимімен басқарудың
автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын
таңдау
2.4.Агломерация үрдісінің ауа – газ режимімен басқарудың автоматтандырылған
жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын таңдау
2.4 2 Агломерацияның күидіргіге ауа шығыны
бағасының бағыныңқы жүйесі.
5. Агломерат үрдісірің ауа - газ режимін басқарудың алгоритімін құрасқару
1. ШИМ мен басқару тұрақтылықтың жеткілікті шарттары
6. ТҮАБЖ техникалық қамту.
2.6.1.3595 А адаптор тақшасының техникалық мінездемесі
2.6.2. Жаныны орналастыру және қолдау
2.6.3.Қоршаған орта
2.6.4.Ѕ – net байланыс торабының қорек көзінің мүмкіншіліктері
2.7.Программалық қамтамассыз ету.
2.8. Ақпараттық қамтамасыздандыру
2.9. ТҮАБЖ функционалды сұлбасының сипаттамасы
2.9.1.Табиғи газ шығынын автоматты түрде реттеу
2.9.2.Табиғи газ қысымын бақылау
2.9.3.Кен қаупсіздігін автоматтандыру
2.9.4.Кендегі газ бен ауаның қысымын бақылау .
2.9.5.Кен астындағы қиықтарды автоматты түрде реттеу
2.9.6.Кездегі газ температураларын бақылау
3.ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1.Қорғасын сульфидинің концентраттарын алгомерациялаудың ТҮАБЖ – нің
базасына (ШҚЗ – ның алгомерациялық цех) жаңа есептеу техникасын енгізудің
экономикалықдәйектемелері.
3.2.Автоматтандыру жүйесін енгізу және дайындауға кеткен біруақытты
шығындарды есептеу
3.3.Пайданың өсімін анықтау
3.3.1.Құрастырушылардың еңбек жалақысы
3.3.2.Автоматтандыру құралдарын сатып алу, тасымалдау және монтаждау
шығындары
3.4. Құрал – жабдықтарды пайдалануға кететін шығындерды анықтау
3.5.ШҚЗ – ның алгомерациялық цехындағы жұмысты ұйымдастрыру
Экономикалық тиімділік және өтімділік мерзімін есептеу
4.ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
4.1. Қауіпті және зиянды өндіріс факторларының анализі.
4.2.Ұйымдастыру шаралар
4.3.Техникалық шаралар
4.3.1.Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
4.3.2.Ауа ауысуын ұйымдастыру
4.3.3.Алгомерациялық цехтың ауаны айдау есептеуі
4.4.Арнайы киімдер мен тұрмыстық ғимараттарымен қамтамассыз ету
4.4.1.Жеке қорғаныс заттарымен қамтамасыз ету
4.4.2.Шу мен вибрациядан қорғау
4.4.3. Табиғи және жасанды жарықтандыру
4.4.4. Табиғи жарықтандыруды есептеу
4.5.Өртке қарсы шаралар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
КІРІСПЕ
Дипломдық жобада Шымкент қорғасын зауытында сульфитті қорғасын
қоспаларын агломерациялау үрдісшің әуе-газ режимін
автоматтандыру жүйесін жасау қарастырылған.
Сульфидті қорғасын қоспаларынан және қождамадан тұратын шикіқұрам
агломерациялық күйдіру қазіргі кезеңде элемнің барлық дерлік қорғасын
зауыттары үздіксіз қозғалыстағы түзусызықты машиналар көмегі арқылы жұмыс
істейді, негізінен астынан үрлеуді өте сапалы агломерат алу және шығатын
газдағы көкшіл ангидрид концентрациясын көбейту мақсатында колданылады.
Агломерация үрдісі басқару объектісі ретінде инерционды, көпөлшемді,
стационарлы емес және өте тығыз байланыста болатын құбылыстар барлық
агложолаққа үлестірілген болады, сонымен қатар құрамы және шикіқұрамның,
агломераттын қасиеттері, агложолақтағы ы технологиялық үрдісі барысы туралы
ақпараттары толық емес объект болыпта саналады.
Агломерация үрдісі тиімді басқару тапсырмасын шешкен кездегі ең
маңызды кезең технологиялық операцияларды жүргізу шарттарын және сульфидті
қорғасын қоспаларының агломерацияланатын күйдірілуінің сапалы
көрсеткіштерін анықтайтын әуе - газ режимін басқару қосымша тапсырмасын
шешуболып табылады.
Қазіргі кезеңде агломерация үрдісін әуе - газ режимімен басқару
кезекші шебер (оператор) арқылы жүзеге асырылады, ол өзі жинаған
тэжірибесі, технологиялық оперция туралы сапалы жэне үрдіс туралы ағымдағы
мэліметтер анализі негізінде локальды (жергілікті) реттеу жүйесін орнатуды
өзгерту қатысты шешім қабылдайды, бірақ бұл автоматты
реттеу жүйесі өз кезегінде реттеудің жоғары сапасын
қамтамасыз ете алмайды.
Агломерация үрдісінің ерекшіліктері қазіргі кезеңді қолданылып жүрген
басқару практикасында шешілмейтін агломерацияланатын күйдіруді әуе-газ
режимімен басқару тапсырмасын шешу сапасына қатаң талап қояды.Сондықтан да
осындай күрделі объектіні басқару жүйесін құрғанда ЭЕМ көмегі арқылы
объекттегі технологиялық режиммен басқарудың автоматтандырылған жүйесін
жасауға баса назар
аударылады.
ЭЕМ - да қолданып агломерация үрдісін эуе - газ режимімен басқару
жүйесін жасау және енгізу келесі тапсырмалардың шешімімен
байланысты:
- басқару тапсырмасын шешу үшін алынған модельдін бейімлелу жэне
басқару объектісінің иденшфикациясы;
- агломерация үрдісі әус-газдық жүйесінщ кұрылымын таңдау;
- басқарудың сандық жүйссініңтехнологиялық құралжабдықтарын таңдау және
математикалық қамтылуын жасау.
Басқарудың автоматтанырылған жүйесін қүру технологияға катысты тарауында
орындалған металлургиялық есептеулер жэне агломерат өндірісінің
технологиялық заңдылықтарының анализі негізінде іске асады.
Дипломдық жобада Шымкент қорғасын зауытының агломерациялық
цехына ТҮАБЖ (тсхнологиялық үрдісті автоматтандырылған басқару жүйесі)
енгізудің экономикалык тиімділігіне есептеулер жүргізілген режимімен
басқарудың санд
Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау шаралары жасалған, машина залын
жарықтандыру жәие желдету есептеулері жүргізілген.
1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1 Ш Қ 3 - дағы қорғасыны бар шикіқұрамды агломерациялық күйдіру
1.2. Зауыттың қысқаша сипаттамасы
Шымкент қорғасын зауыты Қазақстанның оңтүстігіндегі Шымкент
қаласында орналасқан. Бұл зауыттың жобасын "Гипроцветмет" институты 1929
жылы бастады.
Шымкент қаласының ауданындағы Ленгерлік кенорынның көмірі қорының негізінде
ГЭС құрылысы түрғызу туралы шешім Бадам өзенінің жағасында қорғасын
зауытының қүрылысын түрғызуға себепші болды, ол Ашысай мен Мырғалымсай
кенорындарын шикізат қорына, сондай - ақ ГЭС - ке жақын жерде орналасты.
Зауыттың жобасы 1933 жылы бітті, ал қүрлысы 1931 жылы басталған болатын.
Зауыттың жұмысы ешқандай қиындықсыз жүрді, 1934 жылдың 20 -сэуірден бастап
зауыт қорғасын өндіре бастады.
Зауыттың бастапқы жобалық қуаты жылына 30000 тонна ұсақ
қорғасыннан тұрды.
Зауыттың жобасын қайта қарастырып, оның қуатын арттырып жылына ұсақталған
таза қорғасынның мөлшерін 220 000 тоннаға жеткізу мақсатын қолға алды.
Қазіргі кезде зауыттың құрамына келесілер кіреді:
- агломерациялық цех;
- балқыту цехы;
- тазалаушы цех;
- гидрометаллургиялық цех;
- күкіртқышқылды цех;
- КИПиА цехы;
- № 1 Шаңсорғыш цех;
- № 2 Шаңсорғыш цех.
1. 3 Зауыттың технологиялық сұлбасының сипаты және түсуші шикізаттың
мінездемесі
Шымкент қорғасын зауытйшда қорғасын өндіруді еріту арқылы калпына
келтіру тәсілін қолданады.
Қорғасынды шахталық балқыту әдісімен өндірудің негізгі қайта жасалатын
жұмыстары:
- агломерациялық күйдіру;
- қайта қалпына келтіретін шахталық балқыту;
- қара қорғасынды тазалау;
- балқыманы фльюмингациялау.
Агломерациялық күйдіру - қорғасын шикізатында кездесетін қорғасын
қышкылдандыру мақсатында жүргізіледі.
Қоспаларды агломерациялык күйдірудің технологиялық операциясына
шикіқүрамның дайындығы маңызды әсерін тигізеді. Күйдіру тереңдігі және
агломерация үрдісінің техника - экономикалық көрсеткіштері шикіқүрам
сапасына тәуелді.
Агломерация шикіқұрамына қойылатын талаптар:
- құрамындағы күкірт 7 - 7,5 %
- ірілігі, артық емес 8-10 мм
- кұрамындағы қорғасын 35-40 %
- ылғалдылық 5-6 %
Шымкент қорғасын зауытында шикіқүрам қаттамада жасалада. Алынған
шикіқүрам араластыруға келіп түседі де пісіру ауданы 75м2 болатын
агломашинаға жіберіледі, онда күйдіру іске асады.
Күйдіруден кейін алынған сульфидті қорғасын қоспасы қождамадан
араластырылып қышқылдандырғышқа күйдіруге жіберіледі.
Күйдірілген қорғасын сульфиді қорғасын қышқылына (тотығына) айналады,
осы кезде басқа металдарда тотығады, ал күйдірілген қоспа агломерат
болып піседі. Агломерация негізінде бірсатылы күйдіруге жатқызалық;
Күйдіру кезінде материалды бөлшектеу шахталық пешке балқыту үшін
қажет.Алынған агломерат шахталық балқытуға келіп түседі.
Шымкент қорғасын заутыныа 20- дан астам концентраттар мен кендер түрі
келіп түседі, олардың минералдардан тұратын металдарды бар (қорғасын,
мырыш, берилий және т.б.)
Шымкент қорғасын зауытына келіп түсетін құрамында қорғасын бар
материалдардың сипаттамасы 1 кестеде берілген.
ПРОЦЕССТІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ СҰЛБАСЫ ШЫМКЕНТ ҚОРҒАСЫН АГЛОМЕРАЦИЯ ЗАВОДЫ
1.3.1 Агломерациялық үрдіс
Қорғасын сульфидті концентраттарды агломерациялау үрдісі түрлі -түсті
металургия өнеркәсібінің қорғасын өндірісіндегі басты оперция болып
cаналады.Осыған байланыс агломерациялау
Үрдісіне сапалы агломерат қорғасынды балқытуға арналған жартылай дайын
өнімі алу мақсатында жоғары талаптар қойылады.
Зауытқа құрамында қорғасын бар 20 - астам дана шикізат кел іп түседі.
Шикізатқа флюс ретінде еріткіш концентраттар, кварцтық алтыны бар кен, әк
және темір кенін қосады. Қорғасын кені және флюстар бөлшектенеді және
шикізатты шикіқұрам жүргізілетін штабельді шихтаринкке 30 тоннадан түсіп
отырады.
Шихтарникте 3 қиылыстырушы орны бар, әрқайсысы 4700 м" (10-12 мың.
тонна шикіқұрам). Тасымалдаушылар мен өздігінінен қозғалатын жүк арбалары
арқылы шихтарникке түсетін материалдар 3 орынға теңдей бөлінеді.
Шикіқұрамның физикалық қасиеттерін жақсарту үшін айналма агломерат қосады.
Шикіқұрам келесі құрамда қоқыс алу (шлак) есебінде карап құрады, %:
SiO - 19-23
ҒеО- 28-33
СаО- 12-15
ZnО - 19 - ға дейін
Жасалған штабельдің шикіқұрамның өнімділігі 30-120м3сағ болатын
шикіқұрам тасымалдаушы арнайы машинаға пісіруге жібереміз.
Шикі шикіқұрамда 10 - 13 % 8 болады. Оны күкіртпен араластыру үшін 8 -
9 % - ға дейін айналма агломерат қосады. Шикізат тасымалдаушы жүйесімен
дайындалған шикіқүрамда пісу үшін арластырғыш барабанға беріледі, ол онда
ақырына дейін араластырылады, 5-7 % дейін ылғалдандырылады және
тегістеледі. Барабанның шикіқұрам бойынша өндірушілігі 230 т\сағ.
Шикіқұрамның барабанда өту ұзақтығы 5 минут.
Шикіқұрам раластырғыш бараннан кейін шикіқұрамның бункеріне беріледі.
Бункерге де 15 – 25 мм фракциясының айналма агломераты қосылады.
Бункердің қасында орналасқан ұзындығы 2500 мм, диаметрі 810 мм
болатын барабан қоректендірушікөмегімен агломашинаның шетіне шикіқұрам
қатпарланып жиналады.
Алдымен 25 мм қалыңдықпен "төсек" бункерінен "төсек" қабаты түседі.
"Төсектің" үстінен қарапайым шикіқұрамнан тұратын 10 - 15 мм қалыңдықта
барабан қоректендірушілерімен тұтандыргыш қабаты орнығады. Тұтандырғыш
қабат өртенгеннен кейін оның үстіне шикіқұрам қабаты орналасады. Ұшқындар
үрлегіш камераларға түскендіктен астынан үрлеу арқылы күйдіру басталады.
Шикіқұрамның барлық қабаттарының ұзындығы максималды болып орнатылған
— 200 мм. Агложолақтың 1,1 - 1,3 м\мин және күкіртқышқылды цехының
өндіруіне тәуелді.
Қарапайым шарттардағы үрлегіш камералардын қысымы 2450 - 2940 Па аралығында
- агломашинаның ортаңғы бөліктерінде және соңғы камераларында 680 - 980 Па.
Тұтандырғыш кен табиғи газ арқылы жүмыс істейді, шығыны 2,5 - 3 м3
мин және ауада 50 - 60 м3\ мин, газ - ауа қатынасы 1:20, кендегі
температура 1000-1100°с .
Агломашинада тұтандырғыш кеннің астында орналасқан бір вакуум -камера бар,
ауданы 2,5 м жэне эркайсысы 5м (2*2,5 м ) болатын 15 үрлегіш камера бар.
Машинаның жоғарғы жағы қалпақпен жабылған, оның астында 0-20 Па ыдырау
болады.
Машинаға қызмет көрсету үшін қалпақтың жаңында әрбір жағында 21 тесік
орналасқан. Жүктелген ұшқындар кертіктерде тайғанайды, соның салдарынан
кертіктер мен табантістері арасында сенімді тығыздалу болады.
Щиптердегі арнайы саңылаулар арқылы майнасосымен үздіксіз сашдол беріліп
тұрады. Төменгі бұтақтардың үшқындары рельстермен сырғыйды.
Үрлеуіш камераларына ауаны ортақ коллекторда паралелль жұмыс
істейтін екі ауа толтырғышпен жідереміз. Газтолтырушының өндірушілігі 200
С с температурада 2150 м2 мин.
Қалпақтағы газды 2 –нүктеден сорып аламыз:
-байытылған газдар агломашинаның басты бөлгеннен сорылады, құрғақ
электрофильтрларда тазаланып күкіртқышқылды цехқа келіп түседі.
—Байытылған газдарға күкірттің 69% шикізаттан алу;
— 1 т қорғасынға оттегінің шығыны агломерат бойынша 15-34 м т;
— 1 т қорғасынға отынның шығыны агломерат бойынша 20 - 27 кгт;
— 1 т қорғасынга электр энергиясының шығыны агломератпен
есептегенде 100-130 кВт. сағ.
Агломерация үрдісі кезінде денсаулыққа зиянды заттар бөлінеді: күкірт
ангидриді SО2, қорғасын шаңы, қорғасын буы. Сондықтан да зиянды заттардың
қалдықтарын шығаруды азайту үшін цехтың агломашинасының қалпағының,
кендерінің астында қиықтар болу керек.
1.3.2 Агломерация үрдісінің қызметтерінің физика - химиялық
непзі
Агломерациялық машинада шикіқұрамды пісіру сұлбасы
байытылған газдар
байытылмаған газдар
кеннің астындағы газ
ауажіберушідегі ауа
2сурет
1 - шикіқұрам; 2 - төсеніш; 3 - дайын агломерат; 4 - жану зонасы; Vе -
агложолақ қозғалысының жылдамдығы; һ - шикіқұрам қабатының биіктігі.
Тұтандырғыш қабат жанғаннан кейін газ кенінің жылуынан, 1000 -1100 с жалын
температурасында оған шихтаның негізгі қабаты беріледі;
ұшқындар үрлнгіш камераларға түседі де агломерация үрдісі
басталады.
Агломерация кезінде келесі сульфидтердің тотығу үрдісі жүреді.
РЬ + 2О2 = РЪ8О4 + 807898 Дж
(1)
РbS + РbS О4= 2РЬ + 2SО2
(2)
2ҒеS2 - 2Ғе8S+ SО2
(3)
2Ғеп Sп+1 - 2пҒе S + SО2
(4)
2Си2 S + ЗО2 = 2СшО + 2 SО2
(5)
2Си2 S + 4О2 = 4СиО + 2 SО2
(6)
22п S + ЗО2 = 2ZпО + 2 S0,
(7)
2Сd S + ЗО2= 2Сd0 + 2 SО2
(8)
2ҒеАsS= 2Аs+ 2Ғе S
(9)
Сульфидтер мен күшәлә қоспаларының тотығуынан басқа агломерациялайтын
күйдіру кезінде шихтаға берілетін химиялык қосылыстардың әсерлесу үрдісі де
өте маңызды болып саналады. Олардың бір бөлігі өзінің тезбалқығыштығынан
ұсак бөлшектерге бөлу барысында шешуші роль атқарады.
Үрдістің мақсаты - шахталық пеште металлургиялық балқытуға болатын
механикалық қатты қосылыстар алу. Түйіршік түрінде шикіқұрам агломерациялау
шикіқүрамның газөткізгіштігін, беріктігін жақсартады, өйткені диффузияның
болмауынан тасымалдау мүмкіндігі арта түседі, сондай - ақ тасымалдау
кезінде шаңда азаяды.
Шығарылатын күкірт мөлшері:
623*0,18*0,85 = 95 тәулік т
Газүрлеуші төменге бағытталған агломашыналары орнатуға қабылдап
аламыз. Ауамен төменге газүрлеудің агломерация процесіндегі
артылықшылықтары: арбалардың оттықарын қорғасымен балқытуға қауптенбей
құрамында қорғасыны көп ішкі құраманы күйдіруге, құрамында ЅO2 қосылымы
жоғары газдарды алуға (5-7 %)күкіртті қышқыл өндірісте жарамды) , оттықтар
электр энергиясын шығындарын азайтуға мүмкіндік береді.
Есептеу үшін күкірттің күйдіру агломашинаның салыстырмалы
өндіргіштігі: 3 т(м2 тәулік және құрылғыларды уақыт бойынша қолдану
коэффициенті 0,9.
Агломашынаның қажетті ауданы:
(95 1,3) *0,9= 80,1 м2
Күйежентектелу ауданы 75 м2 қабылдаймыз.
2 АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1.Автоматтандыру.
2.2. Агломераттық күйдіру үрдісін басқару объектісі ретінде талдау
Қарастырылатын технологиялық операциясымен АБЖ тиімді екенін
құрастырып, нақты шешімі сандық жүйе класында қарастырамыз, технологиялық
операциясымен басқару есебін шешу үшін басқару объектісі
идентификатциясымен байланысты.
Сандық жүйе класында технологиялық операциямен қарастырылатын автоматты
басқару жүйесін тиімді есебінің нақты шешімі басқару есебін шешу үшін
басқару объектсінің идентификациясымен байланысты.
Басқару жүйесінің кұрылысына режиммен агломерация үрдісін: ауадағы
газды математикалық қамтамассыздандыруын қүруымен және техникалық қүралдар
баскару жүйесін таңдаумен байланысты.
Агломераттық үрдісті тиімді басқару автоматты жүйесін құрастыру есебі
агломерат жэне күкіртті газ алу мақсатында, қажетті керсеткіштермен алу
бірталай күрделі есеп; шаруа, объект, басқару, адеватты теорияның тоғы,
агломерат үрдісін басқару автоматты жүйесін синтездеуге мүмкіндік беретін,
бақылау және реттеу автоматтандыру құралдарын тотықсыздығы түрінде күрделі.
Агломерат үрдісінің адеватты басқару есебін бір этапты болып шешудің
ауа - газды режимге бағыныңқы есеп басқарушы болып табылады. Ол көбіне
техникалық операцияның енгізілу шартын жэне сульфид қорғасынды
концентратцияның агломератты күйдіру көрсеткіштерінің сапасын анықтайды.
Қазіргі кезде агломерация үрдісінің ауадағы - газдың режимін баскару
кезекиті мастермен жүзеге асырылады. Ол бақылау - осынау
құралдарының көрснткіштері анализі негізінде және автоматты реттеудің газ
тиімді локалды жүйесі көмегімен үлкен кешігумен алынатын күйдіру өнімінің
агломерацияның анализі нәтижесінде үрдісінің енгізілуі туралы шешімін
қабылдайды.
Мұндай жағдайда басқарудың саласы шебердің (оператордың) біліктілігі
мен сезіміне байланысты анықталады. Сондықтан ағымдағы агломерация үрдісін
енгізу тәжірибесі агрегаттық қосымша резерды ашуға және оның бар
потенциялдық мүмкіндігін толығырак колдануға мүмкіндік бермейді.
Басқару контырында есептегіш машинаның басқаруын колданудың тиімділіғі
мен қарстырылатын объектісінің ерекшеліктерін ескеріп, ізделінетін үрдісті
автоматты басқару жүйесінің құрылысын тікелей сандык басқару жүйе класында
бағалауға болады.
Сандық жүйе класында технологиялык операцияның қарастырылатын
автоматты басқару жүйесінің тиімді есебін, нақты шешімі басқару есебін шешу
үшін басқару объектісінің идентификациясымен, агломерация үрдісін ауадағы
газды режиммен, сандық басқару жүйесімен құрылысымен, математикалық
қамтамассыздандыруды қүрумен және техникалык құралдардың басқару жүйесін
таңдаумен байланысты.
2.4 Агломерация үрдісінің ауа - газдық режимімен басқарудың
автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын
таңдау
( Агломашина қақпағы астында айырылу, электрсүзгі алдындағы киын және
агломашина басты бөлігінде берілген мәндер орныктылыгы есебі, формулданған
реттеу объектісі болып, астынан үрлеу, ауа беру үшін ауа құбыр аумағы,
көміртегімен байытылған машинаның және электросүзбеге дейін байытылған
күкіртті газ, газқүбырының бас бөлігі, агломерациялық үрдіс болып табылады.
Орнықтылық жүйе құрылысын таңдау алдында сызықты динамикалық сүзбелер
объектісінің сәйкестер каналдар апроксимация мүмкіндігі бағаланған болатын.
Тәжірибелік зерттеулер апроксимация мүмкіндігін көрсетті, және каналдардан
беріліс функциясының бағасын алуға мүмкіндік туғызады, ол 9 кестеде
келтірілген.
9 кесте
Параметр 11 арна 12 арна 22 арна 32 арна 42 арна 43 арна
a ij 0,154 0,068 0,063 0,053 0,11 0,05
bij 0,08 0,095 0,09 0,01 0,002 0,003
W ij (S) 0,08 0,095 0,09 0,01 0,002 0,003
S (S+ S S (S+ S (S+ S (S+ S (S+0,05)
0,154) (S+0,068) 0,063) 0,153) 0,11)
9 кестеде көрсетілген арналардың аттары төмендегідей:
11 - "Электросүзгіш алдында А24 байытылған газ қысымға газ
үрлегіштің өнімділігі";
12 - "Қақпақ астында газ айырылуға А24 байытылған газ үрлегіштің
өнімділігі";
22 - "Қақпақ астында газ айырылуға кедей А25 газ
үрлегіштің
өнімділігі";
32 - "Агломашина бөлігінің алу жағында кақпак астында газ айырылу А23 ауа
үрлегіштің өнімділігі";
42 - "Қақпақ астында газ айырылу агломашинаның басты бөлігінде А22
ауа үрлегіш өнімділігі";
43 - "Агломашина басты бөлігінде ауа шығыны - агломашина бөлігінде
А 22 ауа үрлегіштің өнімділігі";
Объект қасиеттерін есепке ала отырып, қалыптасқан есептерді шешу үшін. НІДУ
жүйесі енгізілген. Оның құрамында:
— Орталықтандырылған бақылаудың ішкі жүйесі;
— Басқару объектісінің статикалық қасиеттерін орталықтандырудың ішкі
жуйесі;
- Агломерат күйдірудегі ауа шығынын бағалаулар ішкі жүйесі
— Тікелей сандық реттеудің ішкі жүйесі.
Агломерация үрдісін ауа - газ режимімен басқару алгоритмі:
1 қадам. Орталықтандырылған бақылаудың ішкі жүйесінің көмегімен объект
куйін бағалау;
2 қадам. Агломерация үрдісінің математикалық үлгісінің параметрлерін
түзеді;
3 қадам. Агломерациялық күйдірудегі ауа шығыны рационалдық мәнін бағалау;
4 қадам. Берілген қақпақ астындағы жеңілдету электрсүзгі алдындағы қысым
және агломашинаның бас бөлігіндегі ауа шығынның мәндерін қолдау.
Автоматгандырылған басқару жүйесінің бөлек ішкі жүйесінің жүзеге асуын
қарастырайық.
Орталықтандырылған бақылаудың ішкі жүйесі мынадай кызметтер аткарады:
1) Датчиктерден және түрлендіргіштер қүралдарын қүрамдас екіншілік
коттардан алынатын ақпарат жиынтығы жэне анологты ақпаратты кодтау;
2) Кіріс ақпаратты автоматтык бастапкы өңдеу (сызықтандыру),
датчиктерді аналитикалық бөліктеу;
3) Датчиктерден қателерді сигналға сэйкес келтіру жэне олардың
сигнализациясы;
4) "Schlemberger" УВМ - мен цехты автоматты жүйесінің жұмысын
синхронизациялау және цехты жүйеден УВМ - ға ақпарат беру және УВМ -нан
агломашинада орнатылған атқарушы органдарға басқару ықпалын беру;
5) УВМ - нан басқаратын әрекеттерді унифицированды электрлі
сигналдарды қабылдау. идендибикация және түрлендіру және оларды
жергілікті атқарушы құралдарға тарату;
6) Реттеуіш заңын тікелей сандык басқару (РСБ) жүйе контрының саны ясәне
РСБ жүйесі есептерін орталықтандырып (оператор пультімен) өзгерту;
2.4.2.Агломерацияның күйдіргеге ауа шығыны бағасының бағынқы жүйесі.
Берілген бағыныңқы жүйеде алу шығынның берілген мәні бағалауы
келесідей жүзеге асырылады. Алдымен ΔУ5а шамасы бағаланады, келесі
теңдеумен:
ΣаiХi = У Ѕааза - ΣаiХi = ΔУ5а
(19)
ШСЗ талаптарында агломерация үрдісін жүргізу мәліметтер анализі келесідей
көрсетіледі, х4 және х5 арасында х4=3х5 қатынасы бар.
Осы қатынасты ескеріп табатынымыз:
, х5 = Д УХ, (3 а4 + а5); хА =3 х5.
Алынған х4 мәні агломашина бас бөлігіне ауа шығыны тұрақтандыру
контуры үшін берілген мән ретінде қолданылады, ал х5 агломашина бәлігінің
аяғына газүрлегіш өндірісінің шектелуі ретінде қолданылады.
Тікелей сандык реттеу бағыныңқы жүйенің орталықтандырылған бақылау
бағыныңқы жүйесі ақпараты негізінде. Агломерациялық күйдіргі берілген ауа -
газды режимнің түрақтандыру есебін шешеді.
Тұрақтандыру СР1 - СРЗ (3 сурет) 4 сандық реттегіштермен жүзеге
асырылады. Олар баскарушы машинада программасы жүзеге асырылған және ИМ1 -
4 атқарушы механизмдері көмегімен М гидромуфтаны басқарады. СР2 - СРЗ
реттегіштері VА24 және VА221 айналу жылдамдығына А24 газүрлегіш роторп
және А22 газүрлегішке әрекет жасап Ро қысым тұрақтандырғыш және
агломашинаның басты бөлігіне ауаны қысу екі автономды (басқару объектісі
арқылы ғана байланысқан) контур. СР2 және СР4 реттегіштері жұмысқа кезекпен
қосылып, V А 23 және УА25 айналу жылдамдығы А2Ъ ауа үрлегіш роторға және
А25 газүрлегішке әсер етеді,РК қақпан астында айырылысуды реттейді.
Осы екі реттегіштің жұмысын К1 және К2 кілттері және логикалық блок
басқарады, машинада программасы жүзеге асқан, кілттер жұмысының кілттері
келесідегідей:
3-сүрет – Ауадағы газ системе стабилизация режимінің структуралық сұлбасы
Мұндағы V A23 max және V A25max V A23 және V A25 реттегіш әрекетіне
теңтеу (жоғарыдан), ал 0 және 1 символдары кілттің а жаратылған жағдайын
білдіреді.
3 суреттен көрсететініміз ауа - газды режимнің осы немесе баска m
ауытқуында СР2, СРЗ реттегіштері Рк қақпағы айырылуды тұрақтандырады, және
УА23 және УА25 жылдамдығын үлкейтеді, олардың біреуі өзінің шегіне
жеткенге дейін. Осыдан кейін реттегіш жұмысының логикасы қарама -қарсыға
ауысады, яғни олар УА23, және УД25 жылдамдығын азайта бастайды,
және жылдамдық өзінің шегіне жеткен кезде кішірейеді, одан қайта бастапқы
сұлба құрылады. Осындай жағдаймен, K1, К2, кілттер шартының косынды
технологиялық шарттардан агломерация үрдісінің мэліметтемесіне ауысады.
2.5 Агломерат үрдісірің ауа - газ режимін басқарудың алгоритімін құрастыру
Алгоритм үрдісін ауа газды режимін сандық басқару жүйесін
функционалдық алгоритмнің блок схемасы 4 суретте көрсетілген.
Орталықтандырылған бақылаудың бағыныңқы жүйесінің жұмысы (ПЦК) Р1- Рб; Р 13
операторларымен қамтамассызданады.
Р1, Р2, Р6 операторлары бастапқы ақпаратты дайындауды жүзеге асырады
(дачиктер сұранысы, сигналдың аналитикалық градировкасы және оперативті -
сақтағыш құрылғысына жұмыстық жөндеулердің ақпарат тізімін).
Р 1 Р 2 Р6 операторларға сұраныс периоды 2,5 с құрайды.Барлық ПЦК кезекті
операторлардың орындауы барлық каналдардан жинаған ақпараттан кейін жүзеге
асады.
Р3Р 4 Р5 операторлары қорытынды және лентада ақпараттық суреттеуін жүзеге
асырады.
Сандық басқару бағыныңқы жүйенің функционалданнуы Р11Р12Р25Р28 Р27 Р
29
Р 30 Р 40 - опреаорлары арқылы қамтамасыздануы атқарушы органға басқарушы
сигналдарын шығару, үрдісінің сәйкес координаторларын тұрақтандыру үшін
(Р11Р12 - электрс үзгіш алдындағы қысым; Р25, Р28 Р27, Р 29, - агломашина
қақпағы астындағы айырылу; Р3о, Р40 - ауа шығыны, агломашина басты
бөлігінде көміртегімен байланыстырылған).
Р14, Р22 - агломашина қақпағы астында айырылу технология басқару жағдайын
анализдеу операторлары.
Р10 Р23 Р24, Р38- қатынасынша сандық реттегіш операторлары.
Р10- электрсүзгіш алдындағы қысым.
Р23 Р24 - агломашина қақпағы астында айырылу.
Р38 - агломашина басты бөлігінде көміртегімен байытылған ауа шығыны.
Р13 - агломашина қақпағы астында айырылу координаттар. Басқару
агломашиналық таңдау операторы, оператор пультында 64 кілт көмегімен, 1
және алгоритмдерін қосылуларын жүзеге асырады.
2.5.1 Сандық реттегіш алгоритмінің жарылуы
Сандық реттегіш СР программалық модульда іске асырылған және келесі
функцияларды орындайды:
— реттегіш шама датчигін сұрау;
— басқарылатын әрекеттерін есептеу ұзақтық - импульстік модуляция
негізінде және басқаратын эрекеттерді беру МЭО типті электрлік атқарушы
механизмында импульстар түрінде.
Мұндай басқару түрі интегралды атқару механизммен қолайлы
жалғасады, УВМ бірталай оңай іске асады.
Программалық модуль МЭО типі жиырма атқарушы механизмдерін басқаруды
қамтамасыз етеді.
Р 1 операторы - жады ұяшығының жұмысшыларын дайындайды, құрамында басқарушы
сөздер, сүзгі коэффиценті және маштабтау және т.б. болатын ақпараттық
массивтермен байланыс орнатады;
Р2 операторы - НЦУ - " ЭЕМ - қолмен " жұмыс нұсқасы режимде ауыстырып,
қосқыштың күйіне талдау жасалады. Егер ауыстырып - қосқыш "қолмен" күйінде
тұрса, онда реттеудің келесі нұсқасын өңдеуге ауысады;
Рз операторы - табалдырықтың жұмысын жасау есебін ағымдағы реттеу конторына
Z = σ (1- b) (1-d) ;
Р4 операторы - реттелетін шама анологты сигнал датчигне сұрау жүргізеді,
алынған сандык кодты физикалық шамага Z = σ (1-b)(d-1) формуласы бойынша
масштабталады; мұндағы A i Bi. - реттеудің i- ші нұсқасы үшін масштабтау
коэффиценті.
Р5 операторы - реттеу қатесін мына формула бойынша есептейді:
Агломерация процесінде ауадағы газ режиміндегі сандық жүйенің функционалдық
басқарудағы агломераттың сұлбасының блогы
Х[п] = (1-)* Х[п} + Х[п + 1]
Мұндағы 0 λ 1 аралығында таңдалатын сызу коэффициенті, Х[п + 1]
алдындағы қадамдағы реттеу қатесінің сүзілген мәні;
Р7 операторы – уақыт шығу сүзгісі шығуының есебін жүзеге асырады келесі
формула бойынша:
Бұл айырма теңдеу СФ түрлі берілген функцияға сәйкес:
Р8 операторы - СР сүзгісінің шығыс шамасын табалдырықты жұмыс жасаумен Z
салыстырады. Егер У[п]Z, онда келесі реттеу контурына ауысуын қамтамассыз
етеді.
Р 9 операторы - СР сүзгісін тастауды камтамассыз етеді, Егер шама У[п ]Z
, яғни шама теңеседі У[п]: У[п] = 0.
Р 10 операторы - басқару сигналының ұзақты - импульсты модульяция
қажеттілігін таңдайды.
Р 11 операторы - басқару импульсы ұзындығын 1 секунт шамаға белгілеп
теңестіреді.
Рі2 операторы - басқару импульсының ұзындығын п = К*У[п\ формуласы жэне
басқару импульсна жоғарғы мэнін 2,6 сек шамасымен шектейді.
Р 13 операторы - басқарылатын сигналдар шамасымен дискретті Шығысқа
қамтаммассыз етеді, реттеу нөмеріне сәйкес келетін.
2.5.2 ШИМ мен басқару тұрақгылықтың жеткілікті шарттары
ШИМ мен тұйықталған басқару жүйесін қарастырамыз және 2 - ші
үзіліссіз бөлігін. үзілмейтін бөлік жоғарыда айтылған жүйеге сәйкес
объекттен құралған, 1 — ші қатарын апериодикалық үзбемен келтірілегн және
атқару механизмі апроксималайтын интегралдаушы үзбемен. ШИМ жүйесі сияқты
тұрақтылық жеткілікті шарттарын алу үшін соңы 5 суретте регтеу конгурының
структуралық сұлбасы көрсетілген.
Мұнда К1 - НЛЧ күшейту коэффиценті;
Т1 — уақыт тұрақтылығы;
n- шы реттеу периодында ампилитуда А тұрақты импульсы ұзындығы Тin = Кp I
Еп I түрінде болады. Кр коэффиценті қатенің сызықты емес функциясы болып
табылады (6 сурет).
5 сүрет
6-сурет
ШИМ мен жүйе қаныққан болады, егeр Еn Δ t K p= E 0.
Егер (-Δ t K p) Е (Δ t K p) онда жүйе қанықпаған.
5 суретте ШИМ мен қанықпаған жүйе келтірілген, сигналдарды формалайтын
ұзақтылығы кіріс сигналын импульсты элементіне пропорционал:
Мұндағы Δ t - реттеу периоды;
Т in - п- ші уақыт моментіндегі импульстың ұзақтығы;
А - импульс амплитудасы;
Еп- п- ші уақыт моментіндегі модулдардың кіріс сигналы;
п* Δ t t(п + 1)* Δ t( үшін Тт =Кп* Δ t; Кп= sat{К,,Еп)I Δ t,
X егер 0, X, 1; 1 егер X 1; 0 егер X 1;
20
Ғ = 0 деп шамалаймыз, айырмашы теңдеуінде тұрақтылық шартын
езгертпейді, келесі түрде болады:
22
23
үшін шартты эсиптотикалык шарты (Венгжин - Видаль
критерін қолданамыз):
Анығу модуляторы үшін
sat X= X егер 0, X, 1;
1 егер X 1;
0 егер X 1;
sing X= 1 егер X 0
-1 егер X 0
Берілген Δ t реттеу периодынды реттегіш жөнжеу параметрі болып Кр
коэффициенті табылады.
Қанықпаған модуляторды n * Δ t моментінде НЛЧ шығысында сигналдың бастапқы
мәні Х п – ға тең, Х п+ t табамыз, (п + 1) Δ t уақытыкезінде.
Сызықты емесимпульсты жүйе процесін бас және амалсыз әрекет қосындысы
түрінде көрсе болады.
7 - сурет
Қазіргі жағдайдағы теңдеудің мінездемесі:
Бастапқы шартын қоямыз.
X t =о = С, + С2=X n -1 және С1 және С2: С2 = -(Хя -Хп_х)
болса Х n -1 =0,
С 2= - Хп сонда С1 =Х n-1 + Хп = Хn
А Уақыт үдемелі ампилетудада өткізгіш функциясы секірмелі НЛЧ
шығысындағы беріліс функциясы К1 І(Р{Т 1 Р + 1)) болады К 1[ t- Т1
(1 -е Т)]А сонда айырмалы сіңімсіз теңдеудің жүйесі:
20
21
Ғ = 0 деп шамалаймыз, айырмашы теңдеуінде тұрақтылық шартын
өзгертпейді, келесі түрде болады:
22
параметрінің оптимальды мәні Розенброк әдісімен есепте.
2.6 ТҮАБЖ техникалық қамтамасыздандыру
Технологиялық басқару объектісі (ТБО) оның күйін көрсететін
параметрлер жиынтығымен сипатталады. Көрсеткіштермен өлшенген басқаруға
қажетті объектінің координаттары (температура, қысым, жіне т.б.) ЭЕМ
жеткізілуі керек.
Ақпаратты жинауға және өңдеуге арналған құралдар қамтымасын мини -
компьютерге қосудың эрқатар ерекшеліктері бар.
Автономды өлшегіш блок (АӨБ, ІМР) өлшеу жүргізуге таңдап алынған
"идеалды" өлшегіш құрылғыға жақын, жэне мондаждың карапайымдылығы үшін де
болады.
¥зақ уақыт қолданылған құрылғыға көрсеткіштердің көптеген кабельдерін
және және келесі арнайы жерде орналасқан компьютерді жадғау көп қаржыны
қажет етеді және орындалуы өте күрделі. Эимаратта орналасқан ІМРРС типті
дербес компьютермен ІМР - дің байланысы
Қарапайымэкрандалған бұралған екі желілік сым арқылы қосылады.
ІМР дербес компьютерге 35954А интерфейсінің көмегімен жалғанады, ол дербес
компьютердің модульдерін кеңейту ушін стандартты ұяшықка орнатылады. Бұл
карта ХТ, АТ, РС, АТХ типті ІВМ дербес компьютерлеріне жарамды.
Микропроцессор тақшасында орналасқан бұл карта 5- пеі -ті, қателерді
тексеруді және деректерді буферлеуді басқарады. дербес компьютер 256
байттың екі карталы терезе жадысы арқылы (256 Ьуtе dual port memoгу) ІМР
"Дің барлық деректеріне тікелей қатынас құра алады.
Карта және ІМР қорегі компьютердегі құрамдас
орналастырылған
көзімен қамтылады.
Егер үлкен торап болса, онда жеке қорек көзінен қоректенеді. Бұл
жағдайда адаптордың қосымша картасы қажет, қорек көзін соған қосады.
РС адаптерінің картасының ұзындығы і км болатын S- пеі тораоының бір екі
сымдық кабелімен 30 ІМР - дің жұмысын бақылай алады. Карта S-пеі торабынан
секундына 600 арналық берілуден деректер қабылдауды қамти алады.
Қорек көзіне қойылатын талаптап: 5В, бООмА, 12В, ЗОмвт және эрбір ІМР
косылуы үшін 1,2 В.
Әрбір адаптердің қойылымына S- пеі торабының 10 м кабелі, кабельдік
қосқыштар, терминаторлар (қызметтік) және қолдану туралы нұсқау кіреді.
39954А адаптері келесі қосымша бұйымдардан жинақталады:
— Д - типті тогыз контактылы қосқыш, ол қоректің сыртқы
схемасының разеткасына дәл келуі керек;
— Д - типті тоғыз контактылы қосқышпен жұмыс істей алатын, 8- пеі байланыс
торабының ұяшыгына кіретін ұзындығы 10 метрлік 1 кабель (американдық
сымдардың өлшеміндегі 24 кабель);
— S- пеі байланыс торабының ұяшығына кіретін Д - типті тоғыз контактылы
қосқыштың қосымша біреуі;
— Өзінде дайындық программалық қамтымасы , жэне драйверлердің
стандартты программалары бар 5- дюйлден (13,3 см) диек;
— ІМР модульдерінде орналасқан S- пеі байланыстық торабының
(№3590222В патенті) 2 ақырғы жиыны.
2.6.1 35954А адаптор тақшасының техникалық мінездемесі
Жалғаулар:
— Дербес компьютердің кеңейтілу шинасына (кіру, шығу бойынша) орнатылған
62 - контактілі ұшталған желі;
— S-net торабына қосылуға арналған Д - типті жалғаудың тоғыз контактылы
разеткалық бөлігі;
— Сыртқы қорек көзін қосуға арналған Д - типті жалғаудың тоғыз
2.6.2 Жадыны орналастыру жэне қолдану
Адаптердің базалық адресі 512 байтпен қадамдап 60000 он алтылықтан ОТЕ00 он
алтылыққа дейін өзгертіледі.
2.6.3 Қоршаған орта
— Жұмыс температурасы 15° С - тан 30° С - қа дейін
Сақтау 40 ° С - тан 5Ю ° С - қа дейін
— Жұмыс ылғалдығы 8 ° С - тан 80% С- ға дейін Сақтау 0-
ден 80% - ға дейін
— S-net торабының коммутациялық қабілеті максимум ІМР - дің 30 модулі
(адаптер жадысының екіпорттык өлшемімен шектелген);
— S-net торабының кабелінің минималды ұзындығы 1 км.
2.6.4 S-net байланыс торабының қорек көзініц мүмкіншіліктері
ІВМ дербес компьютерінің кіріктірілген қорек көзінен орналасқан ІМР-ДІҢ 5
модулі үшін қорек көзі максимум. ,
Сыртқы қорек көзінен кұнарланатын ІМР- дің 30 модулі үшін қорек көзі
максимум. Қуатты таңдау (ІВМ - де)
5В б00 мВт максимум
12В, 50мВт максимум және әсіріктірілген қорек көзіне қоректенетін ЩР - дің
эрбір модулі үшін максимум 12Вт қосылады. Сыртқы қорек көзіне қойылатын
шектеулер (егер қолданылса):
S-net байланыс жүйесінің сымдарының калибрасы және жүйе
өлшеміне байланысты 12 - ден 50В - қа дейінгі тұрақты тоқ. Қорек көзінің
пульсациясы (тербелуі) 100 мВ - тан кіші.
Ортақ ұзындығы - 360 мм; Ортақ биіктігі - 130 мм; Ортақ ені - 30 мм;
Салмағы — 0,3 кг
2.7 Программалық қамтамассыз ету
Нақты бір ЭЕМ үшін басқару жүйесін функциялау алгоритмдер кешені
ретіндегі математикалық қамтамассыз етуді іске асырғанда ТПАБЖ - нің
программалық (ПҚ) және ақпараттық (АҚ) қамтамассыз етілуі құрылады.
Адаптер картасы ВАЅІС, демонстрациялық программалар және
торапты тексеру құрылғысы үшін толык құжатталған интегралданған
драйверлерді қамтамассыз етеді. IMPLUSE қолданбалы программалар кестесі
ІМР - ден деректер жинауға, ІВМ ХТ, АТ немесе АХТ дербес компьютерлерінде
нәтижелерді анамуден, оны сақауға және экранға шығаруға мүмкіндік беретін
меню көмегі арқылы орындалатын басқарушы командалардың толық жиынын
қамтамассыз етеді.IMPLUSE деректерді жинау үрдісін үзбей- ақ әртүрлі
өлшемдерді жүргізу мүмкіндігі бар көп Мақсатты программалық кесте. Барлык
өлшеуші кірістерге сызыктык түрлендірулерді қолданамыз. Кейбір арналар
санынан нәтижені ала отырып кросс - арналы есептеуді қолдануға болады,
мысалы, арна бойынша
Деректерді орташалау 64 осындай есептеулер жүргізгенде
орындалуы
- жуйенің ақпарат базисін құрайтын ақпараттық және
анықтамалық деректер; жүйеден тыс келетін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
1.ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1. ШҚЗ – дағы қорғасыны бар шикіқұрамды алгомерациялық күйдіруі
1.2.Зауаттың қысқаша сипаттамасы
1.3.Зауыттың технологиялық схемасының сипаты және түсуші шикізаттың
мінездемесі
1.3.1. Алгомерациялық үрдіс
1.3.2.Алгомерация үрдісінің қызметтерінің физика – химиялық негізі
2. АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1.Автоматтандыру
2.2.Алгомераттық күйдіру үрдісін басқару объектісі ретінде талдау
2.3. Алгомерация үрдісінің ауа – газдық режимімен басқарудың
автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын
таңдау
2.4.Агломерация үрдісінің ауа – газ режимімен басқарудың автоматтандырылған
жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын таңдау
2.4 2 Агломерацияның күидіргіге ауа шығыны
бағасының бағыныңқы жүйесі.
5. Агломерат үрдісірің ауа - газ режимін басқарудың алгоритімін құрасқару
1. ШИМ мен басқару тұрақтылықтың жеткілікті шарттары
6. ТҮАБЖ техникалық қамту.
2.6.1.3595 А адаптор тақшасының техникалық мінездемесі
2.6.2. Жаныны орналастыру және қолдау
2.6.3.Қоршаған орта
2.6.4.Ѕ – net байланыс торабының қорек көзінің мүмкіншіліктері
2.7.Программалық қамтамассыз ету.
2.8. Ақпараттық қамтамасыздандыру
2.9. ТҮАБЖ функционалды сұлбасының сипаттамасы
2.9.1.Табиғи газ шығынын автоматты түрде реттеу
2.9.2.Табиғи газ қысымын бақылау
2.9.3.Кен қаупсіздігін автоматтандыру
2.9.4.Кендегі газ бен ауаның қысымын бақылау .
2.9.5.Кен астындағы қиықтарды автоматты түрде реттеу
2.9.6.Кездегі газ температураларын бақылау
3.ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1.Қорғасын сульфидинің концентраттарын алгомерациялаудың ТҮАБЖ – нің
базасына (ШҚЗ – ның алгомерациялық цех) жаңа есептеу техникасын енгізудің
экономикалықдәйектемелері.
3.2.Автоматтандыру жүйесін енгізу және дайындауға кеткен біруақытты
шығындарды есептеу
3.3.Пайданың өсімін анықтау
3.3.1.Құрастырушылардың еңбек жалақысы
3.3.2.Автоматтандыру құралдарын сатып алу, тасымалдау және монтаждау
шығындары
3.4. Құрал – жабдықтарды пайдалануға кететін шығындерды анықтау
3.5.ШҚЗ – ның алгомерациялық цехындағы жұмысты ұйымдастрыру
Экономикалық тиімділік және өтімділік мерзімін есептеу
4.ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
4.1. Қауіпті және зиянды өндіріс факторларының анализі.
4.2.Ұйымдастыру шаралар
4.3.Техникалық шаралар
4.3.1.Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
4.3.2.Ауа ауысуын ұйымдастыру
4.3.3.Алгомерациялық цехтың ауаны айдау есептеуі
4.4.Арнайы киімдер мен тұрмыстық ғимараттарымен қамтамассыз ету
4.4.1.Жеке қорғаныс заттарымен қамтамасыз ету
4.4.2.Шу мен вибрациядан қорғау
4.4.3. Табиғи және жасанды жарықтандыру
4.4.4. Табиғи жарықтандыруды есептеу
4.5.Өртке қарсы шаралар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
КІРІСПЕ
Дипломдық жобада Шымкент қорғасын зауытында сульфитті қорғасын
қоспаларын агломерациялау үрдісшің әуе-газ режимін
автоматтандыру жүйесін жасау қарастырылған.
Сульфидті қорғасын қоспаларынан және қождамадан тұратын шикіқұрам
агломерациялық күйдіру қазіргі кезеңде элемнің барлық дерлік қорғасын
зауыттары үздіксіз қозғалыстағы түзусызықты машиналар көмегі арқылы жұмыс
істейді, негізінен астынан үрлеуді өте сапалы агломерат алу және шығатын
газдағы көкшіл ангидрид концентрациясын көбейту мақсатында колданылады.
Агломерация үрдісі басқару объектісі ретінде инерционды, көпөлшемді,
стационарлы емес және өте тығыз байланыста болатын құбылыстар барлық
агложолаққа үлестірілген болады, сонымен қатар құрамы және шикіқұрамның,
агломераттын қасиеттері, агложолақтағы ы технологиялық үрдісі барысы туралы
ақпараттары толық емес объект болыпта саналады.
Агломерация үрдісі тиімді басқару тапсырмасын шешкен кездегі ең
маңызды кезең технологиялық операцияларды жүргізу шарттарын және сульфидті
қорғасын қоспаларының агломерацияланатын күйдірілуінің сапалы
көрсеткіштерін анықтайтын әуе - газ режимін басқару қосымша тапсырмасын
шешуболып табылады.
Қазіргі кезеңде агломерация үрдісін әуе - газ режимімен басқару
кезекші шебер (оператор) арқылы жүзеге асырылады, ол өзі жинаған
тэжірибесі, технологиялық оперция туралы сапалы жэне үрдіс туралы ағымдағы
мэліметтер анализі негізінде локальды (жергілікті) реттеу жүйесін орнатуды
өзгерту қатысты шешім қабылдайды, бірақ бұл автоматты
реттеу жүйесі өз кезегінде реттеудің жоғары сапасын
қамтамасыз ете алмайды.
Агломерация үрдісінің ерекшіліктері қазіргі кезеңді қолданылып жүрген
басқару практикасында шешілмейтін агломерацияланатын күйдіруді әуе-газ
режимімен басқару тапсырмасын шешу сапасына қатаң талап қояды.Сондықтан да
осындай күрделі объектіні басқару жүйесін құрғанда ЭЕМ көмегі арқылы
объекттегі технологиялық режиммен басқарудың автоматтандырылған жүйесін
жасауға баса назар
аударылады.
ЭЕМ - да қолданып агломерация үрдісін эуе - газ режимімен басқару
жүйесін жасау және енгізу келесі тапсырмалардың шешімімен
байланысты:
- басқару тапсырмасын шешу үшін алынған модельдін бейімлелу жэне
басқару объектісінің иденшфикациясы;
- агломерация үрдісі әус-газдық жүйесінщ кұрылымын таңдау;
- басқарудың сандық жүйссініңтехнологиялық құралжабдықтарын таңдау және
математикалық қамтылуын жасау.
Басқарудың автоматтанырылған жүйесін қүру технологияға катысты тарауында
орындалған металлургиялық есептеулер жэне агломерат өндірісінің
технологиялық заңдылықтарының анализі негізінде іске асады.
Дипломдық жобада Шымкент қорғасын зауытының агломерациялық
цехына ТҮАБЖ (тсхнологиялық үрдісті автоматтандырылған басқару жүйесі)
енгізудің экономикалык тиімділігіне есептеулер жүргізілген режимімен
басқарудың санд
Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау шаралары жасалған, машина залын
жарықтандыру жәие желдету есептеулері жүргізілген.
1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1 Ш Қ 3 - дағы қорғасыны бар шикіқұрамды агломерациялық күйдіру
1.2. Зауыттың қысқаша сипаттамасы
Шымкент қорғасын зауыты Қазақстанның оңтүстігіндегі Шымкент
қаласында орналасқан. Бұл зауыттың жобасын "Гипроцветмет" институты 1929
жылы бастады.
Шымкент қаласының ауданындағы Ленгерлік кенорынның көмірі қорының негізінде
ГЭС құрылысы түрғызу туралы шешім Бадам өзенінің жағасында қорғасын
зауытының қүрылысын түрғызуға себепші болды, ол Ашысай мен Мырғалымсай
кенорындарын шикізат қорына, сондай - ақ ГЭС - ке жақын жерде орналасты.
Зауыттың жобасы 1933 жылы бітті, ал қүрлысы 1931 жылы басталған болатын.
Зауыттың жұмысы ешқандай қиындықсыз жүрді, 1934 жылдың 20 -сэуірден бастап
зауыт қорғасын өндіре бастады.
Зауыттың бастапқы жобалық қуаты жылына 30000 тонна ұсақ
қорғасыннан тұрды.
Зауыттың жобасын қайта қарастырып, оның қуатын арттырып жылына ұсақталған
таза қорғасынның мөлшерін 220 000 тоннаға жеткізу мақсатын қолға алды.
Қазіргі кезде зауыттың құрамына келесілер кіреді:
- агломерациялық цех;
- балқыту цехы;
- тазалаушы цех;
- гидрометаллургиялық цех;
- күкіртқышқылды цех;
- КИПиА цехы;
- № 1 Шаңсорғыш цех;
- № 2 Шаңсорғыш цех.
1. 3 Зауыттың технологиялық сұлбасының сипаты және түсуші шикізаттың
мінездемесі
Шымкент қорғасын зауытйшда қорғасын өндіруді еріту арқылы калпына
келтіру тәсілін қолданады.
Қорғасынды шахталық балқыту әдісімен өндірудің негізгі қайта жасалатын
жұмыстары:
- агломерациялық күйдіру;
- қайта қалпына келтіретін шахталық балқыту;
- қара қорғасынды тазалау;
- балқыманы фльюмингациялау.
Агломерациялық күйдіру - қорғасын шикізатында кездесетін қорғасын
қышкылдандыру мақсатында жүргізіледі.
Қоспаларды агломерациялык күйдірудің технологиялық операциясына
шикіқүрамның дайындығы маңызды әсерін тигізеді. Күйдіру тереңдігі және
агломерация үрдісінің техника - экономикалық көрсеткіштері шикіқүрам
сапасына тәуелді.
Агломерация шикіқұрамына қойылатын талаптар:
- құрамындағы күкірт 7 - 7,5 %
- ірілігі, артық емес 8-10 мм
- кұрамындағы қорғасын 35-40 %
- ылғалдылық 5-6 %
Шымкент қорғасын зауытында шикіқүрам қаттамада жасалада. Алынған
шикіқүрам араластыруға келіп түседі де пісіру ауданы 75м2 болатын
агломашинаға жіберіледі, онда күйдіру іске асады.
Күйдіруден кейін алынған сульфидті қорғасын қоспасы қождамадан
араластырылып қышқылдандырғышқа күйдіруге жіберіледі.
Күйдірілген қорғасын сульфиді қорғасын қышқылына (тотығына) айналады,
осы кезде басқа металдарда тотығады, ал күйдірілген қоспа агломерат
болып піседі. Агломерация негізінде бірсатылы күйдіруге жатқызалық;
Күйдіру кезінде материалды бөлшектеу шахталық пешке балқыту үшін
қажет.Алынған агломерат шахталық балқытуға келіп түседі.
Шымкент қорғасын заутыныа 20- дан астам концентраттар мен кендер түрі
келіп түседі, олардың минералдардан тұратын металдарды бар (қорғасын,
мырыш, берилий және т.б.)
Шымкент қорғасын зауытына келіп түсетін құрамында қорғасын бар
материалдардың сипаттамасы 1 кестеде берілген.
ПРОЦЕССТІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ СҰЛБАСЫ ШЫМКЕНТ ҚОРҒАСЫН АГЛОМЕРАЦИЯ ЗАВОДЫ
1.3.1 Агломерациялық үрдіс
Қорғасын сульфидті концентраттарды агломерациялау үрдісі түрлі -түсті
металургия өнеркәсібінің қорғасын өндірісіндегі басты оперция болып
cаналады.Осыған байланыс агломерациялау
Үрдісіне сапалы агломерат қорғасынды балқытуға арналған жартылай дайын
өнімі алу мақсатында жоғары талаптар қойылады.
Зауытқа құрамында қорғасын бар 20 - астам дана шикізат кел іп түседі.
Шикізатқа флюс ретінде еріткіш концентраттар, кварцтық алтыны бар кен, әк
және темір кенін қосады. Қорғасын кені және флюстар бөлшектенеді және
шикізатты шикіқұрам жүргізілетін штабельді шихтаринкке 30 тоннадан түсіп
отырады.
Шихтарникте 3 қиылыстырушы орны бар, әрқайсысы 4700 м" (10-12 мың.
тонна шикіқұрам). Тасымалдаушылар мен өздігінінен қозғалатын жүк арбалары
арқылы шихтарникке түсетін материалдар 3 орынға теңдей бөлінеді.
Шикіқұрамның физикалық қасиеттерін жақсарту үшін айналма агломерат қосады.
Шикіқұрам келесі құрамда қоқыс алу (шлак) есебінде карап құрады, %:
SiO - 19-23
ҒеО- 28-33
СаО- 12-15
ZnО - 19 - ға дейін
Жасалған штабельдің шикіқұрамның өнімділігі 30-120м3сағ болатын
шикіқұрам тасымалдаушы арнайы машинаға пісіруге жібереміз.
Шикі шикіқұрамда 10 - 13 % 8 болады. Оны күкіртпен араластыру үшін 8 -
9 % - ға дейін айналма агломерат қосады. Шикізат тасымалдаушы жүйесімен
дайындалған шикіқүрамда пісу үшін арластырғыш барабанға беріледі, ол онда
ақырына дейін араластырылады, 5-7 % дейін ылғалдандырылады және
тегістеледі. Барабанның шикіқұрам бойынша өндірушілігі 230 т\сағ.
Шикіқұрамның барабанда өту ұзақтығы 5 минут.
Шикіқұрам раластырғыш бараннан кейін шикіқұрамның бункеріне беріледі.
Бункерге де 15 – 25 мм фракциясының айналма агломераты қосылады.
Бункердің қасында орналасқан ұзындығы 2500 мм, диаметрі 810 мм
болатын барабан қоректендірушікөмегімен агломашинаның шетіне шикіқұрам
қатпарланып жиналады.
Алдымен 25 мм қалыңдықпен "төсек" бункерінен "төсек" қабаты түседі.
"Төсектің" үстінен қарапайым шикіқұрамнан тұратын 10 - 15 мм қалыңдықта
барабан қоректендірушілерімен тұтандыргыш қабаты орнығады. Тұтандырғыш
қабат өртенгеннен кейін оның үстіне шикіқұрам қабаты орналасады. Ұшқындар
үрлегіш камераларға түскендіктен астынан үрлеу арқылы күйдіру басталады.
Шикіқұрамның барлық қабаттарының ұзындығы максималды болып орнатылған
— 200 мм. Агложолақтың 1,1 - 1,3 м\мин және күкіртқышқылды цехының
өндіруіне тәуелді.
Қарапайым шарттардағы үрлегіш камералардын қысымы 2450 - 2940 Па аралығында
- агломашинаның ортаңғы бөліктерінде және соңғы камераларында 680 - 980 Па.
Тұтандырғыш кен табиғи газ арқылы жүмыс істейді, шығыны 2,5 - 3 м3
мин және ауада 50 - 60 м3\ мин, газ - ауа қатынасы 1:20, кендегі
температура 1000-1100°с .
Агломашинада тұтандырғыш кеннің астында орналасқан бір вакуум -камера бар,
ауданы 2,5 м жэне эркайсысы 5м (2*2,5 м ) болатын 15 үрлегіш камера бар.
Машинаның жоғарғы жағы қалпақпен жабылған, оның астында 0-20 Па ыдырау
болады.
Машинаға қызмет көрсету үшін қалпақтың жаңында әрбір жағында 21 тесік
орналасқан. Жүктелген ұшқындар кертіктерде тайғанайды, соның салдарынан
кертіктер мен табантістері арасында сенімді тығыздалу болады.
Щиптердегі арнайы саңылаулар арқылы майнасосымен үздіксіз сашдол беріліп
тұрады. Төменгі бұтақтардың үшқындары рельстермен сырғыйды.
Үрлеуіш камераларына ауаны ортақ коллекторда паралелль жұмыс
істейтін екі ауа толтырғышпен жідереміз. Газтолтырушының өндірушілігі 200
С с температурада 2150 м2 мин.
Қалпақтағы газды 2 –нүктеден сорып аламыз:
-байытылған газдар агломашинаның басты бөлгеннен сорылады, құрғақ
электрофильтрларда тазаланып күкіртқышқылды цехқа келіп түседі.
—Байытылған газдарға күкірттің 69% шикізаттан алу;
— 1 т қорғасынға оттегінің шығыны агломерат бойынша 15-34 м т;
— 1 т қорғасынға отынның шығыны агломерат бойынша 20 - 27 кгт;
— 1 т қорғасынга электр энергиясының шығыны агломератпен
есептегенде 100-130 кВт. сағ.
Агломерация үрдісі кезінде денсаулыққа зиянды заттар бөлінеді: күкірт
ангидриді SО2, қорғасын шаңы, қорғасын буы. Сондықтан да зиянды заттардың
қалдықтарын шығаруды азайту үшін цехтың агломашинасының қалпағының,
кендерінің астында қиықтар болу керек.
1.3.2 Агломерация үрдісінің қызметтерінің физика - химиялық
непзі
Агломерациялық машинада шикіқұрамды пісіру сұлбасы
байытылған газдар
байытылмаған газдар
кеннің астындағы газ
ауажіберушідегі ауа
2сурет
1 - шикіқұрам; 2 - төсеніш; 3 - дайын агломерат; 4 - жану зонасы; Vе -
агложолақ қозғалысының жылдамдығы; һ - шикіқұрам қабатының биіктігі.
Тұтандырғыш қабат жанғаннан кейін газ кенінің жылуынан, 1000 -1100 с жалын
температурасында оған шихтаның негізгі қабаты беріледі;
ұшқындар үрлнгіш камераларға түседі де агломерация үрдісі
басталады.
Агломерация кезінде келесі сульфидтердің тотығу үрдісі жүреді.
РЬ + 2О2 = РЪ8О4 + 807898 Дж
(1)
РbS + РbS О4= 2РЬ + 2SО2
(2)
2ҒеS2 - 2Ғе8S+ SО2
(3)
2Ғеп Sп+1 - 2пҒе S + SО2
(4)
2Си2 S + ЗО2 = 2СшО + 2 SО2
(5)
2Си2 S + 4О2 = 4СиО + 2 SО2
(6)
22п S + ЗО2 = 2ZпО + 2 S0,
(7)
2Сd S + ЗО2= 2Сd0 + 2 SО2
(8)
2ҒеАsS= 2Аs+ 2Ғе S
(9)
Сульфидтер мен күшәлә қоспаларының тотығуынан басқа агломерациялайтын
күйдіру кезінде шихтаға берілетін химиялык қосылыстардың әсерлесу үрдісі де
өте маңызды болып саналады. Олардың бір бөлігі өзінің тезбалқығыштығынан
ұсак бөлшектерге бөлу барысында шешуші роль атқарады.
Үрдістің мақсаты - шахталық пеште металлургиялық балқытуға болатын
механикалық қатты қосылыстар алу. Түйіршік түрінде шикіқұрам агломерациялау
шикіқүрамның газөткізгіштігін, беріктігін жақсартады, өйткені диффузияның
болмауынан тасымалдау мүмкіндігі арта түседі, сондай - ақ тасымалдау
кезінде шаңда азаяды.
Шығарылатын күкірт мөлшері:
623*0,18*0,85 = 95 тәулік т
Газүрлеуші төменге бағытталған агломашыналары орнатуға қабылдап
аламыз. Ауамен төменге газүрлеудің агломерация процесіндегі
артылықшылықтары: арбалардың оттықарын қорғасымен балқытуға қауптенбей
құрамында қорғасыны көп ішкі құраманы күйдіруге, құрамында ЅO2 қосылымы
жоғары газдарды алуға (5-7 %)күкіртті қышқыл өндірісте жарамды) , оттықтар
электр энергиясын шығындарын азайтуға мүмкіндік береді.
Есептеу үшін күкірттің күйдіру агломашинаның салыстырмалы
өндіргіштігі: 3 т(м2 тәулік және құрылғыларды уақыт бойынша қолдану
коэффициенті 0,9.
Агломашынаның қажетті ауданы:
(95 1,3) *0,9= 80,1 м2
Күйежентектелу ауданы 75 м2 қабылдаймыз.
2 АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1.Автоматтандыру.
2.2. Агломераттық күйдіру үрдісін басқару объектісі ретінде талдау
Қарастырылатын технологиялық операциясымен АБЖ тиімді екенін
құрастырып, нақты шешімі сандық жүйе класында қарастырамыз, технологиялық
операциясымен басқару есебін шешу үшін басқару объектісі
идентификатциясымен байланысты.
Сандық жүйе класында технологиялық операциямен қарастырылатын автоматты
басқару жүйесін тиімді есебінің нақты шешімі басқару есебін шешу үшін
басқару объектсінің идентификациясымен байланысты.
Басқару жүйесінің кұрылысына режиммен агломерация үрдісін: ауадағы
газды математикалық қамтамассыздандыруын қүруымен және техникалық қүралдар
баскару жүйесін таңдаумен байланысты.
Агломераттық үрдісті тиімді басқару автоматты жүйесін құрастыру есебі
агломерат жэне күкіртті газ алу мақсатында, қажетті керсеткіштермен алу
бірталай күрделі есеп; шаруа, объект, басқару, адеватты теорияның тоғы,
агломерат үрдісін басқару автоматты жүйесін синтездеуге мүмкіндік беретін,
бақылау және реттеу автоматтандыру құралдарын тотықсыздығы түрінде күрделі.
Агломерат үрдісінің адеватты басқару есебін бір этапты болып шешудің
ауа - газды режимге бағыныңқы есеп басқарушы болып табылады. Ол көбіне
техникалық операцияның енгізілу шартын жэне сульфид қорғасынды
концентратцияның агломератты күйдіру көрсеткіштерінің сапасын анықтайды.
Қазіргі кезде агломерация үрдісінің ауадағы - газдың режимін баскару
кезекиті мастермен жүзеге асырылады. Ол бақылау - осынау
құралдарының көрснткіштері анализі негізінде және автоматты реттеудің газ
тиімді локалды жүйесі көмегімен үлкен кешігумен алынатын күйдіру өнімінің
агломерацияның анализі нәтижесінде үрдісінің енгізілуі туралы шешімін
қабылдайды.
Мұндай жағдайда басқарудың саласы шебердің (оператордың) біліктілігі
мен сезіміне байланысты анықталады. Сондықтан ағымдағы агломерация үрдісін
енгізу тәжірибесі агрегаттық қосымша резерды ашуға және оның бар
потенциялдық мүмкіндігін толығырак колдануға мүмкіндік бермейді.
Басқару контырында есептегіш машинаның басқаруын колданудың тиімділіғі
мен қарстырылатын объектісінің ерекшеліктерін ескеріп, ізделінетін үрдісті
автоматты басқару жүйесінің құрылысын тікелей сандык басқару жүйе класында
бағалауға болады.
Сандық жүйе класында технологиялык операцияның қарастырылатын
автоматты басқару жүйесінің тиімді есебін, нақты шешімі басқару есебін шешу
үшін басқару объектісінің идентификациясымен, агломерация үрдісін ауадағы
газды режиммен, сандық басқару жүйесімен құрылысымен, математикалық
қамтамассыздандыруды қүрумен және техникалык құралдардың басқару жүйесін
таңдаумен байланысты.
2.4 Агломерация үрдісінің ауа - газдық режимімен басқарудың
автоматтандырылған жүйесінің математикалық үлгісін жасау және құрылымын
таңдау
( Агломашина қақпағы астында айырылу, электрсүзгі алдындағы киын және
агломашина басты бөлігінде берілген мәндер орныктылыгы есебі, формулданған
реттеу объектісі болып, астынан үрлеу, ауа беру үшін ауа құбыр аумағы,
көміртегімен байытылған машинаның және электросүзбеге дейін байытылған
күкіртті газ, газқүбырының бас бөлігі, агломерациялық үрдіс болып табылады.
Орнықтылық жүйе құрылысын таңдау алдында сызықты динамикалық сүзбелер
объектісінің сәйкестер каналдар апроксимация мүмкіндігі бағаланған болатын.
Тәжірибелік зерттеулер апроксимация мүмкіндігін көрсетті, және каналдардан
беріліс функциясының бағасын алуға мүмкіндік туғызады, ол 9 кестеде
келтірілген.
9 кесте
Параметр 11 арна 12 арна 22 арна 32 арна 42 арна 43 арна
a ij 0,154 0,068 0,063 0,053 0,11 0,05
bij 0,08 0,095 0,09 0,01 0,002 0,003
W ij (S) 0,08 0,095 0,09 0,01 0,002 0,003
S (S+ S S (S+ S (S+ S (S+ S (S+0,05)
0,154) (S+0,068) 0,063) 0,153) 0,11)
9 кестеде көрсетілген арналардың аттары төмендегідей:
11 - "Электросүзгіш алдында А24 байытылған газ қысымға газ
үрлегіштің өнімділігі";
12 - "Қақпақ астында газ айырылуға А24 байытылған газ үрлегіштің
өнімділігі";
22 - "Қақпақ астында газ айырылуға кедей А25 газ
үрлегіштің
өнімділігі";
32 - "Агломашина бөлігінің алу жағында кақпак астында газ айырылу А23 ауа
үрлегіштің өнімділігі";
42 - "Қақпақ астында газ айырылу агломашинаның басты бөлігінде А22
ауа үрлегіш өнімділігі";
43 - "Агломашина басты бөлігінде ауа шығыны - агломашина бөлігінде
А 22 ауа үрлегіштің өнімділігі";
Объект қасиеттерін есепке ала отырып, қалыптасқан есептерді шешу үшін. НІДУ
жүйесі енгізілген. Оның құрамында:
— Орталықтандырылған бақылаудың ішкі жүйесі;
— Басқару объектісінің статикалық қасиеттерін орталықтандырудың ішкі
жуйесі;
- Агломерат күйдірудегі ауа шығынын бағалаулар ішкі жүйесі
— Тікелей сандық реттеудің ішкі жүйесі.
Агломерация үрдісін ауа - газ режимімен басқару алгоритмі:
1 қадам. Орталықтандырылған бақылаудың ішкі жүйесінің көмегімен объект
куйін бағалау;
2 қадам. Агломерация үрдісінің математикалық үлгісінің параметрлерін
түзеді;
3 қадам. Агломерациялық күйдірудегі ауа шығыны рационалдық мәнін бағалау;
4 қадам. Берілген қақпақ астындағы жеңілдету электрсүзгі алдындағы қысым
және агломашинаның бас бөлігіндегі ауа шығынның мәндерін қолдау.
Автоматгандырылған басқару жүйесінің бөлек ішкі жүйесінің жүзеге асуын
қарастырайық.
Орталықтандырылған бақылаудың ішкі жүйесі мынадай кызметтер аткарады:
1) Датчиктерден және түрлендіргіштер қүралдарын қүрамдас екіншілік
коттардан алынатын ақпарат жиынтығы жэне анологты ақпаратты кодтау;
2) Кіріс ақпаратты автоматтык бастапкы өңдеу (сызықтандыру),
датчиктерді аналитикалық бөліктеу;
3) Датчиктерден қателерді сигналға сэйкес келтіру жэне олардың
сигнализациясы;
4) "Schlemberger" УВМ - мен цехты автоматты жүйесінің жұмысын
синхронизациялау және цехты жүйеден УВМ - ға ақпарат беру және УВМ -нан
агломашинада орнатылған атқарушы органдарға басқару ықпалын беру;
5) УВМ - нан басқаратын әрекеттерді унифицированды электрлі
сигналдарды қабылдау. идендибикация және түрлендіру және оларды
жергілікті атқарушы құралдарға тарату;
6) Реттеуіш заңын тікелей сандык басқару (РСБ) жүйе контрының саны ясәне
РСБ жүйесі есептерін орталықтандырып (оператор пультімен) өзгерту;
2.4.2.Агломерацияның күйдіргеге ауа шығыны бағасының бағынқы жүйесі.
Берілген бағыныңқы жүйеде алу шығынның берілген мәні бағалауы
келесідей жүзеге асырылады. Алдымен ΔУ5а шамасы бағаланады, келесі
теңдеумен:
ΣаiХi = У Ѕааза - ΣаiХi = ΔУ5а
(19)
ШСЗ талаптарында агломерация үрдісін жүргізу мәліметтер анализі келесідей
көрсетіледі, х4 және х5 арасында х4=3х5 қатынасы бар.
Осы қатынасты ескеріп табатынымыз:
, х5 = Д УХ, (3 а4 + а5); хА =3 х5.
Алынған х4 мәні агломашина бас бөлігіне ауа шығыны тұрақтандыру
контуры үшін берілген мән ретінде қолданылады, ал х5 агломашина бәлігінің
аяғына газүрлегіш өндірісінің шектелуі ретінде қолданылады.
Тікелей сандык реттеу бағыныңқы жүйенің орталықтандырылған бақылау
бағыныңқы жүйесі ақпараты негізінде. Агломерациялық күйдіргі берілген ауа -
газды режимнің түрақтандыру есебін шешеді.
Тұрақтандыру СР1 - СРЗ (3 сурет) 4 сандық реттегіштермен жүзеге
асырылады. Олар баскарушы машинада программасы жүзеге асырылған және ИМ1 -
4 атқарушы механизмдері көмегімен М гидромуфтаны басқарады. СР2 - СРЗ
реттегіштері VА24 және VА221 айналу жылдамдығына А24 газүрлегіш роторп
және А22 газүрлегішке әрекет жасап Ро қысым тұрақтандырғыш және
агломашинаның басты бөлігіне ауаны қысу екі автономды (басқару объектісі
арқылы ғана байланысқан) контур. СР2 және СР4 реттегіштері жұмысқа кезекпен
қосылып, V А 23 және УА25 айналу жылдамдығы А2Ъ ауа үрлегіш роторға және
А25 газүрлегішке әсер етеді,РК қақпан астында айырылысуды реттейді.
Осы екі реттегіштің жұмысын К1 және К2 кілттері және логикалық блок
басқарады, машинада программасы жүзеге асқан, кілттер жұмысының кілттері
келесідегідей:
3-сүрет – Ауадағы газ системе стабилизация режимінің структуралық сұлбасы
Мұндағы V A23 max және V A25max V A23 және V A25 реттегіш әрекетіне
теңтеу (жоғарыдан), ал 0 және 1 символдары кілттің а жаратылған жағдайын
білдіреді.
3 суреттен көрсететініміз ауа - газды режимнің осы немесе баска m
ауытқуында СР2, СРЗ реттегіштері Рк қақпағы айырылуды тұрақтандырады, және
УА23 және УА25 жылдамдығын үлкейтеді, олардың біреуі өзінің шегіне
жеткенге дейін. Осыдан кейін реттегіш жұмысының логикасы қарама -қарсыға
ауысады, яғни олар УА23, және УД25 жылдамдығын азайта бастайды,
және жылдамдық өзінің шегіне жеткен кезде кішірейеді, одан қайта бастапқы
сұлба құрылады. Осындай жағдаймен, K1, К2, кілттер шартының косынды
технологиялық шарттардан агломерация үрдісінің мэліметтемесіне ауысады.
2.5 Агломерат үрдісірің ауа - газ режимін басқарудың алгоритімін құрастыру
Алгоритм үрдісін ауа газды режимін сандық басқару жүйесін
функционалдық алгоритмнің блок схемасы 4 суретте көрсетілген.
Орталықтандырылған бақылаудың бағыныңқы жүйесінің жұмысы (ПЦК) Р1- Рб; Р 13
операторларымен қамтамассызданады.
Р1, Р2, Р6 операторлары бастапқы ақпаратты дайындауды жүзеге асырады
(дачиктер сұранысы, сигналдың аналитикалық градировкасы және оперативті -
сақтағыш құрылғысына жұмыстық жөндеулердің ақпарат тізімін).
Р 1 Р 2 Р6 операторларға сұраныс периоды 2,5 с құрайды.Барлық ПЦК кезекті
операторлардың орындауы барлық каналдардан жинаған ақпараттан кейін жүзеге
асады.
Р3Р 4 Р5 операторлары қорытынды және лентада ақпараттық суреттеуін жүзеге
асырады.
Сандық басқару бағыныңқы жүйенің функционалданнуы Р11Р12Р25Р28 Р27 Р
29
Р 30 Р 40 - опреаорлары арқылы қамтамасыздануы атқарушы органға басқарушы
сигналдарын шығару, үрдісінің сәйкес координаторларын тұрақтандыру үшін
(Р11Р12 - электрс үзгіш алдындағы қысым; Р25, Р28 Р27, Р 29, - агломашина
қақпағы астындағы айырылу; Р3о, Р40 - ауа шығыны, агломашина басты
бөлігінде көміртегімен байланыстырылған).
Р14, Р22 - агломашина қақпағы астында айырылу технология басқару жағдайын
анализдеу операторлары.
Р10 Р23 Р24, Р38- қатынасынша сандық реттегіш операторлары.
Р10- электрсүзгіш алдындағы қысым.
Р23 Р24 - агломашина қақпағы астында айырылу.
Р38 - агломашина басты бөлігінде көміртегімен байытылған ауа шығыны.
Р13 - агломашина қақпағы астында айырылу координаттар. Басқару
агломашиналық таңдау операторы, оператор пультында 64 кілт көмегімен, 1
және алгоритмдерін қосылуларын жүзеге асырады.
2.5.1 Сандық реттегіш алгоритмінің жарылуы
Сандық реттегіш СР программалық модульда іске асырылған және келесі
функцияларды орындайды:
— реттегіш шама датчигін сұрау;
— басқарылатын әрекеттерін есептеу ұзақтық - импульстік модуляция
негізінде және басқаратын эрекеттерді беру МЭО типті электрлік атқарушы
механизмында импульстар түрінде.
Мұндай басқару түрі интегралды атқару механизммен қолайлы
жалғасады, УВМ бірталай оңай іске асады.
Программалық модуль МЭО типі жиырма атқарушы механизмдерін басқаруды
қамтамасыз етеді.
Р 1 операторы - жады ұяшығының жұмысшыларын дайындайды, құрамында басқарушы
сөздер, сүзгі коэффиценті және маштабтау және т.б. болатын ақпараттық
массивтермен байланыс орнатады;
Р2 операторы - НЦУ - " ЭЕМ - қолмен " жұмыс нұсқасы режимде ауыстырып,
қосқыштың күйіне талдау жасалады. Егер ауыстырып - қосқыш "қолмен" күйінде
тұрса, онда реттеудің келесі нұсқасын өңдеуге ауысады;
Рз операторы - табалдырықтың жұмысын жасау есебін ағымдағы реттеу конторына
Z = σ (1- b) (1-d) ;
Р4 операторы - реттелетін шама анологты сигнал датчигне сұрау жүргізеді,
алынған сандык кодты физикалық шамага Z = σ (1-b)(d-1) формуласы бойынша
масштабталады; мұндағы A i Bi. - реттеудің i- ші нұсқасы үшін масштабтау
коэффиценті.
Р5 операторы - реттеу қатесін мына формула бойынша есептейді:
Агломерация процесінде ауадағы газ режиміндегі сандық жүйенің функционалдық
басқарудағы агломераттың сұлбасының блогы
Х[п] = (1-)* Х[п} + Х[п + 1]
Мұндағы 0 λ 1 аралығында таңдалатын сызу коэффициенті, Х[п + 1]
алдындағы қадамдағы реттеу қатесінің сүзілген мәні;
Р7 операторы – уақыт шығу сүзгісі шығуының есебін жүзеге асырады келесі
формула бойынша:
Бұл айырма теңдеу СФ түрлі берілген функцияға сәйкес:
Р8 операторы - СР сүзгісінің шығыс шамасын табалдырықты жұмыс жасаумен Z
салыстырады. Егер У[п]Z, онда келесі реттеу контурына ауысуын қамтамассыз
етеді.
Р 9 операторы - СР сүзгісін тастауды камтамассыз етеді, Егер шама У[п ]Z
, яғни шама теңеседі У[п]: У[п] = 0.
Р 10 операторы - басқару сигналының ұзақты - импульсты модульяция
қажеттілігін таңдайды.
Р 11 операторы - басқару импульсы ұзындығын 1 секунт шамаға белгілеп
теңестіреді.
Рі2 операторы - басқару импульсының ұзындығын п = К*У[п\ формуласы жэне
басқару импульсна жоғарғы мэнін 2,6 сек шамасымен шектейді.
Р 13 операторы - басқарылатын сигналдар шамасымен дискретті Шығысқа
қамтаммассыз етеді, реттеу нөмеріне сәйкес келетін.
2.5.2 ШИМ мен басқару тұрақгылықтың жеткілікті шарттары
ШИМ мен тұйықталған басқару жүйесін қарастырамыз және 2 - ші
үзіліссіз бөлігін. үзілмейтін бөлік жоғарыда айтылған жүйеге сәйкес
объекттен құралған, 1 — ші қатарын апериодикалық үзбемен келтірілегн және
атқару механизмі апроксималайтын интегралдаушы үзбемен. ШИМ жүйесі сияқты
тұрақтылық жеткілікті шарттарын алу үшін соңы 5 суретте регтеу конгурының
структуралық сұлбасы көрсетілген.
Мұнда К1 - НЛЧ күшейту коэффиценті;
Т1 — уақыт тұрақтылығы;
n- шы реттеу периодында ампилитуда А тұрақты импульсы ұзындығы Тin = Кp I
Еп I түрінде болады. Кр коэффиценті қатенің сызықты емес функциясы болып
табылады (6 сурет).
5 сүрет
6-сурет
ШИМ мен жүйе қаныққан болады, егeр Еn Δ t K p= E 0.
Егер (-Δ t K p) Е (Δ t K p) онда жүйе қанықпаған.
5 суретте ШИМ мен қанықпаған жүйе келтірілген, сигналдарды формалайтын
ұзақтылығы кіріс сигналын импульсты элементіне пропорционал:
Мұндағы Δ t - реттеу периоды;
Т in - п- ші уақыт моментіндегі импульстың ұзақтығы;
А - импульс амплитудасы;
Еп- п- ші уақыт моментіндегі модулдардың кіріс сигналы;
п* Δ t t(п + 1)* Δ t( үшін Тт =Кп* Δ t; Кп= sat{К,,Еп)I Δ t,
X егер 0, X, 1; 1 егер X 1; 0 егер X 1;
20
Ғ = 0 деп шамалаймыз, айырмашы теңдеуінде тұрақтылық шартын
езгертпейді, келесі түрде болады:
22
23
үшін шартты эсиптотикалык шарты (Венгжин - Видаль
критерін қолданамыз):
Анығу модуляторы үшін
sat X= X егер 0, X, 1;
1 егер X 1;
0 егер X 1;
sing X= 1 егер X 0
-1 егер X 0
Берілген Δ t реттеу периодынды реттегіш жөнжеу параметрі болып Кр
коэффициенті табылады.
Қанықпаған модуляторды n * Δ t моментінде НЛЧ шығысында сигналдың бастапқы
мәні Х п – ға тең, Х п+ t табамыз, (п + 1) Δ t уақытыкезінде.
Сызықты емесимпульсты жүйе процесін бас және амалсыз әрекет қосындысы
түрінде көрсе болады.
7 - сурет
Қазіргі жағдайдағы теңдеудің мінездемесі:
Бастапқы шартын қоямыз.
X t =о = С, + С2=X n -1 және С1 және С2: С2 = -(Хя -Хп_х)
болса Х n -1 =0,
С 2= - Хп сонда С1 =Х n-1 + Хп = Хn
А Уақыт үдемелі ампилетудада өткізгіш функциясы секірмелі НЛЧ
шығысындағы беріліс функциясы К1 І(Р{Т 1 Р + 1)) болады К 1[ t- Т1
(1 -е Т)]А сонда айырмалы сіңімсіз теңдеудің жүйесі:
20
21
Ғ = 0 деп шамалаймыз, айырмашы теңдеуінде тұрақтылық шартын
өзгертпейді, келесі түрде болады:
22
параметрінің оптимальды мәні Розенброк әдісімен есепте.
2.6 ТҮАБЖ техникалық қамтамасыздандыру
Технологиялық басқару объектісі (ТБО) оның күйін көрсететін
параметрлер жиынтығымен сипатталады. Көрсеткіштермен өлшенген басқаруға
қажетті объектінің координаттары (температура, қысым, жіне т.б.) ЭЕМ
жеткізілуі керек.
Ақпаратты жинауға және өңдеуге арналған құралдар қамтымасын мини -
компьютерге қосудың эрқатар ерекшеліктері бар.
Автономды өлшегіш блок (АӨБ, ІМР) өлшеу жүргізуге таңдап алынған
"идеалды" өлшегіш құрылғыға жақын, жэне мондаждың карапайымдылығы үшін де
болады.
¥зақ уақыт қолданылған құрылғыға көрсеткіштердің көптеген кабельдерін
және және келесі арнайы жерде орналасқан компьютерді жадғау көп қаржыны
қажет етеді және орындалуы өте күрделі. Эимаратта орналасқан ІМРРС типті
дербес компьютермен ІМР - дің байланысы
Қарапайымэкрандалған бұралған екі желілік сым арқылы қосылады.
ІМР дербес компьютерге 35954А интерфейсінің көмегімен жалғанады, ол дербес
компьютердің модульдерін кеңейту ушін стандартты ұяшықка орнатылады. Бұл
карта ХТ, АТ, РС, АТХ типті ІВМ дербес компьютерлеріне жарамды.
Микропроцессор тақшасында орналасқан бұл карта 5- пеі -ті, қателерді
тексеруді және деректерді буферлеуді басқарады. дербес компьютер 256
байттың екі карталы терезе жадысы арқылы (256 Ьуtе dual port memoгу) ІМР
"Дің барлық деректеріне тікелей қатынас құра алады.
Карта және ІМР қорегі компьютердегі құрамдас
орналастырылған
көзімен қамтылады.
Егер үлкен торап болса, онда жеке қорек көзінен қоректенеді. Бұл
жағдайда адаптордың қосымша картасы қажет, қорек көзін соған қосады.
РС адаптерінің картасының ұзындығы і км болатын S- пеі тораоының бір екі
сымдық кабелімен 30 ІМР - дің жұмысын бақылай алады. Карта S-пеі торабынан
секундына 600 арналық берілуден деректер қабылдауды қамти алады.
Қорек көзіне қойылатын талаптап: 5В, бООмА, 12В, ЗОмвт және эрбір ІМР
косылуы үшін 1,2 В.
Әрбір адаптердің қойылымына S- пеі торабының 10 м кабелі, кабельдік
қосқыштар, терминаторлар (қызметтік) және қолдану туралы нұсқау кіреді.
39954А адаптері келесі қосымша бұйымдардан жинақталады:
— Д - типті тогыз контактылы қосқыш, ол қоректің сыртқы
схемасының разеткасына дәл келуі керек;
— Д - типті тоғыз контактылы қосқышпен жұмыс істей алатын, 8- пеі байланыс
торабының ұяшыгына кіретін ұзындығы 10 метрлік 1 кабель (американдық
сымдардың өлшеміндегі 24 кабель);
— S- пеі байланыс торабының ұяшығына кіретін Д - типті тоғыз контактылы
қосқыштың қосымша біреуі;
— Өзінде дайындық программалық қамтымасы , жэне драйверлердің
стандартты программалары бар 5- дюйлден (13,3 см) диек;
— ІМР модульдерінде орналасқан S- пеі байланыстық торабының
(№3590222В патенті) 2 ақырғы жиыны.
2.6.1 35954А адаптор тақшасының техникалық мінездемесі
Жалғаулар:
— Дербес компьютердің кеңейтілу шинасына (кіру, шығу бойынша) орнатылған
62 - контактілі ұшталған желі;
— S-net торабына қосылуға арналған Д - типті жалғаудың тоғыз контактылы
разеткалық бөлігі;
— Сыртқы қорек көзін қосуға арналған Д - типті жалғаудың тоғыз
2.6.2 Жадыны орналастыру жэне қолдану
Адаптердің базалық адресі 512 байтпен қадамдап 60000 он алтылықтан ОТЕ00 он
алтылыққа дейін өзгертіледі.
2.6.3 Қоршаған орта
— Жұмыс температурасы 15° С - тан 30° С - қа дейін
Сақтау 40 ° С - тан 5Ю ° С - қа дейін
— Жұмыс ылғалдығы 8 ° С - тан 80% С- ға дейін Сақтау 0-
ден 80% - ға дейін
— S-net торабының коммутациялық қабілеті максимум ІМР - дің 30 модулі
(адаптер жадысының екіпорттык өлшемімен шектелген);
— S-net торабының кабелінің минималды ұзындығы 1 км.
2.6.4 S-net байланыс торабының қорек көзініц мүмкіншіліктері
ІВМ дербес компьютерінің кіріктірілген қорек көзінен орналасқан ІМР-ДІҢ 5
модулі үшін қорек көзі максимум. ,
Сыртқы қорек көзінен кұнарланатын ІМР- дің 30 модулі үшін қорек көзі
максимум. Қуатты таңдау (ІВМ - де)
5В б00 мВт максимум
12В, 50мВт максимум және әсіріктірілген қорек көзіне қоректенетін ЩР - дің
эрбір модулі үшін максимум 12Вт қосылады. Сыртқы қорек көзіне қойылатын
шектеулер (егер қолданылса):
S-net байланыс жүйесінің сымдарының калибрасы және жүйе
өлшеміне байланысты 12 - ден 50В - қа дейінгі тұрақты тоқ. Қорек көзінің
пульсациясы (тербелуі) 100 мВ - тан кіші.
Ортақ ұзындығы - 360 мм; Ортақ биіктігі - 130 мм; Ортақ ені - 30 мм;
Салмағы — 0,3 кг
2.7 Программалық қамтамассыз ету
Нақты бір ЭЕМ үшін басқару жүйесін функциялау алгоритмдер кешені
ретіндегі математикалық қамтамассыз етуді іске асырғанда ТПАБЖ - нің
программалық (ПҚ) және ақпараттық (АҚ) қамтамассыз етілуі құрылады.
Адаптер картасы ВАЅІС, демонстрациялық программалар және
торапты тексеру құрылғысы үшін толык құжатталған интегралданған
драйверлерді қамтамассыз етеді. IMPLUSE қолданбалы программалар кестесі
ІМР - ден деректер жинауға, ІВМ ХТ, АТ немесе АХТ дербес компьютерлерінде
нәтижелерді анамуден, оны сақауға және экранға шығаруға мүмкіндік беретін
меню көмегі арқылы орындалатын басқарушы командалардың толық жиынын
қамтамассыз етеді.IMPLUSE деректерді жинау үрдісін үзбей- ақ әртүрлі
өлшемдерді жүргізу мүмкіндігі бар көп Мақсатты программалық кесте. Барлык
өлшеуші кірістерге сызыктык түрлендірулерді қолданамыз. Кейбір арналар
санынан нәтижені ала отырып кросс - арналы есептеуді қолдануға болады,
мысалы, арна бойынша
Деректерді орташалау 64 осындай есептеулер жүргізгенде
орындалуы
- жуйенің ақпарат базисін құрайтын ақпараттық және
анықтамалық деректер; жүйеден тыс келетін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz